Giáo trình tiếng anh chuyên ngành công nghệ sinh học

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

LÊ THỌ SƠN (CHỦ BIÊN)

Giáo trình
TIẾNG ANH CHUYÊN NGÀNH
CÔNG NGHỆ SINH HỌC
English In Biology

NHÀ XUẤT BẢN KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT
1


2


MỤC LỤC
Mục lục .................................................................................................................................. 3
CHAPTER 1
BIODIVERSITY
1.1. What is a species ......................................................................................................... 7
1.1.1. Text in English ..................................................................................................... 7
1.1.2. Terminology and Glossary ................................................................................... 8
1.1.3. Grammar .............................................................................................................. 9
1.1.4. Problems............................................................................................................... 9
1.1.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 10
1.2. Plants: Anatomy and Physiology .............................................................................. 11
1.2.1. Text in English ................................................................................................... 11
1.2.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 15
1.2.3. Grammar ............................................................................................................ 18

1.2.4. Problems............................................................................................................. 18
1.2.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 21
1.3. Animals: Anatomy and Physiology .......................................................................... 24
1.3.1. Text in English ................................................................................................... 24
1.3.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 26
1.3.3. Grammar ............................................................................................................ 28
1.3.4. Problems............................................................................................................. 28
1.3.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 29
1.4. Animals: Muscle and nervous tissues ....................................................................... 30
1.4.1. Text in English ................................................................................................... 30
1.4.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 33
1.4.3. Grammar ............................................................................................................ 34
1.4.4. Problems............................................................................................................. 35
1.4.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 36
CHAPTER 2
CELL BIOLOGY
2.1. Cells as basic units for organisms ............................................................................. 38
2.1.1. Text in English ................................................................................................... 38
2.1.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 39
2.1.3. Grammar ............................................................................................................ 40
2.1.4. Problems............................................................................................................. 40
3


2.1.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 41
2.2. Cell: Structure and fusion ......................................................................................... 42
2.2.1. Text in English ................................................................................................... 42
2.2.2. Terminology and Glossar ................................................................................... 45
2.2.3. Grammar ............................................................................................................ 46
2.2.4. Problems............................................................................................................. 46

2.2.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 48
2.3. Virus: Organization and functions ............................................................................ 49
2.3.1. Text in English ................................................................................................... 49
2.3.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 51
2.3.3. Grammar ............................................................................................................ 52
2.3.4. Problems............................................................................................................. 52
2.3.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 53
CHAPTER 3
GENETICS
3.1. Gene: Structure and Function ................................................................................... 55
3.1.1. Text in English ................................................................................................... 55
3.1.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 58
3.1.3. Grammar ............................................................................................................ 59
3.1.4. Problems............................................................................................................. 59
3.1.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 61
3.2. Gene expression: Transcription ................................................................................ 62
3.2.1. Text in English ................................................................................................... 62
3.2.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 64
3.2.3. Grammar ............................................................................................................ 64
3.2.4. Problems............................................................................................................. 65
3.2.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 66
3.3. Polymerase Chain Reaction: A core tool for DNA amplification ............................ 67
3.3.1. Text in English ................................................................................................... 67
3.3.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 69
3.3.3. Grammar ............................................................................................................ 70
3.3.4. Problems............................................................................................................. 71
3.3.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 72
CHAPTER 4
PROTEOMICS
4.1. Protein synthesis: Translation ................................................................................... 74

4.1.1. Text in English ................................................................................................... 74
4


4.1.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 75
4.1.3. Problems............................................................................................................. 75
1.4.4. Text in Vietnamese ............................................................................................ 76
4.2. Protein: Structure and function ................................................................................. 77
4.2.1. Text in English ................................................................................................... 77
4.2.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 81
4.2.3. Problems............................................................................................................. 82
4.3.4. Text in Vietnamese ............................................................................................ 83
CHAPTER 5
|BIOTECHNOLOGY
5.1. Plant-cell and tissue culture ...................................................................................... 85
5.1.1. Text in English ................................................................................................... 85
5.1.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 87
5.1.3. Grammar ............................................................................................................ 88
5.1.4. Problems............................................................................................................. 89
5.1.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 90
5.2. Animal-cell culture ................................................................................................... 92
5.2.1. Text in English ................................................................................................... 92
5.2.2. Terminology and Glossary ................................................................................. 94
5.2.3. Grammar ............................................................................................................ 95
5.2.4. Problems............................................................................................................. 95
5.2.5. Text in Vietnamese ............................................................................................ 96
Chú thích ............................................................................................................................. 98
Tài liệu tham khảo ............................................................................................................... 99

5

Chapter 1
BIODIVERSITY
1.1. What is a species
1.1.1. Text in English
Literature. Essential Biology with Physiology (Neil A. Campbell 2004).

