Tài liệu chuyên đề Sao lưu và phục hồi dữ liệu

2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

TÀI LIỆU
CHUYÊN ĐỀ SAO LƯU VÀ PHỤC HỒI DỮ LIỆU
version 1.0

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

1


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Chuyên đề phục hồi dữ liệu bằng
các công cụ phần mềm chuyên dụng trên Windows.

Lời nói đầu:

Khi đã bước chân vào nghành Công nghệ thông tin (CNTT) chắc hẳn tất cả mọi người
đều phải biết rằng nguồn gốc của nghành CNTT chính là thơng tin. Có thể nói trong thời
đại CNTT bùng nổ như hiện nay, việc nắm bắt càng nhiều thơng tin thì càng mang lại
những lợi ích to lớn. Chắc hẳn ai cũng biết Internet chính là kho lưu trữ thông tin khổng
lồ nhất, và phục vụ cho tất cả mọi người trên hành tinh, tuy nhiên đối với mỗi cá nhân,
mỗi doanh nghiệp đều có những nơi lưu trử dữ liệu riêng phục vụ cho nhu cầu cá nhân,
hay nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp. Hầu hết những thông tin mà chúng ta đã
lưu trữ lại, chúng đều có một giá trị ý nghĩa nhất định, thậm chí có những thơng tin dữ
liệu có thể so sánh với việc sống cịn với một doanh nghiệp. Ngồi nỗi lo về bảo mật

thông tin cá nhân, người quản trị còn phải quan tâm một cách nghiêm túc về vấn đề
mất mát thông tin khi xảy ra các sự cố về phương tiện lưu trữ hay lỗi xuất phát do chủ
quan khiến dữ liệu bị mất mát, hư hỏng. Việc trang bị kỹ năng khôi phục thông tin bị
mất mát là một trong những kỹ năng quan trọng mà người làm công tác trong nghành
CNTT cần trang bị.
Nội Dung:
Trong cuốn sách mà bạn đang cầm trên tay, bạn có thể xem nó như một cuốn sách
hướng dẫn, khi gặp các sự cố mất mát dữ liệu do xóa nhầm, “ghost” nhầm, hay bị
“format” một cách vơ ý thì bạn hãy mở cuốn sách này ra, biết đâu nó sẽ giúp ích phần
nào cho bạn.
Phần 1: Những điều cần phải nắm khi xãy ra các lỗi gây mất mát dữ liệu.
Phần 2: Sử dụng những phần mềm chuyên dụng phù hợp để khơi phục dữ liệu, khơi
phục tồn bộ, khơi phục từng phần.
-

Hướng dẫn sử dụng Phần mềm Nucleus Kernel để khơi phục tồn phần.
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Recovery MyFile để khôi phục từng phần dữ
liệu.
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Getdataback để khôi phục cấu trúc dữ liệu.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

2


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Phần 1: Những điều lưu ý cần nắm trước khi khôi phục dữ liệu.

-

-

-

-

-

Xác định xem dữ liệu mà ta lưu trử được lưu trử trên phương diện vật lý
nào? Hiện nay chúng ta có những phương diện vật lý sau được dung để lưu
trử dữ liệu bao gồm: ổ đĩa cứng (HDD,SSD); Thẻ nhớ
(MMC,SD,MicroSD,Compact Flash…); Bút nhớ (USB Flash Disk); Băng từ
(Tape) … Trong tất cả các phương diện lưu trử thì hiện nay chúng ta thường
dùng ổ đĩa cứng và bút nhớ để lưu trử dữ liệu.
Xác định định dạng lưu trử dữ liệu, định dạng chính mà ta thường dùng hiện
nay trên Windows là FAT32 và NTFS. Việc xác định chính xác định dạng lưu
trử sẻ giúp quá trình phục hồi diễn ra nhanh và chính xác hơn.
Xác định lỗi gây ra mất dữ liệu, các lỗi bao gồm:
o Lỗi do phương diện vật lý, hư hỏng vật lý, đây là lỗi mất dữ liệu có tỷ lệ
phục hồi lại dữ liệu ở mức thấp nhất, thậm chí không thể khôi phục
được dữ liệu, đây là lỗi hiếm gặp, thường do các nguyên nhân khách
quan.
o Lỗi xóa nhầm file, đây là lỗi thường gặp do các nguyên nhân chủ
quan, đây cũng là lỗi có tỷ lệ phục hồi lại được dữ liệu ở mức cao
nhất, thậm chí tỷ lệ có thể đạt 100%
o Lỗi do “format” (định dạng lại) đây cũng là lỗi thường xuất phát từ
những lý do chủ quan, tỷ lệ khôi phục thành công sẻ tùy thuộc vào
mức độ can thiệp vào sau khi format.

