Cu Ho giua long dan Binh Tri Thien

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>CỤ HỒ GIỮA LÒNG DÂN</b>

<b>(THƠ CA DÂN GIAN VỀ BÁC HỒ LƯU TRUYỀN Ở BÌNH TRỊ THIÊN)</b>
<b> Lê Tiến Dũng – Trần Hồng</b>

<b>PHẦN I</b>

<b>LỊNG DÂN BÌNH TRỊ THIÊN VỚI BÁC HỒ QUA THƠ CA DÂN GIAN</b>
Bác Hồ là vị lãnh tụ kính yêu, vị cha già của dân tộc Việt Nam. Trong suốt
cuộc đời cách mạng của Bác, bao giờ Bác cũng cho các tầng lớp nhân dân (đặc biệt
là nhân dân các vùng khó khăn gian khổ, phải chịu nhiều vất vả, thử thách của
chiến tranh, của đói nghèo…) những tình cảm trìu mến, u thương. Ngược lại,
nhân dân cũng vơ cùng kính u Người. Họ đã biểu đạt những tình cảm ấy bằng
những hành động, những việc làm cụ thể, thiết thực trong sản xuất, trong đấu
tranh.

Cũng như đồng bào cả nước, đồng bào ba tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Trị,
Quảng Bình trải ba mươi năm kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ luôn hướng về
Đảng về Bác Hồ với tất cả tấm lịng chân thành nhất của mình. Tấm lịng ấy một
được biểu hiện qua các phần thơ dân gian lưu truyền trong nhân dân. Tác giả của
những sáng tác này khá đông đảo và đa dạng. Họ là những anh bộ đội, chị nông
dân, người cán bộ làm cơng tác tun truyền, thơng tin, văn hóa và cả các văn nghệ
sĩ chuyên nghiệp…Các vần thơ được họ tạo nên tuy cịn mộc mạc, đơn sơ nhưng
rất có giá trị. Các sáng tác ấy có sáng tác ra đời ngay trên mảnh đất Bình Trị Thiên,
lại có tác phẩm từ các vùng quê khác của đất nước ta theo chân các đồn cán bộ,
dân cơng, bộ đội đưa tới…Dù tác giả là ai, dù tác phẩm ra đời từ vùng nào đi nữa,
khi câu ca, bài hò đã đi vào quần chúng nhân dân thì đều trở thành tài sản chung
của quê hương, đất nước. Thơ ca dân gian về Bác Hồ được lưu truyền vơ cùng
phong phú. Đó là những câu hò, khúc ca được hát, được cất lên trên những nẻo
đường hành quân ra trận, hoặc khi trực tiếp đấu tranh với kẻ thù…Nó gắn bó và
phục vụ đắc lực cho cuộc sống sản xuất, chiến đấu và việc giãi bày tâm tư, tình

cảm của nhân dân. Vì thế, nó có sức sống rất lâu bền.

Chủ đề bao trùm các tác phẩm thơ ca dân gian về Bác Hồ là lịng biết ơn vơ
hạn của nhân dân ta đối với vị cha già dân tộc. Những bài ca dao đầu tiên về Bác
Hồ là những bài nặng lòng biết ơn của nhân dân ta đối với Bác:

<i>Gió cuốn mưa sa lịng ta chẳng ngại</i>
<i>Ta quyết vượt qua Cao Mại, Ngọn Rào</i>

<i>Trèo đèo mới biết đèo cao</i>

<i>Việt Nam kháng chiến càng biết công lao Bác Hồ</i>

Nhân dân ta nhiều nơi đã lấy cảnh vật, cỏ cây, núi sơng q mình để nói về
Bác Hồ. Đồng bào Nam bộ có câu “Tháp Mười đẹp nhất bơng sen. Nước Nam đẹp
nhất có tên Cụ Hồ”. Cịn nhân dân Bình Trị Thiên lấy sông Nhật Lệ, núi Đầu Mâu,
chùa Bồng Lai, bãi biển Cảnh Dương hay dải Trường Sơn, biển Thái Bình
Dương…để làm biểu tượng nói lên lịng biết ơn đối với Bác Hồ:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i>Đỉnh Đầu Mâu cao bấy nhiêu tầm</i>
<i>Ơn Cụ Hồ hà hải, sơn thâm</i>

<i>Đẩy con thuyền cách mạng, tay lái tay dầm tới nơi.</i>
Hay:

<i>Ngó lên chùa Bồng Lai cây cao bóng mát</i>
<i>Ngó xuống bãi biển Cảnh Dương dào dạt sóng xao</i>

<i>Nhờ ai đường rộng nhà cao</i>

<i>Nhờ Cụ Hồ Chí Minh lãnh đạo đồng bào được ấm no.</i>

Đọc những bài ca dao này, chúng ta liên tưởng tới bài ca dao cổ: Công cha
<i>như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước nguồn Son chảy về. Ca dao xưa lấy núi non,</i>
sơng biển để nói lên cơng cha, nghĩa mẹ. Ca dao nay lại lấy núi non, sông biển để
so với cơng ơn của Bác là cũng để nói cơng ơn của Bác cũng sau nặng như công
cha, nghĩa mẹ. Không sâu nặng như công cha, nghĩa mẹ. Không sâu nặng sao được
khi mà nhờ có Bác, có Đảng bao cuộc đời đổi khác, bao cuộc đời như cây khô tươi
lại:

<i>Có Đảng, có Cụ Hồ thân mẹ như cây khơ tươi lại</i>
<i>Cơng ơn này mẹ nhớ mãi khơng qn</i>
<i>Tình sâu nghĩa nặng con gắng đền công ơn.</i>

Bác Hồ đã đưa lại cơm no, áo ấm, hạnh phúc cho muôn dân. Chỉ một việc
giảm tô thôi nhân dân ta cũng xúc động thốt lên:

<i>Một là tui nhớ, hai là tui thương</i>
<i>Nhớ ai như nhớ Bác Hồ</i>

<i>Bác ra sắc lệnh giảm tô cho dân nghèo.</i>

Cái lớn lao nhất mà Bác, Đảng mang lại cho mỗi người dân chúng ta là độc
lập, tự do, thốt khỏi kiếp nơ lệ tối tăm, nên khi cách mạng thành công, nhân dân ta
lại càng nhớ công ơn Bác Hồ. Rồi sau những năm tháng kháng chiến chống Pháp
thắng lợi, hịa bình trở về trên đồng lúa ruộng khoai, nhân dân Bình Trị Thiên lại
càng thắm ân tình Bác trao:

<i>Trên kháng đài ảnh Bác Hồ sáng soi lồng lộng</i>
<i>Dưới sơng Nhật Lệ nước dập dờn sóng gợn lung linh</i>

<i>Đẹp biết bao hai chữ hịa bình</i>

<i>Hơm nay mừng vui rộn rã, nhớ ân tình Bác trao.</i>

Cuộc kháng chiến chống Mỹ thắng lợi, Bắc Nam khơng cịn chia cắt, sông
Bến Hải lại liền mạch chảy, cầu Hiền Lương nối nhịp lại qua, đất nước thống nhất,
nhân dân Bình Trị Thiên lại nhớ Bác với lịng biết ơn vơ hạn:

<i>Lưỡi gươm nào cắt được dòng Bến Hải</i>
<i>Ngọn lửa nào đốt được dải Trường Sơn</i>

<i>Dân ta quyết chí căm hờn</i>

<i>Ngày nay độc lập tự do nhớ công ơn Bác Hồ.</i>
Hay:

<i>Ngày nay ơn có Bác Hồ</i>

<i>Bác đem lại cơm no, áo ấm xây dựng cơ đồ Việt Nam.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>Nước trên nguồn chảy ra mãi mãi</i>
<i>Cây trên rừng vạn đại Trường Sơn</i>
<i>Cụ Hồ thương dân như mẹ thương con</i>

<i>Nói sao cho hết cơng ơn biển trời</i>

Nhân dân ta ghi lịng tạc dạ cơng ơn trời biển đó của Bác. Mượn hình thức
một bài ca dao cổ; nhân dân Bình Trị Thiên đã nói lịng biết ơn vơ hạn của mình:

<i>Em lên rừng lấy miếng gỗ trắc</i>
<i>Đem về em khắc bốn câu thơ:</i>
<i>Câu thương, câu nhớ, câu đợi, câu chờ</i>

