MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU.................................................................................................2
1. Lý do chọn đề tài..............................................................................................2
2. Tính mới của đề tài SKKN..............................................................................2
3. Những đóng góp mới của sáng kiến:..............................................................2
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...................................................................3
4.1 Nghiên cứu thực tế đối tượng đoàn viên thanh niên của trường THPT Đô
lương 1................................................................................................................3
4.2 Từ thực trạng, nghiên cứu những biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục đạo đức đoàn viên thanh niên ở trường THPT..........................3
5. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................3
5.1 Nghiên cứu các tài liệu (Văn kiện, nghị quyết, chỉ thị ...) của Đảng về giáo
dục - Đào tạo......................................................................................................3
5.2. Nghiến cứu luật giáo dục, các nghị quyết, các thông tư của Bộ giáo dục
và đào tạo, các ngành có liên quan.....................................................................3
5.3
Nghiên cứu các giáo trình, tài liệu, các kinh nghiệm thực tiễn về giáo
dục đạo đức đồn viên thanh niên được tiếp thu trong q trình học tập...........3
5.4 Khảo sát thực tế, điều tra thực tế, so sánh, thống kê chất lượng giáo dục
đạo đức trong 3 năm học 2017 - 2018; 2018 - 2019 ; 2019 - 2020 của trường
THPT..................................................................................................................3
B. PHẦN NỘI DUNG...............................................................................................3
1. Cơ sở lí luận......................................................................................................3
2. Cơ sở thực tiễn:................................................................................................4
3. Kết quả các mặt giáo dục trong 3 năm học gần đây:....................................4
4. Những tồn tại, khó khăn..................................................................................5
C. PHẦN KẾT LUẬN...........................................................................................27
MỘT SỐ KIẾN NGHỊ - ĐỀ XUẤT.....................................................................28
Với Bộ Giáo dục và Đào tạo:.............................................................................28
Với Sở Giáo dục và Đào tạo:.............................................................................28
Với nhà trường THPT.......................................................................................28
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................29
1
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan
nên chất lượng giáo dục của trường còn thấp so với nhu cầu xã hội và địa phương
chỉ xếp ở mức khá. Chất lượng giáo dục đạo đức giảm sút đã làm ảnh hưởng đến
chất lượng giáo dục đoàn viên thanh niên, uy tín của nhà trường cũng bị giảm sút.
Qua những năm công tác tại trường, tôi nhận thấy chất lượng giáo dục đạo đức
chưa cao là do kỷ cương nề nếp của giáo viên, đoàn viên thanh niên chưa thực sự
được đưa lên hàng đầu, còn thiếu những giải pháp cụ thể trong việc nâng cao chất
lượng chất lượng đạo đức cho đoàn viên thanh niên . Nhận thức về vai trò của giáo
dục đạo đức của các lực lượng giáo dục chưa đầy đủ. Cán bộ quản lý hầu như giao
phó cho giáo viên chủ nhiệm nhưng khi giáo viên chủ nhiệm đề xuất thì xử lý chưa
nghiêm. Giáo viên chủ nhiệm chưa thực hiện hết chức năng nhiệm vụ của mình.
Đối với việc giáo dục đạo đức đồn viên thanh niên. Giáo viên bộ mơn thì chỉ có ý
thức dạy kiến thức bộ mơn, chưa quan tâm đến giáo dục tồn điện, đơi khi cịn né
tránh.
Ở mơi trường THPT hay bất kì cấp học nào khác thì ngồi kiến thức sách
vở, có rất nhiều kiến thức, kĩ năng ngoài đời sống mà đoàn viên, thanh niên nên
nắm bắt để dần hoàn thiện và phát triển cá nhân thành cơng dân có ích. Đó là lịng
tự hào dân tộc; tuyệt đối tin tưởng vào lý tưởng của Đảng; có ý thức và thói quen
sống và làm việc theo pháp luật; tuân thủ nội quy, quy định của tổ chức; xây dựng
lối sống lành mạnh, đẩy lùi và tránh xa các tệ nạn xã hội, hành xử có văn hố.....
Và chính Ðồn Thanh niên phải ln trở thành người bạn thân thiết, đồng hành
cùng thanh niên trên con đường rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành.
Vì những lẽ trên, tôi mạnh dạn viết sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải
pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức Đoàn viên thanh niên ở
trường THPT trong giai đoạn hiện nay” nhằm góp phần hồn thiện hơn nữa nhân
cách cho đoàn viên thanh niên và đạt được mục tiêu giáo dục tồn diện trong nhà
trường.
2. Tính mới của đề tài SKKN
Đây là sáng kiến kinh nghiệm mà bản thân đúc rút trong thời gian dài.Trên
thực tế chưa có SKKN nào tại trường THPT Đơ lương 1 nói riêng và các trường
THPT nói chung nêu một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức
Đoàn viên thanh niên ở trường THPT trong giai đoạn hiện nay .
3. Những đóng góp mới của sáng kiến:
Một, SKKN làm rõ thực trạng của vấn đề khi chưa áp dụng sáng kiến.
Hai, SKKN đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
đạo đức đoàn viên thanh niên ở trường THPT trong giai đoạn hiện nay .
2
Ba, hi vọng sáng kiến này có thể trở thành tài liệu tham khảo cho giáo viên
trong và ngoài trường nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức Đoàn viên
thanh niên ở trường THPT.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
4.1 Nghiên cứu thực tế đối tượng đoàn viên thanh niên của trường THPT Đô
lương 1
4.2 Từ thực trạng, nghiên cứu những biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục đạo đức đoàn viên thanh niên ở trường THPT
5. Phương pháp nghiên cứu.
5.1 Nghiên cứu các tài liệu (Văn kiện, nghị quyết, chỉ thị ...) của Đảng về
giáo dục - Đào tạo.
5.2. Nghiến cứu luật giáo dục, các nghị quyết, các thông tư của Bộ giáo dục
và đào tạo, các ngành có liên quan.
5.3 Nghiên cứu các giáo trình, tài liệu, các kinh nghiệm thực tiễn về giáo
dục đạo đức đoàn viên thanh niên được tiếp thu trong quá trình học tập
5.4 Khảo sát thực tế, điều tra thực tế, so sánh, thống kê chất lượng giáo dục
đạo đức trong 3 năm học 2017 - 2018; 2018 - 2019 ; 2019 - 2020 của trường THPT
B. PHẦN NỘI DUNG.
1. Cơ sở lí luận
Đồn viên thanh niên THPT là lứa tuổi vị thành niên, giai đoạn này các em
phát triển mạnh về thể chất, sinh lý, Là thời kỳ chuyển tiếp từ trẻ em sang người
lớn, các em ln có xu hướng tự khẳng định mình, có ý thức vươn lên làm chủ bản
thân, ở giai đoạn phát triển này sự chỉ bảo hướng dẫn, kiểm tra, giám sát của người
lớn làm các em cảm thấy rất khó chịu, bực bội và rất dễ nổi nóng. Trong lứa tuổi
này các em mói tìm tịi, phát hiện tìm hiểu những điều chưa biết của thế giới, mn
khám phá, tìm tòi những cái mới mẻ của cuộc sống, các em muốn tự khẳng định
trong các công việc và việc làm của mình muốn khơng bị sự ràng buộc của gia
đình, bố mẹ và người lớn tuổi.
