SKKN đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục cho đoàn viên thanh niên ở trường THPT hoàng mai 2

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo được xác định là nhiệm vụ
trọng tâm của ngành giáo dục, được các nhà trường quan tâm nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục hiện nay. Cùng với việc đổi mới kiểm tra đánh giá, nâng cao
chất lượng đội ngũ giáo viên, đầu tư trang thiết bị thì đổi mới nội dung chương
trình và hình thức tổ chức hoạt động giáo dục là yếu tố vơ cùng quan trọng, góp
phần thực hiện thành công mục tiêu đổi mới giáo dục phổ thông.
Tiết sinh hoạt dưới cờ là một tiết học được quy định trong chương trình
giáo dục hiện hành, là tiết sinh hoạt tập thể của học sinh, có tính chất định
hướng tổ chức hoạt động cho một tuần học mới. Trước khi tổ chức hoạt động,
học sinh toàn trường thực hiện nghi lễ Chào cờ, thể hiện trách nhiệm công dân
và tình yêu dân tộc. Vì vậy, đây là tiết học quan trọng đối với mỗi học sinh và
hoạt động giáo dục quan trọng của mỗi nhà trường.
Ở nhiều trường, tiết sinh hoạt dưới cờ có nội dung chỉ đơn thuần là tổng
kết hoạt động và triển khai công tác tuần mới với các lỗi của học sinh được nhắc
lại nhiều tuần gây căng thẳng, buồn tẻ, nhàm chán cho học sinh. Một số trường
đã bước đầu có sự đổi mới nội dung và hình thức tổ chức, tuy nhiên chưa đáp
ứng được nhu cầu của đoàn viên thanh niên và yêu cầu của sự nghiệp đổi mới
giáo dục.
Trường THPT Hoàng Mai 2 là trường mới thành lập, tuy nhiên cơng tác
giáo dục cho đồn viên, thanh niên qua các hoạt động tập thể luôn được chú
trọng. Qua thực tiễn hoạt động 3 năm tại trường, với vai trò là Bí thư Đồn
trường, tơi đã nghiên cứu và tham mưu, tổ chức nhiều hoạt động trong tiết sinh
hoạt dưới cờ với nội dung và hình thức phong phú.
Từ kinh nghiệm bản thân, tôi mạnh dạn viết đề tài sáng kiến kinh nghiệm:
“Đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ nhằm nâng cao
hiệu quả giáo dục cho đoàn viên thanh niên ở trường THPT Hoàng Mai 2”
2. Tính mới của đề tài
Tìm ra được những vấn đề cốt lỗi mới trong đổi mới nội dung và hình thức
tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ.

Xây dựng nhiều mơ hình, cách thức tổ chức tiết SHDC với các mức độ
khác nhau đảm bảo tính hấp dẫn và khả thi.
3. Đóng góp của đề tài
- Hệ thống hóa cơ sở khoa học về việc đổi mới sinh hoạt tiết sinh hoạt
dưới cờ.
- Làm sáng tỏ thực trạng tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ tại trường THPT
Hoàng Mai 2.
1


- Đề xuất giải pháp khả thi góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục cho đoàn
viên thanh niên qua việc đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh hoạt
dưới cờ tại trường THPT Hoàng Mai 2 và một số trường lân cận trên địa bàn.
- Kết quả nghiên cứu đề tài trở thành tài liệu tham khảo cho các trường
THPT, THCS trên địa bàn tỉnh Nghệ An và các tỉnh khác.
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Thu thập thông tin lý luận từ một số văn bản của Ngành giáo dục, sách
báo, một số bài viết có nguồn gốc đáng tin cậy trên Internet.
4.2. Phương pháp nghiên cứu thực tế: Gồm các phương pháp: Quan sát, điều
tra, thực nghiệm; thống kê.
Trong đó:
+ Tại trường THPT Hoàng Mai 2: điều tra ngẫu nhiên 200 học sinh năm
học 2017 – 2018 và 2018 – 2019 bao gồm: 60 HS khối 10, 70 HS khối 11, 70
HS khối 12.
+ Tại trường THPT Hoàng Mai, THPT Quỳnh Lưu 3: phỏng vấn 10 Giáo
viên (01 Ban Giám hiệu, 5/5 Ban Thường vụ Đoàn trường, 1 GV phụ trách hoạt
động ngoài giờ lên lớp, 1 Tổ trưởng chuyên mơn, 1 cán bộ Cơng đồn, 1 GV
ngẫu nhiên), 100 HS ngẫu nhiên năm học 2019 – 2020 bao gồm: 50 HS khối 11,
50 HS khối 12.

4.3. Phương pháp chuyên gia
Tham khảo kinh nghiệm của một số đồng nghiệp đã và đang làm cơng tác
Đồn ở một số trường trung học phổ thơng trong và ngồi tỉnh.
5. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian:
Nghiên cứu thực trạng, đề xuất giải pháp tại Trường THPT Hoàng Mai 2,
tỉnh Nghệ An.
Nghiên cứu áp dụng tại trường THPT Hoàng Mai 2, THPT Hoàng Mai,
THPT Quỳnh Lưu 3, tỉnh Nghệ An.
- Thời gian nghiên cứu: Trong 3 năm học: 2017 – 2018, 2018 – 2019 và
học kỳ I năm học 2019 – 2020.

2


PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc nâng cao chất lượng giáo dục qua tiết
sinh hoạt dưới cờ
1.1. Cơ sở lý luận
Nghị quyết số: 29-NQ/TW Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung
ương khóa XI về đổi mới căn bản, tồn diện giáo dục và đào tạo đã nêu rõ:
Mục tiêu giáo dục phổ thơng là tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình
thành phẩm chất, năng lực cơng dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định
hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú
trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học,
năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả
năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời, ….
Một trong những nhiệm vụ, giải pháp đó là tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và
đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển
phẩm chất, năng lực của người học, trong đó: Tập trung dạy cách học, cách

nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri
thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức
hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, ….
Đổi mới từ cách tiếp cận của học sinh: Bên cạnh việc khai thác tối đa
phương tiện kỹ thuật hỗ trợ, nhà trường cần tăng cường các buổi học ngoại
khóa, học nhóm, tổ chức các buổi seminar, thảo luận theo từng chủ đề...
Từ một số nội dung Nghị quyết trên, ta thấy đổi mới hoạt động tập thể vô
cùng quan trọng trong công cuộc đổi mới giáo dục. Trong đó, tiết sinh hoạt dưới
cờ - một tiết học đặc biệt, bắt đầu một tuần học mới, có tính chất định hướng tổ
chức hoạt động cho một tuần học mới của toàn trường lại càng cần được quan tâm.
Tiết sinh hoạt dưới cờ là tiết học được quy định trong chương trình giáo
dục hiện hành. Trong tiết sinh hoạt dưới cờ, có mặt lãnh đạo nhà trường, đại
diện các tổ chức đoàn thể, giáo viên chủ nhiệm và và học sinh tồn trường, có sự
tương tác giữa lãnh đạo nhà trường, giáo viên và học sinh.
Đây là tiết học có tính chất định hướng tổ chức hoạt động cho một tuần
học mới, là dịp để giáo viên và học sinh thể hiện trách nhiệm công dân và tình
yêu dân tộc qua việc thực hiện nghi lễ Chào cờ, được sinh hoạt tư tưởng và tham
gia các hoạt động do nhà trường tổ chức. Qua đó, học sinh có thêm nhiều kiến
thức mới, hình thành thêm nhiều kỹ năng sống,
Đồng thời, tiết sinh hoạt dưới cờ là dịp để các tập thể lớp thấy được kết
quả phấn đấu, rèn luyện sau một tuần thực hiện nhiệm vụ người học sinh, biết
được ưu nhược điểm của tập thể mình trong tổng thể kết quả tồn trường, tạo cơ
hội giao lưu, học hỏi, thi đua giữa các lớp.

