Một số giải pháp quản lý nhằm tăng cường đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường THPT quảng xương 4

MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................
I. Lý do chọn đề tài ................................................................................................
II. Mục đích nghiên cứu.......................................................................................
III. Đối tượng nghiên cứu....................................................................................
IV. Phương pháp nghiên cứu............................................................................
B. PHẦN NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM..............................
I. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm................................................
II. Thực trạng về công tác kiểm tra đánh giá ở trường THPT
Quảng Xương 4........................................................................................................
III. Các giải pháp quản lý nhằm tăng cường đổi mới kiểm tra
đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường
THPT Quảng Xương 4.........................................................................................
1. Bồi dưỡng, nâng cao tư tưởng, nhận thức về năng lực cho đội
ngũ cán bộ giáo viên về kiểm tra đánh giá theo định hướng phát
triển
năng
lực
học
sinh......................................................................................
2. Chỉ đạo đổi mới kiểm tra đánh giá các môn học theo định
hướng phát triển năng lực học sinh thông qua việc thực hiện quy
trình kiểm tra.........................................................................................................
3. Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
học sinh thông qua việc phối hợp các phương pháp, hình thức
kiểm tra, đánh giá với các phương pháp, hình thức tổ chức dạy
học khác...................................................................................................................
4. Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
học sinh thông qua việc phối hợp kiểm tra, đánh giá của giáo
viên với tự đánh giá và đánh giá đồng đẳng của học
sinh.............................

5. Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
học sinh thông qua việc đổi mới tổ chức các cuộc thi, hội thi
trong nhà
trường................................................................................................................
IV. Hiệu quả của các giải pháp tăng cường đổi mới kiểm tra
đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường
THPT Quảng Xương 4..........................................................................................
C. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ..................................................................
I. Kết luận....................................................................................................................
II. Kiến nghị................................................................................................................
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ
ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI

Trang
1
1
2
2
2
3
3
6
7

7
8

11

13

15
16
19
19
20

0


A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Mục tiêu của giáo dục phổ thông được xác định rõ trong Nghị quyết 29NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT, đáp ứng u cầu cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng Xã hội Chủ
nghĩa và hội nhập quốc tế đã chỉ rõ nhiệm vụ của ngành giáo dục là: “Tập trung
phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện
và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức,
lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức
vào thực tiễn”.
Để thực hiện được mục tiêu nói trên, ngồi việc thực hiện đổi mới chương
trình giảng dạy, đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, ngành giáo
dục cịn phải thực hiện tốt việc đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập theo
hướng tiếp cận năng lực của học sinh. Vì vậy Nghị quyết 29-NQ/TW cũng đã
nêu rõ: “Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá
kết quả giáo dục, đào tạo, bảo đảm trung thực, khách quan. Việc thi, kiểm tra và
đánh giá kết quả giáo dục,đào tạo cần từng bước theo các tiêu chí tiên tiến
được xã hội và cộng đồng giáo dục thế giới tin cậy và công nhận. Phối hợp sử
dụng kết quả đánh giá trong quátrình học với đánh giá cuối kỳ, cuối năm học;

đánh giá của người dạy với tựđánh giá của người học; đánh giá của nhà trường
với đánh giá của gia đình và của xã hội”
Kiểm tra đánh giá là khâu then chốt trong các thành tố của việc dạy học,
việc dạy học định hướng phát triển năng lực của học sinh chỉ thành công được
khi việc kiểm tra đánh giá cũng phải được đổi mới một cách đồng bộ. Những
năm gần đây, dạy học và kiểm tra, đánh giá học sinh theo hướng phát triển năng
lực học sinh đã được các nhà trường áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên, việc quản lý
hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo năng lực, nhằm
giúp giáo viên hiểu được triết lý và tầm quan trọng của đổi mới đánh giá học
sinh, hướng quá trình kiểm tra đánh giá vào phát hiện các năng lực của người
học, việc xây dựng và thống nhất bộ tiêu chí cụ thể, chi tiết để đánh giá từng bài
và môn học theo hướng tiếp cận năng lực vẫn chưa được thực sự quan tâm.
Trong những năm qua công tác quản lý đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo hướng tiếp cận năng lực tại trường THPT Quảng
Xương 4 đã có những kết quả đáng kể, tuy nhiên để đáp ứng được những yêu
cầu của đổi mới giáo dục hiện nay, đặc biệt là những yêu cầu của việc kiểm tra
đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực người học thì cần phải tiếp tục đổi mới
1


mạnh mẽ hơn nữa.
Là cán bộ quản lý của nhà trường, chúng tơi ln suy nghĩ, quan tâm tìm
các giải pháp thật sự thiết thực, có thể đem lại hiệu quả hơn, để có thể thực hiện
được cơng tác đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
học sinh, nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, theo yêu cầu
của Bộ GD&ĐT và Nghị quyết 29/NQ-TW đã đề ra.
Chúng tôi xác định rằng: Công tác đổi mới hoạt động kiểm tra đánh giá
theo định hướng phát triển năng lực học sinh, cùng với đổi mới phương pháp
dạy học sẽ là một trong những mắt xích chủ yếu và quan trọng nhất trong hệ
thống công tác quản lý. Công tác này được cải tiến và đẩy mạnh sẽ có tác dụng

quyết định tạo nên sự chuyển biến cao về chất lượng dạy học và giáo dục của
nhà trường.

Từ thực tế quản lý nhà trường, tôi chọn đề tài nghiên cứu là: “Một số
giải pháp quản lý nhằm tăng cường đ ổi mới kiểm tra đánh giá theo định
hướng phát triển năng lực học sinh ở trường THPT Quảng Xương 4”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Qua việc nghiên cứu lý luận và từ thực tiễn quản lý của đơn vị để từ đó đề
xuất các giải pháp quản lý nhằm tăng cường đổi mới kiểm tra đánh giá theo định
hướng phát triển năng lực học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tồn
diện ở trường THPT Quảng Xương 4.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Các giải pháp quản lý nhằm tăng cường đổi mới kiểm tra đánh giá theo
định hướng phát triển năng lực học sinh của nhà trường.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm đã được sử dụng các phương pháp nghiên
cứu sau:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Sử dụng các phương pháp phân tích,
tổng hợp để nhằm xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Sử dụng phương pháp quan sát, đánh
giá thực tiễn, tổng kết kinh nghiệm quản lý, điều tra thông tin.
- Phương pháp thống kê toán học.

