Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.51 MB, 85 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>TRẦN SĨ TÙNG </b>
---- ›š & ›š ----
<b>KSHS 01: TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ</b>
<b>A. Kiến thức cơ bản </b>
<i>Giả sử hàm số y f x</i>= ( )<i> có tập xác định D. </i>
· Hàm số <i>f</i> đồng biến trên D Û <i>y</i>¢ ³ " ẻ0, <i>x D</i> v <i>y</i>Â =0 ch xy ra tại một số hữu hạn điểm
thuộc D.
· Hàm số <i>f</i> nghịch biến trên D Û <i>y</i>¢ £ " ẻ0, <i>x D</i> v <i>y</i>Â =0 ch xy ra tại một số hữu hạn điểm
thuộc D.
· Nếu <i>y</i>'=<i>ax</i>2+<i>bx c a</i>+ ( ¹0) thì:
<b> + </b><i>y</i>' 0,<sub> " ẻ ớ Ê</sub><i>x R</i> ỡ ><i>a<sub>D</sub></i> 0<sub>0</sub>
ợ +
<i>a</i>
<i>y</i>' 0,<sub>£ " Ỵ Û í £</sub><i>x R</i> ì <<i><sub>D</sub></i> 0<sub>0</sub>
ỵ
· Định lí về dấu của tam thức bậc hai <i>g x</i>( )=<i>ax</i>2+<i>bx c a</i>+ ( ¹0):
+ Nếu D < 0 thì <i>g x</i>( ) ln cùng dấu với <i>a</i>.
+ Nếu D = 0 thì <i>g x</i>( ) ln cùng dấu với <i>a</i> (trừ <i>x</i> <i>b</i>
<i>a</i>
2
+ Nếu D > 0 thì <i>g x</i>( ) có hai nghiệm <i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub> và trong khoảng hai nghiệm thì <i>g x</i>( ) khác dấu
với <i>a</i>, ngoài khoảng hai nghiệm thì <i>g x</i>( ) cùng dấu với <i>a</i>.
· So sánh các nghiệm <i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub> của tam thức bậc hai <i>g x</i>( )=<i>ax</i>2+<i>bx c</i>+ với số 0:
+ <i>x</i> <i>x</i> <i>P</i>
<i>S</i>
1 2
0
0 0
0
<i>D</i>
ì ³
ï
£ < Ûí >
ï <
ỵ
+ <i>x</i> <i>x</i> <i>P</i>
<i>S</i>
1 2
0
0 0
0
<i>D</i>
ì ³
ï
< £ Ûí >
ï >
ỵ
+ <i>x</i><sub>1</sub>< <0 <i>x</i><sub>2</sub>Û <<i>P</i> 0
·
<i>a b</i>
<i>g x</i> <i>m x</i> <i>a b</i> <i>g x</i> <i>m</i>
( ; )
( )£ ," Ỵ( ; )Ûmax ( )£ ;
<i>a b</i>
<i>g x</i> <i>m x</i> <i>a b</i> <i>g x</i> <i>m</i>
( ; )
( )³ ," Ỵ( ; )Ûmin ( )³
<b>1. Tìm điều kiện để hàm số</b> <i>y f x</i>= ( ) <b>đơn điệu trên tập xác định (hoặc trên từng khoảng </b>
<b>xác định). </b>
· Hàm số <i>f</i> đồng biến trên D Û <i>y</i>Â " ẻ0, <i>x D</i> v <i>y</i>Â =0 chỉ xảy ra tại một số hữu hạn điểm
thuộc D.
· Hàm số <i>f</i> nghịch biến trên D Û <i>y</i>Â Ê " ẻ0, <i>x D</i> v <i>y</i>Â =0 chỉ xảy ra tại một số hữu hạn điểm
thuộc D.
· Nếu <i>y</i>'=<i>ax</i>2+<i>bx c a</i>+ ( ¹0) thì:
<b> + </b><i>y</i>' 0,<sub>³ " Ỵ Û í £</sub><i>x R</i> ỡ ><i>a<sub>D</sub></i> 0<sub>0</sub>
ợ +
<i>a</i>
<i>y</i>' 0,<sub>Ê " ẻ ớ £</sub><i>x R</i> ì <<i><sub>D</sub></i> 0<sub>0</sub>
ỵ
<b>2. Tìm điều kiện để hàm số</b> <i>y f x</i>= ( )=<i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+ <b>đơn điệu trên khoảng </b>( ; )<i>a b</i> .
<i>Ta có: y</i>¢= <i>f x</i>¢( ) 3= <i>ax</i>2+2<i>bx c</i>+ <i>. </i>
a) Hàm số <i>f</i> đồng biến trên ( ; )<i>a b</i> Û <i>y</i>¢ ³ " Ỵ0, <i>x</i> ( ; )<i>a b</i> và <i>y</i>¢ =0 chỉ xảy ra tại một số hữu
hạn điểm thuộc ( ; )<i>a b</i> .
<i>Trường hợp</i> 1:
· Nếu bất phương trình <i>f x</i>¢( ) 0³ Û<i>h m</i>( )³<i>g x</i>( ) (*)
( ; )
( ) max ( )³
· Nếu bất phương trình <i>f x</i>¢( ) 0³ Û<i>h m</i>( )£<i>g x</i>( ) (**)
thì <i>f</i> đồng biến trên ( ; )<i>a b</i> Û <i>h m</i> <i>g x</i>
( ; )
( ) min ( )£
<i>a b</i>
<i>Trường hợp </i>2: Nếu bất phương trình <i>f x</i>¢( ) 0³ khơng đưa được về dạng (*) thì đặt <i>t x</i>= -<i>a</i> .
Khi đó ta có: <i>y g t</i>¢ = ( ) 3= <i>at</i>2+2(3<i>aa</i>+<i>b t</i>) 3+ <i>aa</i>2+2<i>ba</i>+<i>c</i>.
– Hàm số <i>f</i> đồng biến trên khoảng ( ; )-¥<i>a</i> Û <i>g t</i>( ) 0,³ " <<i>t</i> 0 Û
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
0 0
0 0
0
<i>D</i>
<i>D</i>
ì >
ïï
ì > <sub>Ú</sub> >
í <sub>£</sub> í <sub>></sub>
ỵ <sub>ï</sub>
³
ïỵ
– Hàm số <i>f</i> đồng biến trên khoảng ( ;<i>a</i> +¥) Û <i>g t</i>( ) 0,³ " ><i>t</i> 0 Û
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
0 0
0 0
0
<i>D</i>
<i>D</i>
ì >
ïï
ì > <sub>Ú</sub> >
í <sub>£</sub> í <sub><</sub>
ỵ <sub>ï</sub>
³
ïỵ
b) Hàm số <i>f</i> nghịch biến trên ( ; )<i>a b</i> <i>y</i>Â " ẻ0, <i>x</i> ( ; )<i>a b</i> và <i>y</i>¢ =0 chỉ xảy ra tại một số hữu
hạn điểm thuộc ( ; )<i>a b</i> .
<i>Trường hợp</i> 1:
· Nếu bất phương trình <i>f x</i>¢( ) 0£ Û<i>h m</i>( )³<i>g x</i>( ) (*)
thì <i>f</i> nghịch biến trên ( ; )<i>a b</i> Û <i>h m</i> <i>g x</i>
( ; )
( ) max ( )³
<i>a b</i>
· Nếu bất phương trình <i>f x</i>¢( ) 0³ Û<i>h m</i>( )£<i>g x</i>( ) (**)
thì <i>f</i> nghịch biến trên ( ; )<i>a b</i> Û <i>h m</i> <i>g x</i>
( ; )
( ) min ( )£
<i>a b</i>
<i>Trường hợp </i>2: Nếu bất phương trình <i>f x</i>¢( ) 0£ khơng đưa được về dạng (*) thì đặt <i>t x</i>= -<i>a</i> .
Khi đó ta có: <i>y g t</i>¢ = ( ) 3= <i>at</i>2+2(3<i>aa</i>+<i>b t</i>) 3+ <i>aa</i>2+2<i>ba</i>+<i>c</i>.