3


Có thể nói, tiết sinh hoạt dưới cờ có vai trò quan trọng đối với việc thực
hiện nhiệm vụ của Nhà trường, của lớp và mỗi học sinh. Để tiết sinh hoạt dưới
cờ thật sự có hiệu quả giáo dục cao, cần có sự đổi mới về nội dung và hình thức,

tạo sự hấp dẫn đối với đồn viên, thanh niên toàn trường.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Hiện nay, sau phần thực hiện Nghi thức thì mỗi trường có một cách tổ
chức tiết sinh hoạt dưới cờ với nội dung và hình thức khơng giống nhau.
Đa số các trường chỉ tập trung tổng kết hoạt động công tác tuần cũ với
những vi phạm cần phê bình, kiểm điểm, thậm chí một số trường thường xuyên
đọc tên học sinh vi phạm, áp dụng các biện pháp kỷ luật đối với học sinh. Điều
đó đơi khi lại làm cho các em học sinh vi phạm cảm thấy xấu hổ, thiếu tự tin, cứ
khắc ghi trong đầu là một học sinh không ngoan, thiếu niềm tin vào bản thân,
thiếu động lực phấn đấu; các học sinh khơng có vi phạm thì cảm thấy tiết chào
cờ đầu tuần nặng nề, căng thẳng, nhàm chán. Đồng thời, trong tiết sinh hoạt
dưới cờ, nhà trường thông báo kế hoạch hoạt động tuần tới với hình thức đọc,
trao đổi ngắn gọn tới học sinh. Vì vậy, chưa tạo được sự tò mò, hứng khởi, dấu
ấn để học sinh hào hứng thực hiện một cách tốt nhất.
Vì nội dung đơn giản vậy nên hình thức cũng chỉ chủ yếu là thơng báo.
Đại diện Đồn Thanh niên tổng kết hoạt động và kế hoạch của Đoàn, tiếp theo là
đại diện Ban Giám hiệu của tổng kết hoạt động và kế hoạch của toàn trường. Sự
đơn điệu và lặp lại này không tạo được sự hấp dẫn đến học sinh.
Với nội dung và hình thức như trên, học sinh hồn tồn thụ động. Chỉ biết
lắng nghe một chiều một cách buồn chán, tẻ nhạt.
Ở một số trường đã có sự đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt dưới cờ
như thi kể chuyện về Bác Hồ, hỏi đáp về ngày Thành lập Quân đội nhân dân
Việt Nam, hỏi đáp về ngày thành lập Đảng, …Tuy nhiên, các hoạt động này chỉ
thực hiện vào dịp lễ, khơng thường xun. Về hình thức tổ chức, chủ yếu giáo viên
là người biên soạn và đặt câu hỏi và học sinh là người trả lời. Học sinh vẫn chưa
thực sự phát huy được năng lực của bản thân, chưa rèn luyện được kỹ năng sống.
Thậm chí ở một số ít trường, nội dung sinh hoạt đơn điệu, sự chuẩn bị loa
máy không tốt, kỷ luật khơng nghiêm dẫn người chủ trì khơng truyền tải được
hết nội dung cần trao đổi. Học sinh không lĩnh hội được nội dung cần nắm, đồng
thời học sinh có cơ hội nói chuyện, khơng thấy giá trị của một tiết sinh hoạt tập

thể quan trọng đầu tuần.
Điều đó cho thấy, tiết sinh hoạt dưới cờ ở nhiều trường chưa đặt học sinh
làm trung tâm theo tinh thần đổi mới giáo dục. Vì vậy, tìm ra giải giáp để nâng
cao chất lượng giáo dục thông qua đổi mới nội dung và hình thức tiết sinh hoạt
dưới cờ là một vấn đề cần thiết.

4


2. Thực trạng việc tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ tại trường THPT Hoàng Mai 2
2.1. Một số nét về Trường THPT Hoàng Mai 2 và tổ chức Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh trường THPT Hồng Mai 2
Trường THPT Hoàng Mai 2 được thành lập theo quyết định số 1710/QĐUBND ngày 20 tháng 4 năm 2016 của UBND tỉnh Nghệ An. Là trường công lập
thứ 2 trên địa bàn thị xã Hoàng Mai, bao gồm học sinh của 10 phường, xã trên
thuộc thị xã và một số xã lân cận thuộc huyện Quỳnh Lưu.
Năm học 2017 – 2018, trường có 17 lớp; năm học 2018 – 2019, trường có
21 lớp; năm học 2019 – 2020 trường có 21 lớp với tổng số 856 học sinh (tăng so
với ngày đầu thành lập là 9 lớp, 377 em). Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên
có 46 người, trong đó 100% đạt chuẩn đào tạo trở lên. Trường có các tổ chức,
đoàn thể: Chi bộ, Ban Giám hiệu, Hội đồng trường, Cơng đồn, Đồn thanh
niên, Ban Nữ cơng.
Trường mới được thành lập, cơ sở vật chất đang phải thuê mượn nên thiếu
thốn. Đội ngũ giáo viên còn thiếu. Trong lúc đó, trên địa bàn thị xã có trường
THPT Hồng Mai với bề dày 20 năm thành lập, là trường có nhiều thành tích
thuộc tốp đầu của tỉnh Nghệ An, vì vậy trường bạn thu hút hầu hết học sinh khá
giỏi trên địa bàn. Điều đó vừa là áp lực, vừa là động lực để lãnh đạo và giáo viên
trường THPT Hồng Mai 2 nỗ lực hết mình nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Biết được đối tượng học sinh của mình hầu hết có học lực ở mức trung
bình, một bộ phận học sinh chưa chăm học, chưa xác định được động cơ, thái độ
học tập đúng đắn, Nhà trường xác định mục tiêu giáo dục: chú trọng chất lượng

đại trà, coi trọng việc rèn luyện kỹ năng sống, khơi nguồn và phát huy năng lực
của học sinh qua việc tổ chức các hoạt động tập thể, trong đó có tiết sinh hoạt
dưới cờ, để học sinh “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”, tiến tới xây dựng
“Trường học hạnh phúc”.
Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trường THPT Hoàng Mai 2
được thành lập ngày 26/10/2016 theo Quyết định số 105-QĐ/ĐTN của Ban
Thường vu ̣ Thị đoàn Hồng Mai. Ngày đầu thành lập Đồn trường khơng có chi
đồn giáo viên bởi khi đó cả trường mới có 2 biên chế là Hiệu trưởng và Phó
hiệu trưởng. Do đội ngũ Ban Thường vụ, Ban Chấp hành đều là học sinh, trực
tiếp chỉ đạo phong trào đoàn là đồng chí Bí thư cịn non trẻ về tuổi đời, chưa có
kinh nghiệm về Đồn nên phong trào Đồn rất yếu.
Từ nhiệm kỳ 2017 – 2018, đến nhiệm kỳ 2019- 2020, Đồn trường có đội
ngũ Ban Thường vụ là giáo viên, đơng đảo đồn viên thanh niên nên phong trào
Đồn có nhiều khởi sắc, được giấy khen của Sở Giáo dục và đào tạo , Thị đoàn.
Xác định được tầm quan trọng của hoạt động Đoàn trong chiến lược phát
triển của Nhà trường, Đồn trường đã khơng ngừng đổi mới hoạt động về cả nội
dung và hình thức. Bên cạnh các hoạt động vào dịp kỷ niệm ngày lễ lớn được
chuẩn bị một cách cơng phu, bài bản thì tiết sinh hoạt dưới cờ được Đoàn trường
5


xác định là hoạt động trọng tâm bởi đây là dịp quan trọng bắt đầu một tuần học,
cũng là hoạt động có thể được tổ chức nhiều lần nên là điều kiện tốt để Đồn
trường có thể truyền tải nhiều nội dung nhằm giáo dục và rèn luyện kỹ năng cho
đồn viên thanh niên. Vì vậy trong 3 năm gần đây, Đồn trường ln có sự đổi
mới nội dung và hình thức tổ chức hoạt động tiết sinh hoạt dưới cờ, đặc biệt là
nhiệm kỳ 2018 – 2019 và nhiệm kỳ 2019 – 2020.
2.2. Thực trạng tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ tại trường THPT Hoàng Mai 2
Năm học 2017 – 2018, bản thân về công tác tại trường THPT Hồng Mai 2
với chức vụ Bí thư Đồn trường, tôi đã chỉ đạo để tiết sinh hoạt dưới cờ có nhiều

