TỔ CHỨC các HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM, HƯỚNG NGHIỆP tại TRƯỜNG THPT TỐNG DUY tân

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT TỐNG DUY TÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM, HƯỚNG
NGHIỆP TẠI TRƯỜNG THPT TỐNG DUY TÂN

Người thực hiện: Hồng Văn Tồn
Chức vụ: Giáo viên - Bí thư Đồn tường
SKKN thuộc lĩnh vực: Cơng tác Đồn-Đội

THANH HỐ, NĂM 2021
0


MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
1.1. Lý do chọn đề tài................................................................................................1
1.2. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................3
1.3. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................3
1.4. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................3

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM...................................................4
2.1. Cơ sơ lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.........................................................4

2.1.1. Cơ sở pháp lý......................................................................................4
2.1.2. Cơ sở lý luận hoạt động trải nghiệm; Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp............................................................................................................4
2.1.3. Cơ sở thực tiễn....................................................................................5

2.1.4. Các phương thức tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.......6
2.2 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm..........................7

2.2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường...........................................................7
2.2.2. Thực trạng tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp tại trường
trung học phổ thông Tống Duy Tân..............................................................7
2.3. Một số biện pháp tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp tại
trường THPT Tống Duy Tân....................................................................................8

2.3.1. Nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân
trong trường đối với tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho
học sinh tại trường THPT Tống Duy Tân.....................................................9
2.3.2. Đoàn thanh niên phối hớp với Ban hoạt động ngoài giờ lên lớp tổ
chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho đoàn viên thanh niên
học sinh nhằm góp phần nâng cao giáo dục toàn diện và định hướng nghề
nghiệp cho học sinh tại trường THPT Tống Duy Tân..................................9
2.3.3. Đoàn trường tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân......................................................10
2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản
thân, đồng nghiệp...................................................................................................15
2.4.1. Kiểm nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các phương pháp...........15
2.4.2. Kết quả kiểm nghiệm...............................................................................15

2.4.3 Hiệu quả của sáng kiến đối với bản thân và đồng nghiệp.................16
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................................16
3.1. Kết luận............................................................................................................16
3.2. Kiến nghị..........................................................................................................17

TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................18

1


1. MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài
Sau hơn 30 năm đổi mới, đất nước ta đã vượt qua nhiều khó khăn, thách
thức, đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Nước ta đã thốt ra
khỏi tình trạng kém phát triển, bước vào nhóm nước đang phát triển có thu nhập
trung bình. Tuy nhiên, những thành tựu về kinh tế của nước ta chưa vững chắc,
chất lượng nguồn nhân lực và sức cạnh tranh của nền kinh tếchưa cao, mơi
trường văn hố cịn tồn tại nhiều hạn chế, chưa hội đủ các nhân tố để phát triển
nhanh và bền vững.
Cũng trong khoảng thời gian trước và sau khi nước ta tiến hành đổi mới, thế
giới chứng kiến những biến đổi sâu sắc về mọi mặt. Các cuộc cách mạng công
nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư nối tiếp nhau ra đời, kinh tế tri thức phát triển
mạnh đem lại cơ hội phát triển vượt bậc, đồng thời cũng đặt ra những thách thức
không nhỏ đối với mỗi quốc gia, nhất là các quốc gia đang phát triển và chậm
phát triển. Mặt khác, những biến đổi về khí hậu, tình trạng cạn kiệt tài ngun, ơ
nhiễm môi trường, mất cân bằng sinh thái và những biến động về chính trị, xã
hội cũng đặt ra những thách thức có tính tồn cầu. Để bảo đảm phát triển bền
vững, nhiều quốc gia đã không ngừng đổi mới giáo dục để nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực, trang bị cho các thế hệ tương lai nền tảng văn hoá vững chắc và
năng lực thích ứng cao trước mọi biến động của thiên nhiên và xã hội. Đổi mới
giáo dục đã trở thành nhu cầu cấp thiết và xu thế mang tính tồn cầu.
Trong bối cảnh đó, Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Cộng sản Việt Nam (khố XI) đã thơng qua Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 4
tháng 11 năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng
yêu cầu cơng nghiệp hố, hiện đại hố trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Quốc hội đã ban hành Nghị quyết

số 88/2014/QH13 ngày 28 tháng 11 năm 2014 về đổi mới chương trình, sách
giáo khoa giáo dục phổ thơng, góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và
đào tạo. Ngày 27 tháng 3 năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết
định số 404/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo
dục phổ thơng.
Mục tiêu đổi mới được Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội quy định:
“Đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thơng nhằm tạo chuyển
biến căn bản, tồn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp
2


