Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.98 MB, 16 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
1
2
3
4
5
Tiết 123 Tiếng Việt:
<b>I.Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý</b>
<b>1. Ví dụ</b>:(sgk/t74)
<i>-Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!</i>
<i>Chính là anh thanh niên giật mình </i>
<i>nói to,giọng cười nhưng đầy tiếc </i>
<i>rẻ.Anh chạy ra nhà phía sau,rồi trở </i>
<i>vào liền,tay cầm một cái làn.Nhà </i>
<i>hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy.Cô gái </i>
<i>cũng đứng lên, đặt lại chiếc </i>
<i>ghế,thong thả đi lại chỗ bác già.</i>
<i>Ồ! Cô còn quên chiếc khăn mùi soa </i>
<i>đây này!</i>
<i>Anh thanh niên vừa vào ,kêu lên. </i>
<i>bàn,anh lấy chiếc khăn tay còn vo </i>
<i>tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho </i>
<i>cô gái. Cô kỉ sư mặt đỏ ửng ,nhận </i>
<i>lại chiếc khăn và quay vội đi.</i>
<b>2. Nhận xét</b>:
a/ Câu: Trời ơi,chỉ cịn có năm phút!
Nêu cách hiểu
của em về câu nói
của anh thanh
niên? <sub>-Tiếc q khơng cịn thời gian để trị chuyện</sub>
Tại sao anh thanh niên
khơng nói thẳng ( diễn đạt
trực tiếp)ra điều đó? <sub>-Vì ngại ngùng ,muốn che dấu tình cảm.</sub>
=> Hàm ý:
<b>Dựa vào đâu mà em có </b>
<b>thể xác định được câu </b>
<b>có mang hàm ý hay </b>
<b>không</b>?
Như vậy, không diễn đạt trực
<b>Nội dung hàm ý sẽ được thông báo gián </b>
<b>tiếp bằng từ ngữ trong câu.</b>
<b>b. Ơ! Cơ cịn qn chiếc mùi soa đây này!</b>
<b>Trong lượt hội thoại </b>
<b>thứ 2, anh thanh niên </b>
<b>nói với mục đích gì? </b>
<b>Câu nói này có mang ẩn </b>
<b>ý gì khơng?</b>
<b>nhắc cho cơ gái biết cịn để qn </b>
<b>chiếc khăn mùi soa (không chứa ẩn ý).</b>
<b>=> Câu mang nghĩa tường minh</b>
<b>Dựa vào đâu mà em </b>
<b>có thể xác định được </b>
<b>câu có mang nghĩa </b>
<b>tường minh hay </b>
<b>khơng?</b>
<b>Nội dung tường minh sẽ được thông </b>
Tiết 123 Tiếng Việt:
<b>I.Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý</b>
<b>1. Ví dụ</b>:(sgk/t74)
<i>-Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!</i>
<i>Chính là anh thanh niên giật mình </i>
<i>nói to,giọng cười nhưng đầy tiếc </i>
<i>rẻ.Anh chạy ra nhà phía sau,rồi trở </i>
<i>Ồ! Cơ cịn qn chiếc khăn mùi soa </i>
<i>đây này!</i>
<i>Anh thanh niên vừa vào ,kêu lên. </i>
<i>Để người con gái khỏi trở lại </i>
<i>bàn,anh lấy chiếc khăn tay còn vo </i>
<i>trịn cặp giữa cuốn sách tới trả cho </i>
<i>cơ gái. Cô kỉ sư mặt đỏ ửng ,nhận </i>
<i>lại chiếc khăn và quay vội đi.</i>
<b>2. Nhận xét</b>:
a/ Câu: Trời ơi,chỉ cịn có năm phút!
-Tiếc q khơng cịn thời gian để trị chuyện
-Vì ngại ngùng ,muốn che dấu tình cảm.