o Lỗi do “Ghost” nhầm (khôi phục ảnh đĩa) đây cũng là lỗi thường gặp
do lý do chủ quan, tương tự như format tỷ lệ khôi phục thành công dữ
liệu sẻ tùy thuộc vào mức can thiệp vào sau khi “bị Ghost” nhầm.
Quyết định lựa chọn phần mềm phù hợp, trên thị trường hiện nay có rất
nhiều phần mềm chuyên dụng dùng để khôi phục dữ liệu như Padora
Recovery, Recovery Myfile, Getdataback … Hầu hết các phần mềm này đều
là bản thương mại, bạn phải trả tiền để sử dụng, chính vì vậy hãy tham khảo
thật kỹ trước khi quyết định một phần mềm nào đó để sử dụng.
Nguyên tắc vàng trong việc khôi phục dữ liệu là không được chép thêm bất
kỳ một file nào vào nơi mà chúng ta đang cần khơi phục lại dữ liệu, việc làm
này có thể đưa tỷ lệ thành cơng từ 100% xuống cịn 0%. Khi bị xãy ra lỗi mất
dữ liệu, tốt nhất là hãy đưa phương diện vật lý chứa dữ liệu sang một máy
tính khác và “nhờ” chiếc máy ấy khơi phục giúp đặc biệt nên làm với những
HDD có nhiều phân vùng dữ liệu, khơng cần thiết nếu đó là USB flash disk
hay thẻ nhớ.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

3


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Phần 2: Sử dụng những phần mềm chuyên dụng.
Giới thiệu:
Trong khuôn khổ hướng dẫn sử dụng các phần mềm chuyên dụng, tôi sẻ giả định khôi
phục dữ liệu trên một ổ cứng có dung lượng 10GB, được định dạng là NTFS. Và giúp
các bạn tiện theo dõi tôi sẽ giả lập các lỗi như xóa nhầm, format nhầm và ghost nhầm

vào ổ cứng này.
Bắt đầu:
Nucleus Kernel.
Được đánh giá là phần mềm tốt, hỗ trợ cho cả định dạng NTFS và FAT 32
Bước 1: bao giờ cũng là cài đặt phần mềm vào Windows (rất dễ với vài thao tác)
Bước 2: sử dụng phần mềm.
Cài đặt phần mềm vào Windows và khởi động chương trình từ shortcut trên Desktop.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

4


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Nhìn ở trên ta thấy Nucleus Kernel liệt kê các ổ đĩa có mặt trong hệ thống, trong đó
Storage Device1 chính là ổ đĩa ta cần khơi phục dữ liệu, có 2 mức độ lựa chọn khi khôi
phục dữ liệu.
Chế độ quét Standard Scan với thời gian quét nhanh, chế độ Advance Scan với chế độ
quét sâu hơn.

Sauk hi lựa chọn xong chế độ quét nhấn phím |> để tiếp tục bước làm:

NK liệt kê thông tin ổ cứng (phân vùng) ta đã lựa chọn ,tiếp tục nhấn |>

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

5

2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Quá trình quét sẽ diển ra nhanh hoặc chậ phụ thuộc vào chế độ lựa chọn quét ban đầu,
dung lượng chứa của ổ cứng (phân vùng), và tốc độ xữ lý của máy tính.
Ta thấy NK đã liệt kê ra các thơng tin về File lỡ tay xóa hoặc format nhầm

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

6


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Những File có màu đỏ, chính là những file đã khơng cịn trên ổ đĩa, để người quản trị
có thể lựa chọn đúng File đã bị mất cần phải khôi phục lại thì NK đưa ra một số thơng
tin giúp người quản trị có thể chọ đúng file cần khơi phục, hoặc bạn có thể chọn hết tất
cả. Tuy nhiên có đôi khi NK không thể khôi phục đúng tên của File đã mất.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

7


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.

Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Sau khi đã chọn được những File cần khôi phục, bạn Click vào menu Recovery và
chọn dòng Recover Selected.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

8


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Lựa chọn nơi sẻ lưu các File đã chọn ở bước trước. Nhấn OK
Lưu ý: Tuyệt đối không lựa chọn nơi lưu trử lại là vùng đang cần khơi phục.
Sau đó hãy truy cập đến nơi lưu trữ File và xem kết quả mà NK đã thực hiện.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

9


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Rất tốt các File đã quay trở lại, tuy nhiên tôi gặp phải vấn đề tên của File đã bị thay đổi.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

10


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

GetDataBack
Giới thiệu: đây cũng được xem là phần mềm tốt nhất trong việc khơi phục dữ liệu,
Getdataback có khả năng cho phép khơi phục dữ liệu ở mức cao khi xóa hoặc format
nhầm dữ liệu.
Bước 1: cài đặt phần mềm vào hệ thống (rất dễ bạn có thể làm được)
Bước 2: chạy chương trình
Getdataback hơi khó sử dụng hơn Nucleus Kernel một chút.
Giao diện chương trình khi khởi động

Có 4 mục cho bạn lựa chọn
-

I don’t know, use Default setting.
Systematic file system damge
Sustained file system damage

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

11

2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

-

I want to recover deleted files.