dạy chữ, dạy người và định hướng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục
nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo dục phát triển toàn diện cả về phẩm
chất và năng lực, hài hồ đức, trí, thể, mĩ và phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi
học sinh.”
Thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Quyết định của Thủ
tướng Chính phủ, chương trình giáo dục phổ thông mới được xây dựng theo
định hướng phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh; tạo môi trường học
tập và rèn luyện giúp học sinh phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, trở
thành người học tích cực, tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực
để hồn chỉnh các tri thức và kĩ năng nền tảng, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp
và học tập suốt đời; có những phẩm chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở
thành người công dân có trách nhiệm, người lao động có văn hố, cần cù, sáng
tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển của cá nhân và yêu cầu của sự nghiệp xây dựng,
bảo vệ đất nước trong thời đại tồn cầu hố và cách mạng cơng nghiệp mới. [1]
Chương trình hoạt động trải nghiệm (cấp tiểu học) và Hoạt động trải
nghiệm, hướng nghiệp (cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông) là hoạt
động giáo dục bắt buộc được thực hiện từ lớp 1 đến lớp 12.
Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp là hoạt
động giáo dục do nhà giáo dục định hướng, thiết kế và hướng dẫn thực hiện, tạo

cơ hội cho học sinh tiếp cận thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác
những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn
học để thực hiện những nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của
thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi; thơng qua
đó, chuyển hố những kinh nghiệm đã trải qua thành tri thức mới, hiểu biết mới,
kĩ năng mới góp phần phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với
cuộc sống, môi trường và nghề nghiệp tương lai. [2]
Trong thời gian vừa qua, hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp của học sinh
ở trường THPT Tống Duy Tân diễn ra khá phong phú và đa dạng dưới nhiều
hình thức tổ chức khác nhau. Nhà trường đã phối hợp với Đoàn thanh niên và
Ban hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tổ chức trải nghiệm ngồi giờ học
chính khóa, với việc lên kế hoạch, lịch trình và nội dung hoạt động cụ thể. Nhờ
vậy, mỗi chuyến trải nghiệm đều diễn ra hiệu quả, nhanh gọn. Cụ thể như sự khó
khăn về thời gian tổ chức. Việc xây dựng kế hoạch, chương trình dạy học hiện
nay khá kín về thời lượng. Bên cạnh đó, phải kể đến yếu tố khơng gian, địa lí.
3


Thơng thường, các địa điểm như khu di tích, bảo tàng, các địa danh hay các khu
công nghiệp, nông trại thường khá xa trường học. Đồng thời, yếu tố kinh phí
thực hiện là khó khăn khơng nhỏ.
Xuất phát từ những lý do như đã nêu, là người làm Bí thư Đồn thanh niên
qua thực tiễn cơng tác tơi đã đúc kết được một số kinh nghiệm trong việc phối
hợp công tác tổ chức giữa Đoàn trường và các tổ chức, cá nhân trong và ngoài
nhà trường tổ chức hiệu quả một số hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp và đã
được triển khai tại trường THPT Tống Duy Tân trong nhiều năm qua và đã thu
được một số kết quả ban đầu rất khả quan. Vì vậy, với mong muốn chia sẻ kinh
nghiệm về tổ chức các hoạy động tại trường của bản thân và mong muốn được
sự góp ý bổ sung của các bạn đồng nghiệp nên tôi lựa chọn đề tài: "Tổ chức các
hoạt động trải nghiệm,hướng nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân”

1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Nghiên cứu Chương trình, nội dung hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp
trường trung học phổ thông.
- Nghiên cứu phương pháp giáo dục trong Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệpp tại trường THPT Tống Duy Tân.
- Góp phần đưa ra những giải pháp cụ thể vào việc nâng cao chất lượng
giáo dục kĩ năng sống và giúp học sinh tự khám phá bản thân, tìm hiểu, định
hướng nghề nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
- Nghiên cứu về thực trạng việc tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân.
- Công tác phối hợp giữa các tổ chức, cá nhân trong việc tổ chức các Hoạt
động trải nghiệm, hướng nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Luật giáo dục, Điều lệ trường THPT
và trường phổ thơng có nhiều cấp học, Chương trình giáo dục phổ thơng 2018,
Chương trình hoạt động trải nghiệm và hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.
- Phương pháp khảo sát thực tế, thu thập thơng tin: Kết hợp phương pháp
tìm hiểu nghiên cứu trò chuyện, điều tra bằng phiếu; phỏng vấn giáo viên, học
sinh và cha mẹ học sinh.
4


- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu: Thống kê số liệu thực tiễn để tìm
hiểu nguyên nhân, đề ra giải pháp phù hợp.
- Phương pháp gặp gỡ trao đổi trực tiếp với học sinh: Tư vấn tâm lý học
đường để hiểu và nắm bắt tâm lý.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sơ lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
2.1.1. Cơ sở pháp lý

