Tiet 119 Dau cham lung dau cham phay

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ

<b>Câu hỏi:Thế nào là liệt kê? Tác dụng của liệt kê? </b>

<b>Các kiểu liệt kê?</b>

<b>Trả lời:</b>

<i><b>1. Lit kờ l sp xp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng </b></i>

<i><b> loại để diễn tả đ ợc đầy đủ hơn,sâu sắc hơn những khía </b></i>

<i><b>cạnh khác nhau của thực tế hay của t t ởng tình cảm.</b></i>

<i><b> 2. Xét theo cấu tạo có thể phân biệt kiểu liệt kê theo từng</b></i>

<i><b> cặp với kiểu liệt kê không theo từng cặp.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

I. DÊu chÊm löng

<b> 1. VD ( SGK)</b>

<b> </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ

dÊu chÊm phÈy

<b>? Trong các câu sau, dấu chấm lửng đ ợc dùng để làm gì ?</b>

<b> a. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ</b>

<b> vang thời đại Bà Tr ng, Bà Triệu , Trần H ng Đạo, lê </b>

<b> Lợi, Quang Trung,</b>

<b>…</b>

<b> - </b>

<b>BiĨu thÞ các phần liệt kê t ơng tự không viết ra</b>

<b> b. Thèt nhiên một ng ời nhà quê mình mẩy lấm láp quần</b>

<b> áo ớt đầm, tất tả chạy xông vào thở không ra lời :</b>

<b> -Bẩm</b>

<b>…</b>

<b>quan lớn</b>

<b>…</b>

<b>đê vỡ mất rồi !</b>

<b> -</b>

<b>BiĨu thi t©m trạng lo lắng, hoảng sợ của ng ời nói</b>

<b> c. Cuèn tiÓu thuyết đ ợc viết trên </b>

<b></b>

<b> b u thiếp.</b>

<b> - </b>

<b>BiĨu thÞ sù bÊt ngờ của thông báo</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Tiết 119: Dấu chấm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

I. DÊu chÊm löng

<b> 1. VD :( SGK)</b>

<b> * NhËn xÐt</b>

<b> Dấu chấm lửng dùng để :</b>

<b> + Rút gọn phần liệt kê</b>

<b> + Nhấn mạnh tâm trạng cđa ng êi nãi.</b>

<b> +Lµm giÃn nhịp điệu câu văn chuẩn bị cho sự xt hiƯn cđa mét</b>

<b> từ ngữ biểu thị một nội dung bất ngờ hoặc hài h ớc châm biếm.</b>

<b> 2. Ghi nhí (SGK)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

<b>?Trong các cau sau, dấu chấm phẩy dùng để làm gì ? </b>
<b> Có thể thay nó bằng dấu phẩy đ ợc khơng ? Vỡ sao ?</b>

<b> a. Cốm không phải thức quà của ng ời vội ; ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm </b>
<b>nghĩ.</b>

<b> - Đánh dấu danh giới giữa hai vế cđa mét c©u ghÐp.</b>

<b> - Có thể thay đổi đ ợc nội dung của câu mà nội dung không bị thay đổi</b>

<b>b. Những tiêu chuẩn đạo đức của con ng ời mới phải chăng có thể nêu lên nh sau: yêu n ớc, </b>
<b>yêu nhân dân ; trung thành với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và đấu tranh thực </b>
<b>hiện xây dựng thống nhất n ớc nhà ; ghét bóc lột, ăn bám và l ời biếng ; yêu lao động, coi </b>
<b>lao động là nghĩa vụ thiêng liêng của mình ; có tinh thần làm chủ tập thể, có ý thức hợp </b>
<b>tác, giúp nhau ; chân thành và khiêm tốn ; q trọng của cơng và có ý thức bảo vệ của </b>
<b>cơng ; u văn hố, khoa học và nghệ thuật ; có tinh thần quốc tế vơ sản </b>

<b> -Ngăn câch các bộ phận liệt kê có nhiều tầng ý nghĩa phức tạp.</b>
<b> - Không thể thay đổi đ ợc vì</b>

<b> + Các phần liệt kê sau dấu chấm phẩy bình đẳng với nhau</b>

<b> + Các bộ phận liệt kê sau dấu phẩy khơng thể bình đẳng với các phần nêu trên .</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

<b>b. </b><i><b>Những tiêu chuẩn đạo đức của con ng ời mới phải chăng có thể nêu lên nh sau: </b></i>
<i><b>yêu n ớc, yêu nhân dân</b><b> ; </b><b>trung thành với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và </b></i>
<i><b>đấu tranh thực hiện xây dựng thống nhất n ớc nhà </b><b>;</b><b> ghét bóc lột, ăn bám và l ời </b></i>
<i><b>biếng </b><b>;</b><b> yêu lao động, coi lao động là nghĩa vụ thiêng liêng của mình </b><b>;</b><b> có tinh </b></i>
<i><b>thần làm chủ tập thể, có ý thức hợp tác, giúp nhau </b><b>;</b><b> chân thành và khiêm tốn </b><b>; </b></i>
<i><b>quí trọng của cơng và có ý thức bảo vệ của cơng</b><b> ; </b><b>yêu văn hoá, khoa học và nghệ </b></i>
<i><b>thuật </b><b>; </b><b>có tinh thần quốc tế vơ sản </b></i>

