Mot so pham tru co ban cua dao duc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (464.82 KB, 23 trang )

<b>Bµi 11 (Tiêùt 23, 24 ): </b>

<b>Một số phạm trù cƠ bản </b>

<b>của đạo đức .</b>

Soạn ngày : 01 / 11/ 2009Soạn ngày : 01 / 11/ 2009
Thực hiện: 11/11/2009

Thực hiện: 11/11/2009

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Mơc tiªu :</b>

1- Häc sinh hiĨu đ ợc thế nào là nghĩa vụ, l ơng tâm,

nhân phẩm, danh dự và hạnh phúc.

2- Bit thc hin các nghĩa vụ đạo đức liên quan

đến bản thân.

- Biết giữ gìn danh dự, nhân phẩm, l ơng tâm của

mình.

- Bit phn u cho hạnh phúc của bản thân và xã

hội.

3- Coi trọng việc giữ gìn l ơng tâm, nhân phẩm,

danh dự và hạnh phúc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

1- Nghĩa vụ .

a) Nghĩa vụ là gì?

So sánh việc sinh con và nuôi con của ng ời mẹ và của con GÊu:

<b>???</b>

Gấu mẹ

Ng ời mẹ

Quy lut
T nhiờn
o c

Bản năng

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

- Bản thân em th ờng có những nghĩa vụ gì?

- Trong cuộc sống th ờng ngày CÔNG DÂN có những nghĩa vụ gì?

* THO LUN NHĨM 5’-TRÌNH BÀY BẢNG 5’

KN:Nghĩa vụ là

trách nhiệm của

cá nhân đối với

yêu cầu, lợi ích

chung của cộng

đồng, của xã hội

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Nhu cÇu của con ng ời

Vật chất Tinh thần

ă<sub>n</sub> Mặc,

ở

Ph ơng
tiện

Học
tập

Sáng
tạo

Vui
chơi

- Để đáp ứng, thoả mãn đ ợc những nhu cầu này con ng ời phải làm
gì?



Khi thùc hiƯn nghĩa vụ làm nảy sinh tình cảm

của con ng ời

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Các cung bậc tình cảm của con ng ời ?

Thà m ợn thú tiêu dao cửa phËt

Mèi <i><b>thÊt t×nh</b></i> quyÕt døt cho xong ”.
( Cung oán)

Mừng vui
Nóng giận

Yêu

Buồn đau

Nhục nhÃ

Sung sng

Ham muèn

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

 Con ng ời muốn phát triển và đáp ứng đ ợc những yêu cầu cần phải
thực hiện các nghĩa vụ (NV) của mình.

Thực hiện NV bằng hai cách: Tình cảm vµ ý thøc.

- ý<sub> thøc nghÜa vơ (YTNV): Là ý thức của mỗi cá nhân hiểu biết đ ợc </sub>

sự tất yếu phải kết hợp hài hoà những nhu cầu và lợi ích của mình
với nhu cầu và lợi ích của ng ời khác, của toµn x· héi.

VD : - Con kh«ng c·i lêi cha mĐ.

- Häc sinh thùc hiƯn néi quy nhµ tr êng ...

- Tình cảm nghĩa vụ (TCNV): Khi YTNV trở thành nhu cầu tình
cảm bên trong của tâm hồn con ng ời, thôi thúc con ng ời thực hiện
nghĩa vụ của mình đối với xã hội thì YTNV trở thành TCNV.

VD : - Giúp đỡ bạn trong học tập.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>b) NghÜa vơ cđa ng êi thanh n</b>

<b>iên</b>

<b> ViƯt Nam hiÖn </b>

<b>nay.</b>

- Chăm lo rèn luyện đạo đức của bản thân.

- Không ngừng học tập để nâng cao trình độ văn hố, tiếp

thu khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại.

- Tích cực tham gia lao động sản xuất tạo ra của cải vật chất

và của cải tinh thần cho bản thân , gia đình và cho xó hi.

- Sẵn sàng tham gia vào sự nghiệp bảo vệ vững chắc tổ quốc

Việt Nam XHCN.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

2- L ơng tâm .

<b>a) L ơng tâm là gì ?</b>

L ng tõm l một phạm trù đạo đức quan trọng:

- L ơng tâm là sự thao thức của tinh thần . L ơng tâm không phải cái
gì tìm kiếm đ ợc.*(Kant 1724-1804) .