Luật giáo dục năm 2019; Điều lệ trường THPT và trường phổ thơng có
nhiều cấp học; Chương trình giáo dục phổ thơng 2018; Chương trình hoạt động
trải nghiệm và hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.
2.1.2. Cơ sở lý luận hoạt động trải nghiệm; Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp.
Hoạt động trải nghiệm (cấp tiểu học) và Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp (cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông) là hoạt động giáo dục
bắt buộc được thực hiện từ lớp 1 đến lớp 12.
Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp góp phần
hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và các năng lực
đặc thù cho học sinh; nội dung hoạt động được xây dựng dựa trên các mối quan
hệ của cá nhân học sinh với bản thân, với xã hội, với tự nhiên và với nghề
nghiệp.
Nội dung Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp
được phân chia theo hai giai đoạn: giai đoạn giáo dục cơ bản và giai đoạn giáo
dục định hướng nghề nghiệp.
– Giai đoạn giáo dục cơ bản:
Ở cấp tiểu học, nội dung Hoạt động trải nghiệm tập trung vào các hoạt động
khám phá bản thân, hoạt động rèn luyện bản thân, hoạt động phát triển quan hệ
với bạn bè, thầy cơ và người thân trong gia đình. Các hoạt động xã hội và tìm
hiểu một số nghề nghiệp gần gũi với học sinh cũng được tổ chức thực hiện với
nội dung, hình thức phù hợp với lứa tuổi. Ở cấp trung học cơ sở, nội dung Hoạt
động trải nghiệm, hướng nghiệp tập trung hơn vào các hoạt động xã hội, hoạt
động hướng đến tự nhiên và hoạt động hướng nghiệp; đồng thời hoạt động
hướng vào bản thân vẫn được tiếp tục triển khai để phát triển các phẩm chất và
năng lực của học sinh.
5


– Giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp:

Ngoài các hoạt động hướng đến cá nhân, xã hội, tự nhiên, nội dung Hoạt
động trải nghiệm, hướng nghiệp ở cấp trung học phổ thông tập trung hơn vào
hoạt động giáo dục hướng nghiệp nhằm phát triển năng lực định hướng nghề
nghiệp. Thông qua các hoạt động hướng nghiệp, học sinh được đánh giá và tự
đánh giá về năng lực, sở trường, hứng thú liên quan đến nghề nghiệp, làm cơ sở
để tự chọn cho mình ngành nghề phù hợp và rèn luyện phẩm chất và năng lực để
thích ứng với nghề nghiệp tương lai. [2]
2.1.3. Cơ sở thực tiễn
Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp hình thành,
phát triển ở học sinh năng lực thích ứng với cuộc sống, năng lực thiết kế và tổ
chức hoạt động, năng lực định hướng nghề nghiệp; đồng thời góp phần hình
thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung quy định trong
Chương trình tổng thể.
Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp giúp học
sinh khám phá bản thân và thế giới xung quanh, phát triển đời sống tâm hồn
phong phú, biết rung cảm trước cái đẹp của thiên nhiên và tình người, có quan
niệm sống và ứng xử đúng đắn, đồng thời bồi dưỡng cho học sinh tình yêu đối
với quê hương, đất nước, ý thức về cội nguồn và bản sắc của dân tộc để góp
phần giữ gìn, phát triển các giá trị tốt đẹp của con người Việt Nam trong một thế
giới hội nhập. Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp
được xây dựng dựa trên các mối quan hệ của cá nhân học sinh với bản thân, với
xã hội, với tự nhiên, với nghề nghiệp và được tổ chức thành 4 mạch hoạt động
sau: Hoạt động hướng vào bản thân, Hoạt động hướng đến xã hội, Hoạt động
hướng đến tự nhiên và Hoạt động hướng nghiệp.
Cấp trung học phổ thông hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp giúp học
sinh phát triển các phẩm chất, năng lực đã được hình thành ở cấp tiểu học và cấp
trung học cơ sở. Kết thúc giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp, học sinh
có khả năng thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau;
thích ứng với những thay đổi của xã hội hiện đại; có khả năng tổ chức cuộc
sống, cơng việc và quản lí bản thân; có khả năng phát triển hứng thú nghề

nghiệp và ra quyết định lựa chọn được nghề nghiệp tương lai; xây dựng được kế
hoạch rèn luyện đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp và trở thành người cơng dân có
ích.
6


Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp được thực
hiện trong và ngoài lớp học, trong và ngồi trường học; theo quy mơ nhóm, lớp
học, khối lớp hoặc quy mơ trường; với bốn loại hình hoạt động chủ yếu là Sinh
hoạt dưới cờ, Sinh hoạt lớp, Hoạt động giáo dục theo chủ đề và Hoạt động câu
lạc bộ; với sự tham gia, phối hợp, liên kết của nhiều lực lượng giáo dục trong và
ngoài nhà trường như: giáo viên chủ nhiệm lớp, giáo viên môn học, cán bộ tư vấn
tâm lí học đường, cán bộ Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, cán bộ Hội
Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Ban Giám hiệu nhà trường, cha mẹ học sinh,
chính quyền địa phương, các tổ chức, cá nhân trong xã hội.
2.1.4. Các phương thức tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.
a) Phương thức khám phá: là cách tổ chức hoạt động tạo cơ hội cho học
sinh trải nghiệm thế giới tự nhiên, thực tế cuộc sống và công việc, giúp học sinh
khám phá những điều mới lạ, tìm hiểu, phát hiện vấn đề từ mơi trường xung
quanh, bồi dưỡng những cảm xúc tích cực và tình yêu quê hương đất nước.
Nhóm phương thức tổ chức này bao gồm các hoạt động tham quan, cắm trại,
thực địa và các phương thức tương tự khác.
b) Phương thức hợp tác: là cách tổ chức hoạt động tạo cơ hội cho học sinh
giao lưu, tác nghiệp và thể nghiệm ý tưởng như diễn đàn, đóng kịch, hội thảo,
hội thi, trị chơi và các phương thức tương tự khác.
c) Phương thức giải quyết vấn đề: là cách tổ chức hoạt động tạo cơ hội cho
học sinh mang lại những giá trị xã hội bằng những đóng góp và cống hiến thực
tế của mình thơng qua các hoạt động tình nguyện nhân đạo, lao động cơng ích,
tun truyền và các phương thức tương tự khác.
d) Phương thức dự án: là cách tổ chức hoạt động tạo cơ hội cho học sinh

tham gia các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học nhờ cảm hứng từ những trải
nghiệm thực tế, qua đó đề xuất những biện pháp giải quyết vấn đề một cách
khoa học. Nhóm hình thức tổ chức này bao gồm các hoạt động khảo sát, điều
tra, làm dự án nghiên cứu, sáng tạo công nghệ, nghệ thuật và các phương thức
tương tự khác.Nội dung đánh giá kết quả giáo dục trong Hoạt động trải nghiệm
và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp là các biểu hiện của phẩm chất và năng
lực đã được xác định trong chương trình: năng lực thích ứng với cuộc sống,
năng lực thiết kế và tổ chức hoạt động, năng lực định hướng nghề nghiệp.

7


2.2 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường.
Ở vị trí 4 xã miền xi của huyện Vĩnh Lộc, Trường THPT Tống Duy Tân
là một trường công lập nằm trên quốc lộ 217 cách cầu Yên Hoành gần 1Km,
ngay cạnh khu di tích Phủ Trịnh, trong khn viên nhà trường có khu lăng mộ
Tiến sĩ Tống Duy Tân người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hùng Lĩnh. Nhà trường
có địa bàn tuyển sinh chủ yếu là học sinh của 4 xã Vĩnh An, Vĩnh Thịnh, Minh
Tân, Vĩnh Hùng, đa số phụ huynh và nhân dân địa phương đều quan tâm đến
việc học tập của con cái. Luôn được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp
lãnh đạo địa phương và Sở giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa. Tập thể sư phạm
nhà trường đồn kết , nhất chí cao; các tổ chức trong nhà trường đã phối hợp
chặt chẽ với nhau trong mọi hoạt động và đều là những tổ chức vững mạnh. Bên
cạnh vẫn cịn khơng ít khó khăn, thách thức: nhìn chung nền kinh tế của địa
phương phát triển chưa mạnh, đời sống nhân dân lại không đồng đều giữa các
vùng miền, số hộ nghèo còn khá nhiều. Điều kiện cơ sở vật chất được tăng
cường, song vẫn chưa đáp ứng được so với yêu cầu, cơ sở vật chất thiếu nên ảnh
hưởng nhiều đến việc dạy học và tổ chức các hoạt động cho học sinh. Đa số hoc
sinh là con em nông dân, công nhân nên nhận được ít sự quan tâm từ phía gia

đình nhiều mà cịn phó mặc cho nhà trường.
2.2.2. Thực trạng tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp tại trường
trung học phổ thông Tống Duy Tân.
Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp của học sinh ở các nhà trường tại các
địa phương diễn ra khá phong phú và đa dạng dưới nhiều hình thức tổ chức khác
nhau. Đa số các nhà trường đều thực hiện tổ chức trải nghiệm ngoài giờ học
chính khóa, với việc lên kế hoạch, lịch trình và nội dung hoạt động cụ thể. Nhờ
vậy, mỗi chuyến trải nghiệm đều diễn ra hiệu quả, nhanh gọn. Trước đây, để tổ
chức trải nghiệm cho học sinh là một việc làm rất khó khăn đối với các nhà
trường vì liên quan đến nhiều yếu tố như kinh phí, thời gian, lực lượng. Với mục
đích giúp các em học sinh có những chuyến trải nghiệm thú vị và mang lại
những bài học bổ ích, nhiều nhà trường đã khơng ngần ngại tổ chức các hoạt
động ngoại khóa, đưa các em học sinh đến các cơ sở sản xuất, các lễ hội, bản
8