<i>Dẫu non mịn, biển cạn, ơn nghĩa Cụ Hồ khơng qn.</i>

Tình cảm mà Bác Hồ dành cho nhân dân ta là tình cảm của người mẹ
thương con. Và nhân dân ta kính u Bác như mẹ, như cha. Đó là tình cảm ruột rà,
máu thịt. Một bài ca dao xuất hiện khá phổ biến ở Bình Trị Thiên những năm
chống Pháp đã ghi lại rất sâu sắc tình cảm máu thịt đó:

<i>Cụ Hồ với dân</i>
<i>Như chân với tay</i>
<i>Như chày với cối,</i>
<i>Như cội với cành</i>

<i>Tồn dân dốc một lịng thành</i>
<i>Làm trịn nhiệm vụ đáp tấm tình </i>
<i>Cụ thương dân.</i>

Hình ảnh gắn bó keo sơn ấy rất gắn bó với mỗi người dân. Xúc động biết
bao khi chúng ta đọc được trong ca dao những câu ca ghi lại những tình cảm sâu
nặng của nhân dân ta đối với Bác Hồ. Bác là hình ảnh tuyệt đẹp sống giữa lịng
dân:

<i>Cụ Hồ ở giữa lòng dân</i>

<i>Tuy xa xăm lắm, nhưng gần gần ghê</i>

<i>Và chính Bác cũng tỏa tình thương ra bốn phương trời:</i>

<i>Ai ra mn dặm trùng dương</i>

<i>Cũng thường nhận được tình thương Bác Hồ.</i>

Suốt cuộc đời Bác chỉ có một ý nguyện là phụng sự đất nước. Điều đó đã
được ca dao ghi lại thật thắm thiết:

<i>Cụ Hồ với chúng mình như tình phụ tử</i>
<i>Cụ hy sinh suốt đời để phụng sự nhân dân</i>
<i>Với tác phong liêm, chính, kiệm, cần</i>
<i>Tấm lịng đức độ mn dân được nhờ.</i>

Khó mà nói hết được nét đẹp của những bài ca dao nói về cơng lao trời biển
và tình cảm gắn bó máu thịt giữa nhân dân ta với Bác Hồ kính u. Trong ca dao
Bình Trị Thiên, chúng ta gặp rất nhiều những câu như: “Cơng ơn Hồ Chủ tịch
mn lịng nhớ ghi”, “Ngàn năm cơng đức Cụ Hồ cịn ghi”, “Cũng nhờ Bác Hồ
lãnh đạo mới có vinh quang”…Đó là lịng biết ơn thiết tha, sâu nặng của nhân dân
ta đối với Bác Hồ, người đã đem lại độc lâp, tự do, hạnh phúc, ấm no cho mỗi
người dân chúng ta.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Những năm kháng chiến chống Pháp, Bình Trị thiên là mảnh đất ác liệt như
một bài hát đã viết là “Bình Trị Thiên khói lửa”. Dù ở xa Bác, xa Trung ương
nhưng lịng dân Bình Trị Thiên vẫn hướng về cách mạng, hướng về Bác Hồ. Một
bài ca dao trong giai đoạn này ghi lại thật cảm động nỗi lòng của nhân dân ta đối
với Bác Hồ kính yêu:

<i>Ai ra Việt Bắc </i>
<i>Xa lơ xa lắc</i>

<i>Trục trặc, trục trặc</i>

<i>Miệng kêu, tay ngoắt</i>
<i>Lịng thành son sắt</i>
<i>Vắn tắt đơi lời</i>

<i>Chúc Cụ Hồ mạnh khỏe, vui tươi</i>

<i>Dắt dìu kháng chiến giành độc lập cho người Việt Nam.</i>
Đặc biệt, trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đất nước đau
nỗi đau chia cắt, thì Bình Trị Thiên lại là nơi hằn vết cắt của sự chia cắt. Hơn ở
đâu hết, đây là mảnh đất đầy gian khổ, cam go. Quảng Bình, Vĩnh Linh trở thành
nơi tuyến lửa, Trị Thiên Huế là nơi chiến trường hết sức ác liệt. Do đó, hơn ở đâu
hết vùng đất này là nơi thử thách lòng trung thành quyết liệt nhất. Trong hồn cảnh
đó, nhân dân ta vẫn một lòng sắt son với cách mạng, với Bác Hồ. Bởi đó khơng chỉ
là lời hứa sâu nặng nghĩa tình, mà cịn là nỗi lịng, là tình cảm thiết tha của nhân
dân ta đối với Bác Hồ kính yêu.

Nếu nhân dân Tây Ngun tự ví mình như cây Kơnia theo ngọn gió miền
Bắc, uống nước nguồn miền Bắc thì nhân dân Trị Thiên Huế tự ví mình thủy
chung trịn đầy với Bác Hồ với cách mạng như chiếc nón bài thơ:

<i>Trăng trên trời có khi trịn, khi khuyết</i>
<i>Nước dưới sơng có khúc cạn, khúc sâu</i>

<i>Ai ra miền Bắc thưa với Bác Hồ</i>

<i>Lòng miền Nam vẫn tròn vành vạnh như nón bài thơ dội đầu.</i>

Cái nón bài thơ xứ Huế tròn đầy được đưa ra làm biểu tượng cho lòng chung
thủy son sắt thật là đẹp. Giữa bão tố, giữa bao sóng to, gió lớn, hình ảnh Bác Hồ
vẫn ngời sáng trong lịng mỗi người dân. Hình ảnh cách mạng, hình ảnh ngọn cờ

vàng sao vẫn lồng lộng như một niềm tin vững chắc trong mỗi trái tim người dân
Bình Trị Thiên:

<i>Anh ra Thủ đơ cho em nhắn với</i>
<i>Gởi trọn niềm tin lên tới Bác Hồ:</i>

<i>Dù miền Nam sóng dập, gió xơ,</i>
<i>Tim em cứ ơm ấp ngọn cờ vàng sao.</i>

Và đây nữa, bài ca dao viết về lòng son sắt của nhân dân ta với Bác Hồ thật
xúc động:

<i>Dù cho giặc chiếm đất này</i>

<i>Chiếm sao cho được lòng người miền Nam</i>
<i>Cho dù biển cạn, non mịn</i>

<i>Lịng dân Thuận Hóa vẫn còn trơ trơ</i>
<i>Vẫn là dân của Cụ Hồ,</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Hình ảnh lịng dân Thuận Hóa vẫn cịn trơ trơ trước cảnh “non mòn, biển
cạn”, trước cảnh “dù cho giặc chiếm đất đai” thật là hào hùng, nhưng cũng thật là
cảm động. Trước sau nhân dân ta vẫn nguyên là “dân của Cụ Hồ”, trước sau “ôm
ấp ngọn cờ vàng sao” của cách mạng. Đây là một trong những bài ca dao hay nhất
nói về lịng dân Bình Trị Thiên đối với Bác Hồ. Lòng son sắt của nhân dân ta bao
giờ cũng gắn với niềm tin mãnh liệt vào thắng lợi của cách mạng. Cho nên trước
bao khó khăn, gian khổ nhân dân ta vẫn hướng tới ngày thống nhất đất nước:

<i>Cắt tấm lụa đào em đề ba chữ:</i>

<i>Chữ trung với Bác, chữ hiếu với mẹ, chữ nghĩa với anh.</i>
<i>Dù xa xơi em vẫn giữ lịng thành</i>

<i>Có Bác dẫn đường chỉ lối thì hai đứa mình sẽ gặp nhau.</i>

Biết bao bài ca dao đã khẳng định lòng thuỷ chung son sắt với cách mạng,
với Bác Hồ. Nhiều bài cịn nói lên quyết tâm chiến đấu của nhân dân ta để được
làm dân Cụ Hồ:

<i>Cho dù tát cạn biển Đông</i>

<i>Cho dù đếm được chim muông trên rừng</i>
<i>Chu dù san phẳng Trường Sơn</i>
<i>Bác ơi cháu chỉ sắt son một lịng</i>

<i>Đấu tranh thống nhất non sơng</i>
<i>Giấc ngàn thu thỏa ước mong Bác Hồ.</i>

Những bài ca dao này không chỉ nói lên tấm lịng son sắt mà góp phần giữ
vững niềm tin vào thắng lợi của cách mạng cho đồng bào, đồng chí chúng ta.
Trong thơ ca dân gian Bình Trị Thiên nhắc tới Bác Hồ, là như nhắc tới một niềm
tin để vững bền đấu tranh:

<i>Ngó lên trời có vì sao dẫn lối</i>
<i>Ngó ra Hà Nội có Bác Hồ Chí Minh</i>
<i>Chín năm lãnh đạo đánh Pháp tài tình</i>

<i>Kháng chiến thắng lợi lập lại hịa bình ở Việt Nam.</i>

Nhân dân bờ Nam sơng Bến Hải ngày ngày nhìn sang bờ Bắc nơi có ngọn cờ

đỏ Tổ quốc đang tung bay trước gió đã hát lên:

<i>Ngó lên trời cao cịn có ngọn cờ dẫn lối</i>
<i>Ngó ra Hà Nội có cụ Hồ chỉ huy…</i>

Có thể nói, Bác đã trở thành biểu tượng của niềm tin, trở thành hình ảnh
thiêng liêng trong mỗi trái tim người dân Bình Trị Thiên. Trong những năm đen tối
của cách mạng, Mỹ ngụy dựng lên cái gọi là “cụ Ngơ” hịng xóa đi hình ảnh Bác
Hồ, hình ảnh cách mạng trong lịng đồng bào ta thì trong ca dao Bình Trị Thiên có
bài:

<i>Gió Nam từ biển thổi vào</i>
<i>Gió Nam thổi rốc lộn nhào “cụ Ngơ”</i>

<i>“Cụ Ngơ” là đứa ở mơ</i>
<i>Dân ta chỉ biết có cụ Hồ mà thơi.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Với lịng biết ơn sâu nặng và một lòng thủy chung sâu sắc, nhân dân Bình
Trị Thiên quyết tâm làm theo những lời Bác dạy, mãi mãi đi theo con đường cách
mạng mà Bác đã vạch ra. Thơ ca dân gian nhiều bài đã ghi lại ý chí và quyết tâm
đó:

Khi vận nước lâm nguy, lớp lớp thanh niên đã lên đường cứu nước theo tiến gọi
của Bác:

<i>Chiến đấu hi sinh vì đời quyết tử</i>

<i>Lời Cụ Hồ kêu gọi phụ nữ với thanh niên</i>
<i>Tiến lên đạp nát xích xiềng</i>

<i>Mới là trai anh hùng đất Việt, gái thuyền quyên nước nhà.</i>

Ca dao ghi lại hình ảnh người chiến sĩ ngoài mặt trận vâng lệnh Bác đã sẵn
sàng tấn công:

<i>Áo năm khuy nên chi ta gài năm nút</i>

<i>Nghe lệnh Bác Hồ gấp rút chủng bị tổng phản công</i>
<i>Phận làm trai phải trả nợ non sông</i>

<i>Không khoanh tay ngại khó mới là con Lạc cháu Hồng Việt Nam.</i>

Người nông dân nơi đồng ruộng hăng hái tăng gia sản xuất để bộ đội ăn no
diệt thù. Nhân dân ta nhắc nhau đóng góp cho cách mạng, cho Chính phủ Cụ Hồ
Chí Minh là để góp phần xây dựng nền độc lập vững bền cho nước nhà:

<i>Nạp thuế cho Tây như chắp vây cho cọp</i>
<i>Có bao nhiêu gom góp nó trở lại đánh mình.</i>

<i>Chi bằng nộp thuế cho chính phủ Hồ Chí Minh</i>
<i>Để người xây dựng nền độc lập hịa bình cho chúng ta.</i>

Những lời dặn dị chỉ bảo của Bác đã trở thành tiếng gọi tha thiết mà nhân
dân ta quyết thực hiện cho bằng được. Trong thơ ca dân gian Bình Trị Thiên có
nhiều bài được viết trên cơ sở một lời dạy của Bác, rồi từ đó đồng bào ta nhắc
nhau thực hiện:

<i>Cụ dặn chúng mình: Thắng khơng kêu, bại khơng nản</i>
<i>Cụ dặn chúng mình: kéo thêm bạn bớt thù</i>

<i>Kháng chiến còn lắm gay go</i>

<i>Kiên tâm vượt qua gian khổ để giữ vững thiên thu hòa bình.</i>
Hay:

<i>Cụ dạy dân ta đồn kết</i>

<i>Đồng bào ta cùng biết thương nhau</i>
<i>Không ai cỡi cổ, đè đầu</i>
<i>Nên rẫy ta tốt nên trâu ta nhiều.</i>

Nhân dân ta biến những lời dạy của Bác thành những việc làm cụ thể:
<i>Cụ dạy: gian khổ trường kỳ ai ai cũng rõ</i>

<i>Dẫu cho nghèo kho cũng tạm bợ thời gian</i>
<i>Vững tin thắng lợi hoàn toàn</i>

<i>Giúp nhau trồng khoai, vãi lúa, chừ khoai sắp</i>
<i>có củ, lúa sắp vàng đồng quê….</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<i>Trăng trên trời có khi trịn khi khuyết</i>
<i>Nước thủy triều có lúc ngập lúc khô</i>

<i>Ai ra miền Bắc thưa với Bác Hồ</i>

<i>Miền Nam quyết tâm chống Mỹ để giữ vững cơ đồ ngàn năm.</i>

Càng kính u, càng nhớ thương Bác bao nhiêu thì nhân dân ta càng vững
bền đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà như lòng Bác hằng mong mỏi:

<i>Chiều chiều lại nhớ chiều chiều</i>
<i>Nhớ lời Bác dạy, nhớ điều Bác khuyên</i>

<i>Nhớ lời vàng ngọc không quên</i>

<i>Con đường thống nhất vững bền đấu tranh.</i>

Làm theo lời Bác dạy cũng là biểu hiện của lòng biết ơn sâu sắc và trung
thành của nhân dân ta với Bác Hồ. Đó là những biểu hiện cao đẹp của lịng dân
Bình Trị Thiên với Bác Hồ kính u. Những tình cảm ấy mãi mãi trường tồn cùng
núi sông.

Thơ ca dân gian về Bác Hồ lưu truyền ở ba tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Trị,
Quảng Bình đến nay vẫn cịn nhiều tác phẩm được nhân dân trân trọng giữ gìn
trong tâm trí hoặc trong các vở ghi chép của họ. Song cũng khơng ít tác phẩm đã
thất truyền. Hơn 15 năm qua, chúng tôi cùng với các đồng nghiệp và sinh viên
khoa Văn trường ĐHSP Huế đã thực hiện nhiều cuộc điền dã sưu tầm văn học dân
gian ở các vùng quê. Các vần thơ ca dân gian về Bác Hồ trong tập sách này phần
lớn là kết quả của các đợt điền dã ấy. Gần đây ở Bình Trị Thiên, một số tập sách
văn học dân gian ra đời cung cấp thêm cho chúng tôi nhiều tư liệu mới. Được sự
động viên, cổ vũ và tạo thuận lợi của Ban Giám đốc (đặc biệt là của đồng chí Lê
Viết Xuân, Bảo tàng Hồ Chí Minh tỉnh Thừa Thiên Huế). Chúng tơi tập hợp các tư
liệu đã có để làm thành tập “Cụ Hồ giữa lịng dân” và coi đây là một cơng việc nhỏ
nhằm góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa của quê hương đất nước. Đồng
thời cũng là để nói lên tấm lịng của nhân dân Bình Trị Thiên đối với Bác Hồ, với
Đảng kính yêu.

<b>PHẦN II</b>

<b>THƠ CA DÂN GIAN VỀ BÁC HỒ</b>

Ai ra Việt Bắc

Xa lơ, xa lắc

Trục trục, trặc trặc,
Miệng kêu, tay ngoắt
Lòng thành son sắt
Vắn tắt đôi lời:

Chúc cụ Hồ mạnh khỏe, vui tươi

Dắt dìu kháng chiến, giành độc lập cho người Việt Nam.
Áo năm khuy nên chi ta gài năm nút

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Dù phải trèo núi, vượt sơng
Khơng khoanh tay ngại khó

Thế mới là con Lạc, cháu Hồng Việt Nam.
Ai đếm được cát?

Ai tát được bể?
Ai kể được sao?

Đố ai tính được công lao Cụ Hồ!
Ai ra Thủ đô cho em nhắn với
Gởi trọn niềm tin lên tới Bác Hồ
Dầu miền Nam sóng dập, gió xơ,
Tim em cứ ơm ấp ngọn cờ vàng sao.

