Các dạng bài tập chuyên đề Nhôm ôn thi THPT QG môn Hóa học năm 2020

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.52 MB, 25 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

CÁC DẠNG BÀI TẬP CHO OH- TÁC DỤNG VỚI Al3+ ƠN THI THPT QG MƠN HĨA HỌC

NĂM 2020 
Con đường tư duy :

Ta hiểu như sau: Khi cho OHvào dung dịch chứa Al3 nó sẽ làm hai nhiệm vụ

Nhiệm vụ 1: Đưa kết tủa lên cực đại 3

 

3
Al 3OHAl OH

Nhiệm vụ 2 : Hòa tan kết tủa

 

2 2

Al OH OH AlO 2H O

Khi giải bài toán này cần phải xét xem OHthực hiện mấy nhiệm vụ. Nếu nó thực hiện 2 nhiệm vụ ta có

phương trình sau : 3





OH Al Al

n  3.n   n  n



HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG

Câu 1: Cho 200ml dung dịch Al2(SO4)3 tác dụng với dung dịch NaOH nồng độ 1M người ta nhận thấy

khi dùng 180ml dung dịch NaOH hay dùng 340ml dung dịch NaOH trên thì vẫn thu được khối lượng kết
tủa bằng nhau. Nồng độ mol/l của dung dịch Al2(SO4)3 ban đầu là:

A. 0,5M B. 0,375M C. 0,125M D. 0,25M

Dễ thấy với 180 ml NaOH kết tủa chưa cực đại (Lượng OHchỉ làm 1 nhiệm vụ)

Với 340 ml NaOH kết tủa đã cực đại và bị tan một phần (Lượng OHchỉ làm 2 nhiệm vụ)

Ta có: 3





0,18 3

0,1
0,34 3








   

  



Al

n

n x x mol

x x n





2 4 3

0,1

0, 25
2.0, 2

 

Al SO   M

Câu 2. X là dd AlCl3, Y là dd NaOH 2M. Thêm 150 ml dd Y vào cốc chứa 100 ml dd X. Khuấy đều tới

pư hoàn toàn thu được m gam kết tủa và dd Z. Thêm tiếp 100 ml dd Y vào dd Z, khuấy đều tới pư hoàn
toàn lại thu được 10,92g kết tủa. Giá trị của m và nồng độ mol của dd X lần lượt là:

A. 7,8 và 1,6M. B. 3,9 và 2M. C. 7,8 và 1M. D. 3,9 và 1,6M. 
Ta phân tích đề 1 chút.

Khi cho thêm NaOH vào lượng kết tủa tăng →Lần đầu kết tủa chưa cực đại.
Với thí nghiệm 1 ta có : 1

n  0,3moln0,1mol  m 7,8g
Với thí nghiệm 2 nOH 0, 2 mol

n 0,14 0,1 0, 04 mol







 




  

 → lượng kết tủa đã bị tan một phần.

Ta có:



nOH 0,3 0,2 0,54nAl3 0,14nAl3 0,16mol

Câu 3: Hoà tan hoàn toàn 0,15mol phèn chua KAl(SO4)2.12H2O vào nước, thu được dung dịch X. Cho

toàn bộ X tác dụng với 200 ml dung dịch (Ba(OH)2 1M + NaOH 0,75M), sau phản ứng hoàn toàn thu

được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 50,5 g. B. 54,4. C. 58,3. D. 46,6.

Ta có:

 

 



    

     

   

 

 

  



3 2

3
4

BaSO

Al Ba

Al (OH)

SO OH

n 0,15mol n 0,2mol n 0,2mol

m 50,5

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Câu 4. Cho 5,6 gam hỗn hợp NaOH và KOH (có thành phần thay đổi) hòa tan vào nước được dung dịch 
Z. Cho dung dịch Z phản ứng với dung dịch chứa 0,04 mol AlCl3, khối lượng kết tủa thu được lớn nhất

và nhỏ nhất là:

A. 3,12g và 2,6g B. 3,12g và 1,56g 
C. 1,56g và 3,12g D. 2,6g và 1,56g 
Ý tưởng quy hỗn hợp về từng chất:

Nếu hỗn hợp là NaOH 5, 6 0,14



nOH nNaOH  mol
Chú ý NaOH tạo thành kết tủa lớn nhất rồi tan.

0,14

0,14 3.0, 04 (0, 04 ) 0, 02

0, 04



  




      




OH
Al

n mol

n n mol

n mol

Nếu hỗn hợp là KOH

0,1 0,1

0,1

0, 04 3

1,56 3,12




  

     



 

OH
Al

n mol

nOH nKOH n mol

n mol

m

Câu 5. Tiến hành 2 thí nghiệm: Thí nghiệm 1: cho 100 ml dung dịch AlCl3 x (mol/l) tác dụng với 600 ml

dung dịch NaOH 1M thu được 2y mol kết tủa. Thí nghiệm 2: Cho 100ml dd AlCl3 x (mol/l) tác dụng với

660 ml dd NaOH 1M thu được y mol kết tủa. Giá trị của x là:

A.1,7 B.1,9 C.1,8 D.1,6

Al3+ như nhau;NaOH↑ mà kết tủa lại ↓ →có 2 TH xảy ra là :

(TH1) Kết tủa chưa cực đại
(TH2) Kết tủa bị tan 1 phần






     

 



Al
OH

n 0,1x mol 0,6

(1) 2y 0,2 y 0,1mol

n 0,6mol

(2) : 0,663.0,1x(0,1x2y) x 1,9 (vô lý vì thu được 0,2g kết tủa)

   

 



     

 

(1)0,6 0,3x (0,1x 2y) x 1,8

TH2 :

(2)0,66 0,1x.3 (0,1x y) y 0,06

BÀI TẬP RÈN LUYỆN

Câu 1: Cho hỗn hợp X gồm x mol NaOH và y mol Ba(OH)2 từ từ vào dung dịch chứa z mol AlCl3 thấy

kết tủa xuất hiện, kết tủa tăng dần và tan đi một phần. Lọc thu đựơc m gam kết tủa. Giá trị của m là :
A. 78(2z - x - 2y) B. 78(2z - x - y)

C. 78(4z - x - 2y) D. 78(4z - x - y)

Câu 2: X là dung dịch AlCl3, Y là dung dịch NaOH 2 M. Thêm 150 ml dung dịch Y vào cốc chứa 100ml

dung dịch X, khuấy đều đến phản ứng hồn tồn thấy trong cốc có 7,8 gam kết tủa. Thêm tiếp vào cốc
100 ml dung dịch Y, khuấy đều đến phản ứng hoàn toàn thấy trong cốc có 10,92 gam kết tủa. Nồng độ
mol/l của dung dịch X bằng:

A. 3,2 M. B. 1,0 M. C. 1,6 M. D. 2,0 M.

Câu 3: Cho 300 ml dung dịch Ba(OH)2 0,1M vào 250ml dung dịch Al2(SO4)3 xM thu được dung dịch A

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

10,485 gam.Giá trị của x là :

A. 0,12 B. 0,09 C. 0,1 D. 0,06

Câu 4: Cho 300 ml dung dịch Ba(OH)2 0,1M vào 250 ml dung dịch Al2(SO4)3 x(M) thu được 8,55 gam

kết tủa. Thêm tiếp 400 ml dung dịch Ba(OH)2 0,1M vào hỗn hợp phản ứng thì lượng kết tủa thu được là

18,8475 gam. Giá trị của x là

A. 0,06. B. 0,09. C. 0,12. D. 0,1.

Câu 5. Khi cho 200 ml dung dịch NaOH aM vào 500ml dung dịch AlCl3 bM thu được 15,6 gam kết tủa.
Mặt khác, nếu cho 400 ml dung dịch NaOH aM vào dung dịch AlCl3 bM thì thu được 23,4 gam kết tủa.

Các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của a và b lần lượt là:
A. 3,00 và 0,75. B. 3,00 và 0,50.

C. 3,00 và 2,50. D. 2,00 và 3,00

Câu 6: Hoà tan hoàn toàn m gam Al2(SO4)3 vào nước được dung dịch X. Nếu cho 1,44 lit dung dịch

NaOH 1M vào X thì thu được m1 gam kết tủa. Mặt khác, nếu cho 1,6 lit dung dịch NaOH 1M vào X thì

thu được m2 gam kết tủa. Biết m1 = 3m2. Giá trị của m là:

A. 85,5. B. 71,82. C. 82,08. D. 75,24.

Câu 7: Cho 600 ml dd NaOH 1M vào V ml dd Al2(SO4)31M thu được 10,92 gam kết tủa. Giá trị của V

là:

A. 185 B. 70 C. 140 D. 92,5

Câu 8: Một cốc thuỷ tinh chứa 200ml dung dịch AlCl3 0,2M. Cho từ từ vào cốc V ml dung dịch NaOH

0,5M. Tính khối lượng kết tủa nhỏ nhất khi V biến thiên trong đoạn 200mlV280ml.