làng để mỗi em học sinh được quan sát, tìm hiểu và thu hoạch được những tri
thức từ mỗi chuyến đi.
Trong thời gian qua việc hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh
tại trường THPT Tống Duy Tân đã được nhà trường và các tổ chức đoàn thể, cá
nhân quan tâm và đã tổ chức được nhiều hoạt động thết thực góp phần giáo dục
kỹ năng sống và giúp học sinh tư duy nghề và định hướng nghề nghiệp cho học
sinh. Tuy nhiên việc tổ chức một số hoạt động trải nghiệm,hướng nghiệp tại
trường THPT Tống Duy Tân vẫn cịn một số bất cập, gặp phải khơng ít khó
khăn.
Cụ thể như sự khó khăn về thời gian tổ chức, cơ sở vật chất. Việc xây dựng
kế hoạch, chương trình dạy học hiện nay khá kín về thời lượng. Bên cạnh đó,
phải kể đến yếu tố khơng gian, địa lí. Thơng thường, các địa điểm như khu di
tích, bảo tàng, các địa danh hay các khu công nghiệp, nông trại thường khá xa
trường học. Đồng thời, yếu tố kinh phí thực hiện là khó khăn khơng nhỏ.

Một yếu tố quan trọng phải kể đến, khi tổ chức các hoạt động trải nghiệm,
nếu khơng có sự chuẩn bị về tâm lí và phương pháp, các em học sinh dễ bị rơi
vào sự thụ động khi tiếp cận đối tượng trải nghiệm hoặc sẽ biến buổi học trải
nghiệm thành một chuyến tham quan. Khi tổ chức, yếu tố về sự an toàn trong
quá trình tổ chức hoạt động học tập trải nghiệm là rất quan trọng. Do khoảng
cách địa lí, phương tiện di chuyển và đối tượng trải nghiệm nên việc đảm bảo an
tồn trong q trình tổ chức cho số đơng học sinh tham gia học tập sẽ gặp khơng
ít khó khăn.
Để đạt được mục đích, yêu cầu và hiệu quả của hoạt động trải nghiệm,
hướng nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân, nhà trường cần có một chương
trình, kế hoạch và phương pháp tổ chức thật sự khoa học và phù hợp. Khi xây
dựng chương trình, cần chú ý đến hoạt động này trong thời lượng chương trình
để việc sắp xếp và tổ chức xen kẽ vừa hợp lí vừa hiệu quả. Các nhà trường tại
các địa phương cần căn cứ vào điều kiện thực tế để xây dựng kế hoạch và tiến
hành các hoạt động học tập trải nghiệm sao cho hiệu quả, làm tốt công tác phối
hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh, các đoàn thể và các địa phương trong khi
tổ chức để huy động được nguồn kinh phí tổ chức.
2.3. Một số biện pháp tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp tại
9


trường THPT Tống Duy Tân.
2.3.1. Nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân
trong trường đối với tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho
học sinh tại trường THPT Tống Duy Tân.
2.3.1.1. Mục đích

Làm cho các tổ chức, cá nhân trong nhà trường nhận thức rõ vai trị, trách
nhiệm của mình trong cơng tác tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp. Giúp cho việc phối hợp các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lên lớp,

định hướng nghề nghiệp cho học sinh được tiến hành một cách đồng bộ, chặt
chẽ và có hiệu quả.
Để thực hiện tốt công tác tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp
cho học sinh, trước hết bản thân mỗi thầy, cô giáo cần phải là người có kiến
thức, kỹ năng tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.
2.3.1.2. Nội dung

Tuyên truyền cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, phụ huynh, học sinh nhận
thức rõ về vai trò, trách nhiệm và nhiệm vụ của từng cá nhân, tập thể trong công
tác tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh.
2.3.1.3. Tổ chức thực hiện

Chi ủy, Ban giám hiệu nhà trường xây dựng kế hoạch chi tiết thực hiện
trong năm học, phân công, giao trách nhiệm cụ thể tới Phó hiệu trưởng, giáo
viên chủ nhiệm, giáo viên bộ mơn, Đồn thanh niên, Ban hoạt động ngoài giờ
lên lớp, hội phụ huynh, phối hợp với chính quyền địa phương đến học sinh để
thực hiện.
Các tổ chức xây dựng kế hoạch phối hợp thực hiện các nội dung, báo cáo
Chi bộ, Ban giám hiệu cụ thể về thời gian, địa điểm, hình thức, kinh tổ chức các
hoạt động hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp trong năm học. Từ đó xác định
được nguồn kinh phí lấy từ đâu để tổ chức.
2.3.2. Đoàn thanh niên phối hớp với Ban hoạt động ngoài giờ lên lớp tổ chức
các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho đoàn viên thanh niên học
sinh nhằm góp phần nâng cao giáo dục tồn diện và định hướng nghề
nghiệp cho học sinh tại trường THPT Tống Duy Tân.
2.3.2.1. Mục đích:

Tổ chức các hoạt động phong trào: văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao,
giao lưu, nhân đạo từ thiện, hướng nghiệp, tuyên truyền,... đặc biệt thực hiện các
hoạt động phong trào sôi động thông qua các hội thi, cuộc thi: cắm hoa, phát

10


thanh, làm đồ dùng học tập, nghiên cứu khoa học, vẽ tranh, sáng tác thơ văn, các
câu lạc bộ,...
2.3.2.2. Nội dung:

Tổ chức và duy trì các hoạt động các chương trình ngoại khóa, hoạt động
tham quan, tư vấn định hướng nghề nghiệp từ các hoạt động phối hợp giữa đoàn
thanh niên và ban hoạt động ngoài giờ lên lớp tạo ra nhiều sân chơi bổ ích,
thường xuyên đổi mới nhiều hình thức phong phú thu hút các em tham gia, tạo
khơng khí thân thiện đồn kết gần gũi cho các em, xây dựng và hình thành các
mối quan hệ trong học sinh từ lớp này với lớp kia, từ cá nhân với tập thể, và
ngược lại để qua các hoạt động đó nhằm mục tiêu giáo dục tồn diện cho các
em.
2.3.2.3. Các bước tiến thực hiện.

Căn cứ kế hoạch, chương trình cơng tác của nhà trường, kế hoạch hoạt
động của Ban hoạt động ngoài giờ lên lớp và kế hoạch của các tổ chức trong nhà
trường.
Đoàn thanh niên lập kế hoạch báo cáo Chi bộ, Ban giám hiệu và cùng với
Ban hoạt động ngoài giờ lên lớp chọn lựa nội dung tổ chức thực hiện phù hợp
với điều kiện thực tế của nhà trường và thực hiện theo kế hoạch đã đặt ra.
Đoàn thanh niên thành lập ban tổ chức phân cơng nhiệm vụ, trách nhiệm rõ
cho các đồng chí trong ban tổ chức và đấu mối phối hợp với các tổ chức khác
trong nhà trường, cử đại diện liên hệ với các đơn vị để mời tham dự, đơn vị đến
thăm quan xác định thời gian, địa điểm, mục đích của hoạt động.
Tổ chức thực hiện theo các nội dung trong kế hoạch
2.3.3. Đoàn trường tổ chức thực hiện các hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân.

2.3.3.1 Phương pháp khám phá:

Đây là hình thức tổ chức các hoạt động tạo cơ hội cho học sinh trải nghiệm
thế giới tự nhiên, thực tế cuộc sống và công việc, giúp học sinh khám phá những
điều mới lạ, tìm hiểu, phát hiện vấn đề từ mơi trường xung quanh, bồi dưỡng
những cảm xúc tích cực và tình u quê hương đất nước. Nhóm phương thức tổ
chức này bao gồm các hoạt động tham quan, cắm trại, thực địa và các phương
thức tương tự khác.

11


Đoàn viên thanh niên ưu tú thăm quan Thành Nhà Hồ

Sau mỗi chuyến đi Đoàn trường yêu cầu các đồng chí tham gia viết bài thu
hoạch về những hiểu biết, nhận biết về khu vực mình thăm quan học tập, bài học
của bản thân sau chuyến đi. Hoạt động này nhằm phát triển cho học sinh phẩm
chất yêu nước, trách nhiệm và năng lực giao tiếp và hợp tác.
2.3.3.2 Phương pháp thực hành, thể nghiệm:

Đây là cách tổ chức các hoạt động tạo cơ hội cho học sinh giao lưu, tác
nghiệp và thể nghiệm ý tưởng như diễn đàn, đóng kịch, hội thảo, hội thi, trò chơi
và các phương thức tương tự khác. Học sinh được chủ động làm việc theo kế
hoạch ban tổ chức đưa ra, theo đúng chủ đề của các đợt hoạt động. Các hoạt
động này nhằm phát triển cho học sinh phẩm chất chăm chỉ, trách nhiệm và hình
thành năng lực tự chủ và tự học, năng lực giải quyết vấn đề.

Học sinh các lớp dọn khu tự quản của lớp để trồng hoa

12

Hội thi tìm hiểu kiến thức pháp luật về tệ nạn xã hội
2.3.3.3 Phương pháp Cống hiến:

Đây là hình thức tổ chức hoạt động tạo cơ hội cho học sinh có thể mang lại
những giá trị xã hội bằng những đóng góp và cống hiến thực tế của mình thơng
qua các hoạt động tình nguyện nhân đạo, lao động cơng ích, tuyên truyền và các
phương thức tương tự khác. Các hoạt động được thực hiện theo kế hoạch, kịch
bản làm sao cho các em chủ động trong hoạt động của mình và nhận biết được
những giá trị mình mang lại cho người khác. Hoạt động nhằm phát triển phẩm
chất nhân ái, trách nhiệm của học sinh và năng lực tự chủ.

