Giáo trình Bóng rổ - CĐ Kinh tế Kỹ thuật TP.HCM

ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH TẾ - KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH


GIÁO TRÌNH

BĨNG RỔ
BẬC
TRUNG CẤP VÀ CAO ĐẲNG

(LƯU HÀNH NỘI BỘ)

Tp. HCM – 2018


ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH TẾ - KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH


GIÁO TRÌNH

BĨNG RỔ
THƠNG TIN NHĨM BIÊN SOẠN
Chủ biên

Nguyễn Thị Lan Em

Học vị

Thạc sỹ

Thành viên tham dự

Nguyễn Ngọc Linh

Học vị

Thạc sỹ

TRƯỞNG KHOA

TỔ TRƯỞNG
BỘ MÔN

CHỦ NHIỆM
ĐỀ TÀI

Huỳnh Thị Tuyết Hồng

Trương Hiền

Nguyễn Thị Lan Em

HIỆU TRƯỞNG
DUYỆT

TRƯỞNG KHOA

TỔ TRƯỞNG

CHỦ NHIỆM

BỘ MÔN

ĐỀ TÀI


LỜI NÓI ĐẦU
Mục tiêu của Giáo dục dưới chế độ Xã hội chủ nghĩa của nước ta là Đào tạo một
lớp người mới cho tương lai với đủ các tiêu chí là có đạo đức, phẩm chất tốt, có kiến
thức văn hóa sâu rộng và có một thể chất khỏe mạnh. Cả 3 tiêu chí này đều có tầm quan
trọng như nhau và chính nó sẽ hình thành nên một con người phát triển tồn diện.
Bóng rổ là một trong những môn thể thao hội tụ đầy đủ và thể hiện rất cao về
tính đối kháng, tính tập thể. Bóng rổ giúp phát triển rất tốt các tố chất như: Nhanh –
mạnh – bền – khéo léo và kỹ thuật. Cho nên Giảng viên Thể dục thể thao thường lấy
môn bóng rổ nhằm phát triển và bổ trợ cho nhiều mơn thể thao khác. Bản thân mơn
bóng rổ có một sức hút rất lớn với mọi người, Đặc biệt là lứa tuổi thanh thiếu niên
tham gia tập luyện.
Cuốn giáo trình giảng dạy này được biên soạn phù hợp với chương trình, thời
lượng đối với một học sinh - sinh viên hệ Cao đẳng.
Giáo trình gồm 2 chương:
Chương 1:- Sơ lược lịch sử và q trình phát triển của mơn bóng rổ.
- Phương pháp các kỹ thuật cơ bản.
Chương 2: Những điều luật cơ bản trong bóng rổ.
Trong q trình biên soạn mặc dù đã rất cố gắng nhưng như trên đã trình bày,
do chương trình và thời lượng dành cho mơn học cịn ít, nên giáo trình này viết chưa
thật sâu và rộng so với sự mong muốn của các tác giả. Chúng tơi mong nhận được sự
góp ý và chân thành cảm ơn những ý kiến đóng góp của các nhà chun mơn và các
đồng nghiệp để giáo trình này ngày càng hoàn thành hơn.

MỤC LỤC
Chương 1 GIỚI THIỆU KỸ THUẬT BÓNG RỔ………...…………………….1
1. SỰ PHÁT TRIỂN MƠN BĨNG RỔ………………………………………….1
2. Q TRÌNH PHÁT TRIỂN MƠN BĨNG RỔ THẾ GIỚI………………….2
3. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN MƠN BĨNG RỔ Ở VIỆT NAM ......................... 2
4. PHƯƠNG PHÁP CÁC KỸ THUẬT CƠ BẢN................................................... 3
4.1. Khát quát ..................................................................................................... 3
4.2. Phương pháp các kỹ thuật cơ bản ................................................................ 4
4.2.1. Các kỹ thuật chuyền bắt bóng cơ bản....................................................... 4
4.2.1.1. Khái niệm ......................................................................................... 4
4.2.1.2. Phân loại ............................................................................................ 4
4.2.1.3. Kỹ thuật chuyền và bắt bóng 2 tay trước ngực trực tiếp ................... 4
4.2.1.4. Phương pháp kỹ thuật chuyền và bắt bóng hai tay trước ngực
trực tiếp .......................................................................................................... 6
4.2.2 Các kỹ thuật dẫn bóng cơ bản ................................................................... 8
4.2.2.1. Khái niệm ......................................................................................... 8
4.2.2.2. Phân loại ............................................................................................ 8
4.2.2.3. Các kỹ thuật tại chỗ dẫn bóng ........................................................... 8
4.2.3 Các kỹ thuật ném rổ cơ bản ..................................................................... 10
4.2.3.1. Khái niệm ....................................................................................... 10
4.2.3.2. Phân loại .......................................................................................... 10
4.2.3.3. Kỹ thuật tại chỗ và nhảy ném rổ 1 tay trên vai ............................... 11
Chương 2: LUẬT BÓNG RỔ................................................................................. 14
1. NHỮNG ĐIỀU LUẬT CƠ BẢN TRONG MƠN BĨNG RỔ.......................... 14
2. KÍCH THƯỚC SÂN BÃI VÀ TRANG THIẾT BỊ .......................................... 15
3. CÁC VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý KHI THI ĐẤU BÓNG RỔ ................................ 18
3.1. Một số qui định cơ bản về đội bóng .............................................................. 18
3.2. Một số qui định cơ bản về trận đấu bóng rổ .................................................. 19

3.3. Một số qui định cơ bản về cách chơi bóng .................................................... 20
3.4. Một số qui định cơ bản khi tiến hành nhảy tranh bóng ................................. 22


3.5. Một số qui định cơ bản khi tiến hành phát bóng biên ................................... 23
3.6. Một số qui định cơ bản để tiến hành hội ý..................................................... 24
3.7. Một số qui định cơ bản để tiến hành thay người ........................................... 26
4. PHẠM LUẬT VÀ LỖI CÁ NHÂN .................................................................... 28
4.1. Những kiến thức cơ bản về luật và lỗi ........................................................... 28
4.2. Những điều luật thường áp dụng trong thi đấu .............................................. 31
4.2.1. Luật dẫn bóng ......................................................................................... 31
4.2.2. Chạy bước............................................................................................... 32
4.2.3. Các điều luật về thời gian ....................................................................... 33
4.2.4. Bóng trở về sân sau ................................................................................ 34
4.3. Các hình thức phạm lỗi thường xảy ra trong thi đấu ..................................... 34
4.3.1. Lỗi cá nhân ............................................................................................. 34
4.3.2. Lỗi đồng đội ........................................................................................... 35
4.3.3. Lỗi hai bên .............................................................................................. 35
4.3.4. Lỗi kỹ thuật ............................................................................................ 35
4.3.5. Lỗi phản tinh thần thể thao ..................................................................... 37
4.3.6. Lỗi trục xuất ........................................................................................... 37
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 39