Ai thương dân mình bằng Cụ Hồ Chí Minh vĩ đại

Diệt dốt, diệt đói rồi cịn phải đánh Tây

Cho nơng dân mình có ruộng cày

Để cơng nhân có nhà máy dựng xây nước nhà.
Ai ra Việt Bắc, xa lơ, xa lắc

Mang lòng tin son sắt gởi tới Bác Hồ

Dù non mịn, biển cạn cũng mong chờ Bác vơ.
Ai rằng Bác đã đi xa

Trường Sơn Bác vẫn bên ta đời đời.
Khắc xương, ghi dạ, tạc lời,

Làm theo lời Bác, Bác hồi bên ta.
Ai nói Cụ Hồ gây ra chinh chiến?

Sao khơng thấy thắng Tây nó đến xâm chiếm nước ta?
Hắn xây đồn, đắp lũy, bắn giết đốt nhà,

Bà con ơi, vả vào miệng ba thằng nói láo, để rõ đâu là trắng đen.
Anh ăn mặc đẹp trai, mặt mày sáng sủa

Mà dốt đặc cán mai, anh chưa biết chữ chi
Qua cổng chợ làng, anh khom xuống mà đi

Lời Cụ Hồ khun đi học, anh có nhớ gì khơng anh?

Ăn bát “cháo ngơ” nó làm tơi xách quần chạy ra, chạy vơ bạc mặt

Chẳng khác gì bị giặc đuổi sau lưng

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Bác Hồ là vị Cha chung,

Là sao Bắc Đẩu, là vầng thái dương
Chúng con chiến đấu đêm trường
Nhờ Cha như nước, như non

Như gương hồ thủy, như hịn Thái Sơn.
Bạc Đơng Dương kẻ thương, người ghét
Bạc Bác Hồ người nhét, người thu

Thằng Tây bắt được ta nói: bạc chiến khu gửi về.
Bác Hồ tranh đấu vì dân,

Đã bao gian khó, phong trần vượt qua
Bác mong dân được ấm no

Bác mong đất nước tự do hòa bình
Suốt Trung, Nam, Bắc chúng mình

Người bao nhiêu đó, nặng tình bấy nhiêu.
Bác về đồng lúa thêm xanh

Mái nhà lại ấm, sân đình lại vui
Nụ cười em bé vui tươi

Nhân dân nô nức, người người hân hoan
Bao giờ được Bác về chơi

Để cho các cháu khắp nơi đón mừng.

Bước chân lên Trường Sơn nhớ công ơn Bác Hồ vĩ đại
Lái con thuyền hiện tại nhờ ơn Đảng đề ra

Nhớ ai thống nhất sơn hà

Toàn dân no ấm, nước ta hùng cường.

Buổi đầu địch tấn cơng ta chỉ có tầm vơng, mã tấu
Giặc khinh ta rằng: châu chấu đá voi

Nhờ Cụ Hồ với Đảng lãnh đạo sáng soi
Qua mấy năm trường kỳ kháng chiến,
Châu chấu đá voi lộn nhào.

Bình dân học vụ ngày càng tấn tới

Dù cho giặc khủng bố, ruộng ngồi đồng khơng bỏ hóa nơi mơ
Tồn dân đoàn kết theo lời dạy của Cụ Hồ

Đánh tan quân cướp nước, giữ cơ đồ Việt Nam.
Bà con ơi! Cụ Hồ vẫn nhắc:

Lúa nông dân đánh giặc giữ làng
Ruộng ta tấc đất, tấc vàng,

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Bác Hồ thác xuống suối vàng có mấy câu để lại
Khuyên đồng bào nhớ lại chớ hoang mang
Bác nói: mỗi tấc đất là một tấc vàng

Bao nhiêu diện tích làm cho hết, tựa như Bác để ngàn vàng lại cho.
Bác Hồ nghĩa lớn tày non

Đánh tan Pháp Nhật, rửa hờn cho dân.
Bác Hồ lại đến Huế mình lần nữa
Giữa đau thương bùng lửa đấu tranh
Trong cơn gió giật, mưa dầm

Nước non, non nước kinh thành chuyển rung.
Bác Hồ gọi toàn dân đoàn kết

Kháng chiến trường kỳ, diệt hết xâm lăng
Ruộng đồng, xưởng máy sẵn sàng

Đồng tâm, dồn sức ra chiến trường ai ơi.
Bác Hồ gọi thi đua ái quốc

Nhân dân ta tích cực tham gia
Toàn dân trai gái, trẻ già

Người người, lớp lớp nhà nhà thi đua.

Bà Triệu, Bà Trưng, Hưng Đạo Vương, Nguyễn Huệ…
Xưa các bậc tiên để đuổi giặc xâm lăng

Nay Cụ Hồ lãnh đạo toàn dân, đánh tan quân xâm lược, viết thêm
trang sử vẻ vang cho giống nòi.
Bát ngát hương sen tỏa trên thành Huế

Trăng sáng mênh mơng gió nhẹ nhẹ lay
Sen từ làng Sen, sen quyện đất này

Con sông Hương nhớ Bác, hàng hàng cây bồi hồi.
Biển có rộng là biển của trăm sông ngàn suối
Hồ trong xanh là hồ gắn với quê ta.

Nước hồ xanh man mác bao la

Ngọt ngào như sữa mẹ thơm hoa bốn mùa.
Biển dù cạn, lòng em đâu cạn

Nước chảy đá mịn bóng dáng cịn đây
Như cánh hoa sen nở giữa cành mây

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Cụ Hồ ở giữa lòng dân

Tuy xa, xa lắm, nhưng gần, gần ghê
Mỗi khi thư Cụ gởi về,

Rộn ràng khắp chợ, cùng q đón mừng.
Ai ra mn dặm trùng dương,

Cũng thường nhận được tình thương Cụ Hồ.
Mừng ngày Độc lập Cụ vơ,

Thỏa lịng mong đợi ước mơ đêm ngày.
Cụ Hồ với dân,

Như chân với tay

Như chày với cối
Như cội với cành

Toàn dân dốc một lòng thành,

Làm tròn nhiệm vụ, đáp tấm tình Cụ thương dân.
Cụ Hồ Chí Minh cầm quyền trong nước

Tất cả đồng bào đều được tự do
Ruộng cày, áo ấm, cơm no,

Nam, phụ, lão, ấu tự do, bình quyền.
Cụ Hồ với chúng mình như tình phụ tử

Cụ Hồ Chí Minh suốt đời chỉ phụng sự muôn dân
Với tác phong “liêm, chính, kiệm, cần”

Tấm lịng đức độ mn dân được nhờ.

Có Đảng, có Cụ Hồ thân mẹ như cây khơ tươi lại
Cơng ơn này, mẹ nhớ mãi khơng qn

Tình sâu, nghĩa nặng, con gắng đáp đền công ơn.
Cụ Hồ kêu gọi chúng ta:

Sẵn sàng gươm giáo, Tây qua chặt đầu.
Thằng Tây dù có mưu sâu,

Cũng chẳng ở được dài lâu đất mình!

Cụ Hồ Chí Minh chẳng ngại chi phong ba bão táp
Mấy mươi năm trời qua Pháp sang Nga

Ngày nay Cụ trở về lãnh đạo nhân dân
Khôi phục nước nhà.

Việt Nam hồn tồn Độc lập, Dân chủ,
Cộng hồ mn năm.

Cụ dặn chúng ta: phải tăng gia sản xuất

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Đinh ninh lời Cụ dặn dò

Quyết trồng nhiều khoai lúa để bộ đội ăn no diệt thù.
Cụ dặn chúng mình thắng khơng kiêu, bại khơng nản.
Cụ dặn chúng mình: thêm bạn bớt thù.

