TiÕt 14 Ngày soạn: ..../...../20....
GIEO TRỒNG CÂY NƠNG NGHIỆP
A. Mục tiêu :
1. Kiến thức:
- HiĨu ®ỵc kh¸i niƯm vỊ thêi vơ, nh÷ng c¨n cø ®Ĩ x¸c ®Þnh thêi vơ, c¸c vơ gieo trång
chÝnh ë níc ta .
- N¾m ®ỵc mơc ®Ých, ph¬ng ph¸p xư lÝ h¹t gièng, c¸c ph¬ng ph¸p gieo trång.
2. Kỹ năng: H×nh thµnh t duy kÜ tht cho HS .
3. Thái độ: VËn dơng ®ỵc c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ tham gia lao ®éng cïng gia ®×nh ,
gióp gia ®×nh chän h¹t gièng mét sè lo¹i c©y tríc khi gieo trång .
B. Phương pháp giảng dạy - Trực quan, thảo luận nhóm, ...
C. Chuẩn bị giáo cụ:
1. Giáo viên: Thu thËp c¸c tµi liƯu kinh nghiªm ë ®Þa ph¬ng vỊ xư lÝ h¹t gièng, thêi vơ,
c¸c ph¬ng ph¸p gieo trång
2. Học sinh: T×m hiĨu c¸c thêi vơ gieo trång cđa mét sè c©y trång ë gia ®×nh , ®Þa ph-
¬ng.
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn đònh lớp: KiĨm tra sÜ sè.
2. Kiểm tra bài củ: KĨ tªn c¸c c«ng viƯc lµm ®Êt, Yªu cÇu cÇn ®¹t cđa c¸c c«ng viƯc lµm
®Êt.
3. Nội dung bài mới
a, Đặt vấn đề : H«m tríc chóng ta ®· ®i t×m hiĨu vỊ kh©u ®Çu tiªn trong trång trät, ®ã lµ
lµm ®Êt vµ bãn ph©n lãt. H«m nay chóng ta sỴ ®i t×m hiĨu thªm vỊ c¸c thêi vơ gieo trång vµ
c¸c ph¬ng ph¸p gieo trång
b, Tri ển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG KIẾN THỨC
HĐ1: Tìm hiểu về thời vụ gieo trồng
- GV: nghiªn cøu sgk vµ cho biÕt thêi vơ gieo trång lµ
g× ?
- HS: nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi
- GV nhÊn m¹nh : kho¶ng thêi gian gieo trång ®ỵc kÐo
dµi chø kh«ng ph¶i bã hĐp trong mét thêi ®iĨm , vÝ dơ
( lóa xu©n gieo tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng 2 n¨m sau ).
- GV: ®äc phÇn 1 sgk vµ cho biÕt 3 u tè ®Ĩ x¸c ®Þnh
thêi vơ lµ g×?
- HS: tr×nh bµy 3 u tè
- GV: treo b¶ng mÉu vỊ nhiƯt ®é, yªu cÇu ngo¹i c¶nh cđa
mçi lo¹i c©y trång - ®Ỉc biƯt yªu cÇu ngo¹i c¶nh cđa c©y
lóa tõ lóc nÈy mÇm ®Õn ra hoa kÕt tr¸i .
- GV: H·y suy nghÜ , nhËn ®Þnh trong 3 u tè trªn, u
tè nµo qut ®Þnh nhÊt ®Õn thêi vơ ? v× sao ?
- HS: ( khÝ hËu thn lỵi t¹o ®iỊu kiƯn h¹t nÈy mÇm, ®Ỵ
nhiỊu nh¸nh ra hoa kÕt tr¸i , NS cao ).
I. Thêi vơ gieo trång :
1. C¨n cø ®Ĩ x¸c ®Þnh thêi vơ
gieo trång :
- KhÝ hËu .
- Lo¹i c©y trång.
- T×nh h×nh ph¸t sinh s©u,
bƯnh.
2. C¸c vơ gieo trång :
- GV kết luận vì sao phải gieo trồng đúng thời vụ cho HS
hiểu .
- GV: treo bảng mẫu các vụ gieo trồng
- HS: nghiên cứu sgk và liên hệ thực tế lên bảng điền
vào chổ trống của bảng mẫu .
- HS khác sửa sai .
- GV kết luận : tuỳ hoàn cảnh cụ thể có nơi làm 2 vụ hoặc
3 vụ . ( Quảng Trị làm 2 vụ : vụ ĐX, HT ; riêng MB có
thêm vụ đông do nhiệt độ thấp ).
- GV: Hãy nghiên cứu SGK và hoàn thành bảng trên
Hoạt động nhóm
Mục đích và phơng pháp xử lí
hạt giống
Xử lí hạt giống
Mục đích ( 1 )
Phơng pháp ( 2 )
- HS: thảo luận theo nhóm nghiên cứu sgk điền vào chổ
trống ở bảng trên.
- HS: Đại diện nhóm 1 điền vào chổ trống (1) .
- HS: Đại diện các nhóm khác bổ sung.
- GV: kết luận ở bảng bên.
- HS: Đại diện nhóm 2 điền vào chổ trống (2) .
- HS: Đại diện các nhóm khác bổ sung.
- GV: kết luận ở bảng bên .
- GV : Lợi dụng sức nóng của nớc và độ độc của hoá chất
để diệt trừ mầm sâu, bệnh có ở hạt đồng thời kích thích
hạt nẩy mầm nhanh, xử lí bằng nhiệt độ phổ biến ( nớc ấm
) , còn có cách đốt hạt nhng không an toàn dễ hỏng mầm
hạt.
- GV: treo bảng mẫu nhiệt độ và thời gian xử lí 1 số hạt
giống , HS qs để thấy tuỳ loại hạt giống mà nhiệt độ và
thời gian khác nhau.
