Biện pháp quản lý công tác giáo dục phòng chống tệ nạn xã hội cho học sinh các trường trung học phổ thông trên địa bàn thành phố đà nẵng trong giai đoạn hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

PHẠM NGỌC TUYẾN

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CƠNG TÁC GIÁO DỤC
PHỊNG CHỐNG TỆ NẠN XÃ HỘI CHO HỌC SINH
CÁC TRƯỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

Đà Nẵng - Năm 2012


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

PHẠM NGỌC TUYẾN
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CƠNG TÁC GIÁO DỤC
PHỊNG CHỐNG TỆ NẠN XÃ HỘI CHO HỌC SINH
CÁC TRƯỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 60-14-05

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

Người hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN XUÂN BÁCH

Đà Nẵng – Năm 2012


LỜI CAM ĐOAN

Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các số liệu, kết quả trong luận văn này là trung
thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ cơng trình nào
khác.

Tác giả luận văn

PHẠM NGỌC TUYẾN


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các hình
Danh mục các sơ đồ
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CƠNG TÁC GIÁO DỤC
PHỊNG CHỐNG TNXH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THỒNG .......8
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu .........................................................................8
1.2. Một số khái niệm cơ bản được xử dụng trong luận văn ...................................11

1.2.1. Quản lý ......................................................................................................11
1.2.2. Quản lý giáo dục .......................................................................................13
1.2.3. Quản lý nhà trường ...................................................................................14
1.2.4. Tệ nạn xã hội .............................................................................................15
1.2.5. Phịng chống TNXH ..................................................................................17
1.2.6. Cơng tác giáo dục phịng chống TNXH ....................................................19
1.2.7. Quản lý cơng tác giáo dục phòng chống TNXH .......................................19
1.2.8. Biện pháp quản lý giáo dục phòng chống TNXH .....................................20
1.3. Các dạng tệ nạn xã hội mà nhà trường cần quan tâm phòng chống ..................20
1.3.1. Tệ nạn ma tuý ............................................................................................20
1.3.2. Tệ nạn mại dâm .........................................................................................24
1.3.3. Tệ nạn cờ bạc, trộm cắp ............................................................................26
1.3.4. Tệ nạn gây gỗ, đánh nhau .........................................................................27
1.3.5. Vi phạm trật tự an tồn giao thơng ...........................................................27
1.3.6. Những ngun nhân dẫn đến TNXH ........................................................27
1.4. Những nội dung cơ bản của công tác giáo dục phòng chống TNXH cho học
sinh Trung học phổ thông .........................................................................................30
1.4.1. Đặc điểm học sinh Trung học phổ thông ..................................................30


1.4.2. Những nội dung cơ bản của công tác giáo dục phịng chống TNXH cho
học sinh Trung học phổ thơng ...................................................................................31
1.4.2.1. Mục tiêu giáo dục phòng chống TNXH............................................31
1.4.2.2. Nội dung giáo dục phòng chống TNXH ...........................................32
1.4.2.3. Phương pháp giáo dục phịng chống TNXH ...............................32
1.4.2.4. Các hình thức tổ chức giáo dục phòng chống TNXH ............ 323
1.5. Những yêu cầu của quản lý cơng tác giáo dục phịng chống TNXH cho học sinh
Trung học phổ thơng .................................................................................................34
1.5.1. Cần kế hoạch hố cơng tác phịng chống TNXH cho học sinh .................34
1.5.2. Phịng, chống TNXH cho học sinh cần được tổ chức quản lý chặt chẽ ...35

1.5.3. Cần có sự chỉ đạo, phối hợp đồng bộ trong cơng tác phịng, chống TNXH
cho học sinh...............................................................................................................35
1.5.4. Cần kiểm tra phòng chống TNXH cho học sinh .......................................35
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC GIÁO DỤC PHÒNG
CHỐNG TỆ NẠN XÃ HỘI CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ...............................................................................39
2.1. Khái quát lịch sử và tình hình kinh tế - xã hội của thành phố Đà Nẵng.................39
2.2. Khái quát tình hình giáo dục Trung học phổ thông của thành phố Đà Nẵng ....45
2.3. Tình hình người chưa thành niên vi phạm pháp luật .........................................47
2.4. Thực trạng quản lý cơng tác giáo dục phịng chống TNXH cho học sinh Trung
học phổ thông trên địa bàn thành phố Đà Nẵng ........................................................51
2.4.1. Khái quát về quá trình khảo sát ................................................................51
2.4.1.1. Mục tiêu khảo sát .............................................................................51
2.4.1.2. Đối tượng và địa bàn khảo sát .........................................................51
2.4.1.3. Nội dung khảo sát.............................................................................52
2.4.1.4. Phương pháp khảo sát .....................................................................52
2.4.1.5. Thời gian tiến hành khảo sát ............................................................52
2.4.2. Kết quả khảo sát ........................................................................................52
2.4.2.1. Thực trạng tình hình TNXH của nhà trường và các nguyên nhân
đưa học sinh vào TNXH ............................................................................................52
2.4.2.2. Thực trạng công tác giáo dục phòng chống TNXH của nhà trường53


