Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (796 KB, 22 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
1
2
<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>
a) Viết tọa độ của các điểm <b>A, B , C, D, E, F</b> trong hình vẽ sau:
b) Em có nhận xét gì về vị trí của điểm <b>B, D</b>.
<b>?</b>
<b>(1;2)</b>
<b>(-2;-2)</b>
<b>B(0;3)</b>
<b>(-3;1)</b>
<b>D(3;0)</b>
<b>(2;-1)</b>
Điểm có hồnh độ
bằng <b>0</b> thì nằm trên
trục tung
Điểm có tung độ
bằng <b>0</b> thì nằm trên
3
0
<b> y</b>
<b>x</b>
1 2 3
-1
-2
-3
-1
-2
1
3
4
2
Mặt phẳng tọa
độ biểu diễn
quan hệ x và y
Mặt phẳng tọa
độ biểu diễn
quan hệ s và t
<b>t (h)</b>
<b>O</b>
<b>S (km)</b>
<b>1</b> <b>2</b> <b>3</b>
4
<i>Hàm số <b>y = fx</b> được cho bằng bảng sau</i>
<b>x</b> <b>- 2</b> <b>- 1</b> <b>0</b> <b>0,5</b> <b>1,5</b>
<b>y</b> <b>3</b> <b>2</b> <b>- 1</b> <b>1</b> <b>- 2</b>
a) Viết tập hợp {(x; y)} các cặp giá trị tương ứng của x và y xác định hàm số trên;
b) Vẽ một hệ trục tọa độ Oxy và đánh dấu các điểm có tọa độ là các cặp số trên.
<b>?1</b>
<b>1. Đồ thị hàm số là gì?</b>
<i><b>* Định nghĩa : Đồ thị hàm số </b></i><b>y = f(x)</b> là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp
giá trị tương ứng <b>(x; y)</b> trên mặt phẳng tọa độ.
5
? Có mấy cách cho một hàm số
<i><b>Trả lời:</b></i> Có hai cách cho hàm số:
<b>Cho bằng bảng</b> <b><sub>Cho bằng cơng thức</sub></b>
<i><b>Ví dụ:</b></i> <i><b><sub>Ví dụ:</sub></b></i>
<b>x</b> <b>- 2</b> <b>- 1</b> <b>0</b> <b>0,5</b> <b>1,5</b>
<b>y</b> <b>3</b> <b>2</b> <b>- 1</b> <b>1</b> <b>- 2</b>
Cho hàm số <b>y = f(x) = </b>
<b>2x</b>
<i>Hàm số <b>y = f(x)</b> được cho bằng bảng sau:</i>
4
Viết tập hợp {(x; y)} các cặp giá trị tương ứng
của x và y xác định hàm số trên.
a) Tính f(1); f(-2)
6
<b>0,5</b>
<b>1,5</b>
<b>1</b>
<b>2</b>
<b>3</b>
<b>-2</b> <b>-1</b> <b>3</b>
<b>-3</b>
<b>y</b>
<b>2</b>
<b>-1</b>
<b>-3</b>
<b>-2</b>
<b>1</b>
<b>O</b> <b><sub>x</sub></b>
<b>x</b> <b>- 2</b> <b>- 1</b> <b>0</b> <b>0,5</b> <b>1,5</b>
<b>y</b> <b>3</b> <b>2</b> <b>- 1</b> <b>1</b> <b>- 2</b>
<b>M(-2;3) N(-1;2)</b> <b>P(0;-1)</b> <b>Q(0,5;1)</b> <b>R(1,5;-2)</b>
<i><b>Ví dụ 1:</b></i> Vẽ đồ thị của hàm số <b>y = f(x)</b> được
cho bằng bảng sau:
<b>M</b>
<b>N</b>
<b>P</b>
<b>Q</b>
<b>R</b>
<i>Hàm số <b>y = fx</b> được cho bằng bảng sau:</i>
<b>x</b> <b>- 2</b> <b>- 1</b> <b>0</b> <b>0,5</b> <b>1,5</b>
<b>y</b> <b>3</b> <b>2</b> <b>- 1</b> <b>1</b> <b>- 2</b>
a) Viết tập hợp {(x; y)} các cặp giá trị tương
ứng của x và y xác định hàm số trên;
b) Vẽ một hệ trục tọa độ Oxy và đánh dấu các
điểm có tọa độ là các cặp số trên.