Ở lứa tuổi này sự giao tiếp với bạn bè là một nhu cầu rất lớn. Các em có xu
hướng tụ tập thành từng nhóm có cùng sở thích, phù hợp với tình tình để vui chơi,
đùa nghịch, có những lúc, những nơi các em có các hành động khơng đúng, khơng
phù hợp vói lứa tuổi của mình. Trong gia đoạn này quá trình phát triển sinh lý ảnh
hưởng đến rất nhiều tính cách của các em, các em rất dễ bị xúc động khi có một tác
động nào đó, bản thân các em dễ bị lơi kéo, kích động, lịng kiên trì và khả năng tự
kiềm chế yếu. Ở lứa tuổi này tính tình khơng ổn định, dễ nổi cáu, khi thì q sơi
nổi nhiệt tình nhưng có trở ngại lại dễ bng xi, chán nản. Đơì với các em ở lứa
tuổi này, cái gì cũng dẽ dàng, đơn giản, các em ln ở trạng thái hiếu thắng hoặc tự
3
ti vì thế dễ dàng đi đến những hành động thiếu suy nghĩ chín chắn, nhiều lúc vi
phạm mà vẫn khơng biết.
Bên cạnh việc hình thành và phát triển những giá trị mới tích cực, nhiều hiện
tượng tiêu cực đã nảy sinh khi chuyển sang kinh tế thị trường và đã có ảnh hưởng
xấu đến đạo đức thế hệ trẻ, thể hiện ở những điểm sau đây:
Chính sách mở cửa, mở rộng giao lưu với nước ngoài đã du nhập vào Việt
Nam lối sống hưởng lạc tiêu xài, xa xỉ là điều rất hấp dẫn thanh niên và con người
nói chung. Trong lúc đất nước vừa trải qua chiến tranh ác liệt, lâu dài, nền kinh tế
còn nghèo nàn, lạc hậu, đời sống nhân dân còn thấp, mà muốn đua địi, tiêu sài
hưởng lạc thì nảy sinh tệ tham nhũng và nhiều tệ nạn xã hội khác.
Chính vì vậy, các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh,các tổ chức trong xã
hội phải có trách nhiệm quan tâm sát sao, động viên kịp để hướng các em có
những suy nghĩ và hành động đúng. Để chỉ đạo và quản lý tốt quá trình giáo
dục đạo đức trong trường THPT giai đoạn hiện nay
2. Cơ sở thực tiễn:
Các bậc cha mẹ Đoàn viên thanh niên, các thầy giáo, các nhà quản lý cũng
như các thành viên xã hội đang rất lo lắng trước sự sa sút về đạo đức ngày càng gia
tăng của một bộ phận Đoàn viên thanh niên . Điều đáng chú ý là sự sa sút đạo đức
của Đoàn viên thanh niên không những đang tăng lên về mặt số lượng mà tăng lên
cả về mức độ nguy hại dẫn đến Đồn viên thanh niên thường có biểu hiện như:
Thiếu ý thức tổ chức kỷ luật, lười học, lười lao động, hay trốn học để đi
chơi.
Thiếu lễ phép với thầy cô, với người lớn, với cha mẹ, đặc biệt có trường hợp
xúc phạm thầy, cơ giáo. Hay gây gổ, nói tục, chửi bậy, cắt, nhuộm tóc, ăn mặc
khơng phù hợp với lứa tuổi Đoàn viên thanh niên. Mất trật tự ngoài xã hội, la cà ăn
uống, tham gia các nhóm đánh nhau, cá biệt cịn có Đồn viên thanh niên bỏ nhà đi
qua đêm, đi theo sự rủ rê của bạn bè cùng lứa tuổi đã bỏ học. Gian dối, quay cóp,
càng lên lớp trên hiện tượng quay cóp càng tăng.
3. Kết quả các mặt giáo dục trong 3 năm học gần đây:
Để đạt được kết quả trên đó là nhờ sự nỗ lực của đội ngũ quản lý, các tổ
chức trong nhà trường, đặc biệt là tập thể hội đồng sư phạm nhà trường, Sự cố
gắng vượt bậc của đoàn viên thanh niên.
Kết quả xếp loại đạo đức được dựa vào nhiều mặt hoạt động của đoàn viên
thanh niên trong đó kết quả học tập là một tiêu chí quan trọng.
BẢNG THỐNG KÊ TỈ LỆ XẾP LOẠI HẠNH KIỂM
Năm học
Tốt
2017 - 2018
Số
Khá
Tỷ lệ
Số
Tỷ lệ
Trung bình
Yếu
Số
Số
Tỷ lệ
Tỷ lệ
4
Lượng
Lượng
Lượng
Lượng
Tổng
1492
1325
88.81%
136
9.12%
26
1.74%
5
0.34%
Khối
10
475
419
88.21%
47
9.89%
7
1.47%
2
0.42%
Khối 11
498
416
83.53%
60
12.05%
19
3.82%
3
0.60%
Khối
12
519
490
94.41%
29
5.59%
0
0.00%
0
0.00%
BẢNG THỐNG KÊ TỈ LỆ XẾP LOẠI HẠNH KIỂM
Năm học
Tốt
2018 - 2019
Số
Lượng
Khá
Tỷ lệ
Số
Lượng
Tỷ lệ
Trung bình
Yếu
Số
Số
Lượng
Tỷ lệ
Lượng
Tỷ lệ
Tổng
1515
1323
87.33%
165
10.89%
22
1.45%
0
0.00%
Khối
10
548
463
84.49%
70
12.77%
10
1.82%
0
0.00%
Khối 11
475
401
84.42%
64
13.47%
10
2.11%
0
0.00%
Khối
12
492
459
93.29%
31
6.30%
2
0.41%
0
0.00%
BẢNG THỐNG KÊ TỈ LỆ XẾP LOẠI HẠNH KIỂM
Năm học
Tốt
2019 - 2020
Số
Lượng
Khá
Tỷ lệ
Số
Lượng
Tỷ lệ
Trung bình
Yếu
Số
Số
Lượng
Tỷ lệ
Lượng
Tỷ lệ
Tổng
1582
1333
84.26%
237
14.98%
12
0.76%
0
0.00%
Khối
10
551
428
77.68%
114
20.69%
9
1.63%
0
0.00%
Khối 11
560
473
84.46%
84
15.00%
3
0.54%
0
0.00%
Khối
12
471
432
91.72%
39
8.28%
0
0.00%
0
0.00%
Từ các kết quả trong bảng trên ta nhận thấy tỷ lệ đoàn viên thanh niên xếp
loại hạnh kiểm trung bình, yếu, đặc biệt số đồn viên thanh niên bị kỷ luật có phần
giảm.
4. Những tồn tại, khó khăn
5
Công tác xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo dục đạo đức cho đoàn viên thanh
niên chưa khoa học
Sự phối hợp giữa các tổ chức bộ phận trong nhà trường đơi khi cịn chưa
ăn khớp, nhịp nhàng
Đội ngũ giáo viên trẻ làm GVCN lớp cịn ít kinh nghiệm
Nhiều gia đình đồn viên thanh niên cịn chưa quan tâm đến con em mình
mà chủ yếu dựa vào việc quản lý của nhà trường.
Cơ sở vật chất trường lớp không được ổn định, thiếu sân chơi, bãi tập,
dụng cụ, trang thiết bị phục vụ giảng dạy học tập cịn thiếu
Kinh phí phục vụ các hoạt động còn hạn chế, chủ yếu từ nguồn đóng góp
của nhân dân
Do các em chưa xác định mục tiêu học để làm cái gì, quan niệm đến
trường chỉ là để học chữ nên việc chấp hành các nội quy, quy định của nhà
trường chưa được tốt, các em đến trường với động cơ học tập chưa cao.
Các giờ lên lớp của 1 số giáo viên đặc biệt là giáo viên trẻ, còn nặng về
truyền đạt kiến thức chú ý đến rèn luyện đạo đức cho đoàn viên thanh niên.
Do phần lớn các em là đoàn viên thanh niên dân tộc thiểu số, sống ở nơi
vùng sâu các em ít được giao tiếp nên trong giao tiếp các em rất vụng về, hay nói
trống khơng hoặc nói năng cịn cục cằn khơng suy nghĩ, nhiều lúc cịn phát ngơn
bừa bãi.
