VỀ NHỮNG CON NHỆN ĐỘC - Zarathustra đã nói như thế

Zarathustra đã nói như thế
VỀ NHỮNG CON NHỆN ĐỘC

Hãy nhìn xem, kia là cái hang nhện độc! Ngươi có muốn nhìn thấy
chính con nhện độc khơng? Kia là mạng nhện; ngươi hãy sờ vào đó đi để
thấy nó run lẩy bẩy.
Lập tức con nhện độc bò đến ngay: chào mi, hỡi nhện độc! Dấu hiệu
trên lưng mi hình tam giác màu đen; và ta cũng biết rõ những gì trong tâm
hồn mi nữa.
Sự trả thù ngự trị trong tâm hồn mi: mi nhe miệng cắn chỗ nào thì lập
tức nơi đó có một mụt đen nổi lên; nọc độc của sự trả thù của mi làm linh
hồn quay cuồng điên đảo!
Chính vì thế ta mới nói với bọn mi bằng ẩn dụ, bọn mi, những kẻ làm
linh hồn quay cuồng điên đảo, bọn mi, những kẻ rao giảng sự bình đẳng!


Đối với ta, bọn mi chỉ là những con nhện độc, những kẻ đầy lòng cừu thù lén
lút.
Nhưng rồi, sau cùng, ta cũng khám phá ra những cái hang trú ẩn của
bọn mi: chính vì thế ta cười vào mũi bọn mi bằng tiếng cười vút xuống từ
những đỉnh cao của ta!
Chính vì thế, ta mới xé rách mạng nhện của bọn mi để cơn giận dữ xui
bọn mi phải bò ra khỏi chiếc hang đầy dối trá và lòng cừu ốn phục thù tn
trào ra đằng sau những lời lẽ “cơng chính” của bọn mi.
Bởi vì đối với ta, con người phải được giải thoát khỏi mọi tư tưởng
cừu oán phục thù: đó là chiếc cầu dẫn đến những hy vọng cao tuyệt nhất, và
đấy là chiếc cầu vồng lóng lánh sắc màu của ta sau những cơn giơng bão dữ
dội lê thê.
Nhưng những con nhện độc thì lại muốn sự thể diễn ra khác đi. “Cơng
bằng, cơng chính đối với chúng ta là làm tràn ngập thế giới bằng những trận
bão xuất phát từ sự trả thù của chúng ta” - những con nhện độc nói với nhau

như thế.


“Chúng ta muốn trả thù, muốn sỉ nhục tất cả những kẻ nào mà chúng
ta khơng bình đẳng với họ”: đấy là ước nguyện tự thâm tâm những con nhện
độc.
Và cịn nữa: “Kể từ nay trở đi, ý chí muốn bình đẳng cho tất cả mọi
người sẽ là tên gọi của đức hạnh; và chúng ta muốn cất cao tiếng thét chống
lại tất cả những kẻ nào mạnh mẽ!”
Hỡi những kẻ rao giảng sự bình đẳng, cơn điên cuồng độc đoán của sự
bất lực nơi bọn ngươi cất cao tiếng hét địi “bình đẳng”: những khát vọng
độc đốn kín đáo nhất của bọn ngươi đã giả trang như thế dưới những lời lẽ
của đức hạnh!
Tính huênh hoang tự kiêu đầy cay nghiệt, lịng ganh ghét bị ẩn ức, có
lẽ đấy là tính hnh hoang và lịng ganh ghét của cha ông các ngươi bây giờ
mới bùng vỡ ra bên ngoài như một ngọn lửa và một cơn điên cuồng phục
hận.
Điều mà người cha im lặng thì người con nói lên bằng lời, và thường
đứa con tỏ lộ cho ta bí mật của người cha.
Bọn chúng giống như những kẻ nồng nhiệt hăng say; nhưng khơng
phải quả tim mà chính sự trả thù đã đốt lửa lên nơi bọn chúng. Và khi bọn


chúng trở thành lạnh lùng, tế nhị, thì khơng phải tinh thần nhưng chính sự
ganh ghét đã làm bọn chúng thành lạnh lùng, tế nhị.
Sự ganh ghét cũng dẫn bọn chúng bước trên con đường của những
nhà tư tưởng; và đây là dấu hiệu chỉ sự ganh ghét của bọn chúng: bọn chúng
luôn luôn đi quá xa, đến đỗi sau cùng sự mệt mỏi làm chúng lăn ra ngủ say
trên tuyết lạnh.
Qua mỗi lời than vãn của bọn chúng, vang lên sự trả thù; mỗi lời ca

tụng của bọn chúng đều mang theo một vết thương; và đối với bọn chúng,
làm quan tòa phán xét là một hạnh phúc tối đại.
Thế nhưng, hỡi các bạn, đây là lời ta khuyên: đừng tin những kẻ có
bản năng trừng phạt mạnh mẽ!
Bọn chúng là giống lồi thấp kém và dịng dõi hạ tiện: bọn chúng có
gương mặt của kẻ đao phủ và của con chó săn chuột.
Đừng tin vào những kẻ nói nhiều về sự cơng chính nơi họ! Thực vậy,
linh hồn họ không phải chỉ thiếu mật ngọt mà thôi.