Hoạt động phòng chống dịch Covid-19

13


Đoàn viên thanh niên tiếp sức mùa thi
2.3.3.4 Phương pháp nghiên cứu, dự án:

Đây là hình thức cách tổ chức hoạt động tạo cơ hội cho học sinh tham gia
các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học từ những trải nghiệm thực tế, qua đó đề
xuất những biện pháp giải quyết vấn đề một cách khoa học. Phương pháp này
giúp học sinh hình thành phẩm chất chăm chỉ, trách nhiệm. Hình thức tổ chức
này bao gồm các hoạt động khảo sát, điều tra, làm dự án nghiên cứu, sáng tạo
công nghệ, nghệ thuật và các phương thức tương tự khác. Nội dung đánh giá kết
quả giáo dục trong Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp là các biểu hiện của năng lực đã được xác định trong chương trình: năng
lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và

sáng tạo. Ngoài ra khi tổ chức hoạt động này cịn giúp học sinh hình thành
những năng lực đặc thù của bản thân giúp ích cho việc định hướng nghề nghiệp
sau này. Đó là, các năng lực: năng lực ngơn ngữ, năng lực tính tốn, năng lực
khoa học, năng lực công nghệ, năng lực tin học, năng lực thẩm mỹ, năng lực thể
chất. Các yêu cầu cần đạt về sự phát triển phẩm chất và năng lực của mỗi cá
nhân chủ yếu được đánh giá thông qua hoạt động theo chủ đề, hoạt động hướng
nghiệp, thông qua quá trình tham gia hoạt động tập thể và các sản phẩm của học
sinh trong mỗi hoạt động.
Trong những năm học qua Đồn trương ln thực hiện tốt việc đồng cùng
với thanh niên nghiên cứu khoa học. Nhà trường đã có 5 đề tài tham dự cuộc thi
khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học, trong đó có 4 đề tài được giải (2
giải ba, 2 giải khuyến khích). Đã có nhiều học sinh tiếp tục phát huy năng lực
của mình sau khi học lên đại học và gặt hái được nhiều thành công.
14


Em Cao Ngọc Tuân (Người cao nhất) Đội trưởng đội Robocon Đại học Điện Lực
tại vòng Chung kết Robocon khu vực phía bắc.
2.3.3.5 Phương pháp chuyên gia

Đây là cách tổ chức các hoạt động tạo cơ hội cho học sinh giao lưu, nghe
các chuyên gia chia sẽ về nghề nghiệp, công việc, kiến thức trong cuộc sống.
Đối với hoạt động này Đoàn trường xây dựng kế hoạch báo cáo Chi bộ, Ban
giám hiệu về nội dung, hình thức tổ chức sau đó liên hệ mời các chuyên gia
khách mời đến chia sẽ nói chuyện. Đồn trường xây dựng các biểu mẫu về nội
dung để học sinh ở các lớp chuẩn bị câu hỏi, những thắc mắc cần được giải đáp
từ phía khách mời.
Hoạt động này giúp học sinh bổ xung những kiến thức cịn thiếu nhằm bổ
xung vào việc hình thành các phẩm chất và năng lực của bản thân. Định hướng
nghề nghiệp của bản thân sau này.

Ths, Bác sĩ Trần Văn Hiếu – Trưởng phòng TT Y tế huyện Vĩnh Lộc
Chia sẽ về tác hại của thuốc lá

15


Đoàn trường phối hợp với TT Dạy nghề và GTVL Thanh Niên và các trường ĐH,
CĐ, Doanh nghiệp tư vấn tại trường

2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp
2.4.1. Kiểm nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các phương pháp
Mục đích kiểm nghiệm: Chúng tơi tiến hành kiểm nghiệm nhằm mục đích
khẳng định tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đã nêu.
Nội dung kiểm nghiệm: Kiểm nghiệm về mức độ cần thiết và tính khả thi
của các phương thức tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho HS
ở trường THPT Tống Duy Tân, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa mà đề tài đã đề
xuất.
Phương pháp kiểm nghiệm: Chúng tôi sử dụng bảng hỏi, kết hợp trò
chuyện với học sinh, cha mẹ học sinh, giáo viên chủ nhiệm các lớp và những
giáo viên trực tiếp tham gia làm công tác giáo dục cho học sinh nhằm thu thập
thông tin về đánh giá của họ đối với các nội dung hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân đối với học sinh.
2.4.2. Kết quả kiểm nghiệm
Bảng sau đây đánh giá về tầm quan trọng và tính khả thi của đề tài đối với
học sinh tại trường THPT Tống Duy Tân.