Kháng chiến còn lắm gay go,

Kiên tâm vượt qua gian khổ để giữ thiên thu hịa bình.
Cụ dặn: Gian khổ trường kỳ bữa ni đã rõ

Dẫu cho nghèo khó cũng chỉ tạm bợ thời gian
Vững tin thắng lợi hoàn toàn,

Giúp nhau trồng khoai, vãi lúa, chừ khoai sắn có củ, lúa sắp vàng đồng quê.
Cụ dặn chúng ta thi đua để mà đồn kết

Có đồn kết mới thiệt thi đua

Anh em nơng dân mình ra sức làm mùa,

Cơng nhân đúc nhiều súng đạn, bộ đội đánh giặc, chúng phải thua chạy dài.
Cụ Hồ dạy cho toàn dân ta đồn kết

Đồng bào ta càng biết thương nhau.
Khơng bị ai cỡi cổ, đè đầu

Nên rẫy ta tốt, nên trâu ta nhiều.
Cụ Hồ như chiếc kiếng soi

Soi người lương thiện, soi người bất nhân.
Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Bác Hồ như mẹ, như cha

Công cao, nghĩa rộng bao la biển trời.
Vì dân chiến đấu trọn đời

Chiến công hiển hách rạng ngời sử xanh.
Cờ đỏ sao vàng bay ngang đồng lúa
Đồng bào về rồi chợ búa lại đơng
Giải phóng rồi ruộng đất mênh mơng
Cơng ơn Hồ Chủ tịch mn lịng khắc ghi.
Cắt tấm lụa đào em đề ba chữ:

Chữ trung với Bác, chữ hiếu với mẹ, chữ nghĩa với anh.
Dù xa xôi em vẫn giữ lịng thành

Có Bác dẫn đường, chỉ lối thì hai đứa mình sẽ gặp nhau.
Cụ Hồ Chí Minh vì tình nhân loại

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Thương anh em có đơi vần:

Khun anh quay súng rửa hờn cho dân.
Cồn Cỏ chơi vơi giữa biển trời, sóng nước
Kể từ ngày bộ đội Cụ Hồ đặt bước tới đây
Bốn mùa trái chín trĩu cây

Mát lịng chiến sĩ hăng say diệt thù.
Cụ Hồ Chí Minh chẳng quản chi mưa gió
Cụ quyết tâm nêu cao ngọn cờ đỏ sao vàng
Khắp ba kỳ rộn rã hô vang:

Hỡi đồng bào ơi đứng lên, quyết giành lại Tổ quốc giang sơn giống nòi.
Cờ đỏ sao vàng ngàn ngàn, triệu triệu

Dân chủ cộng hòa là quốc hiệu vinh quang

Tương lai hạnh phúc của 25 triệu đồng bào, một giống da vàng
Trước hoan hô Việt Nam độc lập, sau chúc

Hồ Chủ tịch được thọ tràng trăm năm.
Con ra thưa với Bác Hồ:

Đất này chỉ một ngọn cờ vàng sao.
Cụ Hồ đuốc sáng soi

Nhắc đến tên Cụ người người yêu thương.

Cây khô tưới nước cũng khô

Diệm thua, Khánh thế, thay cờ cũng thua.
Việt Nam ta có Bác Hồ

Việt Nam ta có ngọn cờ vàng sao.
Cụ Hồ là nước là non,

Hình người in giữa cờ son sao vàng.
Cụ Hồ Chí Minh đáng trang hào kiệt
Suốt cuộc đời kiên quyết hy sinh.
Vì dân, vì nước qn mình

Bơn ba hải ngoại nặng tình nước non.
Cụ Hồ kêu gọi: thi đua diệt dốt

Bà con mình cùng tới lớp bình dân.
Thi đua học tập chuyên cần

Đến ngày bầu cử ghi hai chữ ân nhân là Cụ Hồ.
Cờ đỏ sao vàng thiên ngang trước gió

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Bỗng thấy như mình được uống nước trường sinh
Hướng về miền Bắc gởi lòng thành sắt son.

Chiến đấu hy sinh vì đời quyết tử

Lời Cụ Hồ kêu gọi phụ nữ với thanh niên
Tiến lên đạp nát xích xiềng

Mới là trai anh hùng đất Việt, gái thuyền quyên nước nhà.
Chữ “cận” là gần

Chữ “viễn” là xa.
Dù bao cách trở,
Dù bão táp mưa sa,

Chẳng bao giờ Bác Hồ xa dân mình.
Chiều chiều lại nhớ chiều chiều

Nhớ lời Bác dạy, nhớ điều Bác khuyên
Nhớ lời vàng ngọc không quên

Con đường thống nhất vững bền đấu tranh
Cho dù tát cạn biển đông

Cho dù đếm được chim muông trên rừng,
Cho dù san phẳng Trường Sơn,

Bác ơi cháu chỉ sắt son một lịng:
Đấu tranh thống nhất non sơng

Giấc ngàn thu thỏa ước mong Bác Hồ.

Chữ H, chữ Ô, dấu huyền ghép thành chữ Hồ ghi rõ
Anh mít đặc tịt mù, nên mặt đỏ như mồng gà

Xin anh về thưa với mẹ cha,

Học xong lớp bình dân học vụ rồi hãy qua bỏ trầu.

Chim lạc bầy còn thương cây nhớ cội

Anh theo Tây để tình để tội cho vợ cho con
Về làm dân Cụ Hồ gìn giữ nước non

Dù bữa cơm, bữa cháo vẫn còn tiếng thơm.
***

Dù cho giặc chiếm đất đai

Chiếm sao cho được lòng người miền Nam
Cho dù biển cạn non mòn

Lòng dân Thuận Hóa vẫn cịn trơ trơ
Vẫn là dân của Cụ Hồ

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Dù ai đi đông, đi tây

Mỗi năm tháng 9 nhớ ngày mồng ba
Dù ai đi gần đi xa

Chớ quên ngày giỗ cha già kính yêu.
Dù cho giặc lắm mưu mô

Cũng không chia nổi cơ đồ Việt Nam
Dù ai xẻ núi ngăn sơng

Cũng khơng chia nổi lịng dân Cụ Hồ.
Dù ai ngăn đơng, đón tây

Lịng ta vẫn vững như cây giữa rừng
Trước sau một dạ một lịng

Mn lịng ghi tạc công ơn Bác Hồ.
Dù sông Nong khúc trong, khúc đục
Ngọn núi Truồi thăm thẳm, xanh xanh
Con chim không ăn nổi hai cành

Miền Nam trước sau với Đảng, Bác Hồ vẫn giữ lòng thành thủy chung.
Dù cho vật đổi sao dời

Ơn cụ Hồ, ơn Đảng, đời đời không quên.
Dù bão táp mưa sa có cha già vững lái
Đồng bào ơi hăng hái tiến lên

Vâng lời Người dạy chớ quên

Kết đồn tin tưởng vững bền tiến lên.
Dân vui thì lính cũng vui

Lính bắn giỏi mười dân chín có dư
Bà con tấm tắc trầm trồ:

Dân, lính Cụ Hồ bắn giỏi như nhau.
***

Đất Dương Hòa còn vang câu ca chiến thắng
Núi Hòa Mỹ còn nhớ khi gánh đạn, khiêng bom.
Ơn Cụ Hồ gắn bó tám, chín năm trịn

Nay khơng vì gian nguy mà lùi bước, gió mưa dập dồn mà dừng chân.
Đất Đông Dương chôn xương biết bao anh hùng chiến sĩ

Nay Nhật đầu hàng, Anh với Mỹ cũng lui binh
Chị em ơi tiến lên rập bước đồng tình,

Trước hoan hơ Việt Nam dân chủ, cộng hịa

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Đất Đơng Dương dầm sương dải nắng,
Mấy chục năm ngậm đắng, nuốt cay

Cũng nhớ có Cụ Hồ lãnh đạo mới có ngày vinh quang.
Đố ai đo được trời cao,

Đố ai tính được cơng lao Cụ Hồ
Mong ngày Độc lập Cụ vơ

Thỏa lịng trơng đợi, ước mơ đêm ngày.
Đồng q cây lúa xanh rờn

Nước sơng cịn chảy, còn ơn Cụ Hồ.
Dù cho Mỹ Diệm hồ đồ,

Lòng ta ta giữ; ơn cụ Hồ ta ghi.
Đất Thừa Thiên là đất của Cụ Hồ ta

Đất ông cha chi mi mà Bảo Đại kéo Tây qua đóng đồn.
Đố ai biết được biển bao sâu

Biết sông mấy ngả, biết cầu mấy nơi?

