Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi dự định tham gia của người dân vào chương trình giảm nghèo bền vững trên địa bàn quận phú nhuận thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

VƯ NG H U I INH

ẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN H NH VI
Đ NH
THAM GIA
NGƯỜI
NV
HƯ NG TR NH
GIẢ NGH
N V NG TR N Đ
N UẬN H
NHUẬN TH NH HỐ HỒ H
INH

LUẬN VĂN THẠ SĨ KINH TẾ

T . Hồ hí

inh – Năm 2020


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

VƯ NG H U I INH

ẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN H NH VI
Đ NH

THAM GIA
NGƯỜI
NV
HƯ NG TR NH
GIẢ NGH
N V NG TR N Đ
N UẬN H
NHUẬN TH NH HỐ HỒ H
INH

Chuyên ngành: Quản lý công
Hướng đào tạo: Ứng dụng
Mã số: 8340403

LUẬN VĂN THẠ SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
GS.TS. NGUYỄN TRỌNG HỒI

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2020


ỜI

Đ

N

T
ứ

ƣ
T

ố li u, k t quả

ủ

ƣ

ủ

ụ

T
c và chƣa từng

ƣợc ai cơng bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Tơi xin cam oan rằng m i s giúp ỡ cho vi c th c hi n Lu n v n này ã ƣợc
cảm ơn và các thơng tin trích d n trong Lu n v n ã ƣợc chỉ rõ nguồn gốc.

Tp. Hồ

Mn
H

n
vi n th

t n

n m

hiện uận Văn

Vương Hữu Ái Linh


TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOA
MỤC LỤC
A

MỤC VI T T T

A

MỤC C C

, HÌNH NH

TĨM T T
ABSTRACT
C ƢƠ

1

11 Đ
1

IỚI THIỆU .............................................................................................. 1

ấ

................................................................................................................. 1

Mụ

ứ .................................................................................................. 3

1.2.1. Mục tiêu chung ....................................................................................................... 3
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ....................................................................................................... 3
1

C

ứ ................................................................................................... 4

1

Đố ƣợ

ứ ................................................................................ 4

1 1 Đố ƣợ

ứ ............................................................................................. 4
ứ ................................................................................................ 4

1.4.2. Ph
1

ƣơ

ứ ........................................................................................... 4

1

ủ

1.7. K t cấu củ
C ƢƠ

...................................................................................................... 5

CƠ

1

ứ ........................................................................ 5

T

Y T VÀ M

I

CỨU ............................. 7

.................................................................................................................. 7

11
1

ủa c
ả

ồng .................................................................................... 7
............................................................................................ 7

1

ố

2.2. Tình hình nghiên cứ
1

ứ

ủ

......................................................... 9
tài .............................................................. 19

C

........................................................... 19


ứ

ủ

C

ứ

ủ

X

ứ

ủ C
ồ

ứ

Cƣ
(

Đứ T
T

ủ T

1 ) ................................... 21
1 )..................................... 22

Đ ng Nh t Minh 2017 .............................. 23

T

T

Đứ T ấ (

ứ

(

–

2.2.5. Nghiên cứu của Ph
ứ

.................................................... 20

ƣơ

T ả ( 1 ) ....................... 24

1 ) ...................................................................... 25

T (

1 ) .................................................................. 26

2.3. Tổng quan khu v c nghiên cứu ............................................................................... 29
2.3 1 Đ

................................................................................................ 29
ển ........................................................................... 30

2.3.
T

2.3
2.3.4.

– ã

.................................................................................... 30

giảm nghèo

............................................................ 32

2.4. Mơ hình nghiên cứu và các giả thuy t nghiên cứu ................................................. 35
2.4.1. Các giả thuy t nghiên cứu .................................................................................... 35
2.4.2. Mơ hình nghiên cứ
Tóm tắ C ƣơ

xuất................................................................................. 39

.......................................................................................................... 41

C ƢƠ

ƢƠ

1

I

CỨU ........................................................... 43

ứ .............................................................................................. 43
ƣơ
1

ứu......................................................................................... 43
ứ

ơ

11 T ả
1

Đ

N uồn

................................................................................................. 43
ỉ

......................................................................................... 45

tổn
ứ

1 C

................................................................................................. 43

p ............................................................................................... 52
ứ ......................................................................................... 52

.......................................................................................................... 52

3.2.2.2. X lý và phân tích d li u ................................................................................. 52
Tóm tắ C ƣơ

.......................................................................................................... 57


C ƢƠ

T

I

CỨ ...................................................................... 58

4.1. Mô tả m u nghiên cứu............................................................................................. 58
4.1.1. Gi i tính ............................................................................................................... 58
4.1.2. Tuổi ...................................................................................................................... 58
4.1.3. Ngh nghi p ........................................................................................................ 59
1

