sáng kiến kinh nghiệm giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục đề tài một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 5 tuổi thông qua truyện cổ tích, ca dao, đồng dao

Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

I. Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài:
Dân tộc Việt Nam ta có kho tàng văn học dân gian vô cùng quý giá là nguồn
sống đã nuôi dưỡng nền văn học nước nhà. Đúng vậy, từ khi lọt lòng mẹ trẻ đã
được nghe những câu hát ru từ ca dao tục ngữ, lớn thêm một tí thì lại được bà,
mẹ kể những câu chuyện cổ tích để ru cháu ngủ.
Nếu khơng có thể thơ lục bát được hình thành trong ca dao, đồng dao thì
khơng thể có những nhà văn, nhà thơ có những tác phẩm nổi tiếng, khơng có nhà
văn được tơn vinh là đại thi hào dân tộc như Nguyễn Du. Nếu khơng có kho tàng
truyện cổ tích thì sẽ khơng có những câu truyện ngắn, tiểu thuyết ngày nay.
Truyện cổ tích là thể loại chủ yếu của văn học dân gian có nhiều hình tượng
nghệ thuật được nhân hóa, được hình tượng hóa tạo sức hút kỳ lạ. Là thể loại có
nhiều vấn đề phức tạp và phong phú. Bên cạnh đó ca dao, đồng dao phản ánh
một cách chân thực nhất về đời sống của người dân Việt Nam. Thông qua những
tác phẩm, tác giả dân gian đã gửi gắm vào đó những sáng tạo nghệ thuật phong
phú giúp cho người nghe, người đọc hiểu được một cách trọn vẹn nhất.
Truyện cổ tích của dân tộc nào cũng đề cao đạo đức nhân nghĩa còn ca dao,
đồng dao phản ánh cuộc sống thường ngày của người dân lao động, đó là mơi
trường tốt để đưa đến cho trẻ những bài học đạo đức, những luân lý một cách tự
nhiên. Hiện nay đời sống tiên tiến áp dụng khoa học kỹ thuật có nhiều phương
tiện vui chơi học tập hấp dẫn khiến các bậc phụ huynh quá lệ thuộc vào đó, conđi
học về lại mở những trị chơi hay siêu nhân… cho con xem, nhưng thơng qua
những thể loại đó làm sao đánh thức được tình cảm đạo đức ban đầu còn rất ngây
thơ của trẻ, mà quên mất bên cạnh những trò chơi như thế cịn có những việc làm
bổ ích hơn thơng qua những câu chuyện cổ tích, những bài ca dao, đồng dao có
thể giáo dục lễ giáo, giáo dục đạo đức cho trẻ, giáo dục trẻ lịng biết ơn, tinh thần
đồn kết, thơng qua đó trẻ sẽ nhận thức được những quan hệ hành vi một cách
sâu sắc và đúng đắn nhất. Mà trẻ em như “Tờ giấy trắng” nhân cách của trẻ sẽ

được vẽ bởi những người xung quanh trẻ từ đó tơi đã tìm tịi học hỏi và mạnh
dạn chọn đề tài: “Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi thơng qua
truyện cổ tích, ca dao, đồng dao tại trường mầm non EaTung ”
2. Mục tiêu nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài:
Mục tiêu: Qua hoạt động làm quen văn học chúng ta có thể giáo dục lễ giáo,
giáo dục đạo đức cho trẻ như: Thưa gởi, chào hỏi, lễ phép, biết nói lời cảm ơn,
xin lỗi, biết nhường nhịn giúp đỡ bạn trong khi chơi, kính trên nhường dưới,
đồn kết với bạn, thân thiện hịa đồng vui vẻ, biết giúp đỡ mọi người xung
quanh. Trẻ ý thức được việc mình làm tốt hay xấu, nên hay không nên, biết yêu
cái thiện ghét cái ác. Nhưng qua những câu truyện cổ tích, ca dao, đồng dao
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

1


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

thường có cốt truyện ngắn gọn, rõ ràng, dễ nhớ dễ thuộc, nhân vật gần gũi, chính
là con người trong các mối quan hệ xã hội. Điều cuốn hút kích thích các em
chính là yếu tố thần kỳ, những đồ vật quen thuộc gần gũi được thổi những yếu tố
ly kỳ hoang đường bỗng trở nên hấp dẫn đối với trí tượng của trẻ thơ mà giáo
dục tình cảm cho trẻ là một trong năm nhiệm vụ lớn của công tác giáo dục cho
trẻ mẫu giáo. Vì vậy tơi đã thực hiện “ một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ
4-5 tuổi thông qua các câu truyện cổ tích ca dao, đồng dao tại trường mầm non
EaTung
Nhiệm vụ: Rèn trẻ biết lễ giáo như chào hỏi, thưa gởi, biết nói cảm ơn và
đồn kết, chưa biết nhường bạn, biết xin lỗi khi có lỗi, biết yêu cái thiện ghét cái
ác thông qua môn làm quen văn học.
3. Đối tượng nghiên cứu:

Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi thơng qua truyện cổ tích,
ca dao, đồng dao tại trường mầm non EaTung
4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu:
Đề tài này áp dụng tại lớp chồi 1 trường Mầm Non Etung tại xã EaNa
huyện Krông Ana Tỉnh DakLak.
5. Phương pháp nghiên cứu:
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệ
Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp điều tra
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
Phương pháp nghiên cưu các tâm sinh lý hoạt động trẻ
Phương pháp trao đổi đồng nghiệp
Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm
c) Phương pháp thống kê toán học
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận:
Văn học là loại hình nghệ thuật đóng vai trị quan trọng trong việc hình
thành và phát triển nhân cách trẻ. Để đưa trẻ vào thế giới văn học ta phải nói đến
nhiệm vụ của trường lớp mầm non. Đó là sự mở đầu cho những bước đi chập
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

2


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

chững đầu tiên, đó là những giá trị phong phú chứa đựng trong những tác phẩm
đóng vai trị lớn trong việc hình thành và phát triển ở trẻ tình cảm đạo đức và
nhân cách, đạo đức dường như là cái gốc của sự tốt - xấu trên đời. Quan niệm
được phản ánh trong truyện cổ tích ca dao, đồng dao, vừa chắt lọc kinh nghiệm
ứng xử trong thực tế vừa là đạo đức lý tưởng mà người dân lao động mong muốn
xây dựng. Vì thế vừa gần gũi vừa dễ hiểu phù hợp với nhận thức của trẻ. Khả
năng khám phá thế giới của trẻ còn hạn chế, tư duy của trẻ là tư duy tổng quát trẻ
không hiểu được những câu nói phức tạp, trẻ sẽ khơng biết được nói như thế nào
là tốt hay xấu. Nhưng thơng qua những câu chuyện cổ tích, ca dao đồng dao
thường gắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thuộc, nhân vật gần gũi với cuộc
sống thường ngày. Điều làm trẻ yêu thích ở đây là yếu tố thần kỳ trong truyện cổ
tích kèm thêm những yếu tố hoang đường, những nhân vật được nhân hóa bỗng
trở nên hấp dẫn với trẻ, bên cạnh đó đồng dao, ca dao mang yếu tố chân thực,
những câu thơ dễ thuộc, dễ hiểu đi sâu vào nhận thức của trẻ, mà giáo dục đạo
đức cho trẻ là một trong năm nhiệm vụ mà mỗi giáo viên mầm non phải quan
tâm.
Xuất phát từ tình hình đặc điểm của lớp chồi 1, đặc điểm của chương trình
mầm non mới là dạy trẻ mọi lúc mọi nơi nên tôi đã mạnh dạn cho trẻ làm quen
với một số câu chuyện cổ tích, ca dao, đồng dao lồng ghép vào các hoạt động
thơng qua đó giáo dục lễ giáo cho trẻ một cách nhẹ nhàng không áp đặt khơng gị
bó phù hợp với lứa tuổi mà hiệu quả lại cao.
2. Thực trạng:
Là lớp chồi 1 nằm ở Thôn Tân Thắng, xã EaNa với tổng số học sinh là 34
cháu trong đó có 19 nữ, 15 nam. Qua một thời gian điều tra trong lớp chồi 1, tôi
thấy vấn đề lễ giáo trẻ chưa được chú trọng nhiều cháu đi học chưa lễ phép chào
cô và bố mẹ, chưa ý thức được việc mình làm tốt hay xấu, hay đánh bạn, chưa
biết nhận lỗi và xin lỗi bạn, nên hay không nên, yêu cái thiện ghét cái ác.
Tuy nhiên trong q trình thực hiện tơi đã gặp những ưu điểm và hạn chế như
sau:
Ưu điểm: Được sự quan tâm của nhà trường và các cấp đã đầu tư cơ sở vật

chất trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi cho giáo viên phục vụ cho công tác dạy học
được tốt. Nhà trường thường xuyên tổ chức chuyên đề lễ giáo cho trẻ.
Đội ngũ giáo viên 2 cô trên một lớp yêu nghề mến trẻ thường xuyên học
hỏi trau dồi kiến thức tham khảo học hỏi để đúc rút kinh nghiệm.
Là trường thuộc vùng nông thôn nhưng trẻ đi học tương đối đều làm quen
và củng cố thường xuyên nên đã thành hệ thống.
Được sự quan tâm ủng hộ của phụ huynh cũng góp phần tích cực trong
cơng tác dạy trẻ.
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

