Hướng dẫn ôn thi kinh tế chính trị 4

HÛÚÁNG DÊỴN ƯN THI MƯN KINH TÏË CHĐNH TRÕ MẤC - LÏNIN

15

triïín àưìng bưå cẫ ba ëu tưë sẫn xët vâ mc tiïu cëi cng lâ trang
bõ cưng nghïå hiïån àẩi, tiïn tiïën trong cấc lơnh vûåc ca nïìn sẫn
xët xậ hưåi.
Trong cấc ëu tưë cú bẫn ca quấ trịnh sẫn xët, sûác lao àưång
ln ln lâ ëu tưë cú bẫn, cố tđnh chêët quët àõnh. Tuy nhiïn, bẫn
thên sûác lao àưång cố sûå biïën àưíi cùn bẫn vïì chêët lûúång ph húåp vúái
trịnh àưå ca tû liïåu sẫn xët. Nïëu trong nïìn sẫn xët th cưng,
trịnh àưå sûác lao àưång ch ëu lâ dûåa vâo kinh nghiïåm vâ sûác cú
bùỉp thị trong nïìn sẫn xët hiïån àẩi, trịnh àưå sûác lao àưång dûåa vâo
trđ tụå, tri thûác, vâo "chêët xấm" nối chung. Trong nïìn sẫn xët
hiïån àẩi, kho tâng trđ tụå trúã thânh tâi ngun qu giấ nhêët ca
mưỵi dên tưåc. Do àố, giấo dc vâ àâo tẩo àûúåc nhiïìu qëc gia coi lâ
qëc sấch; úã nûúác ta, vêën àïì nây àûúåc àùåt thânh qëc sấch hâng
àêìu.
3. Tấi sẫn xët lâ gị? Phên tđch nưåi dung, hịnh thûác ca tấi sẫn
xët xậ hưåi vâ cấc phẩm tr cú bẫn ca nố.
Sẫn xët ra ca cẫi vêåt chêët lâ hoẩt àưång cú bẫn ca loâi ngûúâi.
Nố khưng phẫi lâ hoẩt àưång nhêët thúâi, àún nhêët mâ thûúâng xun,
liïn tc, tûác lâ tấi sẫn xët. Ngûúâi ta chia tấi sẫn xët thânh tấi
sẫn xët giẫn àún vâ tấi sẫn xët múã rưång.
+ Tấi sẫn xët giẫn àún lâ quấ trịnh sẫn xët àûúåc lùåp lẩi vúái
quy mư khưng thay àưíi, cấc ëu tưë ca quấ trịnh sẫn xët cng
khưng thay àưíi; chûa cố sẫn phêím thùång dû hóåc nïëu cố thị côn
nhỗ bế vâ àûúåc tiïu dng cấ nhên hïët.
+ Tấi sẫn xët múã rưång lâ quấ trịnh sẫn xët úã chu k sau cố
quy mư lúán hún so vúái chu k trûúác. Trong tấi sẫn xët múã rưång,
cấc ëu tưë ca quấ trịnh sẫn xët tùng lïn vïì sưë lûúång vâ chêët

lûúång. Ngìn gưëc ca tấi sẫn xët múã rưång lâ sẫn phêím thùång dû.
Tấi sẫn xët giẫn àún lâ àùåc trûng ca sẫn xët nhỗ, th cưng,
côn tấi sẫn xët múã rưång lâ àùåc trûng ca sẫn xët lúán, hiïån àaåi.




PTS. NGUỴN VÙN HẪO

16

ÚÃ bêët k giai àoẩn nâo, xậ hưåi nâo, tấi sẫn xët cng bao gưìm
nưåi dung sau:
+ Tấi sẫn xët sûác lao àưång lâ nhên tưë ch ëu vâ àêìu tiïn. Sûác
lao àưång lâ ëu tưë cú bẫn ca quấ trịnh sẫn xët vâ trong quấ
trịnh sẫn xët nố bõ hao môn, do àố, phẫi àûúåc tấi sẫn xët àïí
thûåc hiïån quấ trịnh sẫn xët tiïëp theo. Tấi sẫn xët sûác lao àưång
côn bao hâm viïåc àâo taồo, ửới mỳỏi thùở hùồ lao ửồng cuọ bựỗng thùở hïå
lao àưång múái cố chêët lûúång cao hún ph húåp vúái trịnh àưå múái ca tû
liïåu sẫn xët.
+ Tấi sẫn xët ca cẫi vêåt chêët (gưìm cố vêåt phêím tiïu dng vâ
tû liïåu sẫn xët) cng lâ nhên tưë khấch quan, khưng thïí thiïëu ca
sẫn xët xậ hưåi. Trong quấ trịnh sẫn xët, sẫn phêím xậ hưåi
thûúâng xun àûúåc tiïu dng cho cấ nhên vâ cho sẫn xët. Vêåt
phêím tiïu dng àïí tấi sẫn xët sûác lao àưång, côn tû liïåu sẫn xët
àïí tiïëp tc qua trịnh sẫn xët. Vị vêåy, phẫi thûúâng xun tấi sẫn
xët ra chng. Hún nûäa, nhu cêìu vïì àúâi sưëng vâ sẫn xët thûúâng
xun tùng lïn, do àố ca cẫi vêåt chêët cêìn àûúåc tấi sẫn xët múã
rưång, lâm cho sưë lûúång thûúâng xun tùng lïn vâ chêët lûúång àûúåc
cẫi tiïën.

