SKKN tích hợp kiến thức liên môn khi dạy bài thông điệp nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, 1 12 2003 (cô phi an nan)

MỤC LỤC
ĐỀ MỤC

TRANG
1
1
2 -3
3

Mục lục
Các từ viết tắt trong SKKN
1. Lời giới thiệu
2. Tên sáng kiến:
3. Tác giả sáng kiến:
4. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
5. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu
6. Mô tả bản chất sáng kiến
7. Những thơng tin cần được bảo mật (nếu có).
8. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
9. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến.

10. Danh sách những tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc
áp dụng sáng kiến lần đầu.

Các từ viết tắt trong sáng kiến kinh nghiệm:
- Sáng kiến kinh nghiệm (SKKN)
- Kĩ năng sống (KNS)
- Sách giáo khoa (SGK)
- Giáo viên (GV)
- Học sinh (HS)

- Trung học phổ thông (THPT)
- Xã hội chủ nghĩa (XHC

1

4-32
32-34


BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu
Hòa chung vào xu thế đi lên của nhân loại, đất nước Việt Nam đang dần từng
bước công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đảng và Nhà Nước ta ln coi giáo dục là “Quốc
sách hàng đầu”. Nhà trường THPT là nơi có trọng trách giáo dục trực tiếp thế hệ trẻ Những chủ nhân tương lai của đất nước luôn mạnh khỏe về thể chất, trong sáng về
tâm hồn, kiên trì mục đích lý tưởng XHCN. Đáp ứng u cầu đó, nền giáo dục Việt
Nam đã tiến hành nhiều lần cải cách nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục.
Mục tiêu giáo dục trong nhà trường hiện nay hướng tới phát triển con người
tồn diện về: đức,trí, thể, mĩ theo đúng mục đích đề ra của Unesco “ học để biết, học
để làm, học để chung sống và học để tự khẳng định mình . Nhằm thực hiện việc đổi
mới phương pháp dạy học, phát huy tính tích cực - chủ động của học sinh, những năm
gần đây, các trường phổ thông đã chú ý đến việc đổi mới soạn - giảng của giáo viên
và tổ chức các hoạt động học tập của học sinh. Trong đó, vai trò của người học vừa là
đối tượng vừa là chủ thể của hoạt động học tập. Thơng qua q trình học tập, dưới sự
hướng dẫn của giáo viên, học sinh phải tích cực, chủ động để nắm bắt và vận dụng
kiến thức.
Vận dụng kiến thức liên môn trong dạy học luôn là một cách để gây hứng thú
cho học sinh trong từng tiết học nói chung và tiết học Ngữ văn nói riêng. Trong đó, sự
kết hợp khéo léo giữa kiến thức ngữ văn, kiến thức lịch sử, địa lý, giáo dục công dân,
mĩ thuật…. sẽ giúp cho các em học sinh thấy được sự phát triển xã hội một cách liên

tục thống nhất, khắc phục được tình trạng nắm kiến thức ngữ văn một cách rời rạc.
Trong những năm 60 của thế kỉ XX, người ta đã đưa ra ý tưởng dạy học liên
môn và sáng kiến này đã được áp dụng ở một số nơi trên thế giới. Ở Việt Nam, việc
dạy học liên môn hiện nay cũng đã trở thành một nguyên tắc quan trọng, cũng đã có
2


nhiều các tài liệu nghiên cứu về đề tài giáo dục này. Tuy nhiên, các nghiên cứu đó vẫn
cịn rất nặng nề tính lý luận, việc áp dụng cụ thể nội dung dạy học liên môn như thế
nào trong từng mơn học, từng bài học thì vẫn cịn rất lẻ tẻ, rời rạc.
Chương trình tích hợp được thực hiện ở môn “Tự nhiên và xã hội” ở cấp tiểu
học. Chương trình cấp trung học được thực hiện ở mức thấp, chủ yếu theo ngun tắc
dạy học liên mơn, trong đó mỗi môn học được học riêng rẽ nhưng chú ý đế những nội
dung có liên quan đến mơn học khác nhằm tránh trùng lặp. Từ đó các mơn học bổ
sung cho nhau, hiểu sâu sắc hơn về những kiến thức đang học. Mức độ phối hợp liên
môn đã được bước đầu thực thi trong quá trình xây dựng chương trình cũng như kế
hoạch dạy học của các môn học khoa học xã hội: Lịch sử, địa lí, giáo dục cơng dân.
Từ năm học 2012 - 2013, bộ GD&ĐT đã đưa vấn đề vận dụng kiến thức liên
môn vào giảng dạy trong các trường phổ thông. Tuy nhiên đây là một hình thức dạy
học mới, giáo viên chưa được tiếp xúc nhiều và chưa có kinh nghiệm giảng dạy. Vì
vậy việc vận dụng kiến thức liên môn trong giảng dạy các bộ mơn cịn gặp nhiều khó
khăn lúng túng, việc áp dụng cụ thể nội dung dạy học liên môn như thế nào trong
từng mơn học, từng bài học thì vẫn cịn rất lẻ tẻ, rời rạc. Do đó, với đề tài sáng kiến
kinh nghiệm này, tôi cũng mong muốn sẽ góp phần nhỏ vào việc hệ thống lại những
mảnh rời rạc ấy, tìm tịi những nội dung giao thoa giữa các môn học, giữa các kiến
thức khoa học xã hội, tự nhiên nhằm bổ sung cho nhau, làm sáng tỏ hơn những kiến
thức mà học sinh được học trong một bài học cụ thể nhằm nâng cao chất lượng học
tập bộ môn và tăng thêm hiệu quả giáo dục trong nhà trường.
Trong giới hạn của sáng kiến, bản thân là một giáo viên dạy học môn ngữ văn ở
trường phổ thơng, thơng qua q trình giảng dạy, tơi đã mạnh dạn đưa ra đề tài sáng

kiến kinh nghiệm là: tích hợp kiến thức liên môn khi dạy bài Thông điệp nhân ngày
thế giới phịng chống AIDS, 1-12-2003 (Cơ -phi-an-nan) với mong muốn sẽ góp một
phần nhỏ bé của mình vào công cuộc đổi mới phương pháp giảng dạy trong trường
nhà trường và tạo hứng thú cho học sinh trong khi học.