- Cho HS qs hạt lúa và hạt cải . HS thấy đợc hạt lúa có vỏ
dày hơn nên xử lí ở nhiệt độ 54
0
C , hạt cải có vỏ mỏng
nếu xử lí với nhiệt độ cao sẽ làm hỏng mầm hạt .
- Cho HS qs loại thuốc và khối lợng thuốc xử lí trên 1 kg
hạt.
- GV kết luận yêu cầu cần đạt của 2 phơng pháp xử lí
Thời vụ
gieo
trồng
Thời
gian
( tháng
)
Cây
trồng
- Vụ
đông
xuân
- Vụ hè
thu
- Vụ mùa
11 - 4
năm
sau .
4 - 7
6 - 11
Lúa,
ngô, lạc,
rau
lúa, ngô,
khoai.
Lúa, rau
.
3. Mục đích và phơng pháp xử
lí hạt giống :
Mục
đích,
phơng
pháp xử
lí hạt
giống
Xử lí hạt giống
Mục
đích
Kích thích hạt nẩy
mầm nhanh và diệt
trừ sâu, bệnh có hại
ở hạt .
Phơng
pháp
- Xử lí bằng nhiệt
độ : ngâm hạt trong
nớc ấm ở nhiệt độ,
thời gian khác nhau
tuỳ giống .
- Xử lí bằng hoá
chất : trộn hạt với
hoá chất hoặc ngâm
hạt trong dung dịch
chứa hoá chất với
nồng độ, thời gian
tuỳ giống.
* Yêu cầu :
- Xử lí bằng nhiệt độ : đảm bảo
nhiệt độ nớc và thời gian ngâm .
- Xử lí bàng hoá chất : đúng
nồng độ qui định, đúng thời gian
ngâm, phải có đủ dụng cụ phòng
hộ lao động để bảo vệ sức khoẻ
cho ngời thực hiện .
H2: Tỡm hiu v phng phỏp gieo trng
- GV: Hãy đọc phần 1 ( YCKT ) sgk và cho vd về mật
độ, khoảng cách và độ nông sâu của mỗi loại cây trồng
- HS: cho ví dụ
- GV: kết luận,
- GV: qs tranh hình 27 sgk kể tên các cách gieo hạt và
nêu u, nhợc điểm của các cách gieo đó .
- HS: trình bày
- HS: khác bổ sung, GV kết luận.
- GV: liên hệ thực tế gia đình và địa phơng kể tên các
cây trồng ngắn ngày và dài ngày đợc trồng bằng cây con .
- HS: liên hệ thực tế
- GV: nêu u, nhợc điểm của phơng pháp này .
- HS: trả lời
- GV: kết luận .
II. Phơng pháp gieo trồng :
1. Yêu cầu kĩ thuật : ( sgk )
2. Phơng pháp gieo trồng :
a. Gieo bằng hạt :
- Gieo vãi, hàng, hốc ( lúa, ngô,
rau)
- Nhanh, ít tốn công, chăm sóc
khó, tốn hạt giống ( gieo vãi );
tiết kiệm hạt giống, chăm sóc dễ
dàng, tốn công ( gieo hàng,
hốc )
b. Trồng bằng cây con :
- Trồng theo hàng, hốc .
- Cây cà chua, cây ớt, cây lấy
gỗ.
- Tỉ lệ sống cao, dễ chăm sóc ,
tốn nhiều công.
4. Cuỷng coỏ: Hãy ghép các câu từ 1 đến 4 với các câu từ a đến e cho phù hợp :
? Điền vào chổ trng (.) của các câu sau cho đủ nghĩa :
a. Khoảng gieo trồng một loại cây nào đó gọi là thời vụ.
b. Ngâm hạt giống vào nớc ở nhiệt độ và thời gian nhất định tuỳ giống là phơng pháp
5. Dặn dò:
- Làm các BT ở vở BT.
- Đọc trớc bài 17, 18 sgk.
Tieỏt: 15 Ngy son: ..../..../20.....
CC BIN PHP CHM SểC CY TRNG
A. Muùc tieõu:
1. Kiến thức: Biết được ý nghĩa, quy trình và nội dung các khâu kỹ thuật chăm sóc
cây trồng như làm cỏ, vun xới, tưới nước, bón phân thúc
2. Kỹ năng: cẩn thận, chính xác, đảm bảo an tồn lao động.
3. Thái độ: Ý thức lao động có kĩ thuật, chịu khó
B. Phương pháp giảng dạy: Quan sát tìm tòi; Hỏi đáp tìm tòi
C. Chuẩn bị giáo cụ:
1. Giáo viên: Tranh vẽ một số phương pháp tưới nước
2. Học sinh: Tìm hiểu các phương pháp chăm sóc cây trồng ở địa phương
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn đònh lớp: KiĨm tra sÜ sè.
2. Kiểm tra bài củ:
- Trình bày các phương pháp xử lý hạt giống.
- Nêu các phương pháp gieo trồng? Ưu và nhược điểm của phương pháp trồng bằng
cây con?
3. Nội dung bài mới:
a, Đặt vấn đê: Nhân dân ta có câu: “Cơng cấy là cơng bỏ, cơng làm cỏ là cơng ăn” nói
lên tầm quan trong của việc chăm sóc cây trồng...
b, Tri ển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG KIẾN THỨC
HĐ1: Tỉa, dặm cây, làm cỏ, vun xới:
- GV: Tỉa dặm cây trong trồng trọt được tiến hành như
thế nào?
- HS: Trả lời
- GV: KL
- GV: Mục đích của việc làm cỏ vun xới là gì?