Figure 1.1. The biological species concept is based on reproductive
compatibility rather than physical similarity
a. The eastern meadowlark (Sturnella magna, left) and the western meadowlark
(Sturnella neglecta) are very similar in appearance, but they are separate species that cannot
interbreed. Distinct songs help these birds choose mates of the same species;
b. In contrast, humans, as diverse in appearance as we are, belong to a single species
(Homo sapiens), defined by our capacity to interbreed
T1.1. Ernst Mayr, a biologist, went to New Guinea to study the wildlife in 1927. He
explored a great biodiversity of 138 bird species based on the different appearance.
Surprisingly, the local Papuan residents had named 137 birds similar to the Mayr‟s
kinds. They did not distinguish two birds that were separated as two species by Mayr.
Mayr‟s experience solidated his view that species are differentiated from one another by
separate forms. This observation was distilled into the biological species concept.
T1.2. In the concept, Mayr postulated that species as groups of interbreeding natural
populations that are reproductively isolated from other such groups. In other words, a
species is a population or group of populations whose members are able to interbreed
with each other in nature to produce fertile offspring, but who cannot interbreed with
members of the other species (Figure 1.1).
T1.3. Both geography and culture may keep a Manhattan business woman and Mongolian
dairyman apart. If they got together, they could have babies who develop to fertile adult
7

individuals. All people are the same species, Homo sapiens. In contrast, humans and
chimpanzees are different species even though they have their close evolution and share
the living place. These two species could not interbreed. Such the reproductive isolation
prevents the gene flow between them and so keep their gene pools separate.
T1.4. It is not precise if we apply the biological species concept to all situations. We exclude
asexual organisms that do not produce offspring from interbreedings. Fossils do not have
sexual reproduction neither, so they could not be confirmed by the species concept. There
are alternative species concepts other biologists prefer. For example, fossils were
distinguished with their different appearance. However, the biological species concept by
Mayr is still useful with its reproductive limitations that make species separate.

1.1.2. Terminology and Glossary
1. Adult /‟a-dəlt/ cá thể trưởng thành
2. Appearance /ə-ˈpir-əns/ cử chỉ, biểu hiện
3. Asexually /sek-shə-lē/ vơ tính
4. Biodiversity /bī-ō-də-ˈvər-sə-tē/ đa dạng sinh học
5. Biologist /bī-ˈä-lə-jist/ người nghiên cứu sinh học
6. Bird /ˈbərd/ loài chim
7. Chimpanzee /chim-pən-ˈzē-ˈpan-zē/ tinh
8. Concept /ˈkän-sept/ phạm trù, khái niệm
9. Develop /di-ˈve-ləp/ phát triển
10. Divide /də-ˈvīd/ chia
11. Distinguish /di-ˈstiŋ-gwish/ phân biệt
12. Fertile /ˈfər-tᵊl/ hữu thụ
13. Form /ˈfȯrm/ dạng, loại
14. Forms of life/ (những) hình thức sống
15. Fossil /ˈfä-səl/ (những) hóa thạch
16. Gene pool /ˈjēn/ˈpül/ quỹ gen
17. Gene flow /.../ˈflō/ dòng gen

18. Interbreed /in-tər-ˈbrēd/ giao phối trong loài
19. Isolation /ī-sə-ˈlā-shən/ sự phân lập
20. Natural /ˈna-chə-rəl/ tự nhiên
21. Observation /äb-sər-ˈvā-shən/ sự quan sát thấy
22. Offspring /ˈȯf-spriŋ/ (plural and singular) con; offsprings (also plural)
23. Population /pä-pyə-ˈlā-shən/ quần thể
8


24. Reproduction /rē-prə-ˈdək-shən/ sự sinh sản
25. Separate forms /ˈse-pə-rāt/…/ (những) dạng phân biệt nhau
26. Sexual /ˈsek-shə-wə/ (sinh sản) hữu tính
27. Species /ˈspē-shēz/ (plural and singular) lồi
28. Viable /ˈvī-ə-bəl/ có khả năng sống

1.1.3. Grammar
G1. That as noun(s)
We exclude asexual organisms that do not produce offspring from interbreedings.
G2. Keep noun(s) adjective
Both geography and culture may keep a Manhattan business woman and Mongolian
dairyman apart.
G3. In contrast as an adverb
In contrast, humans and chimpanzees are different species even though they have their
close evolution and share the living place.

1.1.4. Problems
P1. Write down the pronunciation and Vietnamese meaning of words
1. Adults

14. Gene

2. Appearance

15. Interbreeding

3. Asexually

16. Isolation

4. Biodiversity

17. Natural

5. Biologist

18. Observation

6. Bird

19. Offspring

7. Chimpanzee

20. Organisms

8. Concept

21. Origin

9. Develop

22. Populations

10. Distinguish

23. Reproduction

11. Fertile

24. Separate forms

12. Forms of life

25. Sexual

13. Fossils

26. Species

P2. Rearrange the given hints to make a sentence
1. species/ there are alternative/ other biologist prefer/ concepts
2. fossils/ for example,/ their different appearance/ were distinguished with
9


3. that/ however,/ the biological species concept by Mayr is still useful with its reproductive
limitations/ make species separate
4. that group of interbreeding natural populations/ in the concept, Mayr postulated/ that are
reproductively isolated from other such groups
P3. Read the paragraphs and translate the sentences to Vietnamese

1. Both geography and culture may keep a Manhattan business woman and Mongolian
dairyman apart.
2. If they got together, they could have babies who develop to fertile adult individuals.
3. All people are the same species, Homo sapiens. In contrast, humans and chimpanzees
are different species even though they have their close evolution and share the living
place.
4. These two species could not interbreed. Such the reproductive isolation protects the gene
flow between them and so keep their gene pools separate.
P4. Understand the biological content
1. What is the concept of biological species?
2. Can a species interbreed?
3. Can two species interbreed?
4. Who was the first person giving the biological species concept?
5. How many bird species did the local Papuans distinct?
6. How many bird species did Mayr find?
P5. Let people know the word/sentence that you have listened to the clips