=>Hàm ý:
<b>Nội dung hàm ý sẽ được thông báo gián </b>
<b>tiếp bằng từ ngữ trong câu.</b>
<b>b. Ơ! Cơ cịn qn chiếc mùi soa đây này!</b>
<b>nhắc cho cơ gái biết cịn để qn </b>
<b>chiếc khăn mùi soa</b>
<b>=> Câu mang nghĩa tường minh</b>
<b>Nội dung tường minh sẽ được thông </b>
<b>báo trực tiếp bằng từ ngữ có trong câu.</b>
<b>*GHI NHỚ: SGK(Tr/75</b>)
Tiết 123 Tiếng Việt: <b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>
<b>I.Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý</b>
<b>1. Ví dụ</b>:
<b>2. Nhận xét</b>:
<b>*GHI NHỚ: SGK(Tr/75</b>)
<b>II. Luyện tập:</b>
<i>-Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!</i>
<i>Chính là anh thanh niên giật mình </i>
<i>nói to,giọng cười nhưng đầy tiếc </i>
<i>rẻ.Anh chạy ra nhà phía sau,rồi trở </i>
<i>Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy.</i>
<i> Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc </i>
<i>ghế,thong thả đi lại chỗ bác già.</i>
<i>Ồ! Cơ cịn qn chiếc khăn mùi soa </i>
<i>đây này!</i>
<i>Anh thanh niên vừa vào ,kêu lên. Để </i>
<i>người con gái khỏi trở lại bàn,anh </i>
<i>lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp </i>
<i>giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. </i>
<i>Cô kỉ sư mặt đỏ ửng ,nhận lại chiếc </i>
<i>khăn và quay vội đi.</i>
Bài tập 1:
Câu nào cho thấy hoạ sĩ
chưa muốn chia tay anh thanh niên?
Từ nào giúp em hiểu điều đó?
a. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy.tặc lưỡi
Dùng hình ảnh để diễn đạt ý của
ngôn ngữ nghệ thuật.
<b>khi xác định nghĩa tường minh </b>
Tiết 123 Tiếng Việt: <b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>
<b>I.Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý</b>
<b>1. Ví dụ</b>:
<b>2. Nhận xét</b>:
<b>II. Luyện tập:</b>
Bài tập 1:
a. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy.
b.Từ ngữ miêu tả thái độ cô gái:
<i>Cô gái cũng đứng lên, đặt lại </i>
<i>chiếc ghế,thong thả đi lại chỗ </i>
<i>bác già.</i>
<i>Ồ! Cơ cịn qn chiếc khăn </i>
<i>mùi soa đây này!</i>
<i>Anh thanh niên vừa vào ,kêu </i>
<i>lên. Để người con gái khỏi trở </i>
<i>lại bàn,anh lấy chiếc khăn tay </i>
<i>còn vo tròn cặp giữa cuốn </i>
<i>sách tới trả cho cô gái. </i>
<i>Cô kỉ sư mặt đỏ ửng ,nhận lại </i>
<i>chiếc khăn và quay vội đi</i>
Tìm từ ngữ miêu tả thái độ
của cô gái?
-Mặt đỏ ửng
- Nhận lại chiếc khăn
-Quay vội đi
( ngượng)
(không tránh được)
(q ngượng)
-> Đây cũng là ngơn ngữ hình tượng.
Miêu tả thái độ của cô gái
Tiết 123 Tiếng Việt: <b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>
<b>I.Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý</b>
<b>1. Ví dụ</b>:
<b>2. Nhận xét</b>:
<b>II. Luyện tập:</b>
Bài tập 1:
đậm trong đoạn trích sau:
Bác lái xe dắt anh ta lại chỗ nhà
hội hoạ và cô gái:
-Đây,tôi giới thiệu với anh một
hoạ sĩ lão hành nhé.Và cô đây là
kỉ sư nông nghiệp.Anh đưa
khách về nhà đi .Tuổi già cần
nước chè:ở lào cai đi sớm quá.
Anh hãy đưa ra cái món chè
pha nước mưa thơmnhư nước
hoa của Yên Sơn nhà anh.
.Tuổi già cần nước chè:ở Lào Cai đi sớm quá.
->hàm ý: Ông hoạ sĩ già chưa kịp uống nước
chè đã phải đi.
Bài tập: 3
<i>? Tìm câu chứa hàm ý trong </i>
<i>đoạn trích sau:</i>
<i>Mẹ nó đâm nổi giận quơ đũa bếp </i>
<i>-Vơ ăn cơm!</i>
<i>Anh Sáu vẫn ngồi im,giả vờ </i>
<i>khơng nghe,chờ nó gọi”Ba vơ ăn </i>
<i>cơm”.Con bé cứ đứng trong bếp </i>
<i>nói vọng ra: </i>
<i>-Cơm chín rồi!</i>
<i>Anh cũng khơng quay lại.</i> -Cơm chín rồi! (hàm ý là vô ăn cơm)
Bài tập 4
Cho biết hàm ý của câu ?
Dựa vào đâu để nhận biết
hàm ý ?
(Ngữ cảnh hoặc tình huống giao
tiếp.)
? Hai câu trên có
Vì sao?
( nói lảng)
(Bỏ lửng)