A. 1,56g B. 3,12g C. 2,6g D. 0,0g

Câu 9: Cho 200 ml dung dịch AlCl3 1M tác dụng với dung dịch NaOH 0,5M thu được một kết tủa keo,

đem sấy khơ cân được 7,8 gam. Thể tích dung dịch NaOH 0,5M lớn nhất dùng là bao nhiêu?
A.0,6 lít B.1,9 lít C.1,4 lít D.0,8 lít

Thể tích NaOH lớn nhất khi nó làm hai nhiệm vụ (Đưa kết tủa lên cực đại và hòa tan kết tủa )

Câu 10: Cho 200ml dung dịch KOH vào 200ml dung dịch AlCl3 1M thu được 7,8 gam kết tủa. Nồng độ

mol của dung dịch KOH đã dùng là:

A.1,5M hoặc 3,5M B.3M C.1,5M D.1,5M

hoặc 3M

Câu 11: Thêm 240ml dung dịch NaOH 1M vào một cốc thuỷ tinh đựng 100ml dung dịch AlCl3 nồng độ

x mol/l, khuấy đều đến phản ứng hồn tồn thấy trong cốc có 0,08 mol chất kết tủa. Thêm tiếp 100ml
dung dịch NaOH 1M vào cốc, khuấy đều đến phản ứng hoàn toàn thấy trong cốc có 0,06 mol chất kết tủa.
Tính x.

A. 0,75M B. 1M C. 0,5M D. 0,8M

Câu 12: Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 tác dụng với 200 ml dung dịch NaOH, sau phản ứng thu được 0,78 gam

kết tủa. Nồng độ mol/l nhỏ nhất của dung dịch NaOH đã dùng là?
A. 0,15M B. 0,12M C. 0,28M D. 0,19M

Câu 13: Cho 120 ml dung dịch AlCl3 1M tác dụng với 200 ml dung dịch NaOH thu được 7,8 gam kết

tủa. Nồng độ mol/l lớn nhất của NaOH là?

A.1,7 B.1,9M C.1,4M D.1,5M

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

kết tủa. Lọc kết tủa rồi nung đến khối lượng không đổi được 5,1 gam chất rắn. V có giá trị lớn nhất là?

A.150 B.100 C.250 D.200

Câu 15: Cho 100 ml dung dịch Al2(SO4)3 0,1M. Số ml dung dịch NaOH 0,1M lớn nhất cần thêm vào

dung dịch trên để chất rắn có được sau khi nung kết tủa có khối lượng 0,51 gam là bao nhiêu?

A. 500 B. 800 C. 300 D. 700

Câu 16: Cho dung dịch NaOH 0,3M vào 200 ml dung dịch Al2(SO4)3 0,2M thu được một kết tủa trắng

keo. Nung kết tủa này đến khối lượng không đổỉ được 1,02 gam chất rắn. Thể tích dung dịch NaOH lớn
nhất đã dùng là?

A. 2 lít B. 0,2 lít C. 1 lít D. 0,4 lít

Câu 17: Cho V lít dung dịch NaOH 0,4M vào dung dịch có chứa 58,14 gam Al2(SO4)3 thu được 23,4

gam kết tủa. Giá trị lớn nhất của V là?

A. 2,68 lít B. 6,25 lít C. 2,65 lít D.2,25 lít

Câu 18: Một cốc thuỷ tinh chứa 200ml dung dịch AlCl3 0,2M. Cho từ từ vào cốc V ml dung dịch NaOH

0,5M. Tính khối lượng kết tủa lớn nhất khi V biến thiên trong đoạn 250mlV320ml.

A.3,12g B.3,72g C.2,73g D.8,51g

Câu 19: Cho 250ml dung dịch NaOH 2M vào 250ml dung dịch AlCl3 nồng độ x mol/l, sau khi phản ứng

hồn tồn thu được 7,8 gam kết tủa. Tính x.

A.1,2M B.0,3M C.0,6M D.1,8M

Câu 20: Trong 1 cốc đựng 200 ml dung dịch AlCl3 0,2M. Rót vào cốc 100 ml dung dịch NaOH, thu được

một kết tủa, đem sấy khô và nung đến khối lượng không đổi thu được 1,53 gam chất rắn. Nồng độ mol/l
của dung dịch NaOH đã dùng là?

A.0,9M B.0,9M hoặc 1,3M

C.0,5M hoặc 0,9M D.1,3M

Câu 21: Cho 200 ml dung dịch AlCl3 1,5M tác dụng với V lít dung dịch Ba(OH)2 0,25M, lượng kết tủa

thu được là 15,6 gam. Giá trị lớn nhất của V là?

A. 2,4 lít B. 1,2 lít C. 2 lít D.1,8 lít

Câu 22: Thêm dần dần Vml dung dịch Ba(OH)2 vào 150ml dung dịch gồm MgSO4 0,1M và Al2(SO4)3

0,15M thì thu được lượng kết tủa lớn nhất. Tách kết tủa, nung đến khối lượng không đổi thu được m gam
chất rắn. Tính m.

A. 22,1175g B. 5,1975g C. 2,8934g D. 24,4154g

Câu 23: Thêm m gam kali vào 300ml dung dịch chứa Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M thu được dung dịch

X. Thêm từ từ dung dịch X vào 200ml dung dịch Al2(SO4)3 0,1M thu được kết tủa Y. Để thu được lượng Y

lớn nhất thì giá trị của m là:

A.1,71g B.1,59g C.1,95g D.1,17g

Câu 24: Khi cho V ml hay 3V ml dung dịch NaOH 2M tác dụng với 400ml dung dịch AlCl3 nồng độ x

mol/l ta đều cùng thu được một lượng chất kết tủa có khối lượng là 7,8 gam. Tính x.

A. 0,75M B. 0,625M

C. 0,25M D. 0,75M hoặc 0,25M

Câu 25: Cho 200 ml dung dịch NaOH tác dụng với 500 ml dung dịch AlCl3 0,2M thu được một kết tủa

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

A. 1,9M B. 0,15M C. 0,3M D. 0,2M 
ĐÁP ÁN CHI TIẾT

Câu 1: Chọn đáp án C

Ta quan niệm như sau: Cho OH- vào thì nó có 2 nhiệm vụ :

Nhiệm vụ 1: Đưa kết tủa tới cực đại :3z
Nhiệm vụ 2: Hòa tan 1 phần kết tủa : (z m

78).Khi đó ta có ngay :

 

     

 



OH x 2y 3z z C

Câu 2: Chọn đáp án C

Khi cho thêm OH vào mà lượng kết tủa giảm sẽ có 2 TH xảy ra
TH1: Cả hai thí nghiệm kết tủa đều chưa cực đại

       



0,5

n 0,3 0,2 0,5mol n 0,14 loại

TH2: Lượng kết tủa sau khi thêm OH đã bị tan 1 phần





       



nOH 0,3 0,2 3x x 0,14 x 0,16mol

Câu 3: Chọn đáp án D

Câu này nhìn có vẻ khó nhưng suy luận một chút thì lại rất đơn giản các bạn nhé .
Ta có 3

2
4

0,5
0, 75






 



Al
SO

n x mol

n x molKhi cho thêm Ba(OH)2 vào thì tổng số mol Ba

2+ là 0,09.

Ta nhận thấy khi
2

4 aS

0, 09  0, 09.0, 75 0, 0675 15, 7275 10, 485

  SO    B O  

x mol n mol m g

Từ đó có ngay đáp án là D
2

4 aS

0, 09  0, 09.0, 75 0, 0675 15, 7275 10, 485

  SO    B O  

x mol n mol m g

Câu 4: Chọn đáp án B

Đứng trước bài toán này ta nên thử đáp án là nhanh nhất (Làm mẫu mực sẽ mất nhiều thời gian)











   

   



  

 



 

 

 

 



 



3
2

2
4

0,5
0,03

; 0,09

0,75
0,06

0,04

0,09
0,08

Al
Ba

SO
OH

Ba
OH

n x mol

n mol

x mol

n x mol

n mol

theâm x mol

n mol



  

  

  

 



  

 

  

 



 



aS
( )

0,03
8,55

0,02

0,09.0,75 0,0675
18,8475

0,04

B O

Al OH

B O

Al OH

n mol

m g

n mol

m g

n mol

 thỏa mãn Câu 5. Chọn

đáp án A

Cho thêm OH- vào Al3+ lượng ↓ tăng nên có 2 Trường hợp

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

n ↓ = 0,2 mol → nOH- = 0,6 mol → a = 3 M

n ↓ = 0,3 mol → nOH- = 0,9 mol →a = 2,25 → Loại

TH2 : Kết tuả lần 2 đã bị tan 1 phần
n ↓ = 0,2 mol → nOH- = 0,6 mol→ a = 3 M

Lần 2 OH- làm 2 nhiệm vụ (tạo ↓ và hòa tan 1 phần ↓)

→ 0,4. 3 = 3. 0,5.b + (0,5b – 0,3) → b = 0,75 M
Câu 6: Chọn đáp án B

Vì m1 = 3m2 nên sẽ có hai trường hợp xảy ra :

Trường hợp 1: Nếu thí nghiệm 1 kết tủa chưa cực đại

Ta có: 1

1 1

1, 44 3. m 37, 44 g n 0, 48mol

    

Với thí nghiệm 2:

Ta có: 3 3 3

Al Al Al

0, 48

1, 6 3n n n 0, 44 mol Vô lý

  

 

      

 

vì n10, 48mol.