Và khi họ tự mệnh danh mình là “những người thiện hảo và những kẻ
cơng chính”, các bạn đừng qn rằng chỉ cần có quyền lực là lập tức họ trở
thành những tên pha-ri-xiên giả đạo đức ngay!
Hỡi các bạn, ta khơng muốn bị hịa lẫn với những kẻ khác, cũng chẳng
muốn bị tan hịa với bất cứ ai.
Có những kẻ rao giảng đạo lý của ta về đời sống: nhưng đồng thời họ
còn là những kẻ rao giảng về sự bình đẳng và là những con nhện độc.
Những con nhện độc ấy ca ngợi đời sống nhưng chúng lại ngồi trong
hang, quay lưng lại với chính đời sống, đấy chỉ vì chúng muốn làm điều ác.
Chúng muốn gây tổn thương cho những kẻ hiện đang có quyền lực: vì
đấy chính là những kẻ hãy cịn quen thuộc nhất đối với sự rao giảng cái chết.
Nếu sự thể khác đi, thì những con nhện độc lại rao giảng khác đi: vì
xưa kia bọn chúng chính là những kẻ đã sành sỏi trong việc bỉ báng thế giới
và hỏa thiêu những kẻ ngoại đạo.
Những kẻ rao giảng sự bình đẳng ấy, là những kẻ mà ta không muốn
bị trộn lẫn chung vào. Bởi vì sự cơng chính nói với ta như thế này: “Lồi
người khơng bình đẳng với nhau”.


Và lồi người khơng nên trở thành bình đẳng với nhau. Tình yêu Siêu

nhân của ta sẽ như thế nào nếu ta ăn nói khác đi?
Chính là qua hàng nghìn chiếc cầu, hàng nghìn con đường, con người
sẽ gấp bước đổ xô về tương lai, và phải luôn luôn đặt giữa loài người thêm
nhiều cuộc chiến tranh, nhiều sự bất bình đẳng: đấy chính là điều mà tình
u vĩ đại của ta buộc ta phải thốt lên!
Trong sự thù địch của họ, họ phải trở thành những kẻ sáng tạo nên
những ảnh tượng và những bóng ma, với những ảnh tượng và những bóng
ma đó, họ sẽ dùng vào cuộc chiến tối thượng giữa họ với nhau.
Tốt và xấu, giàu và nghèo, thấp và cao, và tất cả những danh từ chỉ
các giá trị: biết bao là khí giới, là biểu tượng huyên náo của sự chiến thắng
mà cuộc đời phải ln mang về cho chính mình.
Cuộc đời muốn được nâng cao lên trên những cột trụ và những bậc
thang: cuộc đời muốn khám phá ra những phương trời xa thẳm, muốn thám
hiểm những vẻ đẹp làm hoan lạc tâm hồn, chính vì thế cuộc đời cần phải có
đỉnh cao.


Vì cần có đỉnh cao, cuộc đời cần có những bậc thang, và sự chống đối
giữa những bậc thang đó với những kẻ leo cao! Cuộc đời muốn leo lên cao,
và trong khi leo lên, cuộc đời muốn tự vượt bỏ chính mình.
Và nhìn đây, hỡi các bạn! Đây là chiếc hang của con nhện độc, nơi
đấy có một đền điện xưa đã đổ nát hoang tàn, - các bạn hãy nhìn đền điện đó
với đơi mắt rạng rỡ của kẻ giác ngộ!
Thực vậy, kẻ nào ngày xưa đã tích tập các tư tưởng của y vào những
viên đá dựng thành thánh điện đó, kẻ ấy đã biết rõ bí mật của đời sống,
giống như kẻ khôn ngoan nhất trong số các nhà hiền triết.
Trong vẻ đẹp cũng cần phải có sự chiến đấu, sự bất bình đẳng, một
cuộc chiến tranh giành quyền lực và quyền thống trị tối thượng: đấy chính là
điều kẻ nọ đã dạy cho chúng ta ở đây bằng ẩn dụ trong suốt rõ ràng nhất.
Nơi đây các khung vòm và các vòm cầu đập vỡ nhau trong một cuộc

vật lộn linh thánh: ánh sáng và bóng tối tương tranh với nhau trong cố gắng
của chúng hướng về linh thể.
Với cùng một sự chắc tâm và cùng một vẻ đẹp như thế, chúng ta hãy
là thù địch của nhau, cả chúng ta nữa, hỡi các bạn ta ơi! Chúng ta hãy giao
chiến với nhau một cách linh thánh!


Khổ thân! Chính ta lại bị con nhện độc, kẻ thù cố cựu của ta cắn phải.
Với sự chắc tâm và vẻ đẹp linh thánh của nó, con nhện đã cắn phập vào
ngón tay ta!
“Cần phải có một hình phạt, cần phải có sự cơng chính, - con nhện
độc nghĩ như thế; khơng phải là vơ ích khi ngươi ca hát lên ở đây những
khúc tụng ca ca ngợi sự thù địch”.
Ừ, con nhện đã trả thù! Hỡi ôi, giờ đây nó sắp làm linh hồn ta quay
cuồng chóng mặt với sự trả thù!
Nhưng mà, hỡi các bạn, để cho ta đừng lảo đảo quay cuồng, các bạn
hãy cột cứng ta vào chiếc cột trụ này! Ta thích chẳng thà làm một đạo sĩ ẩn
tu trên đầu cột trụ còn hơn làm một cơn lốc phục hận!
Thực vậy, Zarathustra không phải là một cơn lốc và một vòi rồng; và
nếu hắn có là kẻ khiêu vũ, thì hắn khơng phải là kẻ khiêu vũ của loài nhện
độc.