thay đổi.
Trong phần đánh giá, nhận xét tuần và kế hoạch tuần mới có sự tham gia phần
đầu của Đoàn trường. Với năng lực Đoàn của giáo viên kiêm nhiệm, đồng thời việc
này được thực hiện thường xuyên (khác với năm học trước là mỗi tuần một giáo
viên) nên phần tổng kết, phổ biến của Đoàn trường chuyên nghiệp hơn, sống động
hơn. Đặc biệt, Đoàn trường đã biết “Khen nhiều hơn chê”, tăng cường nêu gương
những hành động đẹp, khen thưởng những tập thể tốt; chỉ liệt kê vấn đề cần phê
bình nhưng khơng nêu tên học sinh trước trường, trừ những trường hợp đặc biệt bị
kỷ luật. Vì vậy, hiệu quả việc tổng kết, đánh giá mang lại rõ rệt đối với sự phấn đấu
của mỗi cá nhân, tập thể, lan tỏa được những hành động đẹp, tạo cơ hội cho các
đồn viên thanh niên chưa tốt có thể tự tin phấn đấu.
Bên cạnh đó, Đồn trường đã tổ chức mỗi tháng một chủ điểm với nội dung
và hình thức như sau:
Bảng 2.1: Chủ điểm SHDC năm học 2017 – 2018
Tháng
9

Nội dung

Hình thức

Thanh niên với An tồn Tun
giao thơng
truyền
(Tìm hiểu Luật giao
thơng đường bộ. Kí cam
kết)

10

Thanh niên với tình bạn, Hỏi đáp
tình u, gia đình.

Mơ tả khái qt
Mời cán bộ tư pháp và Công
An thị xã truyền. Sau buổi
tuyên truyền, đại diện các lớp
ký cam kết.
+ Dạng câu hỏi ngắn (15 câu)
được Đoàn trường chuẩn bị.
Người dẫn chương trình (MC)
là GV chun dẫn của Đồn
trường. HS trả lời đúng sẽ được
nhận quà.

11

Tôn sư trọng đạo

Đọc

(Lịch sử ngày 20/11, một thơng tin

Bí thư Đồn trường giới thiệu
cho đồn viên, thanh niên.

6


số tấm gương nhà giáo

Việt Nam)
12

Kỷ niệm ngày thành lập Kể chuyện
Qn đội nhân dân Việt
Nam và ngày Quốc
phịng tồn dân

Mời giáo viên trong trường đã
từng tham gia quân ngũ kể
chuyện truyền thống.

1

Kỷ niệm ngày Học sinh Cuộc thi
sinh viên

Đoàn trường chuẩn bị câu hỏi,
thi giữa 3 đội thuộc 3 khối.

(Lịch sử ngày 09/1. Tuyên
dương học sinh “3 tốt”)

Tổng kết phong trào “Học sinh
3 tốt” và tặng quà.

2

Mừng Đảng Mừng Xn Hỏi đáp

Chương trình có 15 câu hỏi.
Tuy nhiên, có 7 câu hỏi về Lịch
sử Đảng, 8 câu hỏi nhạc về
Đảng và mùa xuân đất nước

3

Mừng ngày Quốc tế Hỏi đáp
phụ nữ

MC là 2 giáo viên (1 nam, 1
nữ). Câu hỏi có sự đổi mới.
Ngồi những câu hỏi về Ngày
phụ nữ, còn những câu hỏi về
GV nữ trong trường.

(Hoạt động 26/3 tổ chức
buổi riêng)
4

Giáo dục kỹ năng sống
(Kỹ năng giao tiếp)

5

Thuyết trình GV có kinh nghiệm trong
trường trình bày.

Thanh niên học tập và Kể chuyện
làm tư tưởng, đạo đức,

phong cách Hồ chí Minh

Đồn trường chọn 01 học sinh
có khả năng kể chuyện về Bác.

So sánh sánh với năm học 2016 – 2017:
Bằng phương pháp phỏng vấn lãnh đạo trường THPT Hoàng Mai 2, các giáo
viên đã từng hợp đồng tại trường và học sinh, tôi được biết: Năm học 2016 – 2017,
tiết sinh hoạt dưới cờ chỉ hoàn toàn đơn thuần là tổng kết hoạt động và phổ biến kế
hoạch tuần. Sau phần thực hiện Nghi thức, giáo viên chủ nhiệm lớp trực tuần lên
đọc bản nhận xét, xếp loại tuần cũ căn cứ vào sổ đầu bài và sổ của đội Cờ đỏ. Tiếp
đó, Đại diện Ban Giám hiệu Nhà trường lên tổng kết nhấn mạnh lại những vấn đề
quan trọng và nhận xét bổ sung tất cả các hoạt động trong Nhà trường tuần đó,
đồng thời phổ biến cơng tác tuần mới. Do Đồn trường khơng có giáo viên kiêm
nhiệm, học sinh trong Ban Chấp hành khơng có kinh nghiệm lãnh đạo và tổ chức
các hoạt động Đoàn; đội ngũ giáo viên hợp đồng tâm lý chưa ổn định, số lượng ít,
đời sống khó khăn nên hầu như cũng ít hỗ trợ cho hoạt động Đồn. Đồng thời. chất

7


lượng đầu rất thấp nên hầu hết đoàn viên thanh niên bị động, ít kỹ năng mềm, dẫn
đến tiết sinh hoạt dưới cờ thật sự tẻ nhạt, kém hấp dẫn.
Cách tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ năm học 2017 – 2018 đã giúp học sinh
được tiếp cận với nhiều vấn đề mới. Các em được thể hiện sự hiểu biết của mình
qua việc trả lời các câu hỏi, vui vẻ hứng khởi khi được nhận quà. Qua đó, MC có
thể truyền tải kiến thức cho đồn viên thanh niên (ĐVTN) toàn trường một cách dễ
nhớ nhất. Sự trả lời tự nhiên của học sinh, nhiều khi có yếu tố bất ngờ tạo nên
khơng khí vui vẻ, thối mái của tiết sinh hoạt. Ngoài ra, học sinh được nghe trao
đổi từ những người trong cuộc (các thầy từng tham gia quân đội kể chuyện, các chú

Công An tuyên truyền phổ biến pháp luật, ...) giúp các em hiểu sâu sắc hơn. Đồng
thời, một số tiết mục văn nghệ từ đội văn nghệ Đoàn trường tạo nên sự tươi vui,
thoải mái cho người thưởng thức để bắt đầu một ngày học mới, tuần học mới.

Hình 2.1: Hoạt động Kỷ niệm ngày 09/01 năm học 2017 - 2018
“3 tốt”

Hình 2.2: Hoạt động mừng ngày Quốc tế Phụ nữ năm học 2017 - 2018
Nhận định về mặt ưu điểm như trên của bản thân tác giả cơ bản trùng với
kết quả điều tra 200 học sinh, thể hiện ở bảng 2.2, 2.3 và 2.4:

8


Bảng 2.2: Mức độ đánh giá của ĐVTN về sự đa dạng, hấp dẫn của tiết SHDC
năm học 2017 - 2018
Mức độ

Yếu
SL

%

SL

Nội dung

0

0

67

Hình thức

0

0

62

Yếu tố

Khá

TB

0
0
0

Tốt

0%

SL

%

SL

%

033,5

105

52,5

28

14,0

031,0

98

49,0

40

20,0

0

Từ bảng 2.2 ta thấy, ĐVTN khá hài lịng với nội dung và hình thức tổ chức
0
tiết SHDC với tỉ lệ đánh giá mức độ khá cao nhất (nội dung: 52,5%, hình thức:
51,5%), mức độ tốt về nội dung là 14%, hình thức là 20%. Riêng mức Trung bình
vẫn cịn cao (nội dung: 33,5%, hình thức: 31%) và hầu như rơi vào các bạn HS khối

10. Điều này dễ hiểu vì có 140/200 ĐVTN được điều tra là HS khối 11 và khối 12 (HS
khối 12 là HS trường THPT Bắc Quỳnh Lưu cũ tiếp tục học ở trường), chưa được tiếp
cận với cách tổ chức các hoạt động các chủ điểm ở năm học trước, còn HS khối 10 đa
số đánh giá ở mức trung bình vì tiết SHDC chưa có sự thay đổi lớn về nội dung và
hình thức so với nhiều trường cấp 2 mà các em đã tham gia học.