Trường hợp 1 : Cả 2 thí nghiệm kết tủa đều bị tan 1 phần.
Với thí nghiệm 1: 1, 443nAl3 



nAl3 n1



1, 444nAl3 n1

Với thí nghiệm 2: 3 3 3

1 1

Al Al Al

n n

1,6 3n n 1,6 4n

3 3

  

 

      

 





1
Al

n 0, 24 mol

m 0, 21 27.2 96.3 71,82g
n  0, 42 mol




    




Câu 7: Chọn đáp án D 
Ta có:

NaOH
Al(OH )

n 0, 6 mol

n 0,14 mol




 

 → Kết tủa đã bị tan một phần.





NaOH

n 0, 62.V.3 2V 0,14  V 0, 0925lit

Câu 8: Chọn đáp án A 
Ta có ngay : 3 0, 04

0,1 0,14







  



Al
OH

n mol

n

 

   ax   min

0,1

0,04 0,02

banđầu m

n n n mol

min

0, 02.78 1,56


m   g

Câu 9: Chọn đáp án C

Thể tích NaOH lớn nhất khi nó làm hai nhiệm vụ (Đưa kết tủa lên cực đại và hịa tan kết tủa )
Ta có ngay : 3 0, 2 ax 0, 2.3 (0, 2 0,1) 0, 7

0,1








     





Al m

OH

n mol

n mol
Câu 10: Chọn đáp án A

Ta có ngay : 3 0, 2 0, 2.3 0,1 0, 7

0,1.3 0,3
0,1






   

 

  




OH
Al

OH

n mol n mol

n mol

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Câu 11: Chọn đáp án B

Nhận thấy ngay lần kết tủa đầu chưa cực đại và lần kết tủa sau đã bị tan 1 phần .

Có ngay : 3 0,1 ax 0, 24 0, 08

3
0, 24

 


   



m
n n
Al
OH

n x mol

n mol

Sau khi cho thêm NaOH :

3 0,1

0,34 0,1. .3 (0,1 0, 06) 1
0,34



      



m
n n
Al
OH

n x mol

x x x

n mol

Câu 12: Chọn đáp án A

NaOH dùng nhỏ nhất khi Al3+ có dư.

Ta có ngay : 3 0, 02 min





0, 01.3 0, 03 0,15

0, 01



     
 

Al
OH
n mol

n mol NaOH M

n mol

Câu 13: Chọn đáp án B 
Ta có ngay: 3

3
0,12
0,1




 
  

Al
Al

n mol

n n NaOH lớn nhất khi lượng kết tủa bị tan một phần.





0,12.3 (0,12 0,1) 0,38 1,9

 m      

NaOH

n mol NaOH M

Câu 14: Chọn đáp án C 
Ta có ngay :

3
2 3

0,15

0, 05 0,1







   

Al
BTNT Al

Al O Al

n mol

n mol n n

NaOH lớn nhất khi lượng kết tủa bị tan một phần.
ax

0,15.3 (0,15 0,1) 0,5 250

 m      

NaOH

n V ml

Câu 15: Chọn đáp án D 
Ta có ngay : 3

3
2 3

0, 02

0, 005 0, 01







   

Al
BTNT Al

Al O Al

n mol

n mol n n

NaOH lớn nhất khi lượng kết tủa bị tan một phần.
ax

0, 02.3 (0, 02 0, 01) 0, 07 700

 m      

NaOH

n mol V ml

Câu 16: Chọn đáp án C 
Ta có ngay :

3
2 3

0, 08

0, 01 0, 02







   


Al
BTNT Al

Al O Al

n mol

n mol n n

NaOH lớn nhất khi lượng kết tủa bị tan một phần.
ax

0, 08.3 (0, 08 0, 02) 0,3 1( )

 m      

NaOH

n mol V lit

Câu 17: Chọn đáp án C 
Ta có ngay : 3

3
0,34
0,3






  

Al
Al
n mol
n n

 NaOH lớn nhất khi lượng kết tủa bị tan một phần.
ax

0,34.3 (0,34 0,3) 1, 06 2, 65( )

 m      

NaOH

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Câu 18: Chọn đáp án A

Ta có ngay : 3 3 3

ax ax

0, 04

3 0, 04

0,125 0,16

 

 

     
  


Al m m

OH Al Al

OH

n mol

n n n n mol

n
Câu 19: Chọn đáp án C

Ta có ngay: 3

( ) ax

( )
0,1
0,5



  
 


Al OH m

OH Al OH
OH

n mol

n n

n mol

0, 25 .3 (0, 25 0,1) 0,5 0, 6



 m      

n x x mol x

Câu 20: Chọn đáp án B 
Ta có ngay :

3
2 3

0, 04

0, 015 0, 03







   

Al
BTNT Al

Al O Al

n mol

n mol n mol n

Có hai trường hợp xảy ra.
Trường hợp 1: Kết tủa chưa cực đại.





   

NaOH

n 0,03.3 0,09mol NaOH 0,9M
Trường hợp 1: Kết tủa đã cực đại và bị tan 1 phần.









     

NaOH

n 0,04.3 0,04 0,03 0,13 mol NaOH 1,3M

Câu 21: Chọn đáp án C 
Ta có ngay : 3

3
0,3
0, 2





  

Al

Al
n mol
n n

Ba(OH)2 lớn nhất khi lượng kết tủa bị tan một phần.

( )

0,3.3 (0,3 0,2) 1 0,5 2

 m        

OH Ba OH

n mol n mol V lit

Câu 22: Chọn đáp án A

Ta có :

aS




   

 
    
 
  
 
 

3
4
2
3
2 2
4
B O
Al
Al (OH)
Mg
Mg(OH)
SO
n 0,0825mol
n 0,045mol

n 0,015mol n n 0,045mol

n 0,015mol
n 0,0825mol
aS
 

   

 

4
2 3
B O
BTNT
Al O
MgO
n 0,0825mol

m 22,1175 n 0,0225mol

n 0,015mol

Câu 23: Chọn đáp án D

Ta có : ax aS





 
  
   
  

  

3

4
2
3
2
4
Al
B O
M
Ba
Al (OH)
SO
n 0,04mol
n 0,03mol

n 0,03mol m

n 0,04mol

n 0,06mol

BT.Nh m.OH      

KOH

n 0,04.3 0,06 0,03 0,03mol m 1,17g

Câu 24: Chọn đáp án B

Dễ thấy với V ml NaOH thì kết tủa chưa max.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Ta có: Với thí nghiệm 1 : 0,1.3 2V  V 150(ml)
1000

Với thí nghiệm 2 : 3.2V 0,4x.3 (0,4x 0,1)   x 0,625
1000

Câu 25: Chọn đáp án A 
Ta có ngay :

3
2 3

0,1

0, 01 0, 02










   



Al

BTNT Al

Al O Al

n mol

n mol n mol n

NaOH lớn nhất khi lượng kết tủa bị tan một phần.





0,1.3 (0,1 0, 02) 0,38 1,9

 m      

NaOH

n mol NaOH M

CON ĐƯỜNG TƯ DUY – SỐ 19 
BÀI TỐN KIỀM,KIỀM THỔ VÀ OXIT CỦA NĨ TD VỚI 3

Al 

Con đường tư duy : Bản chất : Kim loại và oxit H O2 OHvà bài toán quy về dạng 1.
Cho OHtác dụng từ từ với Al3

Ta hiểu như sau : Khi cho OHvào dung dịch chứa Al3 nó sẽ làm hai nhiệm vụ

Nhiệm vụ 1: Đưa kết tủa lên cực đại 3

 

3
Al 3OHAl OH

Nhiệm vụ 2 : Hòa tan kết tủa

 

2 2

Al OH OH AlO 2H O

Khi giải bài toán này cần phải xét xem OHthực hiện mấy nhiệm vụ.Nếu nó thực hiện 2 nhiệm vụ ta có

phương trình sau :



nOH 3.nAl3 



nAl3 n



Chú ý: Gặp bài tốn (Na,K,Al) tác dụng với nước ta ln thu được chất 
aA

2 BTE

H
2

N lO : a

a 3a 2n

KAlO : a    nhận xét này giúp ta tiết kiệm rất nhiều thời gian.
Chú ý: Nếu có axit Hthì OHtác dụng với Htrước.

HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG

Câu 1: Cho m gam Na vào 500 ml dung dịch hỗn hợp gồm HCl 0,5M và AlCl3 0,4M thu được 7,8 gam

kết tủa. m có giá trị là:

A.12,65 gam hoặc 19,55 gam B. 12,65 gam hoặc 21,85 gam

C. 7,728 gam D. 10,235 gam hoặc 10,304 gam

Ta có:










 

  



 

     

 



OH
Al

n 0,25mol

n 0,25 0,1.3 0,55mol

n 0,2mol

n 0,25 0,2.3 (0,2 0,1) 0,95mol

n 0,1mol

 



 

m 0,55.23 12,65g
m 0,95.23 21,85g

Câu 2: Cho m gam hỗn hợp X gốm Na và Al vào nước thu được dung dịch X. 5,376 lít H2 (đktc) và 3,51

gam chất rắn khơng tan. Nếu oxi hóa m gam X cần bao nhiêu lít khí Cl2 (đktc)?

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Ta có :

 

     



 





2
2

N lO BTE
H O

H
Al

n amol

a 3a 0,24.2 a 0,12mol

X n 0,24mol

n 0,13mol




  

 

    

  

 

AlCl

Al BTNT BTNT

Na NaCl

n 0,25mol

n 0,12 0,13 0,25mol

X n 0,435mol

n 0,12mol n 0,12mol

 V 9,744lit

Câu 3: Cho m gam hỗn hợp X gồm Ba và Al ( trong đó Al chiếm 37,156% về khối lượng) tác dụng với

H2O dư thu được V lít H2(đktc). Mặt khác nếu cho m gam hỗn hợp X trên tác dụng với dung dịch NaOH

dư thì thu được 12,32 lít H2(đktc). Giá trị của m và V lần lượt là:

A. 21,8 và 8,96 B. 19,1 và 8,96 C. 21,8 và 10,08 D. 19,1 và
10,08

Ta có      




Ba BTE

X du

n amol

m m NaOH 2a 3b 0,55.2

n bmol

Theo bài :       

  

a 0,1mol
27b

0,37156 50,9a 16,968b 0

27b 137a b 0,3mol

 

        

2
2

BTE
H

OH AlO

a 0,1mol n 0,2mol n 0,2mol 2n 0,1.2 0,2.3

 V 0,4.22,4 8,96lit m 0,1.137 0,3.27 21,8g  

Câu 4: Cho hỗn hợp Na, Al vào nước dư thu được 4,48 lit H2 (đktc) và dung dịch X chỉ chứa 1 chất tan.

Sục CO2 dư vào dung dịch X thì thu được bao nhiêu gam kết tủa?

A. 15,6 gam B. 10,4 gam C. 7,8 gam D. 3,9 gam 
Nhận xét: Chất tan duy nhất là NaAlO2 → nAl nNaa



       

BTE BTNT.Al

Al (OH)

a 3a 0,2.2 a 0,1mol n n 0,1mol

Câu 5: Cho a gam Na vào 160 ml dung dịch gồm Fe2(SO4)3 0,125M và Al2(SO4)3 0,25M. Tách kết tủa

rồi nung đến khối lượng khơng đổi thì thu được 5,24 gam chất rắn. Giá trị a là:
A. 11,5 B. 9,2 C. 9,43 D. 10,35

Ta có: 



 

 

    

   

 

 

2 3

2 3
3

2 3

Fe O
Fe BTNT(Fe Al )

Fe O
Al O

n 0,02mol

n 0,04mol

5,24 m 0,02.160 3,2g

n 0,08mol n 0,02mol

  








Fe OH
BTNT

Al (OH)

n 0,04mol

Xét trường hợp Kết tủa bị tan 1 phần.

BT.Nh m.OH



    

n 0,04.3 0,08.3 (0,08 0,04) 0,4mol

BTNT.Na 

m 9,2gam

Câu 6: Hòa tan m gam hỗn hợp Al, Na vào nước thu được 4,48 lít khí (đktc). Mặt khác hòa tan m gam 
hỗn hợp trên vào 100 ml dung dịch NaOH 4M (dư) thì thu được 7,84 lít khí ( đktc) và dung dịch X. Tìm
% khối lượng Na trong hỗn hợp

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Ta có :      

  

 



Na BTE
Al

n : amol TN.1 a 3a 0,2.2 a 0,1mol

n : bmol TN.2 a 3b 0,35.2 b 0,2mol




  



Na
Al

m 2,3g

m 5,4g    

2,3

%Na 29,87%

2,3 5,4

Câu 7: Chia hỗn hợp X gồm Na, Al và Fe thành hai phần bằng nhau. 
- Cho phần 1 vào dung dịch KOH (dư) thu được 24,64 lít khí H2 (đktc).

- Cho phần 2 vào một lượng dư H2O, thu được 17,92 lít khí H2 (đktc) và m gam hỗn hợp kim loại Y.
Hoà tan hoàn toàn Y vào dung dịch HCl (dư) thu được 9,408 lít khí H2 (đktc).

Khối lượng (tính theo gam) của Na, Al, Fe trong mỗi phần hỗn hợp X lần lượt là:

A. 7,82; 18,9; 7,84. B. 9,20; 18,9; 6,72.

C. 9,20; 16,2; 6,72. D. 7,82; 16,2; 7,84.

Dễ thấy trong Y chứa Al và Fe.
Giả sử trong mỗi phần có :




 



 



Na
Al
Fe

n amol

n b mol

n cmol

Với phần 2 ta có:  BTE    

X 17,92

H O a 3a .2 a 0,4mol

2 22,4

Với phần 1: X KOHBTE a 3b24,64.2 b 0,6mol

2 22,4

Phần 2 kết hợp với Y : BTE   17,92 9,408  

a 3b 2c .2 c 0,12mol

22,4

→ Khối lượng các kim loại tương ứng là :




 



 



Na
Al
Fe

m 9,2g

m 16,2g

m 6,72g

Câu 8: Hỗn hợp X gồm Na và Al. Cho m gam X vào lượng dư nước thì thốt ra V lít khí. Nếu cũng cho 
m gam X vào dung dịch NaOH dư thì thu được 2,2V lít khí. Thành phần phần trăm khối lượng Na trong
X là (các khí đo ở cùng điều kiện)

A. 22,12%. B. 24,68%. C. 39,87%. D. 29,87%. 
Ta giả sử V = 22,4 (lít) tương ứng với 1 mol.

Ta có :       

     



Na BTE
Al

n a mol TN.1 a 3a 1.2 a 0,5mol

n bmol TN.2 a 3b 2,2.2 b 1,3mol




  



Na
Al

m 11,5

m 35,1   

11,5

%Na .100 24,68%

11,5 35,1

BÀI TẬP RÈN LUYỆN

Câu 1: Cho 14,8 gam hh gồm Al2O3 và Na vào nước dư thu được dd chỉ chứa một chất tan duy nhất và

thoát ra V lit khí H2 (đktc). Tính V:

A. 1,12 B. 2,24 C. 3,36 D. 4,48

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

tác dụng với dung dịch KOH dư thu được 0,475 mol H2. Xác định giá trị của m?

A. 15,55 B. 14,55 C. 15,45 D. 14,45

Câu 3. Hịa tan hồn tồn m gam hỗn hợp X gồm Na và K vào dung dịch HCl dư thu được dung dịch Y. 
Cô cạn dung dịch Y thu được (m + 31,95) gam hỗn hợp chất rắn khan. Hịa tan hồn tồn 2m gam hỗn
hợp X vào nước thu được dung dịch Z. Cho từ từ đến hết dung dịch Z vào 500 ml dung dịch AlCl3 1M

đến phản ứng hoàn toàn thu được kết tủa có khối lượng là

A. 23,4 gam B. 39.0 gam C. 15,6 gam D. 31,2 gam

Câu 4. Cho 86,3 gam hỗn hợp X gồm Na, K, Ba và Al2O3 (trong đó Oxi chiến 19,47% về khối lượng)

tan hết vào nước thu được dung dịch Y và 13,44 lít H2 (đktc). Cho 3,2 lít dung dịch HCl 0,75M vào dung

dịch Y thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là:

A. 54,6 B. 10,4 C. 23,4 D. 27,3

Câu 5: Hỗn hợp A gồm Na và Al hoà tan hết trong lượng nước dư thu được a mol H2 và dung dịch B

chứa 2 chất tan. B tác dụng tối đa với dung dịch chứa b mol HCl. Tỉ số a :b có giá trị là:

A. 1 :3 B. 1 :2 C. 1 :1 D. 1 :4

Câu 6: Hịa tan hồn tồn m gam hỗn hợp X gồm Na và K vào dung dịch HCl dư thu được dung dịch Y. 
Cô cạn dung dịch Y thu được (m+31,95) gam hỗn hợp chất rắn khan. Hịa tan hồn tồn 2m gam hỗn hợp
X vào nước thu được dung dịch Z. Cho từ từ đến hết dung dịch Z vào 0,5 lít dung dịch CrCl3 1M đến

phản ứng hoàn toàn thu được kết tủa có khối lượng là:

A. 51,5gam. B. 30,9gam C. 54,0gam D. 20,6gam.

Câu 7: Cho m gam hỗn hợp X gồm Na2O và Al hoà tan hết vào H2O dư thu được 200 ml dung dịch A chỉ

chứa 1 chất tan duy nhất có nồng độ 0,2M. Giá trị của m là:

A. 3,56 B. 5,36 C. 2,32 D. 3,52

Câu 8. Hỗn hợp X gồm Ba, Na và Al, trong đó số mol của Al bằng 6 lần số mol Ba. Cho m gam X vào 
nước dư cho đến phản ứng hồn tồn, thu được 1,792 lít khí H2 (đktc) và 0,54 gam chất rắn. Giá trị của m

là:

A. 3,81 B. 5,27 C. 3,45 D. 3,90

Câu 9. Hòa tan hoàn toàn 4,41 gam hỗn hợp Na2O và NaNO3 (tỉ lệ mol 1:1) vào nước dư thu được dung

dịch X. Cho 2,43 gam Al vào dung dịch X. Thể tích khí ở đktc tối thiểu có thể thu được là (biết các phản
ứng xảy ra hoàn toàn):

A. 1,344 lít. B. 2,016 lít. C. 1,008 lít. D. 0,672 lít.

Câu 10. Cho 2,7g bột Al vào 100 ml dd NaOH 2M, thu được dd A. Thêm dd chứa 0,35 mol HCl vào A 
thì lượng kết tủa thu được là:

A. 7,8g. B. 3,9g. C. 11,7g. D. 0,00g.

Câu 11. Cho hh bột Al và Fe vào cốc chứa 10 ml dd NaOH 2M, sau pư hoàn toàn thu được 0,336 lít 
H2(đktc). Thêm tiếp vào cốc 100 ml dd HCl 1M khuấy đều cho các pư xảy ra hồn tồn thì thu được dd

X. Để trung hịa lượng HCl có trong X cần dung 10 ml dd NaOH 1M. Khối lượng Fe có trong hh ban đầu
là:

A.1,12g. B. 4,48g. C. 2,24g. D. 2,475g.

Câu 12: Hỗn hợp X gồm Na,Ba và Al .

–Nếu cho m gam hỗn hợp X vào nước dư chỉ thu được dung dịch Y và 12,32 lít H2 (đktc).

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

dịch Z thu được 67,1 gam muối khan. m có giá trị là:

A. 24,68 gam B. 36,56 gam C. 31,36 gam D. 28,05 gam

Câu 13: Cho m gam Al tác dụng với dung dịch HCl 18,25% vừa đủ thu được dung dịch A và khí H2.

Thêm m gam Na vào dung dịch A thu được 3,51 gam kết tủa.Khối lượng của dung dịch A là:
A. 70,84 gam B. 74,68 gam C. 71,76 gam D. 80,25 gam

Câu 14: Hịa tan hồn tồn m gam hỗn hợp gồm Na2O và Al2O3 vào nước, thu được dung dịch X. Thêm

từ từ dung dịch HCl 1M vào X, khi hết 100 ml thì bắt đầu xuất hiện kết tủa; khi hết 300 ml hoặc 700 ml
thì đều thu được a gam kết tủa. Giá trị của a và m lần lượt là:

A. 23,4 và 35,9. B. 15,6 và 27,7. C. 23,4 và 56,3. D. 15,6 và 55,4.

Câu 15: Hỗn hợp X(Na,K,Ba)trong X có số mol của Ba bằng một nửa số mol của hỗn hợp. Cho m gam 
hỗn hợp X tan hết trong H2O ,thu được dd Y và khí H2. Cho tồn bộ khí H2 tạo ra đi qua một ống chứa

0,3mol CuO và 0,2 mol FeO nung nóng,sau phản ứng thu được 33,6gam chất rắn trong ống. Đem toàn bộ
dung dịch Y cho vào một dung dịch chứa 0,2mol HCl;0,02 mol AlCl3 và 0,05 mol Al2(SO4)3 thu được y

gam kết tủa. Biết các phản ứng hoàn toàn. Giá trị của y là:

A. 41,19 B. 52,30 C. 37,58 D. 58,22

Câu 16: Cho 19,45 gam hỗn hợp X gồm Na và Ba vào 75 ml dung dịch Al2(SO4)3 1M thu được 5,04 lít

khí H2 (đktc), dung dịch A và m gam kết tủa. m có giá trị là

A. 35 gam. B. 64,125 gam. C. 52,425 gam D. 11,7 gam.

Câu 17: Cho 7,872 gam hỗn hợp X gồm K và Na vào 200ml dung dịch Al(NO3)3 0,4M thu được 4,992

gam kết tủa. Phần trăm số mol K trong hỗn hợp X là :

A. 46,3725% B. 48,4375%

C. 54,1250% D. 40,3625% hoặc 54,1250%

Câu 18: Cho 23,45 gam hỗn hợp X gồm Ba và K vào 125 ml dung dịch AlCl3 1M thu được V lít khí H2

(đktc); dung dịch A và 3,9 gam kết tủa. V có giá trị là:

A. 10,08 lít B. 3,92 lít C. 5,04 lít D.6,72 lít

Câu 19: Cho m gam hỗn hợp X gồm 2 kim loại kiềm(M<100) thuộc 2 chu kì liên tiếp tác dụng với 180 
ml dung dịch Al2(SO4)3 1M thu được 15,6 gam kết tủa; khí H2 và dung dịch A. Nếu cho m gam hỗn hợp

X tác dụng với 240 gam dung dịch HCl 18,25% thu được dung dịch B và H2. Cô cạn dung dịch B thu

được 83,704 gam chất rắn khan. Phần trăm khối lượng của kim loại kiềm có khối lượng phân tử nhỏ là:

A. 28,22% B. 37,10% C. 16,43% D. 12,85%

Câu 20. (Trích KA – 2014 ) Cho m gam hỗn hợp gồm Al và Na vào nước dư, sau khi các phản ứng xảy 
ra hồn tồn, thu được 2,24 lít khí H2 (đktc) và 2,35 gam chất rắn không tan. Giá trị của m là:

A. 4,85. B. 4,35. C. 3,70 D. 6,95.

Câu 21. Hòa tan m gam hỗn hợp X gồm Na, Ba, Al vào nước thu được dung dịch chứa 2 chất tan có số 
mol bằng nhau và 26,88 (lít) khí đktc.Giá trị của m là:

A. 28,4 B. 42,8 C. 44,8 D. 48,2

ĐÁP ÁN CHI TIẾT 
Câu 1: Chọn đáp án B

Chất tan duy nhất là:    



2 3

Al O
BTNT

2 Al Na

n : amol

NaAlO n n

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

BTKL    

102a 2a.23 14,8 a 0,1mol     

BTE
H

n 0,1 V 0,1.22,4 2,24 (lÝt)

Câu 2: Chọn đáp án B

Dễ thấy số mol H2 ở thí nghiệm 2 nhiều hơn nên trong thí nghiệm 1 Al dư.

Ta có: K H O2 KAlO2 BTE

Al Al

n : a mol
n : a mol

X a 3a 0, 4.2 a 0, 2 mol

n : b mol n



      

 



 

K KOH

n : a mol
X

n : b mol







BTE a 3b 0, 475.2 b 0, 25 m 14,55g

      

Câu 3. Chọn đáp án C

Với m gam : BTKL Cl  
31,95

n 0,9

35,5 mol

Với 2m: nOH 0,9.2 1,8 mol





            

Al (OH) 0,2.78
Al

n 0,5 1,8 0,5.3 0,5 n n 0,2 m m 15,6(g)Câu 4. Chọn đáp án C



      

2 3 2

BTNT.Oxi BTNT.Al

O O Al O AlO

m 16,8g n 1,05mol n 0,35mol n 0,7mol

 

n 0,6mol tổng số mol điện tích âm là 1,2






 



        



AlO
BTDT

H
OH

n : 0,7mol

Y ; n 2,4mol 0,5 0,7 3(0,7 n ) n 0,3mol

n : 0,5mol

Câu 5: Chọn đáp án B

Ta có: Dung dịch B chứa 2 chất tan là

NaOH
NaAlO




Khi A + H2O ta có : Na BTE
Al

n : x mol

A x 3y 2a

n : y mol


  




Khi B + HCl ta có :

NaCl
BTNT

AlCl

n : x mol

x 3y b

n : y mol


   

 → b2a

Câu 6: Chọn đáp án D

Bảo toàn khối lượng và BT điện tích sẽ cho ta OH  Cl  
31,95

n n 0,9mol

35,5

Với 2m nOH 1,8 và nCr3 0,5 Do đó OH làm 2 nhiệm vụ:

Nhiệm vụ 1: Đưa kết tủa nên cực đại tốn 0,5.3 = 1,5 mol

Nhiệm vụ 2: Hòa tan 1 phần kết tủa 1,8 – 1,5 = 0,3 mol Cr OH

 

3

Do đó: n 0,5 0,3 0,2  m 0,2(52 17.3) 20,6g

Câu 7: Chọn đáp án C 
Chất tan duy nhất là NaAlO2




    




Al
BTNT

NaAlO

Na O

n 0,04mol

n 0,2.0,2 0,04 m 2,32

n 0,02mol

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>


 
     
 
 
      

 
 2
Ba
Al
p/u
Na
Al
H

n : amol 0,54

BTE : 0, 08.2 2a b (6a ).3

n : 6amol 27

n : b mol 0,54

nOH n 2a b (6a ).3

27
n : 0, 08mol




   



a 0, 01mol

m 3, 45g
b 0, 02mol

Câu 9. Chọn đáp án C

0, 03

4, 41 0, 09

0, 03


  
  

Na O
Al
NaNO
n mol
n mol
n mol

Chú ý phản ứng: 8Al 3NO3 5OH 2H O2 8AlO2 3NH3

  

    

Khi Al và OH- dư thì:

2 2 2

0, 03
3
0, 015
2
    

     


NH
H
n mol

Al OH H O AlO H

n mol

Câu 10. Chọn đáp án B 
Ta có:

2 0,1

0,1

0,35 0,1 0,1

0, 2 0,1 0, 05

3
0,35



   
   
     

 
 

AlO
Al
OH OH
H
n mol
n mol

n mol n mol n mol

n mol

Câu 11. Chọn đáp án A

2 0, 015 2 0, 01

0, 02 0, 01

 


 
 

  
 
H AlO

du
OH OH
n mol
n mol

n mol n mol

0, 01 0, 01 0, 01.4 2 0,1 0, 02







nH     nFe  molnFe molA

Câu 12: Chọn đáp án D

Vì X tác dụng với nước chỉ thu được dung dịch nên Al tan hết.Khi đó lượng H2 bay ra ở hai trường hợp

là như nhau,ta có ngay :



       

H Cl

n 0,55mol n 0,55.2 1,1mol m 67,1 1,1.35,5 28,05g

Câu 13: Chọn đáp án C

Ta có :



 
 

  

3
BTNT.Al
Al
BTNT.Na
OH
m
n
27
m 3.m
n
23 27

Kết tủa chưa cực đại.



  OH    

n 0,045mol n 3.0,045 m 3,105g

   

BTE

Al H

n 0,115mol n 0,1725mol

BTNT.HmHCl 0,1725.2.36,5.10069g
18,25

BTKL    

m 69 3,105 0,1725.2 71,76g

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

0,1 0,1

   du 

H OH

n mol n mol.

Gọi 2

2 3
:
n :



Na O
Al O

n x mol

m

y mol; ( )3

0,3

0,3 0,1 0, 2
 
    

 


H
Al OH
n
n mol
m a





0, 7

0, 7 0,1 3 2 0, 2 2
 
     

 

H
n mol
y y

m a mol

→ y = 0,15 → x = 0,2
Câu 15: Chọn đáp án A

Ta có:

 
      

 2

CuO
H OH
FeO

n 0,3mol 34,8 33,6

m 34,8 n 0,3mol n 0,6mol

16
n 0,2mol
 
 
    
 
 
R R
Ba Ba

n : amol n : 0,2mol

a 2a 0,6

n : amol n : 0,2mol





       


  


 


  

3
2
4
4
4
3
H
Al
BaSO
SO
BaSO
Al (OH)
n : 0,2mol

0,6 OH 0,4 0,12.3 (0,12 x) x 0,08mol
n : 0,02 0,05.2 0,12

n : 0,15 n : 0,15
n : 0,15mol
y 41,19

n : 0,08mol

Câu 16: Chọn đáp án A

Ta có:     




Na BTE
Ba

n : amol 23a 137b 19,45

19,45g

n : bmol a 2b 0,45

 

    
 




Na
OH
Ba

n a 0,25mol

n a 2b 0,45mol

n b 0,1mol

→ 


  
 

3
3
2
4
4
Al (OH)
Al
BaSO
SO

n : 0,15mol n : 0,15mol

m 35g

n : 0,225mol n : 0,1mol

Câu 17: Chọn đáp án B 
Ta có : 



 

 

3
Al
n 0,08mol

n 0,064mol Có 2 trường hợp xảy ra .

Tuy nhiên,mình sẽ làm cụ thể xem dự đốn có đúng khơng.
Trường hợp 1 : Nếu kết tủa chưa cực đại (OH chỉ làm 1 nhiệm vụ)

  

n 0,064.3 0,192mol ;

     
 
      
 

K
Na

n : amol a b 0,192 a 0,216mol

n : bmol 39a 23b 7,872 b 0,024 (loại)

Trường hợp 2: Kết tủa đã bị tan 1 phần (OH chỉ làm 2 nhiệm vụ)

    

n 0,08.3 0,08 0,064 0,256mol

  

  

 

     

  

K : a a b 0,256 a 0,124mol

Na: b 39a 23b 7,872 b 0,132mol

  


0,124

%K .100 48,4375%

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Câu 18: Chọn đáp án C 
Ta có : 






 



n 0,125mol

n 0,05mol



 



    

 




  

 

     

  

 

137a 39b 23,45

n 0,05.3 0,15mol b 0

2a b 0,15

137a 39b 23,45 a 0,1mol

n 0,125.3 0,125 0,05 0,45mol

2a b 0,45 b 0,25mol

 V 0,45.22,4 5,04
2

Câu 19: Chọn đáp án A

Với thí nghiệm 1:  





 



 

     



3 OH

n 0,2.3 0,6mol

n 0,36mol

n 0,36.3 0,36 0,2 1,24mol

n 0,2mol

Với thí nghiệm 2:



  




  



 


  



BTKL
Cl

HCl

BTKL
Cl

83,704 m 62,404(* )

n : 0,6

n 1,2mol m

83,704 n :1,2 m 40,424(* * )

n :1,24 1,2 0,04

Dễ thấy (*)M 40,424104

1,2 Loại

Với (**)M40,42432,6
1,2

     

  

  

 



Na
K

n : a a b 1,24 a 0,496mol

n : b 23a 39b 40,424 b 0,744mol

→%Na 28,22%
Câu 20. Chọn đáp án A

Sau phản ứng có: 


NaAlO : a mol

Al : 2,35

BTE a 3a 0,1.2  a 0,05m4,85

Câu 21. Chọn đáp án D

Ta có :






      




2
2

2 2

N lO

H O BTNT BTE
Ba(AlO )

n : amol

X n : amol a.1 a.2 3a.3 1,2.2 a 0,2mol

n :1,2mol

 BTKL m 23a 137a 27.3a 48,2  

CON ĐƯỜNG TƯ DUY – SỐ 20 
BÀI TẬP HTÁC DỤNG VỚI DUNG DỊCH CHỨA AlO2



Con đường tư duy : 
Cho b H+ vào y

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Nhiệm vụ 1 : Đưa lượng kết tủa nên cực đại 2 2

 

3
HAlOH OAl OH

Nhiệm vụ 2 : Hòa tan kết tủa

 

3 2

Al OH 3HAl 3H O
Nếu H+ thực hiện hai nhiệm vụ ta có : b y 3



y n





  

Chú ý:

+ Lượng H+ sinh ra bởi các muối có mơi trường axit thì khơng hịa tan kết tủa được

Ví dụ (NH Cl,CuCl ...4 2 )

+ Cần xác định xem H+ làm mấy nhiệm vụ.

HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG

Câu 1: Hỗn hợp X gồm K, Al nặng 10,5 gam. Hoà tan hoàn toàn X trong nước được dung dịch Y. Thêm 
từ từ dung dịch HCl 1M vào Y nhận thấy khi thêm được 100 ml thì bắt đầu có kết tủa, và khi thêm được
V ml thì thu được 3,9 gam kết tủa trắng keo. Giá trị của V và phần trăm khối lượng K trong X là

A. 50 ml hoặc 250 ml và 74,29% B. 50 ml hoặc 250 ml và 66,67% 
C. 150 ml hoặc 350 ml và 66,67% D. 150 ml hoặc 250 ml và 74,29% 
Khi bắt đầu có kết tủa là lúc HCl phản ứng hết với KOH dư.