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ

Chương I
GIỚI THIỆU KỸ THUẬT MƠN BĨNG RỔ
 Giới thiệu chương
Bóng rổ là môn thể thao thi đấu đối kháng trực tiếp giữa 2 đội, mỗi đội có năm

người trên sân. Mục đích của trận đấu là nhằm ghi nhiều điểm bằng cách cố gắng đưa
bóng vào rổ đối phương một cách đúng luật và hạn chế khơng cho đối phương ném
bóng vào rổ mình. Bóng rổ là một trong những mơn thể thao thịnh hành và được ưa
chuộng nhất ở Hoa Kỳ, Trung Quốc, Canada, Philippines,…

 Mục tiêu chương
- Hiểu biết sự phát triển bóng rổ thế giới và trong nước, hình thành kỹ năng
thực hành các kỹ thuật cơ bản của từng nội dung của bóng rổ, củng cố kỹ năng, kỹ xảo
vận động cần thiết trong cuộc sống và trong hoạt động thể dục ở các trường cũng như
công tác phong trào. Ý nghĩa, tác dụng của luyện tập môn bóng rổ đối với học sinhsinh viên.
- Phân tích được kỹ thuật mơn bóng rổ. Thực hiện khá chính xác kỹ thuật cơ bản.
- Có ý thức tự giác tập luyện, xác định được động cơ học tập đúng đắn phát
triển thể lực chuyên môn.

 Nội dung
1. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN MƠN BĨNG RỔ
Bóng rổ ra đời năm 1891, do Dr.James Naismith – giảng viên giáo dục thể chất
của học viện Springfield thuộc bang Massacusets (Mỹ) phát minh.
Khi sáng tạo ra mơn bóng rổ, ơng đã sử dụng và phát triển mơn này từ những
trị chơi đơn giản và đã phổ biến từ rất lâu ở Mỹ. từ hơn 2500 trước đây, những người
bộ tộc da đỏ In – ki và Mause sống trên lãnh thổ Mehico hiện nay đã có trị chơi “Poc
–tơ-poc”. Hình thức trị chơi này là những người tham gia tìm cách dùng vai, thân
hoặc chân (khơng được dùng tay) để đưa bóng vào một cái vòng bằng đá gắn trên
tường cao.
Để cho giờ học thể dục trong nhà tập vào mùa đông thêm sinh động. Naismith
đã suy nghĩ ra một trị chơi mới. Ơng gắn 2 chiếc rỗ bằng gỗ để dùng khi đi hái đào
vào tay vịn hành lang phòng tập để làm chỗ ném bóng vào. Trị chơi đã tỏ ra hết sức
hấp dẫn, cuốn hút và kết quả thu được vượt ra ngồi sự tưởng tượng. Lúc đầu mỗi đội
KHOA CÁC MƠN CHUNG

6


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
có 9 người chơi, sau đó giảm xuống cịn 7 và sau củng chỉ còn 5 người trên sân. Năm
1892 NaiSmith đã soạn thảo ra sách “Luật bóng rổ” gồm có 15 điều luật được áp dụng
cho những trận thi đấu bóng rổ đầu tiên. Và cơ bản phần lớn trong những điều luật này
vẫn được sử dụng cho đến ngày nay.

2. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN MƠN BĨNG RỔ CỦA THẾ GIỚI
* Giai đoạn đầu (1892 - 1918): Thời kỳ hình thành của mơn bóng rổ mới. Từ
một trị chơi để làm cho bài tập thể dục thêm sinh động, dần dần qua thực tế bóng rổ
đã trở thành một mơn thể thao mang sắc thái riêng biệt.
Từ năm 1892 sau khi luật bóng rổ chính thức đầu tiên được ban hành và có
những cuộc thi đấu chính thức theo luật này thì hệ thống kỹ - chiến thuật bóng rổ được
hình thành và phát triển rất nhanh. Trong chiến thuật đã bắt đầu xuất hiện chiến thuật
tấn cơng và chiến thuật phịng thủ; xác định được vị trí và chức năng của từng đấu thủ
trên sân. Về sau, mơn bóng rổ phát triển dần sang các nước phương Đông như Nhật
Bản, Trung Quốc, Philippin rồi sang Châu Âu và Nam Mỹ.
Tại thế vận hội Olympic lần thứ 3 ở Saint loui (Mỹ) năm 1904 mơn bóng rổ
chính thức được thi đấu biểu diễn.
Năm 1913, giải Vơ địch bóng rổ đầu tiên của Châu Á được ổ chức ở Manila –
Thủ Đô của Philippine.

3. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN MƠN BĨNG RỔ Ở VIỆT NAM
Tháng 11 năm 1992, Hội Bóng rổ Việt Nam được đổi tên thành Liên đồn Bóng
rổ Việt Nam, viết tắt là VBF (Vietnam Basketball Federation. Liên đồn Bóng rổ Việt
Nam là thành viên chính thức của Liên địan Bóng rổ Quốc tế. Theo báo cáo trong Đại
hội đại biểu toàn quốc của Liên đồn Bóng rổ Việt Nam khóa II (1997 – 2001) thì trên
cả nước hiện đang có khoảng 15.000 người tham gia tập luyện bóng rổ thường xuyên.

Có 7 đội mạnh, 13 đội Á (5 đội nữ và 14 đội trẻ). Trên thực tế có khoảng 500 vận động
viên chia làm 4 tuyến hiện đang tham gia tập luyện. Tuy nhiên nếu so sánh với trình độ
bóng rổ của các nước trong khu vực thì vận động viên Việt Nam vẫn cịn kém về
chun mơn, về chiều cao và cả thể lực do đó cần phải có sự quan tâm thích đáng hơn
trong khâu tuyển chọn và có kế hoạch tập luyện tích cực để bù lấp những mặt năng lực
vẫn còn hạn chế của lực lượng vận động viên bóng rổ nước nhà.

KHOA CÁC MƠN CHUNG

7


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ

4. PHƯƠNG PHÁP CÁC KỸ THUẬT CƠ BẢN
4.1. Khái quát
Do mục đích trong q trình thi đấu bóng rổ là 2 đội sẽ cùng tranh giành một
quả bóng để ném vào rổ đối phương nên trong tấn công các Vận động viên sẽ thường
xun di chuyển và hốn đổi vị trí cho nhau để tìm cách chiến các vị trí thuận lợi có
thể gây sức ép tấn cơng và ném bóng vào rổ đối phương; Bên cạnh đó, trong phịng thủ
cũng khơng ngừng che chắn, ngăn cản các đường di chuyển, chuyền hoặc ném rổ của
đối phương nhằm hạn chế khả năn ghi điểm của họ… Theo IU.M.PORNOVA (1997)
thì một Vận động viên bóng rổ trong mỗi trận đấu phải di chuyển nhanh và biến hóa
trên 5000m; bật nhẩy khoảng 130 – 150 lần; phối hợp tăng tốc – giảm tốc và đột biến
hướng từ 120 – 150 lần và ở những thời điểm nổ lực gắn sức nhất thì nhịp tim của một
vận động viên có thể lên tới 180 – 200 lần/phút nên sau mỗi trận đấu trọng lượng cơ
thể của một vận động viên có thể giảm đi từ 2 – 4 kg.
Mặt khác, do có sự tác động của một số điều luật qui định về thời gian khống
chế bóng, nên ngoại trừ trường hợp phản cơng nhanh dẫn đến kết thúc bất ngờ, thì
trong suốt quá trình triển khai thi đấu các đấu thủ trên sân thường có su hướng tấn