– Hàm số <i>f</i> nghịch biến trên khoảng ( ; )-¥<i>a</i> Û <i>g t</i>( ) 0,£ " <<i>t</i> 0 Û
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
0 0
0 0
0
<i>D</i>
<i>D</i>
ì <
ïï
ì < <sub>Ú</sub> >
í <sub>£</sub> í <sub>></sub>
ỵ <sub>ï</sub>
³
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
0 0
0 0
0
<i>D</i>
<i>D</i>
ì <
ïï
ì < <sub>Ú</sub> >
í <sub>£</sub> í <sub><</sub>
ỵ <sub>ï</sub>
³
ïỵ
<b>3. Tìm điều kiện để hàm số</b> <i>y f x</i>= ( )=<i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+ <b>đơn điệu trên khoảng có độ dài </b>
· <i>f </i>đơn điệu trên khoảng ( ; )<i>x x</i><sub>1 2</sub> Û <i>y</i>¢ =0 có 2 nghiệm phân biệt <i>x x</i><sub>1 2</sub>, Û ì ¹<sub>í ></sub><i>a<sub>D</sub></i> 0<sub>0</sub>
ỵ (1)
· Biến đổi <i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub> =<i>d</i> thành (<i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>)2-4<i>x x</i><sub>1 2</sub>=<i>d</i>2 (2)
· Sử dụng định lí Viet đưa (2) thành phương trình theo <i>m</i>.
· Giải phương trình, so với điều kiện (1) để chọn nghiệm.
<b>4. Tìm điều kiện để hàm số</b> <i>y</i> <i>ax</i> <i>bx c</i> <i>a d</i>
<i>dx e</i>
2
(2), ( , 0)
+ +
= ¹
+
a) Đồng biến trên ( ; )-¥<i>a</i> .
c) Đồng biến trên ( ; )<i>a b</i> .
Tập xác định: <i>D R</i> <i>e</i>
<i>d</i>
\ỡ- ỹ
= ớ ý
ợ ỵ,
<i>adx</i> <i>aex be dc</i> <i>f x</i>
<i>y</i>
<i>dx e</i> <i>dx e</i>
2
2 2
2 ( )
'= + + - =
+ +
<b>5. Tìm điều kiện để hàm số</b> <i>y</i> <i>ax</i> <i>bx c</i> <i>a d</i>
<i>dx e</i>
2
(2), ( , 0)
+ +
= ¹
+
a) Nghịch biến trên ( ; )-¥<i>a</i> .
b) Nghịch biến trên ( ;<i>a</i> +¥).
c) Nghịch biến trên ( ; )<i>a b</i> .
Tập xác nh: <i>D R</i> <i>e</i>
<i>d</i>
\ỡ- ỹ
= <sub>ớ</sub> <sub>ý</sub>
ợ ỵ,
<i>adx</i> <i>aex be dc</i> <i>f x</i>
<i>y</i>
<i>dx e</i> <i>dx e</i>
2
2 2
2 ( )
'= + + - =
+ +
<b>Trường hợp 1 </b> <b>Trường hợp 2 </b>
Nếu: <i>f x</i>( ) 0³ Û<i>g x</i>( )³<i>h m i</i>( ) ( ) Nếu bpt:<i>f x</i>( ) 0³ không đưa được về dạng (<i>i</i>)
thì ta đặt: <i>t x</i>= -<i>a</i>.
Khi đó bpt:<i>f x</i>( ) 0³ trở thành: <i>g t</i>( ) 0³ , với:
<i>g t</i>( )=<i>adt</i>2+2 (<i>a da</i>+<i>e t ad</i>) + <i>a</i>2+2<i>aea</i>+<i>be dc</i>-
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>g x</i>( ) <i>h m</i>( ), <i>x</i>
<i>a</i>
<i>a</i>
ì-ï ³
Û í
ï <sub>³</sub> <sub>" <</sub>
ỵ
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>h m</i> <i>g x</i>
( ; ]
( ) min ( )
<i>a</i>
<i>a</i>
-Ơ
ỡ- <sub></sub>
ù
a) (2) ng bin trên khoảng ( ; )-¥<i>a</i>
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>g t</i>( ) 0, <i>t</i> 0 ( )<i>ii</i>
<i>a</i>
ì-ï ³
Û í
ï <sub>³ " <</sub>
ỵ
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>ii</i> <i><sub>S</sub></i>
<i>P</i>
0
0 0
( ) <sub>0</sub> <sub>0</sub>
0
ì >
Û<sub>í</sub> Ú <sub>í</sub>
D £ >
ỵ <sub>ï</sub>
³
ïỵ
b) (2) đồng biến trên khoảng ( ;<i>a</i> +¥)
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>g x</i>( ) <i>h m</i>( ), <i>x</i>
<i>a</i>
<i>a</i>
ì-ï £
Û í
ï ³ " >
ỵ
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>h m</i> <i>g x</i>
[ ; )
( ) min ( )
<i>a</i>
<i>a</i>
+Ơ
ỡ- <sub>Ê</sub>
ù
ớ
Ê
ù
ợ
b) (2) ng bin trờn khong ( ;<i>a</i> +¥)
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>g t</i>( ) 0, <i>t</i> 0 ( )<i>iii</i>
<i>a</i>
ì-ï £
Û í
ï ³ " >
ỵ
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>iii</i> <i><sub>S</sub></i>
<i>P</i>
0
0 0
( ) <sub>0</sub> <sub>0</sub>
0
ì >
ïï
ì > D >
Ûí<sub>D £</sub> Ú í <sub><</sub>
ỵ <sub>ï</sub>
³
ïỵ
c) (2) đồng biến trên khoảng ( ; )<i>a b</i>
<i>d</i>
<i>g x</i> <i>h m</i> <i>x</i>
;
ù " ẻ
ợ
<i>d</i>
<i>h m</i> <i>g x</i>
[ ; ]
;
<b>Trường hợp 1 </b> <b>Trường hợp 2 </b>
Nếu <i>f x</i>( ) 0£ Û<i>g x</i>( )³<i>h m i</i>( ) ( ) Nếu bpt:<i>f x</i>( ) 0³ khơng đưa được về dạng (<i>i</i>)
thì ta đặt: <i>t x</i>= -<i>a</i>.
Khi đó bpt:<i>f x</i>( ) 0£ trở thành: <i>g t</i>( ) 0£ , với:
<i>g t</i>( )=<i>adt</i>2+2 (<i>a da</i>+<i>e t ad</i>) + <i>a</i>2+2<i>aea</i>+<i>be dc</i>-
a) (2) nghịch biến trên khoảng ( ; )-¥<i>a</i>
<i>e</i>
<i>g x</i>( ) <i>h m</i>( ), <i>x</i>
<i>a</i>
<i>a</i>
ì-ï ³
Û í
ï ³ " <
ợ
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>h m</i> <i>g x</i>
( ; ]
( ) min ( )
<i>a</i>
<i>a</i>
-Ơ
ỡ- <sub>³</sub>
ï
Û í
£
ï
ỵ
a) (2) đồng biến trên khoảng ( ; )-¥<i>a</i>
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>g t</i>( ) 0, <i>t</i> 0 ( )<i>ii</i>
<i>a</i>
ì-ï ³
Û í
ï £ " <
ỵ
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>ii</i> <i><sub>S</sub></i>
<i>P</i>
0
0 0
( ) <sub>0</sub> <sub>0</sub>
0
ì <
ïï
ì < D >
Û<sub>í</sub> Ú <sub>í</sub>
D £ >
ỵ <sub>ï</sub>
³
ïỵ
b) (2) nghịch biến trên khoảng ( ;<i>a</i> +¥)
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>g x</i>( ) <i>h m</i>( ), <i>x</i>
<i>a</i>
<i>a</i>
ì-ï £
Û í
ï <sub>³</sub> <sub>" ></sub>
ỵ
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>h m</i> <i>g x</i>
[ ; )
( ) min ( )
<i>a</i>
<i>a</i>
+Ơ
ỡ- <sub>Ê</sub>
ù
ớ
Ê
ù
ợ
b) (2) đồng biến trên khoảng ( ;<i>a</i> +¥)
<i>e</i>
<i>d</i>
<i>g t</i>( ) 0, <i>t</i> 0 ( )<i>iii</i>
<i>a</i>
ì-ï £
Û í
ï <sub>£ " ></sub>
ỵ
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>iii</i> <i><sub>S</sub></i>
<i>P</i>
0
0 0
( ) <sub>0</sub> <sub>0</sub>
0
ì <
ïï
ì < D >
Û<sub>í</sub> Ú <sub>í</sub>
D £ <
ỵ <sub>ï</sub>
³
ïỵ
c) (2) đồng biến trong khoảng ( ; )<i>a b</i>
<i>d</i>
<i>g x</i> <i>h m</i> <i>x</i>
;
( ) ( ), ( ; )
<i>a b</i>
<i>a b</i>
ì-ï Ï
Û í
ï ³ " ẻ
ợ
<i>d</i>
<i>h m</i> <i>g x</i>
[ ; ]
;
( ) min ( )
<i>a b</i>
<i>a b</i>
ì- <sub>Ï</sub>
ï
Û í
<b>Câu 1.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1 ( 1)<i>m</i> <i>x</i>3 <i>mx</i>2 (3<i>m</i> 2)<i>x</i>
3
= - + + - (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị (C) của hàm số (1) khi <i>m</i>=2.