- L ơng tâm là sản phẩm của tinh thần .( Hê-ghen – 1770-1831).
Con ng êi sèng phải làm gì?

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

- Hnh ng ca con ng i cú my loi?

Bản năng khi có vật nóng chạm vào tay rụt tay lại.

Động cơ đi học. Hành vi

- Hnh vi đạo đức: Là những hành vi của con ng ời có động cơ bên
trong phù hợp với các yêu cầu và chuẩn mực đạo đức của xã hội, của
nhân dân.

Khi con ng ời ta rung động tr ớc một điều gì đó th ờng thể hiện bằng
tình cảm của mình (rung cảm)– ng ời ta hành động theo sự mách bảo
của tình cảm  Tình cảm đạo đức.

- Tình cảm đạo đức : Là nhân tố bên trong của tâm hồn con ng ời, thể
hiện thái độ xúc cảm của con ng ời đối với hiện thực khách quan.

TCĐĐ có hai thái cực:

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Tỡnh cm đạo đức Động cơ Hành vi đạo đức

-Tình cảm đạo đức xem xét con ng ời, đánh giá con ng ời đã thực
hiện nghĩa vụ của mình đối với ng ời khác, với xã hội nh thế nào?
- Tình cảm đạo đức của mỗi ng ời là

năng lực tự đánh giá

hành vi đạo đức của mình, đó chính là l ơng tâm.

VËy :

L ơng tâm là năng lực tự đánh giá và điều

chỉnh hành vi đạo đức của bản thân trong

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

- Khi con ng ời làm viêc tốt thì l ơng tâm thế nào?
- L ơng tâm trong sáng và yên ổn.

-Ng ơc lại , khi con ng ời ta làm một việc xấu
thì l ơng tâm sẽ nh thÕ nµo?

- L ơng tâm bị cắn dứt, khơng đ ợc yên ổn.
b)Làm thế nào để trở thành ng ời có l ơng tâm?

- Th ờng xuyên rèn luyện t t ởng , đạo đức theo quan điểm tiến bộ ,
tự giác thực hiện các hành vi đạo đức hàng ngày.

- Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đạo đức của bản thân một cách tự
nguyện, phấn đấu trở thành ng ời công dân tốt, ng ời có ích cho xã

hội.

- Bồi d ỡng những tình cảm trong sáng, đẹp đẽ trong quan hệ giữa
ng ời với ng ời, biết sống vì ng ời khác.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Anh K là thợ xây , đã hết giờ làm việc nh ng còn một số vữa , anh
xây thêm hai hàng gạch để sử dụng hết số vữa đó . Tuy về muộn ,
nh ng anh cảm thấy rất vui …

- L ¬ng tâm thấy thế nào?

Trạng thái thanh thản của l ơng tâm.

Anh B là công nhân xÝ nghiƯp nhùa X , trong giê lµm viƯc cã hút
thuốc lá làm lửa bén vào số nhựa trong x ëng, ch¸y x ëng, mäi ng êi
tËp trung cứu hoả, hai công nhân bị th ơng nặng

- L ơng tâm của B thế nào?

Trạng thái cắn rứt l ơng tâm .

- H·y t×m mét sè vÝ dơ vỊ trạng thái cắn rứt của l ơng tâm?

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>3-</b>

<b>Nhân phẩm và danh dự .</b>

<b>a) Nhân phẩm .</b>

Bạn M là HS lớp 10. Một hôm trên đ ờng đến lớp, M nhặt đ ợc chiếc
túi xách có nhiều giấy tờ và tiền. Bạn đã mang chiếc túi đó nộp cho các
chú cơng an …

- M lµ ng êi nh thÕ nµo?
 Ng êi cã nh©n phÈm!

… M đã đem chiếc túi đó về nhà dấu đi , sau đó lấy tiền tiêu dùng …
- M là ng ời nh thế nào?

 Ng êi kh«ng cã nh©n phÈm!

Nh©n phÈm là toàn bộ những phẩm chất mà con

ng ời có đ ợc. Hay nhân phẩm là giá trị làm ng ời của

mỗi con ng ời.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

- Nh thÕ nµo lµ ng êi có nhân phẩm?