3


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Hạn chế: Là lớp chồi 1 ở phân hiệu thôn Tân Thắng thuộc vùng nơng thơn
cuộc sống người dân cịn nghèo cịn gặp nhiều khó khăn. Đa số phụ huynh chủ
yếu là nơng dân, trình độ thấp nên chưa dành nhiều thời gian quan tâm đến con
cái mình. Vì vậy việc học tập của trẻ chưa đạt kết quả như mong đợi. Nhất là các
bậc phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của các môn học và việc giáo
dục. Một số trẻ phát âm chưa chuẩn cịn nói ngọng
Bảng khảo sát thực trạng của lớp :

Trẻ ngoan ngoãn, lễ phép
Tổng số học sinh

Đạt %

Chưa đạt %

34

24/34: 70%

10/34: 30%

3. Nội dung và hình thức giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp biện pháp
Nhằm giúp trẻ 4-5 tuổi biết ngoan ngoãn, lễ phép, kính trên nhường dưới,
thương yêu mọi người giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động làm quen văn
học, cảm nhận được nội dung hiểu được ý nghía giáo dục lễ giáo qua các thể loại
truyện cổ tích ,ca dao, đồng dao đưa những biện pháp ngay từ đầu năm học là
giáo dục trẻ mọi lúc mọi nơi thường xuyên và liên tục để trẻ phát triển nhân cách
tốt nhất.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch cho từng chủ đề
Để đạt được mục đích hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ giáo viên
trước hết cần phải chọn nội dung phù hợp với từng chủ đề để xây dựng kế hoạch
ngay từ đầu năm học. Trong kho tàng văn học Việt Nam rất nhiều câu chuyện cổ
tích ca dao, đồng dao dành cho thiếu nhi nó đều mang nội dung tình cảm đạo đức
những bài học bổ ích dành cho lứa tuổi mầm non. Chính vì vậy tôi đã lựa chọn
sưu tầm thêm truyện, cao dao, đồng dao, đưa vào chương trình để trẻ được tiếp
cận, lồng ghép vào giáo dục đạo đức cho trẻ, phù hợp với mỗi chủ đề
Chủ đề gia đình. Ví dụ: Chuyện cổ tích Tấm Cám, Thạch Sanh Lý Thơng,
Thánh Gióng,Tích Chu…
Những bài ca dao, đồng dao đã đi sâu vào tâm hồn trẻ những bài hát ru từ
lọt lòng mẹ. Ví dụ: Bài ca dao “Cái ngủ”.
Cháu ơi cháu ngủ cho lâu
Mẹ cháu đi cấy đồng sâu chưa về

Chừng về bắt được con cá trê
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

4


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Trịng cổ mang về bà cháu mình ăn
( Ca dao)
Bài đồng dao: Lời hát ru con Nam Bộ
Ầu ơ…Ví dầu
Cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắc lẻo
Gập ghành khó đi..
Ầu ơi…
Khó đi mẹ dắt con đi
Con đi trường học
Mẹ đi trừơng đời
(Đồng dao)
Chủ đề động vật.
Ví dụ: Thỏ và Rùa, Con Gà Và Con Hổ, Cáo, Thỏ và Gà Trống, Cóc
Kiện Trời .
Những bài ca dao, đồng dao về các động vật.
Ví dụ: Bài ca dao: Chuột
Chuột chê xó bếp chẳng ăn
Chó chê nhà chật ra nằm bụi tre
( Ca dao)
Bài ca dao: Con cua mà có hai càng

Con vua mà có hai càng
Đầu tai khơng có bị ngang cả đời
Con cá mà có cái đi
Hai vi vu vẩy nó bơi rất tài
Con rùa mà có cái mai
Cái cổ thụt ngắn thụt dài vào ra
Con voi có hai cái ngà
Cái vịi nó cuốn đổ nhà, đổ cây
Con chim mà có cánh bay

Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

5


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Bay cùng nam, bắc, đông, tây ( Đồng dao)
Chủ điểm thực vật.
Ví dụ: Sự Tích Cây Khoai Lang, Sự Tích Hoa Hồng, Sự Tích Cây Vú
Sữa..
Những bài ca dao, đồng dao về các thực vật
Ví dụ: Bài ca dao: Bầu ơi thương lấy bí cùng
Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
( Ca dao)
Bài đồng dao: Trồng đậu trồng cà
Trồng đậu, trồng cà
Hoa hòe, hoa khế

Khế ngọt, khế chua
Cột đình, cột chùa
Hai ta ơm cột
Cây cam, cây qt
Cây mít, cây hồng
Cành đa, lá nhãn
Ai có chân, có tay thì rụt
( Đồng dao)
Giải pháp 2: Chuẩn bị môi trường đồ dùng đồ chơi
Để dạy trẻ đạt kết quả cao thì người giáo viên cần phải chuẩn bị đồ dùng đồ
chơi đầy đủ, hấp dẫn và phong phú vì đồ dùng dạy học là một phương tiện đạt
hiệu quả cao nhất. Đồ dùng dạy học hấp dẫn sẽ giúp trẻ nhớ lâu những kiến thức
cô cung cấp nhất là khi được trực tiếp quan sát một cách chủ động và trẻ được
trực tiếp hoạt động, qua đó trẻ cảm nhận được những tình tiết một cách sâu sắc
vì vậy khi cho trẻ làm quen tơi thường chẩn bị đồ dùng thật chu đáo, tranh ảnh
hấp dẫn. Ví dụ khi kể chuyện “Cây tre trăm đốt” tơi có thể chuẩn bị rối, tranh kể,
tranh trẻ kể sáng tạo, quần áo cho trẻ đóng kịch. Qua đó tơi cũng có thể giáo dục
trẻ thơng qua câu chuyện các cháu phải siêng năng chăm chỉ không được lười
biếng, người hiền lành sẽ được sống hạnh phúc, còn người tham lam sẽ bị trừng
phạt …Sử dụng phối hợp hiệu quả các phương pháp giáo dục sẽ phát huy tính
chủ động tích cực của trẻ vì thế tơi thường sử dụng nhiều phương pháp phối hợp
để cho trẻ làm quen.
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

6


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Để giờ dạy đạt kết quả tốt thì trước hết cô phải thuộc truyện, hiểu được nội
dung câu chuyện, nhập vai tốt. Cơ thích câu chuyện. Chuẩn bị kỹ càng cho việc
kể chuyện, đặt ra quy ước trong lớp học, sắp xếp vị trí, mở và đóng câu chuyện.
Cần chú ý quan sát người nghe. Ngoài ra cần sử dụng thêm ngôn ngữ lặp lại.
Vận động và thêm vào ngôn ngữ thứ hai: Tiếng động/Âm nhạc….Ví dụ : Câu
chuyện “Cóc kiện trơi” tơi lồng tiếng âm thanh khi cóc đánh hồi trống, và âm
thanh tiếng tầm sét để cho câu chuyện thêm sinh động và kịch tính.
Khi dạy trẻ đọc ca dao đồng dao tôi chuẩn tốt bị đồ dùng tranh ảnh phù hợp
với bài ca dao, đồng dao, ví dụ bài đồng dao: “Hạt mưa, hạt móc”. Tơi làm giáo
án điện tử khi đọc đến đâu thì hình ảnh nội dung đồng dao hiện lên màn hình đến
đó kèm thêm những tiếng mưa rơi “tí tách” hoặc khi trẻ trả lời đúng các câu hỏi
trong bài đồng dao thì âm thanh tiếng vỗ tay tạo cho trẻ sự khích lệ hứng thú.
Tích hợp mơn học khác vào tiết dạy giúp cho sự cảm nhận của trẻ chân thực
hơn cuốn hút hơn hiểu được giá trị, tình cảm đạo đức một cách sâu sắc hơn. Trẻ
sẽ hiểu được rõ hơn giá trị của những nhân vật đồ vật được nhắc đến trong
truyện cổ tích, ca dao, đồng dao, từ đó trẻ sẽ rút ra được kinh nghiệm cho bản
thân.
Giải pháp 3 : Giải pháp thiết kế các góc lễ giáo sinh động hấp dẫn
Để thu hút trẻ tôi dùng những hình ảnh có màu sắc sinh động mới lạ, do đó
có thể tác động đến nhận thức và nâng cao các hành vi đạo đức và hành vi lễ
giáo tich cực ở trẻ xây dựn tiến hành các góc chơi hấp dẫn hướng tới sinh thành
nhân cách trẻ
Xây dựng góc ai ngoan nhiều hơn? ở góc này tơi sử dụng một bảng đa năng
có trang trí hoa và các hình ảnh nghộ nghĩnh xung quanh, cuối buổi học và giờ
nêu gương, trước khi trẻ cắm cờ cô cho trẻ tự nhận xét bản thân mình trong ngày
đó(trẻ bào ngoan, trẻ nào chư angoan) với mỗi việc làm tốt sẽ tặng trẻ một bơng
hoa ví dụ: Trong lớp trẻ ngoan, biết tự giác giúp bạn, giúp cô làm những việc
nhỏ dọn đồ chơi cùng bạn, biết quét lớp giúp cô…(mỗi màu hoa là một nội dung
yêu cầu: Hoa màu trắng bé sạch sẽ, hoa màu hồng bé lễ phép, hoa màu đỏ bé học
ngoan). Trẻ nào được 2-3 bông hoa trong ngày sẽ được dán hoa trên bảng. Cuối

