Phương pháp luận nghiên cứu khoa học PTIT

HỌC VIỆN CƠNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THƠNG
KHOA TÀI CHÍNH KẾ TỐN
---oOo---

BÀI TIỂU LUẬN
MƠN: PHƯƠNG PHÁP LUẬN NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC

Họ tên
Mã sinh viên:
Lớp:
Ngày sinh:
Điện thoại:

Hà Nội, ngày 15 tháng 12 năm 2020
1


MỤC LỤC
Câu 1.
- Trình tự logic của NCKH……………..
- Phân tích các bước trong trình tự đó bằng ví dụ đề tài nghiên cứu mà anh/chị
đề xuất ở câu 3………………….
Câu 2.
Tìm kiếm 1 bài báo khoa học về chủ đề nghiên cứu mà anh/chị đang quan
tâm trong chuyên ngành học của mình (cùng chủ đề câu 3). Nghiên cứu bài
báo và xác định…………….
Câu 3.
Xây dựng đề xuất nghiên cứu về 1 vấn đề nghiên cứu trong chuyên ngành
học của anh/chị mà anh/chị quan tâm (theo mẫu)
………………………………………………………………

2


LỜI NÓI ĐẦU

Nghiên cứu khoa học (NCKH) là một hoạt động then chốt hàng đầu
trong những ngành khoa học. Kết quả từ NCKH là những phát hiện mới về kiến
thức, về bản chất sự vật, phát triển nhận thức khoa học về thế giới, sáng tạo
phương pháp và phương tiện kỹ thuật mới có giá trị cao.
Thực tế cho thấy, sinh viên khi bắt đầu làm luận văn tốt nghiệp và ngay cả
những người mới ra trường làm việc trong các cơ quan nghiên cứu địi hỏi
phải có kiến thức và có phương pháp NCKH. Vì vậy, mơn học phương pháp
NCKH học là nền tảng để trang bị cho các sinh viên tiếp cận NCKH.

3


ĐỀ BÀI
Câu 1:
- Trình tự logic của NCKH gồm những bước nào?
- Phân tích các bước trong trình tự đó bằng ví dụ đề tài nghiên cứu mà anh/chị đề
xuất ở câu 3
Câu 2:
Anh/chị hãy tìm kiếm 1 bài báo khoa học về chủ đề nghiên cứu mà anh/chị đang quan
tâm trong chuyên ngành học của mình (cùng chủ đề câu 3). Nghiên cứu bài báo và xác
định:
- Tên đề tài
- Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
- Đối tượng nghiên cứu

- Phạm vi nghiên cứu
- Câu hỏi nghiên cứu
- Giả thuyết nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu chính
- Đóng góp của đề tài
- Hạn chế của đề tài
Lưu ý: In và đóng kèm bài báo cùng với phần trả lời của câu 2, nếu khơng có bài
báo kèm theo sẽ khơng được tính điểm cho câu hỏi này.

Câu 3
Anh/chị hãy xây dựng đề xuất nghiên cứu về 1 vấn đề nghiên cứu trong chuyên
ngành học của anh/chị mà anh/chị quan tâm (theo mẫu).
4


BÀI LÀM
Câu 1: Trình tự logic của NCKH gồm những bước:
Bước 1: Phát hiện vấn đề, lựa chọn đề tài.
Bước 2: Xác định mục tiêu nghiên cứu/Đặt tên đề tài.
Bước 3: Nhận dạng/Đặt câu hỏi nghiên cứu.
Bước 4: Đưa luận điểm/Xây dựng giả thuyết nghiên cứu
Bước 5: Lựa chọn các phương pháp chứng minh giả thuyết.
Bước 6: Tìm kiếm các luận cứ để chứng minh luận điểm
Bước 7: Báo cáo/Công bố kết quả nghiên cứu (nghiệm thu).
1. Phát hiện vấn đề ( Problem ) nghiên cứu
- Vấn đề nghiên cứu: Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thơng tin, hệ
thống thơng tin kế tốn quản trị (HTTT KTQT) đã và đang trở thành một công cụ quản
lý khơng thể thiếu giúp các nhà quản trị có thể nhanh chóng đưa ra được các quyết
định chính xác và kịp thời, đạt được mục tiêu kinh doanh như mong đợi.
- Vấn đề thực tiễn: Để nâng cao hơn nữa chất lượng HTTT KTQT trong doanh

nghiệp, bài viết tập trung phát hiện và đề xuất các nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức
HTTT KTQT trong doanh nghiệp, để từ đó giúp các doanh nghiệp đưa ra các giải pháp
hữu hiệu, nhằm sắp xếp nguồn lực hợp lý phục vụ tốt hơn cho việc tổ chức hệ thống.
2.