Miền Nam đã khắc một lời:

Thủy chung với Bác, chẳng dời lòng son?
Đếm sao cho hết trời sao,

Kể sao cho hết công lao Bác Hồ.
Đố ai lên được trời cao

Đố ai đền đáp được công lao Cụ Hồ.
Đèn nào cao bằng đèn Mặt trận
Sức nào mạnh bằng sức nhân dân?
Theo lời Bác, Đảng vùng lên

Xây đời hạnh phúc, hịa bình ấm no.
Đức bại, Nhật hàng, Anh, Mỹ bãi binh,

Hoàn cầu reo dậy ủng hộ Chính phủ Hồ Chí Minh vững bền.
Đi cấy giữa đồng mênh mơng gió lộng

Lất phất mưa bay, gian khổ mặc dầu
Vẫn nhớ Bác Hồ thức suốt canh thâu

Thương đồn dân cơng ra chiến dịch biết bao nhọc nhằn.
Đèn hết dầu còn đâu đèn đỏ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Nghe lời Cụ dạy ta ra đi

Dựng công binh xưởng, cịn thiếu gì đạn bom?
Đã là qn, lại là dân

Mùa lúa đã tốt, mùa săn cũng tài
Hai mùa quyết được cả hai

Đúng như lời Bác đã tỏ lời ngời khen.
Đêm khuya ngồi chụm nhau vào
Mở đài Hà Nội thì thào lắng nghe
Này im….Đấy…Tiếng vọng về

Ơi chao!...Tiếng hát ngồi kia đưa vào
Xích gần nắm chặt tay nhau

Rõ ràng tiếng Bác đã vào miền Nam.
***

Em lên rừng lấy miếng gỗ trắc
Đem về em khắc bốn câu thơ:

Câu thương, câu nhớ, câu đợi, câu chờ

Dẫu non mòn, biển cạn, ơn nghĩa Cụ Hồ khơng qn.

Em có giữ hình chi mơ, mà anh nói hình Cụ Hồ em thu, em dấu?
Thưa thiệt với anh dù máu đổ, đầu rơi

Trong trái tim em vẫn giữ trọn một lời:

Dù tan nhà, nát cửa, em vẫn đời đời thủy chung.
Gương oanh liệt cả kim lẫn cổ

Đời Cụ Hồ ít có như ai

Mấy mươi năm đi khắp Á Âu rèn đức, rèn tài

Trở về cứu dân thốt vịng nơ lệ, rạng khắp ngồi năm châu.
Gió Nam từ biển thổi vào

Gió Nam thổi rốc lộn nhào “cụ Ngô”
“Cụ Ngô” là đứa chi mơ?

Dân ta chỉ biết Cụ Hồ mà thơi.
Gió cuốn, mưa sa lòng ta chẳng ngại
Ta quyết vượt qua Cao Mại, Ngọn Rào
Trèo đèo mới biết đèo cao

Việt Nam kháng chiến càng biết công lao Bác Hồ.
Hạt muối mặn, ba năm còn mặn

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

Trị Thiên ta ơn Bác, lòng này thủy chung
Hạt muối mặn ba năm còn mặn

Củ gừng cay, chín tháng cịn cay
Dù ai xun tạc, lá lay

Nghìn năm tên Bác dâng đầy hương sen.
Hai tay bưng bát cơm thơm,

Con ơi ghi tạc công ơn Cụ Hồ.

Hiệp định Giơ-ne-vơ càng nghe, càng thích
Thắng lợi đường này quân địch càng lo

Nhờ ơn Cụ Hồ miền Bắc được độc lập, tự do
Hẹn ngày thống nhất, vẹn câu hò thủy chung.
Hy sinh cho nước nhà: Quyết tử

Lời Cụ Hồ kêu gọi phụ nữ với thanh niên
Chung lịng mở mọi xích xiềng,

Mới xứng đáng là trai anh hùng đất Việt, gái thuyền quyên nước nhà.
Hò ơ…giã gạo chày ba

Ta nhịp cho hòa, điệu hát thêm hay.
Bác cho ta có đất cày

Đồng ngát hương lúa, vườn sây trái lành.
Hạt muối mặn, ba năm cịn mặn

Củ gừng chín tháng cịn cay
Anh ơi quay súng về ngay

Lượng Cụ Hồ rộng mở, chớ đi theo Tây chết uổng đời.
Hiệp định Phông-ten-nơ-blô Cụ Hồ đã ký

Nhắn nhân dân mình bền chí đấu tranh
Cho Việt Nam độc lập, thống nhất, hịa bình
Tiến lên cùng thế giới, ngang hàng năm châu.
Kính mến Cụ Hồ là thiết tha với Đảng

Hiếu thuận với Đảng, ta không nề muôn vạn gian lao
Cờ đỏ sao vàng phấp phới bay cao,

Giặc Tây, giặc Mỹ, giặc đói, giặc dốt, giặc nào cũng thua.
Kiến bầy tha vỏ thân cây

Mối đàn tha đất mà xây nên cồn
Nước non một dạ, một lòng

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

Khen ai với được trời cao,

Khen ai trả được công lao Bác Hồ.
Không thêm không bớt một lời
Nhà ta, ta ở, không dời, không đi
Dân Cụ Hồ chỉ một lời thề:

Mạng này đổi mạng, bám quê đến cùng.
Kháng chiến trường kỳ ta ngại chi gian khó
Có qua cơn sóng gió mới tới bến quang vinh
Vững lái con thuyền đã có Bác Hồ Chí Minh

Mái chèo ta đều nhịp, mấy thác, mấy ghềnh ta cũng qua.
***

Lòng dặn lòng non mòn bể cạn
Dạ lại dặn dạ đá nát vàng phai
Dù cho trúc mọc thành mai

Nhân dân ta quyết một lịng theo Bác, quyết khơng nghe ai phỉnh phờ.
Lịng Bác rộng rãi, bao la

Lòng dân, lòng Bác chan hòa nước non
Lòng dân như hoa hướng dương

Trăm ngàn đổ lại một phương mặt trời
Dù cho vận đổi, sao rời

Nguyện cùng với Bác một lời sắt son.
Lưỡi gươm nào cắt được dòng Bến Hải
Ngọn lửa nào đốt được dãi Trường Sơn
Nhân dân ta một dạ không sờn

Ngày nay được tự do, độc lập, nhớ công ơn Bác Hồ.
Lành, rách cũng bạc Việt Nam

Chính phủ ta làm, ta u, ta q
Lành thời gìn giữ, nâng niu
Rách thời dán lại ít nhiều làm tin
Cụ Hồ lướt mắt đang nhìn

Đồng bào mến Cụ thì xin tiêu dùng.

Lệnh tổng động viên thanh niên lên đường nhập ngũ
Làm lính Cụ Hồ phải giữ trọng hai chữ “hiếu trung”
Ta lập chiến khu có cả núi rừng

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Lên non mới biết non cao

Có đi dân vận mới biết công lao Cụ Hồ
Ơn Cụ Hồ vô bờ vô bến

Tình Cụ Hồ thương dân như trời biển mênh mơng
Tồn dân dốc sức, dốc lòng,

Chuyển gạo ra tiền tuyến, lập cơng diệt thù

Lên đỉnh Trường Sơn thăm đường mịn Hồ Chí Minh vĩ đại
Con cháu Bác Hồ mở đường nối lại Bắc Nam

Dù đầu rơi, máu chảy cũng cam

Để nước nhà thống nhất vẹn tồn núi sơng.
Luật 10-59 đưa ra kẻ xót xa, người lo lắng
Như bão táp bất ngờ, như trời nắng lạ mưa

Nghe tiếng Quốc (cuốc), kêu gọi đàn như lửa cháy sớm trưa
Mong trời mau sáng để người xưa mau trở về

****

Một là tui (tôi) thương hai là tui nhớ,
Nhớ ai là nhớ Bác Hồ.