Bảng 2.3: Cảm nhận của ĐVTN khi tham dự tiết SHDC năm học 2017 - 2018
Khơng thích Bình thường

Thích

Rất thích

Số lượng

2

78

115

5

Tỉ lệ %

1

39,0

57,6

2,5

Bảng 2.4: Khả năng tham gia hoạt của ĐVTN trong tiết SHDC
năm học 2017 - 2018

Số lượng
Tỉ lệ %

Yếu

TB

Khá

Tốt

47

124

20

9

23,5

62,0

10

4,5

Từ bảng 2.3, 2.4 ta thấy, có một lượng khơng nhỏ ĐVTN cảm thấy khơng thích
(1%), bình thường (39,0%) khi tham dự tiết SHDC chứng tỏ tiết SHDC năm học 2017
- 2018 chưa đủ sức hấp dẫn, thu hút ĐVTN. Điều thật sự rất đáng lo ngại khi khả năng
tham gia trực tiếp vào các hoạt động của ĐVTN hầu như ở mức trung bình hoặc yếu
(tổng chiếm 85,5%)
9


Hình 2.3: ĐVTN năm học 2017 – 2018 chưa thật sự tự tin trong tiết SHDC
Qua bảng 2.1, 2.4 và kinh nghiệm bản thân, tác giả nhận thấy:
Đoàn viên thanh niên là trung tâm của mọi hoạt động động giáo dục, tuy
nhiên việc tổ chức tiết SHDC năm học 2017 – 2018 chưa thể hiện được điều này.
Thứ nhất, đối với hoạt động chủ điểm: Việc chuẩn bị nội dung, dẫn chương
trình đều do giáo viên đảm nhận, các tiết mục văn nghệ đều do đội văn nghệ Đoàn
trường thể hiện. Hầu hết ĐVTN là người thụ hưởng thành quả hoạt động một cách
bị động. Vì vậy, nhiều học sinh chưa được thể hiện được năng lực của mình, chưa
được tham gia tổ chức, chưa được nói lên tiếng nói của mình (qua tâm tư, tình cảm
hay thắc mắc), chưa được rèn luyện nhiều kỹ năng sống. Các em thiếu những điều
vơ cùng đối với một đồn viên thanh niên thời đại mới theo tinh thần của đổi mới
giáo dục hiện nay.
Thứ hai, với tần xuất chỉ mỗi tháng một chủ điểm, còn 3 – 4 tuần còn lại của
tháng thì hoạt động sinh hoạt dưới cờ cũng chỉ là tống kết hoạt động và thơng báo
kế hoạch tuần. Vì thế, nội dung cần giáo dục cho học sinh thực hiện cịn ít. Về hình
thức, chúng ta thấy chủ yếu là tương tác dạng hỏi đáp, nói chuyện, chưa thực sự
phong phú.
Như vậy, việc tổ chức tiết sinh hoạt dưới cờ ở năm học 2017 – 2018 đã có
những chuyển biến, bước đầu mang lại sự thích thú, giáo dục một số kiến thức và

kỹ năng cho học sinh, tuy nhiên chưa đáp ứng được nhu cầu của ĐVTN và yêu cầu
của sự nghiệp đổi mới giáo dục. Điều này đặt ra nhiệm vụ cho Nhà trường, Đoàn
trường cần tiếp tục nghiên cứu để đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết SHDC
để đem lại hiệu quả giáo dục cao hơn.
3. Đề xuất giải pháp đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh hoạt
dưới cờ tại trường THPT Hoàng Mai 2
Từ thực trạng tổ chức tiết SHDC tại trường THPT Hoàng Mai 2 năm học
2017 – 2018 và mục tiêu giáo dục của Nhà trường, Đoàn trường, trách nhiệm và
mong muốn của bản thân, với tư cách là cấp ủy chỉ đạo phong trào Đoàn năm

10


học 2018 – 2019 và Bí thư Đồn trường năm học 2019 – 2020, tác giả đã nghiên
cứu, chỉ đạo và thực hiện đổi mới tiết SHDC tại trường THPT Hoàng Mai 2 như sau:
Về Tổng kết và phổ biến công tác tuần: Năm học 2017 - 2018, nội dung
này bắt buộc có, chi tiết, đầy đủ và đều có sự tham gia triển khai của đại diện
Đoàn trường và Ban Giám hiệu, chỉ trừ buổi sinh hoạt chủ điểm thì chỉ cần một
vị đại diện. Từ năm học 2018 – 2019, nội dung này chỉ gắn gọn, súc tích trong
vịng 10 phút. Đối với tuần có hoạt động chủ điểm, Nhà trường không triển khai
nội dung này mà phát thông báo kết quả thi đua, những điều lưu ý trong đánh
giá tuần cũ và kế hoạch tuần mới về tập thể lớp. GVCN và Cán bộ lớp hoặc Cán
bộ chi đoàn sẽ niêm yết tại bảng tin của lớp và phổ biến vào giờ sinh hoạt 10
phút đầu buổi của sáng thứ 3. Đoàn trường niêm yết tại bản tin thơng báo của
Đồn trường.
Sự thay đổi này vẫn đảm bảo thông tin cần thiết đến học sinh, đồng thời
dành nhiều thời gian để tổ chức các hoạt động khác.
Về các hoạt động chủ điểm: Mỗi tháng xác định một chủ điểm, cơ bản để
chào mừng ngày lễ lớn trong tháng, các tháng 9, 10, 2,4 có sự thay đổi chủ đề
khác nhau giữa các năm, cụ thể như sau:

Bảng 3.1: Chủ điểm SHDC năm học 2018 – 2019
Tháng
9

10

11

Nội dung

Hình thức

Mô tả khái quát

Tuyên truyền phổ - Sân khấu
biến Pháp luật
hóa

Mời cán bộ Cơng An thị xã
tun truyền.

(một số vấn đề - Tuyên
trọng tâm trong truyền
Luật giao thông
đường bộ và Luật
An ninh mạng)

- Diễn 1 tình huống (5 phút) do 1
lớp được phân cơng.

Tìm hiểu về

Thành lập 3 đội thi thuộc 3 khối.

Cuộc thi

- Chuyên gia trình bày (lồng
ghép hỏi đáp – có q)
- Đại diện lớp ký cam kết.

Bình đẳng giới

Gồm các phần: Chào hỏi, kiến
thức, Tài năng (vẽ tranh – kèm
thuyết trình), chung sức (khán
giả tiếp sức).

Mái trường tơi u Cuộc thi

- Trình bày cảm nhận sinh về
trường, lớp, người GV, bạn học,
... mà bạn yêu quý thông qua
hùng biện, kể chuyện, tiểu phẩm
(tùy lớp).
- Các lớp (4 – 5 lớp) được lựa
11


chọn vào đã qua vòng sơ khảo.
12

Kỷ niệm ngày Giao lưu, kể Mời giáo viên trong trường đã
thành lập Quân chuyện
từng tham gia quân ngũ giao lưu.
đội nhân dân Việt
HS sẽ trực tiếp đặt câu hỏi cho
Nam
(QĐND
các GV (chứ không phải do BTC
VN).
chuẩn bị sẵn). MC là HS.

