Đề thi HSG năm 2019 môn Ngữ Văn 11 - Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn - Đà Nẵng

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 1
<b>TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔN ĐỀ THI HSG DUYÊN HẢI BẮC BỘ </b>

<b> NĂM HỌC: 2018 – 2019 </b>
<b> MÔN: NGỮ VĂN 11 </b>
<b>Câu 1 (8,0 điểm)</b>

Suy nghĩ của anh/chị sau khi đọc câu chuyê ̣n sau:

“Diễn giả Lê-ô Bu-sca-gli-a làn nọ kể về mo ̣t cuo ̣c thi mà ông làm giám khảo. Mục đích của cuo ̣c thi là
tìm ra đứa trể biết quan tâm đến người khác nhát. Người tháng cuo ̣c là mo ̣t ca ̣u bế bón tuỏi.

Người hàng xóm của em là mo ̣t ông lão vừa mát vợ. Nhìn tháy ông khóc, ca ̣u bế lại gàn ròi leo lên
ngòi vào lòng ông. Ca ̣u ngòi rát lâu và chỉ ngòi như thế. Khi mệ em hỏi êm đã trò chuyê ̣n những gì về
ông áy, ca ̣u bế trả lời: “Không có gì đâu ạ. Con chỉ để ông áy khóc”

<i>(Theo Phép màu nhiệm của đời– NXN Trẻ, 2005) </i>
<b>Câu 2 (12,0 điểm)</b>

“Nói đến nghê thua ̣t tức là nói đến sự cao cả của tâm hòn. Đệp tức là mo ̣t cái gì cao cả. Đã nói đệp là
nói cao cả. Có khi nhà văn miêu tả mo ̣t cái nhìn rát xáu, mo ̣t to ̣i ác, mo ̣t tên giết người, nhưng cách
nhìn, cách miêu tả phải cao cả”

<i> (Nguyễn Đình Thi, Câu chuyện xung quanh việc sáng tác nghệ thuật- Nghiên cứu nghệ thuật số </i>
<i>1/1982) </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 2
<b>TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔN ĐÁP ÁN ĐỀ THI HSG DUYÊN HẢI BẮC BỘ </b>

<b> NĂM HỌC: 2018 – 2019 </b>
<b> MÔN: NGỮ VĂN 11 </b>

<b>Câu 1. (8,0 điểm) </b>

<b>Yêu cầu về kĩ năng:</b>

 Thí sinh biết cách làm bài nghị luận xã hội về một hiện tượng xã hội đặt ra trong một câu
chuyện.

 Bài viết có bố cục rõ ràng, các luận điểm, luận cứ xác đáng

 Vận dụng linh hoạt các thao tác lập luận như giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, bác
bỏ…

 Diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
<b>Yêu cầu về kiến thức:</b>

Thí sinh có thể trình bày thêo nhiều cách nhưng bài làm cần đạt được những ý cơ bản sau:
<b>Phân tích văn bản và rút ra bài học (1,5 điểm)</b>

 Câu chuyện kể về một cậu bé bốn tuổi được bình chọn là đứa trẻ quan tâm đến người khác
nhất chỉ từ hành động rất đơn giản của êm. Cậu bé không hề cất một lời an ủi, không hề lấy
khăn lau nước mắt cho ông lão. Nhưng cách bế quan sát và đi đến hành động dù chỉ ngồi im
trong lịng ơng lão, để ống lão được khóc đã thể hiện sâu sắc được sự đồng cảm, chia sẻ ngây
thơ mà rát chân thành của êm. Và bằng kinh nghiệm của một cậu bé bốn tuổi, êm đã đồng cảm
và an ủi ơng lão bằng cách riêng của mình.

 Cót lõi của câu chuyê ̣n là biết quan tâm đến người khác: quan tâm là sự gàn gũi, yêu thương,
chia sể với người khác nhát là khi họ ga ̣p khó khăn, hoạn nạn.