<sub>Là ng ời có l ơng tâm.</sub>

<sub>Có nhu cầu vật chất và tinh thần lành mạnh.</sub>

<sub>Thc hin tt các nghĩa vụ đạo đức đối với xã hội, với ng ời </sub>

kh¸c.



<sub>Tơn trọng các quy tắc, chuẩn mực đạo đức tiến bộ.</sub>

-

Ng êi cã nh©n phÈm?



Đ ợc mọi ng ời, đ ợc xã hội đánh giá cao và đ ợc kính

trọng!

- Ng ời không có nhân phẩm?

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>b) Danh dự .</b>

- Danh dự là gì?

- Khi nào thì con ng êi ta cã danh dù?

Công nhận

Danh dù

Danh dự chính là nhân phẩm đã đ ợc đánh giá và

công nhận!

Danh dự là sự coi trọng, đánh giá cao của d

luận xã hội đối với một ng ời dựa trên các giá trị

tinh thần đạo đức của ng ời đó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Mét ng êi biết tôn trọng và bảo vệ danh dự của mình là ng ời nhử theỏ
naứo?

Ng ời có lòng tù träng?

- Ng ời có lịng tự trọng là ng ời biết làm chủ các nhu cầu của bản
thân, kiềm chế đ ợc các nhu cầu khơng chính đáng, đồng thời biết

Tù ¸i
Tù ¸i

<b>?</b>

-Tự ái là do quá nghĩ đến bản thân, đề cao cái tơi nên có thái độ
bực tức, khó chịu, giận dỗi khi cho rằng mình bị đánh giá thấp

hoặc bị coi th ờng.
- Em đã tự ái bao giờ ch a?

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>H¹nh phóc.</b>

<b>a) Hạnh phúc là gì? </b>

Hạnh phúc  Là đ ợc đáp ứng nhu cầu và thoả mãn nhu cầu.
-Trong cuộc sống con ng ời ta có những nhu cầu gì?

NC vËt chÊt

NC tinh thÇn

Gióp cho cc

sèng con ng ời

p hn

ăn

<b>Cng khụng cú</b>
<b>gii hn</b>
<b>Ph ng </b>
<b>tin</b>

mc
<b>Sỏng tạo</b>
<b>Vui chơi</b>
<b>Học tập</b>
<b>Quan trọng </b>
<b>để phát triển </b>

<b>Phải phát triển </b>
<b>cân đối </b>
<b>Không ngừng </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

- Những nhu cầu của con ng ời có thể thoả mÃn đ ợc không?

Tri tỳc ,tin túc , đãi túc , hà thời túc”. ( Nguyễn Công Trứ )

( Biết rằng đủ, thế là đủ, đợi đủ, biết khi nào đủ ) biết giới hạn sự
thoả mãn nhu cầu ( NC ) trong phạm vi và mức độ mà điều kiện khách

quan cho phÐp – biÕt nh vËy th× míi hạnh phúc, nếu không thì luôn
cảm thấy bất mÃn với hiện thực và sẽ không lúc nào cảm thấy h¹nh
phóc.

 Con ng ời luôn v ơn tới sự thoả mÃn NC, song không bao giờ đ ợc
vì khi thoả mÃn NC này thì NC khác lại xuất hiện .

- Thế nào là sự thoả mÃn NC?

 Là sự đáp ứng đầy đủ những nhu cầu của con ng ời.
- Em bé mong mẹ về chợ?

- Mét HS yÕu lµm bài kiểm tra đ ợc điểm 6?

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

K T LU N:

Ế

Ậ

K T LU N:

Ế

Ậ

Chuùng ta hiểu thế nào là nghóa vụ, lương tâm,

Chúng ta hiểu thế nào là nghóa vụ, lương tâm,

nhân phẩm, danh dự, hạnh phúc. Từ đó chúng

ta cần phải có trách nhiệm thực hiện tốt, biết

phấn đấu để hồn thiện mình, để góp phần

xây dựng gia đình và xã hội hạnh phúc. Đồng

thời cần có thái độ nghiêm túc trong cuộc

sống, có cuộc sống lành mạnh, tránh xa những

tệ nạn xã hội, tránh lối sống ích kỷ thực dụng,

phấn đấu góp phần xây dựng xã hội: Dân giàu

nước mạnh, công bằng,

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

CHÚC CÁC EM

<sub>CHÚC CAÙC EM </sub>

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22></div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23></div>