2) Tìm tất cả các giá trị của tham số <i>m</i> để hàm số (1) đồng biến trên tập xác định của nó.
<i>· Tập xác định: D = R. y</i>¢=(<i>m</i>-1)<i>x</i>2+2<i>mx</i>+3<i>m</i>-2<i>. </i>
<i>(1) đồng biến trên R Û</i> <i>y</i>¢³ "0, <i>x</i> <i>Û</i> <i>m</i>³2
<b>Câu 2.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+3<i>x</i>2-<i>mx</i>-4 (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>=0.
2) Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số (1) đồng biến trên khoảng ( ;0)-¥ .
<i>· Tập xác định: D = R. y</i>¢=3<i>x</i>2+6<i>x m</i>- <i>. y¢ có D¢ =</i>3(<i>m</i>+3)<i>. </i>
<i>+ Nu m</i>Ê -3<i> thỡ DÂ Ê</i>0 <i>ị</i> <i>y</i>Â ³ "0, <i>x</i> <i>Þ hàm số đồng biến trên R Þ</i> <i>m</i>£ -3<i> thoả YCBT. </i>
<i>+ Nếu m</i>> -3<i> thì DÂ ></i>0 <i>ị PT y</i>Â =0<i> cú 2 nghim phõn biệt x x x</i><sub>1 2</sub>, ( <sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub>)<i>. Khi đó hàm số </i>
<i>đồng biến trên các khoảng </i>( ; ),( ;-¥ <i>x</i><sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub> +¥)<i>. </i>
<i>Do đó hàm số đồng biến trên khong </i>( ;0)-Ơ <i></i> 0Ê<i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub> <i></i> <i>P</i>
<i>S</i>
0
0
0
<i>D</i>Â
ỡ >
ù
ớ
ù >
ợ
<i></i> <i>mm</i> 30
2 0
ì >
-ï
- ³
í
ï- >
<i> (VN) </i>
<i>Vậy: m</i>£ -3<i>. </i>
<b>Câu 3.</b> Cho hàm số <i>y</i>=2<i>x</i>3-3(2<i>m</i>+1)<i>x</i>2+6 (<i>m m</i>+1)<i>x</i>+1 có đồ thị (Cm).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m</i> để hàm số đồng biến trên khoảng (2;+¥)
<i>· Tập xác định: D = R. y</i>' 6= <i>x</i>2-6(2<i>m</i>+1)<i>x</i>+6 (<i>m m</i>+1)<i> có D</i>=(2<i>m</i>+1)2-4(<i>m</i>2+<i>m</i>) 1 0= >
<i>x m</i>
<i>y</i>' 0<sub>= Û ê = +</sub>é =<i><sub>x m</sub></i> <sub>1</sub>
ë <i>. Hàm số đồng biến trên các khoảng </i>( ; ), (-¥ <i>m m</i>+ +¥1; )
<i>Do đó: hàm số đồng biến trên </i>(2;+¥ Û) <i>m</i>+ £1 2Û <i>m</i>£1
<b>Câu 4.</b> Cho hàm số<i>y x</i>= 3+ -(1 2 )<i>m x</i>2+ -(2 <i>m x m</i>) + +2.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i> để hàm đồng biến trên khoảng <i>K</i>=(0;+¥).
<i>· Hàm ng bin trờn </i>(0;+Ơ) <sub></sub><i>y</i>Â<sub>=</sub>3<i>x</i>2<sub>+</sub>2(1 2 )<sub>-</sub> <i>m x</i><sub>+ -</sub>(2 <i>m</i>) 0<sub></sub> <i><sub> vi </sub></i><sub>" ẻ</sub><i><sub>x</sub></i> <sub>( ;</sub><sub>0</sub> <sub>+Ơ</sub><sub>)</sub>
<i> </i> <i> </i> <i>f x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
2 <sub>2</sub>
4 1
2
+
Û =
+
+
<i> vi </i>" ẻ<i>x</i> ( ;0 +Ơ)
<i>Ta cú: f</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
2
2
6(2 1) <sub>1</sub> 1
( ) 0 2
(4 1) 0 1; 2
¢ <sub>=</sub> + - <sub>= Û</sub> <sub>+ - =</sub> <sub>= -</sub> <sub>=</sub>
+ Û
<i>Lập BBT của hàm f x</i>( )<i> trên </i>(0;+¥)<i>, từ đó ta đi đến kết luận: </i> <i>f</i> 1 <i>m</i> 5 <i>m</i>
2 4
æ ử
ỗ ữ
ố ứ <i>. </i>
<i>Cõu hi tng t: </i>
<i>a) y</i> 1 ( 1) (2 1)<i>m</i> <i>x</i>3 <i>m</i> <i>x</i>2 3(2<i>m</i> 1)<i>x</i> 1
3
= + - - + - + (<i>m</i>¹ -1)<i>, K</i> = -¥ -( ; 1).<i> </i> <i>ĐS: m</i> 4
11
³
<i>b) y</i> 1 ( 1) (2 1)<i>m</i> <i>x</i>3 <i>m</i> <i>x</i>2 3(2<i>m</i> 1)<i>x</i> 1
3
= + - - + - + (<i>m</i>ạ -1)<i>, K</i> =(1;+Ơ).<i> </i> <i>S: m</i>0
<i>c) y</i> 1 ( 1) (2 1)<i>m</i> <i>x</i>3 <i>m</i> <i>x</i>2 3(2<i>m</i> 1)<i>x</i> 1
3
<b>Câu 5.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1 (<i>m</i>2 1)<i>x</i>3 (<i>m</i> 1)<i>x</i>2 2<i>x</i> 1
3
= - + - - + (1) (<i>m</i>¹ ±1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m</i> để hàm nghịch biến trên khoảng <i>K</i>= -¥( ;2).
<i>· Tập xác định: D = R; y</i>¢ =(<i>m</i>2-1)<i>x</i>2+2(<i>m</i>-1)<i>x</i> -2<i>. </i>
<i>Đặt t x</i>= –2<i>ta được: y g t</i>¢ = ( ) (= <i>m</i>2-1)<i>t</i>2+(4<i>m</i>2+2<i>m</i>-6)<i>t</i>+4<i>m</i>2+4<i>m</i>-10
<i>Hàm số (1) nghịch biến trong khoảng </i>( ;2)-¥ Û<i>g t</i>( ) 0,£ " <<i>t</i> 0
<i>TH1: </i>ì <<sub>íD £</sub><i>a</i> 0<sub>0</sub>
ỵ <i> Û </i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2
2 1 0
3 2 1 0
ìï - <
í
- - £
ïỵ <i>TH2: </i>
<i>a</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
0
0
0
ì <
ïïD >
í >
ï
³
ïỵ
<i> Û </i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
2
2
1 0
3 2 1 0
4 4 10 0
2 <sub>3 0</sub>
1
ì <sub>- <</sub>
ï
- - >
ïï
í <sub>+</sub> <sub>-</sub> <sub>£</sub>
ï
-ï >
ï +
ỵ
<i>Vậy: Với </i> 1 <i>m</i> 1
3
- <sub>£ <</sub>
<i> thì hàm số (1) nghịch biến trong khoảng </i>( ;2)-¥ <i>. </i>
<b>Câu 6.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1 (<i>m</i>2 1)<i>x</i>3 (<i>m</i> 1)<i>x</i>2 2<i>x</i> 1
3
= - + - - + (1) (<i>m</i>¹ ±1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m</i> để hàm nghịch biến trên khoảng <i>K</i>=(2;+¥).