 Điều mà diễn giả Lê-Ô Bu-sca-gli-a muốn nhấn mạnh, đề cao trong câu chuyện kể lại là sự đồng
cảm, chia sẻ, là lòng vị tha giữa những con người với nhau. Kể lại hành vi đáng khích lệ của

một cậu bé con chỉ là cách để ông khắc sâu hơn giá trị của đức tính cao đẹp. Đó cũng là cách
ứng xử nhân văn của con người trước cuo ̣c sóng..

<b>Bàn luận (5 điểm)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 3
 Cuo ̣c sóng luôn tòn tại những mảng màu đói la ̣p: sáng- tói, sang-hền, hạnh phúc vô biên- khỏ

đau cùng cực…Dù ở mảng màu nào con người cũng luôn có nhu càu, khát muón được quan
tâm, sể chia. Bởi niềm vui được sể chia niềm vui nhân đôi, nõi buòn được chia sể nõi buòn vơi
nửa.

 Lẽ sống lớn nhất trong cuộc đời mỗi người là tình yêu thương. Một trong những biểu hiện của
lòng yêu là sự quan tâm, động viên nhau để bức tranh mảng màu cuo ̣c sóng tươi sáng, ro ̣n rã
<b>Sự quan tâm, đồng cảm, sẻ chia càng đặc biệt quan trọng ý nghĩa khi người khác gặp khó </b>
<b>khăn:</b>

 Đo ̣ng viên họ vượt qua đau thương, khó khăn, hoạn nạn…
 Hướng họ vào niềm tin, lạc quan tiến về phía trước…

<b> Nếu không quan tâm, đồng cảm, sẻ chia khi con người khác gặp khó khăn con người tự </b>
<b>đóng lại thế giới và ý nghĩa sớng đích thực của chính mình:</b>

Mỗi người sống giữa cuộc đời không phải chỉ biết vun đắp cho cuộc sống của riêng mình. Nếu chỉ biết
đến cái tơi, nếu chỉ chăm chút cho bản thân mình được no ấm, đủ đầy, con người đó khơng bao giờ
biết đến hạnh phúc đích thực. Và tất yếu, những kẻ như vậy sẽ bị cô lập giữa cộng đồng, xã hội. Mọi
người xung quanh chắc chắn cũng không bao giờ để tâm đến loại người này. Cuộc sống đó có khác
nào cuộc sống tù đày cơ độc.

<b> Khi quan tâm, chia sẻ với người khác là ta đang tạo chân giá trị cho chính mình:</b>

 Giá trị của sự cho đi là nha ̣n lại (Chúng ta tồn tại nhờ những gì ta nhận nhưng chúng ta sống
nhờ những gì cho đi – Winston Churchill.)

 Khi quan tâm người khác là ta biết đa ̣t mình và o hoàn cảnh đó để có được bài học cuo ̣c sóng.
<b>Sự đồng cảm, sẻ chia phải được thể hiện một cách tinh tế, đặt trong những mối quan hệ khác </b>
<b>nhau:</b>

 Sẻ chia về vật chất: Giúp đỡ khi khó khăn, hoạn nạn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 4
an ủi của cậu bé bốn tuổi. Bằng sự trải nghiệm trong cuộc sống, chúng ta có thể có những
phương thức khác thể hiện sự đồng cảm, sẻ chia của mình… Cứ mỗi lần bạn cười với ai đó là
bạn đã thể hiện tình u, trao một món quà, hoặc một điều đẹp đẽ với người ấy. Hãy gặp nhau
và bắt đầu bằng những nụ cười. Đó là khởi nguồn của mọi tình u thương – Mẹ Têrêsa)
 Sự sể chia phải đa ̣t trong các mói quan hê ̣: Đối với người nhận, đối với người cho, đói với hiê ̣u

ứng xã ho ̣i…

 Phê phán bệnh vô cảm, lối sống ích kỉ, sống thiếu trách nhiệm với đồng loại, với cộng đồng ở
một số người.