2


B. PHẦN NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Theo quan điểm phát triển năng lực, việc đánh giá kết quả học tập không
lấy việc kiểm tra khả năng tái hiện kiến thức đã học làm trung tâm của việc đánh

giá. Đánh giá kết quả học tập theo năng lực cần chú trọng khả năng vận dụng
sáng tạo tri thức trong những tình huống ứng dụng khác nhau. Đánh giá kết quả
học tập đối với các môn học và hoạt động giáo dục ở mỗi lớp và sau cấp học là
biện pháp chủ yếu nhằm xác định mức độ thực hiện mục tiêu dạy học, có vai trị
quan trọng trong việc cải thiện kết quả học tập của học sinh. Hay nói cách khác,
đánh giá theo năng lực là đánh giá kiến thức, kỹ năng và thái độ trong bối cảnh
có ý nghĩa.
Xét về bản chất thì khơng có mâu thuẫn giữa đánh giá năng lực và đánh
giá kiến thức kỹ năng, mà đánh giá năng lực được coi là bước phát triển cao hơn
so với đánh giá kiến thức, kỹ năng. Để chứng minh học sinh có năng lực ở một
mức độ nào đó, phải tạo cơ hội cho học sinh được giải quyết vấn đề trong tình
huống mang tính thực tiễn. Khi đó học sinh vừa phải vận dụng những kiến thức,
kỹ năng đã được học ở nhà trường, vừa phải dùng những kinh nghiệm của bản
thân thu được từ những trải nghiệm bên ngồi nhà trường (gia đình, cộng đồng
và xã hội).
Như vậy, thơng qua việc hồn thành một nhiệm vụ trong bối cảnh thực,
người ta có thể đồng thời đánh giá được cả kỹ năng nhận thức, kỹ năng thực
hiện và những giá trị, tình cảm của người học. Mặt khác, đánh giá năng lực
khơng hồn tồn phải dựa vào chương trình giáo dục mơn học như đánh giá kiến
thức, kỹ năng, bởi năng lực là tổng hòa, kết tinh kiến thức, kỹ năng, thái độ, tình
cảm, giá trị, chuẩn mực đạo đức,… được hình thành từ nhiều lĩnh vực học tập và
từ sự phát triển tự nhiên về mặt xã hội của một con người.
Có thể tổng hợp một số dấu hiệu khác biệt cơ bản giữa đánh giá năng lực
người học và đánh giá kiến thức, kỹ năng của người học như sau:
Tiêu chí so
Đánh giá năng lực
Đánh giá kiến thức, kỹ
sánh
năng
- Đánh giá khả năng học sinh - Xác định việc đạt kiến

vận dụng các kiến thức, kỹ thức, kỹ năng theo mục tiêu
1. Mục đích chủ năng đã học vào giải quyết vấn của chương trình giáo dục.
yếu nhất
đề thực tiễn của cuộc sống.
- Vì sự tiến bộ của người học - Đánh giá, xếp hạng giữa
so với chính họ.
những người học với nhau.
2. Ngữ cảnh
Gắn với ngữ cảnh học tập và Gắn với nội dung học tập
3


thực tiễn cuộc sống của học (những kiến thức, kỹ năng,
đánh giá
sinh.
thái độ) được học trong nhà
trường.
- Những kiến thức, kỹ năng, - Những kiến thức, kỹ năng,
thái độ ở nhiều môn học, nhiều thái độ ở một môn học.
hoạt động giáo dục và những
trải nghiệm của bản thân học
sinh trong cuộc sống xã hội
3. Nội dung
(tập trung vào năng lực thực
đánh giá
hiện).
- Quy chuẩn theo các mức độ - Quy chuẩn theo việc
phát triển năng lực của người người học có đạt được hay
học.
khơng một nội dung đã

được học.
Nhiệm vụ, bài tập trong tình Câu hỏi, bài tập, nhiệm vụ
4. Cơng cụ đánh
huống, bối cảnh thực.
trong tình huống hàn lâm
giá
hoặc tình huống thực.
Đánh giá mọi thời điểm của Thường diễn ra ở những
5. Thời điểm
quá trình dạy học, chú trọng thời điểm nhất định trong
đánh giá
đến đánh giá trong khi học.
quá trình dạy học, đặc biệt
là trước và sau khi dạy.
- Năng lực người học phụ - Năng lực người học phụ
thuộc vào độ khó của nhiệm thuộc vào số lượng câu hỏi,
vụ hoặc bài tập đã hoàn thành. nhiệm vụ hay bài tập đã
6. Kết quả đánh
hoàn thành.
giá
- Thực hiện được nhiệm vụ - Càng đạt được nhiều đơn
càng khó, càng phức tạp hơn vị kiến thức, kỹ năng thì
sẽ được coi là có năng lực cao càng được coi là có năng
hơn.
lực cao hơn.
* Định hướng đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh
Đánh giá kết quả giáo dục các môn học, hoạt động giáo dục ở mỗi lớp và
sau cấp học cần phải:
Dựa vào cứ vào chuẩn kiến thức, kĩ năng (theo định hướng tiếp cận năng
lực) từng môn học, hoạt động giáo dục từng môn, từng lớp; yêu cầu cơ bản cần

đạt về kiến thức, kĩ năng, thái độ (theo định hướng tiếp cận năng lực) của học
sinh của cấp học.

4


Phối hợp giữa đánh giá thường xuyên và đánh giá định kì, giữa đánh giá
của giáo viên và tự đánh giá của học sinh, giữa đánh giá của nhà trường và đánh
giá của gia đình, cộng đồng.
Kết hợp giữa hình thức đánh giá bằng trắc nghiệm khách quan và tự luận
nhằm phát huy những ưu điểm của mỗi hình thức đánh giá này. Có cơng cụ đánh
giá thích hợp nhằm đánh giá tồn diện, cơng bằng, trung thực, có khả năng phân
loại, giúp giáo viên và học sinh điều chỉnh kịp thời việc dạy và học. Việc đổi
mới công tác đánh giá kết quả học tập môn học của giáo viên được thể hiện qua
một số đặc trưng cơ bản sau:
Thứ nhất: Xác định được mục đích chủ yếu của đánh giá kết quả học tập
là so sánh năng lực của học sinh với mức độ yêu cầu của chuẩn kiến thức và kĩ
năng (năng lực) môn học ở từng chủ đề, từng lớp học, để từ đó cải thiện kịp thời
hoạt động dạy và hoạt động học.
Thứ hai: Tiến hành đánh giá kết quả học tập môn học theo ba công đoạn
cơ bản là thu thập thông tin, phân tích và xử lý thơng tin, xác nhận kết quả học
tập và ra quyết định điều chỉnh hoạt động dạy, hoạt động học. Yếu tố đổi mới ở
mỗi công đoạn này là:
+ Thu thập thông tin:
Thông tin được thu thập từ nhiều nguồn, nhiều hình thức và bằng nhiều
phương pháp khác nhau (quan sát trên lớp, làm bài kiểm tra, sản phẩm học tập,
tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau,...); lựa chọn được những nội dung đánh giá cơ
bản và trọng tâm, trong đó chú ý nhiều hơn đến nội dung kĩ năng; xác định đúng
mức độ yêu cầu mỗi nội dung (nhận biết, thông hiểu, vận dụng,...) căn cứ vào
chuẩn kiến thức, kĩ năng; sử dụng đa dạng các loại công cụ khác nhau (đề kiểm

tra viết, câu hỏi trên lớp, phiếu học tập, bài tập về nhà,...); thiết kế các công cụ
đánh giá đúng kỹ thuật (câu hỏi và bài tập phải đo lường được mức độ của
chuẩn, đáp ứng các yêu cầu dạng trắc nghiệm khách quan hay tự luận, cấu trúc
đề kiểm tra khoa học và phù hợp,...); tổ chức thu thập được các thông tin chính
xác, trung thực. Cần bồi dưỡng cho học sinh những kỹ thuật thông tin phản hồi
nhằm tạo điều kiện cho HS tham gia đánh giá và cải tiến quá trình dạy học.
+ Phân tích và xử lý thơng tin:
Các thơng tin định tính về thái độ và năng lực học tập thu được qua quan
sát, trả lời miệng, trình diễn,... được phân tích theo nhiều mức độ với tiêu chí rõ
ràng và được lưu trữ thơng qua sổ theo dõi hàng ngày; các thông tin định lượng
qua bài kiểm tra được chấm điểm theo đáp án/hướng dẫn chấm - hướng dẫn đảm
bảo đúng, chính xác và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật; số lần kiểm tra, thống kê