1

Kỷ niệm ngày Cuộc thi
Học sinh sinh
viên
(Lịch sử
09/01.

ngày

Tuyên dương học
sinh “3 tốt”)

Thi giữa 3 đội thuộc 3 khối.
Điểm đổi mới là các đội sẽ tự
soạn gói câu hỏi (có số dư) gửi
lên Đồn trường, ĐT sẽ lựa chọn
để các gói câu hỏi vừa hay,

chính xác và khơng trùng lặp.
Tại buổi SHDC, các đội sẽ tự đặt
câu hỏi cho nhau. MC là HS.
Tổng kết phong trào và tặng quà
học sinh “3 tốt”

2

Mừng Đảng
mừng Xuân

Hỏi đáp

- Có 2 tiết mục hát về Đảng
CSVN mở đầu chương trình.
- Phần 1: 7 câu hỏi về lịch sử
Đảng (người trả lời là người giải
thích thêm về sự kiện liên quan
đến câu hỏi dựa vào hiểu biết
của mình), Chương trình có cố
vấn là GV dạy Sử.
- Phần 2: 5 câu hỏi nhạc về
Đảng, mùa xuân đất nước: Sau
khi nghe một đoạn nhạc, HS trả
lời tên và hát lại 1 doạn trong bài
hát đó mới được nhận quà.

3

Mừng ngày Quốc - Sân khấu Hình ảnh về ngày phụ nữ Việt

tế phụ nữ.
hóa
Nam sẽ được 2 lớp (xung phong)
thể hiện qua 2 tiểu phẩm (về mẹ
(Hoạt động 26/3 tổ - Giao lưu
và về cơ giáo). Sau đó MC (là
chức buổi riêng)
HS) sẽ tương tác với một số
ĐVTN, từ đó gửi gắm thông
điệp nhằm giáo dục ĐVTN.

4

Giáo dục kỹ năng Chuyên gia - Mời diễn giả
sống (KN đặt ra trình bày
- Tăng cường tương tác để phát
12


5

các giới hạn và
quyết định)

hiện vấn đề, quan điểm của HS.

Thanh niên học Kể chuyện
tập và làm tư
tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ

Chí Minh

Học sinh các lớp trong 1 khối
(mỗi năm mỗi khối khác nhau)
sẽ kể chuyện về Bác. (Trước đó,
có sự góp ý, tập duyệt của ĐT)

Bảng 3.2: Chủ điểm SHDC học kỳ I năm học 2019 – 2020
Tháng
9

Nội dung

Hình thức

Học tập vì ngày
mai lập nghiệp
Giao lưu

Mơ tả khái qt
- Trị chơi ơ chữ liên quan học
tập (về xác định mục tiêu,
phương pháp, yếu tố ảnh hưởng,
...)
- Trao đổi phương pháp học tập
(01 HS có thành tích học tập tiêu
biểu)
- Giải đáp một số vấn đề liên
quan phương pháp học tập của
HS (GV trả lời)

10

Giáo dục sức - Chuyên gia - Mời cán bộ phụ trách dân số
khỏe sinh sản
trình bày
thị xã trình bày theo nội dung và
- Tương tác, hình thức trường đề xuất.
thực hành

- HS được mời lên thực hiện một
số thao tác, trình bày quan điểm.
- Nhiều câu hỏi được lồng ghép,
có q.

11

Mái trường tơi u Cuộc thi

- Trình bày cảm nhận sinh về
trường, lớp, người GV, bạn học,
... mà bạn yêu quý thông qua
hùng biện, kể chuyện, tiểu phẩm
(tùy lớp).
- Các lớp (4 – 5 lớp) được lựa
chọn vào đã qua vịng sơ khảo.

12

Cuộc thi “Tơi là

Cuộc thi lồng Các thí sinh (đã qua vịng loại)
13


1

người dẫn
ghép giao lưu
chương trình”
Kỷ niệm ngày
thành lập QĐND
VN.

sẽ thi dẫn chương trình giao lưu
Kỷ niệm ngày thành lập QĐND
VN theo kịch bản của một
chương trình giao lưu, Khách
mời là GV trong trường đã từng
tham gia quân ngũ.

Tuyên truyền phổ
biến Pháp luật
Tun
(về ATGT và truyền,
phịng, chống vi sân khấu hóa
phạm về pháo)

Mời cán bộ Công An thị xã
tuyên truyền.

- Diễn 1 tình huống (5 phút) do 1
lớp được phân cơng.
- Chun gia trình bày (lồng
ghép hỏi đáp – có q)
- Đại diện lớp ký cam kết.

Hình 3.1: Chủ điểm Tìm hiểu về Bình đẳng giới
Đối chiếu bảng 3.1, 3.2 và bảng 2.1 ta thấy: Hoạt động chủ điểm ở năm
học 2018 – 2019 và 2019 – 2020 có thay đổi rõ rệt so với năm học 2017 – 2018.
Nếu ở năm học 2017 – 2018, các hoạt động được tổ chức chủ yếu theo
dạng hỏi đáp với nội dung đơn giản hơn thì năm học 2018 – 2019 và 2019 –
2020 các hoạt động có nội dung trong mỗi chủ điểm đa dạng hơn, tổ chức công
phu hơn dưới dạng các cuộc thi, sân khấu hóa. Có những hoạt động đặc thù là
tun truyền thì tăng tính tương tác hơn, … Cách tổ chức này giống như hoạt
động khóa khóa, vừa hấp dẫn, tạo sự thích thú, hứng khởi cho học sinh ngày mà
không phải huy động học sinh tham gia một buổi riêng, tiết riêng, lại đảm bảo
học sinh có mặt đầy đủ, nghiêm túc. Trong các hoạt động, tăng cường sự tham
gia của học sinh. Người dẫn chương trình là học sinh, các tiết mục văn nghệ,
tiểu phẩm từ đội văn nghệ của các lớp, câu hỏi cũng do học sinh biên soạn, nêu
14


lên. Điều này đã phát huy được tính tích cực của HS, nêu cao trách nhiệm trong
công việc tập thể cho HS ; rèn luyện kỹ năng sống (đặc biệt kỹ năng hợp tác,
thuyết trình) đồng thời phát hiện tài năng và phát huy năng lực học sinh.

Năm học 2017 – 2018

Năm học 2019 – 2020

Hình 3.2: Chủ điểm Kỷ niệm Ngày thành lập QĐND VN
Đối chiếu bảng 3.2 và 3.1 ta thấy: Có sự thay đổi chủ điểm giữa các năm,
hoặc nếu cùng một chủ điểm thì có cách tổ chức thay đổi theo hướng công phu
hơn. Điều này, chứng tỏ Đồn trường THPT Hồng Mai 2 ln có sự đổi mới
trong tổ chức tiết SHDC tạo nên sự hấp dẫn, bất ngờ cho ĐVTN, đồng thời vẫn
đảm bảo truyền tải thông điệp cần giáo dục tới ĐVTN.

Năm học 2017 – 2018

Năm học 2019 – 2020

Hình 3.3: Chủ điểm tuyên truyền phổ biến pháp luật

Năm học 2017 – 2018

Năm học 2018 – 2019

Năm học 2019– 2020

Hình 3.4: Chủ điểm giáo dục kỹ năng sống
15


Về các hoạt động các tuần khác không phải chủ điểm: Mỗi tuần lựa chọn
một vấn đề để giáo dục HS. Các tuần này nội dung và hình thức tổ chức đơn
giản hơn so với các chủ điểm. Trong đó, ln có 1 tiết mục văn nghệ (hát, nhảy)
mở màn đến từ các chi đoàn. Nội dung này Đoàn trường đưa vào đánh giá xếp
loại chi đoàn nên các chi đoàn tham gia đầy đủ. Lúc đầu là do bắt buộc, nhưng
sau khi chi đoàn đầu tiên thể hiện thành cơng thì các chi đồn khác đều hào
hứng, mong nhanh đến lượt chi đồn mình thể hiện vì “màu cờ sắc áo” của chi