3


2. Tên sáng kiến: Tích hợp kiến thức liên mơn khi dạy bài: Thơng điệp nhân ngày
thế giới phịng chống AIDS, 1-12-2003 (Cô -phi-an-nan)
3. Tác giả sáng kiến:
- Họ và tên: Bùi Thị Thu Phương
- Địa chỉ: Trường THPT Nguyễn Viết Xuân- Vĩnh Tường- Vĩnh Phúc.
- Số điện thoại:0886377677
E_mail:
4. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Tích hợp kiến thức liên mơn trong một bài học ngữ văn cụ thể. Trong sáng
kiến, tơi tích hợp kiến thức các mơn : lịch sử, địa lí, giáo dục cơng dân, mĩ thuật, tin
học, giáo dục kĩ năng sống, tư tưởng Hồ Chí Minh trong một bài học trong chương
trình ngữ văn lớp 12 là: Thơng điệp nhân ngày thế giới phịng chống AIDS, 1-122003 (Cô –phi-an-nan)
5. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Sáng kiến được dạy trên đối tượng là học
sinh lớp 12 D2- Trường THPT Nguyễn Viết Xuân vào ngày 20/12/2019.
6. Mô tả bản chất của sáng kiến:
* Về nội dung của sáng kiến:
Từ năm học 2012 - 2013, bộ GD&ĐT đã đưa vấn đề vận dụng kiến thức liên
môn vào giảng dạy trong các trường phổ thông. Tuy nhiên dạy học tích hợp kiến thức
liên mơn trong bài học: Thơng điệp nhân ngày thế giới phịng chống AIDS, 1-122003 (Cơ –phi-an-nan) chưa từng được soạn giảng cụ thể trong bất cứ tài liệu nào.
Để thực hiện sáng kiến này, trước hết tôi xin mô tả về các bước thực hiện bài
học trong sáng kiến:
1. Khâu chuẩn bị

Bước 1: Xây dựng ý tưởng dự án, quyết định chủ đề cho dự án.
(Thực hiện vào phần củng cố- dặn dò của tiết học trước )
4


- Lựa chọn chủ đề:
Tiết 55. Đọc văn. Thông điệp nhân ngày thế giới phịng chống AIDS, 1-12-2003
(Cơ phi-an-nan)
- Để bài học đạt kết quả cao, tôi hướng dẫn HS thực hiện tốt khâu chuẩn bị ở nhà.
+ Trả lời câu hỏi phần hướng dẫn học bài trong SGK Ngữ văn 12 tập 1- nâng cao .
+ Tìm kiếm, khai thác thêm những thông tin:
.Tác giả Cô-phi-an-nan.
. Kiến thức liên quan đến tác phẩm (hồn cảnh, mục đích sáng tác, thể loại...)
. Tìm hiểu về đại dịch HIV/AIDS (khái niệm HIV/AIDS, tình hình nhiễm HIV ở thế
giới, Việt Nam, Tỉnh Vĩnh Phúc, con đường lây lan, biểu hiện, các gia đoạn phát triển,
biện pháp phòng tránh đại dịch )
Bước 2: Thực hiện dự án và xây dựng sản phẩm
(Thực hiện vào thời gian ngoài giờ lên lớp + các giờ sinh hoạt )
- Tiến hành thu thập tài liệu, tìm kiếm thơng tin (hình ảnh ,văn bản…)
- Tổng hợp thơng tin và hồn thành sản phẩm của các nhóm.
Bước 3. Chuẩn bị báo cáo sản phẩm trước lớp
- Các nhóm hoàn thành sản phẩm, tập dượt chuẩn bị cho báo cáo sản phẩm trước lớp
- GV thu thập, phân loại tài liệu, soạn bài giảng trên giáo án Word và giáo án
powerpoint.
2. Cách thức tổ chức và phương pháp dạy học
Khi dạy bài Thơng điệp nhân ngày thế giới phịng chống AIDS, 1-12-2003
(Cơ phi-an-nan) tơi vận dụng quan điểm tích hợp để xây dựng hệ thống câu hỏi và
sử dụng một số phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực để đạt mục tiêu của bài học:
thảo luận nhóm, trình bày sản phẩm, đàm thoại, trao đổi, gợi mở, quan sát, cố vấn…
3. Phương pháp kiểm tra đánh giá

- Sản phẩm các nhóm thực hiện dự án.
- Khả năng giới thiệu sản phẩm của các nhóm và câu hỏi củng cố cuối bài học.
4. Hoạt động của học sinh
5