Tấi sẫn xët múã rưång ra ca cẫi vêåt chêët biïíu hiïån úã mûác tùng
ca tưíng sẫn phêím xậ hưåi (TSPXH) vâ thu nhêåp qëc dên (TNQD).
Tưíng sẫn phêím xậ hưåi lâ tưíng sưë sẫn phêím hay ca cẫi xậ hưåi àûúåc
sẫn xët ra trong mưåt thúâi gian nhêët àõnh (thûúâng lâ mưåt nùm).
Thu nhêåp qëc dên lâ phêìn côn lẩi ca tưíng sẫn phêím xậ hưåi
sau khi trûâ ài toân bưå nhûäng chi phđ ca lao àưång vêåt hốa. Thu
nhêåp qëc dên lâ kïët quẫ thûåc tïë ca nïìn sẫn xët xậ hưåi, nố
quët àõnh mûác àưå tiïu dng vâ tđch ly ca xậ hưåi.
Nhûäng biïån phấp cú bẫn àïí tấi sẫn xët múã rưång tưíng sẫn phêím
xậ hưåi vâ thu nhêåp qëc dên lâ tùng nùng sët lao àưång xậ hưåi vâ
tùng sưë ngûúâi lâm viïåc trong cấc ngânh sẫn xët vêåt chêët.




HÛÚÁNG DÊỴN ƯN THI MƯN KINH TÏË CHĐNH TRÕ MẤC - LÏNIN

17

+ Tấi sẫn xët quan hïå sẫn xët. Tấi sẫn xët ca cẫi vêåt chêët
diïỵn ra trong nhûäng quan hïå sẫn xët nhêët àõnh. Do àố, quấ trịnh
sẫn xët lâ quấ trịnh phất triïín, hoân thiïån quan hïå sẫn xët lâm
cho quan hïå sẫn xët ph húåp vúái tđnh chêët vâ trịnh àưå múái ca
lûåc lûúång sẫn xët.
+ Tấi sẫn xët ra mưi trûúâng (sẫn xët vâ àúâi sưëng). Quấ trịnh
sẫn xët khưng thïí tấch rúâi àiïìu kiïån tûå nhiïn vâ mưi trûúâng sưëng
ca con ngûúâi. Quấ trịnh tấi sẫn xët ra ca cẫi vêåt chêët lâm cho
cấc ngìn tâi ngun thiïn nhiïn bõ cẩn kiïåt dêìn vâ ẫnh hûúãng túái
mưi trûúâng sưëng nối chung. Vị vêåy, trong quấ trịnh tấi sẫn xët
phẫi thûúâng xun tấi tẩo cấc àiïìu kiïån tûå nhiïn ca sẫn xët nhû

khưi phc àưå mâu múä àêët àai, trưìng rûâng vâ tấi tẩo cấc ngìn taâi
nguyïn, v.v..
4. Thïë naâo laâ tùng trûúãng kinh tïë vaâ hiïåu quẫ kinh tïë? Hiïåu quẫ
kinh tïë xết vïì mùåt kinh tïë - k thåt vâ kinh tïë - xậ hưåi?
Tùng trûúãng kinh tïë lâ sûå tùng lïn cấc ëu tưë ca quấ trịnh sẫn
xët vâ do àố tùng lïn vïì sưë lûúång vâ chêët lûúång sẫn phêím xậ hưåi.
Àố chđnh lâ kïët quẫ ca quấ trịnh tấi sẫn xët múã rưång trïn phẩm
vi toân bưå nïìn kinh tïë. Nhõp àưå tùng trûúãng kinh tïë thïí hiïån úã
nhõp àưå tùng tưíng sẫn phêím xậ hưåi vâ thu nhêåp qëc dên. Tùng
trûúãng kinh tïë cố thïí diïỵn ra theo hai hûúáng: tùng trûúãng kinh tïë
theo chiïìu rưång vâ tùng trûúãng kinh tïë theo chiïìu sêu.
- Tùng trûúãng kinh tïë theo chiïìu rưång lâ tùng vïì sưë lûúång cấc
ëu tưë ca quấ trịnh sẫn xët trïn cú súã k thåt sẫn xët c.
- Tùng trûúãng kinh tïë theo chiïìu sêu lâ sûå phất triïín sẫn xët
trïn cú súã hoân thiïån cấc ëu tưë sẫn xët, nhû sûã dng cấc tû liïåu
lao àưång tiïën bưå, cấc àưëi tûúång lao àưång đt tưën kếm, nêng cao trịnh
àưå ca ngûúâi lao àưång, sûã dng cố hiïåu quẫ cấc tiïìm nùng sẫn
xët, v.v..




