Ham y Ngu van 9

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>`</b>

<b>`</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>KiỂM TRA BÀI CŨ</b>

1. Các đoạn văn trong văn bản cũng như các câu trong một đoạn văn
Phải liên kết chặt chẽ với nhau trên những phương diện nào? Nói rõ

các phép liên kết thường gặp.

-Trường học: phép lặp.

-Muốn được như thế: phếp thế.
2. Bài tập:

Chỉ ra các phép liên kết câu và liên kết đoạn văn trong đoạn trích sau:
Trường học của chúng ta là trường học của chế độ dân chủ nhân dân,
nhằm mục đích đào tạo những công dân và cán bộ tốt, những người chủ
tương lai của nước nhà. Về mọi mặt, trường học của chúng ta phải hơn
hẳn trường học của thực dân và phong kiến.

Muốn được như thế thì thầy giáo, học trị và cán bộ phải cố gắng hơn nữa
để tiến bộ hơn nữa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

“ Trống vào lớp đã 10 phút Hiếu mới hớt hải chạy vào.

Thầy giáo nhìn đồng hồ, nói: . . .”

Em chọn trường hợp nào sau đây để điền vào chỗ (. . .)

(1). Em đến trễ 10 phút rồi đấy.

(2). Em có biết bây giờ là mấy giờ khơng ?

<b>TÌNH H́NG</b>

Nghĩa tường minh

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh </b>

<b> và hàm y</b>

<b>1. Ngữ liệu:</b> (SGK : 74 - 75)

<b>2. Nhận xét:</b>

-Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!

Chính là anh thanh niên giật mình nói
to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh
chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền,
tay cầm một cái làn. Nhà họa sĩ tặc lưỡi
đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại
chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.
-Ơ! Cơ cịn qn chiếc mùi soa đây này!
Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để
người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy
chiêc khăn tay còn vo tròn cặp giữa

cuốn

sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ
ửng,nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

<i> (Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long)</i>

- Anh thanh niên muốn nói: anh
rất tiếc thời gian cịn lại q ít.
- Anh thanh niên khơng nói thẳng
điều đó vì ngại ngùng, vì muốn
che dấu tình cảm của mình.

- Câu nói thứ hai khơng có ẩn y gì.

<b>3. Kết ḷn:</b>

Ý thơng báo khơng được diễn đạt
trực tiếp bằng từ ngữ trong câu mà
được suy ra nhờ văn cảnh và từ ngữ
trong câu.

Hàm y

Ý thông báo được diễn đạt trực tiếp
bằng từ ngữ trong lời nói.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh </b>

<b> và hàm y</b>

<b>1. Ngữ liệu:</b> (SGK : 74 - 75)

<b>2. Nhận xét: - Câu 1: Nghĩa hàm y.</b>

<b> - Câu 2: Nghĩa tường minh.</b>

<b>3. Kết luận: </b><i>(Ghi nhớ - SGK 75)</i>

<b> Nghĩa tường minh</b> là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng
từ ngữ trong câu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b>BÀI TẬP NHANH</b>

<b>Một người bạn có nhã y mời em đi dự sinh nhật nhưng em </b>
<b>không thể đến (Hoặc không muốn đến)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b>THẢO LUẬN</b>

<b>Trong khi nói (hoặc viết), </b>

<i><b>nghĩa tường </b></i>

<i><b>minh hay </b></i>

<i><b>hàm ý</b></i>

<b>được sử dụng nhiều hơn? </b>

<b>Theo em, hàm ý hay nghĩa tường minh </b>

<b>quan trọng hơn? Vì sao?</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm y</b>

<b> II. Luyện tập</b>

<b> 1. Bài tập 1:</b> (SGK – 75)

-Trời ơi, chỉ cịn có năm phút !

Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy
tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền,tay cầm một cái
làn. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại
chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.

-Ơ! Cơ cịn qn chiếc mùi soa đây này !

Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại
bàn, anh lấy chiêc khăn tay còn vo trịn cặp giữa cuốn sách tới trả
cho cơ gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng,nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

<i> </i>

<i> (Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long)</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm y</b>

<b> II. Luyện tập</b>

<b> 1. Bài tập 1:</b> (SGK – 75)

a. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy: chưa muốn chia tay.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm y</b>

<b> II. Luyện tập</b>

<b> 1. Bài tập 1:</b> (SGK – 75)

<b> 2. Bài tập 2:</b> (SGK – 75)

<i>Hãy cho biết hàm ý của câu in đậm trong đoạn trích sau đây:</i>

Bác lái xe dắt anh ta lại chỗ nhà hội hoạ và cô gái:

- Đây, tôi giới thiệu với anh một hoạ sĩ lão thành nhé. Và cô

đây là kĩ sư nông nghiệp. Anh đưa khách về nhà đi.