7
<b>Biểu diễn sự thay đổi </b>
<b>Biểu diễn sự thay đổi </b>
<b>Giá Xăng – Dầu theo thời gian</b>
10
<b>Biểu diễn sự thay đổi </b>
<b>Nhiệt độ theo thời gian</b>
<b>Biểu diễn</b>
<b>Biểu diễn quan hệ giữa các đại lượng toán học</b>
12
Cho hàm số <b>y = 2x</b>
a) Viết năm cặp số (x; y) với x = -2; -1; 0; 1; 2;
b) Biểu diễn các cặp số đó trên mặt phẳng tọa độ Oxy;
c) Vẽ đường thẳng qua hai điểm (-2;-4); (2;4).
Kiểm tra bằng thước thẳng xem các điểm còn lại có nằm trên đường thẳng đó hay
khơng ?
<b>1. Đồ thị hàm số là gì?</b>
13
1
2
3
-2 -1
3
-3
<b>y</b>
2
-1
<b>x</b>
-3
-2
1
<b>O</b>
-4
4
<b>Đồ thị hàm số:</b>
<b> y = 2x</b>
<b>Hàm số: y = 2x</b>
Với x= -2 ta được y = -4,
hay ta có <b>A(-2, -4)</b>
Với x= -1 ta được y = -2,
hay ta có <b>B(-1, -2)</b>
Với x= 0 ta được y = 0,
hay ta có <b>C(0, 0)</b>
Với x= 1 ta được y = 2,
hay ta có <b>D(1, 2)</b>
Với x= 2 ta được y = 4,
hay ta có <b>E(2, 4)</b>
<b>A(-2, -4)</b>
<b>B(-1, -2)</b>
<b>C(0, 0)</b>
<b>D(1, 2)</b>
14
1
2
3
-2 -1
3
-3
<b>y</b>
2
-1
<b>x</b>
<b>Đồ thị hàm số:</b>
<b> y = 2x</b>
<b>A(-2, -4)</b>
<b>B(-1, -2)</b>
<b>C(0, 0)</b>
<b>D(1, 2)</b>
<b>E(2, 4)</b>
1
2
3
-2 -1
3
-3
<b>y</b>
2
-1
<b>x</b>
-3
-2
1
<b>O</b>
-4
<b>Đồ thị hàm số:</b>
<b> y = -2x</b>
<b>A(2, -4)</b>
<b>B(1, -2)</b>
<b>C(0, 0)</b>
<b>D(-1, 2)</b>
<b>E(-2, 4)</b>
Cho hàm số y = -2x
Bạn Nam vẽ đồ thị hàm số y = -2x dã đúng chưa?
1
2
3
-2 -1
3
-3
<b>y</b>
2
-1
<b>x</b>
-3
-2
1
<b>Đồ thị hàm số:</b>
<b> y = -2x</b>
<b>A(2, -4)</b>
<b>B(1, -2)</b>
<b>C(0, 0)</b>
<b>D(-1, 2)</b>
<b>E(-2, 4)</b>
Cho hàm số y = -2x
Bạn Nam vẽ đồ thị hàm số y = -2x dã đúng chưa?
1
2
3
-2 -1
3
-3
<b>y</b>
2
-1
<b>x</b>
-3
<b>Đồ thị hàm số:</b>
<b> y = -2x</b>
<b>A(2, -4)</b>
<b>B(1, -2)</b>
<b>C(0, 0)</b>
<b>D(-1, 2)</b>
15
Từ khẳng định trên, để vẽ đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) ta cần biết mấy điểm
thuộc đồ thị
<i><b>Tổng quát :</b></i> <b>Đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) là đường thẳng đi qua gốc tọa độ.</b>
<b>Trả lời :</b>
Vì đồ thị của hàm số y = ax là đường thẳng luôn đi qua gốc tọa độ nên ta chỉ cần
xác định thêm một điểm <b>A</b> nào đó, khác điểm <b>O</b>.