<b>Bài học nhận thức và hành động 1,5 điểm)</b>
<b>Nhận thức: </b>

 Đồng cảm, sẻ chia giúp con người thêm sức mạnh để vượt qua những thử thách, những nghịch
cảnh của cuộc đời. Đó cũng là một trong những phẩm chất “người”, kết tinh giá trị nhân văn
cao quý ở con người.

 Khơng phải ngãu nhiên mà diễn giả Lê-Ơ Bu-sca-gli-a lại để chúng ta chiêm nghiệm về giá trị

của sự cảm thông, yêu thương, chia sẻ thông qua câu chuyện của một cậu bé bốn tuổi. Điều
đó khơi gợi thông điê ̣p của lòng vị tha: lịng vị tha là bản chất vốn có trong mỗi con người, đức
tính cao quý đó càn phải được vun đắp từ khi con người còn là một đứa trẻ…

<b>Hành động: </b>

 Phải học cách đồng cảm, sẻ chia và phân biệt đồng cảm, sẻ chia với sự thương hại, ban ơn…Ai
cũng có thể đồng cảm, sẻ chia với những người quanh mình với điều kiện và khả năng có thể
của mình. Đơi khi những điều bạn làm nho nhỏ có thể thay đổi cả cuộc đời của người khác.
 Cuộc sống sẽ đẹp vô cùng khi con người biết đồng cảm, sẻ chia. Đó cũng là truyền thống tốt

đẹp của dân tộc ta.

 Sự quan tâm, sể chia càn phải thể hiê ̣n đúng lúc, đúng nơi, đúng nghĩa…

 Cách ứng xử đẹp của ca ̣u bế kia cần được nhân rộng, để xã hội ngày càng trở nên tốt đẹp hơn,
nhân văn hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 5
 Biết cách làm bài văn nghị luận văn học có liên quan đến lí luận về thiên chức của nghê ̣ thua ̣t.
 Sử dụng kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận giải quyết một vấn đề văn học thêo định

hướng yêu cầu của đề bài: giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, so sánh, bác bỏ…
 Bài viết có bố cục chặt chẽ, khoa học, diễn đạt lưu lốt; khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ

pháp.

<b>Yêu cầu về kiến thức</b>

Thí sinh có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo rõ các ý sau:

<b>Giới thiệu, dẫn dắt vấn đề cần nghị luận, trích nhận định. (1 điểm)</b>

<b>Giải thích (2 điểm)</b>

Ý kiến trên của Nguyễn Đình Thi đã khái quát được thiên chức của nghê ̣ thua ̣t:
<b>Nghệ thuật tức là nói đến sự cao cả: </b>

 Nghệ thua ̣t là cách cảm, cách nghĩ, cách viết có dụng ý của nhà văn; sự sáng tạo ra những giá
trị lớn về tư tưởng-thẩm mỹ, làm rung động cảm xúc, tư tưởng tình cảm cho người thưởng
thức.

 +Nghệ thuật phải nói đến sự cao cả của tâm hồn : Bản chất của con người là yêu cái đẹp, thích
mình đẹp và hướng về cái đẹp. Văn học cũng như những ngành nghệ thuật khác, là một trong
nhiều phương tiện hướng con người tới cái đẹp. Cái đẹp làm thỏa mãn nhu cầu trái tim, nhu
cầu tâm hồn của con người; đối tượng của văn học là con người, vậy văn học chân chính trước
hết hãy hướng tới con người với xúc cảm thả m mĩ của thế giới tâm hòn- Cái đích đi tới của
nghê ̣ thua ̣t chân chính, đích thực.

<b>Cái cao cả là hiện thân của cái đẹp: </b>

 Đệp tức là mo ̣t cái gì cao cả: Nói đến sự cao cả của tâm hồn là đề cập đến những gì tinh tuý và
Người nhất trong mỗi con người. Cũng có nghĩa là ta hiểu cái đẹp gán liền một với cái cao
cả. Cái đẹp là biểu hiê ̣n của cái cao cả. Bởi cái đẹp là cái hồn thiện, đáng tơn thờ, trân quý…
tức là cái đệp gán liền với sự cao cả .

