Bài giảng Quản trị kinh doanh: Chương 3 - TS. Ngô Thị Việt Nga

QUẢN TRỊ KINH DOANH

TS. NGÔ THỊ VIỆT NGA
BỘ MÔN QTKD TỔNG HỢP


CHƯƠNG 3
MƠI TRƯỜNG KINH DOANH

•KHÁI LƯỢC VỀ MƠI TRƯỜNG KINH DOANH
•CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA MƠI TRƯỜNG KINH DOANH NƯỚC TA HIỆN NAY VÀ TÁC
ĐỘNG CỦA NÓ TỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

•NHẬN THỨC MƠI TRƯỜNG KINH DOANH


3.1. KHÁI LƯỢC VỀ MƠI TRƯỜNG KINH DOANH

- Mơi trường kinh doanh là tổng thể các yếu tố, nhân tố (bên ngoài và bên trong) vận
động tương tác lẫn nhau, tác động trực tiếp và gián tiếp đến hoạt động KD của DN.
 Môi trường KD là giới hạn không gian mà ở đó DN tồn tại và phát triển.


Sự cần thiết phải nhận thức đúng đắn MTKD

MTKD tác động tích cực/tiêu cực đến HĐKD
→ Cần nhận thức đúng MTKD để ra quyết định đúng:
Chọn nơi KD
Tìm cách thích ứng (mọi QĐ)
Góp phần cải tạo

PHẠM VI MƠI TRƯỜNG KINH DOANH

Mơi trường

xã

yt
hế

hẩ
u

Khách hàng

ấp

Hh
óa

gc
un

tha

i
hộ

àc
Nh

Nh
ân
k

mơ
Vĩ

óa
nh
Vă

Vĩ
mơ

Kinh tế

Doanh

ng
Cơng nghệ

Vĩ mơ

óa
ầu
h

Mơ
i tr

ườ
ng

ườ

t
uậ

Tiềm ẩn

To
àn
c

cạn

i

/Pl
t rị

i tr
Mơ

đớ

ính
Ch

n

Liê

ht
ran

h

nghiệp


CÁC LOẠI MƠI TRƯỜNG KINH DOANH

•

MƠI TRƯỜNG KINH TẾ QUỐC DÂN

•

MƠI TRƯỜNG NGÀNH

•

MƠI TRƯỜNG NỘI BỘ


MÔI TRƯỜNG KINH TẾ QuỐC DÂN

Thứ nhất, bối cảnh kinh tế

•

Tình hình kinh tế

– Thế giới
– Khu vực
– Trong nước

 Tổng sản phẩm quốc dân (GDP)
 Chỉ số giá cả
 Nhân công, việc làm, thất nghiệp, TL
 Cán cân thương mại
 Lãi suất, lạm phát, tTrường tài chính
 Giá trị đồng tiền
 Các khoản chi tiêu đầu tư


Thứ hai, bối cảnh chính trị và pháp lý

•

Tình hình chính trị thế giới

•

Mơi trường pháp lý

–

CLg ban hành LP

–

CLg HĐ của bộ máy hành pháp

–

•

Ban hành CS

•

Năng lực và đạo đức của cán bộ công quyền

Thể hiện ở chỉ số tạo ĐK thuận lợi cho KD


Thứ ba, bối cảnh xã hội

•

•

MTXH

–

Dân số như tỷ lệ sinh, tháp tuổi,…

–

XH như phân chia các giai tầng XH, các vấn đề về VH,…

Tác động đến

–

Thị trường: xu hướng tđổi SP/DV

–

Ý thức, tác phong,… của:

•

Các nhà quản trị

•

Đội ngũ lao động


Thứ tư, bối cảnh đạo đức

•

Chuẩn mực đạo đức gắn với hành vi

– Từng cá nhân
– DN

•

Qniệm đúng→đchỉnh hvi đúng và ngược lại:

– Ra quyết định có lợi cho bản thân, DN trên cơ sở đảm bảo lợi ích XH hay chỉ vì
mình?