Xác định mục tiêu nghiên cứu:

5


- Bài viết đưa ra một số gợi ý định hướng góp phần tăng cường tổ chức HTTT KTQT
tại các doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn hội nhập, tập trung phát hiện và đề xuất
các nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức HTTT KTQT trong doanh nghiệp, để từ đó giúp
các doanh nghiệp đưa ra các giải pháp hữu hiệu, nhằm sắp xếp nguồn lực hợp lý phục
vụ tốt hơn cho việc tổ chức hệ thống.
- Tên đề tài: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức hệ thống thơng tin kế
tốn quản trị trong các doanh nghiệp tại Việt Nam.

3. Nhận dạng/Đặt câu hỏi nghiên cứu.
- Nhận dạng vấn đề: HTTT KTQT trong các doanh nghiệp ở Việt Nam còn yếu
kém. Các chuẩn mực, quyết định, thơng tư hướng dẫn về kế tốn hiện nay chỉ tập trung
vào mảng kế tốn tài chính. KTQT vẫn tự thân các doanh nghiệp phải xây dựng. Vậy
nên đã đề xuất các nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức HTTT KTQT trong doanh nghiệp tai
Việt Nam.
- Đặt câu hỏi nghiên cứu:
+ Những nhân tố nào ảnh hưởng đến tổ chức HTTT KTQT trong các doanh nghiệp ở
Việt Nam?
+ Đề xuất các biện pháp góp phần tăng cường tổ chức HTTT KTQT tại các doanh
nghiệp Việt Nam trong giai đoạn hội nhập?
4. Đưa luận điểm/Xây dựng giả thuyết nghiên cứu:

Luận điểm :
Luận điểm 1: Bối cảnh hội nhập kinh tế của các diễn ra trên toàn bộ các doanh
nghiệp trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Luận điểm 2: Mơ hình nghiên cứu dựa trên nhiều góc độ khác nhau để có thể tiếp cận
1 cách rõ nét nhất về hệ thống tổ chức KTQT trong các doanh nghiệp tại Việt Nam.
Luận điểm 3: Đề xuất mơ hình nghiên cứu, giải pháp HTTT KTQT tại Việt Nam.

6


Xây dựng giả thuyết nghiên cứu:
+ Tổ chức hệ thống, sự phù hợp và hiệu quả của hệ thống
+ Thiết kế và xây dựng hệ thống, chất lượng hệ thống, thực hiện hệ thống.
 Tác giả sẽ tổng hợp tất cả các giả thuyết trên để có thể phát hiện ra các nhân tố
mới ảnh hưởng tới tổ chức HTTT KTQT tại các doanh nghiệp.
5.

Lựa chọn các phương pháp chứng minh giả thuyết.
Bằng phương pháp định tính và định lượng, các nghiên cứu trước được xem xét và
đánh giá các nhân tố ảnh hưởng tới HTTT KT nói chung và KTQT nói riêng ở nhiều
khía cạnh khác nhau.

6. Tìm kiếm các luận cứ để chứng minh luận điểm
 Jong-Min Choe (1996) đã tiến hành một nghiên cứu nhằm xem xét mối quan hệ giữa
những nhân tố ảnh hưởng và hiệu quả của HTTT KT. Các nhân tố đưa ra trong
nghiên cứu này gồm có: Sự hỗ trợ của nhà quản trị cấp cao ,Trình độ cơng nghệ của
nhân viên HTTT, Sự tham gia của người sử dụng,Trình độ học vấn của người sử
dụng ,Những cam kết trong điều hành , Bố trí phịng HTTT, Chuẩn hóa việc phát
triển hệ thống, Quy mô doanh nghiệp.
 Nghiên cứu của Noor Azizi Ismail và cộng sự (2007) đã đưa ra cách nhìn nhận về sự