đồn mình, nội dung các bài hát có thể về q hương đất nước, tuổi trẻ, tình bạn,
tình u học đường nên các bạn ĐVTN rất thích thú. Tiếp sau đó là một trong
những nhóm nội dung sau:
+ Giáo dục kỹ năng sống: Mỗi tháng chọn 1 nội dung để giáo dục (ngồi tháng
có chủ điểm là giáo dục kỹ năng sống). Ưu tiên lựa chọn các kỹ năng gần gũi
với HS như: nhóm kỹ năng sống trong trường học (kỹ năng giao tiếp, kỹ năng
xác định hệ quả hành vi, kỹ năng lựa chọn hành vi, kỹ năng làm chủ, kỹ năng
thư giãn, kỹ năng nhận diện cảm xúc), nhóm kỹ năng trong gia đình – xã hội
(kỹ năng sử dụng mạng xã hội, kỹ năng phịng chống đuối nước, kỹ năng thốt
hiểm, ….). Giáo viên trong trường có nghiệp vụ tốt (ở trường THPT Hồng Mai
2 thường là cán bộ Đoàn trường) sẽ là người hướng dẫn HS. Hình thức chủ yếu
là diễn giải nhưng tăng yếu tố tương tác, mỗi kỹ năng đều gọi HS lên thực hiện
(nếu dễ) hoặc nêu tình huống giả định để HS giải quyết. Từ đó GV chốt lại vấn
đề. Đều này giúp HS nhớ lâu và tạo không khí vui vẻ, hấp dẫn.
+ Đố vui khoa học: Mỗi tháng cũng sẽ có một tuần cho nội dung này. Trong mỗi
tuần sẽ có 15 câu hỏi đố vui thuộc 2 mơn học cùng nhóm khoa học tự nhiên
hoặc khoa học xã hội (chú trọng các câu hỏi gắn với đời sống). Câu hỏi do Ban
Thường vụ Đoàn trường chuẩn bị, được thông qua Ban Cố vấn là những GV có
kinh nghiệm của các mơn liên quan. Cách làm này giúp HS vừa thể hiện kiến
thức của mình qua phần trả lời, niềm vui khi có thưởng, đồng thời giúp các em
thấy được ứng dụng của các môn học vào cuộc sống, từ đó kích thích sự khám
phá tự nhiên, yêu khoa học hơn.
+ Nhóm nội dung khác: Một số trò chơi như đi xe đạp chậm, thi chạy xe vòng số
8, đi kè kheo, …. hoặc cuộc thi thời trang giấy, làm sản phẩm tái chế (dụng cụ
đựng bút, bình đựng hoa, ….). có thể đan xen các tuần sinh hoạt. Một số mơn
học có câu lạc bộ có thể tổ chức hoạt động câu lạc bộ trong tiết SHDC như câu
lạc bộ văn học, tiếng Anh, … với nội dung và nhiều hình thức phong phú.
Hướng nghiệp cũng là một nội dung mỗi năm được Nhà trường thực hiện một
lần trong tiết SHDC. Ngoài ra, một số hoạt động ý nghĩa như qun góp, ủng hộ
“Nghĩa tình biên giới hải đảo”, “Tết vì người nghèo”, “Mùa đơng ấm” được GV

và đại diện các lớp thực hiện trước toàn trường giúp bồi đắp giá trị đạo đức cho
ĐVTN, khắc sâu và lan tỏa những hình ảnh đẹp.

16


Qun góp “Tết vì người nghèo”

Văn nghệ từ các chi đồn

Thi chạy xe vịng số 8

Hỏi đáp Mừng Đảng - Mừng Xuân

Trao thưởng dưới cờ

Giáo dục kỹ năng sống

Hình 3.5: Một số hình ảnh về tiết SHDC (khơng phải chủ điểm)
năm học 2018 – 2019, 2019 – 2020
Tóm lại, có nhiều nội dung và hình thức để tổ chức tiết SHDC phù hợp
với đặc thù của mỗi trường, mỗi thời điểm như tác giả đã đề xuất. Tuy nhiên, dù
lựa chọn nội dung và hình thức nào, trong chỉ đạo và thực hiện đổi mới cần đảm
bảo những vấn đề cốt lõi như sau:
Phần tổng kết tuần và phổ biến kế hoạch: gắn gọn, chú trọng yếu tố nêu
gương, có thể giảm tải tại buổi sinh hoạt chung (gửi kết quả về lớp) khi cần thiết.

17

Phần tổ chức các hoạt động khác: Tuần nào cũng có hoạt động riêng với
các mức độ khác nhau. Mỗi tháng chọn một chủ điểm quan trọng, tiến hành dưới
dạng hình thức cuộc thi, giao lưu, … như các hình thức tổ chức hoạt động ngoại
khóa. Với những hoạt động chủ điểm, Nhà trường có thể điều chỉnh thời gian từ
45 phút lên 1 giờ theo quy định cho phép. Các hoạt động dù đơn giản hay phức
tạp đều tăng cường yếu tố tương tác, thể hiện tiếng nói của HS, tạo điều kiện để
HS thực hành, để chính HS là người phát hiện và giải quyết vấn đề, GV chỉ là
người hỗ trợ và hướng dẫn thêm. Nội dung phải cần thiết, gần gũi với HS, mang
tính cập nhật, có tính thời sự.
Về sự tham gia xây dựng nội dung: Học sinh phải chính là người tham gia
xây dựng, thể hiện nội dung: từ MC, chuẩn bị văn nghệ đến việc xây dựng câu
hỏi, tăng cường HS tham gia từ chi đoàn, chỉ một số hoạt động đặc thù mới lựa
chọn HS thuộc đội, nhóm của Đồn trường. Ban Tổ chức chỉ là người hướng
dẫn, biên tập.
Công tác chuẩn bị, kỹ thuật hỗ trợ:
+ Về mặt nội dung: Đoàn trường (hoặc Ban chủ trì hoạt động đối với hoạt
động đặc thù) phải duyệt nội dung kỹ lưỡng, đảm bảo độ chính xác, một số hoạt
động cần Ban cố vấn thì phải thơng qua Ban cố vấn duyệt nội dung. Đối với các
hoạt động mời chuyên gia, diễn giả, Ban Tổ chức phải xem trước nội dung để đề
xuất lựa chọn nội dung cần nhấn mạnh đối với ĐVTN trường mình.
+ Về cách thức tổ chức: Phải được tập duyệt một cách cẩn thận. Phân
công nhiệm vụ rõ ràng trước và trong quá trình thực hiện. Chuẩn bị các phương
án khi có sự cố xảy ra.
+ Về kỹ thuật hỗ trợ: Các yếu tố như loa máy, micro, …. là yếu tố phụ trợ
nhưng vô cùng quan trọng. Nếu sơ suất sẽ làm giảm chất lượng chương trình,
thậm chí khơng thực hiện được. Việc đó lặp lại nhiều lần thì chẳng những không
thực hiện được nội dung cần giáo dục học sinh, đồng thời sẽ tạo sự chán nản,
gấy mất hứng thú cho HS. Vì vậy, Ban tổ chức phải chuẩn bị cẩn thận, chu đáo.
(Tham khảo một số tiết cụ thể ở phần Phụ lục 01)
4. Kết quả việc thực hiện đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh

hoạt dưới cờ tại trường THPT Hoàng Mai 2
Việc thực hiện đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết SHDC ở trường
THPT Hoàng Mai 2 theo hướng đa dạng hóa nội dung và hình thức, tăng cường
hoạt động của học sinh đã cung cấp nhiều kiến thức thuộc nhiều lĩnh vực khác
nhau cho ĐVTN, rèn luyện kỹ năng sống, phát huy năng lực của ĐVTN, góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục.

