Tài liệu Dược thảo trị chấn thương và vết thương phần mềm docx

Dược thảo trị chấn thương và vết thương phần mềm
Nõn chuối tiêu, lá trầu không, bèo cái, lá sắn dây, nõn dứa... là
những vị thuốc quen thuộc, dễ kiếm nhưng lại chữa rất hiệu
quả các vết thương phần mềm và chấn thương.
Cũng như y học hiện đại, cách chữa các vết thương phần mềm của y
học cổ truyền cũng là cầm máu, rửa sạch vết thương, làm mất các
mô hoại tử, làm mọc mô hạt, liền vết thương. Đặc điểm của cách
chữa cổ truyền là áp dụng đồng thời các phương thuốc uống có tác
dụng toàn thân để thúc đẩy liền vết thương và làm mất các mô hoại
tử, kích thích mọc mô hạt, làm liền da (sinh cơ). Kết quả điều trị tốt
và tương đối nhanh.
Chữa vết thương phần mềm
Cầm máu nếu có chảy máu: Dùng nõn chuối tiêu (lấy cây non cao
độ 60 cm, cắt sát gốc, bỏ bẹ ngoài, cắt từng đoạn 3-4 cm), rửa sạch,
giã nhỏ đắp vào vết thương chảy máu rồi băng lại.
Rửa sạch vết thương: Sau khi cầm máu, rửa vết thương bằng nước
thuốc: Lá trầu không tươi 40 g, đun sôi với 2 lít nước trong 15 phút,
để nguội cho thêm 6 g phèn phi, hòa tan, lọc rồi rửa vết thương.
Làm sạch vết thương: Làm sạch vết thương, hết nhiễm khuẩn và mủ
tại chỗ, mất mô hoại tử và mùi hôi: Lá mỏ quạ tươi rửa sạch, giã nát
đắp vào vết thương. Mỗi ngày thay một lần đến khi vết thương sạch,
màu đỏ tươi.
Làm chóng mọc mô hạt, sinh cơ và chóng liền da: Lá mỏ quạ, lá
bòng bong, lá nọc sởi dùng tươi với lượng bằng nhau, bỏ cọng, rửa
sạch, giã nát đắp vào vết thương, hai ngày thay băng một lần.
Các bài thuốc uống có tác dụng toàn thân:
Chống khát do mất máu: Lá sắn dây rửa sạch, giã nát cho vào một
bát nước đun sôi để nguội, thêm ít đường và vài hạt muối, uống
ngày một lần.
Làm mát máu tiêu độc, chống viêm nhiễm: Lá mặt quỷ (sao vàng)
40 g, nõn dứa dại 12 g, cánh bèo cái 8 g, gừng sao cháy 4 g. Sắc

uống ngày một thang.
Chữa nhiễm khuẩn quanh vết thương: Lá cúc tần 40 g, lá xạ can 20
g. Rửa sạch, giã n hỏ, đắp lên chỗ lở loét quanh vết thương.
Chữa đụng dập, bầm máu, sưng tấy đau
Rượu xoa bóp làm khí huyết lưu thông, tiêu viêm, giảm đau, giãn
gân cơ: Ô đầu, huyết giác mỗi vị 40 g, nghệ già 30 g; thiên niên
kiện, địa liền mỗi vị 20 g; long não 15 g; đại hồi, quế chi mỗi vị 12
g. Tán nhỏ các vị thuốc, ngâm với một lít rượu trong một tuần. Lọc
bỏ bã, thêm rượu cho vừa đủ một lít. Xoa nhẹ nhàng lên chỗ bị sưng
đau.
Thuốc bôi đắp làm khí huyết lưu thông, tiêu viêm, giảm đau: Bột
cúc tần 800 g, bột quế chi 160 g, bột đại hoàng 80 g, sáp ong 200 g,
dầu thầu dầu 2 lít. Các vị trên tán nhỏ, rây thành bột mịn, đun sôi
dầu thầu dầu, cho sáp ong vào, đánh tan, rồi tắt lửa, cho bột thuốc
vào đánh nhuyễn làm thành cao. Dùng đắp.
Hoặc: Ngưu tất, hồng hoa, ô đầu, bán hạ, bạch phụ tử, địa liền,
thương truật, đậu khấu, mỗi vị 15 g, sáp ong 20g, dầu thầu dầu 20
0ml. Tất cả các vị sao, tán thành bột, cho vào dầu thầu dầu và sáp
ong nấu thành cao. Dùng vừa xoa vừa đắp.
Thuốc uống trong làm khí huyết lưu thông, tiêu viêm: Lá móng tay,
ngải cứu, huyết giác mỗi vị 12 g; tô mộc 10 g; nghệ 8 g. Sắc uống
ngày một thang.
Chữa sai khớp và bong gân
Các khớp sau khi đã chỉnh hình theo phương pháp y học hiện đại,
được đắp tại chỗ các vị thuốc làm lưu thông khí huyết, tiêu viêm,
giảm đau:
- Cây cỏ lào, dùng lá non và cành rửa sạch, sao nóng đắp vào vết
thương rồi băng chặt.
- Vòi voi (lá và hoa) 30 g, tỏi 1 củ, muối ăn 10 g. Tất cả rửa sạch,
giã nát đắp vào chỗ sưng tấy, băng chặt.

