100 loại nhu cầu tâm lý của con người: phần 2 - nxb phụ nữ

46.NĂMPHƯƠNGPHÁPGIẢIQUYẾTMÂUTHUẪN
Rấtnhiềungườithởvắnthandài,phànnàn:“Làmviệcởđơnvịnàythật
chẳng có ý nghĩa”. Loại tâm lý này chủ yếu là do ngun nhân người ấy
khơngnhấttríýkiếnvớiđồngnghiệp,cũnglàdokhơngxửlýtốtquanhệ
giaotiếpnênmớicảmthấynơimìnhlàmviệcnhàmchán,bếtắc.Nhưngnếu
thiếunhữngngườinhưvậythìthếgiớicũngtrởnênnhạtnhẽo.
Bất cứ đơn vị nào đều có đủ các dạng người với những tính cách khác
nhau.Trongsốđótấtnhiênsẽnảysinhýkiếnbấtđồngvàxungđột.Vìmỗi
cánhânđềuxuấtpháttừlậptrườngcủamìnhmàphátbiểuýkiếnchonên
khơng tránh khỏi va chạm với người khác. Chúng ta phải nghĩ cách giải
quyếtnhữngvấnđềnàythếnào?
Trướchếttrongtìnhtrạngnảysinhmâuthuẫnvớingườikhác,bảnthân
nênchọnphươngphápxửlýthếnào?Thídụbạnlàngườilãnhđạotrongtập
đồn,mộtkhinảysinhvấnđềbạnnênnóisuynghĩvàdựđịnhcủabảnthân
vớingườikhác.Nếunhưtrướcđóbạnxửlýtốtnhữngloạivấnđềnhưvậy
thìhiệntạiđươngnhiênbạncũngsẽxửlýtốt.Nhưngbạnnênthamkhảoý
kiếnmọingườixemcáchxửlýcủabạncóổnthoảkhơng?Nếucóngườiđề
xuấtýkiếnphảnđốiphươngphápxửlýcủabạnvàkéotheomộtsốngười
nữaphảnđốithìbạnnênchọncácphươngpháptừAđếnEđểđốiphóvới
họ:
A. Khi khơng xử lý được nên đề xuất tìm phương pháp giải quyết ổn
thoả.
B.Bảnthânkhơngngừngsuynghĩ,sauđónóivớimọingười:“Điềunày
đốivớitơikhơngthànhvấnđề,cácanhhãylàmtheotơinhé!”
C.Điềuquantrọnglàkhiếnmọingườinhiệttìnhcơngtác.Vìthếmànói
vớihọrằng:“Cácanhnóirấtcólý,mờicácanhlàmnhưvậynhé!”
D.Tuydùnguyquyềncủamìnhđểthuyếtphụcmọingườinhưngvẫnhỏi
họ:“ýkiếncácanhthếnào?Mỗingườiđềucócáchnhìnkhácnhauchứ?
E.Tinrằngcóngườiphảnđốilàrấttựnhiênnhưngcầnphảibìnhtĩnh,
chonênkhơngcầnphảidodựmàdựatheotưtưởngcủamìnhmàlàm.
Nămloạitìnhhuốngnàylàtâmlýđiểnhìnhlúcgặpýkiếnphảnđối.Vậy

thìbạnsẽchọnphươngphápnào?
NhữngngườichọnphươngphápcủaAlàngườigiảiquyếtvấnđềlấysự
thoả hiệp là chính. Mỗi khi nảy sinh mâu thuẫn và ý kiến bất đồng, họ
thườngnhườngđốiphương,cólúcthậmchíđồngývớiýkiếnđốiphương.
Người chọn phương pháp của B là mẫu người cố chấp, tự tơn. Dù làm
việc gì, họ đều không cần làm rõ thắng thua. Dạng người này thuộc kiểu
nhânvật“Theomôthứchạtnhân”,khôngngheýkiếnngườikhác,tươngđối


dễbịkíchđộng.
NgườichọnphươngphápcủaCthuộcmẫungườiơnhồ.Họrasứctránh
vachạm,khơngmuốntranhcãivớiđốiphương,vẫnmuốngiữmốiquanhệ
tốtvớimọingười,tránhlàmtổnhạiđếnngườikhác.
NgườichọnphươngphápcủaDthuộcmẫungườithẳngthắn.Mẫungười
nàynếugặptìnhhuống,ýkiếnbấtđồngnhấtđịnhphảithảoluậnrõvớiđối
phươngchođếnkhitìmraphươngphápgiảiquyếtvấnđề.
NgườichọnphươngphápgiảiquyếtcủaEthuộcmẫungườilẩntránh.Họ
tuy có thể tích cực với các vấn đề nhưng khơng thể giải quyết vấn đề và
thườnghayđặtvấnđềsangmộtbênchờgiảiquyết.
Cácnhàtâmlýhọcđãtiếnhànhđiềutramộtsốnhânviên,mụcđíchlàđể
hiểulúcnảysinhmâuthuẫntrongđơnvị,ngườitasẽchọncáchnàotrong5
loạigiảiquyếtmâuthuẫn.Kếtquảcủanórấtphongphú.
Căn cứ vào ý kiến của đương sự, phàm là những người muốn làm tốt
thườngdùngphươngphápcủaD,cũngcómộtsốngườidùngphươngpháp
ơn hồ. Một số người giữ thái độ “Làm gì cũng làm tốt” thì dùng phương
pháp “Nhìn thẳng vấn đề”, cũng có một số người dùng phương pháp lẩn
tránhhoặcphươngphápcốchấp.
Nói chung khi con người ta phát sinh mâu thuẫn, phần nhiều dùng
phươngpháp“Nhìnthẳngvấnđề”đểgiảiquyếtvấnđề.Đươngnhiêncũng
cólúcdùngphươngphápơnhồ.

Nếunhữngngườixungquanhmấtđiniềmtinthìdùngphươngphápcố
chấpđểduytrìýkiếncủamình.Khilùimộtbướcđểđốiđãivớingườikhác
thìdùngphươngphápnétránh.
47.NHUCẦUTHỰCHIỆNVÀNHUCẦULẨNTRÁNHTHẤT
BẠI.
Ngườitanóichungđềucósựmâuthuẫnlàmuốngiànhđượcthànhcơng
nhưnglạisợthấtbại.muốngiànhđượcthànhcơngthìkhótránhkhỏimạo
hiểm. Trên thực tế sau khi khắc phục khó khăn cực lớn mà thành cơng,
ngườitatựnhiênsẽcócảmgiácbằnglịng.Điềuđónóirõthànhcơngkhơng
phảidễ.Nếubạnmuốngiànhđượcthànhcơnglớnthìhãychuẩnbịđónnhận
thấtbại.Cũnglànóitrướckhithànhcơngthìerằngthấtbạisẽđếncùngvới
bạn.Haitưtưởngnàycótácdụngthúcđẩythànhcơng.
Cácnhàtâmlýhọcđãchomộtsốhọcsinhnamlàmmộtthínghiệm,mục
đíchlàmuốnhiểuxemhànhđộngcủaconngườicóảnhhưởngtớihyvọng
thànhcơnghaynhucầulẩntránhthấtbạihaykhơng?
Các nhà tâm lý học để cho các em học sinh chơi trị ném vịng. Mỗi
ngườiđượcném50lần,10lầnlàmộttổ,tổngcộnglà5tổ.Họcsinhcóthể


tựchọncựlyném.Cựlycàngxathìđiểmcàngcao.
Kếtquảcómộtsốhọcsinhcóhyvọngtràntrề,rasứclẩntránhthấtbại
vẫnchọncựlynémvịngởtầmtrungbình.Cịnmộtsốhọcsinhkhơnghy
vọngthànhcơngcũngkhơnglẩntránhthấtbạithìkhơngchọncựlygầnmà
chọncựlyxa.
Tuynhiên,ngườikhơngsợthấtbạinóichungthườngkhiêuchiếnvớikhó
khănkhóthựchiện.Họcũngkhơngdựavàovậnmay,chỉcăncứvàothực
lựcbảnthânđểchọnmụctiêumàbảnthâncóthểthựchiệnđược.Chọncự
lýhợplýlàthúcđẩysựnỗlựccủaconngườita.Tráilại,ngườisợthấtbại,
khơngcótínhtíchcựcdễchọnmụctiêukhóthựchiệnhoặckhơngmấyhy
vọng.

48.PHƯƠNGTHỨCTHỰCHIỆNNHUCẦU
Trẻ em thường tự mình tạo lập mục tiêu và khơng ngừng nỗ lực thực
hiện.Nhưngcómộtsốemkhơngmuốnchủđộnglàmbấtcứviệcgì.Ngun
nhânnàokhiếncácemcóbiểuhiệnnhưvậy.Đóchínhlànhucầuthựchiện
củaconngười.Nhucầuthựchiệncủatrẻemcómốiquanhệmậtthiếtvới
việcchamẹcótơntrọnglịngtựtơncủacácemhaykhơng.
Nhucầuthựchiệnlàtrạngtháitâmlýtươngđốiổnđịnh.Dướisựgiáo
dụcvàảnhhưởngcủachamẹ,nhucầunàycóthểhìnhthànhtừkhicácem
cịnrấtnhỏ.Trongthựctế,nhucầunàycơbảnhìnhthànhtừthờikỳtrẻcịn
búmẹ.Thídụ,lúctrẻemkhóc,ngườimẹlậptứccóphảnứngthìtrẻemsẽ
tin rằng tiếng khóc của chúng có thể làm thay đổi hồn cảnh xung quanh.
Nhucầuthựchiệnbắtđầutừtưtưởngđó.Nếungườimẹkhơngcóphảnứng
tứcthìthìsaunàyđứatrẻsẽkhơngkhócnữavìbécókhóccũngkhơngthay
đổi được gì. Nhưng trẻ em khơng khóc mà khoẻ mạnh có phản ứng tương
đốichậmvớisựthayđổihồncảnhbênngồi.Trẻemnóichungđềuthơng
qua tiếng khóc để gây ảnh hưởng tới sự thay đổi hồn cảnh thế giới bên
ngồi.Đólàkinhnghiệmsốngbanđầucủachúng.
Sựthểnghiệmbanđầulàhạtnhânhìnhthànhtưtưởngcủatrẻnhỏ.Cho
nên,lúctrẻcịnnhỏ,cácbậcchamẹnêntíchcựcđápứngphảnứngcủatrẻ.
Khicácemthíchgìthìchamẹnêngiúpđỡcácem.Điềuđórấtquantrọng
đểbồidưỡngnhucầuthựchiệncủatrẻ.
Thờithơấu,việchuấnluyệnnănglựcđộclậpchocácemcóquanhệmật
thiết với sự phát triển nhu cầu thực hiện ở trẻ. Các nhà tâm lý học đã tiến
hànhđiềutraxemsựchămsócconcủacácbậcchamẹcóliênquanđếnnhu
cầuthựchiệncủatrẻhaykhơng?Kếtquảchứngminhnhữngemcónhucầu
thựchiệncaonóichungđượcchamẹhuấnluyệnnănglựcđộclậptừkhicịn
nhỏ.Thídụnhưdạyemmộtmìnhđiquađường,tựmangtiềnlẻvàthường