cùng bạn nào có hoa nhiều nhất sẽ được dán ảnh ở phía trên
Thiết kế một góc lễ giáo riêng ở trong lớp có tên “Bé ngoan mỗi ngày” để
thu hút sự chú ý của trẻ ở góc này tơi cũng dùng các hình ảnh tươi sáng. Tơi sưu
tầm tranh ảnh trong sách báo tập chí có nội dung giáo dục lễ giáo như tranh: Bé
học chào hỏi, khi nhà có khách, biết bưng nước cho ông bà uống, biết giúp bố
mẹ quét nhà..Tranh ảnh tơi sử dụng có thể cắt dán đã qua sử dụng, tôi thay đổi
thường xuyên để phù hợp theo từng chủ đề nhằm tạo sự hấp dẫn mới lạ cho trẻ,
các tranh được sắp xếp hợp lí, thay đổi luân phiên và tận dụng sử dụng giữa các
góc, với việc làm như thế tôi tiết kiệm được rất nhiều kinh phí trong việc trang trí
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

7


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

in ấn. Ví dụ: Góc thiên nhiên tơi treo cây, bức tranh nhỏ vẽ các hành vi đúng của
trẻ với thiên nhiên, tranh bé tưới cây, bé nhặt rác bỏ vào thùng. Chính những bức
ảnh này sẽ giúp trẻ dần hình thành thói quen tốt về ý thức tự giác và tính độc lập.
Giải pháp 4: Giải pháp cá thể hóa
Trong các hoạt động hằng ngày hay trong giờ đón trả trẻ giáo viên cần
thường xuyên quan sát và chú ý các biểu hiện của trẻ, giáo viên có thể đóng vai
một ngời bạn để lắng nghe những câu chuyện ở lớp cũng như ở nhà của trẻ nhằm
tạo sự tin tưởng tự tin cho trẻ khi nói chuyện sau khi kể cơ có thể đưa ra lời
khun những việc làm đúng sai, nên hay không nên để giáo dục lễ giáo cũng
như nhân cách cho trẻ. Ví dụ: Ở trong lớp chỉ có một chiếc xe chở cát, trẻ A dành
nhau và đánh trẻ B, lúc này cô đến và giải thích với cả hai cháu rằng “các con
chơi phải đoàn kết nhường nhịn nhau, bạn B sẽ chơi trước sau đó cơ sẽ đến và
cho bạn A chơi, hai bạn sẽ đổi đồ chơi cho nhau, giải thích với cháu đánh bạn là