công qua nửa sân đối phương hoặc lui về phịng thủ tích cực ở nửa sân nhà, nên nhìn
chung mọi hoạt động của 10 đấu thù trên sân hầu như chỉ diễn ra trong cùng một lúc ở
cùng một nữa sân mà quyết liệt nhất vẫn là khu vực lân cận rổ cho đến những khu vực
cách vòng 3 điểm khoảng từ 1.00m đến 1.20m.
Các hành động vận động liên tục trong một không gian tương đối hạn chế như
trên địi hỏi người chơi phải có năng lực phối hợp vận động tốt, nắm vững kỹ thuật, kỹ
xảo và đặc biệt phải luôn nhạy bén khi quan sát, đánh giá mọi tình huống xảy ra để lựa
chọn hành động đáp trả một cách nhanh chóng và hợp lý nhất. Cần phải thấy rằng
những va chạm trực tiếp về thể chất đối với đối phương và sự căn thẳng về tâm lý do
áp lực của nhiệm vụ thi đấu hoặc từ phía trọng tài, khan giả… ln có sự tác động
mạnh mẽ lên Vận động viên nên họ cần phải nỗ lực ý chí rất lớn để vượt qua sự mệt
mỏi về thần kinh và cơ bắp có chiều hướng càng tăng dần khi về cuối trận để hoàn
thành tốt nhiệm vụ thi đấu được giao.

4.2. Phương pháp các kỹ thuật cơ bản
4.2.1. Các kỹ thuật chuyền bắt bóng cơ bản
KHOA CÁC MÔN CHUNG

8


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ

4.2.1.1. Khái niệm
Chuyền bóng là đưa bóng lên trên khơng, lăn bóng hoặc làm bóng bật đất để
bóng vượt qua người phịng thủ và đến tay đồng đội ở vị trí thuận lợi nhất. Bắt bóng là
những động tác hợp lí để đón những đường chuyền đến một cách chắc chắn và sẵn
sang thực hiện các đông tác tiếp theo. Phối hợp chuyền bắt bóng tốt sẽ tạo nên sự liên
kết chiến thuật trong tấn cơng, làm cho hàng phịng thủ của đối phương bị rối loạn và
tạo cơ hội thuận lợi để dứt điểm.

4.2.1.2. Phân loại
* Các kỹ thuật tại chỗ chuyền bóng cơ bản:
- Chuyển bóng 1 tay: trên vai, bên mình, dưới thấp, sau lưng…
- Chuyển bóng 2 tay: trên đầu, ngang vai, trước ngực (trực tiếp, gián tiếp )…
- Nhảy chuyền 2 tay trên đầu.
* Các kỹ thuật tại chỗ bắt bóng cơ bản:
- Bắt bóng 1 tay: trên cao, trước ngực…
- Bắt bóng 2 tay: trước ngực, dưới thấp, bắt bóng bật đất…
* Phối hợp chuyền bắt bóng:
- Di chuyển chuyền bóng một tay: bên mình, dưới thấp…
- di chuyển chuyền bóng hai tay: trước ngực (trực tiếp, gián tiếp)…

4.2.1.3. Kỹ thuật chuyền và bắt bóng 2 tay trước ngực trực tiếp
+ Kỹ thuật chuyền bóng hai tay trước ngực trực tiếp
* Cách vận dụng: Kỹ thuật chuyền bóng hai tay trước ngực trực tiếp là một kỹ
thuật chuyền cơ bản. Nó đơn giản có thể vận dụng chuyền nhanh và chính xác ở cự ly
gần và trung bình.
* Phân tích kỹ thuật:
- Tư thế chuẩn bị: Đứng chân trước sau khoảng cách hai chân rộng bằng vai, hai
gối khuỵu, trọng tâm dồn đều hai chân. Hai tay cần bóng ở hai bên, hơi lùi về nữa sau
của bóng. Các ngón tay xịe đều tự nhiên, bóng tiếp xúc với các chai tay và lịng các
ngón tay, lịng bàn tay khơng chạm bóng. Cánh tay thả lỏng tự nhiên, giữ bóng ở phía
trước bụng trên. Mắt nhìn về hướng chuyền.
- Khi chuyền bóng: Chân sau đạp đất đẩy thân người về trước, đồng lúc kéo
bóng từ dưới lên trên, từ trong ra ngồi thành một đường vịng cung nhỏ đến ngang
KHOA CÁC MÔN CHUNG

9

Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
tầm ngực thì cổ tay hơi bẻ ra ngoài và duỗi 2 cánh tay về hướng chuyền. Khi cách tay
gần duỗi thẳng thì phối hợp giữa lực cỗ tay và lực miết vào bóng của 3 ngón cái, trỏ,
giữa để chuyền bóng đi. Bóng ra tay cuối cùng bởi 3 ngón cái, trỏ và giữa. Sau khi
bóng rời khỏi tay, trọng tâm dồn về trước, 2 tay duỗi thẳng song song với mặt đất
hướng về hướng chuyền.

Hình 1.1 Kỹ thuật bắt bóng hai tay trước ngực trực tiếp

* Cách vận dụng: Đây là kỹ thuật cơ bản để bắt bóng từ tất cả các hướng chuyền
đến, dễ dàng bảo vệ bóng rất tiện lợi cho việc thực hiện các động tác tiếp theo sau.
* Phân tích kỹ thuật:
- Tư thế chuẩn bị: Đứng chân trước chân sau rộng bằng vai, 2 gối hơi khuỵu,
thân trên quay về hướng bóng tới. Hai tay thả lỏng, hai lòng bàn tay hướng vào nhau
với khoảng cách nhỏ hơn đường kính của bóng. Các ngón tay xịe đều tự nhiên theo
hình túi, hai ngón cái và trỏ mở theo hình bán nguyệt theo hướng bóng tới.
- Khi bắt bóng: Xác định hướng bóng đến và chủ động đưa hình tay đã tạp sẵn
về phía bóng. Đầu tiên cho bóng tiếp xúc với phẩn chai tay và lịng các ngón tay, lịng
bàn tay khơng chạm bóng, sau đó nhanh chóng kéo bóng về trước ngực để hỗn xung
đồng thời kém cỗ tay, hai tay hơi gập ở khớp khuỷu để bảo vệ bóng và chuẩn bị thực
hiện động tác tiếp theo.