<b> Trong một liệt kê phức tạp nh trên tác giả đã tổng kết những tiêu chuẩn đạo </b>
<b>đức con ng ời mới trong chín mối quan hệ và dùng dấu chấm phẩy đánh dấu </b>
<b>các mối quan hệ này. Sau đó mới dùng dấu phảy để ngăn cách các thành phần </b>
<b>đồng chức giúp ng ời đọc hiểu rõ các tầng bậc ý liệt kê tránh sự hiểu lầm có thể </b>
<b>xảy ra . </b>

Nếu viết<b>: </b><i><b>Những tiêu chuẩn đạo đức của con ng ời mới phải chăng có thể nêu lên </b></i>
<i><b>nh sau: yêu n ớc</b><b>,</b><b> yêu nhân dân</b><b>,</b><b> trung thành với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã </b></i>
<i><b>hội và đấu tranh thực hiện xây dựng thống nhất n ớc nhà</b><b>,</b><b> ghét bóc lột</b><b>,</b><b> ăn bám và </b></i>
<i><b>l ời biếng </b></i>

<i><b> </b><b>thì ng ời đọc sẽ có thể hiểu </b><b>ăn bám</b><b> và </b><b>l ời biếng</b><b> cũng là một trong những </b><b>đặc </b></i>
<i><b>điểm của con ng ời mới.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

<b>I.</b>

<b>DÊu chÊm löng</b>

<b>II. DÊu chÊm phÈy</b>

<b> 1. VD: (SGK)</b>

<b> * NhËn xÐt</b>

<b> </b>

<b>Dấu chấm phẩy dùng để :</b>

<b> - Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có </b>

<b>cấu tạo phức tạp </b>

<b> -Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép </b>

<b>liệt kê có nhiều tầng ý</b>

<b> nghÜa phøc t¹p</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

*

Bµi tËp øng dông

Trong các câu sau dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy dùng để làm gì?

a. Thể điệu ca Huế có sơi nổi, t ơi vui, có buồn thảm, bâng khuâng, có

tiếc th ơng ai oán

…

- Biểu thị phần liệt kê t ơng tự không viết ra

b. Vừa lúc đó thì tiếng ng ời kêu rầm rĩ, càng nghe càng lớn. Lại có

tiếng ào ào nh thác chảy xiết ; rồi lại có tiếng gà, chó, trâu, bị kêu

vang tứ phía.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

III. LuyÖn tËp

1. Bài tập 1. Trong mỗi câu có dấu chấm lửng d ới đây dấu chấm lửng

đ ợc dùng để làm gì ?

a. Lính đâu ? Sao bay dám để cho nó chạy xồng xộc vào đây nh

vậy? Khơng cịn phép tắc gì nữa à ?

- D¹, bÈm

…

- §i cỉ nã ra !

b. Ơ hay, có điều gì bố con trong nhà bảo nhau chứ sao lại

…

c. Cơm, áo, vợ, con, gia đình

…

bó buộc y.

*

Đáp án

Câu a: Biểu thị sù sỵ h·i lóng tóng

Câu b: Biểu thị câu nói bị bỏ dở

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

TiÕt 119: DÊu chÊm lưng vµ

dÊu chÊm phÈy

III. Lun tËp

2. Bµi tập 2. Nêu rõ công dụng của dấu chấm phẩy trong mỗi câu d ới

đây:

a. D i ỏnh trng này, dòng thác n ớc sẽ đổ xuống làm chạy máy phát điện ; ở giữa

biển rộng, cờ đỏ sao vàng phấp phới bay trên những con tàu lớn.

b. Con sông Thái bình quanh năm vỗ sóng òm ọp vào s ờn bÃi vµ ngµy ngµy vÉn

mang phï sa båi cho b·i thêm rộng ; nh ng mỗi năm vào mùa n ớc, cũng con sông
Thái Bình mang n ớc lũ về làm ngập hết cả bÃi soi.

c. Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh nói non, hoa cá, nói non, hoa cá tr«ng

mới đẹp ; từ khi có ng ời lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh,
tiếng chim, ting sui nghe mi hay.

* Đáp ¸n :

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

TiÕt 119: DÊu chÊm löng vµ

dÊu chÊm phÈy

B. Lun tËp :

3. Bài tập 3 : Viết một đoạn văn về ca Huế trên sơng H ơng trong đó:

a. Cã dïng dÊu chÊm löng

(Nhãm 1 )

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

H íng dÉn vỊ nhµ

1. Häc thc ghi nhí.

2. ViÕt đoạn văn có sử dụng dấu

chấm lửng và dấu chÊm phÈy.

chØ râ c«ng dông .

3. đọc kỹ và chuẩn bị bài

<i>“dấu gạch </i>

<i>ngang</i>

vào vở bài tập.

-Nắm rõ công dụng và ph©n biƯt

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17></div>

<!--links-->