khen ngợi hành động của các em. Vả lại các bậc cha mẹ khơng nên nói

những lời như ra lệnh với các em như “Khơng được làm như vậy!”; “Con
cầnlàmthếnày”v.v…
Nóichungchamẹđặcbiệtquantâmsẽkhiếntrẻemcónhucầuthựchiện
mạnhmẽ.Tronggiađình,chamẹcổvũcontrẻgiànhđượcthànhtíchtốt,lại
nhiệttìnhđộngviêncácemkhắcphụckhókhăn,đặcbiệtkhoandungcho
tínhđộclậpcủacácem.Tráilại,cónhữngbậcchamẹhaytráchmắngkhi
congặpsaitráimàkhơngbiếthướngdẫn,cổvũcácemkhiếnchocácem
khơng biết làm gì, chỉ nghe lời cha mẹ một cách tuyệt đối, khơng có một
chútnàođộclậpcủabảnthân.
49.NHUCẦUTỰMÌNHBỔSUNG
Trongxãhộicạnhtranhhiệnđại,nếucàngítcạnhtranhthìnănglựccon
ngườingàycànggiảm.Nếuthấtbạimộtviệcthìbảnthâncảmthấyviệcgì
cũngkhơngthànhcơng,chỉcóthểkhiếnchoconngườitarơivàotrạngthái
phiềnmuộn“Takhơngcónănglực”.
Lẽnàolạikhơngcógiảiphápgiảithốtconngườikhỏitrạngtháiđó.Các
nhàtâmlýhọcđãđặtrakếhoạchkhắcphụcchoconngườikhơngcóchítiến
thủtrongtrịliệugiáodục.Họchọn12họcsinhtrongnhàtrườngđượccho
rằngkhơngcóchítiếnthủvàchiacácemlàmhainhóm.Nhómthứnhấtđề
xuấtvấnđềchohọcsinhtươngđốidễtrảlời,cịnnhómthứhaichỉđềxuất
vấnđềtươngđốidễtrảlờivớiqnửahọcsinh.Nhưng5câuhỏicómột
câuphảisuynghĩnghiêmtúc,phảihếtsứcnỗlựcmớicóthểtrảlờiđược.
Đồngthời,cácnhàtâmlýcịnchỉrachocácemphươngpháptránhthấtbại.
Kết quả của việc trị liệu giáo dục trong 25 ngày là khi các em của hai
nhómtrảlờicâuhỏidễthìthànhtíchcóđượcnângcao.Đặcbiệtlàhọcsinh
tổthứhaimặcdùgặpthấtbạivẫncốgắnghếtsức.Vớihọ,thấtbạilàđiểm
chuyểnđổicủathànhcơng.Cácemđãnhậnthứcđượcthấtbạixảyralàdo
bảnthânkhơngcốgắng.
Thínghiệmđóchứngminhchochúngtathấy,dùlàngườikhơngcóchí
tiếnthủthếnàochăngnữa,chỉcầnđểhọthửnghiệmnhiềulầnthànhcơng,
dạyhọkiênnhẫnchờđợithấtbạithìhọsẽcóniềmtinvàosựthànhcơng.

Ngồira,trongthànhcơnghàmchứanhiềulầnthửnghiệmthấtbạicóthể
giúphọnỗlựckhắcphụckhókhăn.
Trongcạnhtranh,ngườitathườnglấykếtquảđánhgiánănglựccủamột
cánhân.Điềuđódẫnđếnviệctrẻemơmấphyvọngqlớnhoặcchỉvìkết
quảkhơnglýtưởnglàđánhgiácácemkhơngcốgắng.Vìthế,chúngtahy
vọngcóthểcăncứvàokhảnăngcủamỗingườiđểtìmraphươngphápgiải
quyếtvấnđềchobảnthân.Nhưvậycóthểnhậnthứcđượcnănglựcvàsựcố


gắngcủabản thântrong sựthànhcơng. Thídụ trongkhithi đấu,bạn xuất
phátcóchậmhơnsovớimọingườinhưngvẫnrasứchồnthànhcuộcđua.
Nhưvậyngườixemsẽchorằngbạnlàngườicósứccạnhtranhvàlnln
cốgắng.Chonêntinhthầncốgắnglàyếutốquantrọnglàmnênsựthành
cơng.
50.SAILẦMTHUỘCVỀTHỰCHIỆNNHUCẦU
Có một thí nghiệm chứng minh, cho người mất ngủ uống thuốc kích
thích,họsẽngủrấtngon.Ngườitanóichungđềuchorằngnếunhưmấtngủ
thìnênuốngthuốcngủvàotrướckhingủ,conngườisẽcảmthấyhưngphấn.
Thếlàcácnhàtâmlýhọcđãlàmmộtthínghiệmđểchứngminhchongười
mấtngủtinrằngsựhưngphấnvàmấtngủkhơngcóliênquanđếnnhau.
Trướckhiđingủ,cácnhàtâmlýchomộtsốngườibệnhuốngthuốcgiả
khơnggâybấtcứtácdụngphụnàovànóivớihọrằng:“uốngthuốcnàysẽ
dẫn đến sự hưng phấn sinh lý”. Đương nhiên thuốc sẽ không có tác dụng,
bệnh nhân tưởng tượng ra lúc ngủ sẽ tạo ra sự hưng phấn. Nhưng họ cho
rằngsựhưngphấnđóhồntồndotácdụngcủathuốcngủtạorachonênhọ
ngủsớmhơnngàybìnhthường.
Sauđócácnhàtâmlýlạilàmmộtthínghiệmkhác.Tồnbộngườitham
gialàhọcsinh.Mộtnửacácemtrongsốđóđượcphátthuốcvàcácnhàtâm
lýnóivớicácem:“Saukhiuốngthuốcsẽảnhhưởngđếnsựđiềuhồcủa
mắt và tay, ảnh hưởng đến cả cơng việc”. Nửa cịn lại khơng được phát

thuốc.
Kếtquảlànhữngemkhơngđượcphátthuốccũngkhơngcócáchnàotìm
rađượclýdothấtbạicủabảnthân.Saukhiliêntụcthấtbạithìngườicónhu
cầuthànhcơngcơngtáctốthơnngườiítcónhucầuthànhcơng.Màtrongsố
họcsinhđượcphátthuốccũngchorằngkhơngphảibảnthânlàngunnhân
thấtbại,ngườicónhucầuthànhcơnglạiđạtkếtquảcơngtáckémhơnngười
ítcónhucầuthànhcơng.
Dosailầmthuộcngunnhânthấtbạikhiếnchonhữngngườicónhucầu
thànhcơngkhácnhaubiểuhiệntháiđộcơngtáckhácnhau.
Từtìnhhuốngthơngthườngmànói,ngườicónhucầuthànhcơngcaovì
biết thất bại là do bản thân khơng cố gắng cho nên họ liên tục cố gắng.
Nhưngdođượcphátthuốcnênhọchorằngthuốclàmgiảmđinănglựccủa
bảnthânvìthếmàmấtđisựcốgắnglàmviệc.Màngườicónhucầuthành
cơngthấpthìchorằngngunnhânthấtbạilàvấnđềnănglực,khơngđểý
đến việc có dùng thuốc hay không vẫn tiếp tục phát huy năng lực bình
thườngcủabảnthânkhiếnchocơngviệcđạthiệuquảcao.


51.NHÂNTỐXÃHỘIKHIẾNPHỤNỮLẨNTRÁNHTHÀNH
CƠNG
Lựclượngphụnữngàycàngmạnh.Khơngnhữnghọgiốngnamgiớiở
cươngvịcơngtácmàcịnlàmchủgiađình.Tuyảnhhưởngcủatràolưugiải
phóngphụnữngàycàngmạnhmẽnhưngquanniệmtruyềnthốngvẫncịn
tồn tại. Quan niệm này u cầu nam giới có tịnh thần độc lập, có thể biểu
hiệnnănglựcbảnthânmànữgiớithìbịđộng,lncótìnhcảmtinhtế,thận
trọng.Namgiớicótưtưởng“khơngthểthuanữgiới”,“khơngthểlấyvợhơn
mình”.Córấtnhiềungườichorằngnamgiớiưuviệthơnnữgiới.
Cácnhàsinhvậtchứngminhrằng:namnữquảthựcsựcósựkhácbiệt.
Namgiớichiphối,nữgiớiphụctùngđãtrởthànhmộtvấnđềrấttựnhiên.
Nữgiớibịràngbuộcbởivấnđềsinhcon,nidạyconcái,giữtráchnhiệm

trơngcoinhàcửa.
Vềquanđiểmnày,cácnhànghiêncứuđãtiếnhànhđiềutravàpháthiện
ranhiềunơinữgiớivẫnchiphốinamgiới.ThídụnhưởnướcMỹ,vịtrícủa
nữ giới vẫn cao hơn nam giới. Tuy nhiên có một số phụ nữ vẫn sợ thành
cơngvìsợsaukhithànhcơngsẽbịxãhộicựtuyệt,rấtkhótồntạigiữaxã
hộivàbạnbè,thậmchítươnglaikếthơncịnkhókhăn.
52.QUYTHUỘCNGUNNHÂNTHẤTBẠI
Trẻemchorằngthànhtíchkhơngtốtlàdobảnthânkhơngcốgắng,dotrí
óc mình khơng ra gì, khơng có phương pháp học tốt. Trên thực tế nguyên
nhân tạo thành kết quả này quan trọng hơn bản thân các em vì nó có ảnh
hưởngquyếtđịnhđếnhànhđộngsaunày.
Chủnghĩakếtquảchỉtínhđếnkếtquả,khơngchọnthủđoạn.Nhưvậy
khơngnhữngxuấthiệntệnạnphươngphápmàcịncóhạichophươngthức
suynghĩ.
Nếunhưchúngtamuốnthànhcơngthìcầnphảichuẩnbịcácloạinhân
tố. Các nhà tâm lý học cho rằng: Ngun nhân thành cơng và thất bại có
quanhệvớiviệcthựchiệnnhucầu,có4nhântốcótínhquyếtđịnhlànăng
lực,sựcốgắng,vậnmay,bàihọc.Hainhântốđầuthuộcnhântốtựthân,hai
nhân tố sau là điều kiện bên ngoài. Khi nhân tố tự thân có tác dụng quyết
địnhthìngườithànhcơngcảmthấyhuyhồngrạngrỡ,ngườithấtbạisẽcảm
thấytủinhục.
Nănglựcvớibàihọclànhântốtươngđốiổnđịnh.Khimộtsốnhântốđó
cótácdụngchủđạo,conngườitanóichungcóthểđạtđượchiệuquảmong
muốn.Màngunnhândobiếnđộngcủahồncảnhvàsốmệnhcótácdụng