T

h c vấn, chuyên môn............................................................................. 59
ƣ i .................................. 60

4.1.5. Thu nh p hàng tháng của h
1

ố

......................................................................... 61

4.2.

tin c y củ

........................................................................... 63

4.3. Phân tích nhân tố khám phá (Exploratory Factor Analysis - EFA) ........................ 65
4.3.1. Phân tích EFA bi

c l p.................................................................................. 65

4.3.2. Phân tích EFA bi n phụ thu c ............................................................................. 69
4.4. Kiể

nh mơ hình nghiên cứu bằ

4.4.1. Kiể

nh s

ƣơ

ƣơ

ồi quy................................... 70

n tính gi a các bi n ............................................. 70

4.4.2. Phân tích hồi quy .................................................................................................. 71
4.5. Phân tích th c tr ng các y u tố
4.5.1. Y u tố T

n s Tham gia ..................................... 74

...................................................................................................... 74

4.5.2. Y u tố Ni m tin .................................................................................................... 76
4.5.3. Y u tố Áp l c xã h i ............................................................................................ 77
4.5.4. Y u tố Nh n thức ................................................................................................. 78
Tóm tắ C ƣơ
C ƢƠ

.......................................................................................................... 80
T

VÀ I I PHÁP .................................................................. 81

5.1. Tóm tắt k t quả nghiên cứu ..................................................................................... 81
ứu ................................................................................................. 83

ả
5.4. H n ch

ả

ả

ƣ ng nghiên cứu ti p củ

............ 83
tài ......................................................... 87

TÀI LIỆU THAM KH O................................................................................................. i


NH

VIẾT TẮT

STT

TỪ VIẾT TẮT

NGHĨ

1

EFA

Exploratory Factor Analysis

2

TD

Thang đo Thái độ

3

NT

Thang đo Niềm tin

4

AL

5

NTH

Thang đo Nhận thứ

6

TG

Thang đo Tham Gia

Thang đo p l

xã hội


NH

ẢNG, H NH ẢNH

Bảng 2.1: Tổng hợp các y u tố ả
Bảng 2.2

ố

é

Bảng 3.1 T

ƣở

n hành vi tham gia củ

ả

ụ

ối quan h gi

Bảng 3.2 T

ã

ƣ i dân
1 -2020

và hành vi tham gia

a ni m tin và hành vi tham gia

Bả

T

ối quan h gi a áp l c xã h i và hành vi tham gia

Bả

T

ối quan h gi a nh n thức và hành vi tham gia

Bảng 3.5 T

ối quan h gi

ả

T

ƣợ

ả

1 T ố

ứ

ả

T ố

ứ

ả

T ố

ứ

ả

T ố

ứ

ả

T ố

ứ

nh v i hành vi tham gia

ã

ổ

ấ

Bảng 4.6: Thống kê giá tr trung bình các bi n trên m u thu th p
ả

ốC

’ A

ủ

T

ả

ốC

’ A

ủ

T

ả

ể

ả

1

ả

11

ả

1

ả

1

MO

ả
ể
M

1

M

1

MO
ố

ể

MO

ụ

T

A

T


ả

1

Tổ

ả

1

M

ả

1

Đ

ả

1

ả

1

ƣơ

ụ

ƣơ
ù ợ

ủ

ố

ƣơ
ồ

Hình 2.1: Mơ hình TPB
ơ ồ Thuy t hành vi d

nh

Hình 2.3: Mơ hình Nghiên cứu của Heesup Hana và C ng s
Hình 2.4: Mơ hình Nghiên cứu của Rebecca Cameron và c ng s
Hình 2.5: Mơ hình Nghiên cứu của Nguy

X

Cƣ ng và c ng s

Hình 2.6: Mơ hình Nghiên cứu của Chih - Hsuan huang và c ng s
Hình 2.7: Mơ hình nghiên cứu của Ph

Đứ T

Đ ng Nh t Minh

Hình 2.8: Mơ hình nghiên cứu của Hồ Lê Thu Trang và Phan TH
Đức Tuấn

Hình 2.9: Mơ hình Nghiên cứu củ

Hình 2.10: Mơ hình nghiên cứu của Tr n H u Tài
Hình 2.11: Mơ hình nghiên cứu
Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu

xuất

ƣơ

T ảo

TÓ
o h n đề tài nghi n ứu
ỉ

TẮT

ả

ƣơ

ụ ủ

T

ụ

ƣ

ủ

ƣơ
ứ

ủ

ƣ

ấ

ƣơ
M

ảm nghèo b n v
ả

ả

ở
ứ

ứ T

ể
ƣợ

ƣơ
ã

ƣợ

Đƣợ
ứ

th
ụ

.