5


điểm trung bình, xếp loại học lực,… theo đúng quy chế đánh giá, xếp loại ban
hành.
+ Xác nhận kết quả học tập:
Xác nhận học sinh đạt hay không mục tiêu từng chủ đề, cuối lớp học, cuối
cấp học dựa vào các kết quả định lượng và định tính với chứng cứ cụ thể, rõ
ràng; phân tích, giải thích sự tiến bộ học tập vừa căn cứ vào kết quả đánh giá
quá trình và kết quả đánh giá tổng kết, vừa căn cứ vào thái độ học tập và hoàn
cảnh gia đình cụ thể. Ra quyết định cải thiện kịp thời hoạt động dạy của giáo
viên, hoạt động học của học sinh trên lớp học; ra các quyết định quan trọng với
học sinh (lên lớp, thi lại, ở lại lớp, khen thưởng,…); thông báo kết quả học tập
của học sinh cho các bên có liên quan (học sinh, cha mẹ học sinh, hội đồng giáo
dục nhà trường, quản lý cấp trên,…). Góp ý và kiến nghị với cấp trên về chất
lượng chương trình, sách giáo khoa, cách tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục,...
Trong đánh giá thành tích học tập của học sinh không chỉ đánh giá kết quả

mà chú ý cả q trình học tập. Đánh giá thành tích học tập theo quan điểm phát
triển năng lực không giới hạn vào khả năng tái hiện tri thức mà chú trọng khả
năng vận dụng tri thức trong việc giải quyết các nhiệm vụ phức hợp.
Cần sử dụng phối hợp các hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá
khác nhau. Kết hợp giữa kiểm tra miệng, kiểm tra viết và bài tập thực hành. Kết
hợp giữa trắc nghiệm tự luận và trắc nghiệm khách quan. Hiện nay ở nước ta có
xu hướng chọn hình thức trắc nghiệm khách quan cho các kỳ thi tốt nghiệp hay
thi tuyển đại học. Trắc nghiệm khách quan có những ưu điểm riêng cho các kỳ
thi này, tuy nhiên trong đào tạo thì khơng được lạm dụng hình thức này, vì
nhược điểm cơ bản của trắc nghiệm khách quan là khó đánh giá được khả năng
sáng tạo cũng như năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp.
II. THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ Ở
TRƯỜNG THPT QUẢNG XƯƠNG 4
Trong những năm học vừa qua, cùng với việc thực hiện đổi mới phương
pháp dạy học, công tác đổi mới kiểm tra đánh giá cũng đã đạt được những kết
quả nhất định, đội ngũ cán bộ giáo viên cơ bản nhận thức được mối quan hệ chặt
chẽ giữa đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh.
Việc thực hiện kiểm tra đánh giá của những năm học trước đây được thực
hiện số bài kiểm tra thường xuyên và định kỳ nghiêm túc theo quy định của
Thông tư 58/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT về kiểm tra đánh giá học sinh.
Về hình thức kiểm tra đã có sự kết hợp giữa kiểm tra tự luận và kiểm tra
trắc nghiệm, có kiểm tra vấn đáp và có kiểm tra thực hành. Tuy nhiên các hình
thức kiểm tra chưa thực sự đa dạng, số bài kiểm tra tự luận vẫn là chủ yếu.
6


Trong quá trình kiểm tra đánh giá, học sinh chưa thực sự được đánh giá lẫn
nhau, chưa có nhiều các hoạt động đánh giá để phát triển năng lực người học
như: Đánh giá qua hồ sơ học tập, vở học tập, đánh giá qua việc học sinh báo cáo
kết quả thực hiện một số dự án học tập, nghiên cứu khoa học kỹ thuật, báo cáo

kết quả thực hành, thí nghiệm, đánh giá qua bài thuyết trình (bài viết, bài trình
chiếu, video clip,...), các bài báo sưu tầm của học sinh về kết quả thực hiện
nhiệm vụ học tập,... nên chưa phát huy được năng lực sáng tạo của học sinh.
Mặt khác trong việc đổi mới kiểm tra đánh giá cịn có một số khó khăn
như: Một bộ phận giáo viên có tâm lý ngại đổi mới, vẫn bảo thủ theo cách kiểm
tra đánh giá truyền thống, năng lực của một bộ phận giáo viên về công tác kiểm
tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh cịn hạn chế, điều đó
làm cho hiệu quả đổi mới kiểm tra đánh giá chưa thực sự có hiệu quả.
Từ thực trạng đó đặt ra cho người quản lý phải suy nghĩ, tìm tịi, nghiên
cứu để tìm ra những giải pháp đổi mới quản lý công tác kiểm tra đánh giá theo
định hướng phát triển năng lực học sinh, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục
hiện nay.
III. CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHẰM TĂNG CƯỜNG ĐỔI MỚI KIỂM
TRA ĐÁNH GIÁ THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC
SINH Ở TRƯỜNG THPT QUẢNG XƯƠNG 4
1. Bồi dưỡng, nâng cao tư tưởng, nhận thức về năng lực cho đội ngũ
cán bộ giáo viên về kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
học sinh
Nhằm nâng cao nhận thức và năng lực cho đội ngũ cán bộ giáo viên về
đường lối, chủ trương của Đảng và nhà nước về đổi mới kiểm tra đánh giá theo
định hướng phát triển năng lực học sinh, giúp cho họ hiểu rõ và có trách nhiệm
hơn về nhiệm vụ phải thực hiện trong hoạt động này, ở trường THPT Quảng
Xương 4, nhà trường đã chỉ đạo, triển khai các nội dung cơ bản sau đây:
- Tổ chức học tập, nghiên cứu, thảo luận các nghị quyết, chỉ thị và các văn
bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và của Ngành về công tác đổi mới kiểm tra
đánh giá như Nghị quyết 29/NQ-TW về đổi mới căn bản và toàn diện về giáo
dục và đào tạo; Thông tư 58/2011/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT về ban hành
Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở và học sinh trung học phổ
thông; Công văn số 8773 của Bộ GD&ĐT về việc hưỡng dẫn soạn đề kiểm tra,
một số yêu cầu đặt ra như: Kiểm tra đánh giá dựa trên chuẩn kiến thức kỹ năng,

tăng cường câu hỏi mức độ thông hiểu, sáng tạo, ra đề bằng ma trận kiến thức,
kỹ năng; khuyến khích đánh giá bằng nhiều phương pháp và một số kỹ thuật
mới; Thông tư 26/2020/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT về Sửa đổi, bổ sung một
7