chủ đạo thì con người khó mà dựa theo sự mong muốn của mình mà làm
việc. Điều đó hình thành hai tổ hợp có ảnh hưởng khác nhau với những
ngườinihyvọngcaovàkhơngmấyhyvọng.
Ngườihammuốnthànhcơngvẫnmangtráchnhiệmrấtnặngnề.Họcho

rằng năng lực và sự nỗ lực của bản thân có tác dụng quyết định sự thành
cơng,thấtbạitạothànhlàdokhơngcốgắng.Chonênnếucóthểthànhcơng,
họsẽcảmthấymãnnguyện.Nếugặpthấtbại,họcũngkhơnghổthẹnmàchỉ
làsựtổngkếtkinhnghiệm,lấylạisựhưngphấnđểtiếptụccốgắng.
Ngườikhơngmấyhyvọngthànhcơngthiếusựtintưởngvàosựnỗlực
củabảnthân.Dùlàthànhhaybại,họđềuchorằngngunnhânbênngồi
cótácdụngquyếtđịnh.Chonênhọrấtkhóthểnghiệmđượcsựthànhcơng
màvớithấtbại,họcũngkhơngchorằngbảnthânkhơngnỗlực.Dothành
cơnggkhơngphảigiànhđượcthơngquasựcốgắngkhiếnhọbắtđầumấtđi
tínhtínhcựcnỗlựcphấnđấu.
53.BẮTĐẦUTỪNHUCẦUTHÂNCẬN
Trongmộtgianphịngthínghiệm,cácbácsĩđãtiếnhànhthínghiệmxem
kíchđiệncóliênquanđếnhiệuquảsinhvậthọchaykhơng.Bácsĩchỉhuy
đã giới thiệu cho các em học sinh phương pháp trị liệu bằng điện và chỗ
đángsợcóthểxảyrasựcố.Saucùng,cácbácsĩcườngđiệuthínghiệmđó
rấtquantrọng,chỉthiếtbịđiệnđặtbêncạnhcácemmànói:“Lúcthínghiệm
phảichịukíchđiệnlớn,khótránhkhỏiđauđớnnhưngtuyệtđốikhơnglàm
thươngtổnđếnthânthể”.
Đồngthời,ởmộtgianphịngkhác,cácbácsĩcùnglàmthínghiệmgiống
nhưvậynhưnglạinóivớicácem:“Dịngkíchđiệnrấtthấp,cănbảnkhơng
gâyđauđớngì.Tuyvậynósẽgâymộtsốkhóchịu”.
Haiphịngthínghiệmnàycầnchuẩnbịtrong10phút,trongthờigianđó
cácemcóthểđứngtrongphịnglớncùngvớinhữngngườikháchoặcởmột
mìnhtrongphịngnhỏ.Tấtcảđềudocácemtựchọnlựa.Kỳthực,đómớilà
mụcđíchchínhđểcácnhàtâmlýhọckiểmnghiệmxemtrongđiềukiệnnào
thìconngườitasẽnảysinhhànhđộngthâncậnvớingườikhác.
Cácnhàtâmlýhọcđặtgiảthiết,khiconngườitacàngcảmthấykhơng
nổnthìsẽhyvọngđượcởcùngvớingườikhác.Kếtquảgiảthiếtđólà
đúng.Vìsốhọcsinhcảmthấybấtanởcùngtrongphịnglớnnhiềugấp3lần
sốhọcsinhởtrongphịngnhỏ.

Trongcuộcsốnghàngngày,khichúngtacảmthấysợhãihaybịuyhiếp
thì đặc biệt mong muốn người khác ở cùng với mình mà động vật cũng
giống như thế. Thí nghiệm đã chứng minh vượn người lúc bị uy hiếp, nếu
nhưkhơngcóbạnởbêncạnhthìtinhthầntrởnênhỗnloạnnhưngnếucó


bạnởcạnhthìchúngsẽcócảmgiácntâm.
Trongthựctế,ngườivàđộngvậtcóbạnởcùngthìđềukhiếntinhthần
căngthẳngtrởlạitrạngtháiổnđịnh.
54.SOSÁNHNHUCẦUTHÂNCẬNVỚIXÃHỘI
Khi con người ta cảm thấy khơng n ổn thì sẽ rất muốn ở cùng với
ngườikhác.Cóthểthấyhànhvithâncậngiảithốttinhthầnbấtancủacon
ngườita.
Thơng qua thí nghiệm chứng minh, khi con người ta nằm trong hồn
cảnhcảmthấybấtanthìđềuhyvọngcómộtngườibạncùngcảnhngộvới
mình.Hiểnnhiênkhơngphảibấtcứngườinàocũngđềuđóngđượcvaiđó.
Vậyvìsaocóngườicùngcảnhngộởcạnhmình,conngườitacảmthấy
bìnhtĩnh.Đókhơngphảilànhữngngườicùngcảnhbấthạnhthươngnhau
màlànhữngngườicùngchịucảnhbấtan,cóthểanủilẫnnhau.
Nhưng qua nghiên cứu, các nhà tâm lý phát hiện mặc dù cấm những
ngườithamgiathínghiệmtrịchuyện,anủilẫnnhaunhưngchỉcầnđểhọở
cùngmộtchỗthìhọđềuhọởtrongtrạngtháibấtangiốngnhau.Vậynếu
khơng được giao lưu với nhau, liệu tinh thần của họ có trở nên hỗn loạn
khơng.Trênthựctế,tuykhơngđượcnóichuyệnnhưngnhữngngườiởcùng
trong một phịng có thể quan sát lẫn nhau để đạt mục đích cởi bỏ sự căng
thẳng.
Có người cho rằng, phần lớn con người ta nhận thức bản thân là do so
sánhbảnthânvớingườikhác.Xarờisựsosánhnày,conngườirấtkhónhận
biếtbảnthân.Lýluậntrênđượcgọilà“Qtrìnhsosánhxãhội”.
Thơngquanhiềuthínghiệmchứngminh,khitinhthầnconngườitarất

khơngnổnthìkhơngphảiđơnthuầnlàsợhãivớikhơngnmàdocon
ngườikhơnghiểuhồncảnhcủabảnthân,từđómàhồinghikhảnăngthích
ứngcủabảnthân.Sựnảysinhhànhđộngthânthiệnlàdoconngườimuốnso
sánhngườikhácvớihồncảnhhiệntạicủamìnhđểnhậnthứcbảnthân.Có
thểnóiđólànhucầutựnhậnxétbảnthân.
Khi làm thí nghiệm kích điện, người ta phân làm hai mẫu người. Một
mẫu người ở tình trạng bất an, một ở trong tình trạng rất bất an. Chúng ta
chiahọlàm3nhómđiềukiệnđểchứngtỏhànhvithâncậncủaconngười
hìnhthànhtừnhucầutựđánhgiábảnthân.
Nhómđiềukiệnthứnhấtcungcấpgiátrịcủa3ngườiởtrạngtháisinhlý
hưngphấnởtrongcùngmộtphịngthamgiathínghiệm.
Nhóm thứ hai cung cấp giá trị trắc nghiệm về sự hưng phấn sinh lý có
liênquanđếnbảnthân.



Nhómđiềukiệnthứbacănbảnkhơngcungcấploạitintứcnào.
Căncứvàođiềukiệnthínghiệmđóđểconngườitabắtđầutiếnhànhthí
nghiệm hoặc là chọn nhiều người ở cùng một chỗ. Kết quả là mặc dù có
người cảm thấy bất an nhưng sau khi đánh giá được bản thân thì có rất ít
hànhđộngthâncận.
Có thể thấy hành động thân cận nảy sinh từ nguyện vọng đáp ứng nhu
cầutựđánhgiá.
55.LẨNTRÁNHNHUCẦUTHÂNCẬN
KhitổngthốngMỹKen-nơ-đibịámsát,cácnhàtâmlýhọcdãmởcuộc
điềutravềtươnglaicủanướcMỹ.Trongsốnhữngngườiđượcđiềutra,4/10
sốngườikhơngmuốngặpbấtcứngườinàochỉmuốnrurúmộtmình.Sau
nàycácnhàtâmlýhọcpháthiệnrahọlànhữngngườiđượctổngthốngche
chở.Dotổngthốngbịgiếtqbấtngờkhiếnhọcămphẫnvàkhơngmuốn
những người xung quanh chứng kiến trạng thái tinh thần đó của mình cho

nênmuốncơđộcởmộtchỗ.
Cácnhàtâmlýhọccịntiếnhànhđiềutracácsĩquanhảiqnlàmcơng
táccứuhộ,mụcđíchđểhiểuxemsaukhichứngkiếntìnhhuốngđángsợhọ
cónảysinhkhuynhhướngthâncậnvớinhauhaykhơng?
Cảm giác không yên ổn khiến con người ta nảy sinh nhu cầu thân cận.
Nhưng căn cứ vào tính chất tinh thần, loại ý muốn này chia làm hai tình
huống.Thứnhấtlàkhuynhhướngtránhtiếpxúcvớingườikhác.Thứhailà
dotìnhcảmbảnthânqkíchđộnghoặcbịuyhiếpđếnmứcrấtsợhãisẽtạo
thành khuynh hướng cần có người thân cận. Các nhà tâm lý đứng trên lập
trườngphântíchtinhthần,tiếnhànhđiềutraviệcconngườitừtrạngtháibất
ansợhãimàdẫnđếntìnhcảmbịkíchđộngvàxuấthiệnnhucầuthâncận.
Vậythìmứcđộsợhãivàbấtancóảnhhưởnggìđếnnhucầuthâncận
haykhơng?Thơngquamộtsốthínghiệmđốivớicácemhọcsinh,cácnhà
tâm lý đã rút ra kết luận: Lúc con người q sợ hãi dễ phát sinh tình cảm
thâncậnvớingườikhác.Lúcconngườicảmthấybấtanthìphầnlớntheo
khuynhhướngtránhtiếpxúcvớingườikhác.
Khibảnthânbịuyhiếpsẽhìnhthànhtìnhcảmkhơngvuivẻvớingười
khác.Lúcđóconngườimuốncơđộcmộtmìnhvàcựtuyệtngườikhácđể
chechởchomình.
56. TRẮC NGHIỆM NHU CẦU THÀNH ĐẠT VÀ NHU CẦU
THÂNCẬN
Khiconngườitađói,trạngtháimuốnănlànhucầuđộngtácănlàhành


