Tài liệu Thêm một cây trúc lan mới pptx

THÊM MỘT CÂY TRÚC LAN MỚI
Năm 1825 Carl Blume chính là người đã đặt tên cho loài lan này
là Arundina, theo tiếng Hy lạp arundo có nghĩa là cây sậy. Năm
1930 John Lindley lại đặt tên là Arund bambusiflora. Theo quy
định quốc tế tên sau này chỉ được coi là đồng danh.Đây là một
giống thổ lan, thân cây mọc thẳng cao tư 1 đến 2,50m thân
ngang tới 1,50 cm nhỏ. Lá mọc thành 2 hàng nhò như lá cỏ và dài từ 12-30 cm, ngang
1,6 đến 2,50 cm. Dò hoa độc nhất mọc ở trên ngọn dài tù 15 đến 30 cm mang theo
những bông hoa giống như Cattleya mầu tím đỏ hay mầu da người hay mầu trắng
ngang to tới 10 cm. Lưỡi tím đậm hơn cánh hoa, thường có những đường gân tím sẫm
và mầu vàng cam ở đáy. Hoa chỉ mau tàn chỉ nở trong 3 ngày nhưng có huơng thơm
và nhiều bông nở cùng một lúc.
Trong bài Trúc Lan, viết vào tháng 6 năm 2006, tôi có kết thúc bằng câu:
Khi viết bài này, tôi hy vọng được các bạn chơi lan bên nhà gửi cho hình ảnh để dễ bề
nhận diện và mong rằng chúng ta không có thêm một vài cây Trúc Lan lạ hoắc.
Lời nói này chỉ phản ảnh một ý nghĩ bất chợt của kẻ viết bài chứ không hề tự cho
rằng mình biết nhiều hiểu rộng.
Mới đây lại nhận được bài Trúc Lan của Hàn Châu Tín từ Bà Rịa Việt nam gửi tới. Trong
thư Hàn châu Tín nói rằng theo sách của Nguyễn công Nghiệp gọi cây Arundina
graminifolia là Sậy lan, nhưng Hàn Châu Tín nghĩ rằng nên đổi là Trúc lan cho hay hơn.
Xin hãy xem bài sưu khảo dưới đây của Hàn Châu Tín.
ARUNDINA GRAMINIFOLIA
Trúc lan còn gọi là Sậy lan, trông giống như cây lau, sậy nhưng lá ngắn hơn, mặt lá nhẵn.
Tên khoa học là: Arundina raminifolia.
Trong thiên nhiên, cây mọc hoang rải rác ở ven các sườn đồi, đỉnh núi trên 200m vùng
miền Đông Nam Bộ
Trúc lan thuộc nhóm địa lan, cao khoảng 0,8-1m, dễ trồng, cho nhiều hoa. Cây con trưởng
thành khoảng một năm sẽ nhú chồi hoa. Chồi hoa có từ 5-10 nụ, thay nhau nở liên tục. Hoa
màu trắng tím, môi hoa màu tím nhung. Nhìn từ xa, hoa trông rất giống đàn bướm rừng
Hoa bền và nở liên tục bốn mùa trong năm. Cây trúc lan không ưa bóng râm (ánh sáng
thích hợp: 70-80%), chịu nhiệt độ cao từ 37-38oC, Ẩm độ vừa phải (khoảng 40%). Cây

thích hợp nhất là loại đất sét có độ pH trung tính, ưa lân, lá cây hoại mục thành mùn. Hỗn
hợp chất trồng không quá 30% với đất, chậu trồng phải thoát nước tốt.
Theo trong hình cây Arundina graminifolia trông giống như cây Sậy hơn là cây Trúc,
nhưng cây Trúc quen thuộc với mọi giới hơn là cây Sậy. Tôi chắc chắn, nếu nói đến
cây Trúc ai ai cũng biết, còn cây Sậy có lẽ đến 80% người ta không biết là cây này hình
dáng như thế nào.
Theo tài liệu của hội Hoa lan Nguyên Thủy (species) Úc Châu tại Brisbane, Queenland vào
tháng 5 1997 có viết như sau:
Cây Arundina graminifolia mọc khắp nơi từ Hy mã lạp sơn Nepal, Sri Lanka, Thái Lan,
Lào, Căm bốt, Vietnam, nam Trung hoa, Nhật bản, Đài Loan, Mã lai và Java. David Don
vào năm 1825 trong Prodrimus Florae Nepalensis mô tả giống lan này là Bletia
graminifolia căn cứ vào cây lấy tứ Nepal. Năm 1910, Bénédict Hochreutiner lại chuyển
sang loài Arundina trong tờ Bulletin of the New York Botanic Garden.
Năm 1825 Carl Blume chính là người đã đặt tên cho loài lan này là Arundina, theo tiếng
Hy lạp arundo có nghĩa là cây sậy. Năm 1930 John Lindley lại đặt tên là Arund
bambusiflora. Theo quy định quốc tế tên sau này chỉ được coi là đồng danh.Đây là một
giống thổ lan, thân cây mọc thẳng cao tư 1 đến 2,50m thân ngang tới 1,50 cm nhỏ. Lá mọc
thành 2 hàng nhò như lá cỏ và dài từ 12-30 cm, ngang 1,6 đến 2,50 cm. Dò hoa độc nhất
mọc ở trên ngọn dài tù 15 đến 30 cm mang theo những bông hoa giống như Cattleya mầu
tím đỏ hay mầu da người hay mầu trắng ngang to tới 10 cm. Lưỡi tím đậm hơn cánh hoa,
thường có những đường gân tím sẫm và mầu vàng cam ở đáy. Hoa chỉ mau tàn chỉ nở
trong 3 ngày nhưng có huơng thơm và nhiều bông nở cùng một lúc.
Tại những vùng ấm áp cây có thể trồng ngoài vườn, tại Hawaii cây này thích hợp
trồng ở nhiều nơi. Vào mùa cây mọc, lan cần nhiều nước và ánh sáng. Nếu cây mọc
mạn sẽ ra hoa quanh năm. Tại Brisbane giống lan này nở hoa vào những tháng mùa
hạ ấm áp.
Bên cạnh những cây Arundina graminifolia cao lớn còn có một cây thấp nhỏ cũng mang
tên là Arundina graminifolia có những nhánh có hoa cao chừng 15 cm. Chiếc hoa trắng
tuyền độc nhất ngang chừng 3 cm có gân đỏ trên môi. Cây này được nhập cảng từ Thái lan
qua, người ta tin rằng đó là một giống khác. Loài Arundina có chửng 8 giống và rất tiếc