2.4.2.3. Thực trạng quản lý cơng tác giáo dục phịng chống TNXH ............59
2.4.2.4. Nguyên nhân.....................................................................................64
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CƠNG TÁC GIÁO DỤC PHỊNG
CHỐNG TNXH CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY ...67
3.1. Các nguyên tắc đề xuất các biện pháp ...............................................................67
3.1.1. Biện pháp quản lý công tác giáo dục phịng chống tệ nạn xã hội phải góp

phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ..........................................................67
3.1.2. Biện pháp quản lý cơng tác giáo dục phịng chống tệ nạn xã hội phải có
tính hiện thực .............................................................................................................67
3.1.3. Biện pháp quản lý cơng tác giáo dục phịng chống tệ nạn xã hội phải có
tính xã hội .........................................................��c các diển đàn

9

Tổ chức các cuộc vận động phong trào

10

Tổ chức ký cam kết không vi phạm TNXH

11

Tổ chức các hoạt động thể thao, vui chơi, giải

Cần

trí
12

Xây dựng và chỉ đạo thực hiện nghiêm túc
nội quy, quy chế của nhà trường

13

Tăng cường cán bộ quản lý, phụ trách cơng
tác phịng chống tệ nạn xã hội

14

Hình thức khác( tự viết)……...…………………………………….

Khơng
cần


Câu 8: Bạn cho biết ở trường mình, cơng tác quản lý các hoạt động giáo dục
phòng chống TNXH như thế nào? (Đánh dấu X vào ô phù hợp với ý kiến của bạn)
- Tốt



- Bình thường



- Chưa tốt



- Khơng biết



Vì sao?...................................................................................................................
.....................................................................................................................................
Câu 9: Bạn cho biết những khó khăn, thuận lợi trong trong cơng tác giáo dục

phịng chống TNXH của nhà trường
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến của bạn
Những vấn đề

Số
TT

Khó

Thuận

khăn

lợi

1

Cán bộ làm cơng tác phòng chống TNXH

2

Cơ chế phối hợp giữa các phòng ban nhà trường

3

Tài liệu tun truyền

4

Kinh phí, cơ sở vật chất

5

Cơng tác chỉ đạo của BGH nhà trường

6

Nhận thức của thanh niên về TNXH

7

Môi trường xã hội

8

Sự phối hợp của gia đình

9

Về vấn đề khác (tự viết)....................................................................................

Xin bạn cho biết đơi điều về bản thân:
Nam



Nữ

Học sinh lớp :
Trường:

Xin chân thành cảm ơn bạn!




PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho cán bộ quản lý, giáo viên các trường Trung học phổ thơng)
Để có cơ sở khoa học đề xuất một số biện pháp quản lý cơng tác giáo dục
phịng chống tệ nạn xã hội cho học sinh các trường Trung học phổ thơng, góp phần
nâng cao hiệu quả đào tạo, mong đồng chí vui lịng cho biết ý kiến của mình về các
vấn đề dưới đây:
Câu 1: Đồng chí cho biết thực trạng quản lý cơng tác giáo dục phịng chống
TNXH ở trường mình như thế nào? (Đánh dấu X vào ô phù hợp với ý kiến đồng chí)
- Tốt



- Bình thường



- Chưa tốt



- Khơng biết



Vì sao?...................................................................................................................

............................................................................................................................
Câu 2: Đồng chí cho biết những khó khăn, thuận lợi trong cơng tác giáo dục
phịng chống TNXH ở trường mình
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến đồng chí)
Số

Những vấn đề

TT
1

Cơ chế phối hợp giữa các phịng ban nhà trường

2

Tài liệu tun truyền

3

Kinh phí, cơ sở vật chất

4

Công tác chỉ đạo của BGH nhà trường

5

Nhận thức của thanh niên về TNXH

6

Môi trường xã hội

7

Sự phối hợp của gia đình

Khó

Thuận

khăn

lợi


Câu 3: Đồng chí cho biết thực trạng phân cơng phụ trách và xây dựng kế
hoạch giáo dục phòng chống TNXH của trường mình
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến đồng chí)

Số

Nội dung

Có

Khơng

TT
1

Cán bộ chun trách cơng tác giáo dục phịng chống TNXH

2

Cán bộ kiêm nhiệm cơng tác giáo dục phịng chống TNXH

3

Kế hoạch cụ thể về cơng tác giáo dục phịng chống TNXH

5

Giáo dục phịng chống TNXH được lồng ghép vào kế
hoạch chung của năm học
Câu 4: Theo đồng chí, việc triển khai kế hoạch giáo dục phòng chống TNXH

của nhà trường được triển khai theo cách nào?
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến đồng chí)