Một số em ở trung tâm thị trấn cịn mải chơi, đua đòi, thiếu trung thực
trong học tập, thậm chí có em cịn uống rượu khi đến lớp, đặc biệt có em chơi
bời lêu lổng cho nên tác động lớn đến phong trào học tập và rèn luyện.
Ý thức bảo vệ của công, ý thức tập thể chưa cao, có một số em vi phạm
Luật giao thơng: đi xe hàng 2, hàng 3, đi xe máy đi học khi chưa đủ tuổi, ý thức
bảo vệ mơi trường cịn hạn chế. Có những em nói dối bố mẹ, thầy cơ giáo bỏ nhà
đi chơi
4. Một số vấn đề đặt ra trong quản lý nâng cao chất lượng giáo dục
đạo đức đồn viên thanh niên ờ trường THPT Đơ Lương 1 trong giai đoạn
hiện nay
Dựa hên cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý và phân tích cụ thể thực trạng của
việc quản lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức đồn viên thanh niên ở
trường THPT Đơ Lương 1 tơi nhận thấy có một số vấn đề đặt ra là:
1. Nâng cao hơn nữa nhận thức vị trí vai trò và ảnh hưởng của giáo dục đạo
đức cho các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường
2. Tăng cường vai trò lãnh đạo của Chi bộ Đảng.
6
3. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của cán bộ quản lý trong cơng tác giáo
dục đạo đức đồn viên thanh niên
4. Phát huy vai trị xung kích của đồn TNCS Hồ Chí Minh
5. Nâng cao vai trị, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên bộ môn trong công
tác giáo dục đạo đức và rèn luyện nhân cách cho Đoàn viên thanh niên
6. Phát huy vai trò, trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo
dục đạo đức Đồn viên thanh niên
7. Giáo dục đạo đức thơng qua môn học và bài học
8. Chỉ đạo giáo dục đạo đức Đồn viên thanh niên thơng qua các hoạt động
ngồi giờ lên lớp.
9. Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống
10. Xây dựng nề nếp tự giáo dục của tập thể Đồn viên thanh niên.
11. Đẩy mạnh cơng tác xã hội hoá giáo dục. kết hợp giáo dục giữa: Nhà
trường - Gia đình - Xã hội trong việc giáo dục đạo đức cho đoàn viên thanh niên.
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
ĐOÀN VIÊN THANH NIÊN Ở TRƯỜNG THPT TRONG GIAI ĐOẠN
HIỆN NAY
1. Nâng cao hơn nữa nhận thức vị trí vai trò và ảnh hưởng của giáo dục
đạo đức cho các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường
Để nâng cao hơn nữa nhận thức về vị trí và vai trò ảnh hưởng của giáo dục
đạo đức trong giáo dục toàn diện. Nhà Trường cần kết hợp với các tổ chức xã hội ở
địa phương. mở lớp bồi dưỡng cho đội ngũ của nhà trường. hội cha mẹ đoàn viên
thanh niên. đoàn viên thanh niên và các lực lượng giáo dục khác như: hội thảo với
chuyên đề: Các biện pháp giáo dục đạo đức đoàn viên thanh niên trong giai đoạn
hiện nay. Mời các chuyên gia của các ngành pháp luật tuyên truyền giáo dục về
pháp luật
Phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường.
Lực lượng trong nhà trường.
Hiệu trưởng. phó hiệu trưởng triển khai kế hoạch trong Hội đồng nhà
trường.
Phối hợp giữa ban chỉ đạo với ban cơ sở vật chất. bộ phận kế toán. thiết bị. y
tế. bảo vệ để đảm bảo những điều kiện cần thiết cho các hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp.
7
Phối hợp thường xuyên. hài hoà giữa ban chỉ đạo với giáo viên chủ nhiệm.
giữa giáo viên chủ nhiệm các lớp với nhau. giữa giáo viên chủ nhiệm với đội nề
nếp. ban thi đua. Đoàn trường; giữa ban chỉ đạo với giáo viên bộ môn.
Phối hợp chỉ đạo giữa ban chấp hành Đoàn trường với ban chấp hành chi
đoàn lớp. triển khai và tổ chức cho lớp thực hiện các hoạt động phong trào.
Giao cơng việc cụ thể cho Đồn TNCS Hồ Chí Minh. các chi đồn giáo viên
và đồn viên thanh niên có nhiệm vụ tổ chức các hoạt động dưới sự hướng dẫn của
Ban chấp hành Đồn trường.
Cơng đồn có trách nhiệm phối kết hợp với đồn thanh niên trong khâu tổ
chức và nguồn lực (nhân lực và vật lực).
Giáo viên chủ nhiệm: Nắm bắt được kế hoạch. thường xuyên cập nhật thông
tin đến các lớp chủ nhiệm để phối hợp quản lý thông qua đội tự quản. Tuy nhiên
phải thường xuyên giám sát. hướng dẫn đoàn viên thanh niên thực hiện kế hoạch.
Cán sự lớp: Tiếp thu kế hoạch hoạt động của đoàn trường. sự hướng dẫn của
giáo viên chủ nhiệm. triển khai và tổ chức cho lớp thực hiện các hoạt động phong
trào.
Lực lượng ngoài nhà trường: (Ban đại diện cha mẹ đoàn viên thanh niên. các
tổ chức chính tộ xã hội. huyện đồn. cơng an huyện, ban văn hố xã...)
Đối với các tổ chức chính trị xã hội: Trình kế hoạch hoạt động ngồi giờ lên
lớp của nhà trường. kêu gọi các lực lượng tham gia. ủng hộ kinh phí để hoạt động.
Xây dựng mối quan hệ lành mạnh. hữu nghị. hợp tác với các tổ chức này để nhận
được sự giúp đỡ.
Đối với Ban đại diện cha mẹ đoàn viên thanh niên: Kêu gọi sự tạo điều kiện
về thời gian cho con em họ được tham gia vào các hoạt động bổ ích của nhà
trường. Tham mưu cho Ban đại diện cha mẹ học xây dựng quỹ khuyến học để cùng
với nhà trường tổ chức các hoạt động giáo dục: như xây dựng trường sở. mua sắm
trang thiết bị phục vụ cho hoạt động giáo dục chung của nhà trường. ...
Sự phối kết hợp này sẽ tạo điều kiện tốt để xây dựng một môi trường sư phạm lành
mạnh. bảo đảm an ninh trật tự cho các hoạt động. Đồng thời thực hiện tốt mối quan
hệ này sẽ góp phần cải thiện được phần nào về mặt kinh phí. cơ sở vật chất. tinh
thần cho các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
2. Tăng cường vai trò lãnh đạo của Chi bộ Đảng.
Trong trường học. Chi bộ Đảng nắm quyền lãnh chỉ đạo các hoạt động của
nhà trường là hạt nhân là nền tảng của sự đồn kết, chính vì thế phải xây dựng chi
bộ Đảng nhà trường luôn luôn trong sạch vững mạnh. thực hiện tốt vai trị của
mình. ln thực hiện theo phương châm "Đảng lãnh đạo. nhân dân làm chủ. Nhà
nước quản lý". Mỗi một đảng viên phải đầu tàu gương mẫu trong mọi hoạt động.
đặc biệt là trong công tác giáo dục chính trị. tư tưởng.