1.1.5. Text in Vietnamese
T1.1. Ernst Mayr, một nhà sinh vật học, đã đến New Guinea để nghiên cứu động vật hoang
dã vào năm 1927. Ông đã khám phá sự đa dạng sinh học phong phú của 138 lồi chim
dựa trên ngoại hình khác nhau. Thật ngạc nhiên, cư dân Papuan địa phương đã đặt tên
cho 137 con chim tương tự như những phân loại của Mayr. Họ đã khơng phân biệt
thành hai lồi chim được phân loại bởi Mayr. Kinh nghiệm của Mayr đã củng cố quan
điểm của ơng rằng các lồi được phân biệt với nhau bằng các hình thái tách biệt. Quan
sát này được đưa vào khái niệm loài sinh học.
T1.2. Trong khái niệm này, Mayr đã cho rằng một loài là những nhóm các quần thể tự
nhiên giao phối nhau, chúng cách ly sinh sản với các nhóm khác kiểu như vậy. Nói cách
khác, một lồi là một quần thể hoặc một nhóm những quần thể mà các thành viên có
khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên để sinh ra những đứa con hữu thụ, nhưng
chúng không thể giao phối với các thành viên của lồi khác (Hình 1.1).

10


T1.3. Cả địa lý và văn hóa có thể khiến một nữ doanh nhân Manhattan và người bán sữa
Mông Cổ xa cách nhau. Nếu họ kết hợp với nhau, họ có thể có những đứa trẻ chúng
phát triển thành những cá thể trưởng thành hữu thụ. Tất cả mọi con người là cùng một
loài, là loài người. Ngược lại, con người và tinh tinh là những loài khác nhau mặc dù
chúng có sự tiến hóa gần nhau và cùng chia sẻ nơi sinh sống. Hai lồi này khơng thể
giao phối với nhau. Sự cách ly sinh sản như vậy ngăn cản dịng gen giữa chúng và do
đó giữ cho các nhóm gen của chúng tách biệt.
T1.4. Thật khơng chính xác nếu chúng ta áp dụng khái niệm loài sinh học cho tất cả các
tình huống. Chúng ta loại trừ các sinh vật vơ tính khơng sinh con từ sự giao phối.
Những hóa thạch cũng khơng có sinh sản hữu tính, vì vậy chúng khơng thể được xác
nhận bởi khái niệm lồi. Có những khái niệm lồi thay thế khác mà những nhà sinh học
khác ưa sử dụng hơn. Ví dụ, hóa thạch được phân biệt với đặc điểm khác nhau của
chúng. Tuy nhiên, khái niệm loài sinh học của Mayr vẫn hữu ích bởi những quy định
ngặt ngèo về sinh sản mà làm cho các loài được phân biệt.

1.2. Plants: Anatomy and Physiology
1.2.1. Text in English
Literature. Plant anatomy (Barclay 2002); Plant Physiology (Lincoln Taiz 2002).
T2.1. Introduction. Higher plants much differ in size and appearance and they are
constructed of tissues including dermal to cover the plant surface, ground to store and
support materials, and vascular to transport substances. These tissues are arranged to
create vegetative organs: roots, which provide water, nutrients and anchorage; stems,
which perform support; and leaves, which produce food for growth. Over extremely
long time, organs are evolved various functions. For example, flowers of angiosperms
are leaves modified for reproductions.

Figure 1.2. Longitudinal section through a typical plant and cross section of the

specific areas. Longitudinal sections of stem apex (a), stem (b) and root (c).
Relative cross-sections stem apex (d), stem (b) and root (f)
11


T2.2. Meristems are composed of groups of cells that partially control the growth and
development of all tissues and organs in plants. Here is a brief description of meristems,
the structure and function of the tissues and organs. Last, it is the introduction to the
structure of fruits and seeds and their modification for dispersal. Figure 1.2 illustrates
the basic structures of a plant.
T2.3. Meristems: Since rooting to one spot, plants adapt to the conditional changes in order
to survive. They must be able to regenerate parts that are lost or wounded during their
development and continue the production of flowers and seed. Because of these reasons,
plants need to constantly renew themselves through localized growth in meristems. The
meristems are undifferentiated cells. Determinate meristems are purposeful for
structures of a certain size such as flowers and leaves.
T2.4. All the leaves on a tree are similar to each other because the effective activity of the
determinate meristems creates copies of design. Indeterminate meristems are sources of
fresh cells, triggering increase in length (apices) or girth (cambia). The activity of
meristems early happens in embryogenesis. Plants have two fundamental primary
meristems during embryogenesis. The ground one produces cortex and pith and the
procambium one generates vascular tissues. Some plants have another primary
meristem generated in 16 - cell ovules. The eight cells in the outer layer become
primary meristem for the epidermis of the plants.
T2.5. In shoot and root tips, groups of meristematic cells, called apical meristems, add
length of the plant and the axillary buds give rise to branches. In grasses, intercalary
meristems localize in nodes of stems and in the base of leaves and cause the elongation
of the organs.

Figure 1.3. Cross-section of a dicotyledonous stem

12


T2.6. A lot of monocotyledonous plants have only primary meristems and lack secondary
development. Vascular cambium manufactures xylem to the inside and phloem to the
outside of the stems and roots. Cambium lies between its derivative tissues, is therefore an
intercalary meristem. Primary meristems do not give new cells and disappear at certain
developmental stages while cambium is indeterminate in its function (Figure 1.3).
T2.7. Plants are susceptible to mutation because they are long-lived and faced with
ionizing ultraviolet light from the sun. The mutations seemingly occur when cells
process their divisions, so for plants, the fewer cell divisions are, the better for their
growth. Meristems protect the plants from the repetitive of the cell divisions, reducing
the potential to mutation. Because plants require growth in meristems, this puts the
plants at risk of accumulating mitotic mutations if they do endless proliferation for the
same cell lines. To avoid the matter, plants have multistep meristems that process
secondary vascular tissues (Figure 1.4).