ồ

ứ
ả

ng t i s tham gia của
a bàn qu n Phú Nhu n

hương pháp nghi n ứu: M
ƣ

ả
ồ

ƣợ

EFA

ả

ủ

ƣ

ấ
K t luận và hàm

C ƣơ
ứ
ả

ể

ấ

ả
ủ

ƣ

ả

ồ

C

ả

ả

ã
ứ

ằ
ả

ả

ứ
ƣ

ứ

ả

nghiên ứ
Từ kh a:

ấ

ể

K t quả nghi n ứu:

q ả ủ

ƣở

ả

ố y u tố

ả
ủ

ƣợ
ốả

ƣ

ụ ti u nghi n ứu: Đ
ƣơ

ã

ả
ố ồC

ƣ

ố

ƣ

V
ủ

ủ

ỉ

ố

ủ


ABSTRACT

The reason for choosing the research topic: Poverty reduction is a national
target program, this is not only the duty of the state government but also the whole

society. However, the implementation of the program has many limitations and the
level of participation of people has not been assessed. Therefore, the author chooses the
topic "Factors affecting people's participation in sustainable poverty reduction program
in Phu Nhuan district, Ho Chi Minh City"
Objectives of the study : To assess the factors affecting people's participation in
sustainable poverty reduction programs in Phu Nhuan district . Thereby, proposing
solutions to improve the effectiveness of local poverty reduction .
Research Methodology : The research model consists of 4 scales affecting
people's participation: Awareness, Attitude, Social Pressure, and beliefs based on the
research on proposed behavioral theory. specified. Conducted with 240 questionnaires
to evaluate the scale and theoretical research model that the author proposed. SPSS
20.0 is used for data analysis.
Research results : reliability analysis of 4 scales with high reliability, at the same
time, the scales were extracted through EFA analysis. Test results show that Awareness
has the strongest impact on human participation behavior.
Conclusion and implications : The program of sustainable poverty reduction is
geared towards socialization with the participation of the whole community. Based on
the research results and the actual situation, the author develops solutions and
recommendations to improve the effectiveness of poverty reduction. Besides, the
author also pointed out some limitations of the study.
Key words : Participation, Sustainable poverty reduction, Phu Nhuan district


1

HƯ NG 1: GIỚI THIỆU
1.1. Đ t v n đề
T

ố

X

ả

ồC

M

ƣơ

ủ

1

ả ƣ

C ƣơ

ở

C ƣơ

ã ả

(1992 – 2003; 2004 – 2008; 2009 – 2013; 2014 – 2015; 2016 – 2018; 2018 – 20
ỉ
ể

ứ

- ã

ủ

Cù

ố ồC
ố

ã

Nhu

ả
ồC

M

)

ả

M
Đả

ổ

C
ả

. Cụ thể, công tác giảm nghèo

ƣợc các cấp ủy, chính quy n các cấp qu n Phú Nhu n quan tâm, chú tr ng lãnh
o, chỉ

ƣ c vào nhi m kỳ 2016 -

o th c hi

phố, Qu

ã

ứ ƣ ng d n của Thành
1

ho ch số 839/KH-

ƣ ng d n số 104/HD-

1

l p danh sách h nghèo, h c n nghèo Thành phố
qu n Phú Nhu ;

ƣ ng d n số 47/HD-

1

tổ chức khả

nh,

n 2016-

a bàn

V

1

sát bổ sung l p danh sách h nghèo, h c n nghèo Thành phố

khảo

n 2016-2020 trên

ợt khảo sát, tồn qu n có 623 hộ nghèo -

a bàn qu n Phú Nhu n. K t quả

chi m 1,35% h dân toàn qu n, gồm 2.717 nhân kh u (nhóm 1: 63 h - 353 thành viên;
nhóm 2: 442 h - 1.693 thành viên, nhóm 3: 91 h - 538 thành viên, nhóm 3: 27 h 1

)

11

ƣởng ch

ƣ i có

cơng v i cách m ng; 709 h c n nghèo – 2.879 nhân kh u, chi m 1,53% h dân toàn
1

qu
(

cách m

T ƣơ

ả
ồC

M

ằ

ả

ƣởng ch

c
ủ ƣơ

Xã
ủ

ƣ i có cơng v i

i qu n Phú Nhu n, 2016). T
ố

ố

ứ
ả

ỉ

11
Đả

T

ố

ỳ

1 –


2

ã

ả

ấ
ả

ả

ấ

1

ể

ƣ

ừ

ủ
ố

ủ

ủ

ể

ƣ

ủ T

ơ
ố

ả

ố

ả

1 )