8
Đối với Đoàn Thanh niên và Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, Chi
bộ lãnh đạo bằng Nghị quyết chuyên đề. Có thể nói, lực lượng làm nên sức mạnh
của nhà trường là đồn viên, đội viên. Vì rằng, chất lượng học tập và đạo đức đoàn
viên thanh niên là thước đo để đánh giá chất lượng của một nhà trường. Ngoài việc
giáo dục đạo đức và dạy văn hóa, tuổi trẻ cần được tổ chức các hoạt động giáo dục
kỹ năng. Do vậy, việc tổ chức các hoạt động ngồi giờ lên lớp, các hoạt động văn
hóa văn nghệ, thể dục thể thao không đơn thuần là hoạt động mang tính chất phong
trào mà mục tiêu sâu xa cần đạt tới là giáo dục cho tuổi trẻ có lý tưởng, có ước mơ,
có ý thức tổ chức kỷ luật và có kỹ năng sống.
Thường xun cập nhật thơng tin. quán triệt các quan điểm. đường lối. nghị
quyết của Đảng và các cấp chính quyền. Họp định kỳ vào đầu tháng để đề ra chủ
trương cụ thể. giao trách nhiệm cho các tổ chức trong nhà trường thực hiện. đặc
biệt là cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng. đạo đức cho cán bộ giáo viên. đoàn
viên thanh niên. Đạt chất lượng hiệu quả phân công nhiệm vụ cho Đảng viên trong
các hoạt động của nhà trường như: phân công các Đảng viên phụ trách các khối lớp
hoặc các khối lớp còn yếu kém nhằm tăng cường kiểm tra đánh giá. đôn đốc...
Theo dõi kiểm tra, Đôn đốc, Uốn nắn, sửa chữa những tư tưởng lệch lạc sai
đường lối chủ trương mà chi bộ đã đề ra. Thông qua việc tổ chức các cuộc thi tìm
hiểu về Đảng. Bác Hồ (ngày 3-2. ngày 19-5). Tìm hiểu về thành lập Đồn ngày
26/3 v.v...
Tăng cường vai trị lãnh đạo tồn diện của chi bộ Đảng Chi bộ Đảng là trung
tâm chính trị, tập hợp lực lượng quần chúng nhằm thực hiện tốt các chủ trương,
đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Trong nhà trường, chi bộ
Đảng lãnh đạo tồn diện, đặc biệt chú trọng cơng tác lãnh đạo tư tưởng, chính trị.
Chi bộ Đảng là cầu nối trực tiếp Đảng với quần chúng. Thông qua giáo viên, nhân
viên, học sinh mà chi bộ nắm tâm tư, nguyện vọng, góp ý kiến để chi bộ đưa ra
những chủ trương, giải pháp sát thực với tình hình nhằm chỉ đạo thực hiện có hiệu
quả cơng tác giáo dục. Chi bộ có trách nhiệm chú trọng kiện tồn tổ chức nhằm
phát huy chức năng của hiệu trưởng, vai trò của Cơng đồn, Đồn thanh niên và
các tổ chức quần chúng khác. Tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng nhằm
nâng cao nhận thức về định hướng chính trị cho giáo viên, nhân viên và học sinh.
Từng đảng viên phải thấm nhuần phong cách tác phong cách mạng, từ đó mỗi
đảng viên trở thành một tấm gương sáng, một chuẩn mực để quần chúng học sinh
noi theo. Chi bộ Đảng phải thường xun kiểm tra bằng nhiều hình thức, qua đó để
phát hiện nhân tố mới, kịp thời khắc phục khuyết điểm bổ sung điều chỉnh chủ
trương, phương hướng tiếp theo, giúp hoạt động quản lý đi đúng định hướng.
3. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của cán bộ quản lý trong cơng tác
giáo dục đạo đức đồn viên thanh niên
Cán bộ quản lý là người đứng mũi chịu sào trong mọi hoạt động cùa nhà
trường, cho nên người cán bộ quản lý cần nắm vững cơ sở khoa học để xây dựng
9
kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục đạo đức cụ thể, phù hợp, sát thực
đúng với từng thời điổm.
Thường xuyên thực hiện tốt công tác kiểm tra, đánh giá, theo dõi quá trình
thực hiện kế hoạch, đổ có sự điều chỉnh, xử lý kịp thời các trường hợp có thể xảy
ra, hoặc mới xảy ra tránh các hậu quả đáng tiếc
Trong Điều 17 chương II về nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu trưởng, phó
hiệu trưởng có ghi: "Quản lý giáo viên, nhân viên, đồn viên thanh niên; quản lý
chuyên mân, phân công công tác, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của
giáo viên, nhân viên và quản lý và tổ chức giáo dục đoàn viên thanh niên".
Người cán bộ quản lý phải nắm vũng Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng về công
tác giáo dục đào tạo, Luật Giáo dục, Điều lệ trường Trung học, các văn bản hướng
dẫn cùa Sở Giáo dục và Đào tạo.
Theo từng năm học người quản lý phải xây dựng được kế hoạch, phương án
chỉ đạo, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá các hoạt động phù hợp với mục tiêu
và nhiệm vụ năm học.
Người cán bộ quản lý phải đi đầu, gương mẫu trong mọi hoạt động giáo dục,
trang phục, lời ăn tiếng nói, tác phong làm việc, thcd gian làm việc, biết kết hợp
hài hòa giữa lý và tình trong mọi tình huống.
Xây dựng củng cố vững chắc khối đoàn kết trong hội đồng sư phạm nhà
trường, biết phát huy các nhân tố tích cực, tiếu biểu làm tấm gương để thu hút các
thành viên khác để tạo nên một khối cộng đồng vững mạnh.
Người làm cơng tác quản lý phải biết hồ mình vào tập thể, luôn luôn quan
tâm đến cuộc sống, vật chất của cán bộ, giáo viên, cơng nhân viên trong nhà
trường, tìm hiểu cụ thể về những khó khăn, khát vọng, năng lực và sở trường của
mọi cá nhân, từ đó tạo các điều kiên để động viên khuyến khích giúp họ vượt qua
các trở ngại mà phát huy, cống hiến hết mình cho sự nghiệp chung. Hiệu quả quản
lý càng cao khi người cán bộ quản lý hiểu và đáp ứng được càng nhiều về nhu cầu
chính đáng về vật chất và tinh thần phù hợp với đặc điểm tâm lý cùa từng thành
viên trong tập thể sư phạm.
Thường xuyên chù động liên hệ, làm kết hợp với chính quyền địa phương và
các tổ chức xã hội, các nhà hảo tâm ở khu vực thị trấn và các xã có đồn viên thanh
niên học tại trường để có sự kết hợp chặt chẽ và tạo được nguồn hỗ trợ về kinh phí
cho các hoạt động của nhà trường, tạo được sức mạnh trong việc giáo dục tư tưởng
và đạo đức đoàn viên thanh niên.
Tăng cường các nguồn kinh phí của Nhà nước cũng như sự hỗ trợ đóng góp
của địa phương và các nhà hảo tâm để xây dựng, tu bổ cơ sở vật chất nhà trường,
chỗ ở của cán bộ giáo viên và nhà bán trú của đoàn viên thanh niên các phòng học.
Thường xuyên tu sửa trường, lớp tạo ra môi trường xanh, sạch, đẹp thực hiện
"Trường ra trường, lớp ra lớp và "Trò ra trò, Thầy ra thầy" để đoàn viên thanh
10
niên có tình cảm u trường, u lớp, tạo được mối quan hệ tốt giữa các thầy cơ
giáo và đồn viên thanh niên, và giữa đoàn viên thanh niên với đoàn viên thanh
niên. Tạo được cảm giác cho các em ở trường cũng như ở nhà, từ đó hình thành
trong các em một niềm tin vào nhà trường và thầy cơ giáo, một ý thức tập thể có
những hành động thiết thực bảo vệ môi trường cảnh quan nhà trường.