- HS: Trả lời, lựa chọn phương án đúng
- GV: kết luận
- GV: Nhấn mạnh một số điểm cần chú ý khi làm cỏ,
vun ới cây trồng: kịp thời, khơng làm tổn thương cho bộ
rễ, kết hợp bón phân, bấm ngọn tỉa cành…
I. Tỉa, dặm cây, làm cỏ, vun
xới:
1. Tỉa, dặm cây.
- Tỉa cây yếu, bị sâu, bệnh và
dặm cây khoẻ vào chổ hạt
khơng mọc.. đảm bảo khoảng
cách, mật độ cây trên ruộng.
2. Làm cỏ, vun xới:
- Mục đích của việc làm cỏ vun
xới.
+ Diệt cỏ dại
+ Làm cho đất tơi xốp
+ Hạn chế bốc hơi nước, hơi
mặn. Hơi phèn, chống đổ…
HĐ2: Tưới tiêu nước
- GV: Tại sao cần phải tưới nước cho cây.
- HS: Trả lời
- GV: Ta phải cung cấp nước cho cây như thế nào là tốt
nhất?
- GV: Nhấn mạnh: Mọi cây trồng đều cần nước để vận
chuyển dinh dưỡng ni cây nhưng mức độ, u cầu
II. Tưới tiêu nước
1. Tưới nước.
- Cây cần nước để sinh trưởng
và phát triển.
khác nhau.
VD: Cây trồng cạn ( Ngơ, Rau)
- Cây trồng nước ( Lúa )
- GV: Cho học sinh quan sát hình 30.
- HS: Quan sát
- GV: Khi Tưới nước cần những phương pháp nào?
- HS: Trả lời
- GV: u cầu hs ghi đúng tên phương pháp tưới phổ
biến trong sản xuất
- HS: Trả lời
- Nước phải đầy đủ và kịp thời.
2.Phương pháp tưới.
- Mỗi loại cây trồng đều có
phương pháp tưới thích hợp
gồm:
+ Tưới theo hàng vào gốc cây.
+ Tưới thấm: Nước đưa vào
rãnh để thấm dần xuống luống.
+ Tưới ngập: cho nước ngạp
tràn ruộng.
+ Tưới phun: Phun thành hạt
nhỏ toả ra như mưa bằng hệ
thống vòi.
HĐ3: Bón thúc
- HS: Nhắc lại cách bón phân bài 9.
- GV: Nhấn mạnh quy trình bón phân, giải thích cách
bón phân hoại.
- GV: Em hãy kể tên các cách bón thúc phân cho cây
trồng?
- HS: Trả lời
III. Bón thúc
- Bón bằng phân hữu cơ hoại
mục và phân hố học theo quy
trình.
- Làm cỏ, vun xới, vùi phân vào
đất…
4. Củng cố:
- Gọi 1-2 học sinh đọc phần ghi nhớ SGK
- Hệ thống lại u cầu, nội dung chăm sóc cây trồng
5. Dặn dò:
- Về nhà học bài và trả lời tồn bộ câu hỏi SGK
- Đọc và xem trước bài 20 SGK
- Tìm hiểu cách thu hoạch, bảo quản và chế biến nơng sản ở địa phương
Tiết: 16 Ngày soạn: ..../..../20....
THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN NƠNG SẢN
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức: HiĨu ®ỵc mơc ®Ých, yªu cÇu cđa c¸c ph¬ng ph¸p thu ho¹ch , b¶o qu¶n ,chÕ
biÕn n«ng s¶n .
2. Kỹ năng:
3. Thái độ: VËn dơng vµo viƯc chÕ biÕn, b¶o qu¶n mét sè s¶n phÈm trång trät cđa gia
®×nh ®Ĩ ®¶m b¶o sư dơng l©u dµi .
- Cã ý thøc tiÕt kiƯm , tr¸nh lµm hao hơt , thÊt tho¸t trong thu ho¹ch .
B. Phương pháp giảng dạy: Trùc quan – minh ho¹.
C. Chuẩn bị giáo cụ:
1. Giáo viên: §äc vµ nghiªn cøu néi dung bµi 20, chn bÞ h×nh 31; 32
2. Học sinh: §äc SGK liªn hƯ c¸c c¸ch thu ho¹ch, b¶o qu¶n, chÕ biÕn n«ng s¶n ë ®Þa
ph¬ng.
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn đònh lớp: KiĨm tra sÜ sè.
2. Kiểm tra bài củ:
3. Nội dung bài mới:
a, Đặt vấn đê : Kh©u ci cïng cđa qu¸ tr×nh s¶n xt c©y trång lµ thu ho¹ch, b¶o qu¶n,
chÕ biÕn . Kh©u kü tht nµy lµm kh«ng tèt sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp tíi NS c©y trång. VËy thu
ho¹ch, b¶o qu¶n, chÕ biÕn nh thÕ nµo cã hiƯu qu¶ nhÊt
b, Tri ển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG KIẾN THỨC
HĐ1: Tìm hiểu về thu hoạch:
- GV: u cầu1 HS ®äc phÇn 1 ( SGK ) .
- GV: treo b¶ng phơ
- HS: lµm b i tËp sau:à
Lóa ë c¸c giai ®o¹n §Ëu xanh ë c¸c giai ®o¹n
a. H¹t võa, ch¾c.
b. H¹t chÝn, vµng ®Ịu.
c. H¹t chÝn , b«ng rđ.
a. Qu¶ vµng ®Ịu
b.Qu¶ chun ®en ®Ịu
c. Qu¶ vµng ®en , nøt vá.
- GV: Nªn thu ho¹ch ë giai ®o¹n nµo ®Ĩ cã NS cao vµ
chÊt lỵng tèt nhÊt ?
- GV: V× sao kh«ng nªn thu ho¹ch ë c¸c giai ®o¹n
kh¸c ?
- GV: §Ĩ ®¶m b¶o NS ë giai ®o¹n ci, trong khi thu
ho¹ch cÇn chó ý g× ?