ã

ã
ủ

ồ

ơ ở
(

ỉ

ƣơ

ả

ấ

ƣ

T

ể ả

ả
ỡ

ừ

ơ

ể

ƣợ

ƣ

uy nhiên trong

ƣơ

ƣ

ƣơ

ả
ố

ƣ

-C

M

ƣ

ù ợ

ƣ

ở

ố ƣợ

ủ

ố

ủ
ợ ủ

không c
-V

ắ

ổ

ã

ả

ể

ã

;

ƣ ; Tƣ ƣở

;

ơ

ƣ

ắ

ủ

ủ
ứ

ƣ

ợ

ấ
- ố

ã
ấ

ƣợ

ơ
;

ủ

ể

ứ
ƣ

ố

ằ
ấ

ở

;

ể
ố

ắ

ƣ
ể

ƣ

ứ
ợ

ố
ằ

ƣ

ơ

ã
ủ

ƣ

ủ

ƣơ


3

ả

Đ

ấ

ả

Vì v

ứ

ƣợ

ể th c hi n cơng tác giảm nghèo b n v

Nhu n, thành phố Hồ C

M

ƣ

k t hợp gi

ố

ổi

ƣ i dân. Chính quy n phải khơng ngừng tìm ki m các giải
ƣ i dân phải th t s nâng cao ý thức, ki n

thức của mình trong vi c th c hi n
ƣ c trong vi c th c hi
Hi

ƣ

s tham gia củ

ƣ

ủ ƣơ

ƣơ

ủ Đảng, chính sách, pháp lu t của nhà

ảm nghèo b n v ng.

t nghiên cứu nào ở qu n Phú Nhu n v
ƣơ

ƣợ

o nh n

a bàn qu n Phú

ƣợc hi u quả, b n v ng c n phải có s

ể nâng cao hi u quả giả

ã

ứ

ƣ

ảm nghèo b n v

n v ng củ

ƣ i dân khi th c hi

u quả
ể giúp các nhà
ƣơ

ể tác giả
củ

m nghèo b n v
ốt nghi p.

qu n Phú Nhu n, thành ph H Chí Minh
1.2.

a bàn

ụ ti u nghi n ứu

1.2.1.

ụ ti u hung
Mục tiêu chung củ

tài là nghiên cứu s tham gia củ

ƣ i dân trong

ảm nghèo b n v ng t i qu n Phú Nhu n, thành phố Hồ Chí Minh. Qua

chƣơ

xuất giải pháp

ả

ả

a bàn qu n Phú Nhu n,

thành phố Hồ Chí Minh.
1.2.2.

ụ ti u ụ thể

-T

ƣợ các

ốả

ƣởng

ƣ

s

ƣơ

giảm nghèo b n v ng.
-Đ

ƣ ng mứ

ả

ƣởng củ

ƣ

ƣơ

ảm nghèo b n

v ng.
- Đ xuất giải pháp

ả

Nhu n, thành phố Hồ Chí Minh.

quả giả

a bàn qu n Phú

4

u h i nghi n ứu

1.3.

ả

(1) Nhân tố

ƣởng

ƣơ

Nhu
(2) Mứ
ƣ

ƣ

a bàn qu n Phú

ƣơ

ảm nghèo b n v ng

s

ảm nghèo b n v ng.

ả

ƣởng củ

ƣ

nào?
( ) Đ xuất giả

nghèo b n v

ƣ th

ể

ra giải pháp nâng cao hi u quả giảm

a bàn qu n Phú Nhu n, thành phố Hồ Chí Minh.

1.4. Đối tư ng, phạm vi nghi n ứu
1.4.1. Đối tư ng nghi n ứu
- Đố ƣợng nghiên cứu: S

ƣ

ƣơ

ảm nghèo

b n v ng t i qu n Phú Nhu n, thành phố Hồ Chí Minh.
- Đố ƣợ

ả

C

ứ

ả

ƣ

ả

1.4.2. hạm vi nghi n ứu
- Không gian: T

qu n Phú Nhu n, thành phố Hồ Chí Minh.

- Thời gian: Số li

2016 – 2019.

n từ

1.5. hương pháp nghi n ứu
Lu

ƣợ

ứ

ƣơ

ƣợ

ồ

ƣ

ƣ
ước 1: Nghiên cứ
ƣ

ơ

ụ

ứ

ơ

ƣ i gồm 15

ph ng vấn th . Thảo lu n nhóm v
và 5 ã
các bi
bảng câu h

ả
ù

v i kỹ thu t thảo lu n nhóm và
ả
nhằ

u chỉnh và bổ sung

ƣ ng các khái ni m nghiên cứu. Sau khi thảo lu n nhóm,

ƣợc thi t k xong thì s

dân ể kiểm tra xem li u từ ng

ƣợ

ù

ể ph ng vấn th khoảng 30

ƣ

i trong phi u khảo sát có rõ ràng, d


5

…

hiể
ƣợc gở

ả

u chỉnh bảng câu h i cho phù hợp

s

ng vấn.