số điều của Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở và học sinh
trung học phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT, một
trong những điểm mới của Thông tư 26 là tăng cường đánh giá bằng nhận xét sự
tiến bộ về thái độ, hành vi và kết quả thực hiện các nhiệm vụ học tập của học sinh
trong q trình học tập mơn học, hoạt động giáo dục quy định trong Chương trình
GDPT do Bộ GDĐT ban hành nhằm hiện thực mục tiêu định hướng đánh giá
năng lực người học; hay nói cách khác là đánh giá vì sự tiến bộ của học sinh.
Việc tổ chức học tập, nghiên cứu các văn bản nói trên được nhà trường tổ
chức triển khai dưới nhiều hình thức như:
+ Tổ chức thơng qua các hội nghị (Hội nghị cơ quan, hội nghị công nhân
viên chức đầu năm, hội nghị bàn về công tác chuyên môn, hội nghị tập huấn của
tổ chuyên môn,...), các buổi hội thảo do nhà trường tổ chức và các hội thảo do
nhà trường phối hợp với các trường bạn tổ chức về đổi mới kiểm tra đánh giá.
Sau khi học tập, nghiên cứu về các văn bản về đổi mới kiểm tra đánh giá, giáo
viên nhà trường đều phải viết thu hoạch về nhận thức và đề xuất các biện pháp
thực hiện hiệu quả cho tổ chuyên môn, thực hành việc xây dựng các ma trận đề
và đề kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh.
+ Xây dựng các nhân tố điển hình, là các tổ, nhóm chuyên môn và cá nhân
làm tốt công tác đổi mới kiểm tra đánh giá và nhân rộng các điển hình ra toàn cơ
quan đơn vị, biện pháp này nhằm phát huy được năng lực của tập thể và cá
nhân, xây dựng đội ngũ cốt cán cho nhà trường về công tác kiểm tra đánh giá.
+ Tổ chức cho cán bộ giáo viên nhà trường thi tìm hiểu về các hoạt động
giáo dục, trong đó có việc đổi mới kiểm tra đánh giá, thông qua các bài thi giải
đề giáo viên, đó là lồng ghép vào các đề thi các nội dung có liên quan đến việc

đổi mới kiểm tra đánh giá.
2. Chỉ đạo đổi mới kiểm tra đánh giá các môn học theo định hướng
phát triển năng lực học sinh thơng qua việc thực hiện quy trình kiểm tra
Thứ nhất: Cần xác định mục tiêu về năng lực cần KT-ĐG các môn học
Học sinh THPT đạt được các năng lực cần thiết, mỗi mơn học đều phải
góp phần vào việc hình thành những năng lực chung và năng lực riêng đó cho
học sinh ở mức độ nhất định. Vì vậy, tiến hành KT-ĐG các môn theo tiếp cận
năng lực trước hết giáo viên cần xác định được các mục tiêu năng lực của các
môn học. Nếu giáo viên không xác định được năng lực mà học sinh cần đạt
được sau khi học xong mơn học thì khơng thể định hướng được sẽ đánh giá nội
dung gì và đánh giá như thế nào.
Xác định các năng lực cần KT-ĐG các môn học là việc làm vô cùng quan
trọng để làm căn cứ, cơ sở cho việc thực hiện mục tiêu KT-ĐG kết quả học tập
8


các môn học theo tiếp cận năng lực. Xác định các năng lực cần đánh giá của các
môn học được thực hiện thơng qua phân tích hệ thống các năng lực chung theo
hướng dẫn đánh giá của Bộ Giáo dục và Đào tạo theo từng mơn học cấp THPT,
phân tích chuẩn đầu ra của mơn học và phân tích chương trình các mơn học ở
bậc THPT. Nhà trường cần chỉ đạo các tổ chuyên môn, hướng dẫn giáo viên xác
định những năng lực cần được kiểm tra đánh giá của từng chương, từng nội
dung được kiểm tra, từ đó khi biên soạn hệ thống các câu hỏi, bài tập trong kiểm
tra thường xuyên, kiểm tra định kỳ và trong các hoạt động giáo dục đều phải
đánh giá được các năng lực đó, mặt khác trong kiểm tra cũng phải nhận xét,
đánh giá được những tiến bộ của học sinh trong quá trình học tập.
Cán bộ quản lý cần triển khai hướng dẫn để giáo viên và học sinh ở nhà
trường nắm rõ những quy định về KT-ĐG kết quả học tập của học sinh thông
qua các văn bản cụ thể từ cấp học, ngành học có liên quan (Thơng tư 58, Thơng
tư 26, Cơng văn số 8773, quy trình xây dựng ma trận đề và bản đặc tả,...). Phổ

biến các quy chế, quy định KT-ĐG kết quả học tập đến phụ huynh học sinh
thông qua các cuộc họp phụ huynh học sinh định kỳ, họp sinh hoạt chun mơn,
từ đó tạo sự thống nhất và đồng bộ giữa cấp quản lý giáo dục, giáo viên và gia
đình trong quá trình thực hiện KT-ĐG kết quả học tập của học sinh.
Thứ 2: Xác định được quy trình kiểm tra, đánh giá các mơn học
Quy trình KT-ĐG các mơn học theo hướng tiếp cận năng lực là trình tự
các bước cần thiết giúp giáo viên thực hiện hoạt động KT-ĐG kết quả học tập
các mơn học một cách khoa học và có hiệu quả, thơng qua đó rèn luyện học sinh
một số năng lực cơ bản theo chuẩn đầu ra và xác định được mức độ năng lực mà
học sinh cần đạt. Nhằm xác định được mức năng lực của học sinh thì quy trình
KT-ĐG kết quả học tập các mơn theo tiếp cận năng lực theo chúng tôi cần thực
hiện 7 bước và mỗi bước có một vị trí, vai trị nhất định để giúp cho hoạt động
KT-ĐG môn học đạt được hiệu quả mong muốn, cụ thể:
1) Xác định các năng lực cần KT-ĐG ở mơn học.
2) Cụ thể hố các năng lực cần KT-ĐG ở môn học thành các kiến thức, kỹ
năng, thái độ mà học sinh cần đạt.
3) Lựa chọn nội dung cần KT-ĐG môn học.
4) Lựa chọn phương pháp, hình thức KT- ĐG mơn học.
5) Xây dựng bộ công cụ thu thập thông tin về năng lực học sinh.
6) Xây dựng biểu chấm điểm.
7) KT-ĐG và phản hồi kết quả.
Thứ 3: Xây dựng được cách thức kết hợp các kết quả kiểm tra, đánh giá
bộ phận các môn học
9


Kiểm tra đánh giá hiện nay ở nhà trường THPT được thực hiện theo
Thông tư 58 và Thông tư 26 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đối với KT-ĐG môn
học theo tiếp cận năng lực giáo viên cần kết hợp điểm KT-ĐG bộ phận của mơn
học như:

- Hình thức của bài KT-ĐG thường xuyên do giáo viên quyết định nhưng
phải đa dạng, có thể lựa chọn như: seminar, thảo luận nhóm, làm bài tập dự án,
làm các báo cáo thực hành…để có thể phát triển được các năng lực chung và
năng lực chuyên biệt một cách hiệu quả.
- Có thể KT-ĐG học sinh các môn thông qua các hoạt động (GV quan sát
được HS ở các tình huống, hồn cảnh khác nhau) và tiến hành đo lường/đánh
giá. Kế hoạch kiểm tra đánh giá cụ thể của giáo viên phải thu thập được các
chứng cứ cốt lõi về các kiến thức, kỹ năng, thái độ,… được tích hợp của học
sinh trong những tình huống, ngữ cảnh thực tế (tiết thực hành thí nghiệm trên
lớp, thực hành trong phịng thí nghiệm, tiến hành hoạt động trải nghiệm,…).
- Bài kiểm tra giữa kỳ và cuối học kỳ cần phải kết hợp cả hai hình thức
trắc nghiệm và tự luận, Tỷ lệ phần trắc nghiệm và tự luận theo sự thống nhất của
các bộ mơn trong tồn tỉnh, nhằm đảm bảo tính thống nhất trong KT-ĐG.
Thứ 4: Xây dựng bộ công cụ kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh
Kiểm tra - Đánh giá theo tiếp cận năng lực không thể thiếu được các công
cụ thông tin về năng lực của học sinh và công cụ chấm điểm để xác định mức
năng lực mà học sinh đạt được. Vì vậy, biện pháp này giúp giáo viên hiểu được
cách xây dựng các công cụ đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực để
vận dụng trong hoạt động KT-ĐG môn học. Xây dựng các câu hỏi, bài tập được
tiến hành theo nhiều bước cụ thể, chặt chẽ. Bên cạnh đó giáo viên phối hợp với
các giáo viên khác trong tổ bộ mơn về sử dụng các loại hình, cơng cụ đánh giá
trong KT-ĐG nhằm hạn chế tối đa các hạn chế của mỗi loại hình, cơng cụ đánh
giá học sinh. Xây dựng và phổ biến trong tổ bộ môn về các quy định, quy trình
quản lý phần mềm điểm số báo cáo định kỳ, phần mềm trắc nghiệm và chấm bài
trắc nghiệm.
Chỉ đạo đội ngũ giáo viên chia sẻ với học sinh bảng ma trận nội dung kiến
thức, kỹ năng dùng để ra đề kiểm tra định kỳ/thi; cách này giúp học sinh nắm
được kiến thức mà giáo viên yêu cầu, học sinh phải hiểu cách học và vận dụng
kiến thức, kỹ năng đó thơng qua bài làm của cá nhân. Giáo viên sử dụng nhiều

nguồn thông tin từ các kết quả kiểm tra đánh giá một cách cụ thể, chính xác và
đánh giá được các năng lực khác nhau của người học (bài kiểm tra miệng, bài
kiểm tra 15 phút, bài kiểm tra giữa kỳ, bài kiểm tra cuối học kỳ,…)
10


Thứ 5: Xây dựng bài kiểm tra, đánh giá thường xuyên và định kỳ các môn
theo tiếp cận năng lực
Bài KT-ĐG kết quả học tập định kỳ và thường xuyên có ý nghĩa quan
trọng đối với giáo viên và học sinh, vì nó đánh giá chất lượng và thành tích học
tập của học sinh sau khi kết thúc một học kỳ, một năm học, kết thúc quá trình
học tập bộ môn sau một năm học, đồng thời đánh giá chất lượng dạy học của
giáo viên. Hơn nữa, bài kiểm tra giữa kỳ và cuối kỳ chiếm tỉ lệ quan trọng về
điểm số toàn phần học kỳ và ảnh hưởng rất lớn đến thành tích học tập cá nhân
học sinh. Do đó, để quán triệt quan điểm đổi mới KT-ĐG một cách căn bản và
toàn diện, việc xây dựng bài KT-ĐG định kỳ và thường xuyên theo tiếp cận
năng lực là hết sức cần thiết. Thực hiện KT-ĐG kết quả học tập các môn theo
tiếp cận năng lực sẽ thông qua các bài kiểm tra định kỳ và thường xuyên. Nội
dung của bài KT-ĐG theo tiếp cận năng lực phải hướng đến xác định được mức
độ năng lực đạt được của học sinh sau quá trình học tập một học kỳ, một năm
học. Các câu hỏi, bài tập trong bài kiểm tra, bài thi học kỳ phải được xây dựng
sao cho tập trung vào KT-ĐG sự vận dụng kiến thức, kỹ năng, thái độ của học
sinh để giải quyết nhiệm vụ đề ra trong các câu hỏi và bài tập mà giáo viên đưa
ra.
Để đảm bảo yêu cầu trên CBQL cần yêu cầu các tổ chuyên môn thực hiện
theo các bước:
- Thứ nhất: Tổ chuyên môn thảo luận để thống nhất xây dựng ma trận đề,
đảm bảo yêu cầu của việc kiểm tra đánh giá được năng lực học sinh, tăng cường
các câu hỏi vận dụng, các câu hỏi có liên hệ thực tiễn cao, các câu hỏi liên quan
đến các thì nghiệm, thực hành, các hoạt động thực tiễn, các câu hỏi liên mơn,...

- Thứ hai: Sau khi tổ, nhóm CM xây dựng được ma trận, TTCM mới giao
nhiệm vụ cho 2 giáo viên ra đề (1 giáo viên biên soạn câu hỏi theo ma trận, 1
giáo viên làm nhiệm vụ phản biện đề) đảm bảo theo đúng yêu cầu của ma trận
đề và của tổ CM.
- Thứ ba: Sau khi triển khai cho học sinh làm các đề thi, kiểm tra đánh
giá, tổ CM tiếp tục phân tích đề thi, kiểm tra đánh giá để xem xét đề thi có xây
dựng theo ma trận và những yêu cầu của tổ hay khơng, cần có điều chỉnh những
gì và đồng thời thống nhất phương án chấm thi.
3. Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học
sinh thơng qua việc phối hợp các phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh
giá với các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học khác
Năng lực học sinh thể hiện qua nhiều hoạt động phong phú, đa dạng khác
nhau. Vì vậy, để có thể thu thập thơng tin về năng lực của học sinh thông qua
11


KT-ĐG cần phải chỉ đạo các tổ chuyên môn và giáo viên sử dụng nhiều phương
pháp, hình thức khác nhau. KT-ĐG là một bộ phận không thể thiếu của quá trình
dạy học nên KT-ĐG cũng được coi như là một q trình học tập. KT-ĐG nói
chung và KT-ĐG theo tiếp cận năng lực nói riêng khơng chỉ diễn ra trong các
giờ kiểm tra, mà diễn ra trong suốt quá trình học tập của học sinh. Bên cạnh, có
thể tiến hành KT-ĐG thơng qua các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học.
Đặc trưng của các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học này là đưa học sinh
vào những hoạt động, nhiệm vụ cụ thể nhằm giải quyết những vấn đề nhất định,
mà muốn giải quyết những vấn đề đó học sinh phải vận dụng nhiều kiến thức, kỹ
năng, thái độ khác nhau. Những phương pháp này chú trọng sự tự giác, tích cực,
độc lập của học sinh trong giải quyết vấn đề, tăng cường phối hợp làm việc cá
nhân và làm việc nhóm của học sinh. Học sinh khị thực hiện xong những nhiệm
vụ trên thì đều có sự nhận định, đánh giá rút kinh nghiệm từ phía giáo viên.
Trong những năm qua bên cạnh việc tổ chức dạy học và kiểm tra đánh giá

theo lớp, ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo đa dạng hóa các hình thức dạy
học kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học
sinh thông qua việc tổ chức các câu lạc bộ (câu lạc bộ Tiếng Anh), các cuộc thi,
hội thi, để các em có được những sân chơi trí tuệ, tạo mơi trường cho các em
vận dụng sáng tạo những kiến thức đã học vào các hoạt động, cơng việc cụ thể,
từ đó góp phần hình thành và phát triển năng lực của học sinh.
Kết quả triển khai câu lạc bộ học tập:
+ Ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo tổ ngoại ngữ phối hợp với Đồn
TNCS Hồ Chí Minh tổ chức thành cơng câu lạc bộ Tiếng Anh, trong đó nổi bật
nhất là tổ chức bằng hình thức sân khấu hóa dưới dạng cuộc thi rung chuông
vàng cho các thành viên trong câu lạc bộ với gần 100 học sinh tham gia.
+ Ban tổ chức chương trình (giao cho tổ ngoại ngữ) đã soạn thảo một hệ
thống câu hỏi tiếng Anh dưới nhiều hình thức cùng với các tình huống để tổ
chức cuộc thi.
+ Dẫn chương trình là 02 học sinh trong câu lạc bộ tiếng Anh (1 học sinh
dẫn tiếng Anh, 1 học sinh dẫn tiếng Việt).
+ Tất cả nội dung chương trình và hệ thống các câu hỏi đều được duyệt
với ban chuyên môn nhà trường trước khi tổ chức để đảm bảo tính khoa học,
phù hợp với học sinh.