- Đu đủ xanh, lá na (mãng cầu) mỗi vị 10 g, muối ăn, vôi tôi, mỗi vị
5 g. Giã nhỏ cho vào gạc đắp lên vết thương, băng lại.
- Nghệ già 20 g, lá cúc tần, lá trầu không, lá xạ can, mỗi vị 12 g. Giã
nát trộn với một ít giấm, bọc gạc đắp lên nơi sưng đau, 2-3 ngày
thay băng một lần.
- Lá náng rửa sạch, giã nát, chưng nóng với giấm mà chườm đắp để
chữa bong gân.
- Củ nâu, cỏ nọc sởi, cỏ chó đẻ răng cưa, lượng bằng nhau, rửa sạch,
giã nát mà đắp lên trị sai khớp.
- Lá cà độc dược, lá dây đau xương, rửa sạch, giã nát, chưng nóng
với giấm và đắp để giảm đau.
- Cốt toái bổ tươi, bóc bỏ hết lông tơ và lá khô, rửa sạch, giã nhỏ,
dấp nước, gói vào lá chuối đã nướng cho mềm, đắp lên các chỗ đau,
bó lại. Thay thuốc bó nhiều lần trong ngày, và thường đắp trong 3-7
ngày, để chữa bong gân tụ máu.
Theo sức khỏe và đời sống
Bảo vệ sức khỏe từ đôi chân
Ngâm bàn chân trong nước ấm là một phương pháp dưỡng
sinh cổ truyền có tác dụng trị một số bệnh như mỏi nhức chân
do vận động nhiều, thúc đẩy tuần hoàn máu, giải trừ mỏi
mệt… .
Theo Đông y, bàn chân là gốc của cơ thể, có hơn 60 huyệt tham
gia vận hành khí huyết, liên hệ với lục phủ ngũ tạng, nối liền các bộ
phận quan trọng. Y học hiện đại coi bàn chân là trái tim thứ hai,
dưới bàn chân có nhiều đầu mút thần kinh thông với đại não. Hai
bàn chân khi bị lạnh sẽ khiến cho hoạt động của hệ tim mạch, hệ
tuần hoàn kém, sức đề kháng giảm. Vì vậy, việc bảo vệ chân, nhất
là kiên trì ngâm chân trong nước ấm sẽ giúp giữ nhiệt cho cơ thể,
kích thích các đầu mút thần kinh phản xạ đến vỏ đại não, tăng
tuần hoàn máu, điều chỉnh chức năng và trạng thái sinh lý của các tổ

chức trong cơ thể.
Khi ngâm chân trong nước ấm, càng ngâm sâu càng tốt, tạo một
kích thích lành tính, làm hưng phấn các rễ thần kinh, giúp tăng
cường trí nhớ, đem lại cảm giác thoải mái, nhẹ nhàng cho chân và
não, giải trừ mỏi mệt, đặc biệt hiệu quả với những người lao động
chân tay, vận động cơ, xương, khớp, những người đi xa về.
Cách ngâm chân:
- Ngâm chân sau khi ăn một giờ, sử dụng nước ấm 40 – 50 độ C.
Trong quá trình ngâm, thỉnh thoảng cần cho thêm nước nóng để giữ
nhiệt. Cho thêm một ít muối hột hoặc nếu dùng cây hương liệu nên
lựa chọn phương thuốc phù hợp với tình trạng bệnh.
- Ngâm cả hai bàn chân trong 10-15 phút. Sau đó dùng tay xoa bóp
nhẹ nhàng hai chân (mu bàn chân trước, lòng bàn chân sau) có tác
dụng làm giãn nở mạch máu, giúp máu lưu thông tốt, đầu mút
thần kinh được hưng phấn, tuần hoàn máu tăng nhanh, chữa đau
đầu, mất ngủ,…
- Dùng khăn khô lau sạch hai bàn chân. Chú ý tránh gió.
- Nên ngâm vào buổi tối trước khi đi ngủ, bàn chân không phải hoạt
động nhiều, các hệ cơ được thả lỏng thư giãn.
- Không dùng liệu pháp ngâm rửa chân cho người bệnh sợ nước và
bị chó cắn.
Sau đây là một số bài thuốc ngâm chân nước nóng dựa theo y học
cổ truyền dùng để chữa một số bệnh liên quan đến sự hoạt động của
đôi bàn chân:
- Đau gót và viêm khớp cổ chân: Dùng nước thuốc gồm thấu cốt
thả, tầm cốt phong, lão hạc thảo mỗi thứ 30 g; hoàng cảo 20 g, độc