Thực trạng và những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá môn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin tại Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM hiện nay

THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN
CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC CƠNG
NGHIỆP THỰC PHẨM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY
Phan Quốc Thái*, Phan Thị Ngọc Uyên, Phan Thị Thành, Nguyễn Thị Thu Trang
Khoa Lý luận chính trị, Trường ĐH Cơng nghiệp Thực phẩm TP.HCM
*Email:
TÓM TẮT
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI xác định đổi mới thi, kiểm tra, đánh giá chất
lượng giáo dục là 1 trong 9 nhiệm vụ giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào
tạo; Bài viết này chúng tôi muốn tập trung phân tích thực trạng của vấn đề kiểm tra, đánh giá
môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin tại Trường Đại học Công nghiệp
Thực phẩm TP.HCM hiện nay để từ đó kiến nghị giải pháp nhằm nâng cao chất lượng của vấn
đề.
Từ khóa: đổi mới phương pháp đánh giá, môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác
– Lênin, Phương pháp đánh giá.
MỞ ĐẦU
Từ khi khoa được thành lập đến nay tập thể giảng viên khoa lý luận chính trị nói chung
cũng như các giảng viên phụ trách giảng dạy học phần Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin nói riêng ln xác định đổi mới phương pháp giảng dạy, trong đó có đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của sinh viên là nội dung hết sức quan trọng.
Với mục đích phân tích thực trạng kết quả học tập của sinh viên đối với mơn học để từ
đó đề xuất các giải pháp đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá môn học nhằm đáp ứng được
yêu cầu, mục tiêu giáo dục, đồng thời khắc phục những hạn chế của phương pháp kiểm tra,
đánh giá truyền thống trước đây.
1.

2. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
2.1. Cơ sở lý luận về công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
2.1.1. Một số khái niệm cơ bản
2.1.1.1. Kiểm tra

Trong Từ điển Giáo dục học thì kiểm tra được định nghĩa là “Bộ phận hợp thành của quá
trình hoạt động dạy – học nhằm nắm được những thông tin về trạng thái và kết quả học tập của
học sinh, về những nguyên nhân cơ bản của thực trạng đó để tìm ra những biện pháp khắc phục
những lỗ hổng, đồng thời củng cố và tiếp tục nâng cao hiệu quả của hoạt động dạy – học”. Kiểm
tra là việc thu thập những dữ liệu thông tin về một lĩnh vực nào đó làm cơ sở cho việc đánh giá.
1.1.1.2. Đánh giá
Đánh giá là quá trình hình thành những nhận định, phán đoán về kết quả của cơng việc,
dựa vào sự phân tích những thơng tin thu được, đối chiếu với những mục tiêu, tiêu chuẩn đã đề
ra, nhằm đề xuất những quyết định thích hợp để cải tạo thực trạng, điều chỉnh nâng cao chất
lượng và hiệu quả công việc.
Đánh giá trong giáo dục, theo Dương Thiệu Tống là quá trình thu thập và xử lý kịp thời,
có hệ thống thơng tin về hiện trạng và hiệu quả giáo dục. Căn cứ vào mục tiêu dạy học, làm cơ
sở cho những chủ trương, biện pháp và hành động trong giáo dục tiếp theo.
29


1.1.1.3. Kết quả học tập
Kết quả học tập hay thành tích học tập trong tiếng Anh thường sử dụng các từ như
“Achievement; Result; Learning Outcome”.
Theo Từ điển Anh Việt thì:
- “Achievement” có nghĩa là thành tích, thành tựu; sự đạt được, sự hồn thành.
- “Result” có nghĩa là kết quả.
- “Learning Outcome” là kết quả học tập.
Các từ này thường được dùng thay thế cho nhau, tuy nhiên, từ chúng ta thường gặp khi
đọc tài liệu nói về kết quả học tập là “Learning Outcome”.
Trong cuốn “Cơ sở lý luận của việc đánh giá chất lượng học tập của học sinh phổ thơng”,
tác giả Hồng Đức Nhuận và Lê Đức Phúc đã đưa ra cách hiểu về kết quả học tập như sau:
“Kết quả học tập” là một khái niệm thường được hiểu theo hai quan niệm khác nhau trong
thực tế cũng như trong khoa học:
(1) Đó là mức độ thành tích mà một chủ thể học tập đã đạt, được xem xét trong mối quan