động.Cũngcóthểnói,ngunnhânxuấthiệnhànhđộnglànhucầu.Ngun
nhânđókhơngbiểuhiệntrựctiếpchonênchúngtathườngthấyconngườita
saukhiănxongmớikếtluậnhọđangởtrongtrạngtháiđóibụng.
Nhưngquanhệgiữhànhđộngvớinhucầukhơngđơngiảnnhưvậy.Sử
sáchtừngghichépviệccácvõsĩdùđóibụngvẫnnhịnănđểtrungthànhvới
chủ.Điềuđónóirõnhucầuđóikhơngnhấtđịnhdẫnđếnhànhđộngănbất

cứ thứ gì. Trái lại cũng có khi khơng đói người ta vẫn ăn. Thí dụ: Người
chồngvừacướivợnhưngcóviệcphảiđiăntốivớisếp.Khianhtatrởvề
nhàngườivợvẫnđợicơm.ngườichồngtuykhơngđóinhưngvẫnănthêm.
Những việc đó thường xảy ra. Có thể thấy, khơng thể dựa vào hành động
đơn thuần mà phán đốn nhu cầu của người đó. Thí dụ về người võ sĩ và
ngườichồngởtrênkhơngbiểuhiệnrõnhucầubảnthân.Ngườiđithửviệc
cũngkhơngmuốnbiểuhiệnsựbấttàicủabảnthântrướcmặtngườikhác.
Nhucầucủaconngườirấtphongphú,đặcbiệtlànhữngnhucầutiềmẩn
trongnhâncáchconngườimàngaycảbảnthânconngườicũngkhónhận
thức được. Cho nên nhu cầu trực tiếp mà bản thân phải trả lời là gì? Hay
chẳngthàđểngườikháctựdotưởngtượng.Vìvậy,cầnđểngườikháchiểu
rõnhucầuthànhđạtvànhucầuthâncậncómốiquanhệmậtthiếtvớinhau
vàcórấtnhiềuchủngloại.
57.NHUCẦUĐƯỢCUTHƯƠNGCỦATRẺEM
trẻemvàngườimẹtiếnhànhgiaolưuthếnào?Ngườitanóichungđều
cho rằng: Bản thân trẻ em khơng có khả năng làm gì, ln ln bị động.
Nhưng gần đây, thông qua nghiên cứu, người ta đã phát hiện ra rằng bản
thântrẻemkhơngphảinhưvậy.Cácemcóthểthíchứngvớihồncảnh.Sau
khirađời,trẻemphảidựavàongườimẹlàmbầubạnđểthựchiệncầunối
vớimẹ.Từđónảysinhtìnhcảmmẹcon.
Cácnhàtâmlýhọcđãdùngtừ“dựadẫm”đểhìnhdungtínhbịđộngcủa
trẻem.Dùngtừ“quyếnluyến”đểhìnhdungđộngtácchủđộngvàtíchcực
củatrẻem.Cáigọilàhànhvi“quyếnluyến”đạithểchialàmhailoại:mộtlà
chuyểntảihànhđộngbiểuhiệntìnhcảm,hailàhànhđộngthânthểthựctế.
Hànhđộngbiểuhiệntìnhcảmnhưkhóc,cười,nói,vv…Hànhđộngthânthể
thựctếnhưgiữđồ,nắmchặt,theosauvv…
Trẻemkhácvớiđộngvậtlúcnhỏ,khảnăngnắmgiữngườimẹkém.Vì
thếvừamớisinhratrẻemchủyếusửdụngtínhiệuhànhđộngđểrútngắn
cựlyvớingườimẹlàhànhđộngquyếnluyếnđượcchialàm4qtrìnhphát
triểnsauđây:

Giaiđoạn1:(Saukhisinhđược3tháng)Dùđốivớingườihayvậtvẫn
khơngngừngpháttínhiệuhànhđộng.


Giaiđoạn2:(Từ3thángđến6tháng)Hànhđộngtínhiệutậptrungtrên
cơthể.
Giaiđoạn3:(Từ6thángđến3tuổi)Thơngquatínhiệuhànhđộngvà
hànhđộngtiếp xúcduy trìhànhđộng tiếpcận vớinhânvật địnhsẵn. Giai
đoạnnày,trẻbắtđầucóthểnhậnbiếtngườikhácvàdầndầnýthứcđượcsự
chechởcủangườimẹ.
Giaiđoạn4:(Saukhitrẻemđược3tuổi)Cóthểnhậnthứcđượcsựtồn
tạicủamẹmình.
Đểhànhđộngquyếnluyếnpháttriểnthuậnlợi,sựđápứngcủangườimẹ
rấtquantrọng.Ngườimẹnếunângcaomứcđộhiểucontrẻsẽcótácdụng
quantrọngđểnảysinhtìnhcảmmẹcon.
Đươngnhiênđốitượngcủahànhđộngquyếnluyếnkhơngnhấtđịnhlà
người mẹ, chỉ cần người nào đó phản ứng linh hoạt và có sức thu hút thì
cũngnảysinhhànhđộngquyếnluyếncủatrẻem.
58. NHU CẦU TỒN TẠI VÀ NHU CẦU XÃ HỘI CỦA QUAN
HỆMẸCON
Khingườitamờikháchăncơmtrênthựctếlàthơngquamờikháchmà
chiếmvịtrícólợitrongquanhệgiaotế.Trẻembúsữamẹđểduytrìsựsống
nhưng đương nhiên khơng chỉ bú mẹ mà cịn giúp cho sự hình thành tình
cảmtốtđẹpgiữamẹvàcon.
Tìmhiểuvềphươngthứcnàydohainhucầuquyếtđịnh.Thứnhấtlànhu
cầusống,cũnglànhucầuănuống.Thứhailànhucầuxãhội,lànhucầura
đờisau,doconngườithơngquakinhnghiệmmàcóđược.
Thídụkhitrẻđóithìlậptứckhócrélên.Thếlàngườimẹbiếtconđói.
Khingườimẹtiếpnhậntínhiệuđóliềnchoconbú.Đólànhucầutồntại.
Dongườimẹđápứngđượcnhucầucủaconmàkhiếnchoconnảysinhtình

cảmvớimẹ,dầndầnhìnhthànhnhucầuthứhai.Đólànhucầuxãhội.Các
nhàtâmlýhọcđãgiảithíchqtrìnhhìnhthànhnhucầuxãhội.Trẻemsau
khiđượcđápứngnhucầusinhlývàđượcngườimẹcungcấpthứcănthìnảy
sinhmộtloạinhucầuvớingườimẹ.Đóchínhlànhucầuxãhộigiữamẹvà
con. Rất nhiều thí nghiệm chứng minh, hành động giữa mẹ và con có ảnh
hưởnglớnquanhệgiữamẹvàcon.
59.NHUCẦUTIẾPXÚCCỦATRẺEM
Khingườitaởtrongtrạngtháikhơngnvàsợhãi,ngườitahaynắmtay
hoặcơmchặtnhữngngườibêncạnh.Đóchínhlànhucầutiếpxúc.
Trẻemcónhucầutiếpxúcmạnhhơnngườilớn,đặcbiệtlàtrẻnhỏ.Thí


dụnhưkhitrẻemkhócmàđượcơmvàolịngthìsẽngừngkhóc.Vậythì,
nhucầutiếpxúcvớinhucầuănuốngvànhucầuđượcuthươngcóliên
quangìđếnnhaukhơng?Cácnhàtâmlýđãlàmnhiềuthínghiệmvàchứng
minhđượcrằng:Khiniembégáicầnchúýđếnnhucầutiếpxúc.Thídụ
có những người mẹ lo sợ rằng bế con nhiều con sẽ sinh bệnh nên thường
khơngbếcondẫnđếncontrẻthườngxunkêukhócgâyhạichosứckhoẻ
của bé. Điều đó chứng tỏ rằng: Khi nuôi con nhỏ, các bậc cha mẹ cần
nghiêmtúcnghiêncứuphươngpháptiếpxúcvớitrẻ.
60.HAINHUCẦUCỦAPHỤNỮMANGTHAIVỚITRẺEM
Đa số đều cho rằng trẻ em rất đáng yêu, nhất là nữ giới càng u trẻ.
Nhưnghiệnnayrấtnhiềugiađìnhngàycàngđơngiảnhố.Rấtnhiềungười
trướckhilàmmẹchưacókinhnghiệmtiếpxúcvàchămsóctrẻem.Vìthế,
cácbàmẹtrẻdùsinhconnhưngtronglịngvẫnchưacótìnhcảmthựcsự.
Họchỉdựavàosáchvởđểnidạycon.
Mộtsốbàmẹsaukhipháthiệnmangthaithìrấtvuimừngchờđợiđứa
con chào đời một số khác mặc dù đã sinh con nhưng họ vẫn chưa có cảm
giácucon.Saunàycórấtnhiềubàmẹnảysinhtìnhcảmvớiconcùngvới
sự trưởng thành và những động tác đáng u của con. Đó là tình mẹ con.

Vậythìtrướcvàsaukhiđứatrẻrađờitìnhcảmđóbiểuhiệnthếnào?Các
nhà tâm lý đã tiến hành điều tra vấn đề này. Họ đã tiến hành phỏng vấn
nhữngbàmẹsaukhisinhcon3tháng.Câuhỏiđượcđặtralàlúcnàocácbà
mẹcảmthấyconmìnhđángunhất.
Kếtquảlàrấtnhiềubàmẹmangtìnhcảmkhẳngđịnhkhivừasinhcon
(tìnhthân).Cùngvớisựlớnlêncủabé,ngườimẹhiểuđượccácloạitínhiệu
khóccườicủaconmìnhkhiếnhọdầndầnkhăngkhítvớicon.
Tìnhcảmmẹconlạichialàhaithờikỳ.Thờikỳđầulàthứtìnhcảmxuất
hiệnsaukhibéchàođờiđượchaingàyvàngườicảmthấycontrẻđãlàmột
sinhlinhbénhỏ.Loạitìnhcảmnàyhìnhhtànhtừlúcbàmẹtrẻmangthaivà
mongchờconmìnhđượcsinhra.Đólàthứtìnhcảmổnđịnh.Thờikỳthứ
hailàsaukhiđứatrẻrađờiđược3thángnhưngvẫnchưacócảmgiácu
con.Đólàthứtìnhcảmcủangườimẹchưamuốnsinhconnêntìnhcảmcủa
họchưaổnđịnh.
Docósựkhácnhaugiữahailoạitìnhcảmnàychonêntháiđộcủangười
mẹđốivớiconcũngkhácnhau.Thờikỳđầu,tìnhcảmcủangườimẹđốivới
concótínhtíchcựcmàthờikỳsaulàthứtìnhcảmtiêucực.Cũngcóthểdo
bàmẹchưamuốnsinhcon.
61.ĐẶCTRƯNGCỦATRẺEMVÀNHUCẦUCHECHỞ