PTS. NGUỴN VÙN HẪO

18

Trong thûåc tïë, viïåc tùng trûúãng kinh tïë theo chiïìu rưång vâ tùng
trûúãng kinh tïë theo chiïìu sêu àûúåc kïët húåp vúái nhau vaâ àûúåc sûã
duång theo hûúáng ph húåp vúái àiïìu kiïån c thïí ca tûâng nûúác úã cấc
giai àoẩn khấc nhau.

Kïët quẫ ca tấi sẫn xët múã rưång, ca tùng trûúãng kinh tïë biïíu
hiïån têåp trung úã hiïåu quẫ nïìn sẫn xët.
Hiïåu quẫ sẫn xët lâ kïët quẫ ca mưåt nïìn sẫn xët nhêët àõnh.
Mën biïët hiïåu quaã saãn xuêët ngûúâi ta lêëy kïët quaã sẫn xët so sấnh
vúái chi phđ lao àưång xậ hưåi àïí sẫn xët ra nố (hóåc lâ chi phđ cấc ëu
tưë sẫn xët).

Kïët quẫ sẫn xët
Hiïåu quẫ sẫn = ———————————————————————————————
xët

Chi phđ cấc ëu tưë sẫn xët
(lao àưång sưëng vâ lao àưång vêåt hốa)

Kïët quẫ ca sẫn xët lâ sẫn phêím. ÚÃ cấc àún võ sẫn xët, hiïåu
quẫ sẫn xët cố thïí biïíu hiïån úã chưỵ chi phđ àïí sẫn xët mưåt àún võ
sẫn phêím nhiïìu hay đt; côn hiïåu quẫ ca toân bưå nïìn kinh tïë biïíu
hiïån úã t lïå giûäa giấ trõ ca toân bưå sẫn phêím xậ hưåi vúái toân bưå
chi phđ lao àưång xậ hưåi àïí sẫn xët ra chng.
Tùng hiïåu quẫ kinh tïë lâ u cêìu khấch quan àưëi vúái mổi xậ hưåi.
Àïí tùng hiïåu quẫ kinh tïë phẫi tùng kïët quẫ sẫn xët vâ giẫm chi
phđ àïí sẫn xët chng. Tùng kïët quẫ sẫn xët lâ tùng sưë lûúång vâ
nêng cao chêët lûúång sẫn phêím, lâm cho cú cêëu sẫn phêím ph húåp
vúái cú cêëu tiïu dng xậ hưåi. Giẫm chi phđ lao àưång xậ hưåi thïí hiïån
úã tiïët kiïåm lao àưång sưëng, giẫm khưëi lûúång vêåt tû hao phđ, tiïët
kiïåm vưën àêìu tû v.v..
Hiïåu quẫ nïìn sẫn xët àûúåc xem xết dûúái hai khđa cẩnh: kinh tïë
- k thåt vâ kinh tïë - xậ höåi.

HÛÚÁNG DÊỴN ƯN THI MƯN KINH TÏË CHĐNH TRÕ MẤC - LÏNIN

19

Hiïåu quẫ sẫn xët, xết vïì mùåt kinh tïë - kyọ thuờồt, ỷỳồc tủnh bựỗng
mửồt hùồ thửởng caỏc chú tiïu vïì kïët quẫ sûã dng cấc ngìn dûå trûä
khấc nhau. Mưåt sưë cấc chó tiïu quan trổng thûúâng àûúåc dng lâ:
+ Nùng sët lao àưång xậ hưåi. Àêy lâ chó tiïu quan trổng ca hiïåu
quẫ sẫn xët. Nố biïíu hiïån sûå hoẩt àưång ca quy låt tiïët kiïåm
thúâi gian.
+ Hiïåu quẫ sûã dng vưën sẫn xët cú bẫn. Vưën sẫn xët cú bẫn cố
khưëi lûúång vâ vai trô quan trổng nhêët trong sẫn xët. Hiïåu quẫ
vưën sẫn xët cú baón ỷỳồc tủnh bựỗng caỏch lờởy sửở lỷỳồng saón phờớm
chia cho sưë lûúång vưën sẫn xët cú bẫn:
Sưë lûúång sẫn phêím
Hiïåu quẫ vưën = ———————————————————————————————
Vưën sẫn xët cú bẫn