- HS: rót ra kÕt ln yªu cÇu cđa thu ho¹ch .
- GV: cho HS qs tranh h×nh 31 ( a, b, c, d ) sgk .
- GV: Em h·y ghi tªn c¸c ph¬ng ph¸p thu ho¹ch , tªn
c©y trång phï hỵp víi mçi ph¬ng ph¸p ?
- HS: th¶o ln nhãm c¸c vÊn ®Ị trªn.
I. Thu hoạch
1. Yªu cÇu :
- §đ ®é chÝn.
- Nhanh gän.
- CÈn thËn .
2. C¸c ph¬ng ph¸p thu ho¹ch :
a. H¸i : ( §Ëu, cam, qt ….)
b. Nhỉ : ( s¾n, l¹c …. )
- HS: Đại diện nhóm trình bày .
- GV: ghi bảng, nhóm khác bổ sung, sửa sai .
- GV: Thu hoạch loại nông sản nào dùng kéo, loại
nào dùng liềm, loại nào dùng cuốc, hoặc dùng tay ?
- GV: Hiện nay nhiều loại nông sản đợc thu hoạch
bằng phơng pháp cơ giới .
c. Đào bới: ( khoai lang, khoai tía )
d. Cắt : ( cây hoa, lúa, bắp cải )
Hẹ2: Tỡm hiu v bo qun
- GV: yêu cầu HS đọc phần 1 ( sgk ).
- GV: Em hãy cho vd loại nông sản nào bảo quản
không tốt sẽ bị thối, hoặc bị mối mọt phá hại ?
- GV: Các loại rau, quả lựa chọn nh thế nào để bảo
quản tốt ?
- GV: Các loại hạt cần làm gì trớc khi bảo quản ?
- HS: nghiên cứu sgk cho biết các phơng pháp bảo
quản .
- HS: liên hệ thực tế nêu tên cây trồng phù hợp với
mỗi phơng pháp, giải thích ?
- GV: Qua các cách bảo quản khác nhau, em thấy cơ
sở chung của việc bảo quản nông sản là gì ?
- HS: ( Hạn chế hoạt động sinh lí, sinh hoá, hạn chế
hoạt động của sinh vật ( sự phá hại của nấm mốc, vi
sinh vật và côn trùng gây hại ).
- GV: Em nào có thể nêu thêm những cách bảo quản
khác nhau ở những nông sản khác ?
II. Bo qun
1. Mục đích :
Nhằm hạn chế sự hao hụt về số
lợng và giảm sút chất lợng nông sản
.
2. Các điều kiện để bảo quản tốt
( sgk )
3. Phơng pháp bảo quản :
- Bảo quản thông thoáng .
- Bảo quản kín.
- Bảo quản lạnh.
- Dùng ôzôn để bảo quản quả tơi .
Hẹ3: Tỡm hiu v cụng tỏc ch bin
- GV: yêu cầu 1 HS đọc mục đích của chế biến ở sgk
- HS: cho vd chứng minh nhờ chế biến mà tăng giá trị
của sản phẩm và kéo dài thời gian bảo quản .
- GV: ghi tên các sản phẩm.
- HS: nêu phơng pháp chế biến phù hợp :
+ Hạt ngô, đậu : sấy khô .
+ Củ sắn, sắn dây : Xay bột .
+ Quả vải, dứa : Si rô, đóng hộp .
+ Cải, su hào : Muối chua .
- GV: yêu cầu HS quan sáy lò sấy thủ công, liên hệ
với gia đình sấy khô bằng phơng pháp gì ?
- HS: trả lời và liên hệ thực tế
- GV: yêu cầu HS đọc qui trình chế biến bột, liên hệ
thực tế gia đình, có gì khác ?
- HS: trả lời
- GV: kết luận theo phần ghi nhớ .
III. Chế biến :
1. Mục đích : làm tăng giá trị của
sản phẩm và kéo dài thời gian bảo
quản .
2. Phơng pháp chế biến :
- Sấy khô : Ngô , mít .
- Chế biến thành bột : Khoai,
đâu.
- Muối chua : Giá, cải, măng .
- Đóng hộp : Dứa, vải .
4. Cuỷng coỏ: Điền từ thích hợp vào chổ trống () của các câu sau cho phù hợp
a. Bảo quản nông sản nhằm mục đích sự hao hụt về .. và
.. chất lợng của sản phẩm .
b. Chế biến nông sản nhằm mục đích .. của sản phẩm và .thời
gian bảo quản nông sản .
c. Cây lúa thu hoạch băng cách .. dùng dụng cụ là
d. Cây khoai lang thu hoạch bằng cách .. dùng dụng cụ là
e. Thóc, ngô dùng phơng pháp bảo quản
5. Dn dũ:
- Nắm chắc các phơng pháp thu hoạch, bảo quản, chế biến nông sản và yêu cầu của
thừng biện pháp.
- Vận dụng kiến thức đã học vào gia đình, chú ý khi thu hoạch thực hiện tốt thao tác để
tiết kiệm, tránh thất thoát khi thu hoạch .
- Trả lời câu hỏi 1, 2, 3 sgk .
- Đọc bài sgk.
- Tìm hiểu thực tế các loại hình luân canh cây trồng, xen canh cây trồng và tăng vụ .
Tieỏt: 17 Ngy son: ..../.....20.....
Luân canh, xen canh, tăng vụ
A. Muùc tieõu:
1. Kin thc: Hiểu đợc thế nào là luân canh , xen canh, tăng vụ trong sản xuất trồng trọt.
Hiểu đợc các phơng thức canh tác trên .
2. K nng: Rèn kĩ năng t duy kĩ thuật
3. Thái độ: vËn dơng kiÕn thøc vỊ lu©n canh, xen canh, t¨ng vơ trªn ®Êt trång trät cđa gia
®×nh .