Bạn thích mẫu phụ nữ đẹp hay mẫu phụ nữ đáng u. Nói chung con
ngườitathườngthíchtiếpxúcvớinhữngngườiphụnữđánguvìhọdễđể
ngườikháccócảmtình.Màmẫungườiphụnữđẹpvẫnthếhiệnsựkiêusa
đểngườikháckínhmàsa.
Ngườitahayđùavớitrẻem.Điềuđócũngthậtcólývìchúngrấtđáng
u. Cho nên có người thấy trẻ em thưịng bế ẵm, miệng khơng ngớt nói:
“Béthậtđángu!”Vìsaoconngườitathấytrẻemđángu?Cóphảivì
chúngtathấytrẻemđángusao?
Cácnhàtâmlýhọcđãlàmsángtỏvấnđềnày.Dùlàđộngvậthaycon

người,khiconnhỏtấtcảđềucịnrấtnonnớt.Trẻemcũngmangrõnétđặc
trưngấy.Khigặpbé,tựnhiênbạncảmthấybérấtđánguvàmuốnvỗvề.
Nếunhưđặtbéởchỗkhơngntâmthìbánmuốnbếbélên.ởbạnđãhình
thànhnhucầuchechở.
Người và động vật đều giống nhau, nếu đưa đến sự kích thích thì nhất
địnhcóphảnứng.Nếuđưađếnchotrẻemmộtsựkíchthíchmãnhliệt,trẻ
emlậptứcđịibếlên.Đólàmộtthídụđiểnhình.
Khitađangdạotrongcơngviênchợtnhìnthấymộtembéđangchơi,ta
cóthểđùavuivớibé.Dobéđánguvàcóhànhđộngkíchthíchtakhiếnta
hìnhthànhhànhđộngđùavuivớitrẻ.Nhấtlàkhibébiểuhiệnsựđùavuithì
sẽchủđộngkíchthíchýmuốnchechởcủangườikhác.
62.NHUCẦUTÌMTỊICỦATRẺEM
Cácnhàtâmlýhọcđãtiếnhànhđiềutraxemconngườitrướchồncảnh
mớihoặckhitiếpxúcvớingườilạsẽnghĩnhưthếnào?Hànhđộngcủatình
huốngđógọilàhànhđộngthămdị.Nhucầucủatìnhhuốngđógọilànhu
cầuthămdị.Nhucầuthămdịxuấthiệnkhơngbaolâusaukhiconngườita
sinhra.
Thídụđứatrẻvừarađờivàiphútđãđưamắtnhìnquanh.Trongcáchình
vẽđơngiảnvàphứctạp,trẻemvẫnthíchnhữnghìnhvẽphứctạp.
Vậythìhànhđộngthămdịcủaconngườisẽpháttriểnthếnào?Sựxuất
hiện hành động thăm dị đầu tiên của trẻ có liên quan đến hồn cảnh. Các
nhàtâmlýhọcgọiđólànănglựcphảnứng.Nănglựcphảnứngcótừkhi
conngườimớisinhravàpháttriểncùngtuổitác.Tuổicàngcaothìnănglực
nàypháttriểncàngmạnh.Conngườitinrằnghànhđộngcủabảnthâncóliên
quan đến hồn cảnh. Để bồi dưỡng năng lực phản ứng, hoàn cảnh xung
quanhcótácdụngtươngđốiquantrọng.Thídụtrongtìnhhuốngtrẻkhóc,
cónhữngbà mẹphản ứngrấtnhanh nhưngcũng cónhữngbà mẹcó phản
ứng chậm chạp. Phản ứng nhanh hay chậm của các bà mẹ kích thích phản

ứngcủatrẻ.Trongtrườnghợpbàmẹcóphảnứngnhanhsẽkhiếnbéhình
thànhmộtloạiquanniệm“Tấtcảcáchànhđộngđềucómốiquanhệnhân
quả”.Chonên,chỉcầntrẻhànhđộngđểđạtđượchiệuquảmongmuốnthì
nănglựcphảnứngcủatrẻdầndầnmạnhlênvàhànhđộngthămdịcủabé
ngàycàngmãnhliệt.
Một số bà mẹ tin rằng bất cứ hành động nào của bản thân cũng tạo ra
phảnứngcủatrẻ.Trẻcàngcótínhhiếukỳvớihồncảnhmới.Vảlại,tình
cảmmẹconcũngrấtbềnvững.Mặcdùtronghồncảnhmới,trẻcảmthấy
bấtanvàsợhãinhưngcómẹởbeencạnhlàtrẻlậptứccảmthấybấtanvàsợ
hãi nhưng có mẹ ở bên cạnh là trẻ lập tức cảm thấy bình tĩnh và cũng cố
dũngkhímới.Cũngnhưthuyềngặpbãothìphảicócảngtránhgió,chờbão
quamớiđitiếp.Trẻemcoingườimẹnhưcảngtránhgió,cũnglàcảngan
tồncủachúng.
Nếunhưtừnhỏtrẻemđãhiểungườimẹlàcơsởantồncủamìnhthìđó
làtácdụngquantrọngtrênconđườngtrưởngthànhvàtạolậpquanhệtốt
củatrẻsaunày.
63.NHUCẦUTỰLẬPVÀUTHƯƠNG
Nhucầutựlậplàmặtđốilậpvớinhucầuỷlại,cũnglànóitrẻemcần
thốtrakhỏitrạngtháitâmlýdựadẫmvàongườimẹmàtựlập.
Hiệntạitìnhcảmcủacontrẻvớingườimẹđượcgọilà“sựquyếnluyến”.
Cómộtgiảthiếtchorằngcósựquyếnluyếncủatrẻmớicóthểkhiếnchúng
tựlập.Dướiđâychúngtahãylấy3thídụvềsựquyếnluyến.Thamgiathử
nghiệmlàđứatrẻ1tuổivàmẹcủaem.Mụcđíchđểhiểutháiđộcủatrẻkhi
bịcáchlyvớimẹ.Kếtquảthửnghiệmđãchứngminh,sựquyếnluyếncủa
trẻvớimẹđượcchialàm3loại:
1.Tìnhhuốngcựtuyệt:Khiđứatrẻbịcáchlymớimẹthìnhớ
nhưng vẫn ở trạng thái n ổn. Nhưng lúc gặp mẹ thì lại muốn tránh
gặpmẹ,cũngkhơngmuốnmẹbếẵm.
2.Tìnhhuốngthơngthường:Khibévàmẹbịcáchlythìbérất
nhớmẹnhưngnổn.Đólàtìnhhuốngổnđịnhnhấttrong3loạitình

huống.
3.Tìnhhuốngmấtcânbằng:Khibébịcáchlyvớimẹthìln
ln biểu thị sự không yên ổn. Lúc gặp mặt liền sà vào lịng mẹ vừa
biểuhiệnhànhđộngcựtuyệt,xuấthiệntâmlýmâuthuẫn.
Cácnhàtâmlýhọcgọitìnhhuốngthứ2làtìnhhuốngổnđịnh,haitình
huốngkiakhơngổnđịnh.Sựkhácbiệtgiữaổnđịnhvàkhơngổnđịnhlàdo
sựkhácnhaucủakhíchấtvàhồncảnhtrờisinhchobé,cịnlàkếtquảtạo
thànhquathờigiangiaolưucủabévớimẹtrongmộtnăm.


Trong3tìnhhuốngđóđứatrẻởtìnhhuốngthứhaigiàutốchấtthămdị
đứatrẻởtìnhhuốngthứnhấtqlạnhlùng,cịnđứatrẻởtìnhhuốngthứba
rấtkhóxarờimẹ,vìthếkhóđápứngđượchànhđộngthămdị.
Căncứvàokếtquảđóđểđápứngđượcsựtựchủcaođộtrongtươnglai,
việchìnhthànhquanhệquyếnluyếngiữamẹvàconrấtquantrọng.Chỉcần
trẻcótinhthầnổnđịnhvàlấyngườimẹlànơiantồnđểtiếnhànhthămdị
mớicóthểcóđượcsựđộclậpnghiêmchỉnhbêncạnhmẹ.
64.TÍNHBẢNNĂNG
Có một số ý kiến cho rằng con người khó tránh khỏi sự sai khiến của
lòng ham muốn. Nhất là người giàu có thì lịng ham muốn càng mạnh.
Nhưngcácnhàtâmlýhọclạichorằngđộnglựcngunthuỷnhấtsaikhiến
hànhđộngcủaconngườilàtínhbảnnăng.
Cáigọilàtínhbảnnănglàchỉmộtsốcơquanmẫncảmkíchthíchcon
người.Nhữngcơquannàyhìnhthànhkhốicảm.Đểđạtđượcmụcđíchđó,
conngườisửdụngnănglượngbảnthânđểtìmtịikhốicảm.
Tínhbảnnăngthơngthườngcótínhphổcập.Vảlạitínhbảnnănghình
thànhkhiconngườivừasinhravàđicùngvớiđạiđasốhoạtđộngcủacon
người.
Mộtsốbộphậncóquanhệmậtthiếtvớisựsốngcịncủaconngười.Vì
thế,khingườitatìmđếnkhốicảmkhơngnhữngduytrìcuộcsốngmàcịn

cótácdụngduytrìnịigiống.ănmặccũngđềulànhữngloạikhốicảm.Đứa
trẻbúmẹđểcósựkhốicảmvềđườngănuống.Khinhữngđứatrẻkhơng
thểtựmìnhhànhđộng,chúngphảidùngđếnnănglượngcủatínhbảnnăng.
Qua tuổi nhi đồng, bước vào tuổi thanh xuân, tính bản năng của con
người chuyển thành hành động vì mục đích sinh sản. Lúc này năng lượng
củaconngườiđềuđượcđưađếnnhữngngườicùngtuổivàtìmkhốicảm
trongsựkếthợpnamnữ,lấyvợlấychồng.
65.SỰTHÀNHTHỤCCỦABẢNTHÂNVỚINHUCẦU
Nhucầuuđươngcủatuổithanhxnđượcgọilà“Mầmmốngcủatình
u”hoặclà“Sựbắtđầucủatìnhu”.Đólàthứtìnhcảmmớilạ,làdục
vọngmãnhliệtđicùngvớituổitrẻ.
Tuổitrẻcoingườikhácgiớiđãđịnhsẵnlàmđốitượnguđương,trong
đóhàmchứasựhưngphấn.Vìthếtừtrongsâuthẳmtâmhồnngườitrẻtuổi
hìnhthànhnhucầucótínhkếthợpbạnbèvớingườikhácgiới.
uđươngđicùngvớitìnhdụcmãnhliệt.Bảnthânconngườiởthờikỳ
nàycómốiliênhệmậtthiếtvớicơthểvàsựpháttriểnsinhlý.Cơthểtrưởng