<i>· Tập xác định: D = R; y</i>¢ =(<i>m</i>2-1)<i>x</i>2+2(<i>m</i>-1)<i>x</i> -2<i>. </i>
<i>Đặt t x</i>= –2<i>ta được: y g t</i>¢ = ( ) (= <i>m</i>2-1)<i>t</i>2+(4<i>m</i>2+2<i>m</i>-6)<i>t</i>+4<i>m</i>2+4<i>m</i>-10
<i>Hàm số (1) nghịch biến trong khoảng </i>(2;+¥)Û<i>g t</i>( ) 0,£ " ><i>t</i> 0
<i>TH1: </i>ì <<sub>íD £</sub><i>a</i> 0<sub>0</sub>
ỵ <i> Û </i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2
2 1 0
3 2 1 0
ìï - <
í
- - £
ïỵ <i>TH2: </i>
<i>a</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
0
0
0
ì <
ïïD >
í <
ï
³
ïỵ
<i> Û </i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
2
2
2
1 0
3 2 1 0
4 4 10 0
2 <sub>3 0</sub>
1
ì <sub>- <</sub>
ï
- - >
ïï
í <sub>+</sub> <sub>-</sub> <sub>£</sub>
ï
-ï <sub><</sub>
ï +
ỵ
<i>Vậy: Với </i>- < <1 <i>m</i> 1<i> thì hàm số (1) nghịch biến trong khoảng </i>(2;+¥)
<b>Câu 7.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+3<i>x</i>2+<i>mx m</i>+ (1), (<i>m</i> là tham số).
<i>+ Nếu m ≥ 3 thỡ y</i>Â " ẻ0, <i>x R</i> <i>ị hm số đồng biến trên R Þ m ≥ 3 khơng thoả mãn. </i>
<i>+ Nếu m < 3 thì y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt x x x</i><sub>1 2</sub>, ( <sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub>)<i>. Hàm số nghịch biến trên đoạn </i>
<i>x x</i><sub>1 2</sub>;
é ù
ë û<i> với độ dài l x</i>= 1-<i>x</i>2 <i>. Ta có: x</i>1+<i>x</i>2 = -2;<i>x x</i>1 2=<i>m</i><sub>3</sub> <i>. </i>
<i>YCBT Û</i> <i>l</i>=1 <i>Û</i> <i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub> =1 <i>Û</i> (<i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>)2-4<i>x x</i><sub>1 2</sub>=1 <i>Û</i> <i>m</i> 9
4
= <i>. </i>
<b>Câu 8.</b> Cho hàm số <i>y</i>= -2<i>x</i>3+3<i>mx</i>2-1 (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số khi <i>m </i> = 1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i> để hàm số (1) đồng biến trong khoảng ( ; )<i>x x</i><sub>1 2</sub> với <i>x</i><sub>2</sub>-<i>x</i><sub>1</sub>=1.
<i>·</i> <i>y</i>'= -6<i>x</i>2+6<i>mx, y</i>' 0= Û = Ú =<i>x</i> 0 <i>x m. </i>
<i>+ Nếu m</i>¹0<i>, y</i>Â " ẻ0, <i>x</i> (0; )<i>m khi m</i>>0 <i>hoc y</i>Â " ẻ0, <i>x</i> ( ;0)<i>m</i> <i>khi m</i><0<i>. </i>
<i>Vy hàm số đồng biến trong khoảng </i>( ; )<i>x x</i><sub>1 2</sub> <i> với x</i><sub>2</sub>-<i>x</i><sub>1</sub>=1<i> </i>
<i>Û</i> <i>x x<sub>x x</sub></i>1 2 <i><sub>m</sub>m</i>
1 2
( ; ) (0; )
( ; ) ( ;0)
é =
ê <sub>=</sub>
ë <i> và x</i>2-<i>x</i>1=1 <i>Û</i>
<i>m</i> <i><sub>m</sub></i>
<i>m</i>0 1 1
0 1
é - = Û = ±
ê - =
ë .
<b>Câu 9.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2<i>mx</i>2-3<i>m</i>+1 (1), (<i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i> để hàm số (1) đồng biến trên khoảng (1; 2).
<i>· Ta có y</i>' 4= <i>x</i>3-4<i>mx</i>=4 (<i>x x</i>2-<i>m</i>)
<i>+ m</i>Ê0<i>, y</i>Â " ẻ +Ơ0, <i>x</i> (0; ) <i>ị</i> <i>m</i>Ê0<i> tho món. </i>
<i>+ m</i>>0<i>, y</i>Â=0<i> cú 3 nghim phân biệt: </i>- <i>m m</i>, 0, <i>. </i>
<i>Hàm số (1) đồng biến trên (1; 2) Û</i> <i>m</i>£ Û < £1 0 <i>m</i> 1<i>. </i> <i>Vy m</i><sub>ẻ -Ơ ỷ</sub>
<i>a) Với y x</i>= 4-2(<i>m</i>-1)<i>x</i>2+ -<i>m</i> 2<i>; y đồng biến trên khoảng </i>(1;3)<i>. </i> <i>ĐS: m</i>£2<i>. </i>
<b>Câu 10.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>mx</i>
<i>x m</i>
4
+
=
+ (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>= -1.
2) Tìm tất cả các giá trị của tham số <i>m</i> để hàm số (1) nghịch biến trên khoảng ( ;1)-¥ .
<i>· Tập xác định: D = R \ {–m}. </i> <i>y</i> <i>m</i>
<i>x m</i>
2
2
4
( )
-¢=
+ <i>. </i>
<i>Hàm số nghịch biến trên từng khoảng xác định Û</i> <i>y</i>¢< Û - < <0 2 <i>m</i> 2<i> </i> <i>(1) </i>
<i>Để hàm số (1) nghịch biến trên </i>khoảng( ;1)-¥ <i>thì ta phải có </i>- ³ Û £ -<i>m</i> 1 <i>m</i> 1<i> (2) </i>
<i>Kết hợp (1) và (2) ta được: </i>- < £ -2 <i>m</i> 1<i>. </i>
<b>Câu 11.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
2
2 3 <sub>(2).</sub>
1
- +
=
-
Tìm <i>m </i>để hàm số (2) đồng biến trên khoảng ( ; 1)-¥ - .
<i>· Tập xác định: D R {</i>= \ 1}<i>. y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
2
2 2
2 4 3 ( )
' .
( 1) ( 1)
- +
-= =
-
<i>-Ta có: </i> <i>f x</i>( ) 0³ Û £<i>m</i> 2<i>x</i>2-4<i>x</i>+3<i>. Đặt g x</i>( ) 2= <i>x</i>2-4<i>x</i>+3<i> </i>Þ<i>g x</i>'( ) 4= <i>x</i>-4
<i>Hàm số (2) đồng biến trên </i>( ; 1)-¥ - <i>y</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>g x</i>
( ; 1]
' 0, ( ; 1) min ( )
Ơ
- " ẻ -Ơ - Ê
<i>Da vo BBT ca hm s g x</i>( )," ẻ -Ơ -<i>x</i> ( ; 1]<i> ta suy ra m</i>£9<i>. </i>
<i>Vậy m</i>£9<i>thì hàm số (2) đồng biến trên </i>( ; 1)¥
<b>-Câu 12.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
2
2 3 <sub>(2).</sub>
1
- +
=
-
Tìm <i>m </i>để hàm số (2) đồng biến trên khoảng (2;+¥).
<i>· Tập xác định: D R {</i>= \ 1}<i>. y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
2
2 2
2 4 3 ( )
' .