ước 2: Nghiên cứu chính thức
T

ƣ

ả

ứ

câu h i T
ừ ả

ả

C

ƣợ

bảng

ố
ợ

ả

ố

theo

ƣơ

ƣ
ố ả

số

ằ

ằ
ƣợ

ả

ụ

ợ

ể

A

ả

ể

ố

A

ồ

…
1.6.

ngh a và đ ng g p
ứ

N
ủ

a nghi n ứu
ấ

ƣ

ƣơ

ủ

tham gia
ƣ

ổ

ố

ả
ả

ứ

ƣơ

ã

ơ

ù ợ

ƣ

ằ

ố

ả

ƣ

ƣơ

ã

ƣ

ƣ
ể

ả

ả
1.7. K t

u

ƣ

a đề tài
ấ

Lu

ồ

ƣơ

hương 1: Giới thiệu
Trình bày lý do ch

ph
củ

ƣơ

tài, mục tiêu nghiên cứu, câu h i nghiên cứ
ứ

c th c hi n củ

tài nghiên cứu.
hương 2: ơ sở l thu t và m h nh nghi n ứu

ố ƣợng,

tài và bố cục


6

ả

Trình bày khái ni m
ƣ

, nghiên cứu v s tham gia củ

bày tổng quan v
ƣơ

ƣ

ƣơ

a bàn nghiên cứu; th c tr ng v s tham gia củ

ảm nghèo b n v

T
ƣ i dân trong

a bàn qu n Phú Nhu n.

hương 3: hương pháp nghi n ứu
ứ
ƣơ
hương 4: K t quả nghi n ứu
Trình bày k t quả nghiên cứu ừ
ố

ụ

A

( ể
).

hương 5: K t luận và giải pháp
Đ xuất giải pháp nhằm nâng cao hi u quả giảm nghèo b n v ng và s
tác gi

ƣ i dân và chính quy

a bàn qu n Phú Nhu n.

ƣơ


7

HƯ NG 2:

SỞ

THU ẾT V

H NH NGHI N ỨU

2.1. Khái niệm
ủa cộ

ng
ối v i nh

Tham gia là nh ng s vi

ƣ i khác nhau. M t vài

ƣ
ƣ i dân trong ti n trình ra quy

- Tham gia bao gồm s can d củ
ƣơ

th c hi

ẻ quy n lợi củ
ƣơ

ƣơ

(C

ể

ff 1

)

trong di n r ng xã h i; nó khơng chỉ là s can d trong nh ng ho
ƣ i dân nơng thơn có khả

n a là ti

chức của riêng h , h có khả
ƣợ

ơ

ng d

tổ chức, thơng qua tổ

nh nhu c u của mình, chia sẻ thi t k , th c

ng cùng tham gia. (FAO, 1982)
ồng là m t ti n trình chủ

- S tham gia của c
hay nhóm thân chủ ả

ƣở

ƣ i thụ ƣởng

ƣ ng và s th c hi n m t d án phát triển v i

ểm nâng cao chấ ƣợng cu c sống v thu nh

S tham gia của c
ƣơ

ƣởng cá nhân, t tin ho c

ƣ c. (Paul, 1987)

nh ng giá tr khác mà h

d

ƣ

ƣ i dân chủ y u là t o mối quan h v i kinh t và chính tr

- S tham gia củ

hi

nh, trong

ồ

ƣ i dân cùng v

ng, l a ch

ƣ

ở

ơ

ƣ ng và th c hi n các d án

ƣởng, mối quan tâm, v t li u ti n b

bằ

ển xây

ng và th i gian.

(Setty, 1991)
T
ƣ

ủ

ồ

ể

ƣợ

ủ
ƣơ

ủ

ƣơ

ƣơ
ể

ù

ƣở

ợ

ƣơ
ƣơ

ủ

ƣơ
ừ
ể


8

ƣợc xã h i quan tâm và hi n nay vấ

Nghèo là m t trong nh ng n
ở nên phức t

ơ

ổi lên các vấ

ổi m nh m

i sống kinh t xã h i, trong

phân hóa d u nghèo, phân t ng theo thu nh p, phân t ng theo
c bi t là ở

mức sống xã h

này

l n.
ƣ ic

Theo Maslow cho rằ

ƣợ

ứng 5 nhu c

ƣợc tơn tr ng, t

thể chất, tình cảm xã h

ơ ả

ƣ

u

hoàn thi n và phát triển bản thân.