- HS lựa chọn các bạn có cùng sở thích vào nhóm; cử nhóm trưởng, thảo luận, xây
dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ của nhóm.
- Học sinh lựa chọn chủ đề, trao đổi theo nhóm, ghi chép nội dung. HS cùng giáo
viên chọn lọc những nội dung cần thiết để thực hiện dự án.
- Các nhóm trưởng lần lượt báo cáo kế hoạch của nhóm; Các nhóm khác nhận xét bổ
sung.
- Cả lớp cùng soạn bài theo câu hỏi phần hướng dẫn học bài trong sách giáo khoa.
- GV chia lớp thành 3 nhóm và tìm hiểu thêm các thơng tin:
+ Nhóm 1: Tìm hiểu về tình nhiễm HIV/AIDS trên thế giới, ở Việt Nam, tỉnh Vĩnh
Phúc.
+ Nhóm 2: Tìm hiểu về khái niệm HIV/AIDS; Con đường lây lan của đại dịch.
+ Nhóm 3: Tìm hiểu về các giai đoạn phát triển, Biện pháp phòng tránh HIV/AIDS.
5. Hoạt động của giáo viên:
- Lập kế hoạch cho dự án. Giới thiệu bài học, nêu mục tiêu cần đạt trong bài học.
- GV giới thiệu cho học sinh biết thế nào là dạy dạy tích hợp. Mục đích của dạy học
tích hợp. Dạy tích hợp có ưu điểm nổi bật gì so với dạy truyền thống?
- GV giới thiệu một số phương pháp dạy học tích cực, hướng dẫn các em thực hiện.
- Cho học sinh lựa chọn nhiệm vụ theo sở thích, hình thành các nhóm HS có cùng sở
thích.
- Phân cơng nhiệm vụ cho các nhóm (đã nêu ở mục 4)
- Hướng dẫn các nhóm ghi sổ theo dõi tiến độ thực hiện, phân cơng nhiệm vụ trong
nhóm.
- Theo dõi, nhận xét và bổ sung những công việc hay nội dung cịn thiếu, giúp các em
hồn thành bản kế hoạch.

- Tư vấn, giúp đỡ các em trong quá trình tìm kiếm tư liệu ( nếu các em gặp khó khăn).
- Hướng dẫn học sinh một số kỹ năng thực hiện :
+Kỹ năng xử lý thơng tin sau q trình thu thập thơng tin.
+ Kỹ năng làm bài thuyết trình trên powerpoint.
6


+Kỹ năng giới thiệu, trình bày sản phẩm….
- Theo dõi, giúp đỡ xử lý thơng tin, cách trình bày sản phẩm của các nhóm.
- Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả thảo luận và phản hồi.
- Nhận xét, bổ sung.
- Hướng dẫn HS tìm hiểu bài học theo hệ thống câu hỏi trong SGK.
- Kết luận, cho điểm theo nhóm, tuyên dương các nhóm, cá nhân đã học tập tích cực
trong q trình thực hiện nội dung bài học.
6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học trên lớp.
a. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
GV kiểm tra trong quá trình học.
b. Hoạt động 2: Giới thiệu bài mới
- Mục tiêu: Tạo ấn tượng ban đầu cho học sinh về nội dung sẽ tìm hiểu trong bài học.
- Phương pháp: GV đưa một số hình ảnh và câu hỏi định hướng HS để dẫn đến bài
học mới:

Câu 1: Các em có biết đây là hình ảnh của người bị nhiễm bệnh gì khơng?
Câu 2: Em có biết khi mắc phải bệnh đó, chúng ta sẽ phải đối diện với điều gì khơng?
Câu 3: Em có biết quốc gia nào hiện nay có tỉ lệ người nhiễm HIV/AIDS lớn nhất thế
giới không?
->Bài học hôm nay, các em sẽ được tìm hiểu về một trong những đại dịch được coi là
nguy hiểm nhất trên thế giới. Đó là HIV/AIDS…qua bài học: Thơng điệp nhân ngày
thế giới phịng chống AIDS, 1-12-2003 (Cô phi-an-nan)
7

c. Hoạt động 3: GV hướng dẫn HS tìm hiểu chung (tác giả, tác phẩm)
- Mục tiêu: HS nắm những nét cơ bản về tác giả Cơ-phi-an-nan, về hồn cảnh sáng
tác, mục đích sáng tác, thể loại tác phẩm.
- Phương pháp:
+HS đọc sách giáo khoa, kết hợp với kiến thức đã chuẩn bị ở nhà, trả lời câu hỏi của
GV: về tác giả, về hồn cảnh sáng tác, mục đích sáng tác, thể loại của tác phẩm.
+ HS trình bày bài thuyết trình trên Powerpont theo nhiệm vụ đã phân cơng cho 3
nhóm (đã nêu ở mục 4) (Tích hợp kiến thức với mơn lịch sử, địa lí, giáo dục cơng
dân)
+ HS lắng nghe bài thuyết trình của các nhóm, nhận xét, bổ sung.
+ GV nhận xét, bổ sung, chốt ý cần nắm.
d. Hoạt động 4: GV hướng dẫn HS đọc -hiểu văn bản
- Mục tiêu:
+ GV định hướng cùng HS tìm hiểu về: Thực trạng bệnh HIV/AIDS đang diễn ra trên
thế giới.
+ Tình hình thực hiện cơng tác phịng chống HIV/AIDS: Mặt làm được. Mặt chưa
làm được.
+ Tác giả đã đề ra những nhiệm vụ cấp bách, quan trọng hàng đầu nào trong việc
phịng chống AIDS?
+Kết thúc bản thơng điệp, tác giả đã đưa ra lời kêu gọi phòng chống AIDS như thế
nào?
(Tích hợp với mơn giáo dục cơng dân và giáo dục kĩ năng sống, mĩ thuật, tin học)
- Phương pháp: Phát vấn đàm thoại, trao đổi gợi mở, diễn giảng, nhận xét, bổ sung.
e. Hoạt động 5: GV hướng dẫn HS tổng kết bài học.
- Mục tiêu: Tổng kết giá trị nội dung và nghệ thuật của bài; liên hệ tới ý thức trách
nhiệm của bản thân đối với việc thiết thực hành động góp phần ngăn chặn sự lây lan
của căn bệnh thế kỉ này.
(Tích hợp với môn giáo dục công dân và tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh)