hành vi sai, và bạn A phải xin lỗi bạn B.
Ví dụ: Trẻ kể ở nhà nhà bố mẹ bắt con đi ngủ sớm không được xem ti vi,
trong khi bố mẹ thì được thức khuya xem, lúc này cơ giáo sẽ giải thích cho trẻ
nghe con còn nhỏ nếu con xem ti vi muộn, sáng con sẽ không dạy sớm được và
con sẽ trễ học, cịn bố mẹ là người lớn bố mẹ có thể xem và thức khuya, sáng bố
mẹ vẫn có thể dạy sớm đi làm, cho nên con phải đi ngủ sớm đợi khi nào con lớn
lên con sẽ được thức khuya và xem ti vi như bố mẹ.
Vì mỗi trẻ em tuy ở cùng một độ tuổi song có sự phát triển khác nhau cả về
thể chất và trí tuệ nên cơ phải dựa vào đặc điểm từng cháu để có những biện
pháp riêng biệt tránh lối giáo dục đồng lọat để phát huy khả năng của từng trẻ.
Giải pháp 5 : Giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua chuyện cổ tích, ca dao,
đồng dao ở mọi lúc mọi nơi.
Để thực hiện giáo dục lễ giáo cho trẻ trong tiết dạy thơi thì hiệu quả chưa
cao chính vì vậy để đạt được mục đích đề ra tơi tổ chức cho trẻ làm quen ở mọi
lúc mọi nơi: Giờ đón trẻ, trả trẻ, hoạt động góc, hoạt động ngồi trời, hoạt động
chung.
Ở lứa tuổi mẫu giáo mọi hành động của trẻ đều chịu sự chi phối của tình
cảm, một hành vi tốt thường xuất hiện khi trẻ được khích lệ khen ngợi, hay do
tình u lịng mong muốn được giúp đỡ người mà trẻ yêu thích. Hay những nhân
vật tốt mà trẻ yêu thích trẻ sẽ làm theo hành động của nhân vật đó. Những hành
vi đạo đức được xuất hiện khi trẻ phân biệt được đâu là tốt, đâu là xấu đồng thời
trẻ sẽ có những động cơ đúng đắn.
Chính vì vậy việc giáo dục các chuẩn mực động cơ đúng đắn tình cảm đạo
đức cho trẻ phải là việc làm liên tục thường xun, khơng có giới hạn, cần
thường xuyên làm giàu vốn kinh nghiệm đạo đức, hoàn thiện nhân cách cho trẻ.
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

8

Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Để đạt được hiệu quả nhất là giờ đón trẻ và trả trẻ để cơ áp dụng biện pháp
cụ thể.
Ví dụ: Cơ trị chuyện cởi mở đặt những câu hỏi nhẹ nhàng hỏi trẻ rồi cô kể
cho trẻ nghe một câu chuyện hay đọc cho trẻ nghe một bài ca dao hay đồng dao
phù hợp với chủ điểm cho trẻ nghe.
Giờ hoạt động góc là khu vực riêng biệt nơi trẻ làm việc say mê và hứng thú
của trẻ cô giáo làm việc riêng với từng nhóm nhỏ. Cơ đưa các câu chuyện cổ tích
ca dao, đồng dao vào góc nghệ thuật để trẻ đọc, đóng kịch các câu chuyện, đọc
các bài ca dao, đồng dao phù hợp với chủ điểm.
Sinh hoạt chiều: Đây là thời gian lý tưởng để tổ chức cho trẻ làm quen với
một tác phẩm trọn vẹn đi đúng các bước làm quen với một tác phẩm văn học.
Giải pháp 6: Kết hợp với hai giáo viên chủ nhiệm
Để tổ chức các hoạt động lễ giáo cho trẻ thơng qua các câu truyện cổ tích ca
dao, đồng dao trước hết hai giáo viên chủ nhiệm trong lớp phải thống nhất với
nhau về nội dung, đề tài, chuẩn bị môi trường hoạt động, đồ dùng đồ chơi cho
trẻ.
Ví dụ: Trong một tiết dạy văn học kể truyện cổ tích “ Tấm Cám” cơ giáo
chủ nhiệm 1 có thể chuẩn bị đồ dùng như: Rối về Tấm, mẹ con Cám, nhà vua…
cơ chủ nhiệm 2 có thể chuẩn bị mơi trường lớp học, khung cảnh diễn, trang trí
thêm xung quanh, khi kể hai cơ có sự phối hợp với nhau một cách ăn ý như cô
thứ 1 lồng tiếng Tấm, cơ thứ 2 lồng tiếng mẹ con Cám…
Ví dụ: Cô giáo 1 chọn dạy bài đồng dao “ Bí ngơ là cơ đậu nành” thì cơ
giáo 2 cũng phải kết hợp thống nhất bài đồng này và chuẩn bị đồ dùng phương
tiện dạy học nếu có trong bài đồng dao, có thể sáng cơ giáo 1 dạy vài trẻ chưa
thuộc lắm, thì chiều cơ giáo 2 có thể kết hợp dạy lại bài đồng dao đó và có thể
dạy trẻ mọi lúc mọi nơi
Ví dụ: Tơi chủ nhiệm lớp chồi 1 thường xuyên trao đổi với giáo viên 2 về

tình hình trong lớp học để cả hai cơ đều nắm rõ cũng như nắm được tâm sinh lí
của từng cháu trong lớp, như lớp của tơi có cháu Nguyễn Phan Phú Khang cháu
là một học sinh tương đối cá biệt, cháu nói ngọng, khơng rõ, và hay có những
hành vi khác thường, đánh bạn thường xuyên, khi cô dạy khơng tập trung và
cháu chỉ làm những điều mình thích. Vì vậy tơi đưa ra giải pháp 6 kết hợp với
hai giáo viên chủ nhiệm, nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo
cũng như nhân cách kĩ năng sống của trẻ sau này là vô cùng quan trọng, hai giáo
viên luôn chuẩn mực trong giao tiếp sinh hoạt, ứng xử có văn hóa, tác phong sư
phạm để luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi theo gần gũi yêu thương tôn trọng
trẻ luôn chú ý lắng nghe, hiểu và tin tưởng trẻ, động viên khen ngợi kịp thời khi
trẻ có những kĩ năng sống phù hợp.
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