(Maslow, 1908 -1970)
ảm nghèo ở khu v

T i H i ngh v

ã

ESCAP tổ chức t i Thái Lan, các quố
ƣ

tr ng m t b ph
ƣ

ƣợ

T

ống nhất cho rằ

Đ

ƣởng và thoả mãn nh ng nhu c

ã ƣợc xã h i thừa nh n, tuỳ

phong tục t p quán của từ

ƣơ

a phƣơ

ơ ản của

phát triển kinh t xã h i và

(Báo cáo t i H i ngh v nghèo khổ ESCAP,

1993)
Theo tuyên bố Liên hợp quốc tháng 6/2008
ơ

ch

ƣ i. Nghèo là thi

i, là s vi ph m nhân ph

ể tham gia hi u quả các ho
ƣợ

ấ

ể nuôi sống bả

c tối thiểu
ủ

ng xã h i.

ƣợc khám b

có ngh nghi

phủ nh n quy n l a
ủ m c,

ể trồng tr t ho c không

ƣợc ti p c n tín dụ

khơng an tồn khơng có quy n và b lo i trừ của các cá nhân, h
c

ồ

b b

u ki n ủ

ƣợc ti p c

Tóm l i, tất cả nh
chủ y u củ
ƣ
ƣ i và thi

ƣ

hành, phải sống ngoài l xã h i ho c trong các
ƣ c s ch và cơng trình v

ểm v

u phản ánh ba khía c nh

ức sống thấ
ƣợc thụ ƣở

ơ

nh ng nhu c

ơ

ức sống trung bình của c

ơ ản ở mức tối thiểu dành cho con
ồ

ƣ

u, tình tr ng nghèo c

ƣợc

i l a ch n tham gia vào quá trình phát triển của C

v y, có thể quan ni m nghèo là m t hi
nhìn nh n là s thi u hụ

ồng

ƣợ

ƣợc th a mãn các nhu c

ơ ản củ

ƣ i.


9

ƣ c và xã h i hay của

Giảm nghèo là tổng thể các bi n pháp, chính sách củ
ố ƣợng thu c di

chính nh

ằm t
ứ

nh p, thốt kh i tính tr ng thu nh
ơ ở chu

ƣợ

ƣợc nh ng nhu c u tối thiểu trên
ƣơ

nh theo từ

ừng khu v c. (Minh, 1997)

ƣợc hiểu là giảm nghèo và phát triển b n v

Giảm nghèo b n v

ơ

thể hi n trên các khía c nh t

ƣ i nghèo thốt nghèo, ổ

ể khơng b

ngừ

ƣợc s phát triển b n v ng trên các m t kinh

ƣ ng và thể ch . Từ
ảm bả

trình giả

ƣ ng của m

h

ể hiể

ƣợc s cải thi
ấ

nh và không

ng bất lợi của t nhiên và

ảm bả

xã h i. Vi c giảm nghèo phả
t , xã h

ể h có thể

u ki

ảm nghèo b n v

ồng th i của s b n v ng v kinh t , xã

ƣ c, m

ƣơ

ồ

tc

ƣ

ủa m t

ƣợc mức th a mãn các d ch

h
ơ

vụ xã h i, mức thu nh

ứ

ơ

i

gian dài.

Hành vi d

nh là d

nh của m t cá nhân tham gia vào m t hành vi t i

ểm và th

m

ƣợ

t ra rằn

T

u khiển bở

ủa 03 y u tố quy

nh hành vi là m t chức

nh
T

ối v i hành vi, chu n m c chủ quan và kiểm soát hành vi nh n thức (Ajzen
(1991).
T

T
ƣợ

ứ

ể

ả

T

ƣợ

ứ

ể

ả
ủ

ủ

ứ é

ã
ủ

ứ
ƣợ

ể


10

ƣợ

ợ

ỉ

ể

ủ
ể

ủ

ã

ủ

ố

ả

ể

ể

ả

ã

ể

ƣợ

ể
ƣ

y, hành vi d
ủ

vi, q
ƣơ

ƣ

nh và nh ng nhân tố

ể

,h

ả

ảm nghèo b n v

ối v i cá nhân trong d án hay

, khả
ƣơ

của cá nhân v giả

n thức và kiểm soát hành vi

n củ

i sống xã h i.