Số

Nội dung

TT
1

Triển khai kế hoạch cụ thể bằng văn bản

2

Triển khai bằng cách phổ biến chung tại cuộc họp

3

Triển khai theo học kỳ

4

Triển khai theo năm học

5

Chưa bao giờ triển khai

Có

Khơng


Câu 5: Việc kiểm tra, đánh giá công tác giáo dục phòng chống TNXH của
nhà trường tiến hành ra sao?
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến đồng chí)
Số

Nội dung

Có

Khơng

TT
1

Có kiểm tra, đánh giá cơng tác giáo dục phịng chống
TNXH cụ thể

2

Có kiểm tra, đánh giá cơng tác giáo dục phòng chống
TNXH nhưng chung chung

3

Xem kết quả giáo dục phòng chống TNXH như một phần
hạnh kiểm của học sinh

4

Không quan tâm kiểm tra, đánh giá công tác giáo dục
phịng chống TNXH
Câu 6: Theo đồng chí, ngun nhân nào dưới đây dẫn đến những hạn chế

của quản lý cơng tác giáo dục phịng chống TNXH
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến đồng chí)
Số

Nội dung

TT

1

Nhận thức chưa đầy đủ, chưa sâu sắc

2

Thiếu văn bản pháp quy, văn bản hướng dẫn thực hiện

3

Thiếu sự quan tâm đầu tư, chỉ đạo từ trên xuống

4

Tổ chức bộ máy chưa chặt chẽ, thiếu sự phối hợp nhịp
nhàng

5

Kiểm tra, đánh giá, khen thưởng, trách phạt chưa kịp
thời

6

Điều kiện kinh phí, cơ sở vật chất q thiếu thốn

Có

Khơng

PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho cán bộ quản lý, giáo viên các trường Trung học phổ thông)
Câu 1: Xin đồng chí cho biết ý kiến về tính cấp thiết của các biện pháp quản
lý cơng tác giáo dục phịng chống TNXH cho học sinh Trung học phổ thông.
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến đồng chí)
1.Rất cấp thiết
Số

3.Trung bình

Biện pháp

TT
1

2.Cấp thiết

Nâng cao nhận thức về tác hại của
tệ nạn xã hội và ý thức trách nhiệm
của các lực lượng phòng chống
TNXH

2

Xây dựng kế hoạch quản lý cơng
tác giáo dục phịng chống TNXH

3

Tổ chức bộ máy, nâng cao năng
lực của đội ngũ cán bộ quản lý,
giáo viên về giáo dục phịng chống
TNXH.

4

Đa dạng hố các hình thức,
phương pháp giáo dục phòng
chống TNXH.

5

Quản lý, xử dụng hợp lý cơ sở vật
chất, trang thiết bị và kinh phí
phục vụ cơng tác giáo dục phịng
chống TNXH.

6

Xây dựng mơi trường sư phạm
lành mạnh, phối hợp chặt chẽ các
lực lượng giáo dục phịng chống
TNXH.

4.Khơng cấp thiết

5.Khơng cần thiết

Tính cấp thiết (%)

1

2

3

4

5


Câu 2: Xin đồng chí cho biết ý kiến về tính khả thi của các biện pháp quản
lý cơng tác giáo dục phòng chống TNXH cho học sinh Trung học phổ thơng
(Đánh dấu X vào ơ, dịng phù hợp với ý kiến đồng chí)
1. Rất khả thi

Biện pháp

TT

Nâng cao nhận thức về tác hại của
của các lực lượng phòng chống
TNXH
Xây dựng kế hoạch quản lý cơng
tác giáo dục phịng chống TNXH

3

Tổ chức bộ máy, nâng cao năng
lực của đội ngũ cán bộ quản lý,

giáo viên về giáo dục phòng chống
TNXH.

4

Đa dạng hố các hình thức,
phương pháp giáo dục phịng
chống TNXH.

5

Quản lý, xử dụng hợp lý cơ sở vật
chất, trang thiết bị và kinh phí
phục vụ cơng tác giáo dục phịng
chống TNXH.

6

5. Không khả thi

(%)
1

tệ nạn xã hội và ý thức trách nhiệm

2

4. Khó khả thi

3.Trung bình

Tính khả thi

Số

1

2. Khả thi

Xây dựng môi trường sư phạm
lành mạnh, phối hợp chặt chẽ các
lực lượng giáo dục phòng chống
TNXH.

2

3

4

5


C ấp thiết

7%

Xin đồng chí cho biết đơi điều về bản thân:
Nam

93%

Nữ



Cơng việc đảm nhận:...................................................................................................
R ất c ấp thiết
Trình độ chuyên môn:......................................................................................
... ... ...

Đơn vị công tác:..........................................................................................................
Xin chân thành cảm ơn đồng chí!