4. Phát huy vai trị xung kích của đồn TNCS Hồ Chí Minh
Đồn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh có trách nhiệm trước chi bộ. ban
giám hiệu giáo dục mục tiêu.lý tưởng cách mạng cho đoàn viên. thanh niên trong
nhà trường thơng qua nhiều hình thức. Đồn là mơi trường sinh hoạt lành mạnh.
sơi nổi trẻ trung ở đó đồn viên thanh niên có điều kiện để tự khẳng định mình và
rèn luyện đạo đức vì thế chi bộ. Ban giám hiệu phải hết sức quan tâm tạo mọi điều
kiện có thể để Đồn hoạt động Hội thảo. thi tìm hiểu. hội thi văn nghệ giao lưu với
các đoàn trường bạn để giúp các em lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng từ đó
hình thành các ước mơ và hoài bão cao đẹp. Hội liên hiệp thanh niên cùng với
đoàn trường thành lập các câu lạc bộ theo sở thích như: câu lạc nhảy hiện đại. yêu
thơ. câu lạc bộ Toán học và các câu lạc bộ học tập khác. Phát huy vai trị tiên
phong của Đồn TNCS Hồ Chí Minh trong hoạt động giáo dục học sinh có khó
khăn trong rèn luyện đạo đức Đồn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức gần Đảng nhất,
là lực lượng đông đảo, trực tiếp thực hiện nhiệm vụ chính trị của nhà trường, là lực
lượng nòng cốt trong các phong trào thanh niên. Đồn có tiềm năng to lớn tham gia
cơng tác giáo dục. Đồn có nhiệm vụ giáo dục đồn viên, thanh niên, học sinh về
tư tưởng chính trị đạo đức, bồi dưỡnglý tưởng xã hội chủ nghĩa. Giáo dục tư tưởng
Hồ Chí Minh , lịng u nước truyền thống cách mạng, ý thức công dân, đạo đức
lối sống lành mạnh cho đoàn viên, thanh niên. Lãnh đạo trường phối hợp cùng
Đoàn thanh niên tổ chức và thực hiện các hoạt động ngoài giờ lên lớp, ngoài nhà
trường. Đoàn giữ vai trị chính trong các hoạt động thể dục thể thao, tham quan du
lịch, sinh hoạt câu lạc bộ. Đoàn cịn giữ vai trị nịng cốt của các chương trình xã
hội như phong trào ”Thanh niên tình nguyện, tiếp sức mùa thi”, “mùa đông ấm và
xuân yêu thương”. Cần phát triển tổ chức Đoàn vững mạnh, tạo mọi điều kiện cần
thiết để tổ chức Đồn hoạt động thực sự có hiệu quả
Đội cờ đỏ theo dõi chuyên cần. việc thực hiện nội quy nề nếp của các khối
lớp có sự phân công theo dõi cụ thể.
Thực hiện giờ truy bài 15 phút đầu giờ: Đội cờ đỏ ngoài việc theo dõi thực
hiện nội quy của nhà trường của Đoàn trường còn theo dõi về đội cán sự lớp giúp
các bạn trong lớp giải bài tập khó. triển khai đọc sách. báo. văn nghệ. tìm hiểu
pháp luật…
Trong năm học phải bám sát nhiệm vụ năm học và nhiệm vụ của Đoàn
trường học để từ đó lập ra các kế hoạch cụ thể. Tổ chức các đợt thi đua theo từng
chủ đề, thi đua dài hạn và ngắn hạn. Thành lập các đội an ninh xung kích đồn viên
thanh niên để thường xuyên kiểm tra đánh giá thi đua. Đồng thời có tổng kết, kiểm
11
tra, đánh giá chất lượng hoạt động để có sự động viên khen thưởng các cá nhân,
tập thể kịp thời, bên cạnh đó phê bình khiển trách các cá nhân vi phạm để kịp thời
sửa chữa.
Xây dựng kế hoạch, phối hợp chặt chẽ giữa Đoàn trường, giáo viên chủ
nhiệm, giáo viên bộ mơn, đặc biệt với Đồn cấp trên, với Ban đại diện Hội phụ
huynh, tạo ra các hoạt động bổ ích góp phần giáo dục đạo đức đồn viên thanh
niên đạt kết quả cụ thể:
- Thăm hỏi các gia đình thương binh liệt sĩ nhân ngày 27/7, tổ chức thăm
hỏi và nhận chăm sóc Bà mẹ Việt Nam anh hùng, tu bổ làm vệ sinh và thăm viếng
nghĩa trang liệt sĩ.
12
- Tổ chức các buổi
lao động sản xuất giúp đỡ
và tặng quà các gia đình
người già neo đơn, các hộ
nghèo, gia đình gặp nhiều
khó khăn, hoạn nạn.
-Tổ chức buổi lao
động sửa sang làm sạch cỏ
ở nghĩa trang liệt sỹ.
13
- Tổ chức tốt phong trào "Xuân yêu thương tết sum vầy", thực hiện tốt
phong trào ủng hộ đoàn viên thanh niên vùng cao, đoàn viên thanh niên nghèo.
14
Tham gia tốt các phong trào từ thiện, nhân đạo. Tổ chức tốt tháng thanh niên cho
đoàn viên, thanh niên.
- Từng tháng có kế hoạch tổ chức cho đồn viên, thanh niên tham gia các
hoạt động bảo vệ môi trường ở nhà trường và ở nơi công cộng.
- Tham gia và chăm sóc tốt cơng trình thanh niên (vườn cây thanh niên).
Tham gia và huy động các đoàn viên, thanh niên trồng cây đầu xuân.
- Tổ chức các buổi lao động cơng ích để tạo nguồn quỹ hoạt động. Từ đó
giúp các em có ý thức làm chù, bồi dưỡng tình u thương, ý chí cộng đồng tạo ra
sự gắn kết giữa cá nhân - gia đình - xã hội. Bồi dưỡng lịng nhân ái, khoan dung,
trọng nghĩa tình đạo lý. Rèn luyện đức tính, cần cù, sáng tạo, quan tâm đến hệ sinh
thái, ham học hỏi, suy nghĩ độc lập và có sự quyết đốn trong mọi hoạt động.
- Chủ động kết nghĩa với các tổ chức đoàn trong huyện như: chi đồn cơng
an, chi đồn huyện đội, đồn trường bạn... Từ đó để giáo dục ý thức của đồn viên
thanh niên về trật tự giao thơng, an tồn xã hội, tránh xa các tệ nạn xã hội.
- Ban giám hiệu tạo mọi điều kiện cho đồn có cơ hội giao lưu học hỏi với
các đồn trường bạn có phong trào hoạt động đoàn tốt để rút ra các kinh nghiệm
đồng thời giáo dục tinh thần đoàn kết trong đoàn viên thanh niên.
- Ban chấp hành đoàn trường phải thực hiện và giám sát ký kết giữa đoàn
trường và đồn viên thanh niên khơng tham gia vào các tệ nạn xã hội.
- Tổ chức lễ ký kết bàn giao các đoàn viên cho cơ sở trong dịp hè, dựa vào
kết quả hoạt động hè tại địa phương để đánh giá, nhận xét ý thức của đoàn viên
trong dịp hè.
- Chỉ đạo Đoàn trường tổ chức tốt các hoạt động văn hóa văn nghệ thể dục
thể thao tạo nên những sân chơi bổ ích, thu hút đơng đảo đồn viên thanh niên
15
tham gia để khơi dậy các phong trào thi đua đặc biệt là hội khỏe phù đổng các cấp
hướng tới hội khỏe phù đổng tỉnh Nghệ An và toàn quốc
Sinh hoạt đồn trường: tìm hiểu các phương pháp học tập các mơn văn hố
để có kết quả tốt trong học tập, tổ chức các hoạt động : Câu lạc bộ thơ văn. văn
nghệ. Thể dục thể thao và các nhóm nhảy hiện đại. hoạt động từ thiện: Giúp đỡ
những đoàn viên thanh niên có hồn cảnh khó khăn: tổ chức lao động giúp gia đình
gặt lúa. cấy. làm đường. lấy củi...