Hiïåu sët vöën cho thêëy möåt àún võ vöën chi ra thu àûúåc bao nhiïu
sẫn phêím.
+ Hiïåu sët vêåt tû àûúåc ào bựỗng chi phủ nhiùn liùồu, nguyùn liùồu,
nựng lỷỳồng, vờồt liùồu vâ cấc ngìn dûå trûä khấc trïn mưåt àún võ sẫn
phêím:

Sưë lûúång vêåt tû
Hiïåu sët vêåt tû = ———————————————————————————
Sưë lûúång sẫn phêím
Hiïåu quẫ sẫn xët xết vïì mùåt kinh tïë - k thåt ph thåc vâo
trịnh àưå k thåt vâ khưng ph thåc vâo hịnh thûác xậ hưåi.

Hiïåu quẫ sẫn xët xết vïì mùåt kinh tïë - xậ hưåi úã cấc xậ hưåi khấc
nhau cố biïíu hiïån khấc nhau ph thåc vâo quan hïå sẫn xët vâ




PTS. NGUỴN VÙN HẪO

20

mc àđch ca nïìn sẫn xët, vâ nối chung, lâ ph thåc vâo thấi àưå
àưëi vúái ëu tưë con ngûúâi.
Kïët húåp hiïåu quẫ kinh tïë vúái hiïåu quẫ xậ hưåi lâ àùåc trûng ca
àõnh hûúáng xậ hưåi ch nghơa úã nûúác ta. Nố biïíu hiïån úã sûå kïët húåp
chđnh sấch kinh tïë vúái chđnh sấch xậ hưåi; viïåc tùng hiïåu quẫ kinh
tïë gùỉn liïìn vúái giẫi quët viïåc lâm, vúái àiïìu kiïån sưëng vâ lao àưång
ca dên cû, bẫo vïå mưi trûúâng, phất triïín vùn hốa, giấo dc, y tïë
vâ cấc vêën àïì xậ hưåi khấc.
5. Sẫn xët hâng hốa lâ gị? Nố ra àúâi vâ phất triïín nhû thïë nâo?
Nố cố ûu viïåt gị so vúái kinh tïë tûå nhiïn?
Trong lõch sûã phất triïín ca nïìn sẫn xët xậ hưåi, cố hai hịnh
thûác sẫn xët rộ rïåt lâ: sẫn xët tûå cêëp tûå tc vâ sẫn xët hâng
hốa.
Sẫn xët tûå cêëp, tûå tc lâ sẫn xët sẫn phêím àïí thỗa mận nhu
cêìu ca ngûúâi sẫn xët trong nưåi bưå àún võ kinh tïë. Côn sẫn xët
hâng hốa lâ sẫn xët ra sẫn phêím àïí bấn, cấc quan hïå kinh tïë
giûäa nhûäng ngûúâi sẫn xët biïíu hiïån qua viïåc mua bấn sẫn phêím
ca nhau trïn thõ trûúâng.
Sẫn xët hâng hốa àậ ra àúâi trong hai àiïìu kiïån lõch sûã:
+ Cố sûå phên cưng lao àưång xậ hưåi:

Phên cưng lao àưång xậ hưåi lâ kïët quẫ ca sûå phất triïín lûåc lûúång
sẫn xët, biïíu hiïån úã sûå chun mưn hốa sẫn xët. Do phên cưng
lao àưång xậ hưåi, mưỵi ngûúâi hóåc mưỵi nhốm ngûúâi chó sẫn xët mưåt
hóåc mưåt sưë sẫn phêím nhêët àõnh. Mưỵi ngûúâi (hóåc mưỵi nhốm
ngûúâi) àïìu thûâa sẫn phêím do mịnh sẫn xët ra nhûng lẩi thiïëu
cấc loẩi sẫn phêím khấc. Do àố, viïåc trao àưíi sẫn phêím trúã thânh
têët ëu vâ cố lúåi àưëi vúái mổi ngûúâi sẫn xët.
+ Cố chïë àưå tû hûäu. Àiïìu àố lâm cho nhûäng ngûúâi sẫn xët àưåc
lêåp vúái nhau; hổ sẫn xët dûåa trïn cú súã tû liïåu sẫn xët ca hổ vâ
sẫn phêím lao àưång thåc quìn chi phưëi ca hổ.