thànhlàtiêuchíđểpháttriểnkíchthíchtố.
Con người khi 14 tuổi được coi là đã bước sang tuổi thanh xn. Tuổi
thanhxnlàtuổipháttriểnnhấtcơquansinhdụcvàcũnglàlứatuổitiếtra
kíchthíchtố.Kíchthíchtốcủanamnữkhácnhaurõrệt.
Căncứvàsựtiếtrakíchthíchtố,cơthểconngườidầndầnchínmuồi.
Đó chính là sự hình thành nam nữ trưởng thành. Sự phát dục của nam có
biểuhiệnnhưmọcrâu,vỡtiếng,ngựcnởv.v…Sựphátdụccủanữgiớicó
biểu hiện là tuyến vú phát triển, có kinh nguyệt v.v… Nói một cách chỉnh
thể,gâncốtnamgiớingàycàngcứngcáp,ngựcnữgiớingàycàngtrịntrịa.
Điềuđócóảnhhưởnglớnđếnsựtrưởngthànhcủaconngười.Đócũnglà
thờikỳcónhiềuáplựcvớituổitrẻ.
Vìtấtcảnhữngcáiđóđềuliênquantrựctiếpđếnnhucầuchonêngiới

trẻlấyđólàmcơhộimàsinhrahứngthúvớitínhbảnnăng.
66.THUYẾTHỌCTẬPLUYẾNÁI
Tìnhcảmuđươngvớinhucầutìnhdụccóphảilàđặctrưngvốncócủa
conngườihaykhơng?Đểtìmhiểuvấnđềnày,cácnhàtâmlýhọcđãtiến
hànhquansáttỉmỉhànhđộngcủađộngvậtvàđãnhiềulầnlàmthínghiệm
trongnhữngđiềukiệnkhácnhau.Kếtquảchứngminhtìnhdụclàbảnnăng
củađộngvật.
Nhucầutìnhdụckhơnggiốngnhucầutìnhu.Conngườitarấtkhótin
rằngđộngvậtcũngcótìnhunhưconngười.Cácnhàtâmlýhọcchorằng,
khiconngườitabướcvàotuổiuđương,đặcbiệtlàkhibướcvàogiaiđoạn
uđươngcuồngnhiệtthìcầnphảicóđầyđủcácđiềukiện.Thứnhấtlàcần
cósựgiáodụcvềcáchu.Chúngtacầnthừanhậntrongxãhộicịntồntại
mộtthứvănhốáitình.Nhucầutìnhucủaconngườichịuảnhhưởngcủa
loạivănhốđó.Vìthếtrithứchọctậpcóliênquancóuđương,làyếutố
quantrọngcủaconngườikhitrưởngthành.
Trong thực tế, nhu cầu tình cảm và tình cảm chịu ảnh hưởng của thời
gianvàđịađiểmmàthờigianvàđịađiểmcósjưkhácbiệtlớn.Giaiđoạn
trungthếkỷ,tìnhcảmuđươngởcácnướcchâuÂukhơngbaohàmsắc
tháitìnhcảmtìnhdụcmàlàloạiáitìnhthầnthánh,thuầnkhiết.Nhưnggần
đây,ngồiáitìnhcịnbaohàmnhucầutìnhdục.Đặcbiệtlàđiệnảnhcóảnh
hưởnglớnđếnuđươngvànhucầutìnhdục.Nhưngconngườithườngchỉ
dùngtìnhdụcđểgiảiquyếtnhucầutìnhdụccủabảnthân.
Gầnđâytrênvotuyếnthườngthấyhìnhảnhuđươngnamnữ.Ngaycả
tiếtmụcdànhchocácemcũngcótìnhcảmuđương.Nếunhưmộtsốhình
tượngvàtìnhtiếtuđươngđóđềulàtìnhulýtưởngvàlãngmạnthìmột
sốtrẻemđếntuổitrưởngthànhđềulàmtheophươngphápsẵncó.Tiếtmục


uđươngkhơngchỉảnhhưởngđếnbảnthântrẻemtronghiệntạimàcịn
ảnhhưởnglớnđếnnhucầuuđươngcủacácemkhiđếntuổitrưởngthành.

Vì thế, giới trẻ rất nhiệt tình trong u đương và thường tìm đến những
ngườibạnlýtưởng.Cóthểnóicácemđãcókinhnghiệmurấtphongphú.
Quatuổinhiđồng,bướcvàotuổithanhxn,bảnnăngtìnhdụccủabản
thân dần dần chuyển sang nhu cầu sinh tồn. Sau này nhu cầu tình dục của
conngườikếthợpvớinhucầusinhtồn.
Cácnhàtâmlýhọcđãchứngminh,ngườithamkhảovấnđềuđương
ngàycàngnhiều,kinhnghiệmuđươngthựctếngàycàngphongphú.
67.ĐỐITƯỢNGUĐƯƠNG
Tìnhucầncósựđồnglịngnhấttrícủacảhaibênmớithựchiệnđược.
Vìthế,đốitượngurấtquantrọng.Trướckiachưacóđiềutracụthểnên
khơngcócáchnàososánh.CăncứconsốđiềutraởTơkvàonăm1982
thìcó70%sốhọcsinhcótìnhcảmthânthiếtvớingườikhácgiới.
Vậythì,conngườitacầntìmđượcngườiulýtưởngthíchhợp.Cáigọi
là“thíchhợp”vìngườitachẳngaigiốngai.Mỗingườiđềucăncứvàosự
thểnghiệmcủabảnthânmàtìmchomìnhđốitượnguđươnglýtưởng.
Vìthếnếucómộtngày,đốitượnguxuấthiệntrướcmắtbạnthìtrong
conngườibạnsẽnảysinhyếutốsinhlýhưngphấn.Đógọilà“tiếngsétái
tình”.Căncứvàoconsốthốngkêcủacácnhàtâmlýhọc,khoảng50%số
ngườitrưởngthànhđãtrảiquatiếngsétáitình.
Người ta phát hiện thấy bề ngồi có tác dụng quan trọng để cho người
khác giới để ý. Nói chung bề ngồi xấu đẹp khơng có mấy tác dụng trong
nhữngngườicùnggiớinhưnggiữangườikhácgiớithìyếutốđólạitrởnên
cựckỳquantrọng.Vìthếnhữngngườiđẹpthườngdễgâynêntiếngsétái
tình.
Vậyvìsaodiệnmạolạilàyếutốthenchốtgâynêntiếngsétáitình.Các
nhàtâmlýhọcđãgiảithíchđượcđiềuđó.
Vì đối tượng yêu đương mà con người ta gặp được trong q trình
trưởngthànhlàmộtngườiđẹp,cósứccuốnhútnêntrongqtrìnhtìmhiểu,
ngườitasẽlựachọnnhữngngườicóbềngồidễcoi.
Khichọnngườiucósứccuốnhút,ngườitasẽcóđượcsựđánhgiátốt

đẹpcủaxãhộichonênconngườitađitìmngườiulýtưởnglàmngười
u của mình. Điều đó hình thành giá trị trực quan tâm lý của rất nhiều
người.Vậythìthơngquaviệctìmngườiulýtưởngchomình,vịtrícủa
bảnthânsẽđượcnângcaodocósựcangợicủamọingườitrongquanhệxã
hội.


68.SỰHƯNGPHẤNCỦATÌNHUCHÍNMUỒIVỚISINH
LÝ
Theoconsốthốngkê,50%sốngườitrưởngthànhgặptiếngsétáitình.
Vậythìtìnhcảmkhigặptiếngsétáitìnhsẽthếnào?Nóimộtcáchcụthể,
hai bên gặp nhau lập tức cảm thấy rất gắn bó. Cảm giác đó mang đến sự
hưngphấnkhơngthểđènénđược,tráilạicàngkìmnéncàngbịkíchđộng.
Khơngnhữngtiếngsétáitìnhtạothànhtìnhcảmcuồngnhiệtmàcịntạo
nênsựhưngphấn.Khơngcósựhưngphấnvàtìnhucuồngnhiệtthìkhơng
thểgọilàcúsétáitình.
Cácnhàtâmlýhọcchorằng:tìnhusétđánhcầncó3điềukiện.Thứ
nhấtlàsựhưngphấn.Haibênđềubộclộrõtìnhcảmcủamình.vậythìngười
trẻtuổicókinhnghiệmgìtrongcúsétáitình.Cácnhàtâmlýhọcđãtiến
hànhđiềutranhữngsinhviênđạihọctheohainộidung.Thứnhấtlàcúsétái
tìnhđầutiênxảyrakhinào.Thứhailàsauđóxảyramấylầnnữa.Kếtquả
chứng minh nam giới có thể xuất hiện cú sét ái tình lần thứ nhất vào năm
13,6tuổi,nữgiớicóthểxuấthiệncúsétáitìnhvàonăm13tuổi.Vảlại,số
lầngặpcúsétáitìnhcủanữgiớinhiềuhơnnamgiới.Điềuđóthểhiệnrõnữ
giớitrưởngthànhsớmhơnnamgiới.
Nhưngsau20tuổi,namgiớicónhiềucúsétáitìnhhơnnữgiới.Điềuđó
chứngtỏtrướctuổi20nữgiớicónhiềucúsétáitìnhhơnsautuổi20.Kết
quảđiềutrachỉrõ,sau20tuổi,namgiớilãngmạnhơnnữgiới.
Vậythìvìsaolạixuấthiệnhiệntượngtraingượcnhưvậy?Theocácnhà
nghiêncứu,sautuổi20,ýthứckếthơncủacácthiếunữtrởnênmãnhliệt

chonênngàycàngítmơmộnglãngmạn.
Xãhộihiệnđạilàchếđộxãhộimộtvợmộtchồng.Nếunhưđãumột
ngườithìđiềulýtưởngnhấtlàkếthơnvớingườiấy.Vìthế,ngườitatương
đốithậntrọngtrongtìnhu.Rấtnhiềungườikhơngmuốnthừanhậntình
u của mình. Như vậy đối với tình u, nữ giới hiện thực, lý trí và thận
trọnghơnnamgiới.
69.BẬCBỀTRÊNPHẢNĐỐITÌNHCẢMLUYẾNÁI
Nếu như bậc cha mẹ phản đối tình yêu của con cái thì con cái có cảm
thấybịkìmnénkhơng?Nếuthựcsựnhưvậythìcàngkíchthíchtìnhunơi
contrẻ.
Trong hiện thực cuộc sống, khi tình u bị ngăn trở thì như ngọn lửa
đượcngọngióthổi.Từuđếnkếthơn,ngườitrẻtuổitừtronggiađìnhmà
điđếncuộcsốngđộclập.Đồngthời,đólàsựgắnbómậtthiếtvàkếthợp