Hình 1.2 Bắt bóng hai tay trước ngực

Sai lầm thường mắc khi chuyền bắt bóng và biện pháp sửa chữa:
KHOA CÁC MÔN CHUNG

10

Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
* Chuyền bóng khơng chính xác do trong q trình tập ban đầu học sinh – sinh
viên dùng lực không đều hoặc tiếp xúc bóng chưa hợp lý đặc biệt là ở giai đoạn trước
khi bóng rời tay.
Biện pháp sửa chữa: Cầm bóng đúng vị trí, thả lỏng cổ tay, khi chuyền nên kép
hai khuỷu tay vào thân mình và miết tích cực các ngón tay vào bóng.
* Khơng thể chuyền bóng đi xa do động tác phối hợp lực giữa tay, chân và thân
chưa nhịp nhàng.
Biện pháp sửa chữa: Cầm bóng cố định, tập chuyển lực từ chân, thân đến tay liên
tục. khi đã nhuần nhuyễn động tác thì tiếp tục kết hợp lực duỗi của tay và lực miết của
các ngón tay để chuyền bóng đi.
* Khi bắt, bóng bị bật khỏi tay hoặc lọt về sau.
Biện pháp sửa chữa: Tập chủ động tiếp xúc bóng khi đng thả lỏng 2 bàn tay với
các ngón tay xịe đều tự nhiên hình túi, thu hẹp cự ly 2 ngón cái và áp sát 2 khuỷu tay
vào thân.

4.2.1.4. Phương pháp kỹ thuật chuyền và bắt bóng 2 tay trước ngực trực tiếp
+ Giới thiệu kỹ thuật:
Giảng viên tiến hành phân tích, giảng giải và thị phạm cho học sinh – sinh viên
nắm vững kỹ thuật chuyền và bắt bóng 2 tay trước ngực trực tiếp theo một số bước căn
bản như sau:
* Khái quát tên, đặc điểm và cách vận dụng: Kỹ thuật chuyền và bắt bóng 2 tay
trước ngực trực tiếp là 1 trong những dạng kỹ thuật cơ bản dễ thực hiện và có độ chính
xác tương đối cao nên các đấu thủ rất thường sử dụng khi phối hợp tấn công ở nhiều
cự ly và nhiều hướng khác nhau, đặc biệt là khi người phịng thủ kèm khơng sát.
* Làm mẫu và phân tích kỹ thuật:
- Làm mẫu kỹ thuật chuyền và bắt bóng bằng 2 tay trước ngực trực tiếp hồn
chỉnh và kết hợp với sự mơ tả bằng ngơn ngữ chính xác, giàu hình tượng để giúp học
sinh – sinh viên cảm nhận đầy đủ cấu trúc của động tác vả nhanh chóng hình thành tư

duy động tác.
- Đây là giai đoạn ban đầu do đó trong quá trình phân tích kỹ thuật nên làm mẫu
các giai đoạn chậm rãi để người học dễ tiếp thu cách thực hiện và nhịp điệu của động
tác. Sau đó có thể thị phạm một số động tác sai thường gặp và nêu biện pháp sửa chữa
KHOA CÁC MÔN CHUNG

11


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
cụ thể để học sinh – sinh viên có ý thức phịng và tránh sai sót ngay khi bắt đầu tập
luyện động tác.
+ Tiến hành tập luyện:
* Cho học sinh – sinh viên đứng tại chỗ tập tư thế chuyền và bắt bóng. Nên cho
học sinh tập từng giai đoạn của động tác cho đến khi nhuần nhuyễn rồi mới thực hiện
kỹ thuật hồn chỉnh. Trong giai đoạn tập khơng bóng này giảng viên cần chú ý đến
trình tự, nhịp điệu và khả năng phối hợp lực khi thực hiện động tác của học sinh, nếu
phát hiện sai sót phải sửa ngay để tránh sự hình thành động tác sai về sau.
* Cho học sinh – sinh viên đứng hai hàng ngang đối diện nhau để tập tại chỗ
chuyền và bắt bóng theo trình tự từ dễ đến khó, ví dụ như cự ly (từ gần đến xa), tốc độ
(từ chậm đến nhanh) và tăng những yêu cầu về độ khó (giảm động tác thừa, tăng độ
chính xác…) để phù hợp với khả năng thực hiện kỹ thuật của học sinh.
- Ký hiệu: A

B

A và B đứng đối diện, cự ly từ 3 đến 6m thực hiện tại chỗ chuyền bắt bóng.
Ngồi ra, trong quá trình tập kỹ thuật tại chỗ chuyền bắt bóng cịn có thể áp
dụng cho 3, 4 hoặc 5 người với đội hình tập luyện như sau:

Hình 1.3 Đợi hình tập luyện chuyền bóng

* Sau khi hồn thành các đội hình đơn giản sẽ cho học sinh – sinh viên tập các
đội hình và bài tập phức tạp hơn chẳng hạn như tập chuyền bắt bóng khi có người
phịng thủ, phối hợp với những kỹ thuật khác… hoặc cho học sinh làm quen với những
bài tập có cấu trúc và yêu cầu gần giống với những tình huống trong thi đấu để họ có
điều kiện áp dụng những kỹ thuật đã học vào thực tế.

4.2.2. Các kỹ thuật dẫn bóng cơ bản
4.2.2.1. Khái niệm
Dẫn bóng là một kỹ thuật cá nhân quan trọng thường dùng để đột phá và gây rối
loạn cho hàng phòng thủ của đối phương trong tấn cơng. Trong những trường hợp bị
KHOA CÁC MƠN CHUNG

12


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
truy cản liên tục khi đối phương sử dụng chiến thuật 1 kèm 1 thì các đấu thủ phải có
khả năng dẫn bóng tốt để thốt khỏi sự đeo bám và nếu có thời cơ thuật lợi cịn có thể
chủ động phản cơng. Vì vậy, dẫn bóng là một dạng kỹ thuật trọng yếu mà các đấu thủ
bóng rổ cần rèn luyện thuần thục cho cả hai tay.