Trong dung dịch Y có :    

    

 



HCl
KAlO

BTKL
KOH

n a mol b 0,1mol

n b mol 39(a b) 27a 10,5



 



  

 

 

Al
K

n 0,1mol

a 0,1mol
X

b 0,1mol n 0,2mol

 

3,9

n 0,05

78 mol → Có 2 trường hợp xảy là kết tủa chưa cực đại và kết tủa bị tan 1 phần. →

Chọn D

Câu 2. Dung dịch X chứa 0,2 mol NaAlO2; 0,1 mol NaOH. Thể tích (ml) HCl 1M ít nhất cần dùng cho

vào dung dịch X để thu được 7,8 gam kết tủa sau phản ứng là:

A. 700 B. 100 C. 600 D. 200

HCl ít nhất nghĩa là kết tủa chưa tan: 2 2

 

3
AlOHH OAl OH

  HCl   

n 0,1 mol n 0,1 0,1 0,2mol→ Chọn D

Câu 3: Nhỏ 147,5 ml dung dịch H2SO4 2M vào 200ml dung dịch Y gồm: KAlO2 1M và NaOH 1,5M thu

được a gam kết tủa. Xác định:

A. 4,46 B. 13,26 C. 15,8 D. 8,58

Nhiệm vụ của H+ lần lượt là tác dụng với :

 

2 3

OH AlOAl OH

Ta có:
2

H
OH
AlO

n 0,59 mol

n 0,3mol

n 0, 2 mol





 

 



 



0,59 0,3 0,2 3(0,2 n ) n 0,17 m 13,26

         → Chọn B

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Phần 1: Nhỏ 200 ml HCl 1,3M vào thu được 1,8a gam chất rắn.
Phần 2: Nhỏ 200 ml HCl 2,5M vào thu được a gam chất rắn.
Giá trị của m là:

A. 8,1 B. 10,8 C. 2,7 D. 5,4

Ta giả sử trường hợp sau:

Thí nghiệm 1 : Kết tủa chưa max và chưa bị tan.
Thí nghiệm 2: Kết tủa đã max và bị tan 1 phần.Ta có :

1 H

1,8a

TN : n 0, 26 mol

78


    nhận thấy a rất lẻ. Ta chuyển sang trường hợp 2 ngay .
Trường hợp 2: Cả hai lần thí nghiệm kết tủa đã max và bị tan 1 phần:

Ta có :

1 H

2 H

m m 1,8a

TN : n 0, 26 mol 3.

27 27 78 m

0, 2 m 5, 4g
27

m m a

TN : n 0,5 mol 3.

27 27 78



       

 

      



 

     

 

  



Chú ý : X được chia thành 2 phần → Chọn B
BÀI TẬP RÈN LUYỆN

Câu 1: Cho m g hỗn hợp X gồm Ba, BaO, Al vào nước dư phản ứng kết thúc thu được 3,024 lít khí 
(đktc) dung dịch A và 0,54 g chất rắn không tan. Cho 110 ml dung dịch HCl 1M vào dung dịch A được
5,46 g kết tủa. m có giá trị là:

A. 7,21 gam B. 8,2 gam C. 8,58 gam D. 8,74 gam 
Câu 2: Dung dịch X gồm 0,1 mol H+, z mol Al3+, t mol NO

3- và 0,02 mol SO42-. Cho 120 ml dung dịch Y

gồm KOH 1,2M và Ba(OH)2 0,1M vào X, sau khi các phản ứng kết thúc, thu được 3,732 gam kết tủa. Giá

trị của z, t lần lượt là

A. 0,020 và 0,120. B. 0,020 và 0,012. 
C. 0,120 và 0,020. D. 0,012 và 0,096.

Câu 3: Hịa tan hồn tồn m gam hỗn hợp Na2O,Al2O3 vào nước được dd trong suốt X. Thêm dần dd

HCl 1M vào dd X nhận thấy khi bắt đầu xuất hiện kết tủa thì thể tích dd HCl 1M đã cho vào là 400ml sau
đó cho thêm vào 200ml hoặc 600ml dd HCl 1M thì đều thu được a gam kết tủa. Giá trị của a và m lần
lượt là:

A. 7,8 và 19,5 B. 15,6 và 39 C.15,6 và 37 D. 7,8 và 39.

Câu 4. Hòa tan 0,24 mol MgSO4; 0,16 mol AlCl3 vào 400 ml dd HCl 1M được dd A. Thêm 500 ml dd

NaOH 3M vào A thấy xuất hiện kết tủa B. Đem tồn bộ B nung trong khơng khí đến khối lượng không
đổi được m gam chất rắn E. Giá trị của m là:

A. 9,60. B. 10,62. C. 17,76. D. 13,92.

Câu 5. Cho 200 ml dd X gồm Ba(OH)2 0,5M và NaAlO2(hay Na[Al(OH)4]) 1,5M. Thêm từ từ dd H2SO4

0,5M vào X cho đến khi kết tủa tan trở lại một phần, thu được kết tủa Y. Đem nung Y đến khối lượng
khơng đổi được 24,32g chất rắn Z. Thể tích dd H2SO4 0,5M đã dùng là:

A. 1,34 lít. B. 1,10 lít. C. 0,55 lít. D. 0,67 lít.

Câu 6: Cho 200 ml dung dịch KOH 0,9M; Ba(OH)2 0,2M vào 100 ml dung dịch H2SO4 0,3M và

Al2(SO4)3 0,3M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lượng kết tủa thu được là:

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Câu 7. Cho 1,6 gam SO3 vào 600 ml dung dịch AlCl3 0,1M được dung dịch X. Cho kim loại Ba vào X

thốt ra 0,25 gam khí và có m gam kết tủa. Giá trị của m là:

A. 4. B. 5. C. 6. D. 7.

Câu 8: Cho 200 ml dung dịch gồm KOH 1M và NaOH 0,75M vào 100 ml dung dịch AlCl3 1M. Sau khi

kết thúc các phản ứng thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là :

A. 3,90. B. 11,70. C. 7,80. D. 5,85.

Câu 9: Trộn lẫn 100ml dung dịch Ba(OH)2 1M với 100ml dung dịch Al2(SO4)3 0,2M, khuấy đều cho
phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được x gam kết tủa và dung dịch A. Sục CO2 dư vào A thu được y gam kết
tủa. Giá trị của x và y tương ứng là

A.13,98 và 7,06. B.23,3 và 7,06. 
C.23,3 và 3,12. D.13,98 và 3,12.

Câu 10: Cho 38,775 gam hỗn hợp bột Al và AlCl3 vào lượng vừa đủ dung dịch NaOH thu được dung

dịch A (kết tủa vừa tan hết) và 6,72 lít H2 (đktc). Thêm 250ml dung dịch HCl vào dung dịch A thu được

21,84 gam kết tủa. Nồng độ M của dung dịch HCl là:

A. 1,12M hoặc 2,48M B. 2,24M hoặc 2,48M 
C. 2,24M hoặc 3,84M D. 1,12M hoặc 3,84M

Câu 11: Cho m gam NaOH vào 300ml NaAlO2 0,5M được dung dịch X. Cho từ từ dung dịch chứa

500ml HCl 1,0M vào dung dịch X, thu được dung dịch Y và 7,8 gam chất kết tủa. Sục CO2 vào dung dịch

Y thấy xuất hiện kết tủa. Giá trị của m là:

A. 4,0 gam B. 12,0 gam C. 8,0 gam D. 16,0 gam

Câu 12: Cho 16,9 gam hỗn hợp Na và Al hòa tan hết vào nước dư thu được dung dịch X. Cho X phản 
ứng hết với 0,8 mol HCl thu được 7,8 gam kết tủa và dung dịch Y.Sục CO2 vào Y khơng thấy có kết tủa

xuất hiện. Tính khối lượng Al trong hỗn hợp ban đầu.

A. 3,95 gam B. 2,7 gam C. 12,4 gam D.5,4 gam

Câu 13: Hòa tan m gam hỗn hợp Al, Na vào nước thu được 4,48 lít khí (đktc). Mặt khác hòa tan m gam 
hỗn hợp trên vào 100 ml dd NaOH 4M ( dư) thì thu được 7,84 lít khí( đktc) và dung dịch X. Thể tích dd
2 axit (HCl 0,5M và H2SO4 0,25M đủ phản ứng với dung dịch X để được kết tủa lớn nhất là:

A. 500ml B. 400 ml C. 300ml D. 250ml

Câu 14. Hòa tan hoàn toàn m gam ZnSO4 vào nước được dd X. Nếu cho 110 ml dd KOH 2M vào X thì

thu được 3a mol kết tủa. Mặt khác, nếu cho 140 ml dd KOH 2M vào X thì thu được 2a mol kết tủa. Giá
trị của m là:

A. 32,20. B. 17,71. C. 24,15. D. 16,10.

Câu 15. Hòa tan hết m g ZnSO4 vào nước được dd X. Cho 110 ml dd KOH 2M vào X, thu được a mol

kết tủa. Mặt khác, nếu cho 140 ml dd KOH 2M vào X thì cũng thu được a mol kết tủa. Giá trị của m là:
A. 20,125. B. 22,540. C. 17,710. D. 12,375.