Figure 1.4. Production of secondary vascular tissue of multistep meristem
T2.8. Dermal layers. Plants are packaged in layers of protected cells. Epidermis was the
outermost cell layers of the primary body of plants and in herbaceous plants it wraps
leaves, stems and roots. Some plants have one cell layer thick (uniseriate) and some
others have multiple layers thick (multiseriate). The epidermis is coated with cutin, so
called cuticle, which is made of fatty substance and is indigestible for pathogens. The
cuticle is saturated with long-chain waxes that enables it to be impermeable to water.
T2.9. The cuticle is transparent, so light could pass through and then come to
photosynthetic tissues beneath. It protects the plants from mutagenic, ultraviolet
sunlight. The epidermis includes stomata that exchange gas between plants and the
surrounding air. Each stoma has a pair of guard cells with bean-shape. The guard cells
can bend apart to make a pore. They have big nuclei and chloroplasts.
T2.10. Trichomes emerge from the epidermal cells and outward the surrounding

environment. They are formed by a single team of cells that are repeatedly divided.
The functions of trichomes include shading the plant surface, decreasing the air
movement, and protecting the plant from insects and herbivores. Trichomes on the
leaves of the insectivorous sundew (Drosera) excrete a sticky nectar to charm and hold
insects, then curve inward to trap them, release the digestive enzymes to uptake
nutrients from the prey.
13


T2.11. Parenchyma is a ground tissue and occupies a lot of the cortex and pith of stems
and roots. It is composed of undifferentiated, isodiametric cells that have large vacuoles
surrounded by thin cytoplasm.
T2.12. Vascular tissue. Higher plants have two transport organizations, the phloem and
xylem, in a vascular tissue. They develop and elongate side by side in the stem, roots
and branches. Xylem transports water and minerals from roots toward the other organs
of the plant. Phloem does the transportation of photosynthetic products, mainly sugars
and amino acids from the leaves to the other organs and tissues of the plant. The cells
are long-tubular and joined end to end. That is why they are able to transport the
substrate molecules.
T2.13. The organ system. Roots anchor the plants in soil, absorb mineral ions and water.
The roots also produce growth factors and store sugars and starch. In structural, each
root has four zones, the tip with a root cap absorbs water and mineral ions from the
outside environment into the root. The next are the elongation and root hair zones. Root
hairs are outgrowth of epidermal cells, fragile and short-lived. The lateral-root zone or
maturation zone that includes endodermis to enclose the stele (Figure 1.5).

Figure 1.5. Root cross-sections. Remote zone (a); Proximal zone (b)
14

T2.14. Stems and their branches raise leaves in a hierarchy arrangement to maximally
expose to sunlight, and also flowers to attract pollinators. Branches arise from the apical
and axillary buds with four patterns that have been identified. Monopodial plants have
an active shoot apical meristem and axillary shoots are secondary and controlled by the
main shoot apex. In sympodial plants, the shoot apex reaches reproduction or aborts.
One axillary shoot grows to become the main stem.
T2.15. Leaves are responsible for photosynthates but they are modified to do protection
(spines, bud scales), support (tendrils), storage, nitrogen requirement (insect trap leaves)
and pollinations (flower petals). Leaves of dicotyledonous plants have wide surfaces to
optimize photosynthesis and expose lots of chlorophyll to light. They also evaporate
heat and wind forces, maintain water, exchange gases and elevate pathogens. The leaf
blade (lamina) stretches away from the stem by a flexible leaf stalk (petiole).
T2.16. Flowers are designed for sexual reproduction. They have concentric rings of sepals,
petals, stamens and carpels. Green sepals mostly resemble leaves, petals and colored
(petaloid) sepals have no mesophyll, little sclerenchyma and chromoplasts. In botany, a
fruit is a mature ovary of an angiosperm. The ovary wall is thickened to form three
layers. The seed is the fertilized and mature ovule of a flower. A seed has a plant
embryo that is in a resting state before germination.

1.2.2. Terminology and Glossary
1. Absorb /əbˈsȯrb/ hấp thụ
2. Angiosperm /ˈan-jē-ə-spərm/ thực vật hạt kín
3. Apex (plural, Apices) /ˈā-peks/ đỉnh
4. Apical bud /ˈā-pi-kəl/ˈbəd/ đỉnh chồi chính
5. Apical meristems /…/ˈmer-ə-stem/ mơ phân sinh đỉnh
6. Axillary bud /ˈak-sə-ler-ē/…/ đỉnh chồi bên
7. Botany /ˈbä-tə-nē/ thực vật học
8. Bud scale /…/ˈskāl/ bao lá mầm
9. Cambium (plural, Cambia) /ˈkam-bē-əm/ tầng phát sinh mạch
10. Carpel /ˈkär-pəl/ nhụy hoa

11. Cell division /ˈsel/ də-ˈvi-zhən/ phân chia tế bào
12. Cell/ tế bào
13. Chloroplast /ˈklȯr-ə-plast/ lục lạp
14. Cortex /ˈkȯr-teks/ vỏ
15. Cuticle /ˈkyü-ti-kəl/ hỗn hợp cuticle