B. Phương pháp giảng dạy: Trùc quan - minh ho¹ .
C. Chuẩn bị giáo cụ:
1. Gi¸o viªn: §äc thªm kiÕn thøc vỊ c©y lóa, ng«, ®Ëu t¬ng, khoai lang.
Nghiªn cøu tranh h×nh 33 sgk vµ bµi tËp ®iỊn tõ phÇn II.
PhiÕu häc tËp vµ BT tr¾c nghiƯm.
2. Häc sinh: Xem tríc tranh h×nh 33 sgk vµ BT ®iỊn tõ phÇn II.
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn đònh lớp: KiĨm tra sÜ sè.
2. Kiểm tra bài củ:
3. Nội dung bài mới:
a, Đặt vấn đê: Mét trong nh÷ng nhiƯm vơ cđa trång trät lµ t¨ng sè lỵng vµ chÊt lỵng s¶n
phÈm , mét trong nh÷ng c¸ch t¨ng sè lỵng , chÊt lỵng s¶n phÈm lµ lu©n canh, xen canh, t¨ng
vơ. VËy lu©n canh, xen canh, t¨ng vơ lµ lµm thÕ nµo ?
b, Tri ển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG KIẾN THỨC
H§1: T×m hiĨu vỊ lu©n canh, xen canh, t¨ng vơ
- GV: cho vÝ dơ sau :
+ Khu ®Êt A trong mét n¨m trång :
Khoai lang – Lóa xu©n – lóa mïa .
+ Khu ®Êt B trong mét n¨m trång :
Lóa chiªm – Lóa mïa
+ Khu ®Êt C trong mét n¨m trång :
Rau - §Ëu – Lóa mïa .
- GV: VËy khu ®Êt nµo ®· trång lu©n canh ? V× sao gäi ®ã
lµ lu©n canh ? ( A , C )
- HS: tr¶ lêi vµ rót ra kÕt ln thÕ nµo lµ lu©n canh .
- GV: kÕt ln vµ cho HS ®äc vÝ dơ sgk .
- HS: ®äc c¸c h×nh thøc lu©n canh ( sgk ).
- GV: VËy em hiĨu thÕ nµo lµ ®éc canh ?
- GV: Trång mét c©y cã bÊt lỵi g× ?
- HS: ( dƠ bÞ s©u, bƯnh ph¸ h¹i, gièng dƠ bÞ tho¸i ho¸ , dƠ
bÞ mÊt mïa ) .
- GV: mïa ®«ng n¨m nµy trång ng«, mïa ®«ng n¨m sau
l¹i trång ng«, sÏ lµm c©y trång thiÕu chÊt dinh dìng, g©y
nªn c¸c bƯnh cho c©y .
- GV: gi¶i thÝch cho HS hiĨu vd ( sgk ) t¹i sao n¨m thø 1,
2 trång c¸c lo¹i c©y trång kh¸c nhau .
- GV: treo b¶ng phơ ghi tªn c©y trång cã møc ®é tiªu thơ
chÊt dinh dìng vµ kh¶ n¨ng chèng chÞu bƯnh tõ cao ®Õn
thÊp .
- HS: dùa vµo b¶ng nµy cho vd c«ng thøc lu©n canh hỵp lÝ
I. Lu©n canh, xen xanh, t¨ng
vơ :
1. Lu©n canh :
Gieo trång lu©n phiªn c¸c lo¹i
c©y trång kh¸c nhau trªn cïng
mét diƯn tÝch .
VÝ dơ : ( SGK )
- C¸c h×nh thøc lu©n canh :
+ Lu©n canh gi÷a c¸c c©y trång
c¹n .
+ Lu©n canh gi÷a c¸c c©y trång
c¹n víi c©y trång níc .
.
- GV: ghi bảng.
- HS: nêu đợc 2 yếu tố để xây dựng công thức luân canh .
- HS: nêu đợc lợi ích của luân canh .( điều hoà dinh dỡng,
giảm sâu, bệnh , tăng độ phì nhiêu ).
- GV: treo bảng phụ giới thiệu các công thức luân canh và
nhấn mạnh tuỳ mỗi vùng , địa phơng , tuỳ theo điều kiện
cụ thể mà xây dựng chế độ luân canh hợp lí .
- GV: cho HS qs tranh hình 33 ( sgk ) để hiểu sơ qua về
trồng xen .
- HS: cho vd về trồng xen .
- GV: ghi bảng và cho thêm vd .
- HS: thảo luận nhóm : QS tranh hình 33 sgk cùng với vd
và liên hệ thực tế .
- GV: phát phiếu học tập :
+ Hãy nhận xét thời gian trồng của ngô, đậu tơng và nhãn,
dứa .
+ Tính chịu bóng râm của cây này với cây kia ở mỗi hình
thức xen canh.
+ Độ sâu của rễ.
+ Mức độ tiêu thụ chất dinh dỡng của ngô, đậu tơng .
- HS: Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung ,
- GV: kết luận.
- GV: Vậy thế nào là xen canh? Để đảm bảo cho việc xen
canh có kết quả cần chú ý đến 3 yếu tố, đó là gì ?
- GV nhấn mạnh: Xen canh là trồng xen cây thứ 2 dới
phần đất trồng cây thứ 1 để tận dụng diện tích, ánh sáng,
chất dinh dỡng nhằm tăng thêm thu hoạch .
- GV: Ví dụ : trên thửa ruộng có trồng một nữa là khoai
tây , một nữa còn lại là su hào -> có gọi là xen canh
không ? Vì sao ?
- HS: đọc phần 3 ( tăng vụ sgk )
- GV: Vậy để tăng vụ gieo trồng trong năm, giống cây
trồng phải là giống nh thế nào ?