phù hợp của HTTT KT và gợi ý một số các nhân tố ảnh hưởng tới sự phù hợp của hệ
thống này. Mơ hình nhóm tác giả đưa ra bao gồm 6 nhân tố ảnh hưởng là sự phức tạp
của CNTT, kiến thức nhà quản trị, cam kết nhà quản trị, sự tư vấn bên trong doanh
nghiệp, sự tư vấn bên ngồi doanh nghiệp, quy mơ doanh nghiệp .
 Sri Dewi Anggadini (2014) đã nghiên cứu để đánh giá ảnh hưởng của nhân tố Sự hỗ
trợ của nhà quản trị cấp cao (Top management support) và Kiểm soát nội bộ (Internal
control) tới Chất lượng HTTT KT và tiếp tục tác động tới chất lượng thơng tin kế
tốn.
7. Báo cáo/Cơng bố kết quả nghiên cứu (nghiệm thu).
 Sự mở cửa và giao lưu kinh tế đang là sự lựa chọn chính sách để phát triển đất nước.
Các doanh nghiệp khơng còn cách nào khác là phải nỗ lực cải tiến mọi mặt hoạt động
7


sản xuất kinh doanh để tìm được chỗ đứng của mình trên thị trường trong nước cũng
như khu vực và trên thế giới. Việc phát hiện và khám phá các nhân tố ảnh hưởng tới
tổ chức HTTT KTQT là quan trọng và cấp thiết.
 Điều này giúp cho các doanh nghiệp nhận thức được các nguyên nhân tác động và
cũng là những gợi ý về biện pháp để khắc phục những hạn chế và yếu kém trong tổ
chức HTTT KTQT hiện đang còn là một thực trạng tại các doanh nghiệp ở Việt Nam.
Câu 2:
Anh/chị hãy tìm kiếm 1 bài báo khoa học về chủ đề nghiên cứu mà anh/chị đang quan
tâm trong chuyên ngành học của mình (cùng chủ đề câu 3). Nghiên cứu bài báo và xác
định:
- Tên đề tài: Tổ chức hệ thống xử lý thông tin kế tốn phục vụ quản trị chi phí: Nghiên
cứu tại các doanh nghiệp xây lắp.

- Mục tiêu nghiên cứu của đề tài:
 Vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin phục vụ cho quản lý các hoạt động
kinh doanh của đơn vị

 Nhằm thúc đẩy sự phát triển của hệ thống thơng tin KTQT chi phí, giúp nhà quản trị
kiểm sốt chi phí, nâng cao được lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập
- Đối tượng nghiên cứu : Hệ thống thơng tin kế tốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt
Nam
- Phạm vi nghiên cứu: Doanh nghiệp xây lắp vừa và nhỏ tại Việt Nam.
- Câu hỏi nghiên cứu:
 Quy trình thu thập - xử lý - cung cấp thơng tin kế tốn quản trị chi phí như thế nào.
 Các nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức hệ thống thơng tin kế tốn quản trị chi phí trong
doanh nghiệp

8


 Thực trạng tổ chức hệ thống thông tin kế tốn quản trị chi phí trong các doanh nghiệp
Việt Nam
 Giải pháp hồn thiện tổ chức hệ thống thơng tin kế tốn quản trị chi phí trong các
doanh nghiệp Việt Nam
- Giả thuyết nghiên cứu:
Thông tin về hoạt động SXKD nói chung và thơng tin về chi phí nói riêng trong các
DNVT sẽ đóng vai trị rất quan trọng giúp các nhà quản trị kiểm sốt tốt chi phí, tạo ra
nhiều giá trị gia tăng (GTGT) cho cả DN và khách hàng. Tổ chức hệ thống thơng tin kế
tốn, đặc biệt là tổ chức hệ thống thông tin KTQT 2 chi phí một cách khoa học, hợp lý
sẽ giúp cho các DNVT nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, cung cấp các thông tin
đáng tin cậy cho nhà quản trị.
- Phương pháp nghiên cứu chính :
Phương pháp tiếp cận đã trình bày nội dung hệ thống thơng tin KTQT theo một cách
tiếp cận dựa trên tiến trình cung cấp thơng tin. Khi đó, hệ thống thơng tin KTQT trong
DN sẽ gồm 4 phân hệ: phân hệ thu thập dữ liệu, phân hệ xử lý dữ liệu, phân hệ cung cấp
thơng tin, phân hệ lưu trữ dữ liệu
- Đóng góp của đề tài:

Luận án đã đề xuất nhóm các giải pháp về hoàn thiện phân hệ thu thập dữ liệu, gồm
hoàn thiện nội dung dữ liệu cần thu thập, hoàn thiện phương pháp thu thập dữ liệu; hoàn
thiện phân hệ xử lý dữ liệu để phục vụ mục đích lập dự tốn, mục đích kiểm sốt chi
phí, mục đích ra quyết 6 định; hồn thiện phân hệ cung cấp thơng tin, gồm thơng tin dự
tốn, thơng tin thực hiện; hồn thiện phân hệ lưu trữ thông tin
- Hạn chế của đề tài: Các giải pháp cần có điều kiện chi phí khả thi, rõ ràng để có thể
hồn thiện nghiên cứu 1 cách thành công.

