Một vài ứng dụng công nghệ thông tin trong hướng dẫn thực hành, thực tập cho sinh viên ngành Giáo dục mầm non

MỘT VÀI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG HƯỚNG DẪN
THỰC HÀNH, THỰC TẬP CHO SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC MẦM NON
ThS. Ninh Thị Huyền
Khoa Giáo dục Mầm non

Tóm tắt
Thực hành sư phạm, thực tập tốt nghiệp chiếm một số lượng tín chỉ khá lớn trong
chương trình đào tạo ngành Giáo dục Mầm non. Ứng dụng công nghệ thông tin trong
hướng dẫn thực hành, thực tập cho sinh viên mang lại nhiều lợi ích cho sinh viên, trẻ
mầm non, giáo viên mầm non và giảng viên trưởng đoàn. Bài viết giới thiệu một số kinh
nghiệm thực tiễn của tác giả trong quá trình hướng dẫn thực hành, thực tập cho sinh
viên ngành Giáo dục Mầm non.
Từ khóa: Cơng nghệ thơng tin (CNTT), thực hành thực tập (THTT).
Nội dung
1. Khái niệm về Cơng nghệ thơng tin
Theo Nghị quyết của Chính phủ số 49/CP về phát triển CNTT ở nước ta trong năm
90: “CNTT là tập hợp các phương pháp khoa học, các phương tiện và công cụ kĩ thuật
hiện đại chủ yếu là kĩ thuật máy tính và viễn thơng - nhằm tổ chức khai thác và sử dụng
có hiệu quả các nguồn tài nguyên thông tin rất phong phú và tiềm năng trong mọi lĩnh
vực hoạt động của con người và xã hội”.
CNTT (IT - Information Technology) là một thuật ngữ bao gồm tất cả các nhóm
ngành cơng nghệ (sử dụng hệ thống máy tính, phần mềm, và mạng lưới Internet) được
sử dụng cho việc xử lý và phân phối dữ liệu, lưu trữ, trao đổi và sử dụng thông tin dưới
tất cả các hình thức dữ liệu (dữ liệu kinh doanh, tin đàm thoại, hình ảnh, phim, các bài
thuyết trình đa phương tiện, và các hình thức khác). Với những tính năng đó, thơng qua
các phần mềm và hệ thống các phương tiện kỹ thuật, CNTT đã và đang mang lại sự hỗ
trợ vô cùng đắc lực cho việc dạy học và đổi mới phương pháp dạy học ở Việt Nam nói
chung và tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương nói riêng. Hình thức ứng dụng
CNTT vào dạy học tại nhà trường rất phong phú, không chỉ cho những hoạt động dạy
học trong trường mà còn cho cả hoạt động hướng dẫn thực hành, thực tập tại các trường
mầm non.

2. Mục tiêu THTT của sinh viên ngành Giáo dục Mầm non
- 126 -


Mục tiêu THTT của sinh viên ngành Giáo dục Mầm non bao gồm:
- Sinh viên có hiểu biết về: Cơ sở giáo dục, địa phương nơi sinh viên THTT.
- Củng cố các kiến thức đã học, bước đầu biết vận dụng vào các hoạt động chăm sóc
giáo dục trẻ, đặc biệt vận dụng kiến thức tâm lý, giáo dục một cách linh hoạt, mềm dẻo
vào việc giải quyết các nhiệm vụ mơn học. Qua đó bồi dưỡng lịng u nghề, mến trẻ,
có thái độ thân thiện, hịa nhã trong giáo tiếp ứng xử và chủ động, tự giác trong việc rèn
luyện kỹ năng, nghiệp vụ.
Với những mục tiêu trên, giảng viên hướng dẫn đồn THTT có nhiệm vụ quan trọng
là quản lí (phát triển tính kỉ luật, chủ động, tích cực) và hướng dẫn (rèn năng lực nghề
nghiệp từ lập kế hoạch, thực hiện và tự nhận xét, đánh giá trong q trình THTT). Có
thể ứng dụng CNTT vào những nhiệm vụ cụ thể này.
3. Một số ứng dụng CNTT trong hướng dẫn THTT cho sinh viên ngành Giáo dục
Mầm non
3.1 . Tạo lập nhóm trên mạng xã hội để trao đổi thơng tin trong đồn
Ngay từ buổi đầu tiên họp đoàn THTT, giảng viên nên chỉ đạo để sinh viên tạo
các nhóm kín Zalo và Facebook để trao đổi thơng tin của tồn đồn. Giảng viên cùng
sinh viên xây dựng những quy định chung của nhóm:
-

Bảo mật quyền riêng tư của nhóm;

-

Có ý thức xây dựng tập thể;

-

Số lần truy cập tối thiểu và các thời điểm truy cập mỗi ngày;

-

Phải thể hiện sự tương tác và hạn chế những thông tin cá nhân, thông tin
không cần thiết.