hệ với công sức, thời gian đã bỏ ra, với mục tiêu xác định.
(2) Đó cịn là mức độ thành tích đã đạt của một học sinh so với các bạn học khác.
Theo quan niệm thứ nhất, kết quả học tập là mức thực hiện tiêu chí (criterion).
Với quan niệm thứ hai, đó là mức thực hiện chuẩn (norm).
Theo Nguyễn Đức Chính thì: “Kết quả học tập là mức độ đạt được kiến thức, kĩ năng hay
nhận thức của người học trong một lĩnh vực nào đó (mơn học).
Theo Trần Kiều, “dù hiểu theo nghĩa nào thì kết quả học tập cũng đều thể hiện ở mức độ
đạt được các mục tiêu của dạy học, trong đó bao gồm 3 mục tiêu lớn là: nhận thức, hành động,
xúc cảm.
Như vậy có thể cho rằng kết quả học tập là gồm các kiến thức, kỹ năng và thái độ mà
người học có được trong q trình học tập và rèn luyện tại Trường.
2.1.1.4. Đánh giá kết quả học tập
Là đánh giá cho biết kết quả của việc dạy và học vào cuối mỗi học phần hay học kỳ. Nó
được thiết kế để xác định xem mục đích dạy học đã được học sinh lĩnh hội ở mức độ nào và nó
được sử dụng chủ yếu để chứng nhận bằng cấp hay cho điểm học sinh. Đánh giá kết quả học
tập được xem là xác định mức độ thành công trong học tập của học sinh khi xem xét trong mối
quan hệ với mục tiêu đã xác định, các chuẩn kiến thức và kỹ năng đạt được so với công sức và
thời gian mà người học bỏ ra. Theo định nghĩa này thì đánh giá kết quả học tập là xác định mức
độ thực hiện theo tiêu chí.
Như vậy, đánh giá kết quả học tập là xác định mức độ nắm bắt kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo
của người học so với yêu cầu của chương trình đề ra. Đưa ra những nhận định, nhận xét về mức
độ đạt được, về tốc độ và trình độ lĩnh hội tri thức, kỹ năng, kỹ xảo, thái độ ở người học, từ đó
làm cơ sở cho việc đề ra những biện pháp thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả, chất lượng dạy
học nói chung và kết quả học tập nói riêng .
2.2. Thực trạng kiểm tra, đánh giá mơn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác –
Lênin ở Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM hiện nay
Kết quả học tập của môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin được đánh giá theo thang điểm 10 với các điểm thành phần như sau:
- Điểm tiểu luận: trọng số điểm là 30%.
Hình thức: giảng viên thành lập các nhóm học tập, giao đề tài tiểu luận và chấm điểm theo kết
quả làm bài của nhóm.

- Điểm thi cuối kỳ: trọng số điểm là 70%.
30


Hình thức thi: trắc nghiệm khách quan, khơng sử dụng tài liệu (nội dung các chương đã
học theo đề cương chi tiết môn học)
Kết quả học tập của sinh viên trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm đối với môn học
Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin trong giai đoạn 2012 - 2016 được thể hiện
qua số liệu sau:

NĂM HỌC 2012-2013

Kém

TB Yếu

33%

2%

6%

NĂM HỌC 2013 - 2014
Kém
TB Yếu
T Bình
Khá
Giỏi

8%

T Bình
51%

Khá
Giỏi

NĂM HỌC 2014 - 2015
Kém
TB Yếu
T Bình
Khá
Giỏi

17%

2%

13%

2%

17%

23%

45%

HKI NĂM HỌC 2015-2016

13%

Kém

1%

23%

9%

23%
TB
́u

45%

15%

52%

Hình 1. Phân loại kết quả học tập mơn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin
Với việc xếp loại kết quả học tập hiện nay theo 5 cấp độ (kém, trung bình yếu, trung bình,
khá, giỏi), Hình 1 cho chúng ta thấy được tỷ trọng của từng mức độ mà sinh viên của trường đã
đạt được trong các năm học vừa qua. Tuy nhiên, rõ ràng là số liệu nay chỉ cho chúng ta thấy
được trị số so sánh trong một năm học. Để có thể so sánh sự thay đổi trong kết quả học tập qua
các năm học, chúng ta sẽ quan sát qua bảng sau:
Bảng 1. Xếp loại học lực qua các năm
(Đơn vị tính: %)
Năm học

Kém

TB yếu

Trung
bình

Khá

Giỏi

2012-2013

6

8

51

33

2

2013-2014

8

6

38

43

5

2014-2015

2

23

45

17

2

2015-2016 (Học kỳ I)

9

15

52

23

1

Từ bảng 1, có thể cụ thể hóa xếp loại học lực thơng qua đồ thị sau:

31


Học lực kém (%)
10
5

9

8

6

2

0
2012-2013

2013-2014

2014-2015

2015-2016 (HKI)

Trung bình yếu (%)
6

5

4
2

2

2

1

0
2012-2013

2013-2014

2014-2015

2015-2016 (HKI)

trung bình (%)
6
5
4
2

2

2
1

0

2012-2013

2013-2014

2014-2015

2015-2016 (HKI)

Khá (%)
6
5
4
2

2

2
1

0
2012-2013

2013-2014

2014-2015

2015-2016 (HKI)