15


16. Cutin /ˈkyü-tᵊn/ lớp cutin
17. Determinate meristem /di-ˈtər-mə-nət/ˈmer-ə-stem/ mô phân sinh giới hạn (định hướng)
18. Developmental stage /dē-ve-ləp-ˈmen-tᵊl/ˈstāj/ giai đoạn phát triển
19. Dicotyledonous plant /dī-kä-tə-ˈlē-də-nəs/…/ thực vật hai lá mầm
20. Digestive enzyme /dī-ˈje-stiv/ˈen-zīm/ enzyme giới hạn
21. Embryo /ˈem-brē-ō/ phôi
22. Endodermis /en-də-ˈdər-məs/ nội bì, vỏ trong
23. Epidermal cells /en-də-ˈdər-məl/…/ tế bào biểu bì
24. Epidermis /e-pə-ˈdər-məs/ biểu bì
25. Fertilize /ˈfər-tə-līz/ thụ tinh
26. Flower petal /ˈfla -ər / ˈpe-tᵊl/ cánh hoa
27. Flower / hoa
28. Fruit /ˈfrüt/ quả
29. Function /ˈfəŋk-shən/ chức năng
30. Germination /jər-mə-ˈnā-shən/ sự nảy mầm
31. Ground meristem /ˈgra nd/…/mô phân sinh vỏ
32. Ground tissue /ˈti-shü/ mô cơ bản
33. Growth /ˈgrōth/ sinh trưởng
34. Guard cell /ˈgärd/…/ tế bào bảo vệ
35. Higher plants/ những thực vật bậc cao
36. Indeterminate meristem /in-di-ˈtərm-nə/…/ mô phân sinh không giới hạn

37. Insect /ˈin-sekt/ côn trùng
38. Intercalary meristem /in-ˈtər-kə-ler-ē/…/ mơ phân sinh lóng (nằm giữa)
39. Lateral-root zone /ˈla-tə-rəl/…/ˈzōn/ vùng rễ bên
40. Leaf blade (lamina) /…/ˈblād/ (ˈla-mə-nə) phiến lá
41. Leaf stalk (polio) /ˈstȯk/ (ˈpō-lē-ō) cuống lá
42. Localized growth /ˈlō-kə-līz/…/ sự sinh trưởng trong mô phân sinh đỉnh ở thực vật
43. Mature /mə-ˈch r/ trưởng thành
44. Meristem/ mô phân sinh
45. Mesophyll /ˈme-zə-fil/ mô dậu
46. Mitotic mutation /mī-ˈtä-tik/myü-ˈtā-shən/ sự đột biến trong quá trình nguyên phân
47. Molecular /mə-ˈle-kyə-lər/ phân tử
16


48. Monopodial plants /mä-nə-ˈpō-dē-əl/…/ thực vật có kiểu sinh trưởng một trục
49. Multistep meristem /məl-tē-ˈstep/…/ mô phân sinh nhiều lần
50. Nutrient /ˈnü-trē-ənt/ chất dinh dưỡng
51. Organ /ˈȯr-gən/ cơ quan
52. Ovary /ˈō-və-rē/ buồng trứng
53. Ovule /ˈō-vl/ nỗn
54. Parenchyma /pə-ˈreŋ-kə-mə/ nhu mơ
55. Pathogen /ˈpa-thə-jən/ yếu tố gây bệnh
56. Petal /ˈpe-tᵊl/ cánh hoa
57. Petaloid /ˈpe-tə-lȯid/ kiểu cánh tràng
58. Phloem /ˈflō-em/ (mạch) libe
59. Photosynthate /fō-tō-ˈsin-thāt/ quang hợp
60. Photosynthesis /fō-tō-ˈsin-thə-səs/ quá trình quang hợp
61. Pith /ˈpith/ lõi
62. Pollination /pä-lə-ˈnā-shən/ sự thụ phấn
63. Prey /ˈprā/ con mồi

64. Primary meristem /ˈprī-mer-ē/…/ mô phân sinh sơ cấp
65. Procambium meristem /prō-ˈkam-bē-əm/…/ mô phân sinh mạch dẫn
66. Proliferation /prə-ˈli-fə-rāt/ tăng sinh
67. Resting state /ˈre-stiŋ/ trạng thái nghỉ
68. Root apical /ˈrüt/…/ đỉnh chồi rễ
69. Root cap /ˈkap/ đầu rễ
70. Root hair zone/ vùng lông rễ
71. Root tip /ˈtip/ đầu (đỉnh) rễ
72. Root/ rễ
73. Sclerenchyma /sklə-ˈreŋ-kə-mə/ mô cứng
74. Secondary development /ˈse-kən-der-ē/ di-ˈve-ləp-mənt/ phát triển thứ cấp
75. Seed /ˈsēd/ hạt
76. Sepal /ˈsē-pəl/ đài hoa
77. Shoot apex /ˈshüt/…/ đỉnh sinh trưởng chồi
78. Spine /ˈspīn/ gai
79. Stamen /ˈstā-mən/ nhị hoa
17


80. Starch /ˈstärch/ tinh bột
81. Stele /ˈstēl/ lõi của cây (phần lõi thực và mạch)
82. Stem /ˈstem/ thân
83. Stoma /ˈstō-mə/ khí khổng
84. Stomata /ˈstō-mə-tə/ những khí khổng
85. Storage /ˈstȯr-ij/ tích trữ
86. Structure /ˈstrək-chər/ cấu trúc
87. Sugar /ˈsh -gər/ đường
88. Sympodial plants /sim-ˈpō-dē-ə/…/ thực vật có kiểu sinh trưởng hợp gốc (chồi bên)
89. Tendril /ˈten-drəl/ tua cuốn
90. Transport /trans-ˈpȯrt/ vận chuyển

91. Trichome /ˈtri-kōm/ gai
92. Undifferentiated /ən-di-fə-ˈren-shē-ā-təd/ khơng biệt hóa
93. Vacuole /ˈva-kyə-wōl/ không bào
94. Vascular tissue /ˈva-skyə-lər/ ˈti-shü/ mô mạch
Xylem /ˈzī-ləm/ mạch xylem1.2.3. Grammar
G1. Compound adjective: Adjective-Ved (past participle) such as short-lived
Root hairs are outgrowth of epidermal cells, fragile and short-lived.
G2. Because of noun
Because of these reasons, plants need to constantly renew themselves through localized
growth in meristems.
G3. Such as noun(s)
Determinate meristems are designed to produce structures of a certain size, such as leaves
and flowers.
G4. Differ in noun(s)
Higher plants much differ in size and appearance.
G5. In order to verb
Since rooting to one spot, plants adapt to the conditional changes in order to survive.