Tổ chức thi hội diễn văn nghệ. khéo tay hay làm. thi đồn viên thanh niên
thanh lịch. trí tuệ học đường. thử thách trước mùa thi...
16
Hoạt động thể thao: Đá bóng. bóng chuyền. đánh cầu lơng. bóng bàn...
5. Nâng cao vai trị, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên bộ môn trong
công tác giáo dục đạo đức và rèn luyện nhân cách cho Đoàn viên thanh niên
Nhận thấy vai trò to lớn của đội ngũ các thầy giáo, cơ giáo – những người có
ảnh hưởng trực tiếp tới việc hình thành nhân cách của đồn viên thanh niên, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần nhấn mạnh rằng, để giáo dục đồn viên thanh niên
thì người giáo viên trước hết phải gương mẫu, tận tâm với trẻ, với nghề. Người đã
ví trẻ em như cái gương trong sáng, thầy tốt thì ảnh hưởng tốt, thầy xấu thì ảnh
hưởng xấu, do đó muốn cho đồn viên thanh niên có đức thì giáo viên phải có đức.
Bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức nhà giáo phải được xem là việc làm trọng tâm,
thường xun có tính lâu dài không chỉ trong nhận thức, mà quan trọng hơn là mỗi
nhà giáo phải tự xây dựng kế hoạch thực hiện nâng cao đạo đức của mình qua từng
năm học.
Thường xuyên cụ thể hóa việc thực hiện “Học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh”. Coi trọng việc đổi mới, khát vọng vươn lên, hồn thiện
văn hóa sư phạm, biết tự học để có hiểu biết sâu rộng về chuyên môn nghiệp vụ, kỹ
năng sư phạm, luôn ý thức chấp hành tốt nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục đoàn
viên thanh niên.
17
- Giữ gìn tình đồn kết, thống nhất trong tập thể sư phạm, biết lắng nghe, sẵn sàng
học hỏi và cầu tiến. Nêu cao tính nguyên tắc, tính kỷ luật, tính sư phạm các hoạt
động giáo dục trong nhà trường.
Sống và làm việc theo pháp luật của Nhà nước và quy định về đạo đức nhà
giáo của Bộ giáo dục và đào tạo, thực hiện tốt cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là
tấm gương về đạo đức và tự học”.
Ln thể hiện sự chuẩn mực, tính sư phạm trong tác phong, lối sống, xử lý
khéo tình huống trong các mối quan hệ với đồng nghiệp, với phụ huynh học sinh,
với cơng việc, nhất là đối với đồn viên thanh niên. Đặc thù của người giáo viên
vừa là nhà sư phạm, vừa là nhà tổ chức, vừa tham gia các hoạt động chính trị, xã
hội. Phương tiện lao động của người giáo viên là phẩm chất nhân cách và trí tuệ
của chính họ .Những phẩm chất đó tạo nên sức mạnh , niềm tin và lý tưởng nó
thấm nhuần vào bài giảng ,từng hoạt động giáo dục của họ. Để giáo dục đạo đức
cho đoàn viên thanh niên trược hết người quản lý cần phải chú y bồi dưỡng lòng
nhân ái sư phạm cho đội ngũ giáo viên. Lòng nhân ái tình yêu thương con người là
cái gốc của đạo lý làm người, tình u thương đồn viên thanh niên là điểm xuất
phát của sự sáng tạo sư phạm làm cho giáo viên có trách nhiệm cao với cơng việc
của mình. Thường xuyên động viên nhắc nhở giáo viên bộ mơn để họ hiểu trách
nhiệm giáo dục đạo đức đồn viên thanh niên trong trường là một nhiệm vụ của
mọi ngừơi, khơng của riêng ai. Từ đó ứong các giờ lên lớp giáo viên sẽ chú ý hơn,
quan tâm hơn để uốn nắn lời nói, tác phong, hành động của đoàn viên thanh niên
trong việc thực hiện nội quy, quy chế của nhà trường. Biện pháp này có tác động
tích cực trong q trình giáo dục đạo đức đồn viên thanh niên.
Về nhiệm vụ giảng dạy mỗi nhà giáo phải ln nhận thức trách nhiệm của
mình là “Dạy tốt và học tốt” là hai nhiệm vụ không thể thiếu trong nhà trường.
Thầy muốn dạy tốt, ngoài việc trau dồi kiến thức, phải ln tìm tịi trải nghiệm
những phương pháp thích hợp tuỳ theo nội dung bài học và đối tượng đồn viên
thanh niên.
6. Phát huy vai trị, trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm trong công tác
giáo dục đạo đức Đoàn viên thanh niên
Giáo viên chủ nhiệm là người trực tiếp quản lý đồn viên thanh niên, gần
gũi, gắn bó dễ tìm hiểu được tâm tư, nguyện vọng và hồn cảnh của các em, là
người mà các em cảm thấy thân thiết như cha mẹ, như người thân ruột thịt của
mình, muốn thổ lộ, giải bày. Vì thế để làm tốt cơng tác giáo dục đạo đức đồn viên
thanh niên thì người cán bộ quản lý cần phải làm tốt các công việc sau:
Phân công giáo viên chủ nhiệm: Việc phân công giáo viên chủ nhiệm người
cán bộ quản lý phải chọn trong các giáo viên vững vàng về lập trường chính trị tư
tưởng, có phẩm chất tốt, có nhiều kinh nghiệm, yếu nghề, năng động, thương yếu
đoàn viên thanh niên. hết lịng vì sự nghiệp giáo dục. đặc biệt quan tâm đến giáo
viên địa phương.
18
Thường xuyên bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm để học nắm vững
được nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của mình để có kế hoạch cụ thể, phù hợp
trong công tác chủ nhiệm. Đồng thời biết kết hợp với giáo viên bộ môn. ban cán sự
lớp và ban đại diện phụ huynh để theo dõi, giúp đỡ để kịp thời uốn nắn, giáo dục
đoàn viên thanh niên. Nhất là các đồn viên thanh niên có vấn đề về đạo đức, như
trong Điều 29 chương IV Điều lệ trường trung học quy định về nhiệm vụ của giáo
viên chủ nhiệm là: "Cộng tác chặt chẽ với phụ huynh đoàn viên thanh niên, chủ
động phối hợp với các giáo viên bộ mơn... trong q trình giảng dạy và giáo dục
đồn viên thanh niên ". Thành lập tổ giáo viên chủ nhiệm. tổ chức hội nghị giáo
viên chủ nhiệm, giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp trường để trao đổi và học tập lẫn
nhau. Chú trọng công tác học tập kinh nghiệm bằng cách cho các giáo viên chủ
nhiệm đi giao lưu với các giáo viên chủ nhiệm của trường bạn, để học hỏi và nâng
cao năng lực chủ nhiệm. Cuối mỗi đợt thi đua, Ban giám hiệu có trách nhiệm đánh
giá, xếp loại để động viên kịp thời những giáo viên chủ nhiệm làm tốt cơng việc
đạo đức đồn viên thanh niên, bên cạnh đó cũng nhắc nhở các giáo viên chủ nhiệm
làm chưa tốt. Trường hợp đã nhắc nhở mà vẫn khơng chuyển biến thì phải có biện
pháp tốt hơn.