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 6
nâng cao thị hiếu và lý tưởng thẩm mỹ, hiệu chỉnh những sai lầm, uốn nắn những sự không
lành mạnh hay thấp kém trong quá trình cảm thụ cái đẹp. Văn học thực hiện chức năng này
một cách vô tư, không áp đặt với người đọc.

Cái cao cả trong văn chương phải được cảm nha ̣n đa ̣c biê ̣t:

 Không nên hiểu cái đẹp, cái cao cả một cách thuần tuý, phải biết một cách thâu đáo rằng: “Có
khi nhà văn miêu tả một cái nhìn rất xấu , một tội ác, một tên giết người, nhưng cách nhìn, cách
miêu tả phải cao cả ” . Đó là cách tiếp ca ̣n của người nghê ̣ sĩ trước bức tranh cuo ̣c sóng và đó
cũng là sự thể hiê ̣n lương tri của người càm bút. Đàng sau sự miêu tả của người nghê ̣ sĩ luôn
có nõi niềm trăn trở để hướng tới phạm trù của cái đệp và sự cao cả

 Ý kiến của Nguyễn Đình Thi hướng đến khảng định chức năng thảm mĩ của nghê ̣ thua ̣t đích
thực.

<b>Chứng minh và bình luận (8 điểm)</b>

<b>Nghệ thuật phải hướng đến cái đẹp, sự cao cả:</b>

 Văn học nghệ thuật ln ln có thiên chức cao cả là hướng về con người, phục vụ con người,
đề cao con người. Vì thế, mỗi nhà văn khi cầm bút đều phải có ý thức hướng con người tới
khát vọng nhân văn.

 Bản chát của <i>“Cái đẹp là cuộc sống” (</i>Tsécnưsépxki) điều đó có ý nghĩa khảng định cái đẹp với
thuo ̣c tính của cuộc sống luôn được biểu lộ rực rỡ và đầy đủ nhất. Cái đẹp không phải đơn
thuần là một hiện tượng có tính chất sinh học mà trong cái đẹp có mối quan hệ biện chứng
giữa cái có tính sinh vật và cái có tính xã hội, giữa cái khách quan và cái chủ quan, giữa cái
thuộc hiện thực và cái thuộc lý tưởng.

 Nhà văn là lương tri của thời đại. Trước hết, để làm nghệ thuật, để hướng tới sự cao cả của
tâm hồn thì nhà văn phải sống cao cá, phải sống đẹp; biết hướng tới sự cao cả của tâm hồn qua
phong cách nghệ thuật độc đáo của mình, điều mà Nguyễn Đình Thi đặt ra mãi mãi mới mẻ và
thiết thực đối với văn học nói chung và với mỗi nhà văn nói riêng. Mỗi nét rung động trong
đáy tâm hồn, một ánh nhìn, một nụ cười thánh thiện của con người sẽ được nghệ thuật làm

cho bất tử. Cái cao cả không phải là cái gì trừu tượng, chung chung, càng khơng phải chỉ là thàn
thánh mà trước hết là ở tâm hồn con người. Con người cao cả, tức là con người đẹp.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 7
<b>Nhưng nghệ thuật phải thể hiện cái nhìn đa diện về cái đẹp, cái cao cả:</b>

 Văn học là bức tranh phản ánh cuo ̣c sóng mà cuo ̣c sóng là những mảng màu đa sác, va ̣y nên
sự phản ánh của nghê ̣ thua ̣t cũng phải đa dạng trong góc nhìn đa chiều của người nghê ̣ sĩ. Đó
có thể là cái bi, cái hài, cái xáu, cái ác…Nhưng điểm đến của nghê ̣ thua ̣t sau cùng phải là cái
đệp, cái cao cả.