18


Về kết quả học tập:
Bảng 4.1: Kết quả xếp loại học tập
từ năm học 2017-2018 đến HKI năm học 2019 - 2020
Loại khá

Loại Giỏi
Năm học

%

Loại TB
SL

Loại yếu

SL %

SL

2017-2018

18

2,89

311

2018-2019

40

5.16 456

58.76 272

35.05

8

1.03

0 0.00

2019-2020

88 10.29 564

65.97 194

22.69

9

1.05

0

50

%

260

SL

41,80

32

%

Loại kém
SL

5,15

%

1

0,16

0

(Nguồn: Báo cáo tổng kết các năm học: 2017 – 2018, 2018 -2019, sơ kết HKI
năm học 2019 -2020 trường THPT Hoàng Mai 2)
Về kết quả rèn luyện:
Bảng 4.2: Kết quả xếp loại hạnh kiểm
từ năm học 2017-2018 đến HKI năm học 2019 - 2020
Loại Tốt

Loại khá

Loại TB

Loại yếu

Năm học

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

2017-2018

317

50,96

223

35,85

73

11,74

9

1,45

2018-2019

428

55.15

269

34.67

69

8.89

10

1.29

2019-2020

472

55.20

287

33.57

75

8.77

21

2.46

(Nguồn: Báo cáo tổng kết các năm học: 2017 – 2018, 2018 -2019, sơ kết HKI

năm học 2019 -2020 trường THPT Hoàng Mai 2)
Từ bảng 4.1 và bảng 4.2 ta thấy, kết quả học tập và rèn luyện từ năm học
2017 - 2018 đến HKI năm học 2019 – 2020 đều có sự thay đổi tích cực, cụ thể:
Về học tập: Tỉ lệ học sinh có học lực Khá, Giỏi tăng lên theo hàng năm.
Tỉ lệ trung bình, yếu, kém giảm (năm học 2018 – 2019 và HKI năm học 2019 –
2020 khơng cịn HS xếp loại kém).
Về hạnh kiểm: Tỉ lệ HS có xếp loại tiến bộ hơn tăng lên. Tổng số HS
chiếm loại Khá và Tốt tăng lên. Trong đó, loại Khá có giảm và tăng số lượng
loại Tốt. Số lượng HS loại trung bình giảm mạnh, chỉ có loại yếu ở học kỳ I năm
học 2019 – 2020 có tăng)
Có được sự thay đổi tiến bộ như trên (đặc biệt từ năm học 2018 – 2019 so
với năm học 2017 – 2018) là cả một sự nỗ lực lớn của toàn trường trong tất cả
các lĩnh vực, trong đó có sự góp phần của việc đổi mới nội dung và hình thức tổ

19


chức tiết SHDC đã được Chi bộ, Ban Giám hiệu Nhà trường, Hội đồng sư phạm
Nhà trường ghi nhận.
Về kỹ năng: ĐVTN đã có sự thay đổi rõ rệt. Hầu hết, ĐVTN giao tiếp tốt
hơn, mạnh dạn hơn trong các hoạt động, tự tin vào bản thân, có kỹ năng bảo vệ
bản thân trong một số hoàn cảnh, …. Những kỹ năng các em đã được rèn luyện
được các em thể hiện trong quá trình học tập như trả lời bài, thuyết trình, trong
mối quan hệ thầy cơ, bạn bè trên trường như giao tiếp, lựa chọn bạn, từ
chối,…rất tốt.
Về năng lực: Cách tổ chức hoạt động tiết SHDC khai thác từ ĐVTN của
các chi đoàn đã phát hiện được nhiều nhân tố mới với nhiều năng lực về hội họa,
hát, thuyết trình, kể chuyện, võ thuật, … đồng thời tạo cơ hội cho ĐVTN phát
huy tối đa năng lực qua mình.
Kết quả điều tra 200 HS về tiết SHDC năm học 2018 – 2019 thể hiện ở

bảng 4.3, 4.4, 4.5 như sau:
Bảng 4.3: Mức độ đánh giá của ĐVTN về sự đa dạng, hấp dẫn của tiết
SHDC năm học 2018 - 2019
Mức độ
Yếu tố

Yếu

Khá

TB

SL

%

Nội dung

0

Hình thức

0

SL

Tốt

0

%

SL

%

SL

%

0

30 0

1,5

50

25,0

147

73,5

0

50 0

2,5

29

14,5

166

83,0

0 0

Qua bảng 4.3, ta thấy: ĐVTN0 đánh giá cao về nội dung và hình thức tổ
chức tiết SHDC với tổng tỉ lệ khá, tốt chiếm hơn 90%. Tỉ lệ yếu 0%, tỉ lệ trung
bình chỉ chiếm 1,5% (nội dung), 2,5% (hình thức).
Bảng 4.4: Cảm nhận của ĐVTN khi tham dự tiết SHDC năm học 2018 - 2019
Mức độ

Khơng thích Bình thường

SL

0

%

0

8

0

4,0 0

Thích

Rất thích

40

152

20,0

76,0

0 thích thú khi được tham gia tiết
Qua bảng 4.4 ta thấy: ĐVTN thực sự
SHDC (mức độ thích chiếm 20%, rất thích0chiếm 76%, khơng cịn HS khơng
thích, tỉ lệ bình thường chỉ chiếm 4%). Điều này chứng tỏ tiết SHDC đã thật sự
ộ
lôi cuốn, hấp dẫn ĐVTN.

20


Bảng 4.5: Khả năng tham gia các hoạt của ĐVTN trong tiết SHDC
năm học 2018 - 2019
Mức độ

Tốt

Khá

Trung bình

Yếu

SL

65

118 0

17

0

%

32,5

59,0 0

8,5

0

Với kết quả ở bảng 4.5, chúng ta thật 0sự phấn khởi khi các em đã tự đánh
giá khả năng tham gia trực tiếp vào các hoạt 0động cụ thể của tiết SHDC với mức
độ khá tốt chiếm 91,5%, tỉ lệ trung bình khơng đáng kể (8,5%). Sở dĩ có được
ộ

kết quả như vậy vì chúng ta đã biết phát huy năng lực và rèn luyện kỹ năng cho
ĐVTN nên ĐVTN sẽ tự tin khi tham gia các hoạt động phù hợp năng lực bản
thân, tạo động lực để rèn luyện và phấn đấu thêm trong phát triển kỹ năng của
mình, Từ đó, ln tự tin, tích cực trong các hoạt động khác tại trường và ngồi xã hội.

Hình 4.1: Học sinh tự tin, tích cực trong tiết SHDC năm học 2018 - 2019
Từ bảng 2.3, 2.4 và bảng 4.4, 4.5, ta có bảng và đồ thị so sánh về cảm
nhận và khả năng tham gia trực tiếp vào các hoạt động tiết SHDC của HS trước
và sau khi thực hiện đổi mới theo đề xuất của tác giả như sau:
Bảng 4.6: So sánh cảm nhận của ĐVTN khi tham dự tiết SHDC
năm học 2018 – 2019 và 2017 - 2018
Mức độ
Năm
học
ộ -2018
2017

2018 - 2019

Khơng thích

Bình thường

Thích

Rất thích

SL

%

SL

0 %

SL

%

SL

%

2

1

78

0 39,0

115

57,6

5

2,5

0

0

8

0 4,0

40

20,0

152

76,0

0
21


Đồ thị 4.1: So sánh cảm nhận của ĐVTN khi tham dự tiết SHDC
năm học 2018 – 2019 và 2017 - 2018
Qua bảng 4.6 và đồ thị 4.1, ta thấy, cảm nhận của ĐVTN khi tham dự tiết
SHDC thay đổi rõ rệt theo hướng tích cực: Tỉ lệ ĐVTN rất thích và thích của
năm học 2018 – 2019 càng tăng, trong khi số lượng có cảm nhận bình thường
giảm, khơng cịn ĐVTN khơng thích tiết SHDC.
Bảng 4.7: So sánh khả năng tham gia hoạt động tiết SHDC của ĐVTN
năm học 2018 – 2019 và 2017 - 2018
Mức độ
Năm
học

ộ -2018
2017

2018 - 2019

Yếu

Khá

TB

SL

%

SL

0

47

23,5

124

0

0

17

%

Tốt

SL

%

SL

%

0 62,0

20

10,0

9

73,5

0 8,5

118

59,0

65

32,5

0

Đồ thị 4.2: So sánh khả năng tham gia hoạt động tiết SHDC của ĐVTN
năm học 2018 – 2019 và 2017 - 2018
22