Câu 16: Cho m gam kali vào 120 ml dung dịch ZnSO4 1M thấy khối lượng dung dịch sau phản ứng tăng

4,24 gam. Giá trị của m là:

A. 14,04. B. 9,36. C. 4,368. D. 12,48.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

mol của dung dịch X:

A. 0,2M B. 0,4 M C. 0,3M D. 0,25 M

Câu 18: Cho m gam Na vào 200 ml dung dịch ZnCl2 0,1M.Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu

được 0,99 gam kết tủa.Giá trị lớn nhất của m là:

A.1,38 B.1,15 C.1,61 D.0,92

Câu 19: Hòa tan m gam hỗn hợp X gồm K2O và Zn vào nước dung dịch A chứa 1 chất tan , 6,72 lít khí

và 1 gam chất rắn khơng tan.% khối lượng của Zn trong X là :

A. 42,36% B. 32,64% C. 43,26% C. 46,23%

ĐÁP ÁN CHI TIẾT

Câu 1: Chọn đáp án C






  




2 2
H

ddA : Ba(AlO ) : amol

n 0,135 0,11mol H

Al : 0,02mol



0,11 2a 3(2a n )   2a 3(2a 0,07) 
 




     

 



       

Ba
Al
O
BTE

n a 0,04

a 0,04mol X n 2a 0,02 0,1

n b

2.0,04 2.0,04.3 2b 0,135.2 b 0,025mol m 8,58g

Câu 2: Chọn đáp án A





   



 

 

   

 

 

BTDT

BaSO
Ba

Al (OH)
OH

: 0,1 3z t 0,02.2

n 0,012mol

; 3,732g

n 0,168mol n 0,012mol

Vì số mol OH = 0,168 – 0,1 = 0,068 > 3 lần số mol kết tủa → chắc chắn kết tủa bị tan 1 phần
0,168 – 0,1 = 3z + (z - 0,012) → z = 0,02 → t = 0,12

Chú ý: Các bạn hãy hiểu là OH làm hai nhiệm vụ. Nhiệm vụ 1 là đưa kết tủa tới Max (3z) .Nhiệm vụ 2 là 
hòa tan 1 phần kết tủa (z - 0,012)

Câu 3: Chọn đáp án C

Dung dịch X trong suốt nên Na2O dư ,Cho thêm 200 ml HCl thì kết tủa chưa cực đại,Cho thêm 600 ml

HCl thì kết tủa đã bị tan một phần do đó có ngay :

   

 

    

 

 



NaAlO

NaOH HCl

n : x mol a 0,2.78 15,6g

0,6 x 3(x 0,2)

n : 0,4mol (n 0,4mol)



   



2 3

Al O
BTNT

Na O

n : 0,15mol

x 0,3 m

n : 0,35mol

Câu 4. Chọn đáp án B

Ta có: 2

( )

: 0, 24
1,5

: (0,16 0,14 0, 02)
0, 4




  

    

 

Mg OH
OH

Al OH
H

n mol

B

n mol

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

2 3

: 0, 24

10,62
: 0,01

  

MgO
m
Al O

Câu 5. Chọn đáp án A

4
2
2 3
2
aS
0, 2
0,1

0,1 ; 24,32

0, 01
0,3


 
  
  
  

  

OH
B O
Ba
Al O
AlO
n mol
n mol

n mol g

n mol

0, 2 0,3 3(0,3 0, 02) 1,34 1,34







H       V lit

Câu 6: Chọn đáp án C

Ta có :






 

 

 

   
    


 

 

2
4
2
3
OH d
OH
H
BaSO4
SO
Ba
Al
n 0,26

n : 0,2mol

n 0,06

n 0,12mol

n 0,03 0,09mol

0,2 0,06.3 (0,06 n )

n 0,04mol
n 0,06mol
4

3
BaSO
Al (OH)
n 0,04
m 12,44g
n 0,04mol


  



Câu 7. Chọn đáp án D

Ta có : 3 2

2
3

SO H Ba

AlCl OH

n 0, 02 mol n 0, 04 mol n 0,125 mol

n 0,125 mol

n 0, 06 mol n 0, 25 mol

 

   
 
  
   

 


Nhiệm vụ của OH- là :

3 3

Al(OH) Al(OH)

0, 250, 04 0, 06.3 (0, 06 n   )n 0, 03mol

Vậy : 4

BaSO
Al(OH)

n 0, 02 mol

m 7

n 0, 03mol




  



Câu 8: Chọn đáp án A 
Ta có :

3
3
OH
Al (OH)
Al
n 0,35mol

n 0, 05mol

n  0,1mol


  

 



Câu 9: Chọn đáp án D 
Ta có : 2

2
4

Ba
SO

n 0,1mol

x 0,06.233 13,98

n 0,06mol



   
 

3
3
OH
Al (OH)
Al
n 0,2mol
n 0
n 0,04mol




  
 


Khi sục CO2 vào A BTNT.AlnAl (OH)30,04mol y 3,12

Câu 10: Chọn đáp án D 
Ta có:

BTE

H Al

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

aA 2
3

Al BTNT,Al

N lO
AlCl

n 0,2mol

38,775 n 0, 45mol

n 0,25mol




   




Khi cho HCl vào :

H
H

n 0,28mol

n 0,28 0,45

n 0,45 3(0,45 0,28) 0,96mol







  

   

 

0,28

HCl 1,12 M

0,25
0,96

HCl 3,84 M

0,25

 



 

Câu 11: Chọn đáp án D

Chú ý: Khi cho HCl vào thì nó tác dụng với NaOH trước.Sục CO2 vào Y có kết tủa → NaAlO2 có dư.

Ta có ngay: nH nOH n 0,5 m 0,1 m 16g

        

Câu 12: Chọn đáp án D

Với bài tốn này ta có thể tư duy bằng cách BTNT.Clo như sau.Sau khi phản ứng thì Clo trong HCl sẽ
biến vào NaCl và AlCl3.Do đó ta có:

NaCl
Na

AlCl
Al

n amol

n amol 23a 27b 16,9 a 0,5mol

16,9g

n b 0,1 mol

n b mol a 3.(b 0,1) 0,8 b 0,2mol





      

          

  

  mAl 0,2.27 5,4g

Câu 13: Chọn đáp án A

Vì lượng H2 trong thí nghiệm 1 ít hơn thí nghiệm 2 →khi hịa m vào H2O thì Al dư.

Ta có: Na BTE

n amol a 3a 0,2.2 a 0,1mol

n bmol a 3b 0,35.2 b 0,2mol



     

 

      

 



aA 2

N lO
BTNT( Na Al )

H
NaOH

n 0,2mol

X n 0,3 0,2 0,5mol

n 0,5 0,2 0,3mol 

  

     

  



V.0,5 V.0,25.2 0,5 V 0,5lit

    

Câu 14. Chọn đáp án D

Ta có:















     



    

     

   



 

  

 

 

   



1
2

0,22 2 2 3 0,1

:
0,22

0,03

0,28 2 2 2

0,28

0,22 2.3

: 0 (loại)

0,28 2 2 2

OH
OH
Zn

x x a x mol

TH

n mol

a mol

x x a

n mol

a

n x TH a

x x a

Câu 15. Chọn đáp án A

Ta có : 0, 22 2 0,125

0, 28 2 2( )




   

   



a

x m A

x x a
Câu 16: Chọn đáp án D

Ta có nZn2 0,12mol

m 4,24g

 



 



</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Tương tự nếu kết tủa chưa cực đại cũng vô lý ngay lý do là khối lượng kết tủa lớn hơn khối lượng K cho
vào nên dung dịch không thể tăng khối lượng được.

Do đó có ngay :

K KOH H

n 0,12mol

m 4,24g

n amol n amol n 0,5amol

 

 


     



a 0,12.2 2(0,12 n ) a 0,32mol

m 12,48g

n 0,08mol

4,24 39a a 99n






  

  



   



  

 



Câu 17: Chọn đáp án B

Dễ dàng suy ra kim loại đó là Zn.

Ta có:

 

2 2 2

H OH A ZnO

n 0,2moln  0,4moln 0,2mol X 0,4

Câu 18: Chọn đáp án A

Ta có: Zn2 Max

n 0,02mol

n 0,02.2 2(0,02 0,01) 0,06mol

n 0,01mol









     

 


 m 1,38 g

Câu 19: Chọn đáp án C

Dễ thấy chất rắn không tan là Zn.
Ta có: H O2 K ZnO2 2 BTE

n amol

X 2a 2a 0,3.2 a 0,15mol

m 1gam




     




K O
BTNT

m 0,15.94 14,1g 10,75

X %Zn 43,26%

10,75 14,1
m : 0,15.65 1 10,75g

 



     

 

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, nội 
dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm,
giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên 
danh tiếng.

I.Luyện Thi Online

-Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng 
xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh
Học.

-Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các 
trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường
Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức 
Tấn.

II.Khoá Học Nâng Cao và HSG

-Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS
THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

-Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành

cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. 
Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng
đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.

III.Kênh học tập miễn phí

-HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả

các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu
tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

-HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi 
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng
Anh.