1.2.4. Problems
P1. Write down the pronunciation and Vietnamese meaning of words

18


1. Angiosperms

29. Organ

2. Cambial cyclinder

30. Parenchyma

3. Carpel

31. Pericarp

4. Chloroplast

32. Pericycle

5. Chromoplast

33. Petal

6. Cork cambium

34. Petiol

7. Cork

35. Phelloderm

8. Cortex

36. Phloem

9. Dermal

37. Photosynthesis

10. Determinate meristem

38. Pith

11. Dicotyledonous plants

39. Procambium

12. Digestive enzyme

40. Protoderm

13. Dispersal

41. Reproduction

14. Epidermis

42. Root cap

15. Fertilize

43. Root hair

16. Germination

44. Sclerenchyma

17. Ground meristem

45. Sepal

18. Ground

46. Spine

19. Guard cell

47. Stamen

20. Isodiametric cell

48. Stem

21. Lamina

49. Stinging nettle

22. Leaves

50. Stoma

23. Meristem

51. Sympodial plants

24. Monocotyledonous

52. Tendril

25. Monopodial plants

53. Transport system

26. Multistep meristem

54. Trichome

27. Nut

55. Vacuole

28. Nutrient
P2. Rearrange the given hints to make a sentence
1. the phloem and xylem/ higher plants have two transport organizations/ in a vascular tissue
19


2. the cuticle is transparent/ then come to photosynthetic tissues beneath/ so light could
pass through and
3. epidermis was the outermost cell layers of the primary body of plants/ in herbaceous
plants/ and it wraps leaves, stems and roots
4. The meristems are undifferentiated cells and their activity happens in early embryogenesis
5. plants/ including dermal to cover the plant surface, ground to store and support
materials, vascular to transport substances/ are constructed of tissues
6. stems/ raise leaves in a hierarchy arrangement to maximally expose to sunlight, and also
flowers to attract pollinators/ and their branches
7. leaves/ but they/ are modified to do protection (spines, bud scales), support (tendrils),
storage, nitrogen requirement (insect trap leaves) and pollinations (flower petals)/ are
responsible for photosynthates

8. flowers are designed/ they have/ concentric rings of sepals, petals, stamens and carpels/
for sexual reproduction
P3. Read the paragraphs and translate the sentences to Vietnamese
1. Higher plants have two transport organizations, the phloem and xylem, in a vascular
tissue.
2. They develop and elongate side by side in the stem, roots and branches. Xylem
transports water and minerals from root toward the other organs of the plant.
3. Phloem does the transportation of photosynthetic products, mainly sugars and amino
acids from the leaves to the other organs and tissues of the plant.
4. The cells are long-tubular and joined end to end. That is why they are able to transport
the substrate molecules.
5. Leaves are responsible for photosynthates but they are modified to do protection (spines,
bud scales), support (tendrils), storage, nitrogen requirement (insect trap leaves) and
pollinations (flower petals).
6. Leaves of dicotyledonous plants have wide surfaces to optimize photosynthesis and
expose lots of chlorophyll to light.
7. They also evaporate heat and wind forces, maintain water, exchange gases and elevate
pathogens. The leaf blade (lamina) stretches away from the stem by a flexible leaf stalk
(petiole).

20


P4. Understand the biological content
1. What organs are usually there in a higher plant?
2. In a cross-section of a plant stem, what are the tissues you could see?
3. What are the functions of leaves?
4. What are the functions of flowers?
5. How do plants transport water and minerals?
6. How do plants transfort photosynthetic metabolites?