4.2.2.2. Phân loại
Các kỹ thuật dẫn bóng cơ bản
- Tại chỗ dẫn bóng
+ Trọng tâm cao
+ Trọng tâm thấp
- Di động dẫn bóng
+ Biến tốc

+ Biến hướng
+ Quay người đổi tay

4.2.2.3. Các kỹ thuật tại chỗ dẫn bóng
Tại chỗ dẫn bóng tầm cao:
* Cách vận dụng: Là kỹ thuật thường được vận dụng khi người khống chế bóng
đang đứng xa người phịng thủ, khi cần giữ bóng sống để quan sát tình hình trên sân và
tạm thời giảm nhịp độ trận đấu hoặc phối hợp di chuyển dẫn bóng qua người đối thủ…
* Phân tích kỹ thuật:
- Tư thế chuẩn bị: Đứng hai chân rộng bằng vai, 2 gối hơi khuỵu, trọng tâm dồn
đều 2 chân. Hai tay thả lỏng tự nhiên và giữ bóng ngang bên hơng thuận, bàn tay thuận
đặt trên đỉnh bóng, tay khơng thuận đặt phía dưới bóng. Các ngón tay xịe đều tự
nhiên, bóng tiếp xúc với phần chai tay và lịng của các ngón tay, lịng bàn tay khơng
chạm bóng. Mắt quan sát nhìn trên sân.
- Khi dẫn bóng:
+ Từ tư thế chuẩn bị rút tay không thuận ra, lấy khuỷu tay thuận làm trụ để
dùng lực cổ tay thông qua cẳng tay đến chai tay và lịng các ngón tay ấn bóng xuống.
Sau khi bóng rời tay sẽ tiếp tục đi xuống và chạm đất tại 1 điểm cách mũi bàn chân
thuận từ 10cm đến 15cm ở ngoài thân người rổi theo qn tính bóng lại nẩy thẳng lên.
+ Dùng bàn tay thuận chủ động đón đỉnh đầu bóng ngay từ dưới thắt lưng. Cổ
tay hơi ngửa, bóng tiếp xúc đầu tiên với các ngón tay rồi đến các chai tay. Bàn tay thuậ
KHOA CÁC MÔN CHUNG

13


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
tiếp tục đưa lên theo bóng để hãm đà nẩy của bóng cho đến ngang thắng lưng thì lại
dùng sức của cổ tay và các ngón tay ấn bóng xuống lần kế tiếp.

Hình 1.4. Tại chỗ dẫn bóng trọng tâm thấp

* Cách vận dụng: Được vận dụng khi người phòng thủ đến gần và có hành động
truy cản hoặc cướp, phá bóng.
* Phân tích kỹ thuật:
- Tư thế chuẩn bị: Tương tự như kỹ thuật dẫn bóng trọng tâm cao nhưng người
thực hiện sẽ lùi chân thuận về phía sau một bước để chuyển trọng tâm xuống thấp hơn.
- Khi dẫn bóng: Các giai đoạn được thực hiện tương tự như trên nhưng ở kỹ
thuật này bóng sẽ được khống chế ngang tầm đầu gối và có tần số nhanh hơn. Tay
khơng dẫn bóng sẽ đặt phía trước để che chắn bóng, mắt quan sát tình hình trên sân.
Sai lầm thường mắc phải khi dẫn bóng và biện pháp sửa chữa:
* Khơng thể điều khiển bóng theo ý muốn do tiếp xúc bóng chưa tốt, chưa đúng
thời điểm hoặc do cổ tay quá cứng nên khơng thể khống chế bóng nhịp nhàng.
Biện pháp sửa chữa: Cố gắng giữ khuỷu tay cố định ở bên mình và thả lỏng cổ
tay để có thể chủ động di chuyển bàn tay tiếp xúc với bóng đúng vị trí, đúng thời điểm.
* Khi dẫn bóng thường bị mất bóng.
Biện pháp sửa chữa: Tập dẫn bóng thuần thục cả hai tay, dùng thân trên để che
chắn, cách ly người phịng thủ với bóng và phối hợp với các động tác xoay trở để tránh
né hoặc đưa bóng ra xa tầm tay với của người phòng thủ.
4.2.3. Các kỹ thuật ném rổ cơ bản
4.2.3.1. Khái niệm
Ném rổ là một kỹ thuật tấn cơng mang tính quyết định đối với kết quả thành hay
bại của một trận đấu và là khâu cuối cùng của một đợt phối hợp tấn công. Trong quá
trình thi đấu, tỷ lệ ném rổ chuẩn xác cao hay thấp tùy thuộc vào một số yếu tố sau:
KHOA CÁC MÔN CHUNG

14


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ

- Ý chí phẩm chất: Thể hiện qua khả năng tập trung và ý thức trách nhiệm đối
với mỗi lần ném rổ. người thực hiện kỹ thuật ném rổ cần mạng dạn, tự tin vào khả
năng của mình và tránh biểu hiện mất bình tĩnh, lo sợ hoặc căng thẳng quá mức do bị
ảnh hưởng bởi những tác động bên ngoài.
- Chọn vị trí tốt và đúng thời cơ: Là yếu tố quan trọng để tạo điều kiện thuận
lợi cho việc thực hiện kỹ thuật ném rổ. Bên cạnh đó phải nhanh chóng xác định điểm
ngắm rổ (điểm chính giữa của nửa vành rổ hướng về người ném) và hình thành tư thế
chuẩn để tạo góc ném phù hợp.
- Độ ổn định của động tác: Là khả năng duy trì giống nhau 1 cấu trúc động tác
qua nhiều lần thực hiện (góc độ rat ay; độ dẻo khi gập cổ tay, điều khiển lực miết của
ngón tay…) để căn cứ vào đó mà tiếp tục kéo dài độ chuẩn xác của đường bóng hoặc
có biện pháp chỉnh sửa các sai sót.
- Đường bay và độ xốy của bóng: Căn cứ vào cự ly ném xa hay gần, ném trực
tiếp hay gián tiếp mà tạo quỹ đạo bay của bóng cho phù hợp. Tuy nhiên, do sức miết
của các ngón tay vào bóng nên sau khi rời tay, bóng sẽ có xu hướng xốy theo trục
nằm ngang và ngược hướng bay.
4.2.3.2. Phân loại
* Các kỹ thuật tại chỗ ném rổ cơ bản:
- 1 tay: 1 tay trên cao, trên vai.
- 2 tay: 2 tay trên cao, trước ngực.
* Các kỹ thuật nhảy ném cơ bản:
- 1 tay: 1 tay trên vai.
- 2 tay: 2 tay trên cao, trước ngực.
* Các kỹ thuật di động ném rổ cơ bản:
- 1 tay: 1 tay trên vai, trên cao, dưới thấp.
- 2 tay: 2 tay trên cao, trước ngực, dưới thấp.
4.2.3.3. Kỹ thuật tại chỗ và nhảy ném rổ 1 tay trên vai
- Kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai:
* Cách vận dụng: Tại chỗ ném rổ 1 tay trên vai là một loại kỹ thuật phổ biến
được sử dụng nhiều ở các vị trí và nhiều cự ly khác nhau. Ưu điểm của nó là dễ thực

KHOA CÁC MƠN CHUNG

15


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
hiện và phù hợp với nhiều loại đối tượng; vửa giữ được bóng chắc chắn vửa có thể ứng
biến linh hoạt khi cần phối hợp chuyền xiết hoặc đột phá bất ngờ.
* Phân tích kỹ thuật:
+ Tư thế chuẩn bị: Đứng hai chân rộng bằng vai, bàn chân thuận đặc hơi chếch
lên trên, trọng tâm dồn đều hai chân. Hai tay cầm bóng ở hai bên và hơi lùi về nữa sau
của bóng. Các ngón tay xịe đều tự nhiên, tiếp xúc với bóng bằng phần chai tay và lịng
các ngón tay, lịng bàn tay khơng chạm bóng. Hai cánh tay thả lỏng tự nhiên giữ bóng
trước ngực hoặc ở phía trước bụng trên. Mắt quan sát điểm ngắm rổ.