- Phương pháp: Phát vấn đàm thoại, trao đổi gợi mở, diễn giảng, nhận xét, bổ sung.
f. Hoạt động 6: Luyện tập- củng cố.
8


- Mục tiêu: Củng cố kiến thức đã học bằng câu hỏi trắc nghiệm và tự luận trả lời
nhanh.
(Tích hợp kiến thức với giáo dục kĩ năng sống)
- Phương pháp:
+GV hỏi nhanh học sinh bằng hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị sẵn.
+ HS thảo luận nhanh, trả lời câu hỏi.
g. Hoạt động 7: Hướng dẫn về nhà
- Mục tiêu: Định hướng cho HS những nội dung quan trọng cần học ở nhà
(Tích hợp kiến thức với mơn mĩ thuật: yêu cầu học sinh về nhà vẽ bản đồ tư duy tổng
kết nội dung quan trọng của bài học . Sưu tầm/vẽ tranh cổ động phòng chống AIDS)
- Phương pháp: Giao bài tập cho từng nhóm, quy định thời gian nộp sản phẩm.
3. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập
Đánh giá kết quả học tập của học sinh, tôi thực hiện theo những nội dung cụ thể
của bảng sau:
*BẢNG 1: PHIẾU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH HỌC THEO
DỰ ÁN
Tên người/nhóm trình bày:
Nội dung trình bày:
Tiêu chí (điểm)
Trên mức đạt

Tổng điểm: .............../ 100

(10 điểm)

Đạt

Chưa đạt

Ghi

(6 điểm)

(3 điểm)

chú

1
Chủ đề
2
Dữ liệu và nội dung
3
Trình bày
4
Tính sáng tạo
5
Tư duy tích cực
6
Làm việc nhóm
7
Ấn tượng chung
8
Tổng điểm
- Các câu hỏi trắc nghiệm, tự luận:
+ Nếu học sinh trả lời đúng 80-100% câu hỏi trắc nghiệm và tự luận: hiểu bài mức độ

tốt.
9


+ Nếu học sinh trả lời đúng 50-70% câu hỏi trắc nghiệm và tự luận: hiểu bài mức độ
khá.
+ Nếu học sinh trả lời đúng dưới 50% câu hỏi trắc nghiệm và tự luận: chưa hiểu bài.
*BẢNG 2: PHIẾU KHẢO SÁT MỨC ĐỘ
Tổng số học sinh: 42 em.
Trước khi thực hiện dự án
Mức độ
Nội dung

Khó khăn

Bình thường

Thích.

15 HS

20 HS

7HS

u cầu
Việc thu thập tài liệu về
tác giả, tác phẩm.
Mức độ
Nội dung

Ngại

yêu cầu

trình bày

Muốn trình bày.

Thích được trình
bày

Việc trình bày một vấn đề
trước tập thể lớp.
Sau khi thực hiện dự án

30 HS

10 HS

2 HS

Mức độ
Nội dung

Khó khăn

Bình thường

Thích.

u cầu
Việc thu thập tài liệu về -5 HS

- 16 HS

- 21 HS

tác giả, tác phẩm.

- Khơng

-Có thể thực

-Muốn học văn theo

có máy

hiện được ,

hướng tích hợp liên

tính, thời

khơng khó khăn.

mơn , thích tìm tài

gian ít.

liệu. Tăng hiểu biết.
Rèn

luyện

được

nhiều kĩ năng bổ ích.
10


Mức độ
Nội dung

Ngại

u cầu

Muốn trình bày.

Thích được trình

trình bày

bày

Việc trình bày một vấn đề - 5 HS

- 20HS

trước tập thể lớp.

- Khả

-Muốn thể hiện - Rất thích.

năng nói

khả

kém, nhút

trình bày trước nhiều kĩ năng, đặc

nhát, hay

tập thể.

năng

- 17HS
nói, ( Rèn luyện được

xấu hổ.

Mức độ
Nội dung
yêu cầu
Học theo dự án như vậy
có hiệu quả khơng?

Khơng

biệt là kĩ năng giao
tiếp. Được điểm cao)

Bình thường

Rất hiệu quả

thích
0 HS

- 12HS

- 30 HS

- Phải làm việc

- Hiệu quả:

nhiều trước khi + Có được vốn kiến
đến lớp, cần có thức phong phú.
nhiều thời gian + Chủ động, tự tin.
hơn.

+ Rèn được nhiều kĩ
năng hữu ích.
+ Được điểm cao.