( 1) ( 1)
- +
-= =
-
<i>-Ta có: </i> <i>f x</i>( ) 0³ Û £<i>m</i> 2<i>x</i>2-4<i>x</i>+3<i>. Đặt g x</i>( ) 2= <i>x</i>2-4<i>x</i>+3<i> </i>Þ<i>g x</i>'( ) 4= <i>x</i>-4
<i>Hàm số (2) đồng biến trên </i>(2;+¥) <i>y</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>g x</i>
[2; )
' 0, (2; ) min ( )
+¥
<i>Dựa vào BBT của hàm số g x</i>( )," ẻ -Ơ -<i>x</i> ( ; 1]<i> ta suy ra m</i>£3<i>. </i>
<i>Vậy m</i>£3<i> thì hàm số (2) đồng biến trên </i>(2;+¥)<i>. </i>
<b>Câu 13.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
2
2 3 <sub>(2).</sub>
1
- +
=
-
Tìm <i>m </i>để hàm số (2) đồng biến trên khoảng (1;2).
<i>· Tập xác định: D R {</i>= \ 1}<i>. y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
2
2 2
2 4 3 ( )
' .
( 1) ( 1)
- +
-= =
-
<i>-Ta có: f x</i>( ) 0³ Û £<i>m</i> 2<i>x</i>2-4<i>x</i>+3<i>. Đặt g x</i>( ) 2= <i>x</i>2-4<i>x</i>+3<i> </i>Þ<i>g x</i>'( ) 4= <i>x</i>-4
<i>Hàm số (2) đồng biến trên </i>(1;2) <i>y</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>g x</i>
[1;2]
' 0, (1;2) min ( )
Û ³ " Ỵ Û £
<i>Dựa vào BBT ca hm s g x</i>( )," ẻ -Ơ -<i>x</i> ( ; 1]<i> ta suy ra m</i>£1<i>. </i>
<i>Vậy m</i>£1<i> thì hàm số (2) đồng biến trên </i>(1;2)<i>. </i>
<b>Câu 14.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>mx</i> <i>m</i>
<i>m x</i>
2 <sub>2</sub> <sub>3</sub> 2
(2).
2
- +
=
-
Tìm <i>m</i> để hàm số (2) nghịch biến trên khoảng ( ;1)-¥ .
<i>· Tập xác định: D R { m}</i>= \ 2 <i>. y</i> <i>x</i> <i>mx m</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>m</i>
2 2
2 2
4 ( )
' .
( 2 ) ( 2 )
- +
-= =
- - <i>Đặt t x</i>= -1<i>. </i>
<i>Khi đó bpt:f x</i>( ) 0£ <i> trở thành: g t</i>( )= - -<i>t</i>2 2(1 2 )- <i>m t m</i>- 2+4<i>m</i>- £1 0
<i> Hàm số (2) nghịch biến trên </i>( ;1)-¥ <i>y</i>' 0,Ê " ẻ -Ơ<i>x</i> ( ;1)<sub> ớ</sub>ỡ2<i><sub>g t</sub></i><sub>( ) 0,</sub><i>m</i>>1 <i><sub>t</sub></i> <sub>0 ( )</sub><i><sub>i</sub></i>
£ " <
ỵ
<i>i</i> <i><sub>S</sub></i>
<i>P</i>
' 0
( ) <sub>0</sub>
0
éD =
êìD >
ê
Û ï ><sub>ê</sub><sub>í</sub>
ï ³
êỵ
ë
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>2 <i>m</i>
0
0
4 2 0
4 1 0
ộ =
ờỡ ạ
ờ
ù <sub>- ></sub>
ớ
ờ
ù
ờ<sub>ợ</sub> <sub>-</sub> <sub>+ </sub>
ở
<i>m</i>
<i>m</i>
0
2 3
é =
Û ê <sub>³ +</sub>
ë
<i>Vậy: Với m</i>³ +2 3<i>thì hàm số (2) nghịch biến trên </i>( ;1)-¥ <i>. </i>
<b>Câu 15.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>mx</i> <i>m</i>
<i>m x</i>
2 <sub>2</sub> <sub>3</sub> 2
(2).
- +
=
-
Tìm <i>m</i> để hàm số (2) nghịch biến trên khoảng (1;+¥).
<i>· Tập xác định: D R { m}</i>= \ 2 <i>. y</i> <i>x</i> <i>mx m</i> <i>f x</i>
<i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>m</i>
2 2
2 2
4 ( )
' .
( 2 ) ( 2 )
- +
-= =
- - <i>Đặt t x</i>= -1<i>. </i>
<i>Khi đó bpt:f x</i>( ) 0£ <i> trở thành: g t</i>( )= - -<i>t</i>2 2(1 2 )- <i>m t m</i>- 2+4<i>m</i>- £1 0
<i>Hàm số (2) nghch bin trờn </i>(1;+Ơ) <i>y</i>' 0,Ê <sub>" ẻ +Ơ í</sub><i>x</i> (1; ) ì2<i><sub>g t</sub></i><sub>( ) 0,</sub><i>m</i><1 <i><sub>t</sub></i> <sub>0 ( )</sub><i><sub>ii</sub></i>
£ " >
ỵ
<i>ii</i> <i><sub>S</sub></i>
<i>P</i>
' 0
' 0
( ) <sub>0</sub>
0
éD =
êìD >
ê
Û ù <<sub>ờ</sub><sub>ớ</sub>
ù
ờợ
ở
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>2 <i>m</i>
0
4 2 0
4 1 0
ộ =
ờỡ ạ
ờ
ï <sub>- <</sub>
í
ê
ï
ê<sub>ỵ</sub> <sub>-</sub> <sub>+ ³</sub>
ë
<i>m</i> 2 3
Û £
<b>KSHS 02: CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ</b>
<b>Dạng 1: Cực trị của hàm số bậc 3: </b><i>y f x</i>= ( )=<i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+
<b>A. Kiến thức cơ bản</b>
· Hàm số có cực đại, cực tiểu Û phương trình <i>y</i>¢ =0 có 2 nghiệm phân biệt.
· Hoành độ <i>x x</i><sub>1 2</sub>, của các điểm cực trị là các nghiệm của phương trình <i>y</i>¢ =0.
· Để viết phương trình đường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu, ta có thể sử dụng
phương pháp tách đạo hàm.
– Phân tích <i>y f x q x</i>= ¢( ). ( )+<i>h x</i>( ).
– Suy ra <i>y</i><sub>1</sub>=<i>h x y</i>( ),<sub>1</sub> <sub>2</sub>=<i>h x</i>( )<sub>2</sub> .
Do đó phương trình đường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu là: <i>y h x</i>= ( ).
· Gọi a là góc giữa hai đường thẳng <i>d y k x b d y k x b</i><sub>1</sub>: = <sub>1</sub> + <sub>1</sub>, <sub>2</sub>: = <sub>2</sub> + <sub>2</sub> thì <i>k k</i>
<i>k k</i>
1 2
1 2
tan
1
-=
+
<i>a</i>
<b>B. Một số dạng câu hỏi thường gặp </b>
<i>Gọi k là hệ số góc của đường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu. </i>
<b>1. Tìm điều kiện để</b> <b>đường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu song song (vng </b>
– Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu.
– Viết phương trình đường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu.
– Giải điều kiện: <i>k p</i>= (hoặc <i>k</i>
<i>p</i>
1
= - ).
<b>2. Tìm điều kiện đểđường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu tạo với đường thẳng </b>
<i>d y px q</i>: = + <b> một góc </b><i>a</i> <b>. </b>
– Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu.
– Viết phương trình đường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu.
– Giải điều kiện: <i>k p</i>
<i>kp</i> tan
1
- <sub>=</sub>
+ <i>a</i> . (Đặc biệt nếu <i>d</i>º O<i>x</i>, thì giải điều kiện: <i>k</i> =tan<i>a</i> )
<b>3. Tìm điều kiện đểđường thẳng đi qua các điểm cực đại, cực tiểu cắt hai trục O</b><i><b>x</b></i><b>, O</b><i><b>y</b></i>
<b>tại hai điểm A, B sao cho DIAB có diện tích S cho trước (với I là điểm cho trước).</b>
– Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu.
– Viết phương trình đường thẳng Dđi qua các điểm cực đại, cực tiểu.
– Tìm giao điểm A, B của D với các trục O<i>x</i>, O<i>y</i>.
– Giải điều kiện <i>S<sub>D</sub><sub>IAB</sub></i> =<i>S</i>.