- GV: Trớc đây chỉ gieo trồng đợc một vụ, nay ở địa ph-
ơng em trên một mảnh ruộng thờng gieo trồng đợc mấy
vụ trong năm ?
- HS: ( 2vụ : vụ ĐX và vụ HT )
- GV: Tăng vụ sẽ tăng thêm gì ?
2. Xen canh : ( sgk )
Ví dụ :
- Ngô xen đậu tơng
- Nhãn xen dứa .
- Ngô xen đậu cô ve
- Ngô xen lạc .
3. Tăng vụ : tăng số vụ gieo
trồng trong năm trên một diện
tích đất .
( Ví dụ : sgk )
HĐ2: Tìm hiểu về tác dụng của luân canh, xen canh,
tăng vụ
- HS: làm BT điền từ ở sgk .
- GV: lần lợt gọi 3 HS trình bày 3 nội dung bên.
- HS: bổ sung.
- GV: kết luận .
II. Tác dụng của luân canh,
xen canh, tăng vụ :
( SGK )
- GV: ghi vào phần . ở sgk .
4. Cuỷng coỏ:
Tìm các cụm từ thích hợp điền vào chổ trống (.) của các câu sau cho phù hợp :
Cho các cụm từ sau : Trớc chỉ gieo trồng một vụ , nay gieo trồng hai vụ, trồng hai loại
cây trên cùng diện tích , cây thứ hai trồng xen dới phần đất trồng của cây thứ nhất , mỗi vụ
trồng một loại cây khác nhau trên cùng diện tích trong năm
a/ ... gọi là luân canh.
b/ gọi là xen canh.
c/ gọi là tăng vụ
5. Dn dũ:
- Làm BT ở vở BT và trả lời câu hỏi 1 sgk ( liên hệ BT trên và các kiến thức đã học để trả
lời )
- Vận dụng các kiến thức đã học vào đất trồng trọt của gia đình .
- Ôn lại các bài 3, 6, 8, 13, 14, 16, 17, 19, 21 cùng các BT làm ở lớp và ở nhà để tiết tới
ôn tập .
Tieỏt: 17 Ngy son: ..../......./20.....
ÔN TậP
A. Muùc tieõu:
1. Kin thc:
- Thông qua giờ ôn tập nhằm giúp học sinh củng cố và khắc sâu những kiến thức đã học
trên cơ sở đó học sinh có khả năng vận dụng vào thực tế sản xuất.
- Hiểu đợc tác dụng của các phơng thức canh tác này.
2. K nng: rèn luyện tính cẩn thận, chính xác
3. Thỏi : có ý thức lao động, có kỹ thuật tinh thần chịu khó, cẩn thận, chính xác, đảm
bảo an toàn lao động.
B. Phương pháp giảng dạy: VÊn ®¸p
C. Chuẩn bị giáo cụ:
1. Gi¸o viªn: §äc vµ nghiªn cøu néi dung SGK, b¶ng tãm t¾t néi dung phÇn trång trät,
hƯ thèng c©u hái vµ ®¸p ¸n «n tËp.
2. Häc sinh: §äc c©u hái SGK chn bÞ «n tËp
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn đònh lớp: KiĨm tra sÜ sè.
2. Kiểm tra bài củ:
3. Nội dung bài mới:
a, Đặt vấn đê : ¤n tËp häc kú I
b, Tri ển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG KIẾN THỨC
HĐ1: HƯ thèng kiÕn thøc bµi cò qua c¸c
c©u hái
C©u 1: Nªu vai trß, nhiƯm vơ cđa trång trät?
C©u 2: §Êt trång lµ g×? Tr×nh bµy thµnh phÇn
vµ tÝnh chÊt cđa ®Êt trång?
C©u 3. Nªu vai trß vµ c¸ch sư dơng ph©n bãn
trong s¶n xt n«ng nghiƯp?
C©u 4: Nªu vai trß cđa gièng vµ ph¬ng ph¸p
chÞn t¹o gièng?
C©u 5: Tr×nh bµy kh¸i niƯm vỊ s©u bƯnh h¹i
I. Néi dung «n tËp
C©u 1: Nªu vai trß, nhiƯm vơ cđa trång
trät?
- Vai trß cđa trång trät cã 4 vai trß…
- NhiƯm vơ cđa trång trät 4 nhiƯm vơ
( 1,2,4,6 ) SGK.
C©u 2: §Êt trång lµ g×? Tr×nh bµy thµnh
phÇn vµ tÝnh chÊt cđa ®Êt trång?
- §Êt trång lµ bỊ mỈt t¬i xèp cđa vá tr¸i ®Êt
trªn ®ã thùc vËt cã kh¶ n¨ng sinh sèng vµ
s¶n xt ra s¶n phÈm.
- Thµnh phÇn cđa ®Êt trång: R¾n, láng, khÝ.
C©u 3. Nªu vai trß vµ c¸ch sư dơng ph©n
bãn trong s¶n xt n«ng nghiƯp
- Vai trß cđa ph©n bãn: t¸c ®éng ®Õn chÊt l-
ỵng n«ng s¶n, ®Êt ph× nhiªu h¬n, nhiỊu chÊt
dinh dìng h¬n nªn c©y sinh trëng vµ ph¸t
triĨn tèt cho n¨ng xt cao.
- Sư dơng ®óng liỊu lỵng…
C©u 4: Nªu vai trß cđa gièng vµ ph¬ng
ph¸p chÞn t¹o gièng?
- Vai trß cđa gièng: Lµ u tè quan träng
qut ®Þnh n¨ng xt c©y trång.
- Lµm t¨ng vơ thu ho¹ch vµ thay ®ỉi c¬ cÇu
c©y trång.
- Ph¬ng ph¸p chän t¹o gièng: Chän läc, lai,
g©y ®ét biÕn, nu«i cÊy m«.