Hình 1.5 Kỹ thuật cầm bóng

+ Khi ném rổ:
Đưa bóng từ vị trí trước ngực lên vai, đồng lúc khuỵu đều hai gối. Khi đưa bóng
lên vai, bàn tay thuận đặc dưới bóng (lúc này điểm ngắm rổ và mặt trước cẳng tay
cùng với hai ngón trỏ và giữ gần như nằm trên cùng 1 mặt phẳng tường tượng) và bàn
tay còn lại xòe rộng tự nhiên giữ phía bên chếch về trước quả bóng.
Sau khi đưa bóng lên vai, lập tức hai chân đạp đất chuyển lực từ chân qua thân
tới vai thì duỗi cách tay về trước để chuyển lực sang khuỷu tay, khi tay gần duỗi thẳng
thì gập cổ tay và miết các ngón tay vào bóng để đẩy bóng đi. Bóng ra tay cuối cùng
bởi hai ngón trỏ và giữa. Sau khi bóng rời tay, người vươn cao, trọng tâm dồn lên chân
trước và do sức miết của các ngón tay bóng sẽ xốy ngược trở lại theo trục ngang.

KHOA CÁC MÔN CHUNG

16


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ

Hình 1.6 Kỹ thuật ném rổ

- Kỹ thuật nhảy ném rổ 1 tay trên vai:
* Cách vận dụng: Nhảy ném rổ 1 tay trên vai là kỹ thuật tấn công được sử dụng
thường xuyên trong thi đấu (chiếm 70% số lần thực hiện ném rổ). Ưu điểm của kỹ
thuật này là có thể tận dụng được độ cao do bật nhảy để vượt qua tay chắn của người
phịng thủ.
* Phân tích kỹ thuật:
+ Tư thế chuẩn bị: Tương tự như kỹ thuật tại chỗ ném đã nêu trên nhưng người
ném phải hạ thấp trọng tâm bằng cách khuỵu đều hai gối để sẵn sàng nhảy ném khi có
thời cơ.
+ Khi nhảy ném: Đạp mạnh hai chân để đưa thân người bật thẳng lên khơng,
đồng thời đưa bóng từ tư thế chuẩn bị lên vai và tiếp tục duỗi tay về hướng rổ. khi cơ
thể đạt độ dừng trên không lập tức gập cổ tay để miết các ngón tay vào bóng và đẩy
bóng đi. Bóng sau cùng bởi hai ngón trỏ và giữa.
- Sai lầm lầm thường mắt khi ném rổ và biện pháp sửa chữa:
* Ném rổ ít chuẩn xác: Do trong q trình tập ban đầu cảm giác về thời gian,
khơng gian và khả năng điều khiển lực ném rổ của học sinh – sinh viên chưa tốt.
Biện pháp sửa chữa: Tập cảm giác tay cho học sinh – sinh viên bằng cách cho
họ đứng tại chỗ phối hợp đẩy bóng lên cao rồi bắt lại nhiều lần và tập sử dụng hai
ngón trỏ và giữa để miết tích cực vào bóng trước khi bóng rời tay.
* Đường đi thấp.
Biện pháp sửa chữa: Khi ném cần nâng khuỷu tay hướng về trước và lên trên để
tạo góc độ ra tay phù hợp với độ cao của rổ, bên cạnh đó phải chú ý điều khiển lực gập

cổ tay và sức miết của các ngón tay vào bóng sao cho lực ném bóng đi ln phù hợp
với góc độ ra tay.
KHOA CÁC MÔN CHUNG

17


Chương 1: Giới thiệu Kỹ thuật bóng rổ
* Khơng lợi dụng được lực phối hợp toàn thân khi đứng tại chỗ ném rổ:
Biện pháp sửa chữa: Cho học sinh -sinh viên đứng tại chỗ tập động tác ném
khơng bóng nhiều lần cho đến khi có thể thực hiện thuần thục động tác hồn chỉnh thì
mới tập ném bóng vào rổ theo trình tự từ chậm đến nhanh.
* Khơng lợi dụng được lực phối hợp toàn thân khi nhảy ném rổ:
Biện pháp sửa chữa: Cho học sinh – sinh viên bật nhảy tại chỗ và lợi dụng đà
bật để đưa bóng lên vai đồng lúc vươn thân người để khi thân người lên đến điểm cao
nhất sẽ thực hiện duỗi tay ném bóng đi.

Bài tập tập luyện:
1. Thực hiện kỹ thuật nhồi bóng.
2. Thực hiện kỹ thuật di chuyển dẫn bóng.
3. Thực hiện kỹ thuật chuyền bóng.
4. Thực hiện kỹ thuật bắt bóng.
5. Thực hiện kỹ thuật ném rổ.
6. Thực hiện kỹ thuật 2 bước ném rổ.

KHOA CÁC MÔN CHUNG

18

Chương 2: Luật Bóng rổ

Chương 2
LUẬT BĨNG RỔ
 Giới thiệu chương
Bóng rổ ngày càng được phổ biến và phát triển trên khắp thế giới. Vận động
viên Bóng rổ ngày càng nhảy cao hơn, tốc độ thi đấu nhanh hơn và mạnh hơn. Các
trận đấu ngày càng được nhiều người chú ý. Nhưng luật Bóng rổ thì khơng đơn giản và
vì mục đích phát triển của Bóng rổ, trong từng giai đoạn, FIBA đã thay đổi luật để
khán giả được thích thú hơn khi xem các trận thi đấu.

 Mục tiêu chương
- Cung cấp cho học sinh - sinh viên cơ sở lý luận, kỹ năng, kiến thức, phù hợp
với yêu cầu luật thi đấu bóng rổ, phương pháp tổ chức và trọng tài mơn bóng rổ. Từ đó
học sinh - sinh viên hiểu và biết vận dụng vào học tập mơn học cũng như sau này ra
cơng tác.
- Hình thành kỹ năng thực hành các kỹ thuật cơ bản của từng nội dung của bóng
rổ, củng cố kỹ năng, kỹ xảo vận động cần thiết trong cuộc sống và hoạt động trong
công tác thể dục ở các trường cũng như cơng tác phong trào.
- Qua học phần bóng rổ, học sinh - sinh viên thấy được vai trò, ý nghĩa của môn
học, xác định được động cơ học tập đúng đắn