<b>4. Tìm điều kiện đểđồ thị hàm số có hai điểm cực trị A, B sao cho DIAB có diện tích S </b>
<b>cho trước (với I là điểm cho trước). </b>
– Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu.
– Viết phương trình đường thẳng Dđi qua các điểm cực đại, cực tiểu.
– Giải điều kiện <i>S<sub>D</sub><sub>IAB</sub></i> =<i>S</i>.
<b>5. Tìm điều kiện đểđồ thị hàm số có hai điểm cực trị A, B đối xứng qua đường thẳng </b><i><b>d</b></i>
<b>cho trước.</b>
– Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu.
– Viết phương trình đường thẳng Dđi qua các điểm cực đại, cực tiểu.
– Gọi I là trung điểm của AB.
– Giải iu kin: ỡ ^<sub>ớ ẻ</sub><i><sub>I d</sub>D</i> <i>d</i>
ợ .
<b>5. Tỡm điều kiện đểđồ thị hàm số có hai điểm cực trị A, B cách đều đường thẳng </b><i><b>d</b></i><b> cho </b>
– Giải điều kiện: <i>d A d</i>( , )=<i>d B d</i>( , ).
<b>6. Tìm điều kiện để</b> <b>đồ thị hàm số có hai điểm cực trị A, B và khoảng cách giữa hai </b>
<b>điểm A, B là lớn nhất (nhỏ nhất).</b>
– Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu.
– Tìm toạđộ các điểm cực trị A, B (có thể dùng phương trình đường thẳng qua hai điểm
cực trị).
– Tính AB. Dùng phương pháp hàm sốđể tìm GTLN (GTNN) của AB.
<b>7. Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu và hoành độ các điểm cực trị thoả hệ</b>
<b>thức cho trước.</b>
– Tìm điều kiện để hàm số có cực đại, cực tiểu.
– Phân tích hệ thức để áp dụng định lí Vi-et.
<b>8. Tìm điều kiện để hàm số có cực trị trên khoảng </b><i>K</i><sub>1</sub>= -¥( ; )<i>a</i> hoặc <i>K</i><sub>2</sub> =( ;<i>a</i> +¥)<b>.</b>
<i>y</i>'= <i>f x</i>( ) 3= <i>ax</i>2+2<i>bx c</i>+ .
Đặt <i>t x</i>= -<i>a</i> . Khi đó: <i>y</i>'=<i>g t</i>( ) 3= <i>at</i>2+2(3<i>aa</i>+<i>b t</i>) 3+ <i>aa</i>2+2<i>ba</i>+<i>c</i>
9<b>. Tìm điều kiện để hàm số có hai cực trị</b> <i>x x</i><sub>1 2</sub>, <b> thoả: </b>
<b>a) </b><i>x</i><sub>1</sub>< <<i>a</i> <i>x</i><sub>2</sub> <b>b) </b><i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub> <<i>a</i> <b>c) </b><i>a</i> <<i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub>
<i>y</i>'= <i>f x</i>( ) 3= <i>ax</i>2+2<i>bx c</i>+ .
Đặt <i>t x</i>= -<i>a</i> . Khi đó: <i>y</i>'=<i>g t</i>( ) 3= <i>at</i>2+2(3<i>aa</i>+<i>b t</i>) 3+ <i>aa</i>2+2<i>ba</i>+<i>c</i>
Hàm số có cực trị thuộc <i>K</i><sub>1</sub>= -¥( ; )<i>a</i> Hàm số có cực trị thuộc <i>K</i><sub>2</sub>=( ;<i>a</i> +¥)
Hàm số có cực trị trên khoảng ( ; )-¥<i>a</i>
<i>f x</i>( ) 0
Û = có nghiệm trên ( ; )-¥<i>a</i> .
<i>g t</i>( ) 0
Û = có nghiệm <i>t </i>< 0
<i>P</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
' 0
0
0
é <
êìD ³
ê
Û ï <<sub>ê</sub>í
ï ³
Hàm số có cực trị trên khoảng ( ;<i>a</i> +¥)
<i>f x</i>( ) 0
Û = có nghiệm trên ( ;<i>a</i> +¥).
<i>g t</i>( ) 0
Û = có nghiệm <i>t </i>> 0
<i>P</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
' 0
0
0
é <
êìD ³
ê
Û ï ><sub>ê</sub>í
ï ³
êỵ
ë
<b>a)</b> Hàm số có hai cực trị <i>x x</i><sub>1 2</sub>, thoả <i>x</i><sub>1</sub>< <<i>a</i> <i>x</i><sub>2</sub>
<i>g t</i>( ) 0
Û = có hai nghiệm <i>t t</i><sub>1 2</sub>, thoả <i>t</i><sub>1</sub>< <0 <i>t</i><sub>2</sub> Û <<i>P</i> 0
<b>b) </b>Hàm số có hai cực trị <i>x x</i><sub>1 2</sub>, thoả <i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><<i>a</i>
<i>g t</i>( ) 0
Û = có hai nghiệm <i>t t</i><sub>1 2</sub>, thoả <i>t</i><sub>1</sub>< <<i>t</i><sub>2</sub> 0 <i>S</i>
<i>P</i>
' 0
0
0
ìD >
ï
Û<sub>í</sub> <
ï >
ỵ
<b>c)</b> Hàm số có hai cực trị<i>x1, x2</i> thoả <i>a</i> <<i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub>
<i>g t</i>( ) 0
Û = có hai nghiệm <i>t t</i><sub>1 2</sub>, thoả 0< <<i>t</i><sub>1</sub> <i>t</i><sub>2</sub> <i>S</i>
<i>P</i>
' 0
0
0
ìD >
ï
Û<sub>í</sub> >
<b>Câu 1.</b> Cho hàm số <i>y</i>= - +<i>x</i>3 3<i>mx</i>2+3(1-<i>m x m</i>2) + 3-<i>m</i>2 (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>=1.
2) Viết phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số (1).
· <i>y</i>¢= -3<i>x</i>2+6<i>mx</i>+3(1-<i>m</i>2)<i>. </i>
<i>PT y</i>Â=0<i> cú D</i>= > "1 0, <i>m</i> <i>ị th hàm số (1) ln có 2 điểm cực trị </i>( ; ), ( ; )<i>x y</i><sub>1 1</sub> <i>x y</i><sub>2 2</sub> <i>. </i>
<i>Chia y cho y¢ ta được: </i> <i>y</i> 1<i>x</i> <i>m</i> <i>y</i> 2<i>x m</i>2 <i>m</i>
3 3
ổ <sub>ử Â</sub>
=ỗ - ữ + - +
è ø
<i>Khi đó: </i> <i>y</i><sub>1</sub>=2<i>x m</i><sub>1</sub>- 2+<i>m; y</i><sub>2</sub> =2<i>x</i><sub>2</sub>-<i>m</i>2+<i>m</i>
<i>PT đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số (1) là y</i>=2<i>x m</i>- 2+<i>m. </i>
<b>Câu 2.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+3<i>x</i>2+<i>mx m</i>+ -2 (<i>m</i> là tham số) có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị hàm số khi <i>m</i> = 3.
2) Xác định <i>m</i>để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại và cực tiểu nằm về hai phía đối với trục hoành.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và trục hoành: </i>
<i>x</i>3+3<i>x</i>2+<i>mx m</i>+ - =2 0 (1) <i>Û</i> <i>x</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>x m</i>
1
( ) 2 2 0 (2)
é =
-ê <sub>=</sub> <sub>+</sub> <sub>+ - =</sub>
ë
<i>(Cm) có 2 điểm cực trị nằm về 2 phía đối với trục Ox </i>Û<i>PT (1) có 3 nghiệm phân biệt </i>
<i>Û (2) có 2 nghiệm phân biệt khác –1 Û</i> <i>m</i>
<i>g</i>( 1)3 <i>m</i> 3 00
<i>D</i>
ì ¢= - >
í
- = - ạ
ợ <i></i> <i>m</i><3
<b>Cõu 3.</b> Cho hm s <i>y</i>= - +<i>x</i>3 (2<i>m</i>+1)<i>x</i>2-(<i>m</i>2-3<i>m</i>+2)<i>x</i>-4 (<i>m</i> là tham số) có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Xác định <i>m</i>để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại và cực tiểu nằm về hai phía của trục tung.