16
<b>? 4.</b> Xét hàm số <b>y = 0,5 x</b>.
a) Hãy tìm một điểm <b>A</b> khác điểm <b>O</b> thuộc đồ thị của hàm số trên.
b) Đường thẳng <b>OA </b>có phải là đồ thị của hàm số y = <b>0,5x</b> hay khơng ?
a) <b>A (1; 0,5)</b>
<b>O</b>
1
0,5
-Thường lấy thêm điểm có tọa độ <b>(1, a)</b>
- Để vẽ đồ thị hàm số <b>y = ax (a ≠ 0)</b>
ta chỉ cần xác định thêm 1 điểm.
<i><b>* Lưu ý : </b></i>
<b>y</b>
<b>x</b>
<b>A</b>
<b>Đáp án:</b>
<b> y = 0,5x</b>
17
<i><b>Ví dụ 2 : Vẽ đồ thị của hàm số : y = - 1,5x </b></i>
<b>Giải :</b>
Vẽ hệ trục tọa độ Oxy <i>(hình 24)</i>
Với x = -2 ta được y = 3, điểm A(-2; 3)
thuộc đồ thị của hàm số y = -1,5x.
Vậy đường thẳng OA là đồ thị của
hàm số đã cho.
x
y
y = -1,5 x
O
A
1 2 3
-1
-2
-3
-1
-2
-3
1
2
<i><b>Bước 2:</b></i> Vẽ hệ trục tọa độ Oxy
<i><b>Bước 1:</b></i> Xác định 1 điểm thuộc đồ thị
hàm số
Cho x = -2 ta được y = 3. Hay A(-2; 3)
<i><b>Bước 3:</b></i> Biểu diễn điểm A(-2, 3) trên
mặt phẳng tọa độ
18
<i><b>* Định nghĩa :</b></i> Đồ thị hàm số <b>y = f(x)</b> là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các
cặp giá trị tương ứng <b>(x; y)</b> trên mặt phẳng tọa độ.
<i><b>* Tổng quát :</b></i> Đồ thị hàm số <b>y = ax (a ≠ 0)</b> là đường thẳng đi qua gốc tọa độ
<b>O(0;0)</b>.
<i><b>* Các bước vẽ đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) :</b></i>
<i><b>-Bước 1</b> :</i> Xác định 1 điểm thuộc đồ thị hàm số. Thường lấy điểm có tọa độ là
<b>A(1; a)</b>.
<i><b>-Bước 2</b><b> :</b></i> Biểu diễn điểm có tọa độ <b>A(1; a)</b> trên mặt phẳng tọa độ <b>Oxy</b>.
<i><b>-Bước 3</b><b> :</b></i> Nối điểm <b>A </b>với điểm gốc tọa độ <b>O</b> với nhau, ta được đồ thị của hàm số
<b>y = ax (a ≠ 0)</b>.
19
Vẽ trên cùng một hệ trục tọa độ Oxy đồ thị của các hàm số:
a) y = 3x
b) y = -2x
<b>Đáp án:</b>
a) Với hàm số y = 3x ta xác định thêm điểm A(1;3)
b) Với hàm số y = -2x ta xác định thêm điểm B(1;-2)
x
1
2
3
-2 <sub>-1</sub>
3
-3
y
2
-1
-3
-2
1
<b>O</b>
-4
<b>y = 3x</b>
<b>y = -2x</b>
<b>A</b>
<b>B</b>
20
Đồ thị của hàm số y = ax nằm ở những góc phần tư nào của mặt phẳng tạo độ Oxy
(h.25), nếu:
a) a > 0?
b) a < 0 ?
<b>O</b>
<b>y</b>
<i>Hình 25</i>
<b>IV</b>
<b>III</b>
<b>II</b> <b>I</b>
<b>1</b> <b>2</b> <b>3</b>
<b>-1</b>
<b>-2</b>
<b>-3</b>
<b>-1</b>
<b>-2</b>
<b>-3</b>
<b>1</b>
<b>2</b>
<b>3</b>
x
1
2
3
-2 <sub>-1</sub>
3
-3
y
2
<b>a > 0</b>
<b>a < 0</b>
21
22