*
T

(T
ấ

ủ

ƣ

ƣợ

ã ƣợ ứ
ể

f
ả

ủ

Cụ

ể

ƣ
ả

ấ

ƣở

ƣở

ở

ù

ối v

c

ỡ
ả

ối v

ƣợc
c
thứ ba củ

n s d dàng ho

nh là:

ƣ

mà m

ƣợc cho là phản ảnh kinh nghi m trong quá khứ
1 1)

ả

ủ

n mứ

th c hi n hay không th c hi n hành vi. Ti

(A

ã

nh của lý thuy t v hành vi d

ƣợc g i là chu n m c chủ

c

ả

ƣở

cl pv m

n lợi hay không thu n lợ

ng i d

ở

ằ

Ba y u tố quy

– T A)

C ƣơ

ốả

hành vi nh n thứ

A

ợ

ể

tố xã h

f

ả

T

Đ

T

(T

ƣ

(1 1)

ứ

ã ở
ợ

ằ

) ủ A

ƣở

ụ

ừ

–T

c

c p; Thứ hai là m t y u

n nh n thức áp l c xã h
nh là mứ

ể

kiểm soát

vi c th c hi n hành vi
ƣ

ng trở ng i và trở

11

Thuy t hành vi d

ể nghiên cứu s

nh cung cấp m t khung khái ni m h

ƣ i. Lý thuy t này k t hợp m t số khái ni m

phức t p v hành vi xã h i củ
trong khoa h c xã h
phép d

m này theo cách cho

ểu các hành vi cụ thể trong các bối cảnh cụ thể T

ối v i

ối v i hành vi và kiểm soát nh n thứ

ối v i hành

hành vi, các chu n m c chủ
ƣ

ƣợc tìm thấ

nh

ểd

Đổi l i,

nh hành vi v

nh này, k t hợp v i kiểm soát hành vi nh n thức, có thể chi m m t t l
ể củ

ƣơ

ở

Đồng th i, v n còn nhi u vấ

quy t, Lý thuy t v hành vi d
soát hành vi nh n thứ

ƣ

v

ƣợc giải

, chu n m c chủ quan và kiểm

ối v i m t n n tả

ơ ản của ni m tin v hành vi. M c dù,
ể gi a ni m tin hành vi

có nhi u bằng chứng cho mối quan h

ối v i

hành vi, gi a ni m tin chu n m c và chu n m c chủ quan, và gi a ni m tin kiểm soát
và nh n thức v kiểm soát hành vi, hình thức chính xác của nh ng mối quan h này
ƣ

v

ắc chắ

ể

ƣợc chấp nh n r ng rãi nhất, mô tả bản chất của các
ã

mối quan h theo mô hình giá tr kỳ v
ể cải thi

có nhi u ch
ƣ

ƣợc m t số h trợ

c bi t là mố ƣơ

ƣợc quan sát thấy trong các n l
ổi tố ƣ

ƣ

vừa phải

n các bi n pháp d a trên ni m

tin của các cấu trúc lý thuy t v i các bi n pháp khác, r
Các bi

ủ

ƣ

ã

ức m nh ni

ơ

ủa các cấu trúc này.

t quả

ng l c tuân thủ

và sức m nh nh n thức của các y u tố kiểm soát có thể giúp khắc phục các h n ch mở

r

ƣ

ứ

và d a trên ni
Tuy nhiên, từ
m

ƣợc trong mố ƣơ
ủ ể giải quy t vấ

a các bi n pháp chung
(Ajzen, 1991).

ểm chung, vi c áp dụng lý thuy t v hành vi d

c quan tâm cụ thể, có thể là vấ

(

A

nh vào
Z

DeCourville, & Manske, 1990), hành vi giải trí (Ajzen & Driver, in Press, a, b)... cung
cấp m t lo t thơng tin c c kỳ h u ích trong bất kỳ n l

ể hiểu nh ng hành vi

này ho c th c hi n các bi n pháp can thi p s có hi u quả trong vi

ổi chúng


12

(V

&V

1

)

ối v i hành

nh, kiểm soát hành vi nh n thứ

vi và chu n m c chủ quan m i bên cho thấy m t khía c nh khác nhau của hành vi và
m i khía c nh có thể
tả

g vai trò là m

ể

ơ ản của ni m tin cung cấp các mô tả chi ti t c n thi

s v các y u tố quy

Đ

nh của m

ở mứ

ể

ƣợc thông tin th c

ni m tin mà chúng ta có

ƣ i gây ra.

thể tìm hiểu v các y u tố
Theo nguyên tắ

ối v i hành vi càng

và chu n m c chủ

thu n lợi và kiểm soát hành vi nh n thức càng l

nh của cá nhân phải th c

ƣợc xem xét càng m nh m . T m quan tr

hi

ổi nó. N n

ng trong n l

ƣơ

ối củ
ƣợc d

chu n m c chủ quan và kiểm soát hành vi nh n thức trong d
ổi gi a các hành vi và tình huố

ki n s
thấy rằng chỉ

t số ứng dụng, có thể
ể

là có

và kiểm sốt hành vi nh n thứ

nh, trong nh ng ứng dụng khác,

ủ ể giả

ứng dụng khác n a thì cả ba y u tố

T

,

nh, và trong nh ng

c l p (Ajzen, 1991).