<i>·</i> <i>y</i>¢= -3<i>x</i>2+2(2<i>m</i>+1)<i>x m</i>-( 2-3<i>m</i>+2)<i>. </i>
<i>(Cm) có các điểm CĐ và CT nằm về hai phía của trục tung Û PT y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm trái </i>
<i>dấu Û</i> 3(<i>m</i>2-3<i>m</i>+ <2) 0 <i>Û</i> 1< <<i>m</i> 2<i>. </i>
<b>Câu 4.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (2<i>m</i> 1)<i>x</i> 3
3
= - + - - (<i>m</i> là tham số) có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị hàm số khi <i>m</i> = 2.
2) Xác định <i>m</i>để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại, cực tiểu nằm về cùng một phía đối với trục tung.
<i>· TXĐ: D = R ; y x</i>¢= 2-2<i>mx</i>+2<i>m</i>-1<i>. </i>
<i>Đồ thị (Cm) có 2 điểm CĐ, CT nằm cùng phía đối với trục tung Û</i> <i>y</i>¢=0<i> có 2 nghiệm phân </i>
<i>biệt cùng dấu Û </i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 <sub>2</sub> <sub>1 0</sub>
2 1 0
<i>D</i>
ì ¢ = - + >
ớ
- >
ợ <i> </i>
<i>m</i>
<i>m</i>
1
1
2
ỡ ạ
ù
ớ <sub>></sub>
ùợ <i>. </i>
<b>Câu 5.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2-<i>mx</i>+2 (<i>m</i> là tham số) có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Xác định <i>m</i>để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại và cực tiểu cách đều đường thẳng <i>y x</i>= -1.
<i>· Ta có: y</i>' 3= <i>x</i>2-6<i>x m</i>- <i>. </i>
<i>Hàm số có CĐ, CT </i>Û<i>y</i>' 3= <i>x</i>2-6<i>x m</i>- =0<i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>;
<i>Gọi hai điểm cực trị là A x</i>
<i>Thực hiện phép chia y cho y¢ ta được: y</i> 1<i>x</i> 1 <i>y</i>' 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3 3 3
ổ ử ổ ử ổ ử
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub>
ố ứ ố ứ ố ứ
ị<i> y</i><sub>1</sub> <i>y x</i><sub>1</sub> 2<i>m</i> 2 <i>x</i><sub>1</sub> 2 <i>m</i>;<i>y</i><sub>2</sub> <i>y x</i><sub>2</sub> 2<i>m</i> 2 <i>x</i><sub>2</sub> 2 <i>m</i>
3 3 3
) )
3
( ổ<sub>ỗ</sub> - ử<sub>ữ</sub> + + ( ổ<sub>ỗ</sub> - ử<sub>ữ</sub> + +
ố ø
=
è
=
ø
= =
Þ<i> Phương trình đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị là D:y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3
æ ử
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> + +
ố ứ <i> </i>
<i>Cỏc im cực trị cách đều đường thẳng y x</i>= - Û1 <i>xảy ra 1 trong 2 trường hợp: </i>
<i>TH1: Đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị song song hoặc trùng với đường thẳng y x</i>= -1
<i>m</i> <i><sub>m</sub></i>
2 <sub>2 1</sub> 9
3 - = Û =2
Û <i> (không thỏa (*)) </i>
<i>TH2: Trung điểm I của AB nằm trên đường thẳng y x</i>= -1<i> </i>
<i> </i> <i>I</i> <i>I</i>
<i>x</i> <i>m</i> <i><sub>x</sub></i> <i><sub>x</sub></i> <i>m</i> <i><sub>x</sub></i> <i><sub>x</sub></i>
<i>m</i>
<i>y</i>
<i>m</i>
<i>y</i>
<i>y</i>
<i>m</i>
<i>x</i>
<i>x</i> 2
1 2 1 2
1 2 1 2 <sub>2</sub> <sub>2 2</sub> <sub>2</sub>
3 3
2
1
2 .2 2
1
2
2
0 0
3 3
2
ỉ ư ỉ ư
- + + + = +
-ỗ ữ ỗ ữ
ố ứ ố ứ
ổ ử
+
ổ ử
<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> + <sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub>= Û =
è ø è
+
Û = - Û = - Û
ø
<i>Vậy các giá trị cần tìm của m là: m</i>=0<i>. </i>
<b>Câu 6.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>mx</i>2+4<i>m</i>3 (<i>m</i> là tham số) có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Xác định <i>m</i>để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại và cực tiểu đối xứng nhau qua đường thẳng <i>y</i> = <i>x</i>.
<i>· Ta có: y</i>¢ =3<i>x</i>2-6<i>mx; y</i><sub>¢ = Û ê =</sub>0 é =<i>x<sub>x</sub></i> 0<sub>2</sub><i><sub>m</sub></i>
ë <i>. Để hàm số có cực đại và cực tiểu thì m ¹ 0. </i>
<i>Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị là: A(0; 4m3), B(2m; 0) Þ</i> <i>ABuuur</i>=(2 ; 4 )<i>m</i> - <i>m</i>3
<i>Trung điểm của đoạn AB là I(m; 2m3) </i>
<i>A, B đối xứng nhau qua đường thẳng d: y = x </i> ỡ<sub>ớ ẻ</sub><i><sub>I d</sub>AB d</i>^
ợ <i></i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
3
3
2 4 0
2
ìï - =
í
=
ïỵ <i>Û</i> <i>m</i>
2
2
= ±
<b>Câu 7.</b> Cho hàm số <i>y</i>= - +<i>x</i>3 3<i>mx</i>2-3<i>m</i>-1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Với giá trị nào của <i>m</i> thì đồ thị hàm số có điểm cực đại và điểm cực tiểu đối xứng với
nhau qua đường thẳng d: <i>x</i>+8<i>y</i>-74 0= .
<i>·</i> <i>y</i>¢= -3<i>x</i>2+6<i>mx; y</i>¢= Û = Ú =0 <i>x</i> 0 <i>x</i> 2<i>m. </i>
<i>Hàm số có CĐ, CT Û PT y</i>Â=0<i> cú 2 nghim phõn bit </i> <i>m</i>ạ0<i>. </i>
<i>Khi đó 2 điểm cực trị là: A</i>(0; 3- <i>m</i>-1), (2 ;4<i>B m m</i>3-3<i>m</i>-1) <i>Þ</i> <i>uuurAB m m</i>(2 ;4 )3
<i>Trung điểm I của AB có toạ độ: I m m</i>( ;2 3-3<i>m</i>-1)
<i>Đường thẳng d: x</i>+8<i>y</i>-74 0= <i> có một VTCP ur</i>=(8; 1)- <i>. </i>
<i>A và B đối xứng với nhau qua d </i> ỡ ẻớ<i>I d<sub>AB d</sub></i><sub>^</sub>
ợ <i></i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>AB u</i>
3
8(2 3 1) 74 0
. 0
ìï + - - - =
í
=
ïỵ<i>uuur r</i> <i>Û</i> <i>m</i>=2
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>3 3<i>x</i>2 <i>m x m d y</i>2 , : 1<i>x</i> 5
2 2
= - + + = - <i>. </i> <i>ĐS: m</i>=0<i>. </i>
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Với giá trị nào của <i>m</i> thì đồ thị hàm số (1) có các điểm cực đại và điểm cực tiểu đối xứng
với nhau qua đường thẳng d: <i>x</i>-2<i>y</i>- =5 0.