 Nợi dung
1. NHỮNG ĐIỀU LUẬT CƠ BẢN TRONG MƠN BĨNG RỔ
Bất kỳ một mơn thể thao nào cũng cần phải có những điều luật qui định cụ thể
về cách chơi cũng như cách xác định việc thắng hoặc thua trong thi đấu. Các điều luật
này được ban hành và áp dụng thống nhất cho các cuộc thi đấu được tổ chức ở từng
vùng, từng quốc gia hoặc trên đấu trường quốc tế. Tuy nhiên, trong thực tế do trình độ
chun mơn hóa của các mơn thể thao ln có chiều hướng đi lên nên các điều luật
này cũng thường có những sự điều chỉnh mang tính tất yếu về nội dung để kịp thời tiếp

cận và phù hợp với sự phát triển của từng môn thể thao hơn. Biểu hiện đặc trưng của
những biến chuyển là tính khoa học vả sự chặc chẽ trong khâu vận dụng nhằm giải
quyết một cách có hiệu quả những mâu thuẫn mang tính khách quan đã phát sinh từ
quá trình thi đấu trước đó và tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy trình độ thể thao phát
triển ngày càng cao hơn trong các giai đoạn kế tiếp sau.
KHOA CÁC MÔN CHUNG

19


Chương 2: Luật Bóng rổ
Luật bóng rổ nói riêng và luật của các mơn thể thao nói chung chính là một hệ
thống gồm nhiều điều luật cụ thể đã được sắp xếp theo 1 trình tự nhất định. Việc bổ
sung, hạn chế hoặc sửa đổi về nội dung của bất kỳ điều luật nào trong hệ thống này dù
là nhỏ nhất cũng đều có sự ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình vận dụng và triễn khai kỹ
- chiến thuật thi đấu của từng môn thể thao trong từng thời điểm khác nhau.
Bóng rổ là một mơn thể thao tập thể mang tính đối kháng trực tiếp và có nhiều
tình huống thường xyên xảy ra trong thi đấu nên nó cần phải có một hệ thơng tương
đối phong phú và đa dạng gồm nhiều điều luật để vận dụng vào thực tế. Tuy nhiên,
trong khn khổ cịn nhiều hạn chế của giáo trình này chúng tơi khơng thể trình bày
hết tồn bộ nội dung của Luật bóng rổ hiện nay gồm có 8 chương và 58 điều mà chỉ có
thể đề cập đến một số điều luật qui định về sân bãi và trang thiết bị phục vụ cho thi
đấu hoặc các kiến thức cơ bản có liên quan đến việc tiến hành thi đấu bóng rổ như
trình tự xử lý của trọng tài đối vớ những vi phạm về luật hoặc lỗi và những điều luật
phổ biên thường áp dụng được trong quá trình triển khai thi đấu.
Những nội dung có liên quan chưa đưa vào giáo trình này sẽ được hướng dẫn tham
khảo trực tiếp trong “Luật bóng rổ” được Ủy ban Thể dục thể thao ban hành năm 2003.

2. KÍCH THƯỚC SÂN BÃI VÀ TRANG THIẾT BỊ
- Sân bóng rổ là 1 mặt phẳng hình chữ nhật, trên mặt phẳng khơng có vật cản.

Nền sân làm bằng gỗ, nhựa tổng hợp bằng bê tơng.
- Sân bóng rổ dài 15m x 28m, được tính từ mét trong của đường biên.
- Các đướng kẽ trên sân phải rõ ràng và rộng 5cm.
- Đường giữa sân được kẽ song song với 2 đường biên cuối san, cắt hai đường
biên dọc ở điểm chính giữa và được kéo dài thêm 15cm ở mỗi bên.
- Các vịng trịn trên sân có đường kính là 3.6m tính từ mét ngồi vịng trịn. Ở
nửa trong 2 vịng trịn ném phạt được kẽ khơng liền nét với các vạch dài 35cm và cách
nhau 40cm.

KHOA CÁC MÔN CHUNG

20


Chương 2: Luật Bóng rổ

Hình 2.1 Kích thước sân bóng rổ

- Khu ném phạt gồm khu giới hạn và nửa vịng trịn có bán kính 1.80m.

Hình 2.2 Khu vực ném phạt

- Vị trí tranh bóng dọc theo khu ném phạt của các đấu thủ như sau:
+ Vạch đầu tiên cách mép trong đường cuối sân 1.75m (khơng đứng tranh bóng
trong khoảng này).
+ Vị trí thứ nhật rộng 85cm và được giới hạn bởi vạch đầu tiên và vùng trung
lập là vị trí tranh bóng giành cho đấu thủ của đội phịng thủ.
+ Vùng trung lập rộng 40cm (khơng đứng tranh bóng trong khoảng này).

KHOA CÁC MƠN CHUNG

21


Chương 2: Luật Bóng rổ
+ Vị trí thứ 2 rộng 85cm liền ngay vùng trung lập là vị trí tranh bóng giành cho
đấu thủ đội tấn cơng.

Hình 2.3 Kích thước khung rổ

+ Vị trí thứ 3 rộng 85cm liền ngay vạch giới hạn vị trí thứ 2 là vị trí tranh bóng
giành cho đội phịng thủ.

Hình 2.4 Kích thước bảng rổ

Lưu ý: Tất cả những vạch này đều dài 10cm và được kẽ vng góc với cạnh bên
của hình thang cân (khu cấm địa).
Bóng có hình màu da cam sang có 8 miếng ghép theo truyền thống với bề mặt
làm bằng da, cao su hoặc chất tổng hợp. Bóng được bơm căng sao cho khi bóng rơi
xuống mặt sân từ độ cao 1.80m phải nẩy lên từ 1.20m đến 1.40m… chu vi của bóng
KHOA CÁC MƠN CHUNG

22


Chương 2: Luật Bóng rổ
khơng nhỏ hơn 74.9cm và khơng lớn hơn 78cm… trọng lượng của bóng khơng nhẹ
hơn 567gr và không nặng hơn 650gr.

3. CÁC VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý KHI THI ĐẤU BĨNG RỔ

3.1. Mợt số qui định cơ bản về đợi bóng
* Mỗi đội bóng gồm khơng quá 10 người có đủ tư cách thi đấu hoặc khơng q
12 người có đủ tư cách thi đấu cho những giải mà đội phải thi đấu hơn 3 trận. Thành
viên của 1 đội được quyền thi đấu khi anh ta được ghi tên trong tờ ghi điểm trước khi
bắt đầu trận đấu và không bị lỗi trục xuất hoặc phạm 5 lỗi.
* Đồng phục thi đấu của mỗi đội:
- Đồng phục thi đấu bóng rổ gồm áo thun ba lỗ và quần ngắn (hoặc áo liền
quần). Trong trận đấu, các đấu thủ (kể cả nam và nữ) đều phải bỏ áo trong quần.
- Áo thun của mỗi đấu thủ phải cùng một màu cho cả phía trước và phía sau
lưng. Màu của số áo phải tương phản với màu áo và được qui định như sau:
+ Số áo sau lưng ít nhất là 20cm.
+ Số áo trước ngực cao ít nhất 10cm.
+ Chiều rộng của số áo không được nhỏ hơn 2cm.
+ Sử dụng số áo từ số 4 đến số 15 và các đấu thủ cùng một đội không được
mang số áo trùng nhau.
- Đấu thủ được phép mặt quần lót dài cùng màu với quần ngắn ở phía dưới
nhưng đấu thủ khơng được mặt áo thun có tay ở bên trong áo thủn lỗ trừ khi có giấy
phép của bác sĩ và nếu được phép thì áo thun có tay phải cùng màu với áo thun 3 lỗ.
- Các đội ít nhất phải có hai bộ áo.
- Đội được ghi tên trước trong chương trình thi đấu (đội chủ nhà) sẽ mặt áo màu
sáng (thường là màu trắng). Đội được ghi tên thứ 2 trong chương trình thi đấu (đội
khách) sẽ mặt áo màu đậm. Tuy nhiên, nếu hai đội thống nhất thì họ có thể thay đổi
màu áo cho nhau.
* Một thành viên của đội là đấu thủ chính thức khi được quyền và đang thi đấu
trên sân. Một thành viên của đội là đấu thủ dự bị khi không thi đấu trên sân hoặc ở trên
sân nhưng khơng được thi đấu vì bị lỗi trục xuất hoặc phạm 5 lỗi.