Bác ra sắc lệnh giảm tô cho dân nghèo
Mù u, ba thứ mù u

Lính Cụ Hồ ta tình nguyện, lính thù ta chẳng đi.
Mỹ khoe là Mỹ cường quốc

Nên Mỹ đem tồn lực xâm chiếm Đơng Dương

Cụ Hồ tuyên bố: dân tộc Việt Nam là một dân tộc kiên cường,

Dù cho đế quốc Mỹ đem hết B52, xe tăng, đại bác, rồi cũng tìm đường rút lui.
Miền Nam là của Việt Nam

Miền Nam là của giang sơn Lạc Hồng
Miền Nam chỉ có một tấm lịng

Miền Nam chỉ viết một dịng chữ thơi
Một dịng chữ sáng mn đời

Một dịng chữ có vạn người mến thương
Một dịng chữ sáng mn phương:

“Cần, kiệm, liêm, chính” tấm gương chói lịa
Tay đề dịng nở trăm hoa

Đấy là dịng chữ: “Cha Hồ Chí Minh”
Mưa lành nơi mát, nơi khô

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

Mây trên trời khi un, khi vỡ

Nước dưới đồng khi ngập khi khơ

Ai ra miền Bắc cho tui nhắn với Bác Hồ

Lịng miền Nam trịn vành vạnh như chiếc nón bài thơ đội đầu.
Máu anh hùng mẹ sơi uất hận

Chí khí quật cường, căm phẫn lên cao.
“Đánh cho Mỹ cút, ngụy nhào”

Đẹp lời Bác dạy, rạng ngời non sông.
Mỹ thua, Mỹ về nước

Cịn ngụy thua, ngụy bước đường mơ?
Ngày nay ơn có Bác Hồ

Bác đem lại cơm no, áo ấm, xây dựng cơ đồ Việt Nam.
Muốn xây nhà phải kiếm hồ gắn từng viên gạch,

Chớ che lá mía, lá ngơ như chiếc chiếu rách chàng ơi
Thà làm cánh chim bay bổng giữa trời

Đừng làm con chó ghẻ chỉ biết vẫy đi trong chuồng.
***

Núi Thái Sơn khơng sờn mưa nắng
Biển Thái Bình chắc chắn khơng khơ
Nước Việt Nam ta vinh dự có Bác Hồ

Hỡi tồn dân đứng lên kháng chiến, xây dựng cơ đồ Việt Nam
Nước dưới sông khi dâng, khi cạn

Trăng trên trời khi sáng, khi lu
Ai ra miền Bắc thưa với Bác Hồ

Lòng miền Nam vẫn trịn vành vạnh, như chiếc nón bài thơ đội đầu.
Núi Mẫu Sơn cao biết mấy trượng

Sông Nhật Lệ sâu biết mấy tầm
Chống chèo dặn bạn đồng tâm:

Lái Cụ Hồ nắm chặt khăng khăng

Dù cho mưa nguồn, chớp biển cũng không đến nỗi răng mô đồng bào.
Nạp thuế cho Tây như chắp vây cho cọp

Có bao nhiêu gom góp nó trở lại đánh mình
Chi bằng nạp thuế cho chính phủ Hồ Chí Minh

Để Người xây dựng nền độc lập, hịa bình cho chúng ta.
Nước trên nguồn chảy ra mãi mãi

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

Nước non vẫn nước non nhà

Phương Nam, phương Bắc đều là nước non
Lịng dân với Bác vng trịn

Như sơng về với ngọn nguồn Bác ơi.
Nước lã mà khấy nên hồ

Khuấy hồi, khuấy mãi đến khi mơ em cũng cam lịng.
Dù cho khuấy cạn biển Đơng

Miễn được hồ, được cháo em không ngại ngùng.
Nhờ cha, nhờ mẹ, nhờ con

Sao bằng nhờ nghĩa, nhờ ơn Cụ Hồ
Sống để dạ, thác xuống mồ

Ơn nghĩa Bác Hồ kiếp kiếp không quên.
Nhớ trăng xưa đã hẹn lời thề

Tấm lòng chiến sĩ trọn bề nước non
Đôi vầng nhật nguyệt sắt son,
Ngàn năm sau vẫn còn tiếng thơm.
Nhiều tay vỗ nên bộp

Nhiều cột dựng nên nhà
Cho dù Mỹ - Diệm có ỳ ỳ ra

Có Cụ Hồ lãnh đạo nước nhà thành công.
Nhớ vị Cha già, lịng ta thương tiếc

Bác đã một đời vì nước, vì dân
Bác ra đi đã căn dặn nhiều lần

Phải biết cần, kiệm để tồn dân mạnh giàu.
Nhìn lên trên trời thấy ngọn cờ phấp phới
Loa truyền thanh kêu gọi gần xa

Hỡi đồng bào mấy chục năm qua
Bọn giặc Mỹ nó giày xéo quê ta

May nhờ ơn Bác, Đảng xây dựng nước Việt Nam dân chủ cộng hịa mn năm.
Nhà tan cửa nát cũng từ

Quyết tâm theo Bác, cực chừ sướng sau.
Nhìn sơng lại nhớ đền nguồn

Nhìn cây nhớ cội, nhìn non nhớ rừng
Dù cho xa cách muôn trùng

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

Nhà tơi có cái đồng hồ

Chỉ rõ sang tối, ngày giờ làm ăn
Cho dù đói khổ, khó khăn

Đồng hồ tơi giữ tháng năm trong lịng.
Ngó lên chùa Bồng Lai cây cao bóng mát
Ngó xuống biển Cảnh Dưong dào dạt sóng xao
Nhờ ai đường rộng, nhà cao

Nhờ Cụ Hồ Chí Minh lãnh đạo, đồng bào được ấm no.
Ngó lên trên trời có vì sao lấp lánh

Ngó ra Hà Nội có Cụ Hồ Chí Minh
Nhìn ra ngồi nớ quang vinh

Nhìn về q kiểng mà tình xốn xang.
Người than tiếng nói cũng than
Mỗi lời Bác dạy xa gần đều hay
Ngó lên trên trời có vì sao dẫn lối
Ngó ra Hà Nội có Cụ Hồ Chí Minh
Tám chín năm ni lãnh đạo tài tình

Kháng chiến thắng lợi lập lại hịa bình ở nước ta.
Ngó lên may trắng, trời cao

Ơn Đảng, ơn Bác chẳng nao tấc lòng
Dù cho biển cạn đá mòn,

Lòng dân với Bác (vẫn) vng trịn thủy chung.
Ngó lên trên trời có vì sao dẫn lối

Ngó ra Hà Nội có Cụ Hồ Chí Minh
Chín năm lãnh đạo đánh Pháp tài tình

Nay đang lái con thuyền cách mạng Việt Nam đến bờ thống nhất, hịa bình ấm no.
Ngày xưa bưng lấy bát cơm

Nhớ thầy, nhớ mẹ phong sương cấy cày
Ngày nay bưng bát cơm đầy

Ơn Bác, ơn Đảng, ngày ngày khơng qn

Ngó bên tê sơng thấy ngơi sao Bắc Đẩu long lanh tỏa sáng
Nhìn lại bên ni sao u ám mây đen

Em buồn vì lỡ mối tơ duyên

Mong sao trời mau sáng để nắng ấm lên q nhà.
Ngó ra Hà Nội nhớ hồ Hồn Kiếm

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Có hồ nên có nước xanh thêm quê nhà.

Nghe tiếng Bác Hồ nhưng chưa lần mô được gặp

Thương nhớ Bác Hồ, âm thầm cất tờ bạc có ảnh Bác đêm ngày
Ước gì độc lập Bác vơ đây

Cho bà con mình nói chuyện, cầm tay Bác Hồ.

***

Ơn Bác Hồ như trời cao, biển rộng,
Lái con thuyền rẽ sóng ra khơi,
Quét sạch mây đen u ám bầu trời,

Để toàn dân no cơm, ấm áo, hưởng cuộc đời tự do.
Ở đây thờ Chúa tự do

Giáo, lương chỉ một Cụ Hồ mà thôi.
Ơi thằng Tây, ơi thằng Ma rốc
Mi đi cướp bóc làng xóm quê choa

Muốn tặng mi một nhát dao để mi hóa ra ma
Nhưng lệnh Cụ Hồ rộng lượng, tat ha cho mày.
***

Phải trằng đen đôi đường đã rõ

Lịng dân miền Nam ln thương nhớ Bác Hồ
Dẫu rằng biển cạn, sông khô

Ngàn năm công đức Cụ Hồ khắc ghi.
***

Qua bến sông Lam nhớ làng Sen quê Bác

Mảnh đất từng ươm hạt cho dân tộc một người trai
Xóa sạch đêm đen, hoa trằng nở quanh trời

Nghe câu hị ví dặm, nhớ ơn Người thương dân
***

“Ruộng rẫy là chiến trường
Cuốc cày là vũ khí

Nhà nơng là chiến sĩ

Hậu phương thi đua với tiền phương”
Lời Bác Hồ căn dặn quê hương

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

***

Sơng Nhật Lệ dịng sâu biết mấy
Đỉnh Đầu Mâu cao bấy nhiêu tầm
Ơn cụ Hồ hà hải, sơn thâm

Đẩy con thuyền cách mạng, tay lái, tay dầm tới nơi.
Sài Gịn rực đỏ cờ hoa

Miền Nam giải phóng càng nhớ công lao Bác Hồ.
Sen xa hồ, sen khô hồ cạn

Lựu xa đào, lựu ngã, đào nghiêng.
Anh xa em đừng nhớ đừng phiền

Như Cụ Hồ Chủ tịch biết mấy niên xa nhà.
Sơng sâu cịn lấy thước dị

Lịng dân ơn Bác biết đo sao cùng.