không có nhiều tin tức về những giống khác.
Tra cứu trong Wikimedia foundation thấy có khoảng 20 tên khác, nhưng khi vào trang
Orchid Species Photo Encyclopedia của Jay Pfahl lại thấy những cây này đếu là đồng danh
với Arundina graminifolia cả.
Trong cuốn "Cây cỏ Việt Nam" của Phạm Hoàng Hộ cũng như trong cuốn "Phong Lan Việt
Nam" của Trần Hợp đều gọi cây Arundina graminiolia là Sậy lan cả. Không biết tên này do
ai đặt ra, nhưng phần đông khi đặt tên cho lan người ta thường căn cứ vào hình dáng và
mầu sắc đơn thuần của cây hay của hoa mà lại quên đi một vấn đề khá cần thiết là nên đặt
tên hoa lan sao cho được văn vẻ, tao nhã hơn .
Chúng ta hãy thử so sánh tên vài ba cây lan và tự nhận xét xem sao:
Rhynchostylis gigantea Ngọc Điềm đai châu, Lan Đuôi chồn
Rhynchostylis retusa Bạch vỹ hồ (Hàn châu Tín đề nghị) Lan Đuôi cáo
Dendrobium lindelyi Hoàng hoa tiểu muội (Hàn châu Tín) Lan vảy cá
Miltonia, Miltoniopsis Tử la lan (Hà Thanh Quang Australia) Chưa có tên Việt
Chẳng cứ gì ở Việt Nam, tên cây lan khắp trên thế giới cũng loạn xạ, xà ngầu. Tên khoa
học, tên bình dân, nguờì gọi tên này, người kêu tên khác, ông chẳng bà chuộc nhiều khi
chẳng biết đâu mà mò. Đôi khi cây đang ở chi này, bỗng dưng có nguờì mang sang chi khác
hoặc đặt cho một cái tên mới lạ hoắc, làm người mới chơi lan hoặc không theo rõi bỡ ngỡ
không biết đâu mà lần. Xin đơn cử một vài thí dụ:
• Arundina graminifolia, Dendrobium hancocki, Dendendrobium hanamnensis đều được gọi
là Bamboo orchids (Trúc lan) mặc dầu Arundino là cây sậy.
• Rhynchostilis chẳng cứ gí` Việt nam nhiều xứ Á châu cũng gọi Fox tail orchid
(đuôi cáo)
• Dendrobium nobile Úc châu gọi là soft cane orchids (thân mềm), ngoài ra còn goi nhiều
giống lan theo hình dáng như:vịt trời, tai lừa, lưỡi búa v.v…
• Oncidium papilio đổi thành Pschopsis papilio
• Odontoglossum grande đổi thành Rossioglosum grande
• Dendrbium kingianum thành Thelychiton kingianus
• Oncidium equitant thành Tolumnia
Như vậy, kẻ viết bài này vốn dĩ là người 3 phải nên có một đề nghị như sau:

Dendrobium hainamnensis là Trúc lan Hải Nam
Dendrobium hancockii là Hoàng trúc lan
Arundina gramiifolia là Điệp trúc lan (Lời bàn Mao tôn Cương: khi có gió bông hoa lay
động trông như đàn bướm)
Chẳng hiểu những tên này nghe có được hay không? Xin các vị thức giả vui lòng cho biết
tôn ý.
Placentia 4-2007
..:: - Xem2221::..