ối v i hành vi

Chu n m c chủ quan

Kiểm soát hành vi nh n thức

H nh 2.1: M
ồ A

T
1

1


13

Thu t hành vi
M

ả

ủ

ƣ

đ nh s a đ i I k j n, 2006

ắ

T
ƣợ

ƣ

ủ

ở

ắ

ủ
ủ

ả

ƣ
ủ

ở

ể

)
ủ

ỳ
ỳ

ố

ứ

ể

ả

(
ể

)

ch
ả

ổ

ứ

(

ể

ủ

(

)

T

Ni m tin hành vi

ối v i
hành vi

Ni m tin chu n
m c

Chu n m c chủ
quan

Ni m tin kiểm
soát

Kiểm soát hành
vi nh n thức

nh

Hành vi

Kiểm soát hành vi

Th c t

Hình 2.2: Sơ đồ Thuy t hành vi d đ nh
N uồn Ajzen, 2006
Trong m t t p hợ
bất lợ

ƣơ

ứng, ni m tin hành vi t o ra m t thu n lợi ho

ối v i hành vi, ni m tin chu n m c d

n áp l c xã h i chu n m c chủ quan;

và ni m tin kiểm soát làm phát sinh s kiểm soát hành vi nh n thức. K t hợ
ối v i hành vi, chu n m c chủ quan và kiểm soát hành vi nh n thức d
nh hành vi. Theo nguyên tắ

và chu n m c chủ quan càng

thu n lợi, và s kiểm soát nh n thức càng l
hành vi. Cuối cùn

ƣ

t mứ

n hình

ƣ i càng m

nh th c hi n

kiểm soát th c t v hành vi, m

ƣ id


14

ki n s th c hi

ơ

nh của h

ƣợc coi là ti

hành vi. Tuy nhiên, vì nhi

c th c thi có thể h n ch
ể xem xét nh n thức kiể

kiểm sốt ý chí, rất h u

Đ n
ƣ

mức kiểm sốt hành vi nh n thức là hợp lý, nó có thể phục vụ

(A

kiểm sốt th c t và góp ph n d
Biển ti m ẩn: Các cấu trúc lý thuy

t ủy quy n cho

)

ƣợc hiển th

ơ ồ Hình 2.7 là các

nh ho c ti m n. Chúng không thể ƣợc quan sát tr c ti

bi n giả
phả

của

ƣợc suy ra từ các phản ứng có thể

ƣợ

Đ

ƣ

i hành vi

th c t của các cấu trúc khác (Ajzen, 2006).
ƣợ

- Hành vi: Hà

nh theo các Mục tiêu (Target), Hành

ng (Action), Bối cảnh (Context) và Th i gian (Time) - (TACT) của nó (Ajzen,
ƣơ

2006). - Khả
th

ất kể các y u tố TACT củ
ể tuân thủ nguyên tắ

u quan tr
(

ƣợ

ƣơ

i tất cả các cấu
) ƣợc

, chu n m c chủ quan, kiểm soát hành vi nh n thứ
ù

u tố (Ajzen, 2006).

Tính cụ thể và tổng quát. Các y u tố TACT khá cụ thể
tổng quát của m t ho c nhi u y u tố bằ
Để
nhi

ƣ

ƣơ

y v hành vi, nên s dụng

t câu h i. Trong th c t , có thể bao gồm cả ba câu h
ƣ c tính số

cáo số chính

ó thể

ổng hợp.

ƣợc m t bi n pháp t

ơ

ƣ

ƣợc mơ tả (báo

) ƣ c tính tính nhất qn n i b

ƣợc

tính tốn.
T

Bi n d
ƣ

ƣợ

, chu n m c chủ quan, kiểm soát hành vi nh n thức và ý
c ti p bằng các thủ tục mở r ng tiêu chu n. Khi phát

n pháp phả ƣơ

triển thang

c ti p v i hành vi v m

ng,

mục tiêu, bối cảnh và th i gian các y u tố (Ajzen, 2006).
Ý

nh: M t số mụ

rằng các mụ

ƣợc s dụ

ể

nh hành vi, C

ƣợc ch n trong nghiên cứu có ph m chất tâm lý chấp nh

ảm bảo
ƣợc.