Sau khi lựa chọn xong, nhấn Next để tiếp tục

Tiếp tục lựa chọn ổ đĩa (phân vùng) phục hồi dữ liệu.
Ổ đĩa thứ 2 chính là ổ đĩa mà tôi cần khôi phục dữ liệu
Nhấn Next để sang bước tiếp theo.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

12


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Getdataback đang quét các sector trên ổ cứng, hãy cho nó một thời gian để hồn thành
cơng việc, thời gian chờ có thể sẽ khá lâu.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

13

2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Sauk hi hoàn thành Getdataback sẽ liệt kê các phân vùng trên ổ đĩa cùng với thông tin
dữ liệu chứa trên nó.
Tiếp tục nhấn Next để xem kết quả khơi phục

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

14


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Cũng như Nucleus Kernel, Getdataback cũng liệt kê các file bị xóa trên ổ đĩa

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

15


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Những File bị gạch ngang chính là những File bị xóa mất.

Getdataback cũng cung cấp một số thông tin để bạn phân biệt các File đã xóa, tốt nhất
là ta nên chọn tất cả để phục hồi.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

16


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Sauk hi lựa chọn các File cần phục hồi, bạn nhấn vào nút Copy trên thanh trạng thái
của chương trình, sau đó lựa chọn nơi ta sẽ save lại các dữ liệu khôi phục này.
Mặc định đường dẫn nơi chứa dữ liệu là: C:\Documents and Settings\Administrator

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

17


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Nhấn OK để lưu các File lại sau khi đã chọn thư mục cần lưu lại
Lưu ý: Tuyệt đối không chọn nơi lưu trử là khu vực đang cần khôi phục lại dữ
liệu.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

18


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Cuối cùng bạn hãy mở nơi đã lưu trữ lại và xem kết quả khơi phục của chương trình.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

19


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Recovery My File
Giới thiệu: Cũng tương tự hai công cụ ở trên, tuy nhiên Recovery My File cho phép rút
ngắn thời gian quét khi chỉ định chương trình quét các định dạng File một cách cụ thể,
đây là đặc điểm khác biệt so với hai chương trình trên.
Bước 1: Cài đặt chương trình (quá dễ cũng như hai phần mềm trên)
Bước 2: Chạy chương trình

Bỏ qua hoặc xem các thủ thuật mà Recovery My Files đưa ra, nếu đã sẵn sàng hãy
Close Tip of the Day và bắt đầu lựa chọn kiểu khôi phục dữ liệu.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

20


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Cũng cung cấp đến bốn chế độ quét tùy theo nhu cầu khơi phục cụ thể, với hai tùy chọn
qt chính là tìm kiếm File khi bị xóa, và tìm kiếm File khi bị format.
Sauk hi đã lựa chọn xong kiểu tìm kiếm File nhấn Next để tiếp tục.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

21


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Chọn vùng cần quét và tìm dữ liệu bị mất.
Ở đây tôi chọn vùng cần quét là ổ đĩa DATA và khu vực thùng tái chế Recycler.
Nhấn Next sau khi đã chọn xong vùng cần khôi phục.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

22

2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Với kiểu chọn là khơi phục File thì ta có thể chỉ định cụ thể những định dạng File cần
tìm kiếm.
Sauk hi đã chọn xong bạn nhấn Next để tiếp tục.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

23


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Sauk hi hoàn thành Recovery My File sẻ liệt kê các File mà ta đã xóa mất trên ổ cứng,
tuy nhiên nó chỉ hiển thị những định dạng File nào mà ta đã lựa chọn trước đó, ngồi ra
phần mềm cịn cung cấp cho ta thơng tin về File với tính năng xem trước File trong
trường hợp File bị đổi tên, tuy nhiên tính năng xem trước này khơng được tốt cho lắm.

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

24


2 Bis Đinh Tiên Hoàng, phường Đa Kao, Q1.
Điện thoại: (848) 38244041 , Hotline : 090 78 79 477
Website: www.athena.edu.vn

Sau khi lựa chọn xong các Files cần phục hồi, bạn nhấn vào nút Save File và chọn kiểu
Save Files hoặc Save Files As…

Trương Văn Cường - Trung tâm đào tạo Athena- Lưu hành nội bộ

25