KHOA CÁC MÔN CHUNG

23

Chương 2: Luật Bóng rổ
* Một đấu thủ dự bị trở thành một đấu thủ chính thức khi Trọng tài cho phép
đấu thủ đó vào sân và 1 đấu thủ chính thức trở thành dự bị khi trọng tài cho phép đấu
thủ thay thế vào sân thi đấu.
* Trong trường hợp một đấu thủ bị chấn thương, trọng tài có thể dừng trận đấu.
Nếu chấn thương xảy ra khi bóng sống trọng tài sẽ khơng thổi cịi cho đến khi pha bóng
đó kết thúc, đó là khi đội kiểm sốt bóng đã ném rổ, mất quyền kiểm sốt bóng, đã từ
chối bóng từ cuộc chơi hoặc bóng ngồi cuộc (bóng chết). Tuy nhiên, khi cần thiết để
bảo vệ một đấu thủ bị chấn thương ngay lập tức Trọng tài có thể dừng trận đấu.
* Khi một đấu thủ phạm 5 lỗi gồm lỗi cá nhân hoặc lỗi kỹ thuật sẽ được thông
báo và phải rời khỏi trận đấu 30 giây. Nếu đấu thủ đã phạm 5 lỗi trước đó tiếp tục
phạm thêm 1 lỗi nữa, lỗi này sẽ tính cho huấn luyện viên và ghi chữ “B” trong tờ ghi
điểm.
* Một đội sẽ bị xử thua bởi tước quyền thi đấu nếu:
- Từ chối thi đấu sau khi được trọng tài giải thích sự việc xảy ra.
- Có hành động ngăn cản trận đấu.
- 15 phút sau khi trận đấu bắt đầu, đội khơng có mặt hoặc khơng đủ 5 đấu thủ
sẵng sang trên sân.
* Một đội bị xử thua vì bỏ cuộc nếu trong trận đấu một đội có ít hơn đội bạn 2
đấu thủ trên sân.
Trong hai trận đấu (sân nhà và sân khách) thì tổng số điểm thắng và thua của
đội bỏ cuộc trong lượt đi hoặc lược về sẽ bị mất điểm vì “Bỏ cuộc”.
3.2. Mợt số qui định cơ bản về trận đấu bóng rổ
* Một trận đấu gồm có 4 hiệp, mỗi hiệp 10 phút. Thời gian nghĩ giữa hiệp 1 –
hiệp 2 hoặc hiệp 3 – hiệp 4 hoặc trước hiệp phụ là 2 phút. Thời gian nghỉ giữa hiệp 2
và hiệp 3 là 15 phúp và 2 đội sẽ thực hiện đổi sân vào đầu hiệp 3.
* Nếu kết thúc hiệp 4 mà 2 đội hịa nhau thì sẽ tiếp tục thi đấu bằng 1 hay nhiều
hiệp phụ, mỗi hiệp 5 phút để phân thắng bại. Trong tất cả các hiệp phụ 2 đội sẽ tiếp tục

thi đấu theo hướng rổ như ở hiệp 3 và hiệp 4.
* Một hiệp, hiệp phụ hoặc trận đấu sẽ kết thúc khi có tín hiệu âm thanh của
người theo dõi giờ thi đấu báo kết thúc thời giant hi đấu.

KHOA CÁC MÔN CHUNG

24


Chương 2: Luật Bóng rổ
* Trận đấu khơng thể bắt đầu nếu 1 trong 2 đội khơng có 5 đấu thủ sẵn sang thi đấu
trên sân. Trong tất cả các trận đấu đội thứ nhất (đội chủ nhà) được chọn rổ và băng ghế
ngồi nhưng phải thông báo cho Trọng tài chính biết trong vịng 20 phút trước trận đấu.
* Trận đấu chính thức bắt đầu bằng nhảy tranh bóng ở vịng trịn giữa sân, khi
bóng được chạm hợp lệ bởi người nhảy tranh bóng.
3.3. Mợt số qui định cơ bản về cách chơi bóng
* Cách chơi bóng:
- Trong bóng rổ chỉ có chơi bóng bằng tay.
- Cầm bóng chạy, cố ý đá bóng hoặc chặn bóng bằng bất kỳ phần nào của chân
hoặc đấm bóng bằng nắm tay là phạm luật.
- Vơ tình đá bóng hoặc chạm bóng bằng chân trên mặt sân thì khơng phạm luật.
* Kiểm sốt bóng:
- Một đấu thủ kiểm sốt bóng khi đấu thủ đang giữ bóng, dẫn bóng hoặc có
bóng sống ở vị trí được quyền sử dụng .
- Một đội kiểm sốt bóng cho đến khi một đối phương giành được quyền kiểm
sốt bóng hoặc bóng trở thành bóng chết hoặc bóng rời khỏi tay đấu thủ ném rổ hoặc
người ném phạt.
* Tình trạng bóng: Bóng có thể là bóng sống hoặc bóng chết.
- Bóng trở thành bóng sống khi:
+ Nhảy tranh bóng, bóng được chạm hợp lệ bởi người nhảy tranh bóng.

+ Ném phạt, khi Trọng tài đặt bóng ở vị trí thuộc quyền sở hữu của người phát
bóng biên.
- Bóng trở thành bóng chết khi:
+ Bóng và rổ hoặc bóng ném phạt vào rổ.
+ Có tiếng cịi của trọng tài trong khi bóng sống.
+ Chắc chắn bóng khơng vào rổ từ một quản ném phạt mà sau đó có:
 Một hoặc nhiều quả ném phạt vào rổ.
 Một xử phạt khác (ném phạt hoặc phát bóng biên).
 Có tín hiện âm thanh báo kết thúc thời gian thi đấu của một hiệp hoặc hiệp phụ.
 Có tín hiệu âm thanh của người điều khiển đồng hồ 24 giây trong khi bóng sống.

KHOA CÁC MƠN CHUNG

25