<i><b>Tuổi già </b></i>

<i><b>cần nước chè: ở Lào Cai đi sớm quá.</b></i>

Anh hãy đưa ra cái

món chè pha nước mưa thơm như nước hoa của Yên Sơn nhà

anh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm y</b>

<b> II. Luyện tập</b>

<b> 1. Bài tập 1:</b> (SGK – 75)

<b> 2. Bài tập 2:</b> (SGK – 75)

<b> 3. Bài tập 3:</b> (SGK – 75, 76)

<i><b>Tìm câu chứa hàm ý trong đoạn trích sau và cho biết nội dung của </b></i>
<i><b>hàm ý.</b></i>

Mẹ nó đâm nổi giận quơ đũa bếp doạ đánh, nó phải gọi nhưng lại nói
trổng:

- Vơ ăn cơm!

Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ khơng nghe, chờ nó gọi “Ba vơ ăn cơm”. Con
bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra:

Anh cũng không quay lại.

<i> (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm y</b>

<b> II. Luyện tập</b>

<b> 1. Bài tập 1:</b> (SGK – 75)

<b> 2. Bài tập 2:</b> (SGK – 75)

<b> 3. Bài tập 3:</b> (SGK – 75, 76)

<b> 4. Bài tập 4:</b> (SGK – 76)

<b>- “</b><i><b>Hà, nắng gớm, về nào</b></i><b>……...” : hiện tượng “đánh trống lảng”,</b> <b>cố ý </b>
<b>nói sang chuyện khác.</b>

<b>---> Cả hai câu trên đều không chứa hàm ý.</b>

<b>- “</b><i><b>Tôi thấy người ta đồn…...”</b></i><b> : Câu nói dở dang, bị ngắt lời.</b>

<b>Đọc các đoạn trích sau đây ( Bài tập 4 SGK/76 ) </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> TIẾT 123 : NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b> VÀ HÀM Y</b>

<b> I. Phân biệt nghĩa tường minh </b>

<b> và hàm y</b>

<b>1. Ngữ liệu:</b> (SGK : 74 - 75)

<b>2. Nhận xét:</b>

<b>3. Kết luận: </b><i>(Ghi nhớ - SGK 75)</i>

<b> II. Luyện tập</b>

<b> 1. Bài tập 1:</b> (SGK – 75)

<b> 2. Bài tập 2:</b> (SGK – 75)

<b> 3. Bài tập 3:</b> (SGK – 75, 76)

<b>Nghĩa tường minh</b> là phần thông báo được
diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu.

<b>Hàm y</b> là phần thông báo tuy không được
diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu
- Anh thanh niên muốn nói: anh rất tiếc
thời gian cịn lại q ít.

- Anh thanh niên khơng nói thẳng điều đó
vì ngại ngùng, vì muốn che dấu tình cảm
của mình.

- Câu nói thứ hai khơng có ẩn y gì.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau.</b>

<b>1. Hàm ý là phần thông báo:</b>

<b>A. Trái ngược với nghĩa tường minh.</b>

<b>B. Ẩn đằng sau nghĩa tường minh.</b>

<b>C. Không diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu.</b>

<b>D. Được diễn đạt trực tiếp trong câu.</b>

<b>2. Dùng hàm ý trong trường hợp nào sau đây? </b>

<b>A. Khi không biết diễn đạt rõ ý.</b>

<b>B. Khi khơng muốn nói rõ ý.</b>

<b>C. Khi không muốn người nghe hiểu ý.</b>

<b>D. Khi muốn chấm dứt cuộc thoại.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>hướngưdẫnưvềưnhà</b>

-

<b>_{Luyện tập để phân biệt được nghĩa}</b>

<b>tường minh và hàm y. </b>

-

<b>_{Rèn luyện kĩ năng dùng hàm y và hiểu}</b>

<b>hàm y.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>TRÂN TRỌNG CẢM ƠN QUY THẦY </b>

<b>CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH!</b>

<b>TRÂN TRỌNG CẢM ƠN QUY THẦY </b>

<b>CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH!</b>

</div>

<!--links-->