Qua bảng 4.7 và đồ thị 4.2, ta thấy khả năng tham gia trực tiếp vào các
hoạt động tiết SHDC của ĐVTN có sự tiến bộ vượt bậc. Từ kết quả năm học
2017 – 2018, hầu như ĐVTN tự đánh giá khả năng yếu hoặc trung bình thì năm
2018 – 2019, ĐVTN đã tự tin đánh giá khả năng tham gia mức độ khá, tốt, chỉ
một số ít đánh giá ở mức trung bình.
Từ đó, có thể kết luận: Thực hiện đổi mới nội dung và hình thức tổ chức
tiết sinh hoạt dưới cờ tại trường THPT Hoàng Mai 2 theo đề xuất của tác giả
mang lại kết quả tốt, thực sự nâng cao hiệu quả giáo dục ĐVTN.
5. Kết quả việc áp dụng đổi mới nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh hoạt
dưới cờ tại trường THPT Hoàng Mai và trường THPT Quỳnh Lưu 3
Những kinh nghiệm mà tác giả đã đề xuất sau một năm ứng dụng thành
công (năm học 2018 – 2019) được trường THPT Hoàng Mai 2 tiếp tục triển
khai, sáng tạo thêm trong năm học 2019 – 2020 như trên. Đồng thời để kiểm tra
phạm vi ứng dụng của đề tài, tác giả đã chia sẻ và vận dụng vào tiết SHDC tại
trường THPT Hoàng Mai, THPT Quỳnh Lưu 3 học kỳ I năm học 2019 - 2020.
Kết quả như sau:
- Về tính cần thiết và khả thi: 100% GV ở 2 trường được phỏng vấn đều có ý
kiến là việc áp dụng các nội dung đổi mới như tác giả đề xuất là cần thiết và khả thi.
Điều này, chứng tỏ các mơ hình, giải pháp mà tác giả đề xuất thật sự cần thiết và
phù hợp với các trường.

- Về nội dung và hình thức: 100% ĐVTN được điều tra ở trường THPT Hoàng
Mai và THPT Quỳnh Lưu 3 đều cho rằng nội dung và hình thức tổ chức tiết
SHDC năm học 2019 – 2020 có mức độ đa dạng, hấp dẫn tốt hơn năm học 2018
– 2019. Điều này chứng tỏ, ngoài những kinh nghiệm riêng của các Đoàn trường
trong khâu tổ chức thì các mơ hình, giải pháp mà tác giả đề xuất khi áp dụng đã
làm phong phú, hấp dẫn hơn về nội dung và hình thức, giúp ĐVTN có thể tiếp
cận nhiều vấn đề theo các cách khác nhau, góp phần chuyển tải nội dung giáo
dục tiết SHDC phù hợp với đặc điểm chung của HS THPT và đặc thù từng trường.
- Về cảm nhận của ĐVTN: Cảm nhận của ĐVTN khi tham dự tiết SHDC có sự
thay đổi thể hiện qua bảng 5.1 và đồ thị 5.1:
Bảng 5.1: Sự thay đổi trong cảm nhận của ĐVTN khi tham dự tiết SHDC
Mức độ

Khơng thích bằng
SL

Trường

Như nhau

%

Thích hơn

SL

%

SL

%

9

9

91

91

13

13

87

87

0

THPT Hoàng Mai

0

0

THPT Quỳnh Lưu 3

0

0

0
0
0

ộ
23


thị5.1
5.1:vàSự
đổi trong
cảm
nhận
ĐVTN
khithú
tham
tiếttham
SHDC
TừĐồ
bảng
đồthay
thị 5.1,
ta thấy:
Hầu
hết của
ĐVTN
thích
hơndựkhi

dự tiết
SHDC (THPT Hồng Mai: 91%, THPT Quỳnh Lưu 3: 87%), chỉ có số lượng
nhỏ ĐVTN cảm thấy như năm học 2018 – 2019 (THPT Hoàng Mai: 9%, THPT
Quỳnh Lưu 3: 13%), khơng có ĐVTN nào cảm thấy tệ hơn. Qua kết quả này
chứng tỏ sự đổi mới nội dung và hình thức tiết SHDC đã tạo ra sự hấp dẫn thu
hút ĐVTN. Đồng thời, các trường cần tiếp tục áp dụng thêm ở học kỳ II năm
học 2019 – 2020 và các năm học tiếp theo với các nội dung và hình thức phù
hợp với đối tượng của HS của mỗi trường để tiến tới 100% HS cảm thấy thích
thú hơn.
- Về khả năng tham gia hoạt động của ĐVTN: Kết quả tự đánh giá về khả năng
tham gia trực tiếp vào các hoạt động tiết SHDC của ĐVTN được thể hiện qua
bảng 5.2 và đồ thị 5.2:
Bảng 5.1: Sự thay đổi khả năng tham gia hoạt động tiết SHDC của ĐVTN
Trường

Mức độ

Kém hơn
SL

%

Như nhau
SL

Tốt hơn

%

SL

%

0

THPT Hoàng Mai

0

0

12

12

88

88

THPT Quỳnh Lưu 3

0

0

15

15

85

85

0
0
0

ộ

Đồ thị 5.2: Sự thay đổi khả năng tham gia hoạt động tiết SHDC của ĐVTN
24


Từ bảng 5.2 và đồ thị 5.2, ta thấy: Hầu hết ĐVTN tự đánh giá mức độ
tham gia trực tiếp vào các các động của bản thân tốt hơn (ở cả 2 trường đều từ
85% trở lên). Đồng thời, 100% GV được phỏng vấn đều đánh giá rằng: nhìn
chung HS có khả năng tham gia trực tiếp vào các các động tiết SHDC tốt hơn.
Điều này chúng tỏ các em đã thấy tự tin hơn khi tham gia các hoạt động, bởi
cách tổ chức hoạt động có đổi mới theo hướng tăng cường hoạt động của
ĐVTN, phát huy năng lực của HS. Sở dĩ còn số lượng đáng kể ĐVTN vẫn chưa
tiến bộ trong tham gia các hoạt động (chiếm 12% ở trường THPT Hoàng Mai,
15% ở trường THPT Quỳnh Lưu 3) bởi vì sự đổi mới này mới áp dụng được
một học kỳ thì tác giả tiến hành khảo sát. Với một số HS với bản tính cịn rụt rè,
trầm tính thì sự thay đổi này cần thêm nhiều thời gian hơn để các em được tham
gia hoạt động nhiều hơn nữa. Vì vậy, trường THPT Hồng Mai và THPT Quỳnh
Lưu 3 tiếp tục áp dụng đổi mới nội dung và hình thức tiết SHDC theo đề xuất
của tác giả sẽ mang lại hiệu quả giáo dục cao hơn.

THPT Hồng Mai

THPT Quỳnh Lưu 3

Hình 5.1: Tiết SHDC năm học 2019 – 2020 tại các trường áp dụng đề tài
(Nguồn: Đoàn trường THPT Hoàng Mai, THPT Quỳnh Lưu 3)
Qua kết quả trên, ta thấy: Những đề xuất về đổi mới nội dung và hình
thức tiết SHDC của tác giả rất khả thi khi áp dụng vào các trường THPT và
mang lại hiệu quả giáo dục cao.
Đối với các trường thành lập lâu năm có chất lượng đầu vào cao như
trường THPT Hoàng Mai, THPT Quỳnh Lưu 3, việc đổi mới nội dung và tiết
SHDC giúp các em phát huy được năng lực bản thân, được thưởng thức và trải
nghiệm nhiều hoạt động, kích thích tư duy sáng tạo và tinh thần tập thể của HS,
giúp các hứng khởi khi bắt đầu một tuần học mới.
Đối với các trường mới thành lập như trường THPT Hồng Mai 2 và các
trường có chất lượng đầu vào thấp như các TTGDTX, trường dân lập thì điều
này càng trở nên cần thiết. Bởi khi HS có kết quả học lực và rèn luyện đầu vào
thấp, các em thiếu nhiều kiến thức và kỹ năng dẫn đến tự ti trong học tập và
tham gia hoạt động dễ chán nản, nhiều em có thể dẫn đến bỏ học nên việc đổi
mới trong tổ chức tiết SHDC góp phần giúp các em nâng cao sự hiểu biết, rèn
luyện kỹ năng, bồi đắp nhân cách để các em “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”

25