16

TT

Tính quan trọng
%

Biện pháp

Tính khả thi
%

RQT QT KQT RKT

1

2

3

Nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm
của các thành viên trong trường đối với tổ
63,1 35,6 1,3
chức các hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp cho học sinh tại trường THPT Tống
Duy Tân.
Đoàn thanh niên phối hớp với Ban hoạt
động NGLL chức các hoạt động trải
nghiệm, hướng nghiệp cho ĐVTN học sinh 70,2 27,1 2,7
nhằm góp phần giáo dục tồn diện và định
hướng nghề nghiệp cho học sinh tại trường

THPT Tống Duy Tân.
Đoàn trường chú trọng thực hiện tốt các
58,8 39,7 1,5
phương thức hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp tại trường THPT Tống Duy Tân.

KT

KKT

43,1 48,9

8,0

44,2 46,7

9,1

36,8 61,1

2,1

2.4.3 Hiệu quả của sáng kiến đối với bản thân và đồng nghiệp
Qua việc thực hiện đề tài bản thân càng nắm vững được tầm quan trọng của
việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh trong nhà
trường. Đây cũng là một trong những hoạt động bắt buộc trong chương trình
giáo dục phổ thông 2018, xuyên suốt từ năm lớp 1 đến lớp 12, được chia thành
các giai đoạn cụ thể.
Với cương vị là Bí thư đồn trường sẽ tăng cường tổ chức, phối hợp chặt
chẽ với ban hoạt động ngoài giờ lên lớp, các tổ chức trong và ngoài nhà trường

để tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp ngày càng tốt và sát thực tế
hơn.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp là hoạt động giáo dục bắt buộc trong
chương trình giáo dục phổ thơng 2018 nhằm tạo cơ hội cho học sinh tiếp cận
thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác những kinh nghiệm đã có và
huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn học để thực hiện những
nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống nhà
trường, gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi; thơng qua đó, chuyển hố những
17


kinh nghiệm đã trải qua thành tri thức mới, hiểu biết mới, kĩ năng mới góp phần
phát triển các phẩm chất và năng lực từ đó phát huy tiềm năng sáng tạo và khả
năng thích ứng với cuộc sống, mơi trường và nghề nghiệp tương lai.
Kết quả nghiên cứu thực trạng tổ chức Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp cho HS tại trường THPT Tống Duy Tân cho thấy: Đa số giáo viên, học
sinh nhà trường có nhận thức tốt về vai trò và tầm quan trọng của Hoạt động trải
nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh. Tuy nhiên, Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp cho học sinh của nhà trường còn bộc lộ nhiều hạn chế và bất cập chưa
đáp ứng yêu cầu giáo dục toàn diện cho học sinh trong giai đoạn hiện nay.
3.2. Kiến nghị
Đối với Sở GD & Đào tạo: Hàng năm nên tổ chức các buổi hội thảo,
chuyên đề về các biện pháp tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp
cho cán bộ, giáo viên để các trường có thể học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong
cơng tác. Cung cấp them các tài liệu hướng dẫn. Hỗ trợ về kinh phí, dụng cụ
phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động.
Đối với nhà trường: Tăng cường sự quan tâm chỉ đạo sát sao hơn nữa của
chi ủy, Ban Giám hiệu để các tổ chức đoàn thể, các lực lượng giáo dục trong và

ngoài trường thực hiện tốt hơn đối với tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp. Dành kinh phí cho tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp ngay từ
quy chế chi tiêu nội bộ đầu năm học.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 5 năm 2021
Cam kết khơng copy

Hồng Văn Tồn

18


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Chương trình giáo dục phổ thơng 2018
[2] Chương trình Hoạt động trải nghiệm và hoạt động trải nghiệm,
hướng nghiệp (Chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
[3] Tài liệu tìm hiểu trên Internet
[4] Luật giáo dục năm 2019.

19


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG
KIẾN KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN,
TỈNH VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Hoàng Văn Toàn
Chức vụ và đơn vị cơng tác: Bí thư Đồn thanh niên

TT Tên đề tài SKKN

Cấp
đánh Kết quả
Năm học
giá xếp loại
đánh giá
đánh giá
(Ngành GD cấp
xếp loại
huyện/tỉnh;
xếp loại
Tỉnh...)

1

2

Nâng cao kỹ năng giao tiếp Hội
đồng
và kỹ năng thuyết trình khoa
học
trước đám đơng cho học nghành
sinh thơng qua hoạt động
ngoại khóa trong tiết sinh
hoạt dưới cờ đầu tuần ở
trường THPT Tống Duy
Tân
Giải pháp nâng cao hiệu quả Hội

đồng
giáo dục an tồn giao thơng khoa
học
cho học sinh trường THPT nghành

(A, B, hoặc C)

C

2018-2019

C

2019-2020

Tống Duy Tân

* Liệt kê tên đề tài theo thứ tự năm học, kể từ khi tác giả được tuyển
dụng vào Ngành cho đến thời điểm hiện tại.
----------------------------------------------------

20