Tải bản đầy đủ (.ppt) (35 trang)

Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.7 MB, 35 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Kiểm Tra Bài Cũ</b>



<b>C: Muốn gây sự chú ý</b>



<b>A: Khi khơng muốn nói thẳng</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>Kiểm Tra Bài Cũ</b>


<b>Nghĩa tường minh là phần thông báo ?</b>



<b>A: không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ </b>


<b> trong câu</b>



<b>B: được suy ra từ nghĩa hàm ý</b>



<b>C: được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu</b>


<b>D: được diễn đạt gián tiếp bằng từ ngữ trong câu</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>Kiểm Tra Bài Cũ</b>



<b>Tìm câu có chứa hàm ý trong đoạn hội thoại sau và</b>


<b>cho biết hàm ý đó là gì ?</b>



<i><b>Hưng ơi ! Tối nay chúng mình đi xem ca nhạc đi </b></i>



<i><b>Tiếc quá ! Tối nay mình phải đi thăm bà ngoại rồi.</b></i>



<i><b>Thế thì chủ nhật chúng mình đi xem nha.</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>




<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thơn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “
giảy nảy… ịa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.


-Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đốn hàm ý.


<b>II. Luyện tập</b>



<b>BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”:</b>


<b>-Người nói : anh th.niên; người nghe: Ơ H.sĩ và cô gái.</b>
<b>- Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước.</b>


<b>- Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết…………)</b>
<b>BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để </b>


<b>cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần </b>
(trước đó) nói thẳng rồi mà khơng có hiệu quả.


<b>BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý:</b>
-Mình bận ơn thi./ Mai bà mình lên.


-Mình đã có hẹn./ Mình bận đi khám bệnh…


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Đoạn trích:</b>



<i><b>“ Chị Dậu vừa nói vừa mếu :</b></i>



<i><b>- Thôi u không ăn, u để phần cho con. Con chỉ được </b></i>


<i><b>ăn ở nhà bữa nay nữa thôi. U không muốn ăn tranh của </b></i>


<i><b>con. Con cứ ăn thật no, khơng phải nhường nhịn cho u.</b></i>



<i><b>Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại </b></i>


<i><b>và hỏi bằng giọng luống cuống :</b></i>



<i><b>- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?</b></i>



<i><b>Điểm thêm một “giây” nức nở, chị Dậu ngó con bằng </b></i>


<i><b>cách xót xa :</b></i>



<i><b>- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đồi.</b></i>



<i><b>Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, </b></i>


<i><b>nó liệng củ khoai vào rổ và ịa lên khóc </b></i>



<i><b>- U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con </b></i>



<i><b>còn bé bỏng, u đừng đem bán con đi, tội nghiệp. U để con </b></i>


<i><b>ở nhà chơi với em con.” </b></i>


<i><b> </b></i>



<i><b> </b></i>

<i><b>(Ngô Tất Tố, </b></i>

<i><b>Tắt đèn</b></i>

<i><b>)</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<i><b>Con chỉ được ăn </b></i>


<i><b>ở nhà bữa nay </b></i>


<i><b>nữa thôi</b></i>



<i><b>- Con sẽ ăn ở nhà </b></i>


<i><b>cụ Nghị thơn </b></i>



<i><b>Đồi</b></i>



<i><b>Con khơng được </b></i>


<i><b>ở nhà với thầy u. </b></i>


<i><b>U phải bán con</b></i>



<i><b>U đã bán con cho </b></i>


<i><b>nhà cụ Nghị thơn </b></i>


<i><b>Đồi</b></i>



<i><b>Đây là điều đau </b></i>


<i><b>lịng nên chị </b></i>


<i><b>tránh nói thẳng </b></i>


<i><b>ra.</b></i>



<i><b>Hàm ý rõ hơn để </b></i>


<i><b>cái Tí có thể hiểu </b></i>



<i><b>được</b></i>



<b>Câu chứa </b>


<b>hàm ý</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>2. Nhận xét:</b>



Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng


cịn được ở nhà với thầy mẹ và các em nữa.”


Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà


cụ Nghị thơn Đồi”.



</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>



<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhà với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thơn Đồi”.


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>


<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>



<i><b>Ghi nhớ</b></i>



<i><b>Để sử dụng hàm ý, cần có 2 điều kiện sau đây:</b></i>




-

<i><b> Người nói( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói.</b></i>



-

<i><b> Người nghe (người đọc) có năng lực giải đốn hàm ý.</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>



<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thơn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “
giảy nảy… ịa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>




<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thơn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “
giảy nảy… ịa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.


-Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đốn hàm ý.