Câu 3

9


Anh/chị hãy xây dựng đề xuất nghiên cứu về 1 vấn đề nghiên cứu trong chuyên
ngành học của anh/chị mà anh/chị quan tâm (theo mẫu).
1. Tên đề tài: Hoàn thiện tổ chức hệ thống thơng tin kế tốn quản trị của các doanh
nghiệp tại Việt Nam.
2. Mục tiêu nghiên cứu:
 Xây dựng, hoàn thành và áp dụng được HTTT KTQT vào các doanh nghiệp tại Việt
Nam
 Đưa ra được các nhân tố ảnh hưởng đến HTTTKT tại các doanh nghiệp ở Việt Nam
 Hoàn thiện nghiên cứu để thúc đẩy sự phát triển của hệ thống thơng tin KTQT chi
phí, giúp nhà quản trị kiểm sốt chi phí, nâng cao được lợi thế cạnh tranh trong bối
cảnh hội nhập.
3. Đối tượng nghiên cứu
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam đang trên đà phát triển, có xu hướng hội
nhập trên toàn thế giới.
4. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp hồn
thiện tổ chức hệ thống thơng tin kế toán quản trị trong các doanh nghiệp tại Viện

Nam
5. Dự kiến kết quả
 Với việc vận hành giải pháp, thơng tin được tích hợp từ nhân sự đến sản xuất, kinh
doanh và tài chính, điều này tạo điều kiện rất thuận lợi trong việc thu nhận, xử lý và
cung cấp thơng tin trên phạm vi tồn DN
 Nhân viên KTQT được trang bị cả về chuyên môn nghiệp vụ và chuyên môn lĩnh vực
liên quan. Sự phân công công việc giữa các bộ phận trong các doanh nghiệp tương
đối rõ ràng tránh nhiệm, quyền hạn về thu nhận, xử lý và cung cấp thơng tin giữa
phịng kế tốn, các phòng ban, bộ phận liên quan được quy định một cách cụ thể. Tổ
chức bộ máy kế toán quản trị theo hình thức kết hợp, bộ máy gọn nhẹ, tiết kiệm chi
phí đảm bảo cung cấp thơng tin thiết thực, hữu ích cho quản lý, tránh chồng chéo khi
phân cơng cơng việc.
 Tổ chức quy trình xử lý HTTT kế tốn quản trị khoa học, dựa trên ứng dụng cơng
nghệ hiện đại, đảm bảo cho việc thu nhận, xử lý, cung cấp, lưu trữ và kiểm sốt thơng

10


tin. Thông tin KTQT đã được thiết lập một cách khoa học, tạo điều kiện thuận lợi
trong việc sử dụng thông tin thực hiện các mục tiêu quản lý hiệu quả.
6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
 Thiết lập theo hướng cung cấp để đo lường hiệu quả của từng chiến lược, đánh giá
khả năng sử dụng nguồn lực, phân tích khả năng tài chính và rủi ro tài chính cho từng
phương án để thực hiện chiến lược phát triển.
 Hồn thiện thiết lập HTTT kiểm sốt thực hiện mục tiêu chiến lược.
7. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Nghiên cứu tổng quan các cơng trình về tổ chức hệ thống thơng tin kế tốn quản trị
trong và ngồi nước, nhận thấy một số vấn đề mà các nghiên cứu trước chưa đề cập
đến hoặc có đề cập nhưng cịn khái qt.
Thứ nhất, chưa có cơng trình nào thực sự tiếp cận tổ chức hệ thống thơng tin kế tốn