giữa2ngườithànhmộtgiađình.Điềuđókhiếnchomốiquanhệvớinhững
người xung quanh ngày càng phức tạp. Vì thế, khi hai người chuẩn bị kết
hơnkhơngchỉdựavàotìnhulãngmạnmàcịnthamkhảoýkiếncủacả
haibêngiađình,ngườithân.
Vậythì,nếunhưbịchamẹphảnđốithìsẽảnhhưởngnhưthếnàotớitình
cảmcủahaingườiđangu?Haingườiliệucóvìthếmàchiataynhau?
Cácnhàtâmlýđãđiềutravàchỉrõkhihaingườiunhaumàbịngăn
cảnthìtìnhucủahọcàngthắmthiết,tìnhcảmngàycànggắnbóvàcuồng
nhiệt.
Khicácnhàtâmlýhọctiếnhànhđiềutralớpthanhniên17tuổithìthấy
30%trongsốđóđãbướcvàouđương.Nếucácembịgiađìnhphảnđối
u đương thì lập tức tỏ sự đối lập với cha mẹ, người thân. Sự đối lập đó
khiếnchođơitrẻcànggắnbóvớinhaumậtthiếthơn.
Vậythìsựngăncảntìnhukhơngnhữngkhơngchấmdứtđượctìnhu
màcịnkhiếnđốiphươngtỏýchốnglại.Căncứvàosựnghiêncứucủacác

nhàtâmlýhọcthìkhitìnhcảmbịngăncấmthìngườibịngăncấmsẽcóbiểu
hiện tâm lý chống lại và lại càng khiến cho hai bên phát triển mối liên hệ
ngày càng mật thiết. Do bị cha mẹ phản đối, tình cảm hai bên dễ tiến đến
bướcnhảyvọt.
70.NHUCẦUNHẬNTHỨCVĂNHỐ
Điệnảnhkhiêudâmtừngmộtdạobịthủtiêuvìnógâytổnhạiđếnđạo
đứcchung,mêhoặcrấtnhiềungườivàovịngphạmtội.Chínhxáclàđiện
ảnhkhiêudâmlàđầumốiphạmtộinhưngcóđúngđólàngunnhângâyra
hànhviphạmtộihaykhơng?
Các nhà tâm lý học đã tiến hành điều tra 1000 tội phạm. Họ muốn tìm
hiểu xem sự phạm tội cuối cùng có liên quan đến văn hố tình dục hay
khơng? Đồng thời các nhà tâm lý học tiến hành điều tra các phương diện
phạmtộikhác,sauđótiếnhànhsosánhvớiphươngdiệnphạmtộitìnhdục.
Kếtquảhọpháthiệnraphạmnhânphạmtộitìnhdụcđềuđãxemphimảnh
khiêudâm.
Rấtnhiềungườilolắngnếubnglỏngvănhốtìnhdụcdễkhiếnphạm
tộivềtìnhdụctănglên.Nhưnglolắngnàylàkhơngcầnthiết.
ChínhphủMỹđãtiếnhànhthốngkêảnhhưởngcủavănhốtìnhdụcvới
xãhộivàtiếnhànhđiềutravềtộiphạmtìnhdục.Kếtquảchothấysaukhi
con người được giải thích về văn hố tình dục thì mức độ phạm tội ngày
càngítđi.Ngunnhânvìsao?Vìconngườilàđộngvậtcảmtính,nếunhư
ngườitacảmthấycóchuyệnphiềnphứchoặckhơngmấyhứngthúthìngười
tasẽkhơnghìnhthànhtínhtíchcực.Vìthế,cóthểnóitínhvănhốkìmnén


nhucầutìnhdụccủabảnthân.
LồingườiđãbướcsangthếkỷXXI,sựnhậnthứctựnhiênvàbảnthân
con người khơng ngừng phát triển, nhất là một số nước phương Tây. Từ
nhữngnăm1970đãcóchủtrươnggiảiphóngtìnhdục,tựdosinhhoạttình
dục. Cho đến nay vấn đề giải phóng và tự do tình dục vẫn là vấn đề đang

đượcbàncãi.
71.QUANHỆGIỮAKHIÊUDÂMVỚIPHẠMTỘI
NgườitanóinhữngnướcBắcÂuđềulànhữngnướctựdovàchínhđiều
đóđãdẫnđếnsựgiảmthiểutộiphạm.
TheoconsốthốngkêcủacảnhsátĐanMạch,sựmởcửakhiếnchotổng
thểhànhviphạmtộigiảm.Dânchúngđãcóthayđổivềnhậnthứctộiphạm.
Donềnvănhốmởcửa,dânchúngbắtđầucótháiđộkhoandungđốivới
những hành vi phạm tội và khơng cho rằng những hành vi phạm tội là rất
nghiêmtrọng.Chonênhọkhơngbáocảnhsátvàlượngphạmnhâncóchiều
hướnggiảm.Nhưngchỉcăncứvàonhữnghiệntượngđó,chúngtakhónói
rõđượcsựmởcửacókhảnănglàmgiảmviệcphạmtộihaykhơng?
Tuysựmởcửacólàmgiảmsốvụphạmtộinhưngkhơngthểlàmgiảm
tộiphạmbạolực.Từkhibỏnhữnglệnhcấm,tỉlệnhữngvụáncưỡngdâm
tựahồnhưkhơngcógìthayđổi.Vấnđềnàycómốiliênquanmậtthiếtvới
tìnhhìnhcácnướcchonênkhơngthểdựavàotưliệucủaĐanMạchmànói
rõđượcvấnđề.
Cácnhàtâmlýhọcsosánhsựmởcửavớinhữngvụáncưỡngdâmgiữa
cácnướctrênthếgiớivàđãchứngminhrằngnhữngnướcmởcửanhưMỹ,
ĐanMạch,cótỉlệvụáncưỡngdâmnhiềuhơnnhữngnướcnhưXingapo,
Anh,v.v…vàhiệntạinhữngvụántươngtựloạinàyxảyratươngđốinhiều.
Điềuđóthể hiệnrõ tháiđộkhoan dungcủa dânchúngvới tộiphạm vì
tìnhdụcvàtỉlệsốlượngtộiphạmgiảm.Tráilại,dosựkíchthíchcủaviệc
mởcửacómộtsốngườisaukhixemphimbạolựckhiêudâmbènmơphỏng
vàhọctập.Điềunàytrợgiúpchosựhìnhthànhtộiphạmbạolực.
Căn cứ vào điều tra tội phạm, các nhà tâm lý học đã phát hiện ra rằng
khơng chỉ có kẻ phạm tội đã xem phim khiêu dâm mà kẻ phạm tội cưỡng
dâmrấtcóhứngthúvớiphimkhiêudâm,bạolực.Vìvậy,vănhốbạolực
khiêudâmcótáchạicựclớnvớiconngườita.
72.QUANHỆGIỮATÍNHNHUCẦUVÀTÍNHCƠNGKÍCH
Văn hố khiêu dâm khiến con người hình thành tình dục mãnh liệt.

Ngườixemphimkhiêudâmbaolựccóthểdẫnđếnphạmtộicưỡngdâmvà


bạolực.Vậysựthựccóphảinhưthếhaykhơng?
Muốn chứng minh trực tiếp vấn đề này rất khó. Vì vậy các nhà tâm lý
họcđãtiếnhànhnghiêncứuvàđiềutranhiềumặtvềmốiquanhệgiữaphim
khiêudâmvớinhucầucơngkích.
Người tham gia thử nghiệm nhu cầu cơng kích và người chủ trì thí
nghiệmsaukhibịkíchthíchlạidùngngườitrướckíchthíchngườisau.Sau
đócăncứvàosốlầnkíchthíchvàmứcđộphảnứngmàtiếnhànhđiềutra
nhucầucơngkích.
Phương pháp thí nghiệm là để học sinh xem phim với những nội dung
khácnhau.Căncứvàomứcđộphảnánhcủahọcsinhsaukhixemphimđể
đosựmạnhyếutrongnhucầucơngkíchcủacácem.
Nộidungphimcóbaloại:Phimkhiêudâm,phimbạolực,phimkhơng
khiêudâmcũngkhơngbạolực.Saukhihồnthànhthửnghiệmcácnhàtâm
lýhọcpháthiệnthấyngườibáothùkịchliệtnhấtkhơngphảilàsốhọcsinh
đãxemphimbạolựcmàxemphimkhiêudâm.
Ngườiracácnhàtâmlýhọccịnđođượchuyếtápcủahọcsinhtronglúc
thửnghiệm.Họcsinhtronglúcxemphimkhiêudâmhuyếtáptăngvọtlên
thểhiệnrõsựhưngphấn.Điềuđókhiếncácnhàtâmlýhọcpháthiệnđược
ngunnhâncủahànhđộngcơngkích.
Nhưng trong một thí nghiệm khác, một số học sinh sau khi xem phim
khiêudâmthì lạiở trongtìnhhuống kiềmchế cơngkích.Có thểthấy mối
quanhệgiữađiệnảnhkhiêudâmvớihànhđộngcơngkíchkhơngphảilàđơn
giản.
Theokếtquảnghiêncứugầnđây,mâuthuẫnđóhìnhthànhdonộidung
phim khiêu dâm khác nhau. Những phim khiêu dâm có đầy đủ tính nghệ
thuậtkhiếnconngườicảmthấyvuivẻđãcótácdụngkìmnéncơngkíchmà
phim khiêu dâm bạo lực giúp cho dục vọng cơng kích của con người phát

triển.
Để chứng minh vấn đề này các nhà tâm lý học lại làm một cuộc thử
nghiệmkhác.Họđểchohọcsinhxembốnloạiphim:Phimkhiêudâm,phim
bạolực,phimvừakhiêudâmvừabạolực,phimthơngthường.
Sau khi xem xong nhu cầu cơng kích của những người xem phim theo
thứtựtừmạnhđếnyếulà:ngườixemphimbạolựckhiêudâm,ngườixem
phimbạolực,ngườixemphimkhiêudâm,ngườixemphimthơngthường.
Nhìntừkếtquảđóphimkhiêudâmkhơngcómấyquanhệđếntộiphạm
nhưngtrongđóbaohàmítnhiềumốiquanhệvóihànhvibạolực.
Phimkhiêudâmbạolựccóảnhhưởngrấtxấuđếnconngười.Đólàmột
vấnđềxãhộinghiêmtrọngcầnchúý.