C©u 5: Tr×nh bµy kh¸i niƯm vỊ s©u bƯnh
h¹i c©y trång vµ c¸c biƯn ph¸p phßng trõ?
cây trồng và các biện pháp phòng trừ?
Câu 6: Em hãy giải thích tại sao biện pháp
canh tác và sử dụng giống chống sâu bệnh để
phòng trừ sâu bệnh, tốn ít công, chi phí ít?
Câu 7: Hãy nêu tác dụng của các biện pháp
làm đất và bón phân lót đối với cây trồng?
Câu 8: Tại sao phải tiến hành kiểm tra, xử lý
hạt giống trơc skhi gieo trồng cây nông
nghiệp.
Câu 9: Em hãy nêu u, nhợc điểm của phơng
pháp gieo trồng bằng hạt và bằng cây con?
Câu10: Em hãy nêu tác dụng của các công
việc chăm sóc cây trồng?
- Khái niệm về sâu bệnh hại côn trùng là
lớp động vật thuộc ngành động vật chân
khớp.
- Bệnh hại là chức năng không bình thờng
về sinh lý
- Các biện pháp phòng trừ: Thủ công, hoá
học, sinh học.
Câu 6: Em hãy giải thích tại sao biện pháp
canh tác và sử dụng giống chống sâu bệnh
để phòng trừ sâu bệnh, tốn ít công, chi phí
ít?
- Biện pháp canh tác và sử dụng giống
chống sâu bệnh tốn ít công, dễ thực hiện,
chi phí ít vì canh tác có thể tránh đợc những
kỳ sâu bệnh phát triển cây phù hợp với điều
kiện sống, chống sâu, bệnh hại.
Câu 7: Hãy nêu tác dụng của các biện pháp
làm đất và bón phân lót đối với cây trồng?
- Tác dụng của các biện pháp làm đất, xáo
chộn đất, làm nhỏ đất, thu gom, vùi lấp cỏ
dại, dễ chăm sóc.
Câu 8: Tại sao phải tiến hành kiểm tra, xử
lý hạt giống trơc skhi gieo trồng cây nông
nghiệp.
- Trớc khi gieo trồng cây nông nghiệp phải
tiến hành kiểm tra xử lý hạt giống để đảm
bảo tỷ lệ nảy mầm cao, không có sâu bệnh
hại, độ ẩm thấp, không lẫn tạp và cỏ dại,
sức nảy mầm mạnh.
Câu 9: Em hãy nêu u, nhợc điểm của ph-
ơng pháp gieo trồng bằng hạt và bằng cây
con?
* u điểm: cây con lâu, nhiều công
- Gieo hạt: số lợng hạt nhiều, chăm sóc
khó
Câu10: Em hãy nêu tác dụng của các công
việc chăm sóc cây trồng?
- Tứa, dặm đảm bảo mật độ và khoảng cách
của cây trồng.
- Làm cỏ, vun sới để diệt trừ cỏ dại, làm
cho đất tơi xốp, hạn chế bốc hơi nớc.
- Tới, tiêu nớc để tạo điều kiện cho cây sinh
trởng và phát triển tốt.
C©u 11: H·y nªu t¸c dơng cđa viƯc thu ho¹ch
®óng thêi vơ? B¶o qu¶n vµ chÕ biÕn n«ng
s¶n? liªn hƯ ë ®Þa ph¬ng em.
C©u 11: H·y nªu t¸c dơng cđa viƯc thu
ho¹ch ®óng thêi vơ? B¶o qu¶n vµ chÕ biÕn
n«ng s¶n? liªn hƯ ë ®Þa ph¬ng em.
- Thu ho¹ch ®Ĩ ®¶m b¶o sè lỵng, chÊt lỵng
n«ng s¶n.
- B¶o qu¶n ®Ĩ h¹n chÕ sù hao hơt, chÊt lỵng
n«ng s¶n.
- ChÕ biÕn n«ng s¶n lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n
phÈm, kÐo dµi thêi gian b¶o qu¶n.
- Ph©n bãn lµm t¨ng n¨ng xt c©y trång…
4. Củng cố:
Tãm t¾t b»ng s¬ ®å minh häa
5. Dặn dò:
- VỊ nhµ «n tËp chn bÞ kiĨm tra tiÕt sau kiĨm tra 45
/
Tiết: 18 Ngày soạn: ..../...../20....
KiĨm tra häc kú i
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức: KiĨm tra ®¸nh gi¸ sù nhËn thøc cđa häc sinh n¾m ®ỵc kiÕn thøc träng
t©m cÇn n¾m ®ỵc trong hai ch¬ng trång trät n«ng nghiƯp
2. Kỹ năng: RÌn lun kh¶ n¨ng t duy trong khi kiĨm tra
3. Thái độ: Cã ý thøc tù gi¸c
B. Phương pháp giảng dạy: KiĨm tra
C. Chuẩn bị giáo cụ:
1. Gi¸o viªn: ®Ị kiĨm tra, ®¸p ¸n, thang ®iĨm
2. Häc sinh: ¤n kiÕn thøc ®· häc
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn đònh lớp: KiĨm tra sÜ sè.