Như vậy, sau khi thực hiện dạy học bài Thơng điệp nhân ngày thế giới phịng
chống AIDS, 1-12-2003 (Cơ phi-an-nan) theo hướng tích hợp liên mơn, học sinh
khơng chỉ có đựơc kiến thức về bộ mơn mà cịn được bổ sung thêm những kiến thức
lịch sử, địa lý, tin học, giáo dục công dân, thực tế đời sống xã hội. Các em khơng
cịn gặp khó khăn trong việc thu thập thông tin về tác giả, tác phẩm. Đặc biệt có hứng

11


thú hơn với bộ môn và rèn luyện được nhiều kĩ năng bổ ích. Do đó, kết quả học tập
của học sinh được cải thiện rõ rệt.
* Sản phẩm của học sinh
Sản phẩm của học sinh là bài thuyết trình trên powerpoint, trên bản word ,
những số liệu, hình ảnh học sinh thu thập được liên quan đến bài học.
Sau đây là phần giáo án tích hợp liên mơn minh họa khi dạy bài:
Thơng điệp nhân ngày thế giới phịng chống AIDS, 1-12-2003 (Cô phi-an-nan)
1. Ổn định lớp:
Lớp
Ngày dạy
12D2 20/12/2019
Vo
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra trong quá trình học.

Sĩ số

3. Các hoạt động dạy học:
Vào bài mới:
GV đưa một số hình ảnh và câu hỏi định hướng HS để dẫn đến bài học mới:

Câu 1: Các em có biết đây là hình ảnh của người bị nhiễm bệnh gì khơng?

Câu 2: Em có biết khi mắc phải bệnh đó, chúng ta sẽ phải đối diện với điều gì khơng?
Câu 3: Em có biết quốc gia nào hiện nay có tỉ lệ người nhiễm HIV/AIDS lớn nhất thế
giới không?
->Bài học hơm nay, các em sẽ được tìm hiểu về một trong những đại dịch được coi
là nguy hiểm nhất trên thế giới. Đó là HIV/AIDS…qua bài học: Thơng điệp nhân
ngày thế giới phịng chống AIDS, 1-12-2003 (Cơ phi-an-nan)
12


Hoạt động của

Nội dung cần đạt

Nội dung tích hợp

GV và HS
Hoạt động 1:

I. Tìm hiểu chung:

*Tích hợp với kiến thức đời

GV hướng dẫn

1. Tác giả:

sống và tin học để tìm hiểu

học sinh tìm
hiểu phần tiểu

thêm về tác giả.
Chân dung ơng Cô-phi An-nan

dẫn.

1. Cuộc đời của Cô-phi-an-na

CH (Câu hỏi):

- Cô-phi An-na sinh năm 1938 tại

Học sinh (HS)

Ku-sa-mi trong một gia đình

đọc tiểu dẫn

thuộc đẳng cấp cao của đất nước.

trong SGK kết

Ông thông thạo tiếng Anh, tiếng

hợp với hiểu

Pháp, tiếng Phan-tê và nhiều

biết giới thiệu
những nét

chính về tác giả
Cơ-phi An-nan
và bản thơng
điệp?
- HS phát biểu
dựa trên kiến
thức phần tiểu
dẫn và kiến thức

- Cô-phi An-nan là người châu
Phi da đen đầu tiên được bầu
làm Tổng thư kí Liên hợp quốc.
- Năm 2001 ơng được trao giải
thưởng Nơ-ben Hịa bình vì có
đóng góp to lớn trong việc xây

ngôn ngữ Châu Phi khác, ông bắt
đầu làm việc cho tổ chức Y tế
Thế giới của Liên hợp quốc vào
năm 1969. Ngày 13/12/1996 Côphi An-na được bầu làm Tổng
thư kí Liên hợp quốc, ơng là
người da đen đầu tiên của Châu

dựng
“một thế giới tốt hơn và hòa

Phi được đảm nhận vị trí lãnh
đạo Liêp hợp quốc. Ơng tái đắc

bình hơn”.

của và bắt đầu nhiệm kì thứ hai

đã tìm hiểu ở

vào năm 2002.

nhà.
- Các HS khác

-Tác giả Cơ-phi An-na đã từng là

nghe, nhận xét

Tổng thư kí thứ bảy của Liên

và bổ sung.

Hợp Quốc (nhiệm kì 1997 –

- GV nhận xét,

2006). Ơng có những đóng góp
13


bổ sung, chốt
nội

dung

to lớn cho nền hịa bình của nhân

cần

loại nên đã được trao giải Nơ-ben

nắm.

hịa bình năm 2001.

GV hỏi thêm:
Lúc đưa ra văn
bản

này,

2. Sự nghiệp sáng tác

Cô

-phi An - nan

-Ngồi tài lãnh đạo ra ơng cịn là

có những hoạt

người nổi tiếng với nhiều văn

động gì?

bản chính luận chính trị – xã hội.

HS phát biểu.

Trong các văn bản này của ông,

GV chốt những

nội dung thường hướng đến

nội dung chính

những vấn nạn nhân loại gặp

và

cấp

phải trong thời điểm đó và đưa ra

những

lời kêu gọi mọi người nỗ lực

cung

thêm

vượt qua.

hoạt động của
Cô-phi-an-nan:

-Tháng 4 năm 2001 Cô-phi An-

+ Ra lời kêu gọi
hành

động

điều

về

na đưa ra thông điệp năm điểm

5

“Lời kêu gọi hành động hướng

đấu

đến đại dịch HIV/AIDS.

tranh chống lại
đại

dịch

- Đối với Cô-phi An-na, ông xem

HIV/AIDS.

việc chống lại đại dịch này là

+ Thành lập

nhiệm vụ hàng đầu trong sự

quỹ sức khoẻ và

nghiệp chính trị của mình. Ngồi

AIDS tồn cầu.

ra ơng cịn đưa ra sáng kiến
thành lập Quỹ sức khỏe và AIDS
toàn cầu, nhằm kêu gọi tăng

GV hỏi:Bản
14


thơng điệp ra

2. Văn bản:

đời trong hồn

a. Hồn cảnh:

cường mức chi tiêu cho cơng

cảnh nào, với

Nhân ngày thế giới phịng

mục đích gì?

chống AIDS 01/12/2003, khi

-HS phát biểu

dịch HIV/AIDS hồnh hành, có

dựa trên kiến

ít dấu hiệu suy giảm.

thức trong phần

b. Mục đích:

tiểu dẫn.