Thứ năm, bối cảnh cơng nghệ

•

Cơng nghệ

– Ảh QĐ đến năng suất, CLg và Hq
– Tạo cơ sở cho cách thức/mơ hình KD mới

•

Thực trạng

– Sáng tạo/chuyển giao
cơng nghệ

– Trình độ công nghệ
→ Tác động trực tiếp đến HqHĐ của mọi DN


Thứ sáu, bối cảnh quốc tế

•

Tồn cầu hóa

–

Bản chất là thiết lập sân chơi chung

→ Tạo ra

•

•

Cơ hội

•

Sức ép cạnh tranh

→ Tạo sức ép thay đổi

–

Từ tư duy đến cách thức KD

–

Từ tư duy đến cách thức QT

Thứ bảy, những đối tác bên ngồi

•

Các đối tác bên ngoài

–

Cộng đồng XH

–

Các cơ quan hành pháp

–

Các hiệp hội nghề nghiệp

–

Phương tiện truyền thơng

–

Các nhóm dân tộc thiểu số

–

Tổ chức tôn giáo

→Tác động trực tiếp đến HĐKD của DN


MÔI TRƯỜNG CẠNH TRANH NGÀNH

Các đối thủ
tiềm ẩn

Các đối thủ
Nhà cung cấp

đang cạnh
tranh

Sản phẩm
thay thế

Khách hàng


MÔI TRƯỜNG NỘI BỘ DOANH NGHIỆP

Các cổ động

Các nhà tài trợ

Các nhà quản trị

vốn

Môi trường
nội bộ
Các nhà khoa

Người lao động

học, chun gia

Cơng đồn


3.2. CÁC ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA MÔI TRƯỜNG KINH DOANH
NƯỚC TA
HIỆN NAY VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NÓ TỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH


Đặc trưng cơ bản
của môi trường

Đặc trưng cơ bản

kinh doanh mang

của người làm

tính tồn cầu

kinh doanh

ĐẶC TRƯNG

Đặc trưng cơ bản
của quản lý
vĩ mô

Đặc trưng cơ bản
của quản tri
kinh doanh


3.2.1. Đặc trưng cơ bản của người kinh doanh

Kinh doanh với quy mô quá nhỏ bé

Kinh doanh theo kiểu phong trào

Khả năng đổi mới các sản phẩm thấp

KD khơng có tính phường hội hoặc
khơng đúng tính phường hội

Thiếu cái nhìn dài hạn về phát triển và lợi ích


3.2.2. Đặc trưng cơ bản của quản trị kinh doanh

Tuy nhiên, nền kinh tế thị
Nước ta đang xây dựng

trường của nước ta là nền

mơ hình kinh tế hỗn hợp.

kinh tế thị trường định hướng

Bản chất của mơ hình này

XHCN.

là dựa trên nền tảng kinh tế

Vì thế, tính chất tác động của

thị trường

Nhà nước vào nền kinh tế
khác với các mô hình kinh tế
hỗn hợp khác


3.2.3. Đặc trưng cơ bản của quản lý vĩ mô

Tư duy quản lý kế hoạch hố tập trung vẫn cịn tồn

Thủ tục hành chính nặng nề tồn tại trong lĩnh vực

tại

quản lý nhà nước

Bản chất của tư duy này là quan điểm quản lý nhà nước về

Điều này thể hiện rõ trong lĩnh vực ban hành pháp luật:

kinh tế vẫn mang bản chất nhà nước tác động trực tiếp vào

-Các quy định luật pháp chưa thực sự mang tính thị trường,

nền kinh tế và các hoạt động kinh doanh; không tách rời các

chưa tạo công bằng cho mọi đối tượng DN

phạm trù quản lý nhà nước và quản trị kinh doanh của DN

-Việc ban hành các chính sách của các cơ quan quản lý nhà
nước đơi khi cịn tuỳ tiện, chưa hợp lý


3.2.4. Đặc trưng cơ bản của MTKD mang
tính tồn cầu

-

Thứ nhất, phạm vi kinh doanh mang tính tồn cầu hố

-

Thứ hai, tính chất bất ổn của thị trường là rất rõ ràng và ngày càng mạnh mẽ

3.3. NHẬN THỨC MÔI TRƯỜNG KINH DOANH


3.3.1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI NHẬN THỨC
ĐÚNG ĐẮN MÔI TRƯỜNG KINH DOANH

-

Thứ nhất, một DN không hoạt động một cách biệt lập hay theo cách thức là một hệ
thống đóng

-

Thứ hai, trên cơ sở nhận thức đúng về môi trường kinh doanh, NQT mới có thể ra
các quyết định kinh doanh “đúng đắn”

-

Ngoài ra, trên cơ sở nhận thức đúng đắn MTKD, các NQT cịn góp phần thay đổi
MTKD theo hướng có lợi hơn cho mình


3.3.2. Nghiên cứu môi trường kinh doanh

-

Nghiên cứu trước khi khởi sự kinh doanh

-

Nghiên cứu khi hoạch định chiến lược

-

Nghiên cứu khi xây dựng kế hoạch

-

Nghiên cứu bất thường