12


Hình ảnh
cuộc thi
Rung
chng vàng
của câu lạc
bộ Tiếng
Anh, trường

THPT
Quảng
Xương 4
Câu lạc bộ tiếng Anh và đặc biệt là cuộc thi rung chng vàng đã được
các em học sinh tích cực tham gia, được học sinh toàn trường hưởng ứng, cuộc
thi đã giúp các em thêm u thích mơn học, giúp các em hình thành và phát triển
năng lực của bản thân, góp phần nâng cao chất lượng dạy học mơn ngoại ngữ
trong nhà trường.
4. Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học
sinh thông qua việc phối hợp kiểm tra, đánh giá của giáo viên với tự đánh
giá và đánh giá đồng đẳng của học sinh
* Phối hợp kiểm tra, đánh giá của giáo viên với tự đánh giá và đánh giá
đồng đẳng của học sinh trong các môn học:
Trong kiểm tra đánh giá nhà trường cần khuyến khích giáo viên tăng
cường phối hợp kiểm tra, đánh giá của giáo viên với tự đánh giá và đánh giá
đồng đẳng của học sinh, nhằm hình thành và phát triển năng lực học sinh.
Học sinh tham gia vào q trình xây dựng tiêu chí đánh giá rất có ý nghĩa
quan trọng đối với hoạt động dạy học - giáo dục trong tương lai. Học sinh không
chỉ là người bị KT-ĐG mà còn là người tham gia đánh giá học sinh khác. Vì vậy,
học sinh cần học cách đánh giá và xây dựng các tiêu chí đánh giá đơn giản.
Những nhiệm vụ khơng q phức tạp, giáo viên có thể tổ chức cho học sinh
cùng xây dựng các tiêu chí đánh giá. Xây dựng tiêu chí khái quát dùng cho KTĐG được tiến hành khi học sinh thực hiện các câu hỏi, bài tập do giáo viên đưa
ra, giáo viên tổ chức cho học sinh chấm điểm và phản hồi kết quả. Chấm điểm
và phản hồi kết quả được thực hiện sau khi học sinh hoàn thành xong các bài tập
được giao.

13


Tuỳ yêu cầu của từng loại bài tập mà cách thức tiến hành chấm điểm và

phản hồi kết quả cũng có sự khác biệt. giáo viên sẽ nghiên cứu, đánh giá để biết
học sinh làm bài tốt phần nào, những tiêu chí nào học sinh chưa đạt và ghi lại
những đặc điểm đó để sử dụng trong q trình KT-ĐG kết quả học tập. Từ
những điều học được sau các bài KT-ĐG, học sinh tự điều chỉnh hành vi học tập
phù hợp của bản thân. Sự phối hợp giữa đánh giá của giáo viên với tự đánh giá
và đánh giá đồng đẳng của học sinh giúp cho học sinh học được cách đánh giá,
nhờ đó học tập của học sinh chủ động hơn. Học sinh đánh giá đúng hơn các
năng lực bản thân và cũng như biết cách điều chỉnh việc làm bài nói riêng và
học tập của cá nhân nói chung.
Đây là một trong những yếu tố tác động mạnh và rõ nhất đến thành tích
học tập của học sinh; và cũng là điều kiện quan trọng để học sinh đạt thành tích
cao trong học tập. Giáo viên cần sử dụng linh hoạt, thành thạo phương pháp,
hình thức, kỹ thuật dạy học tích cực đồng thời với hoạt động KT-ĐG. Bên cạnh
đó, giáo viên cần lựa chọn, xây dựng, sử dụng bộ công cụ đánh giá theo chuẩn
đánh giá từng bộ mơn cụ thể trong KT-ĐG. Trong q trình giảng dạy, giáo viên
cần lắng nghe ý kiến phản hồi tích cực từ học sinh để đề ra các hoạt động KTĐG tuỳ thuộc theo từng đối tượng học sinh cụ thể và phù hợp với năng lực cá
nhân học sinh.
* Phối hợp đánh giá của giáo viên với tự đánh giá và đánh giá đồng đẳng
của học sinh trong xếp loại hạnh kiểm học sinh:
Việc đánh giá hạnh kiểm của học sinh được căn cứ toàn diện các hoạt
động học tập rèn luyện của học sinh, nhà trường tổ chức nhiều hình thức và
phương pháp đánh giá như:
- Đánh giá qua việc theo dõi thực hiện nền nếp, nội quy của nhà trường
- Đánh giá qua các bài viết thu hoạch của học sinh về các cuộc thi, các bài
tuyên truyền về pháp luật,...
- Đánh giá qua việc quan sát hoạt động của học sinh.
- Đánh giá thông qua tọa đàm, trao đổi với học sinh: Hình thức này giúp
học sinh có tinh thần phê bình và tự phê bình trước tập thể, hình thành thái độ
bình tĩnh, tự tin trong giao tiếp, hình thành năng lực tự đánh giá của học sinh.
- Đánh giá qua phân tích sản phẩm hoạt động của học sinh.

- Đánh giá dựa trên sự trao đổi nhận xét của lãnh đạo và đồng nghiệp, phụ
huynh học sinh.
Đánh giá hạnh kiểm được thực hiện theo quy trình sau:
14


- Học sinh tự đánh giá thông qua các kết quả của hoạt động.
- Tổ đánh giá, tổ trưởng điều hành, các học sinh trong tổ nhận xét, đánh
gia lẫn nhau, thư ký là học sinh ghi biên bản nội dung buổi đánh giá.
- Lớp đánh giá, lớp trưởng điều hành, họp ban cán sự lớp mở rộng để
đánh giá từng học sinh trong lớp.
- Cuối cùng giáo viên chủ nhiệm lớp đánh giá và ra quyết định dựa trên cơ
sở hồ sơ thu nhận và biên bản đánh giá xếp loại của ban cán sự lớp.
Việc đánh giá hoạt động của học sinh được tổ chức hàng tháng (mỗi tháng
1 lần), nó sẽ là căn cứ để giáo viên chủ nhiệm đánh giá xếp loại hạnh kiểm cho
học sinh vào cuối mỗi học kỳ và năm học.
5. Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học
sinh thông qua việc đổi mới tổ chức các cuộc thi, hội thi trong nhà trường
- Về kế hoạch thực hiện:
Ban chun mơn phối hợp với Đồn TNCS Hồ Chí Minh và Ban hoạt
động giáo dục ngồi giờ lên lớp đã cải tiến, đổi mới các cuộc thi, hội thi trong
nhà trường cho tất cả học sinh tham gia như: Cuộc thi khoa học kỹ thuật, thi viết
thư quốc tế UPU, cuộc thi “tìm hiểu Lịch sử Đảng bộ tỉnh và truyền thống cách
mạng của nhân dân Thanh Hoá”, cuộc thi "An tồn giao thơng cho nụ cười ngày
mai" dành cho học sinh; Hội thi “tìm hiểu pháp luật” của nhà trường dành cho
học sinh; cuộc thi trực tuyến tìm hiểu 90 năm truyền thống vẻ vang của Đồn
TNCS Hồ Chí Minh; Hội thi "Tìm hiểu pháp luật cho cán bộ đoàn viên, thanh
niên" huyện Quảng Xương; Hội thi viết về cảm nghĩ của học sinh về thầy cô và
mái trường,...
Hình ảnh Hội

thi tìm hiểu
pháp luật cho
thanh niên và
cán bộ đoàn
viên của
trường THPT
Quảng Xương
4 tại huyện
Quảng Xương.