7. Giáo dục đạo đức thông qua môn học và bài học
Thực hiện dạy chữ để dạy người các môn học, bài học ở trường phổ thơng
đều góp phần vào việc giáo dục đạo đức cho đoàn viên thanh niên. Chỉ đạo giáo
dục thông qua các môn học, bài học yêu cầu giáo viên khi soạn bài giảng phải nêu
rõ mục đích yêu cầu của bài bao gồm đầy đủ mục đích giáo dục, giáo dưỡng và
mục đích phát triển. Đây là một biện pháp đem lại hiệu quả cao bởi lẽ khi u thích
các mơn học đồn viên thanh niên sẽ có ý thức tu dưỡng và rèn luyện và phấn đấu
vươn lên.
Khoa học xã hội: Môn Văn học bồi dưỡng tâm hồn tình cảm lịng u
thương con người biết phân biệt các việc nên làm, biết ghét cái xấu, biết làm theo
điều thiện biết giúp đỡ những con người hoạn nạn khó khăn; với mơn học Lịch sử
giúp đồn viên thanh niên hiểu biết truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước
của ông cha ta. biết tự hào và trân trọng về những truyền thống đó mà thấy rõ trách
nhiệm của mình với q hương đất nước; Mơn địa lý qua các bài giảng giúp đoàn
viên thanh niên hiểu thêm về quê hương. đất nước những di sản thế giới, những
danh lam thắng cảnh của đất nước từ đó giúp các em lòng trân trọng và bảo vệ các
di sản. danh lam đó. Mặt khác giúp đồn viên thanh niên hiểu về môi trường và
bảo vệ môi trường.
Đối với các mơn Khoa học tự nhiên giúp đồn viên thanh niên nhận thức lựa
chọn đánh giá đúng đắn các giá trị và tìm ra những hành vi biện pháp hợp lý trong
đời sống đạo đức của mình.
Đặc biệt thơng qua mơn Giáo dục cơng dân giúp đồn viên thanh niên nắm
được các khái niệm cơ bản về các phạm trù đạo đức trong việc ứng xử hàng ngày.
19
nắm được các chuẩn mực về đạo đức các hành vi trong các hoạt động và các mối
quan hệ, biết rõ trách nhiệm, nghĩa vụ, lương tâm, tiền đồ đạo đức để chuẩn bị
bước vào cuộc sống mới.
Điều 29 chương IV Điều lệ trường Trung học nêu rõ: "Giữ gìn phẩm chất.
danh dự. uy tín của nhà giáo gương mẫu trước đồn viên thanh niên thương u.
tơn trọng đồn viên thanh niên, đối xử cơng bằng với đồn viên thanh niên " Như
vậy vai trò của giáo viên rất quan trọng trong việc giáo dục đạo đức đoàn viên
thanh niên.
8. Chỉ đạo giáo dục đạo đức Đoàn viên thanh niên thơng qua các hoạt
động ngồi giờ lên lớp.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một hoạt động phong phú đa dạng.
Nó diễn ra trong nhà trường với những hoạt động: Hoạt động vệ sinh hàng ngày.
hàng tuần trong nhà trường. hoạt động của đội cờ đỏ theo dõi hoạt động của mỗi
lớp. hoạt động thể dục giữa giờ giúp các em thư giãn cơ bắp. thay đổi hoạt động. tư
thế. trạng thái để các em có tâm thế tiếp thu kiến thức các môn học tốt hơn đồng
thời giáo dục kỷ luật. nề nếp cho đoàn viên thanh niên.
Hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp cũng có thể diễn ra ngoài nhà trường
như sinh hoạt câu lạc bộ. nhà văn hoá. hoạt động các lễ hội. tham quan các loại
hình nghệ thuật. vệ sinh đường phố. lao động cơng ích...nhằm giúp đồn viên
20
thanh niên củng cố, khắc sâu, mở rộng tri thức có điều kiện giao lưu, hồ nhập với
đời sống xã hội gắn " Học đi đôi với hành". Mặt khác. thời gian cho hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp khá phong phú cho nên phải sử dụng thời gian sao cho hợp
lý. Các cán bộ quản lý nên nắm đặc điểm này để hướng dẫn cho các em có nhiều
hoạt động bổ ích.
Hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp có khả năng giáo dục to lớn làm nảy
sinh các năng lực, phẩm chất, tình cảm mới của đồn viên thanh niên. Thơng qua
việc luyện tập đồn viên thanh niên khơng chỉ hiểu mà cịn biết làm biết tự điều
chỉnh hành vi của mình sao cho phù hợp với yêu cầu chung của xã hội. Đoàn viên
thanh niên THPT ngồi tham gia hoạt động học tập ra cịn tham gia các hoạt động
ngồi giờ (GDNGLL). Hoạt động GDNGLL góp phần hồn thiện q trình giáo
dục. Chỉ giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động. Chỉ đạo giáo dục đạo đức
thông qua lao động. thông qua giờ chào cờ đầu tuần và giờ sinh hoạt lớp; Thực
hiện theo các chủ điểm hàng tháng ; chỉ đạo việc tham gia các cuộc thi do Bộ giáo
dục và đào tạo phối hợp với các ngành tổ chức, cuộc thi viết thư quốc tế, đường lên
đỉnh olympia. hội thi văn nghệ. thể thao và yêu cầu toàn thể hội đồng giáo viên,
các tổ chức đoàn thể và đoàn viên thanh niên tham gia, giáo viên chủ nhiệm lớp
trực tiếp phụ trách lớp mình. Giáo dục đạo đức cho đồn viên thanh niên phải liên
tục. không ngừng giáo dục mọi lúc mọi nơi, giáo dục suốt đời. Theo điều 24 điều lệ
trường trung học nhấn mạnh : "hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhà trường
phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường tổ chức bao gồm hoạt động
ngoại khóa về khoa học, văn học, nghệ thuật, thể dục, thể thao nhằm phát triển
năng lực toàn diện của đoàn viên thanh niên phù họp với sinh lý lứa tuổi".
9. Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống
21
Nhà trường cần thu thập đầy đủ cho phòng truyền thống của nhà trường.
Đầu năm học mới giới thiệu cho đồn viên thanh niên truyền thống của nhà trường,
các hình ảnh về những tháng năm mới thành lập còn nhiều gian khổ, những thành
tích mà nhà trường đã đạt được, những anh hùng liệt sĩ là đoàn viên thanh niên của
trường. Các thế hệ đã trưởng thành từ nhà trường nay đang góp sức xây dựng quê
hương đất nước, các thế hệ thầy cô giáo đã và đang công tác trong nhà trường và
các thành tích của họ. Hàng năm Ban giám hiệu tổ chức ngày thành lập trường
ngày nhà giáo việt nam (20/11) để đồn viên thanh niên có cơ hội gặp gỡ và giao
lưu với đoàn viên thanh niên cũ. Tổ chức buổi nói chuyện của đồn viên thanh niên
cũ đã thành đạt với đoàn viên thanh niên nhà trường. Đây là cơ hội và việc làm có
tác động tích cực động viên đồn viên thanh niên trong học tập và hành động.
Tổ chức các buổi nói chuyện tọa đàm của các cán bộ lão thành cách mạng.
các cựu chiến binh với đoàn viên thanh niên ngày thành lập quân đội nhân dân việt
nam 22 tháng 12 hằng năm.
22
Tổ chức các đợt đi thăm các di tích lịch sử như: Trng bồn, q bác. Từ đó
sẽ hình thành trong đồn viên thanh niên lịng u q hương đất nước. ý chí tự
23
cường về mái trường. về quê hương. lòng tự hào dân tộc.
Lập kế hoạch. tổ chức tốt các đợt thi đua theo các chủ đề cuối mỗi đợt phải
có đánh giá và xếp loại cho từng cá nhân theo chi đoàn. Phát huy hoạt động tự
quản của tập thể đoàn viên thanh niên. Tập thể đoàn viên thanh niên là một tổ chức
có cùng mơi trường học tập. có cùng lứa tuổi. là nơi các em dễ bộc lộ bản thân. Vì
thế người cán bộ quản lý kết hợp với giáo viên chủ nhiệm phải giúp các em xây
dựng được một tập thể lớp có kế hoạch và tổ chức hoạt động tự quản.