9


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Hai cô không chỉ học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp mà còn thường
xuyên tham gia vào các diễn đàn về giáo dục lễ giáo trên trang web của trường
của nghành mở rộng tích lũy thêm hiểu biết kinh nghiệm cho bản thân, cơ có thể
tìm nội dung khác nhau về lễ giáo về biện pháp gợi ý giáo dục đạo đức trẻ cách
khắc phục những hành vi tiêu cực. Giáo viên chủ nhiệm ln có ý thức được vai
trị của mình trong việc phát triển lễ giáo của trẻ vì vậy trong q trình hoạt động
của trẻ cơ cần cố gắng hồn thiện mình tốt hơn. Giáo viên cần quan tâm đến
ngơn từ nói vơi trẻ hằng ngày, phải luôn nhẹ nhành ân cần với trẻ, không quát
tháo hay to tiếng khi trẻ mắc lỗi luôn xưng hô với trẻ, đồng nghiệp. phụ huynh
vui vẻ đúng mực.
Giải pháp 7: Giải pháp phối hợp với phụ huynh

Tuyên truyền nâng cao nhận thức về cách nuôi dạy con uốn nắn phát huy
hành vi tích cực cho trẻ khi ở nhà cũng như trên lớp để đưa ra biện pháp hiệu quả
hơn phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ thơng
qua truyện cổ tích và ca dao. Để việc giáo dục đạt kết quả tốt tôi đã phối hợp
chặt chẽ với phụ huynh giáo dục lễ giáo cho trẻ không thể tách rời khỏi gia đình
vì giáo dục tình yêu là nội dung cơ bản của việc giáo dục lòng nhân ái cho trẻ mà
điểm xuất phát từ gia. Thường xuyên trao đổi với phụ huynh các biểu hiện liên
quan đến nhân cách lễ giáo trẻ nắm bắt những thay đổi trong hành vi thái độ trẻ
khi ở nhà cũng như trên lớp để đưa ra biện pháp hiệu quả hơn, phối hợp các hoạt
động có sự tham gia của bố mẹ và trẻ trong các dịp lễ như : Hội thi bé với văn
học, tổ chức tham gia lễ hội mùa xuân, cuộc thi kể chuyện cổ tích theo rối nước.
Giáo viên ln trị chuyện với phụ huynh về các nội dung giáo dục hành vi
đạo đức phù hợp với trẻ, cha mẹ phải luôn làm gương và để ý đến hành vi lời nói
của mình để phụ huynh phối hợp dạy trẻ biết sống tốt với mọi người
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp biện pháp
Tuy mỗi giải pháp có những cách thức tổ chức nội dung thể hiện khác nhau,
nhưng nó có mối quan hệ mật thiết khăng khít là hỗ trợ cho nhau. Trong các giải
pháp thực hiện thì giải pháp; Xây dựng kế hoạch cho từng chủ đề; Giáo dục lễ
giáo cho trẻ thơng qua chuyện cổ tích, cao dao, đồng dao ở mọi lúc mọi nơi;
Chuẩn bị môi trường đồ dùng đồ chơi; Giải pháp cá thể hóa là tiền đề, các giải
pháp còn lại là hỗ trợ tương tác. Giải pháp xây dựng kế hoạch cho từng chủ đề;
Giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua chuyện cổ tích, cao dao, đồng dao ở mọi lúc
mọi nơi; giữ vai trò then chốt quyết định cho sự thành công của đề tài.
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
Qua quá trình thực hiện đề tài tơi thấy lóp chồi 1 của mình đã đạt được
những kết quả như: 100% trẻ ngoan ngoãn chào hỏi lễ phép, các cháu biết vâng
lời và nhường nhịn bạn, biết đoàn kết khi chơi, biết đọc thơ truyện cổ tích, ca
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

10

Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

dao, đồng dao, hiểu nội dung truyện và kể lại được câu chuyện, đọc thơ diễn cảm
biết thể hiện nét mặt điệu bộ, tham gia đàm thoại một cách sôi nổi.
Bảng kết quả so sánh