- Kêu gọi mọi người chung tay

cuộc chống lại AIDS tại các quốc
gia đang phát triển. Bằng lối viết

sắc sảo đầy thuyết phục, Cô-phi
An-na đã chỉ ra cho mọi người
thấy HIV/AIDS là hiểm họa của

góp sức ngăn chặn hiểm hoạ
của đại dịch HIV/AIDS.
- Kêu gọi các quốc gia phải đặt
vấn đề HIV/ AIDS lên hàng đầu
trong chương trình nghị sự.

tồn nhân loại và đang có diễn
biến gia tăng rất nhanh. Tất cả
chúng ta cần phải hành động
quyết liệt hơn nữa để cứu lấy
cộng đồng hay chính là cứu lấy
bản thân mình.

*HS tích hợp c. Thể loại:
kiến thức với - Văn bản nhật dụng
phân

môn

o Văn nhật dụng: :là loại văn

Tiếng việt .

đề cập những hiện

tượng,

GV hỏi: Xác

những vấn đề cụ thể, có ý nghĩa

định thể loại

quan trọng, bức xúc đang đặt ra

của văn bản?

trước mắt con người trong cuộc

GV yêu cầu học sống thường ngày như: vấn đề

*Tích hợp kiến thức với phân
môn Tiếng việt .
-Khái niệm Văn bản nhật dụng

sinh trình bày mơi trường, bệnh dịch thế kỉ,
hiểu biết về văn vấn đề văn hoá dân tộc…
bản nhật dụng.
-

GV

Văn bản nhật dụng là loại văn

o Thông điệp: Là những lời bản đề cập, bàn luận, thuyết

nhấn thông báo mang ý nghĩa quan minh, tường thuật, miêu tả, đánh

mạnh,chốt một trọng đối với nhiều người, giá,… về những vấn để, những
hiện tượng gần gũi, bức xúc

số nội dung cơ nhiều quốc gia.
15


bản cần nắm về

với cuộc sống con người và cộng

hoàn cảnh, mục

đồng.

đích sáng tác và

-Đặc điểm của văn bản nhật

thể loại văn bản.

dụng
+Nội dung: Đề tài của văn bản có
tính cập nhật, gắn với cuộc sống
bức thiết hằng ngày, gắn với
những vấn để cơ bản của cộng
đồng. Cái thường nhật gắn với
những vấn để lâu dài của sự phát

triển lịch sử xã hội.
+Hình thức:Phương thức biểu đạt
của văn bản nhật dụng khá phong
GV chia lớp

phú, đa dạng (kết hợp nhiều

thành 3 nhóm

phương thức biểu đạt trong một

để tìm hiểu về

3. Tìm hiểu về đại dịch văn bản) để tăng tính thuyết

đại dịch

HIV/AIDS.

HIV/AIDS với

- Tình nhiễm HIV/AIDS trên

các nhiệm vụ

thế giới, ở Việt Nam, tỉnh Vĩnh

cụ thể đã yêu

Phúc.

phục.

HIV/AIDS trên thế giới, ở Việt

bị từ trước.

Nam, tỉnh Vĩnh Phúc.

+ Nhóm 1: Tìm
về

lý.
*Nhóm 1: Tình hình nhiễm

cầu HS chuẩn

hiểu

*Tích hợp với mơn Lịch sử- địa

+ Năm 1981, bệnh AIDS lâm

tình

sàng được phát hiện đầu tiên tại

nhiễm

Mĩ.Tính đến ngày 30/10/2005,

HIV/AIDS trên

tồn cầu có khoảng 43,5 triệu
16


thế giới, ở Việt

Bản đồ:Phân bố tình hình

Nam, tỉnh Vĩnh

nhiễm HIV/AIDS theo địa bàn

+ Hiện nay Châu Phi và Châu Á

địa lý ở nước ta

được coi là trung tâm bệnh dịch

Phúc.
+ Nhóm 2: Tìm
hiểu

về

khái

người nhiễm HIV/AIDS...

AIDS . Tính đến năm 2000, ở
.

Thái Lan 3-6 triệu người mắc

niệm

bệnh, chiếm 5-10% dân số.

HIV/AIDS; Con

- Việt Nam:Trường hợp nhiễm

đường lây lan

HIV đầu tiên ở nước ta được phát

của đại dịch.

hiện vào tháng 12 năm 1990 tại

+ Nhóm 3: Tìm

thành phố Hồ Chí Minh. Sau đó

hiểu về các giai

HIV/AIDS bắt đầu lan ra các

đoạn phát triển,

tỉnh. Đến cuối tháng 12/1998,

Biện pháp

toàn bộ 61 tỉnh, thành trong cả

phịng tránh

nước đều đã phát hiện có người

HIV/AIDS.

bị nhiễm HIV. Tính đến tháng

- Đại diện các

30/06/2008, cả nước đã phát hiện

nhóm trình

129.715 trường hợp nhiễm HIV,

bày.Các nhóm

26.840 trường hợp biến chuyển

khac nhận xét,

thành bệnh AIDS và 39.664

bổ sung

trường hợp đã tử vong.