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>Bài tập 1</b>


<b>Luyện Tập</b>



-

<b> “Anh nói nữa đi.- Ơng giục.</b>



-

<b> Báo cáo hết ! – Người con trai vụt trở lại giọng </b>


<b>vui vẻ. – Năm phút nữa là mười. Cịn hai mươi </b>


<b>phút thơi. Bác và cơ vào trong nhà.</b>

<b>Chè đã </b>



<b>ngấm rồi đấy.</b>



<b>Thì giờ ngắn ngủi cịn lại thúc giục cả chính </b>


<b>người họa sĩ già. Ông theo liền anh thanh niên </b>


<b>vào trong nhà, đảo nhìn qua một lượt trước khi </b>


<b>ngồi xuống ghế.”</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>Người nói</b>

<b>Người nghe</b>

<b>Hàm ý</b>

<b>Chi tiết</b>



<b>Anh thanh </b>


<b>niên</b>



<b>Ơng họa sĩ và </b>



<b>cơ gái</b>

<b>Mời cơ và bác vào </b>


<b>nhà uống nước</b>



<b>“Ông theo liền anh </b>


<b>thanh niên vào trong </b>


<b>nhà” và “ngồi xuống </b>


<b>ghế”</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>Bài tập 1</b>


<b>Luyện Tập</b>



<i><b>- “ […] Anh Tấn này ! Anh bây giờ sang trọng rồi, cịn cần qi gì </b></i>


<i><b>các thứ đồ hư hỏng này nữa. Chuyên chở lại lịch kịch lắm. Cho </b></i>


<i><b>chúng tôi khuân đi thôi. Chúng tôi nhà nghèo dùng được tất.</b></i>




<i><b>- Có gì đâu mà sang trọng !</b></i>

<i><b>Chúng tôi cần phải bán các thứ này đi </b></i>


<i><b>để…</b></i>



<i><b>- Ái chà ! Anh bây giờ làm quan rồi mà bảo là không sang trọng ? </b></i>


<i><b>Những ba nàng hầu. Mỗi lần đi đâu là ngồi kiệu lớn tám người </b></i>


<i><b>khiêng, cịn bảo là khơng sang trọng ? Hừ ! Chẳng cái gì giấu nổi </b></i>


<i><b>chúng tơi đâu !</b></i>



<i><b>Tơi biết khơng thể nói làm sao được đành ngậm miệng, đứng trầm </b></i>


<i><b>ngâm.</b></i>



<i><b>Ơi dào ! Thật là càng giàu có càng không dám rời một đồng xu ! </b></i>


<i><b>Càng không dám rời một đồng xu lại càng giàu có !”</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>Người nói</b>

<b>Người nghe</b>

<b>Hàm ý</b>

<b>Chi tiết</b>



<b>Anh thanh </b>


<b>niên</b>



<b>Ơng họa sĩ và </b>



<b>cơ gái</b>

<b>Mời cơ và bác vào </b>


<b>nhà uống nước</b>



<b>“Ông theo liền anh </b>


<b>thanh niên vào trong </b>


<b>nhà” và “ngồi xuống </b>


<b>ghế”</b>



<b>Anh Tấn</b>

<b>Chị Hai </b>




<b>Dương</b>

<b>Chúng tôi không </b>

<b><sub>thể cho được</sub></b>



<b>“Thật càng giàu có </b>


<b>càng khơng…lại càng </b>


<b>giàu có.”</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>Bài tập 1</b>

<b>Luyện Tập</b>



<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>


<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>



<i><b>Thoắt trông nàng đã chào thưa :</b></i>



<i><b>“Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây !</b></i>



<i><b>Đàn bà dễ có mấy tay,</b></i>



<i><b>Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan !</b></i>


<i><b>Dễ dàng là thói hồng nhan,</b></i>



<i><b>Càng cay nghiệt lắm càng oan trái nhiều.”</b></i>



<i><b>Hoạn Thư hồn lạc phách xiêu,</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>Người nói</b>

<b>Người nghe</b>

<b>Hàm ý</b>

<b>Chi tiết</b>



<b>Anh thanh </b>


<b>niên</b>




<b>Ơng họa sĩ và </b>



<b>cô gái</b>

<b>Mời cô và bác vào </b>


<b>nhà uống nước</b>



<b>“Ông theo liền anh </b>


<b>thanh niên vào trong </b>


<b>nhà” và “ngồi xuống </b>


<b>ghế”</b>



<b>Anh Tấn</b>

<b>Chị Hai </b>



<b>Dương</b>

<b>Chúng tơi khơng </b>

<b><sub>thể cho được</sub></b>



<b>Thật càng giàu có </b>


<b>càng khơng…lại càng </b>


<b>giàu có</b>



<b>Thúy Kiều</b>

<b>Hoạn Thư</b>

<b>Cách chào mỉa mai, </b>

<b><sub>giễu cợt</sub></b>


<b>Đe dọa sẽ trừng trị</b>



<b>Hồn lac phách xiêu</b>


<b>Khấu đầu dưới trướng </b>



<b>liệu điều kêu ca</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>Người nói</b>