P5. Let people know the word/sentence that you have listened to the clips

1.2.5. Text in Vietnamese
T2.1. Giới thiệu. Thực vật bậc cao có nhiều kích thước và hình dáng khác nhau và chúng
được xây dựng từ những lớp mơ bì phủ bề mặt cây, mơ cơ bản lưu trữ và hỗ trợ các
chất, và mô mạch vận chuyển các phân tử. Các mô này được sắp xếp để tạo ra những
cơ quan sinh dưỡng: Rễ, cung cấp nước, chất dinh dưỡng và neo giữ; thân cây, thực
hiện hỗ trợ; và lá, sản xuất thức ăn cho sự tăng trưởng. Trong thời gian rất dài, các cơ
quan được phát triển có chức năng khác nhau. Ví dụ, hoa của thực vật hạt kín là những
chiếc lá được sửa đổi để thực hiện sinh sản.
T2.2. Những mô phân sinh được tạo từ những nhóm tế bào mà chúng kiểm sốt một phần
sự tăng trưởng và phát triển của tất cả các mô và cơ quan trong thực vật. Dưới đây là
một mô tả ngắn gọn về mô phân sinh, cấu trúc và chức năng của các mô và cơ quan.
Sau cùng, đó là phần giới thiệu về cấu trúc của quả và hạt và biến đổi chúng để phân
tán. Hình 1.2 minh họa các cấu trúc cơ bản của cây.
T2.3. Những mơ phân sinh. Vì cắm chốt ở một điểm, thực vật thích nghi với những thay
đổi điều kiện sống để sống. Chúng nhất định cần có khả năng tái sinh những phần bị
mất hoặc tổn thương trong quá trình phát triển và tiếp tục tạo hoa và hạt giống. Vì
những lý do này, thực vật cần liên tục làm mới mình thơng qua sự tăng trưởng trong mơ
phân sinh. Những mô phân sinh là những tế bào không được biệt hóa. Những mơ phân
sinh giới hạn thì dành cho những cấu trúc có kích thước nhất định như hoa và lá.
T2.4. Tất cả những cái lá trên cây tương tự nhau vì hoạt động hiệu quả của các mơ phân
sinh giới hạn tạo ra những bản sao cấu trúc. Những mô phân sinh không giới hạn là
nguồn của những tế bào rất mới, việc này làm tăng chiều dài (những đỉnh) hoặc chu vi
(những tầng phát sinh thân). Hoạt động của mô phân sinh sớm xảy ra trong quá trình
tạo phơi. Thực vật có hai mơ phân sinh cơ bản trong q trình phát triển phơi thai. Mơ
phân sinh cơ bản tạo ra vỏ và lõi và mô phân sinh mạch tạo ra các mô mạch dẫn. Một
số thực vật có một mơ phân sinh sơ khai được tạo ra trong những cái noãn 16 tế bào.
Tám tế bào ở lớp ngồi trở thành mơ phân sinh chính cho lớp biểu bì của cây.

21


T2.5. Trong chồi và rễ, những nhóm tế bào mơ phân sinh, được gọi là mô phân sinh đỉnh,
làm tăng chiều dài của cây và chồi nách tạo ra các nhánh. Trong các loại cỏ, mơ phân
sinh lóng khu trú trong các nốt của thân và trong gốc lá và tạo ra sự kéo dài của các cơ
quan.
T2.6. Rất nhiều cây một lá mầm chỉ có mơ phân sinh sơ cấp và thiếu sự phát triển thứ cấp.
Mô phân sinh mạch sản xuất xylem vào phía bên trong và phloem hướng ra phía bên
ngồi của thân và rễ. Mơ phân sinh này nằm giữa các mô được sinh ra từ chính nó, do
đó là một mơ phân giữa (mơ phân sinh lóng). Các mơ phân sinh sơ cấp khơng cung cấp
các tế bào mới và biến mất ở các giai đoạn phát triển nhất định trong khi đó mơ phân
sinh mạch khơng giới hạn về chức năng của nó (Hình 1.3).
T2.7. Thực vật dễ bị đột biến vì chúng sống lâu và phải đối mặt với tia cực tím ion hóa từ
mặt trời. Những đột biến dường như xảy ra khi các tế bào thực hiện sự phân chia của
chúng, vì vậy đối với thực vật, sự phân chia tế bào càng ít thì càng tốt cho sự phát triển
của chúng. Những mô phân sinh bảo vệ thực vật khỏi sự lặp đi lặp lại của phân chia tế
bào, làm giảm khả năng đột biến. Vì thực vật địi hỏi sự tăng trưởng trong mô phân
sinh, điều này khiến cây có nguy cơ tích lũy các đột biến phân bào nếu chúng sinh sôi
nảy nở vô tận cho cùng một dòng tế bào. Để tránh vấn đề này, thực vật có nhiều mơ
sinh phân đa bậc những mơ này thực hiện tạo các mơ mạch thứ cấp (Hình 1.4).
T2.8. Các lớp bì. Thực vật được bao gói lại trong những lớp tế bào được bảo vệ. Biểu bì là
những lớp tế bào ngoài cùng của cơ thể sơ cấp của thực vật và trong các loại cây thân
thảo, nó bọc lá, thân và rễ. Một số thực vật có độ dày một lớp tế bào (uniseriate) và một
số khác có nhiều lớp (muliseriate). Lớp biểu bì được phủ cutin, nên được gọi là lớp
cutin, nó được làm từ chất béo và khó tiêu hóa đối với những mầm bệnh. Biểu bì gồm
những phân tử mạch sáp dài làm cho nó khơng thể thấm nước.
T2.9. Biểu bì trong suốt, vì vậy ánh sáng có thể đi qua và sau đó đến các mơ quang hợp
bên dưới. Nó bảo vệ cây khỏi tia cực tím, yếu tố gây đột biến. Lớp biểu bì bao gồm cả
khí khổng trao đổi khí giữa thực vật và khơng khí xung quanh. Mỗi khí khổng có một

cặp tế bào bảo vệ với hình dạng hạt đậu. Những tế bào bảo vệ có thể uốn cong để tạo ra
lỗ. Chúng có những hạt nhân lớn và những lục lạp.
T2.10. Những cái lông xuất phát từ những tế bào biểu bì và hướng ra ngồi mơi trường
xung quanh. Chúng được hình thành bởi một nhóm các tế bào được phân chia lặp đi lặp
lại. Những chức năng của lơng bao gồm che bóng bề mặt thực vật, giảm chuyển động
khơng khí và bảo vệ cây khỏi cơn trùng và động vật ăn cây cỏ. Những lông trên lá của
cây Drosera ăn côn trùng bài tiết một loại mật hoa dính để quyến rũ và giữ cơn trùng,
sau đó cong vào bên trong để bẫy chúng, giải phóng các enzym tiêu hóa để hấp thụ chất
dinh dưỡng từ con mồi.
22