-GV nhấn

-Tỉnh Vĩnh Phúc: Tính đến ngày

mạnh,chốt một

31/5/2012, số người nhiễm HIV

số nội dung cơ

trong toàn tỉnh là 2568, trong đó

bản cần nắm.

1197 trường hợp đã chuyển sang
AIDS, 457 trường hợp đã tử
vong do AIDS.
*Tích hợp với mơn sinh học
17

Huyện Tam Đảo có số người
nhiễm nhiều nhất. Có 9/9 huyện

và kĩ năng sống.

thành thị và 129/137 xã phường

Tìm hiểu về HIV/AIDS

thị trấn có người nhiễm

- Khái niệm

*Tích hợp với môn sinh học và

- Con đường lây lan

kĩ năng sống.

- Giai đoạn phát triển

*Nhóm 2: Khái niệm, con

- Biện pháp phòng tránh

đường lây lan của HIV/AIDS

GV: Nhấn

- Khái niệm HIV/AIDS

mạnh một số nôi

+ HIV là chữ viết tắt của cụm từ

dung quan trọng Hình ảnh về người bị nhiễm
cần nhớ về đại

HIV/AIDS

tiếng Anh "Human
Immunodeficiency Virus" là vi

dịch.

rút gây suy giảm miễn dịch ở

GV chiếu cho

người, làm cho cơ thể suy giảm

HS xem hình

khả năng chống lại các tác nhân

ảnh về người bị

gây bệnh.

nhiễm

+ AIDS là chữ viết tắt của cụm từ

HIV/AIDS.

tiếng Anh "Acquired Immune
Deficiency Syndrome" là hội
chứng suy giảm miễn dịch mắc
phải do HIV gây ra, thường được
biểu hiện thông qua các nhiễm
trùng cơ hội, các ung thư và có
thể dẫn đến tử vong.
-Con đường lây lan HIV/AIDS:
( Có 3 con đường lây truyền
HIV/AIDS)
.Tình dục: Virus HIV có rất
nhiều trong chất dịch sinh dục
của người bị nhiễm. Do vậy,
18


virus HIV có thể xâm nhập vào
máu bạn tình qua cơ quan sinh
dục. Việc sinh hoạt tình dục dù
có giao hợp hay chỉ tiếp xúc cơ
quan sinh dục đều có khả năng
lây nhiễm.
.Đường máu:HIV có rất nhiều
trong máu người nhiễm. Do vậy
việc dùng chung bơm kim tiêm,
dụng cụ y tế không qua tiệt trùng
với người nhiễm HIV, truyền
máu của người nhiễm HIV đều

làm cho bạn bị lây nhiễm HIV.
Riêng về ma túy , bản thân nó
khơng sinh ra HIV nhưng người
nghiện ma túy dễ dàng bị lây
nhiễm HIV khi dùng chung bơm
kim tiêm với bạn nghiện hoặc
bơm kim tiêm tại tụ điểm bán
thuốc.
.Từ mẹ sang con:Tỷ lệ trẻ em
sinh ra bị nhiễm HIV từ những
người mẹ bị nhiễm HIV là 2530%. HIV có thể lây từ mẹ sang
bé qua nhau thai khi bé trong
bụng mẹ, qua máu và chất dịch
của mẹ khi sinh hoặc qua sữa mẹ
khi mẹ cho con bú. Trẻ sơ sinh
19


nhiễm HIV thường khơng sống
được q 3 năm.
Nhóm 3: Các giai đoạn phát
triển của HIV/AIDS và cách
phòng tránh.
*Các giai đoạn phát triển của
HIV/AIDS (4 giai đoạn)
- Giai đoạn sơ nhiễm(còn gọi là
thời kỳ cửa sổ): thời gian kéo dài
2-3 tháng khơng biểu hiện,cơ thể
hồn tồn bình thường
- Giai đoạn nhiễm HIV không

triệu trứng:1-10 năm; lượng tế
bào limphô T-CD4 giảm dần.Cơ
thể vẫn khỏe mạnh bình thường.
Xét nghiệm cho kết quả dương
tính.
- Giai đoạn cận AIDS: Vẫn
khơng có biểu hiện đặc trưng, xét
nghiệm cho kết quả dương tính.
- Giai đoạn biểu hiện AIDS:
Gầy sút (giảm trên 10% trọng
lượng cơ thể ).
+Sốt , ỉa chảy, ho kéo dài trên 1
tháng.
+ Xuất hiện nhiều bệnh như : ung
thư, viêm phổi, lao, viêm da, lở
loét toàn thân.
20


+ Người bệnh nhanh chóng
tử vong tùy theo điều kiện chăm
sóc và điều trị
* Cách phịng tránh
HIV/AIDS.
- Hiện nay chưa có thuốc chữa
đặc hiệu, chỉ có thuốc làm chậm
q trình phát triển của bệnh.
- Sống lành mạnh, thực hiện các
biện pháp vệ sinh y tế, khơng
tiêm chích ma t.