 Văn học là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan. Người nghệ sĩ nhào nặn chất liệu hiện
thực bằng đôi tay và cảm quan thẩm mĩ của riêng mình.

 – Vẻ đẹp của tác phảm trước hết thể hiện ở những tư tưởng, tình cảm mà tác phẩm hàm chứa.
Những ca ̣p phạm trù tòn tại của những ma ̣t đói la ̣p từ bức tranh đời sống mà không âm vang
vào tâm hồn, không lay động sâu xa cảm xúc của người nghệ sĩ thì khơng thể hóa thân thành
cái đẹp của nghệ thuật. Chính vì vậy, cần thấy rằng văn chương là cuộc đời nhưng đó khơng
phải là sự sao chép máy móc hiện thực mà phải được cảm nhận và thanh lọc qua tâm hồn, trí
tuệ, lương tri của người nghê ̣ sĩ để tạo nên tàn suát giao cảm, đạt đến rung cảm thảm mĩ để
hướng đến giá trị nhân văn.

<b>Dù đứng ở góc nhìn nào nghệ thuật vẫn là tấm gương phản chiếu tâm hồn cao cả của người </b>
<b>nghệ sĩ:</b>

 Nhà văn miêu tả cái đệp để hướng đến cái hoàn mĩ, tuyê ̣t mĩ.

 Nhà văn tả cái xấu, tàn bạo nhưng không bao giờ nhà văn đồng tình và thỏa hiê ̣p với nó. Ngược
lại, đi vào thế giới cái xáu, cái ác là người nghê ̣ sĩ thay lời tuyên chiến, khai tử cái tháp hền. Có
người tả một cách chân thực, có người tả bằng bút pháp trào phúng nhưng dường như toát

lên qua mỗi tác phẩm đều là những tâm hồn hết mực có trách nhiệm trước cuộc đời. Là nhà
văn chân chính, phái có tư tưởng chân chính, phải làm nghệ thuật vì con người.

 Đôi mắt nhà văn không nên và không thể nhìn sự vật ở một chiều. Khái quát bức tranh đa diê ̣n
về đời sóng là thiên chức của người nghê ̣ sĩ để tìm ra bản chất sự vật.

 Người nghê ̣ sĩ hướng tới sự cao cả của tâm hồn qua cách thể hiê ̣n, phong cách nghệ thuật độc
đáo của mình.

<b>Đánh giá, mở rợng nâng cao (2 điểm)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 8
 Đây là một quan điểm sáng tác định hướng cho văn nghê ̣ sĩ: nghê ̣ thua ̣t phải hướng đến cái

cao cả, khát vọng nhân văn . Từ đó giúp nhà văn có ý thức và trách nhiệm hơn trong quá trình
sáng tạo nghê ̣ thua ̣t; hướng nghê ̣ thua ̣t chân chính đến giá trị Chân-Thiê ̣n -Mĩ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 9
Website <b>HOC247</b> cung cấp một môi trường <b>học trực tuyến</b> sinh động, nhiều <b>tiện ích thơng minh</b>,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh </b>
<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm</b> đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

<b>I.Luyện Thi Online</b>

-<b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b> Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm</b> từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây
dựng các khóa <b>lụn thi THPTQG </b>các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
-<b>Lụn thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9</b> và <b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán</b> các
trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường Chuyên
khác cùng <i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>

<b>II.Khoá Học Nâng Cao và HSG </b>

-<b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các êm HS
THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

-<b>Bồi dưỡng HSG Tốn:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Sớ, Sớ Học, Giải Tích, Hình Học </b>và <b>Tổ Hợp</b> dành
cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. </i>

<i>Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i> cùng đơi

HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
<b>III.Kênh học tập miễn phí</b>

-<b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả
các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

-<b>HOC247 TV:</b> Kênh <b>Youtube</b> cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng
Anh.

<i><b>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai </b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->
đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn toán trường thpt chuyên lê quý đôn, đà nẵng 2007 -2008

• 2
• 4
• 62