Tổng số học sinh

Đầu năm

Cuối năm

Học sinh ngoan ngoãn, lễ phép Học sinh ngoan ngoãn, lễ phép
34

Trẻ đạt %

Chưa đạt %

Trẻ đạt %

Chưa đạt %

24/34: 70%

10/34: 30%

100%

0%

Tôi nhận thấy thực hiện biện pháp này trẻ sẽ hoàn thiện được nhân cách,
đạo đức của trẻ một cách nhẹ nhàng nhất khơng áp đặt gị bó có thể thực hiện
được mọi lúc mọi nơi.
III. Phần kết luận, kiến nghị:
1. Kết luận:
Sau một thời gian thực hiện đề tài với lịng say mê và sự kiên trì kết hợp với
các biện pháp như trên tôi nhận thấy các cháu ngoan ngỗn lễ phép, hình thành
phát triển nhân cách, kĩ năng sống xây dựng cho trẻ những tri thức kinh nghiệm
về đạo đức giúp trẻ nhận biết được điều tốt và xấu , giáo dục trẻ ý thức tự kỉ luật.
Đã tạo cho trẻ được sự hứng thú trong giờ làm quen văn học giờ hoạt động
góc nhiều trẻ thích chơi góc sách và nghệ thuật hơn. Trẻ cảm nhận được những
chuẩn mực đạo đức trong cuộc sống thường ngày. Giáo dục lễ giáo không chỉ thể
hiện trong giờ học mà cịn trong các hoạt động. Giờ chơi, góc chơi trẻ biết hịa
thuận khơng giành đồ chơi của nhau. Đối với mọi người biết chào hỏi lễ phép,
biết nhường nhịn em nhỏ, biết yêu người tốt, lên án người xấu, biết yêu thương
an ủi người thân, biết không nên làm bố mẹ phiền lòng.
Đi chơi biết bảo vệ cây xanh nhắc nhở mọi người cùng bảo vệ cây xanh
không hái hoa bẻ cành. Từ đó trẻ có đức tính tốt ngăn nắp gọn gàng, biết tự lập.
Vì vậy việc giáo dục đạo đức lễ giáo cho trẻ là vô cùng quan trọng như đầu
bài tôi đã nêu phải chăng văn học đóng phần quan trọng trong việc giáo dục nhân
cách con người, con người có phẩm chất đạo đức lịng yêu thương con người
giàu lòng nhân nghĩa khi trưởng thành thì phải có sự mở đầu hồn chỉnh và tốt
đẹp . Vậy ngay từ bây giờ các bạn hãy cùng tôi làm điều này cho đất nước sau
này.
2. Kiến nghị:
Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

11


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Nhà trường, Phòng Giáo Dục thường xuyên tổ chức chuyên đề “Giáo dục lễ
giáo” để giáo viên thảo luận về các phương pháp tổ chức mọi hoạt động cho trẻ,
trao đổi học hỏi rút kinh nghiệm trong chuyên môn, nâng cao tay nghề.
Trên đây là một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi tại lớp chồi 1
trường Mầm non Ea Tung đạt hiệu quả. Kính mong hội đồng khoa học góp ý để
bản thân tơi có thêm kinh nghiệm trong thực hiện nhiệm vụ./.
Krông Ana, ngày 20 tháng 03 năm 2017
Người viết

H’ Noel Niê Brit
NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
…………………………………………………….......................................
.
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

12


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng

dao.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT

Tên tài liệu tham khảo

Tác giả

1

Sổ tay giáo viên mầm non

Nhà xuất bản đại học
sư phạm

2

Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên

Nhà xuất bản giáo dục

3

Hướng dẫn tổ chức thực hiện các hoạt động
giáo dục trong trường mầm non theo chủ đề

Nhà xuất bản giáo dục

4

Tuyển tập ca dao đồng dao việt nam

(PGD Nghĩa Hưng
Nam Định 2013)

5

Sách các câu chuyện cổ tích Việt Nam

6

Sách tâm lí mầm non

Đại học quốc gia
TPHCM

7

Tuyển chọn trò chơi, bài hát, thơ ca, truyện,
câu đố, cao dao, đồng dao theo chủ đề

Nhà xuất bản giáo dục

8

Sách hướng dẫn tổ chức chương trình giáo dục
mầm non 3-4 tuổi

Bộ giáo dục

Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

13


Một số giải pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4 -5 tuổi thơng qua truyện cổ tích, ca dao, đồng
dao.

Người thực hiện: H’ Noel Niê Brít

14