Dựa vào đường lây nhiễm
HIV, có các biện pháp phịng sau:
. Phịng nhiễm HIV/AIDS lây
qua đường tình dục:
- Sống lành mạnh, chung thuỷ
một vợ một chồng và cả hai
người đều chưa bị nhiễm HIV.
Khơng quan hệ tình dục bừa bãi.
- Trong trường hợp quan hệ tình
dục với một đối tượng chưa rõ có
bị nhiễm HIV khơng, cần phải
thực hiện tình dục an toàn để bảo
vệ cho bản thân bằng cách sử
dụng bao cao su đúng cách.
- Phát hiện sớm và chữa trị kịp
thời các bệnh lây truyền qua
đường tình dục cũng giúp giảm
21


thiểu nguy cơ lây nhiễm
HIV/AIDS vì những tổn thương
do nhiễm trùng lây truyền qua
đường tình dục sẽ là cửa vào lý
tưởng cho HIV
. Phịng nhiễm HIV/AIDS lây
qua đường máu:
- Khơng tiêm chích ma túy.
- Chỉ truyền máu và các chế
phẩm máu khi thật cần thiết, và

chỉ nhận máu và các chế phẩm
máu đã xét nghiệm HIV.
- Chỉ sử dụng bơm kim tiêm vô
trùng. Không dùng chung bơm
kim tiêm. Sử dụng dụng cụ đã
tiệt trùng khi phẫu thuật, xăm, xỏ
lỗ, châm cứu...
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với các
dịch cơ thể của người nhiễm HIV
- Dùng riêng đồ dùng cá nhân:
dao cạo, bàn chải răng, bấm
móng tay,...
. Phịng nhiễm HIV/AIDS lây
truyền từ mẹ sang con:
- Người phụ nữ bị nhiễm HIV thì
khơng nên có thai vì tỷ lệ lây
truyền HIV sang con là 30%, nếu
đã có thai thì khơng nên sinh
22


con.
- Trường hợp muốn sinh con, cần
đến cơ sở y tế để được tư vấn về
cách phòng lây nhiễm HIV cho
con.
- Sau khi đẻ nếu có điều kiện thì
nên cho trẻ dùng sữa bò thay thế
sữa mẹ.
* Hoạt động 2

II. Đọc – hiểu văn bản.

GV hướng dẫn
học

sinh

đọc 1. Phần nêu vấn đề:

hiểu văn bản.
GV

hỏi:

- Nhắc lại việc cam kết của các

Mở quốc gia trên thế giới để đánh

đầu thông điệp, bại căn bệnh HIV/AIDS vào
tác giả đề cập năm 2001.
vấn đề gì?

- Nhắc lại Tuyên bố về cam kết

HS: Trao đổi và phịng chống HIV/AIDS của các
trả lời.

quốc gia đó.

GV chốt ý cơ
bản
- GV phát phiếu
học tập cho học
sinh theo tổ có
yêu cầu sẵn nội
dung quan trọng
cần trả lời, học
sinh thảo luận,
cử nhóm trưởng,
23


3-5 phút sau GV
gọi HS đại diện
nhóm trình bày
(dựa trên phần
chuẩn bị ở nhà)

2.Phần điểm tình hình:
a. Thực trạng bệnh

Nhóm 1: Trình

HIV/AIDS

bày thực trạng

“vẫn hồnh hành, tỉ lệ tử

của căn bệnh

vong cao, ít có dấu hiệu suy

HIV/AIDS

giảm”

đang diễn ra
trên thế giới.
HS:

- Mỗi phút trơi đi có khoảng10

Dựa vào người bị nhiễm HIV/AIDS.

SGK,phiếu học - Tuổi thọ của người dân bị
tập đã điền trả giảm sút nghiêm trọng
lời câu hỏi các - Lây lan với tốc độ báo động ở
nhóm khác lắng phụ nữ (phụ nữ chiếm 1 nửa…)
nghe, nhận xét, - Lan rộng đến các nước mà
bổ sung.

trước đây vẫn an tồn.

- GV chốt lại =>Tình hình, số liệu nêu cụ
nội

dung

cần thể, chọn lọc; cách nói gây ấn

nắm

tượng mạnh -> tầm quan
trọng của việc phịng chống
AIDS.

Nhóm 2: Tác
giả đã nêu mặt

b. Tình hình thực hiện cơng

làm được và

tác phịng chống HIV/AIDS

mặt chưa làm

*Mặt làm được.
24


được trong

- Ngân sách phịng chống tăng.

cơng tác phịng

- Vấn đề thành lập quỹ tồn cầu

chống HIV/AIDS được thơng qua.
là gì ?

- Đa số các nước xây dựng

- HS: Dựa vào chiến lược quốc gia phòng
SGK, phiếu học chống HIV/AIDS.
tập đã điền trả - Nhiều cơng ti áp dụng chính
lời câu hỏi các sách phịng chống AIDS
nhóm khác lắng - Nhiều nhóm từ thiện và cộng
nghe, nhận xét, đồng đang hoạt động tích cực
bổ sung.

chống AIDS.

- GV chốt lại *Mặt chưa làm được.
nội

dung

cần - Khơng hồn thành mục tiêu đề

nắm

ra trong cam kết.
- Chậm trong việc giảm qui mô

GV hỏi thêm

và tác dụng của dịch.

nhóm 2: Phần

- Chưa giảm được số thanh niên

điểm lại tình

và trẻ em bị nhiễm.

hình thực hiện

- Chưa triển khai các chương

cơng tác phịng

trình chăm sóc tồn diện.

chống

-Nghệ thuật: Đoạn văn giàu

HIV/AIDS có

tính thuyết phục, lay động bởi

tạo được tính

tầm bao quát rộng lớn, dẫn

thuyết phục

chứng số liệu đi từ khái quát

không, tại sao?

đến cụ thể .Tác động mạnh mẽ,

+HS: Thảo luận trực tiếp tới người đọc
chung và trả lời.
+ GV chốt lại
25