Căn cứ vào số lượng đoàn viên thanh niên phân chia lớp thành các tổ có tỷ lệ
chất lượng phù hợp với vị trí địa lý. Trong mỗi tổ có thể chia thành các nhóm nhỏ
có cùng sở thích. tổ chức tốt phong trào "đơi bạn cùng tiến" các hoạt động “Văn
hóa học đường”. Có sự định hướng giữa giáo viên chủ nhiệm với Ban chấp hành
đoàn trường về cơ cấu nhân sự của Ban chấp hành chi đồn để có sự thống nhất
điều hành hoạt động của tập thể lớp. Sau mỗi tuần, mỗi tháng, đợt phát động thi
đua, cuối học kỳ, cuối năm học. Cán sự lớp phải có trách nhiệm đánh giá và xếp
loại đạo đức kịp thời để biểu dương, khen thưởng các tổ, các cá nhân thành viên
tốt, đồng thời nhắc nhở, khiển trách và có biện pháp điều chỉnh các vi phạm. Cán
sự lớp kết hợp với giáo viên chủ nhiệm, đồn trường tìm hiểu và nắm được hồn
cảnh sức khỏe. đặc biệt là các em có hồn cảnh khó khăn. hạn chế về nhận thức
hoặc có mặc cảm về cuộc sống bạn bè để có kế hoạch giúp đỡ chia sẻ, tương thân
tương ái, động viên khuyến khích bạn vượt qua hoàn cảnh. tin yếu bạn bè vượt lên
số phận. Hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp mang tính tự giác, tự quản cao,
khơng áp đặt. Vì thế người cán bộ quản lý phải chú ý đến nguyện vọng sở trường
hứng thú của các em đoàn viên thanh niên. Hướng các em vào những hoạt động có
tính sáng tạo hướng dẫn cách làm để nâng cao hiệu quả trong cơng tác tổ chức.
Muốn đạt được mục đích đề ra của hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp thì nội
dung hoạt động phải phong phú đa dạng, các hoạt động phải phù hợp với điều kiện
thực tế. phát huy được tính nội lực. óc sáng tạo của bản thân đồn viên thanh niên.
Dựa trên cơ sở đó cần học hỏi thêm kinh nghiệm trường bạn, có sự sáng tạo các
loại hình hoạt động mới tránh rập khn máy móc để thu hút sự hứng thú của đoàn
viên thanh niên và các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường.
Việc đánh giá kết quả hoạt động của đoàn viên thanh niên địi hỏi sự chính
xác cơng bằng và tế nhị. Đây là một việc làm phức tạp tuy nhiên mỗi hoạt động
trong trường khi đã tổ chức thì phải có kiểm tra đánh giá khen thưởng, phê bình.
Có như vậy mới kích thích sự hứng thú của đồn viên thanh niên mới tạo đà cho
các hoạt động tiếp theo. Đồng thời có hướng phát huy những mặt tốt và điều chỉnh
những mặt chưa tốt cho các hoạt động sau đạt kết quả. Trong q trình đánh giá có
thể bàn định những chỉ tiêu cụ thể để đánh giá hoặc cũng có thể đánh giá ở từng
khâu. từng hoạt động ở từng giai đoạn khác nhau sau đó tổng hợp kết quả vào cuối
đợt thi đua hoặc cuối học kỳ, cuối năm học để rút kinh nghiệm và tiến hành khen
thưởng. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đa dạng phong phú như cuộc sống.
Vì thế một mặt nhà trường nên tìm những hoạt động hấp dẫn để đồn viên thanh
24
niên phát huy năng lực của bản thân. Mặt khác nhà trường nên để các em tự hoạt
động theo sáng kiến phù hợp với tâm sinhlý lứa tuổi. Người cán bộ quản lý phải
biết tổ chức các hoạt động với nhiều hình thức khác nhau thật phong phú thật đa
dạng mới đem lại hiệu quả giáo dục.
10. Xây dựng nề nếp tự giáo dục của tập thể Đoàn viên thanh niên.
Trong q trình giáo dục đạo đức của đồn viên thanh niên nếu bản thân các
em khơng có ý thức tiếp thu thì mọi sự nỗ lực của thầy cơ giáo của bè bạn, gia đình
và xã hội đều trở nên vô nghĩa. Nhà quản lý cần xây dựng phong trào tự rèn luyện
không ngừng nâng cao ý thức thái độ tiếp thu sự góp ý và tự sửa mình. Đã từ rất
lâu phong trào thi đua học tập đã trở thành một phong trào thi đua sôi nổi. rộng
khắp trong các nhà trường. Đoàn viên thanh niên tự giác học tập nhằm nâng cao
kiến thức, phát triển năng khiếu vốn có của bản thân, đây khơng chỉ là một tiềm
năng rất quan trọng và cần thiết đối với các nhà trường mà cịn là nền móng vững
chắc cho các em để các em học tốt các môn học khác. Những đồn viên thanh niên
đạt thành tích cao qua các kỳ thi cấp thị xã hay cấp tỉnh và quốc gia đều là những
tài năng trẻ được phát hiện và bồi dưỡng từ các nhà trường.
Đồn viên thanh niên có nề nếp học tập tốt là một trong những điều kiện để
góp phần làm thay đổi mọi mặt của giáo dục tồn diện có ảnh hưởng rất lớn tới các
mặt giáo dục khác có vị thế hết sức quan trọng trong việc chuẩn bị cho đồn viên
thanh niên có đầy đủ khả năng để tham gia vào học tập các môn học. Trong sự
nghiệp giáo dục và đào tạo Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm và coi trọng mục
tiêu phát triển con người toàn diện. Dân ta từ xa xưa đã cho rằng:‘’ Có học mới
hay. có cày mới biết’’ điều đó chứng tỏ một điều việc dạy cho đoàn viên thanh niên
biết cách luyện tập. rèn luyện nâng cao trình độ nhận thức cho bản thân và có sự
ham mê u thích mơn học ngay từ những năm tháng đầu tiên và trong suốt quãng
thời gian học trong trường là rất quan trọng. Vì nó khơng những góp phần khơng
nhỏ trong việc nâng cao chất lượng dạy - học và chất lượng giáo dục toàn diện
cho đoàn viên thanh niên mà điều quan trọng hơn là góp phần hình thành nhân
cách con người Việt Nam.
Biết được vai trò của việc xây dựng nề nếp học tập, nề nếp tự quản là rất
quan trọng trong việc rèn luyện việc học cho đồn viên thanh niên. Nhưng thơng
thường trong tiết dạy giáo viên dạy hướng dẫn còn hời hợt, cịn hình thức qua loa
chiếu lệ tùy vào sự chỉ đạo của từng trường nên khơng mang tính phổ cập “phong
trào” dẫn đến sức thu hút mọi người hăng hái thi đua chưa hào hứng. Mặt khác đã
có khơng ít các nhà trường và giáo viên chỉ quan tâm đến việc giảng dạy các mơn
học văn hóa cịn ít quan tâm đến việc rèn nề nếp tự học. tự quản cho đoàn viên
thanh niên. Để giải quyết mâu thuẫn này là giáo viên tôi thiết nghĩ trong các nhà
trường trung học phổ thơng cần nhìn nhận nghiêm túc thẳng vào vấn đề rằng vẫn
có nhiều đồn viên thanh niên chưa thực sự chú ý rèn nề nếp tự học, tự quản cho
bản thân chưa thực sự tự nâng cao ý thức tự giác cho bản thân. Ngoài ra trong nhận
thức của khơng ít giáo viên trẻ cịn chưa thực sự quan tâm và coi trọng việc rèn nề
25