Giỏi (%)
6

5
4
3
2
1
0

5

2

2
1

2012-2013

2013-2014

2014-2015

2015-2016 (HKI)

Hình 2. Kết quả mơn học qua các năm
32


Thông qua các đồ thị, bảng biểu trên chúng ta có thể thấy: trong giai đoạn vừa qua sinh
viên có kết quả học tập trung bình ln chiếm tỷ trọng cao và khơng có sự chuyển biến đáng
kể. Tỷ trọng đạt loại giỏi là rất thấp (chỉ chiếm 1 – 2 %), đồng thời 9% số lượng sinh viên xếp
loại kém trong HKI năm học 2015 – 2016 là những số liệu buộc chúng ta phải suy nghĩ để có

sự thay đổi cho phù hợp, tất nhiên ở đây chúng ta khơng phải chạy đua theo thành tích nhưng
rõ ràng là số liệu này ở một mức độ nào đó nó cũng thể hiện sự tương tác trong hoạt động dạy
– học và cách thức đánh giá mà chúng ta đang sử dụng.
Thực tế hiê ̣n nay, mă ̣c dù phương pháp đánh giá đã có nhiề u cải tiế n tić h cực nhưng vẫn
còn nhiều vấ n đề cầ n phải bàn luận để tiế p tục hoàn thiê ̣n:
- Hình thức tổ chức đánh giá điểm quá trình trên lớp: chưa có sự thống nhất giữa các
giảng viên, một số giảng viên đang sử dụng cách đánh giá của riêng mình mà khơng thơng qua
lãnh đạo đơn vị, do vậy chưa có được chuẩn chung trong việc đánh giá.
- Pha ̣m vi thi và kiểm tra: Ngân hàng đề thi (thi trắc nghiệm khách quan) chưa có trọng
tâm, mang tính dàn trải. Điều này gây nhiều khó khăn trong q trình ơn tập của sinh viên.
2.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá môn Những nguyên
lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin hiện nay
Qua nội dung phân tích trên đây có thể thấy vẫn cịn nhiều điểm hạn chế, thiếu sót trong
cơng tác giảng dạy, kiểm tra, đánh giá mơn học. Nhằm thực hiện có hiệu quả hơn trong giai
đoạn tiếp theo chúng tôi xin được kiến nghị một số giải pháp sau đây:
Thứ nhất, về đánh giá tiểu luận: Khi đánh giá điểm tiểu luận các giảng viên cần thống
nhất phải có đầy đủ các yếu tố bắt buộc của một bài luận (dựa theo dàn ý mà giảng viên đã phổ
biến), không đặt yêu cầu quá cao về mặt chất lượng khi chấm bài vì đối tượng chủ yếu là sinh
viên năm nhất.
Thứ hai, về thi cuối kỳ: Nên thực hiện theo một trong hai cách:
Cách 1. Tổ chức thi theo hình thức thi tự luận (mặc dù hình thức này khơng đảm bảo được
tính khách quan) nhưng sẽ phát huy và thể hiện được khả năng lý luận của sinh viên, đồng thời
câu hỏi sẽ chú trọng được những nội dung trọng tâm của môn học.
Cách 2. Nếu duy trì hình thức thi trắc nghiệm thì nên sử dụng đề thi độc lập (không nên
sử dụng ngân hàng như hiện nay) vì chỉ có giảng viên giảng dạy mới có thể xác định được đâu
là nội dung cần hỏi nhằm khắc phục tình trạng dàn trải hiện nay.
3.

KẾT LUẬN
Thực tiễn cho thấy tính đúng đắn trong chủ trương của Đảng thông qua Nghị quyết Hội

nghị Trung ương 8 khóa XI. Cơng tác kiểm tra đánh giá là hết sức quan trọng, mà ở đó kết quả
của nó là thể hiện sự tương tác của cả cơng tác dạy và học.
Một cách thức kiểm tra, đánh giá khoa học sẽ giúp cho người học phát huy được hết khả
năng của mình, giúp họ say mê hơn đối với mơn học đồng thời có được sự đánh giá chính xác
về người học. Thơng qua việc kiểm tra, đánh giá người dạy cũng có thể thấy được những điểm
cần phát huy cũng như các vấn đề cần khắc phục.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Lê Thị Mỹ Hà, Đánh giá kết quả học tập của học sinh - cách hiểu và phân loại, Cục khảo
thí và Kiểm định CLGD, 2014.
[2] Hồng Đức Nhuận và Lê Đức Phúc “Cơ sở lý luận của việc đánh giá chất lượng học tập
của HS phổ thông”.
[3] Lê Thị Thu Liễu, Huỳnh Xuân Nhựt (2010). Thực trạng đánh giá kết quả học tập của sinh
viên đại học, cao đẳng – Phần 1.
[4] Nguyễn Như Ý (2010). Đại từ điển Tiếng Việt, Nxb. Văn hóa thơng tin.
33