73.ĐIỀUTRAVỀLUYẾNÁICỦANGƯỜITRẺTUỔI.
Ngườixưacó câu,khi kếthơnlà lúcbắt đầuxanhau. Tronghiện thực
cuộcsốngdùhaingườicóthềnonhẹnbiểnnhưngchưachắcsốngđượccả
đờibênnhau.Trongthựctếrấtnhiềungườiunhauchưalâuđãxuấthiện
nhữngvếtrạnnứt.
Tìnhucólẽlàsựđaukhổ.Đểbổsungchonỗithốngkhổđóconngười
tìmthấysựkíchđộngvàniềmvuitrongtìnhu.Nỗiđaukhổvàbithương
củasựthấttìnhkhơngcógìbùđắpđược.
Vậyvìsaonhữngđơithanhniênnamnữtừngthềnonhẹnbiểnlạichia
tay.Cácnhàtâmlýhọcđãtiếnhànhđiềutrahơn100đơitraigáivàthấyrõ
khiunhaurấtítkhicảhaibênđềunóilờichiataymàphầnlớnchỉcómột
phíaucầuchấmdứt.
Nhân tố lớn nhất phá vỡ quan hệ giữa hai người là một phía cảm thấy
chán chường mệt mỏi. Bản thân tình yêu là một thứ tình cảm hưng phấn
mãnhliệt.Nếukhơngcóthìquanhệgiữahaingườitựnhiênbịlạnhnhạt.
Cịn một lí do rất quan trọng là thị hiếu và hứng thú của hai bên khác
nhau.Trongnhữnglầntiếpxúccảhaibêntấtsẽhiểuđượchứngthúvàthị

hiếucủanhau, nếunhư pháthiệnra cónhững chỗkhơnghợp nhauthì hai
bênrấtdễchiatay.
Cịnmộtngunnhânnữalàmộtbênmuốnđộclập.Tìnhutựnhiênbị
sựràngbuộcnhưngconngườilàmộtloạiđộngvậtthíchđộclập.Họni
khátvọngtựdomãnhliệt.
Mộtkhinhucầutựdongàycàngmãnhliệtthìhọkhơngmuốnsựràng
buộccủađốiphương.Thếlàhìnhthànhđiểmkhởiđầuchosựchiataygiữa
haibên.Đóchínhlàngunnhândẫnđếnsựchiataytrongtìnhu.
Theoconsốđiềutradùlànamhaynữthìucầuchiatayvớingườiu
đểđượcđộclậptươngđốinhiều.Hiệntượngnàyphổbiếnrộngrãiởnước
Mỹ.
Ngồi nhu cầu được độc lập, con người còn xuất hiện nhu cầu dịch
chuyển về tình cảm. Đó là nhu cầu có mới nới cũ rất phổ biến trong hiện
thựccuộcsống.
74.NHUCẦUKHIKHƠNGCĨCẢMGIÁCVỚISỰVẬTBÊN
NGỒI
Chúngtađềukhơngthíchsựkíchthíchvàcăngthẳngqđộnhưngxung
quanhtalạicórấtnhiềusựkíchthíchkhiếnngườitarấtcăngthẳng,áplực
của cơng việc, cơng cụ giao thông, tiếng ồn của công xưởng v.v… đều có


ảnhhưởngkhơngtốtđếnconngười.Cólúctiếngđànêmảcũngkhiếnngười
tacócảmgiácđiếctai.Thậmchícóngườidokhơngchịuđượcsựkíchthích
từbênngồimànảysinhýtưởnggiếtngười.
Chính vì những kích thích và áp lực của thế giới bên ngoài khiến con
người rất muốn sống trong những cảnh điền viên. Nhiều người muốn đặt
công việc sang một bên, đi nghỉ ở những nơi thoáng mát, tránh xa đơ thị.
Nhữngnơiđótuyđẹpnhưngchúngtacũngchỉđượchưởngtrongmộtthời
gian ngắn ngủi. Chúng ta lại phải trở về thành phố. Ngồi việc rời xa thế
gian,nếukhơngbạnsẽkhơngbaogiờtránhđượcsựkíchthích.

Đểchứngminhxemconngườicóảnhhưởnggìtronghồncảnhkhơng
cósựkíchthíchhaykhơng,cácnhàtâmlýhọcđãmờisinhviênđạihọclàm
mộtthửnghiệm.Kếtquảthửnghiệmchứngminh,conngườicịncầncómột
hồncảnhkíchthíchmãnhliệt.
Thí nghiệm làm trong một phịng nhỏ có điều hồ, để người tham gia
nằmtrênmộtchiếcgiườngđơn,đeomộtchiếckínhkhơngnhìnthấygì,đi
mộtchiếcgăngtaydầykhơngsờđượcvậtgì,lỗtaiđượcbịtkín.Trongkhi
tiếnhànhthínghiệm,ngườithamgiachỉđượcphépăncơmvàđivệsinh,
cịntấtcảthờigianphảinằmtrêngiườngkhơngđượclàmbấtcứviệcgì.
Khơnglâusaunhữngsinhviênthamgiathínghiệmđềubiếtlànhữngcái
đótựahồnhưnhữngconngườituởtronghồncảnhrấtdễchịu,nhưngtrên
thựctếthìkhác,ngườitakhơngthểchịunổi.Trongsốnhữngsinhviêntham
gia thí nghiệm, người chịu đựng giỏi nhất tình trạng đó cũng chỉ kéo dài
trong2-3ngàythơi.
Đêmđầutiên,cácsinhviêncịncảmthấydễchịunhưngđếnđêmthứhai
họ bắt đầu cảm thấy nhàm chán. Trong hồn cảnh đơn điệu nhàm chán
khơngthểchịunổiđó,ngaycảbàitốnđơngiảnnhấthọcũnglàmsai.Vì
thế,sau2-3ngàythínghiệm,cácsinhviêntựnhiênxuấthiệnảogiác.Thậm
chíhọcịnnhìnthấyánhsángchialàmmấyhìnhảnh.Tuytìnhtrạngtồitệ
củahọtựnhiênmấtđisaukhidừngthínghiệmnhưnghọvẫnýthứcrõràng
rằngnếunhưtriệtđểbỏđinhữngkíchthích,conngườisẽnảysinhsựkhác
thường.
Đươngnhiên,tronghiệnthựccuộcsống,điềuchúngtatìmđếnlàcósự
biếnđổinhấtđịnhvàchỉcầncósựkíchthíchphùhợpchứkhơngphảilàsự
kíchthíchqđộ.
75.TRẮCNGHIỆMĐỘNGCƠHIẾUKỲCỦAVƯỢNNGƯỜI
Đương khi bạn đi gặp một giám đốc công ty nhưng không may ông ta
đangbậntiếp khách.Thế làcơthư kýdẫn bạnvàomột phịngkhách sang
trọngvàđểbạnchờởđó.Q5phútmàchưathấyơnggiámđốcvào,bạn

nhất định cảm thấy nhàm chán. Thế là bạn bắt đầu chú ý quan sát xung
quanhgianphịnghoặcđứngdậyngắmphongcảnhbênngồicửasổ.Các
nhàtâmlýhọcđãtiếnhànhquansátvượnngườiởtrongtìnhtrạngchờđợi
cũnggiốngnhưngười,cũngcónhữnghànhvithămdị.Nhưngvượnngười
thườngthơngquamàusắccủakhungcửađểtìmđếncửasổ.Saukhichúng
pháthiệnracửasổthìkhơngngừngquansátraphíangồi.
Trẻemcũngcólúcmảichơiqnăn.Vượnngườicũngnhưvậy.Trẻem
thường nhận được sự cổ vũ nhưng vượn người sau khi chơi trị chơi tuy
khơngđượccổvũnhưngvẫnchơinhiệttình.Hànhđộngđóhồntồndựa
vàođộngcơtựthânvượnngườimàkhơngchịutácđộngcủasựkíchthích
bênngồi.
Cácnhàtâmlýhọcchiasựhiếukỳlàmhailoại:Mộtlàsựhiếukỳmở
rộng,hailàsựhiếukỳđặcbiệt.Sựhiếukỳmởrộngkhơngcómụctiêunhất
định,chịuảnhhưởngcủacácloạitintức.Sựhiếukỳđặcbiệtcómụctiêu
nhấtđịnh,hìnhthànhkhiconngườimuốnhiểubiếtmộtviệcgì.Chỉcầnđáp
ứngmộtlượngtintứcnhấtđịnhthìsựhiếukỳđượcđápứng.Vìthế,sựhiếu
kỳđặcbiệtlàmuốngiànhđượcmộtmặtvềtintức.Vìthếkhơngphảibấtcứ
tintứcnàođềudẫnđếnsựhiếukỳ.
Cóngườiliênhệhànhđộngnhậnthứcvớitínhhiếukỳcủaconngườivà
chorằnghànhđộngnhậnthứccũnglàhànhđộngthuthậptintức.
76.SỰGIAOLƯUTÌNHCẢMGIỮACHAMẸVÀCONCÁI
Concáiđạtthànhtíchhọctậptốtlàniềmvuicủachamẹ.Khibiếttincon
cáiđạtkếtquảhọctậptốtthìchamẹdùngmọicáchthểhiệntìnhcảmcủa
mình.Dùnglờinóimớichỉbiểuhiệnđượcmộtnửaniềmvuimàmộtnửa
niềmvuinữaphảidùnghìnhthứcvậtchấtđểbiểuhiện.
Cácbậclàmchamẹcónhiềucơhộithểnghiệmniềmvuinày.Ngồiviệc
khenthưởng,chamẹcầnmuachoconcáinhữnggìchúngthích.Chamẹsẽ
cảmnhậnđượcniềmvuicủacontrẻmàcontrẻthìđượcthứchúngmuốn.
Lúcđócảconcáivàchamẹđềuchìmtrongniềmhạnhphúc.

Nhưngxinchúý,chamẹdùnghìnhthứcvậtchấtthưởngchoconcáicần
cómộttiềnđề.Đólàcontrẻcầngiànhđượcthànhtíchđặcbiệt.Tuycácbậc
chamẹdườngnhưkhơngchúýđếnđiểmnàynhưngkhitrẻemkhơngđạt
được thành tích thì chúng cũng khơng muốn thứ chúng thích. Trái lại, nếu
như các em liên tục đạt thành tích tốt thì cha mẹ có thói quen cũng phải
thưởngliêntụcchocácem.
Nhưngsựgiaolưugiữamẹvàconsẽhìnhthànhmộtthứtìnhcảmkhiến
bản thân bị khống chế bởi tiền thù lao. Loại tình cảm này sẽ làm giảm đi
hứngthútựgiáccủacácem.Nhìntừchỉnhthể,hànhvimangtínhchủđộng