<b>Người nghe</b>

<b>Hàm ý</b>

<b>Chi tiết</b>



<b>Anh thanh </b>


<b>niên</b>




<b>Ơng họa sĩ và </b>



<b>cô gái</b>

<b>Mời cô và bác vào </b>


<b>nhà uống nước</b>



<b>“Ông theo liền anh </b>


<b>thanh niên vào trong </b>


<b>nhà” và “ngồi xuống </b>


<b>ghế”</b>



<b>Anh Tấn</b>

<b>Chị Hai </b>



<b>Dương</b>

<b>Chúng tơi khơng </b>

<b><sub>thể cho được</sub></b>



<b>Thật càng giàu có </b>


<b>càng khơng…lại càng </b>


<b>giàu có</b>



<b>Thúy Kiều</b>

<b>Hoạn Thư</b>

<b>Cách chào mỉa mai, </b>

<b><sub>giễu cợt</sub></b>


<b>Đe dọa sẽ trừng trị</b>



<b>Hồn lac phách xiêu</b>


<b>Khấu đầu dưới trướng </b>



<b>liệu điều kêu ca</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>




<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thôn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “
giảy nảy… òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.


-Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đốn hàm ý.


<b>II. Luyện tập</b>



<b>BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”:</b>


<b>-Người nói : anh th.niên; người nghe: Ơ H.sĩ và cơ gái.</b>
<b>- Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<b>Bài tập 2</b>

<b>Luyện Tập</b>




<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>


<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>



<b>“ Nó nhìn dáo dác một lúc rồi kêu lên :</b>



<b>- Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái ! – Nó cũng lại </b>


<b>nói trổng.</b>



<b>Tơi lên tiếng mở đường cho nó :</b>



<b>- Cháu phải gọi “Ba chắt nước giùm con”, phải nói </b>


<b>như vậy.</b>



<b>Nó như khơng để ý đến câu nói của tơi, nó lại kêu </b>


<b>lên:</b>



<b>- Cơm sôi rồi, nhão bây giờ !</b>



<b>Anh Sáu vẫn ngồi im […] ”</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<b>-Câu </b>

<i><b>“ Cơm sôi rồi,nhão bây giờ!” </b></i>

<b>Hàm ý: Chắt giùm </b>


<b>nước để cơm khỏi nhão.</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23></div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>



<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>



Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thôn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “
giảy nảy… òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.


-Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đốn hàm ý.


<b>II. Luyện tập</b>



<b>BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”:</b>


<b>-Người nói : anh th.niên; người nghe: Ơ H.sĩ và cơ gái.</b>
<b>- Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

<b>Bài tập 3</b>

<b>Luyện Tập</b>



<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>


<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>



<i><b>A : Mai về quê với mình đi !</b></i>



<i><b>B : /…/</b></i>



<i><b>A : Đành vậy.</b></i>



<i><b>Mai mình có việc rồi.</b></i>


<i><b>Mai mình bận ơn thi.</b></i>


<i><b>Mai bà mình ở q lên.</b></i>


<i><b>Mai mình đi khám bệnh.</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>



<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thơn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “
giảy nảy… ịa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.



-Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.


<b>II. Luyện tập</b>



<b>BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”:</b>


<b>-Người nói : anh th.niên; người nghe: Ơ H.sĩ và cơ gái.</b>
<b>- Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước.</b>


<b>- Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết…………)</b>
<b>BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để </b>
<b>cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần </b>
(trước đó) nói thẳng rồi mà khơng có hiệu quả.


<b>BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý:</b>
-Mình bận ơn thi./ Mai bà mình lên.


</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b>Bài tập 4</b>

<b>Luyện Tập</b>



<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>


<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý</b>



<i><b>“ Tôi nghĩ bụng : Đã gọi là hi vọng thì </b></i>


<i><b>khơng thể nói đâu là thực, đâu là hư. </b></i>


<i><b>Cũng giống như những con đường </b></i>


<i><b>trên mặt đất ; kì thực trên mặt đất vốn </b></i>


<i><b>làm gì có đường. Người ta đi mãi thì </b></i>


<i><b>thành đường thơi.”</b></i>




<i><b> ( </b></i>

<i><b>Lỗ Tấn</b></i>

<i><b>, </b></i>

<i><b>Cố hương </b></i>

<i><b>)</b></i>



<i><b>HÀM Ý</b></i>

<i><b> Tuy hi vọng </b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>



<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thơn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “
giảy nảy… ịa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.


-Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đốn hàm ý.


<b>II. Luyện tập</b>




<b>BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”:</b>


<b>-Người nói : anh th.niên; người nghe: Ơ H.sĩ và cơ gái.</b>
<b>- Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước.</b>


<b>- Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết…………)</b>
<b>BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để </b>
<b>cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần </b>
(trước đó) nói thẳng rồi mà khơng có hiệu quả.


<b>BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý:</b>
-Mình bận ơn thi./ Mai bà mình lên.


-Mình đã có hẹn./ Mình bận đi khám bệnh…


</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT)</b>



<b>I. Điều kiện sử dụng hàm ý</b>



<b>1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90)</b>
<b>2. Nhận xét:</b>


Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con khơng
cịn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa.
Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà
cụ Nghị thôn Đồi”.


- Ở câu 1, điều đau lịng nên chị Dậu tránh nói
thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp.
- Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “


giảy nảy… òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ?
Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng…”


<b>3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau:</b>
<b>-Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu </b>
nói.


-Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đốn hàm ý.


<b>II. Luyện tập</b>



<b>BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”:</b>


<b>-Người nói : anh th.niên; người nghe: Ơ H.sĩ và cơ gái.</b>
<b>- Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước.</b>


<b>- Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết…………)</b>
<b>BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để </b>
<b>cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần </b>
(trước đó) nói thẳng rồi mà khơng có hiệu quả.


<b>BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý:</b>
-Mình bận ơn thi./ Mai bà mình lên.


-Mình đã có hẹn./ Mình bận đi khám bệnh…


</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

<i><b>Mẹ ơi, trên mây có người gọi con</b></i>


<i><b>“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy đến </b></i>


<i><b>lúc chiều tà.</b></i>




<i><b>Bọn tớ chơi với bình minh vàng, </b></i>


<i><b>bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”</b></i>


<i><b>Con hỏi: “Nhưng làm thế nào </b></i>


<i><b>mình </b></i>



<i><b>lên đó được?”</b></i>



<i><b>Họ đáp :“Hãy đến nơi tận cùng</b></i>


<i><b> trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ</b></i>


<i><b> được nhấc bổng lên tận tầng mây”</b></i>


<i><b>“Mẹ mình đang đợi ở nhà”</b></i>



<i><b>-con bảo- “Làm sao có thể rời mẹ </b></i>


<i><b>mà đến được?”</b></i>



<i><b>Thế là họ mỉm cười bay đi.</b></i>



<i><b>Nhưng con biết có trị chơi thú vị</b></i>


<i><b> hơn mẹ ạ.</b></i>



<i><b>Con là mây và mẹ sẽ là trăng</b></i>



<i><b>Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái</b></i>


<i><b> nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm</b></i>



<i><b>Trong sóng có người gọi con:</b></i>



<i><b>“Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hồng hơn. </b></i>


<i><b>Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết </b></i>


<i><b>từng đến nơi nao”</b></i>




<i><b>Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngồi đó </b></i>


<i><b>được?”</b></i>



<i><b>Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt </b></i>


<i><b>lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”.</b></i>



<i><b>Con bảo: “Buổi chiều mẹ ln muốn mình ở </b></i>


<i><b>nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”</b></i>



<i><b>Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua.</b></i>


<i><b>Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn.</b></i>


<i><b>Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,</b></i>



<i><b>Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười văng vỡ </b></i>


<i><b>tan vào lòng mẹ.</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

<b>1. Hồn thiện các bài tập vào vở?</b>



<b>2. Tìm thêm các tình huống trong đời sống có </b>


<b>chứa hàm ý.</b>



<b>3. Chuẩn bị bài tiếp theo : “ Tổng kết phần văn </b>


<b>bản nhật dụng” .</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32></div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

<b>KIỂM TRA 1 TIẾT VĂN HỌC ( PHẦN THƠ)</b>



<b>ĐỀ :</b>



<b>Câu 1:(2đ) </b>




Chép lại hai khổ thơ thể hiện ý nguyện của tác giả trong


bài

<i>Mùa xuân nho nhỏ</i>

của Thanh Hải.



<b>Câu 2(3đ)</b>



Phân tích ý nguyện của nhà thơ trong hai khổ thơ trên.


<i><b>Câu 3(3đ</b></i>

<i>)</i>



Tóm tắt những nét chính về nội dung và nghệ thuật của


Văn bản “

<i>Con cò</i>

”- Chế Lan Viên.



Câu 4(2đ)



</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34></div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35></div>

<!--links-->

×