2. Kiểm tra bài củ:
3. Nội dung bài mới:
a, Đặt vấn đê:
b, Tri n khai bi dy:
Đề kiểm tra
Cõu 1: Hóy nờu cỏc bin phỏp phũng tr sõu bnh hi ? u v nhc im ca tng bin
phỏp? (4)
Cõu 2: Trong cụng vic lm t, lờn lung cú tỏc dng gỡ? Trỡnh by cỏc bc trong quy
trỡnh lờn lung?(3)
Cõu 3: Trỡnh by mc ớch v phng phỏp x lớ ht ging? (3)
4. Cuỷng coỏ:
- Thu bài và nhận xét giờ kiểm tra
5. Dn dũ:
- Xem trớc bài mới
Đáp án:
Cõu 1: Cỏc bin phỏp phũng tr sõu, bnh hi: bin phỏp canh tỏc v s dng ging chng
sõu, bnh hi; bin phỏp th cụng; bin phỏp hoỏ hc; bin phỏp sinh hc; bin phỏp kim
dch thc vt.
u v nhc im ca tng bin phỏp
- Bin phỏp canh tỏc:
+ u im: r tin, d lm
+ Nhc im: Khụng cú hiu qu khi bờnh phỏt sinh thnh dch.
- Bin phỏp th cụng:
+ u im: n gin, d lm
+ Nhc im: khụng cú hiu qu khi bờnh phỏt sinh nhiu, tn cụng.
- Bin phỏp hoỏ hc:
+ u im: hiu qu nhanh.
+ Nhc im: gõy c cho con ngi v mụi trng.
- Bin phỏp sinh hc:
+ u im: khụng gõy ụ nhim mụi trng.
+ Nhc im: hiu qu dit tr chm.
- Bin phỏp kim dch thc vt:
+ u im: ngn chn c s lõy lan.
+ Nhc im: ch cú tỏc dng phũng.
Cõu 2: Trong cụng vic lm t lờn lung cú tỏc dng d chm súc, chng ngp ỳng,
to tng t dy cho cõy sinh trng v phỏt trin.
Quy trỡnh lờn lung:
- Xỏc nh hng lung.
- Xỏc nh kớch thc lung.
- ỏnh rónh, kộo t to lung.
- Lm phng mt lung.
Cõu 3: Mc ớch v phng phỏp x lớ ht ging:
- Mc ớch ca x lớ ht ging: kớch thớch ht ny mm nhanh v dit tr sõu bnh cú
hi ht.
- Phương pháp xử lí hạt giống:
+ Xử lí bằng nhiệt độ: ngâm hạt trong nước ấm ở nhiệt độ, thời gian khác nhau tuỳ
giống .
+ Xử lí bằng hố chất: trộn hạt với hố chất hoặc ngâm hạt trong dung dịch chứa hố
chất với nồng độ và thời gian tuỳ từng loại giống.
Tiết: 19 Ngày soạn: .../ ..../ ........
THỰC HÀNH:
XỬ LÝ HẠT GIỐNG BẰNG NƯỚC ẤM
XÁC ĐỊNH SỨC NẢY MẦM VÀ TỶ LỆ NẢY MẦM CỦA HẠT GIỐNG
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Hiểu được các cách xử lý hạt giống bằng nước ấm, hạt giống ( Lúa, ngơ…) theo
đúng quy trình.
- Làm được các quy trình trong cơng tác xử lý, biết sử dụng nhiệt kế đo nhiệt độ của
nước.
- Làm được các thao tác trong quy trình xác định sức nảy mầm và tỷ lệ nảy mầm của
hạt giống.
2. Kỹ năng:
- Rèn luyện ý thức, cẩn thận, chính xác, đảm bảo an tồn lao động.
3. Thái độ:
- Tích cực vận dụng kiến thức đã học vào sản xuất
B. Phương pháp giảng dạy: thực hành
C. Chuẩn bị giáo cụ:
1. Gi¸o viªn: Mẫu hạt giống ngơ, lúa mỗi loại 0,3- 0,5 kg/1nhóm, đĩa, khay, giấy
thấm, vải khơ thấm nước, kẹp. nhiệt kế, tranh vẽ q trình xử lý hạt giống, nước nóng,
chậu, xơ đựng nước, rổ.
2. Häc sinh: Ngơ, lúa mỗi loại 0,3- 0,5 kg/1nhóm, đĩa, khay, giấy thấm, vải khơ thấm
nước, kẹp. nước nóng, chậu, xơ đựng nước, rổ.
D. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn đònh lớp: KiĨm tra sÜ sè.
2. Kiểm tra bài củ: không
3. Nội dung bài mới:
a, Đặt vấn đê:
b, Tri ển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG KIẾN THỨC
HĐ1: Hướng dẫn ban đầu
GV:
Nªu mơc tiªu cđa bµi thùc hµnh (nh A)
KiĨm tra sù chn bÞ cđa häc sinh.
GV: giíi thiƯu dơng cơ vµ vËt liƯu cÇn thiÕt.
Híng dÉn quy tr×nh thùc hµnh kÕt hỵp thao
t¸c mÉu.
GV: giới thiệu từng bước của quy trình xử lý hạt
giống, nồng độ muối trong nước ngâm hạt có tỷ
trọng….
HS: lắng nghe
I. Vật liệu và dụng cụ cần thiết.
(SGK)
II. Quy trình thực hành.
1. Xử lý hạt giống bằng nước ấm
- Cho hạt vào trong nước muối để loại
bỏ hạt lép, hạt lửng.
- Rửa sạch các hạt chìm.
- Kiểm tra nhiệt độ của nước bằng
nhiệt kế trước khi ngâm hạt.
- Ngâm hạt trong nước ấm 54
0
C ( Lúa
) 40
0
C ( ngơ
2. Xác định sức nảy mầm và tỷ lệ nảy
mầm của hạt giống
- Chọn từ lơ hạt giống mỗi mẫu từ 50-
100 hạt nhỏ to.
Ngâm vào nước lã 24 giờ.
- Xếp 2-3 tờ giấy thấm nước, vải đã
thấm nước vào khay.
- Xếp hạt vào đĩa ( khay) đảm bảo
khoảng cách để này mầm.
- Tính sức nảy mầm và tỷ lệ này mầm
của hạt.
HĐ2: Tổ chức thực hành
GV: chia nhóm thực hành và phân công khu
vực thực hành