quản trị dưới góc độ lý thuyết hệ thống, tổ chức hệ thống để nghiên cứu một cách
tồn diện tiến trình tổ chức hệ thống thơng tin kế tốn quản trị nhằm cung cấp thông
tin cho quản trị doanh nghiệp thực hiện mục tiêu hoạch định, kiểm soát thực thi chiến
lược và ra quyết định, nếu có thì cũng chỉ dừng lại ở mức độ khái qt.
Thứ hai, chưa có cơng trình nào nghiên cứu tổ chức hệ thống thơng tin kế tốn quản
trị trong mơi trường ứng dụng hệ thống ERP. Hệ thống thơng tin kế tốn quản trị cần
phải được nghiên cứu trong môi trường vận hành giải pháp ERP để tích hợp hệ thống
thơng tin của các bộ phận, kiểm sốt và sử dụng thơng tin kế tốn quản trị phục vụ
cho việc ra quyết định quản lý một cách kịp thời và chính xác.
Thứ ba, các cơng trình nghiên cứu về hệ thống thơng tin kế tốn quản trị trên góc độ
tiếp cận theo tiến trình thơng tin đã đưa ra nhiều quan điểm về chu trình thơng tin kế
tốn quản trị. Tổ chức hệ thống thơng tin kế toán quản trị cần phải được nghiên cứu
trên cả góc độ tạo lập thơng tin và góc độ sử dụng thông tin.
8. Dự kiến phương pháp nghiên cứu
Để thu thập thơng tin cho q trình nghiên cứu luận án sử dụng phương pháp nghiên
cứu định tính, cụ thể:
+ Phương pháp tra cứu tài liệu
+ Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp
+ Phương pháp xử lý và phân tích thơng tin
11


9. Kế hoạch thực hiện

ST
T

Nội dung thực hiện

1

Xây dựng và duyệt đề cương

2

nghiên cứu
Nghiên cứu vấn đề lý thuyết mục

Kết quả dự kiến

phí (nghìn

T1-T2/2020

Đề cương nghiên cứu khoa học

đồng)
1.000

T3-T4/2020

được duyệt
Xây dựng được khung lý thuyết

4.000

hồn thành

đích sử dụng và các yếu tố tác
3

4

5

6

7

động
Xây dựng khung mơ hình và các

Dự kiến kinh

Thời gian

thực hiện nghiên cứu
T5-T6/2020

Đề xuất mơ hình nghiên cứu về

giả thuyết nghiên cứu về các yếu

các tác động đến nhu cầu sử

tố tác động đến nhu cầu áp dụng

dụng hệ thống thông tin vào

hệ thống thông tin vào quản lý

doanh nghiệp

doanh nghiệp.
Thu thập và phân tích dữ liệu đã

T7-T8/2020

Dữ liệu đã thu thập được đảm

kiểm chứng mơ hình và các nhân

bảo tính khoa học, tin cậy về

tố tác động đến mơ hình hệ

phương pháp phục vụ cho việc

thống thơng tin kế toán quản trị

nghiên cứu khoa học

vào doanh nghiệp tại Việt Nam.
Đề xuất một số lợi ích sử dụng

T9/2020

Các đề xuất hợp lý, phù hợp

mơ hình để thúc đẩy ý định sử

dựa trên các nghiên cứu thu

dụng mơ hình vào doanh nghiệp.

được

Xây dựng hội thảo báo cáo phục

T10/2020

Dự thảo nghiên cứu khoa học

vụ cho nghiên cứu khoa học

đảm bảo tốt về các cấu trúc, nội

Hội thảo khoa học

dung và quá trình nghiên cứu
Tổng hợp ý kiến đã đưa ra

T11/2020

3.000

3.000

2.000

3.000

2.000
12


8
9

Viết báo cáo kết quả nghiên cứu
Nghiệm thu đề tài nghiên cứu

T11/2020

Báo cáo kết quả được hồn

1.000

T12/2020

thiện
Hội đồng thơng qua

2.000

khoa học

Tổng cộng: 21.000.000 đồng ( Hai mươi mốt triệu đồng chẵn )

LỜI CẢM ƠN

Chúng em xin gửi lời cảm ơn chân thành Cô đã tạo điều kiện thuận lợi cho chúng
em học tập và hoàn thành đề tài nghiên cứu này. Đặc biệt, chúng em xin bày tỏ lòng biết
ơn sâu sắc đến cô đã dày công truyền đạt kiến thức và hướng dẫn chúng em trong quá
trình làm bài.
Em đã cố gắng vận dụng những kiến thức đã học được trong học kỳ qua để hoàn
thành bài tiểu luận. Nhưng do kiến thức hạn chế và khơng có nhiều kinh nghiệm thực tiễn
nên khó tránh khỏi những thiếu sót trong q trình nghiên cứu và trình bày. Rất kính
mong sự góp ý của cơ để bài tiểu luận của em được hoàn thiện hơn.

13


Một lần nữa, em xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của cô đã giúp đỡ em
trong quá trình thực hiện bài tiểu luận này.
Xin trân trọng cảm ơn!

14


15