Khi chưa sử dụng nhóm kín, giảng viên hướng dẫn phải họp mặt đoàn thực tập
mỗi tuần để rút kinh nghiệm và triển khai kế hoạch cho tuần tới. Việc sử dụng các nhóm
mạng xã hội giúp giảng viên hướng dẫn và sinh viên kịp thời trao đổi được các thông
tin hơn đồng giảm được số lần họp mặt. Điều này rất quan trọng đối với sinh viên. Thời
gian nghỉ ngơi mỗi ngày của sinh viên tại trường mầm non rất ngắn và sinh viên trong
cùng một lớp THTT lại không được nghỉ cùng nhau.
3.2. Lập và điều chỉnh kế hoạch thực tập linh hoạt trên Google doc
Theo truyền thống, mỗi sinh viên tự lập kế hoạch THTT của cá nhân; trưởng mỗi
nhóm (2 – 4 sinh viên) lập kế hoạch cho nhóm; phó trưởng đồn THTT dựa vào kế
hoạch của các nhóm để tổng hợp nên kế hoạch tồn đồn. Sau khi có kế hoạch tồn
đồn, các nhóm, cá nhân sinh viên kiểm tra lại và giảng viên gửi kế hoạch về bộ phận
quản lí THTT của khoa và ban giám hiệu trường mầm non. Công việclập kế hoạch diễn
- 127 -


ra mất 01 tuần và rất khó khăn để báo cáo mỗi khi có sự điều chỉnh (do những nguyên
nhân của trường mầm non hoặc của sinh viên).
Ứng dụng Google doc giúp sinh viên chủ động viết và kiểm tra kế hoạch cá nhân
trong kế hoạch chung của đoàn. Việc lập kế hoạch chỉ mất 01 ngày. Kế hoạch và sự
điều chỉnh của nó được cập nhật tới giảng viên hướng dẫn, bộ phận quản lí THTT của
khoa và ban giám hiệu trường mầm non ngay khi sinh viên điều chỉnh.
3.3. Nộp và duyệt giáo án kịp thời qua Email, Zalo, Messenger

Trong thực tế hướng dẫn THTT, từ nhiều nguyên nhân khác nhau một số lượng
không nhỏ sinh viên không chuẩn bị giáo án khơng đúng tiến độ. Ví dụ: giáo án được
giáo viên mầm non hướng dẫn duyệt quá gần ngày dạy, giáo án chưa kịp sửa sau duyệt
thậm chí cịn chưa được duyệt trước khi lên lớp. Bằng cách kiểm tra trực tiếp, dù cố
gắng thế nào nhưng với thời gian ít ỏi trước mỗi hoạt động của trẻ thì giảng viên vẫn
khơng thể nắm được hết sinh viên đã chuẩn bị tốt giáo án, đồ dùng cho các hoạt động
hay không.
Nhưng bằng cách giảng viên yêu cầu sinh viên chụp và gửi ảnh giáo án, đồ dùng
dạy học ngay khi được duyệt thì giảng viên nắm rất rõ sự chuẩn bị và chất lượng giáo
án, đồ dùng của sinh viên để từ đó góp ý, khích lệ, nhắc nhở kịp thời. Sinh viên buộc
phải tự nâng cao tính tự giác, chủ động trong THTT.
3.4. Sinh viên tự quay và nộp video THTT kèm theo bản nhận xét
Một nhiệm vụ quan trọng của giảng viên hướng dẫn THTT là dự giờ chăm sóc,
giáo dục của sinh viên rồi sau đó nhận xét, đánh giá. Với cách làm truyền thống, ngày
giảng viên chỉ làm việc được vài sinh viên. Đặc biệt, khi có giảng viên dự giờ, sinh viên
bị căng thẳng, trẻ mầm non không giữ được sự tự nhiên vốn có nên ảnh hưởng lớn đến
việc nhận xét, rút kinh nghiệm cho sinh viên. Nhiều sinh viên sau giờ dự đã không nhớ
nổi các hoạt động của bản thân, của trẻ trong giờ học và phần lớn sinh viên khơng tự
nhận xét được giờ THTT của mình.
Việc u cầu sinh viên quay video giờ dạy của mình giúp loại bỏ được sự có
mặt của giảng viên trong lớp, giảm sự căng thẳng cho sinh viên và giữ được sự tự
nhiên cho trẻ. Điều quan trọng hơn nữa là sau giờ THTT, sinh viên có thể cùng bạn,
cùng giáo viên mầm non, cùng giảng viên xem đi xem lại hoạt động của mình và trẻ
để thảo luận nhận xét, rút kinh nghiệm. Ngoài ra, khi giảng viên yêu cầu sinh viên
quay lại và nộp video cùng bản tự nhận xét giờ THTT sẽ khiến sinh viên phải nỗ lực
trong mọi hoạt động (giống như giảng viên ln có mặt dự giờ tất cả các hoạt động
của mọi sinh viên trong đoàn).

- 128 -

Kết luận
CNTT đã được ứng dụng và đem lại nhiều hiệu quả tích cực trong giáo dục đào tạo.
Hướng dẫn sinh viên THTT là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác đào tạo của khoa
Giáo dục Mầm non. Trong qua trình cơng tác, tơi đã cố gắng ứng dụng CNTT để nâng
cao chất lượng hướng dẫn: tạo nhóm trao đổi thông tin chung (Zalo, Facebook); lập và
điều chỉnh kế hoạch qua Google doc; chụp và nộp ảnh giáo án, đồ dùng; quay và nộp
video cùng bản nhận xét. Với nhận định của cá nhân, việc ứng dụng CNTT này đã tác
động lớn tới ý thức của sinh viên (tăng tính tự giác, tích cực), tạo cơ hội học tập nhiều
hơn cho sinh viên (hợp tác trong nhóm, tự nhận xét và rút kinh nghiệm).
Tuy vậy, trên đây mới chỉ là kinh nghiệm và nhận định cá nhân nên cần được nghiên
cứu, kiểm chứng. Ứng dụng CNTT vào dạy học rất phong phú và liên tục đổi mới nên
rất mong được sự chia sẻ và góp ý của đồng nghiệp và bạn đọc.
Tài liệu tham khảo
[1]. Nghị quyết số 49/CP của Chính phủ ngày 04/08/1993 về phát triển CNTT ở nước
ta trong những năm 90.
[2]. Kế hoạch thực tập tốt nghiệp ngành Giáo dục Mầm non năm 2018 – 2019, Trường
Cao đẳng Sư phạm Trung ương.

- 129 -