T2.11. Nhu mô là một mô cơ bản được cấu tạo từ các tế bào kiểu “lan tỏa” khơng biệt
hóa. Chúng có khơng bào lớn được bao quanh bởi tế bào chất mỏng và chiếm rất nhiều
vỏ và thân của thân và rễ.
T2.12. Mơ mạch. Thực vật bậc cao có hai cơ quan vận chuyển, phloem và xylem, trong
một mô mạch. Chúng phát triển và kéo dài cạnh nhau trong thân, rễ và cành. Xylem vận
chuyển nước và khoáng chất từ rễ đến các cơ quan khác của cây. Phloem vận chuyển
các sản phẩm quang hợp, chủ yếu là đường và axit amin từ lá đến các cơ quan và mơ
khác của cây. Các tế bào có hình ống dài và nối từ đầu đến cuối. Đó là lý do tại sao
chúng có thể vận chuyển những phân tử.
T2.13. Hệ thống cơ quan. Rễ neo giữ cây vào đất, hấp thụ các ion khoáng và nước. Rễ
cũng tạo ra những yếu tố sinh trưởng và lưu trữ đường và khởi động. Về cấu trúc, mỗi
rễ có bốn vùng, chóp có chóp rễ sẽ hấp thụ nước và các ion khống từ mơi trường bên
ngồi vào gốc. Tiếp theo là các vùng kéo dài và lông rễ. Lông rễ là sự phát triển hướng
ngồi của các tế bào biểu bì, mỏng manh và sống ngắn. Vùng gốc bên hoặc vùng
trưởng thành bao gồm nội bì để bao quanh cái lõi (Hình 1.5).
T2.14. Những thân cây và những cái nhánh của chúng sinh ra lá theo cách sắp xếp thứ bậc
để tiếp xúc tối đa với ánh sáng mặt trời, và cũng là hoa để thu hút thụ phấn. Những cái
nhánh mọc lên từ chồi đỉnh và chồi nách với bốn kiểu đã được xác định. Thực vật có

kiểu một trục có mô phân sinh đỉnh chồi hoạt động và chồi nách là thứ yếu và được
kiểm sốt bởi đỉnh chồi chính. Ở thực vật có kiểu sinh trưởng hợp gốc, đỉnh chồi phát
triển sinh sản hoặc dừng lại. Một chồi nách phát triển để trở thành thân chính.
T2.15. Những cái lá chịu trách nhiệm cho quang hợp nhưng chúng được sửa đổi để bảo vệ
(gai, vảy), hỗ trợ (gân), lưu trữ, có nhu cầu nitơ (lá bẫy cơn trùng) và thụ phấn (cánh
hoa). Những cái lá của cây hai lá mầm có bề mặt rộng để tối ưu hóa q trình quang
hợp và bộc lộ rất nhiều diệp lục ra ánh sáng. Chúng cũng làm bay hơi các lực nhiệt và
gió, duy trì nước, trao đổi khí và xua đuổi mầm bệnh. Phiến lá (lamina) kéo dài ra khỏi
thân bằng cuống lá có thể cong gập (cuống lá).
T2.16. Hoa được tạo ra cho sinh sản hữu tính. Chúng có các vịng đồng tâm của lá đài,
cánh hoa, nhị hoa và mộc. Những lá đài xanh lá cây hầu hết giống với những cái lá,
cánh hoa và lá đài (kiểu cánh tràng) có màu khơng có mơ dậu, chút ít mơ cứng và
những sắc lạp. Trong thực vật học, một quả là một buồng trứng trưởng thành của thực
vật hạt kín. Thành buồng trứng dày lên tạo thành ba lớp. Hạt giống là nỗn thụ tinh và
trưởng thành của một bơng hoa. Một hạt giống có một phơi cây đang ở trạng thái nghỉ
trước khi nảy mầm.
23


1.3. Animals: Anatomy and Physiology
1.3.1. Text in English
Literature. Essential Biology with Physiology (Neil A. Campbell, 2004).
T3.1. The cell is the basic building structure of living organisms. In multicellular
organisms such as animals, a tissue is assembled by many structurally-similar cells to
perform specific functions. The structure of the cells usually enables them to handle the
specific functions. An individual animal has four main kinds of tissues: epithelial tissue,
connective tissue, muscle tissue and nervous tissue.

Figure 1.6. Epithelial tissue. Epithelium is found in a variety of body structures,
including the skin and the linings of most organs. The epidermis of the skin is

made up of layers of tightly packed epithelial cells

24


T3.2. Epithelial tissue (or epithelium) encloses the body surface and lines organs and body
cavities (Figure 1.6). The outermost sheet of skin, heart cavity, blood vessels, digestive
tract, respiratory tract are the epithelial tissue. The epithelial tissue creates glands such
as sweat glands and breast glands in animals. The epithelial cells are tightly stick
together, forming a continuous sheet to protect the inner body.
T3.3. The surface-covering epithelium needs to renew itself because old cells are shaded
and new cells are born. Hot liquid or sharp snacks destroy the epithelial cells lining the
mouth. The cells must be renewed by rapid cell divisions in every two weeks. Such the
cell divisions enhance the development of epithelial cancer which is called carcinomas
in skin, lung and breast.
T3.4. In contrast to epithelia, in which the cells are together packed, connective tissues are
constructed by spare cells scattering through extracellular matrices. A matrix is a
mixture of protein fibers that are embedded in a base such as a liquid in blood, jellylike
in an adipose tissue or solid in bone.

Figure 1.7. Types of connective tissues. (a) Loose connective tissue under skin;
(b) Adipose tissue; (c) blood; (d) Fibrous connective tissue forming tendons;
(e) Cartilage at the end of bones; (f) Bone

25