15


- Biện pháp thực hiện:
Với mỗi cuộc thi, hội thi nhà trường đều tổ chức tập huấn, triển khai kế
hoạch chi tiết đến tất cả các lớp học sinh để các em được hiểu về ý nghĩa, tầm
quan trọng và quy chế của các cuộc thi, hội thi,...
Sau khi triển khai học tập, nghiên cứu về các cuộc thi, hội thi, nhà trường
triển khai cho các em đăng ký dự thi, có thể giao chỉ tiêu cụ thể cho các tập thể
và cá nhân.
+ Đối với các cuộc thi nghiên cứu khoa học, nhà trường có thể giao chỉ
tiêu sáng kiến, ý tưởng theo đơn vị lớp, từ đó lựa chọn các ý tưởng có tính khả
thi cao để thực hiện nghiên cứu.
+ Đối với các cuộc thi, hội thi khác, nhà trường phối hợp với các tổ chức
đoàn thể triển khai cho các lớp học sinh chủ động lựa chọn thành viên tham gia
và triển khai trong các buổi sinh hoạt lớp, các thành viên ban giám khảo là học
sinh của lớp sẽ nhận xét, đánh giá, từ đó lựa chọn mỗi lớp 1 vài thành viên (số
lượng tùy vào từng cuộc thi, hội thi) để tham gia ở cấp trường, từ đó lựa chọn
các thành viên xuất sắc để dự thi huyện và tỉnh.
- Về hiệu quả tổ chức các cuộc thi, hội thi trong nhà trường:

Việc tổ chức các cuộc thi, hội thi thực sự là các sân chơi trí tuệ cho các
em, qua đó các em được hoạt động, được tự đánh giá lẫn nhau, thông qua đó các
em có điều kiện để hình thành và phát triển năng lực cá nhân và của cả tập thể
lớp.
IV. HIỆU QUẢ CỦA CÁC GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG ĐỔI MỚI KIỂM
TRA ĐÁNH GIÁ THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC
SINH Ở TRƯỜNG THPT QUẢNG XƯƠNG 4
Trong những năm vừa qua, dưới dự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà
trường, trường THPT Quảng Xương 4 đã triển khai thực hiện một cách đồng bộ
các giải pháp quản lý, trong đó có 05 giải pháp chủ yếu nêu trên về tăng cường
đổi mới kiểm tra đánh giá, đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện
của nhà trường, đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay và nhất là
tiến tới thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới trong những năm tới
đây.
1. Đối với đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường
- Việc tăng cường đổi mới kiểm tra đánh giá trong nhà trường đã giúp cho
đội ngũ cán bộ giáo viên nhận thức được tầm quan trọng và có nhiều chuyển
biến rõ rệt, giáo viên đã thực sự chủ động hơn trong việc kiểm tra đánh giá theo
định hướng phát triển năng lực học sinh, đồng thời cũng giúp giáo viên chuyển

16


dần từ việc dạy học về mặt tiếp cận kiến thức sang định hướng phát triển năng
lực học sinh.
- Giáo viên thành thạo hơn trong việc thực hiện nhiều hình thức và
phương pháp kiểm tra đánh giá, linh hoạt hơn trong kiểm tra đánh giá học sinh,
khơng chỉ có kiểm tra đánh giá qua các bài kiểm tra truyền thống, mà biết kết
hợp nhiều hình thức khác nhau trong kiểm tra đánh giá, giúp cho học sinh được
ghi nhận sự tiến bộ của các em qua quá trình học tập, tạo động lực và phong trào

thi đua học tốt của các lớp học sinh, phát huy được các năng lực của học sinh
một cách đầy đủ hơn.
- Đội ngũ giáo viên đã nắm vững được quy trình xây dựng đề kiểm tra
đánh giá, cũng như cách xác định những năng lực học sinh cần được kiểm tra
đánh giá của từng bài, từng chương trong chương trình và nắm vững được quy
trình kiểm tra đánh giá học sinh trong các hoạt động giáo dục theo hướng tiếp
cận năng lực học sinh.
- Các tổ, nhóm chun mơn đã tập trung xây dựng được ngân hàng các đề
kiểm tra đánh giá thường xuyên, bài kiểm tra giữa kỳ và cuối kỳ theo định hướng
phát triển năng lực học sinh (kiểm tra giữa lý thuyết và thực hành, giữa hình thức
trắc nghiệm kết hợp với tự luận, tăng cường các câu hỏi có tính thực tiễn, câu hỏi
mở, câu hỏi vận dụng cao, các bài tập tình huống, các bài tập liên mơn,...).
2. Chất lượng học tập của học sinh
Dưới sự chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường, với sự đổi mới trong công
tác quản lý về kiểm tra đánh giá, chất lượng giáo dục của nhà trường đã được
nâng lên, cụ thể:
+ Về chất lượng giáo dục đại trà trong 3 năm gần đây:
Kết quả xếp loại về văn hóa:
Năm học

Giỏi
SL
TL%

Khá
SL
TL%

319
26.34

593
380
26.4
723
496
34.14
796
Kết quả xếp loại về hạnh kiểm:

2018-2019
2019-2020
2020-2021
Năm học
2018-2019
2019-2020
2020-2021

48.97
50.3
54.78

TB
SL

TL%

287
320
155

23.7
22.26
10.67

Yếu
SL TL%
12 0.99
15 1.04
6
0.41
Yếu
SL TL%
24
1.98

Tốt
SL
TL%
819
67.63

Khá
SL
TL%
279
23.04

SL
121

TL%
9.99

856
998

376
306

169
123

11.75
8.47

59.53
68.69

26.15
21.06

TB

37
26

2.57
1.79

+ Về kết quả thi tốt nghiệp lớp 12 trong 02 năm 2019 và 2020:

17


- Năm 2019: Số học sinh đậu tốt nghiệp là 364/387 HS, Tỉ lệ học sinh đỗ
tốt nghiệp là 94.06%. Điểm trung bình 6 mơn thi là 5.15, xếp thứ 52 toàn tỉnh.
- Năm 2020: Tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp là 98.9%. Điểm trung bình 6
mơn thi là 6.18 (chỉ tiêu Sở giao: 5.65, vượt chỉ tiêu 0.53) xếp thứ 29, tăng 23
bậc so với năm trước.
+ Về kết quả thi đại học, cao đẳng năm 2019 và 2020:
- Năm 2019: Tỷ lệ HS đậu đại học, cao đẳng gần 65%, có 08 học sinh có
điểm trên 24đ; là 01 trong 44 trường trong tỉnh có HS 27 điểm trở lên, trong đó
có 01 HS có điểm thi 27.5 (Khối B)/tổng số 107 HS 27 điểm trở lên trong toàn
tỉnh; 01 HS đạt 26.8 Khối A.
- Năm 2020: Tỷ lệ HS đậu đại học, cao đẳng gần 70%, có 86 học sinh có
điểm trên 24đ; có 05 HS 27 điểm trở lên.
+ Về kết quả thi HSG cấp tỉnh năm học 2020-2021: Đạt 18 giải, gồm có
01 giải Nhì, 4 giải Ba và 13 giải KK. Xếp hạng trong tỉnh: 37 tăng 3 bậc so với
kỳ thi trước (kỳ thi năm trước đó là thứ 41).
+ Kết quả thi HSG QP-AN năm 2020: 11 em đạt giải, trong đó có 3 giải
nhất, 6 giải ba, 2 giải kk. Đội tuyển được 1 giải nhì đồng đội và được xếp thứ
Nhì tồn tỉnh, là lần thứ 03 liên tiếp nhà trường được giám đốc Sở tặng giấy
khen đơn vị xuất sắc trong kỳ thi. Đây là năm học đội tuyển QPAN đạt kết quả
cao nhất từ trước đến nay.
+ Kết quả thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh: Năm học 2019-2020 nhà trường
có 01 học sinh đạt giải Nhất; năm học 2020-2021 có 01 dự án được chọn dự thi
và đã đạt giải nhì cấp tỉnh, của em Nguyễn Văn Trường - HS lớp 12B.
+ Kết quả cuộc thi tìm hiểu lịch sử Đảng bộ tỉnh và truyền thống cách
mạng của nhân dân Thanh hóa năm 2020: Do Đồn trường phối hợp với nhóm
chun mơn lịch sử triển khai, với 1461 bài dự thi cấp trường và đã chọn 20 bài
dự thi cấp tỉnh, kết quả cả 20 bài tham dự đều đạt giải cấp tỉnh (gồm 4 giải ba,

16 giải KK).
Trong những năm qua, chất lượng giáo dục nhà trường ngày càng được
nâng lên về mọi mặt, các lớp học sinh tích cực, năng động, sáng tạo trong các
hoạt động học tập và hoạt động giáo dục của nhà trường, các em học sinh tự tin
hơn, bản lĩnh hơn trong các kỳ thi, cuộc thi do nhà trường, Sở GD&ĐT, Bộ
GD&ĐT tổ chức.

C. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
18


I. KẾT LUẬN
Đổi mới kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng học học sinh
sẽ khích lệ, động viên, tạo động lực cho các em học sinh phát triển toàn diện.
Đồng thời cũng giúp giáo viên chuyển dần từ việc dạy học, kiểm tra, đánh giá về
mặt tiếp cận kiến thức sang định hướng phát triển năng lực học sinh. Điều này là
hết sức cần thiết và cũng phù hợp với xu thế hiện nay. Việc đổi mới kiểm tra
đánh giá đặt ra yêu cầu giáo viên phải chủ động, vận dụng sáng tạo các hình
thức đánh giá để giúp học sinh phát huy năng lực, phẩm chất bản thân.
Do đó, để hoạt động này đi vào thực chất, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt,
trách nhiệm của ngành giáo dục, nhà trường, giáo viên và cả các bậc phụ huynh.
Đồng thời, mỗi giáo viên cần chủ động, tích cực hơn trong q trình giảng dạy
để hướng dẫn học sinh tự học, tăng cường ứng dụng kiến thức đã học để giải
quyết các vấn đề trong cuộc sống… Cùng với đó, cần tăng cường trao đổi, phối
hợp giữa phụ huynh và nhà trường, thông qua những nhận xét của giáo viên và ý
kiến từ gia đình để ghi nhận sự tiến bộ của mỗi học sinh. Có như vậy năng lực
của mỗi học sinh mới được phát triển một cách tốt nhất, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện.
Qua nghiên cứu và thực tiễn quản lý chúng tôi đã đề xuất được 05 giải
pháp quản lý chủ yếu nhằm tăng cường đổi mới kiểm tra đánh giá theo định

hướng phát triển năng lực học sinh ở trường THPT Quảng Xương 4, đó là:
Bồi dưỡng, nâng cao tư tưởng, nhận thức về năng lực cho đội ngũ cán bộ
giáo viên về kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh;
Chỉ đạo đổi mới kiểm tra đánh giá các môn học theo định hướng phát triển
năng lực học sinh thông qua việc thực hiện quy trình kiểm tra; Đổi mới kiểm tra
đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh thông qua việc phối hợp
các phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh giá với các phương pháp, hình thức
tổ chức dạy học khác; Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển
năng lực học sinh thông qua việc phối hợp kiểm tra, đánh giá của giáo viên với
tự đánh giá và đánh giá đồng đẳng của học sinh; Đổi mới kiểm tra đánh giá
theo định hướng phát triển năng lực học sinh thông qua việc đổi mới tổ chức
các cuộc thi, hội thi trong nhà trường.
Kết quả thực nghiệm sư phạm đã khẳng định tính đúng đắn và khoa học
của những giải pháp chỉ đạo mà chúng tôi đã xây dựng trong đề tài này. Với
những giải pháp và hiệu quả đã nêu trên, đề tài SKKN này cũng có thể áp dụng
rộng rãi đối với các trường THPT khác, góp phần đạt được mục tiêu giáo dục
hiện nay.
19


Vì thời gian và năng lực bản thân có hạn nên sáng kiến kinh nghiệm
chắc chắn cịn nhiều thiếu sót, rất mong được đồng nghiệp tham gia góp ý, để
chúng tơi có thể hồn thiện và phát triển đề tài hơn nữa trong thời gian tới.
II. KIẾN NGHỊ
Để làm tốt công tác kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực
học sinh, các nhà trường cần quan tâm đến việc bồi dưỡng, nâng cao năng lực về
kiểm tra đánh giá cho đội ngũ giáo viên. Ban giám hiệu cần chỉ đạo sát xao, xây
dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá theo định hướng đổi mới cho từng năm học, cần
chỉ đạo các tổ, nhóm chun mơn triển khai một cách cụ thể các hình thức và
phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực trong các

hoạt động dạy học và giáo dục để giáo viên có thể thực hiện được.
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 05 năm 2021
Tơi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, khơng sao chép
nội dung của người khác
Tác giả

Vũ Văn Thanh

20


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Công văn 5555/BGDĐT-GDTrH, ngày 08 tháng 10 năm 2014 của Bộ
GD&ĐT về hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học
và kiểm tra đánh giá.
2. Nghị quyết 29-NQ/TW của Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương
khóa XI thơng qua ngày 04/11/2013.
3. Nghị quyết số 44/NQ-CP của Chính phủ ban hành ngày 09/06/2014 về
Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW.
4. Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT, ngày 12 tháng 12 năm 2011 của Bộ
GD&ĐT về Ban hành Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở và
học sinh trung học phổ thông.
5. Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 8 năm 2020 của Bộ GD&ĐT
về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung
học cơ sở và học sinh trung học phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số
58/2011/TT-BGDĐT ngày 12 tháng 12 năm 2011.

21