Sản xuất tăng gia, Bác Hồ kêu gọi
Lo dân khỏi đói để được ấm no
Đinh ninh lời Bác dặn dò

Thêm khoai, thêm sắn để bộ đội ăn no diệt thù.
Sen có hồ thơm tho sáng lạng

Thiếp xa chàng vóc dạng xanh xao
Mới hai năm đà thương nhớ dạt dào

Ước gì làm con chim, em sẽ xây tổ ở vào hồ sen.
Tay vịn cành mai, tay cài áo mới

Vui xuân thắng lợi, phấn khởi reo hò
Mừng Hồ Chủ tịch về lại Thủ đô,

Lái con thuyền cách mạng lướt tới bờ vinh quang.
Toàn dân theo lệnh Cụ Hồ

Đánh lui qn cướp nước giành tự do mn đời.
Tình thương của Bác mênh mơng

Ln ln sưởi ấm triệu lịng chúng con
Cịn trời, cịn nước, cịn non,

Ngàn năm cơng đức Bác còn sáng soi.

Tết đến, xuân sang, nhà em vui bắp (ngô) rang, rau luộc
Đọc thư Bác Hồ thức suốt canh thâu

Đầu xuân em thách mấy câu:

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

Từ ngày Bác dạy trồng cây

Quê em cát trắng hoa đầy rừng dương.
Đi trong bóng mát q hương,

Lịng con càng nhớ, càng thương Bác Hồ.
Tám năm ở với Cụ Hồ áo ấm, cơm no lúa tốt
Hai năm ở với “quốc gia” nhà dột, cột siêu.
Thơi đừng hnh hoang Tây có bơ lắm sữa nhiều

Ai bỏ làng theo giặc, chứ dân Việt Nam một lòng, một dạ bước theo Bác Hồ.
Tiếng hồ cầm khi trầm, khi bổng

Tỉ tê đêm ngày, lay động tâm can
Hỡi ai quên tiếng giang san

Nghe tiếng hồ cầm réo rắc nhớ tìm đàng về mau.
Thiếu chi rau mà ăn rau xoạc xoạc

Thiếu chi bạc Cụ Hồ mà ăn bạc Đông Dương
Thiếu chi thằng thương mà thương thằng dân vệ
Thiếu chi thằng tử tế mà lấy thằng Tây

Mai này nước nhà độc lập thì mày tính sao?
Thà chết chứ khơng làm nơ lệ

Lời Cụ Hồ là lời mẹ, lời cha
Tồn dân quyết chí xơng pha

Đánh tan giặc Pháp, giúp nước nhà ấm no.
“Tháp Mười đẹp nhất bông sen

Nước Nam đẹp nhất có tên Cụ Hồ”
Bác Hồ sớm tối chăm lo

Cho nước Nam độc lập, dân ấm no hịa bình.
Thực túc, binh cường

Non lương, rũ gối
Bác Hồ kêu gọi
Xốc tới thi đua

Tăng gia sản xuất vụ mùa

Hạt vàng – hạt thóc ta đưa ra chiến trường.
Thằng Tây mi có tàu bay

Tao có đầy giáo mác, hầm chơng
Cụ Hồ dạy du kích với dân quân:

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

Nước sông An Cựu nắng đục, mưa trong
Miền Nam mn thuở một lịng

Nhớ ơn cách mạng, nhớ cơng Bác Hồ.
Trăng trên trời có khi trịn, khi khuyết
Nước thủy triều có lúc ngập, lúc khơ
Ai ra miền Bắc cho em thưa với Bác Hồ

Miền Nam quyết tâm chống Mỹ để giữ cơ đồ ngàn năm.
Trắng đen đã rõ đơi đường

Lịng dân càng nhớ, càng thương Bác Hồ
Dẫu rằng biển cạn, sơng khơ

Nghìn năm cơng đức Cụ Hồ cịn ghi.
Trăng trên trời có khi trịn, khi khuyết
Nước dưới sơng có tiết đục tiết trong
Miền Nam ghi dạ, tạc lòng

Cơm no, áo ấm nhớ ơn Bác Hồ.

Trận lụt năm xưa, thương dân Cụ viết thư thăm hỏi
Nhớ lời Người sớm tối chăm lo

Được mùa lúa trả công to

Làm sao gửi được lá thư Cụ mừng.
Trên trời có ơng sao Rua

Việt Nam ta có Bác Hồ em ơi
Sao Rua sáng một góc trời

Gương Cụ Hồ tỏa sáng, rạng ngời nước non
Trào đèo mới biết đèo cao

Có đi tiếp vận mới biết công lao Bác Hồ.
Trên trời cao sao vàng năm cánh

Dãy Trường Sơn đẹp ảnh Bác Hồ
Ngày mai thống nhất cơ đồ

Vỗ tay hô lớn: Bác Hồ muôn năm!

Trên kháng đài ảnh Bác Hồ sáng soi lồng lộng

Dưới sông Nhật Lệ nước dập dồn, sóng gợn lung linh
Đẹp biết bao hai chữ: hịa bình

Hơm nay mừng vui rộn rã, nhớ ân tình Bác trao.
Trời cao, biển rộng mơng mênh

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

Miền Nam vọng lời nguyền

Với Bác Hồ, với Đảng, nguyện giữ vẹn tuyền thủy chung.
Trời còn khi nắng, khi mưa

Miền Nam thương nhớ Bác Hồ không nguôi
Dù cho vận đổi, sao dời

Bác Hồ như ánh mặt trời mùa xn
Hơm nay mười chín, tháng năm (19 - 5)
Giăng tay hô lớn: Muôn năm Bác Hồ.
Trời cao hơn trán

Sao sáng hơn đèn
Kèn kêu hơn quyển
Biển rộng hơn sơng

Tình thương của Bác mênh mông biển trời.
Trời mưa ướt bụi, ướt bờ

Ướt em, em chịu, ướt gạo Cụ Hồ em lo.
Trông lên bầu trời , thấy trời cao lồng lộng
Nhìn ra ngồi biển, thấy biển rộng bao la
Ơn Cụ Hồ như mẹ, như cha

Dạy dân đoàn kết, giữ nước nhà yên vui.
Trường Sơn điệp điệp trùng trùng

Đường mang tên Bác lẫy lừng chiến công
Năm châu bốn bể Tây Đông

Đến đây càng thấy tấm lòng Bác thương
Trường Quốc Học về làng Dương Nỗ

Đường ven sông Hương thuở nhỏ Bác thường qua
Cây lá đơm hoa, chim rộn rã tiếng ca

Từ thành Vinh đến Huế Bác khơng xa chúng mình.
Trẻ thì đây đó đều đi

Già thì bám ruộng, bám quê diệt thù
Đã là dân nước cụ Hồ

Giết giặc dựng cờ, cứu nước nhường ai.
***

Uống nước thì nhớ đến nguồn

Cơm no, áo ấm nhớ ơn Bác Hồ

Công Bác Hồ dài hơn dải Trường Sơn
Nam Hải sâu ta đo cũng được

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

Công ơn của Bác bao la

Nhân dân kể đến bao giờ cho xong....
Vầng trăng Ba Đình vẫn trọn tình xứ Huế

Sóng nước sơng Hương vẫn nhớ thời trẻ Bác đã ở đây
Phượng nở bên sông rực rỡ cả trời mây

Tháng năm càng nhớ Bác, Bác vẫn về đây với Huế mình.
Việt Nam kháng chiến trường kỳ

Đêm đánh, ngày đánh, Tây gì cũng thua
Chặn dưới nước, vây trên bờ

Theo lệnh Cụ Hồ đánh thắng mới thơi.
Vũ khí tối tân khơng bằng dân đồn kết
Vất vả gian lao, đói rét không sờn
Đố ai đốt hết Trường Sơn

</div>

<!--links-->