<i>· Ta có y x</i>= 3-3<i>x</i>2+<i>mx</i>Þ =<i>y</i>' 3<i>x</i>2-6<i>x m</i>+
<i>Hàm số có cực đại, cực tiểu Û</i> <i>y</i>¢=0<i> có hai nghiệm phân biệt </i>Û<i>D</i>¢= -9 3<i>m</i>> Û <0 <i>m</i> 3
<i>Ta có: y</i> 1<i>x</i> 1 <i>y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 1<i>m</i>
3 3 3 3
ổ ử <sub>Â</sub> ổ ử
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +
ố ứ ố ứ
<i>ị ng thng D đi qua các điểm cực trị có phương trình y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 1<i>m</i>
3 3
ổ ử
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +
ố ø
<i>nên D có hệ số góc k</i><sub>1</sub> 2<i>m</i> 2
3
= - <i>. </i>
<i>d: x</i>-2<i>y</i>- =5 0 <i>y</i> 1<i>x</i> 5
2 2
Û = - <i>Þ d có hệ số góc k</i><sub>2</sub> 1
2
<i>Để hai điểm cực trị đối xứng qua d thì ta phải có d ^D </i>
<i>Þ</i> <i>k k</i><sub>1 2</sub> 1 1 2<i>m</i> 2 1 <i>m</i> 0
2 3
ổ ử
= - <sub>ỗ</sub> - <sub>÷</sub>= - Û =
è ø
<i>Với m = 0 thì đồ thị có hai điểm cực trị là (0; 0) và (2; –4), nên trung điểm của chúng là </i>
<i>I(1; –2). Ta thấy I Ỵ d, do đó hai điểm cực trị đối xứng với nhau qua d. </i>
<i>Vậy: m = 0 </i>
<b>Câu 9.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+9<i>x m</i>+ -2 (1) có đồ thị là (Cm).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Với giá trị nào của <i>m</i> thì đồ thị hàm số có điểm cực đại và điểm cực tiểu đối xứng với
nhau qua đường thẳng d: <i>y</i> 1<i>x</i>
2
= .
<i>·</i> <i>y</i>' 3= <i>x</i>2-6(<i>m</i>+1)<i>x</i>+9
<i>Hàm số có CĐ, CT Û</i> <i>D</i>' 9(= <i>m</i>+1)2-3.9 0> ẻ -Ơ - -<i>m</i> ( ; 1 3) ( 1È - + 3;+¥)
<i>Ta có y</i> 1<i>x</i> <i>m</i> 1 <i>y</i> 2(<i>m</i>2 2<i>m</i> 2)<i>x</i> 4<i>m</i> 1
3 3
ổ + ử <sub>Â</sub>
=<sub>ỗ</sub> - <sub>÷</sub> - + - + +
è ø
<i>Giả sử các điểm cực đại và cực tiểu là A x y B x y</i>( ; ), ( ; )<sub>1 1</sub> <sub>2 2</sub> <i>, I là trung điểm của AB. </i>
<i>y</i><sub>1</sub> 2(<i>m</i>2 2<i>m</i> 2)<i>x</i><sub>1</sub> 4<i>m</i> 1
Þ = - + - + + <i>; y</i><sub>2</sub> = -2(<i>m</i>2+2<i>m</i>-2)<i>x</i><sub>2</sub>+4<i>m</i>+1
<i>và: </i> <i>x<sub>x x</sub></i>1 <i>x</i>2 <i>m</i>
1 2
2( 1)
. 3
ì + = +
í <sub>=</sub>
ỵ
<i>Vậy đường thẳng đi qua hai điểm cực đại và cực tiểu là y</i>= -2(<i>m</i>2+2<i>m</i>-2)<i>x</i>+4<i>m</i>+1
<i>A, B đối xứng qua (d): y</i> 1<i>x</i>
2
= <i>Û</i> <i>AB d</i>
<i>I d</i>
ỡ ^
ớ ẻ
ợ <i></i> <i>m</i>=1<i>. </i>
<b>Cõu 10.</b> Cho hm s <i>y x</i>= 3-3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+9<i>x m</i>- , với <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm sốđã cho ứng với <i>m</i>=1.
2) Xác định <i>m</i> để hàm sốđã cho đạt cực trị tại <i>x x</i><sub>1 2</sub>, sao cho <i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub> £2.
<i>· Ta có y</i>' 3= <i>x</i>2-6(<i>m</i>+1)<i>x</i>+9.
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
2 1 3
' ( 1) 3 0
1 3
<i>D</i> é > - +
Û = + <sub>- > Û ê</sub>
<
-ë <i> </i>(1)
<i>+ Theo định lý Viet ta có x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub> =2(<i>m</i>+1);<i>x x</i><sub>1 2</sub>=3.<i> Khi đó: </i>
<i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub> £ Û2 <i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub> 2-4<i>x x</i><sub>1 2</sub>£ Û4 4 <i>m</i>+12-12 4£ Û(<i>m</i>+1)2£ Û - £ £4 3 <i>m</i> 1<i> (2) </i>
<i>+ Từ (1) và (2) suy ra giá trị của m cần tìm là </i>- £ < - -3 <i>m</i> 1 3<i> và </i>- +1 3< £<i>m</i> 1.
<b>Câu 11.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+ -(1 2 )<i>m x</i>2+ -(2 <i>m x m</i>) + +2, với <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm sốđã cho ứng với <i>m</i>=1.
2) Xác định <i>m</i> để hàm sốđã cho đạt cực trị tại <i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub> sao cho <i>x</i><sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub> 1
3
- > .
<i>· Ta có: y</i>' 3= <i>x</i>2+2(1 2- <i>m x</i>) + -(2 <i>m</i>)
<i>Hàm số có CĐ, CT </i>Û<i>y</i>' 0= <i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> (giả sử x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><i>) </i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 2 5
' (1 2 ) 3(2 ) 4 5 0 <sub>4</sub>
1
<i>D</i> éê >
Û = - - - = - - > Û
ê <
-ë
<i> (*) </i>
<i>Hàm số đạt cực trị tại các điểm x x</i><sub>1 2</sub>, <i>. Khi đó ta có: x</i><sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub> (1 2 )<i>m</i> ;<i>x x</i><sub>1 2</sub> 2 <i>m</i>
3
2
3
-
-+ = - =
<i> </i> <i>x</i><sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub> 1
3
1
4
9
Û - = + - >
- >
<i> </i> 4(1 2 )<i>m</i> 2 4(2 <i>m</i>) 1 16<i>m</i>2 12<i>m</i> 5 0 <i>m</i> 3 29 <i>m</i> 3 29
8 8
+
-Û - - - > Û - - > Û > Ú <
<i>Kết hợp (*), ta suy ra m</i> 3 29 <i>m</i> 1
8
+
> Ú <
<b>-Câu 12.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 <i>mx</i> 1
3
= - + - , với <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm sốđã cho ứng với <i>m</i>=1.
<i>Hàm số có CĐ, CT </i>Û<i>y</i>' 0= <i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> (giả sử x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><i>) </i>
<i>Û</i> <i>D</i>¢ =<i>m</i>2- ><i>m</i> 0 <i><sub>Û</sub></i> <i>m</i>
<i>m</i> 10
é <
ê >
ë <i> (*). Khi đó: x</i>1+<i>x</i>2 =2 ,<i>m x x</i>1 2=<i>m. </i>
<i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub> ³8 <i>Û</i> (<i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub>)2 ³64 <i>Û</i> <i>m</i>2- -<i>m</i> 16 0³ <i>Û</i> <i>m</i>
<i>m</i>
1 65
2
1 65
2
é <sub></sub>
-£
ê
ê
+
<i> (thoả (*)) </i>
<b>Câu 13.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 (<i>m</i> 1)<i>x</i>2 3(<i>m</i> 2)<i>x</i> 1
3 3
= - - + - + , với <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm sốđã cho ứng với <i>m</i>=2.
2) Xác định <i>m</i> để hàm sốđã cho đạt cực trị tại <i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub> sao cho <i>x</i><sub>1</sub>+2<i>x</i><sub>2</sub> =1.
<i>· Ta có: y x</i>¢= 2-2(<i>m</i>-1)<i>x</i>+3(<i>m</i>-2)
<i>Hàm số có cực đại và cực tiểu Û</i> <i>y</i>¢=0<i>có hai nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub>
<i>Khi đó ta có: </i> <i>x<sub>x x</sub></i>1 <i>x</i>2 <i><sub>m</sub>m</i>
1 2
2( 1)
3( 2)
ì + =
-í <sub>=</sub> <sub></sub>
-ỵ <i>Û</i>
<i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i>2<sub>2</sub> <i>x</i><sub>2</sub> <i>m</i>
3 2
1 2 3( 2)
ì =
-ï
í <sub>-</sub> <sub>=</sub> <sub></sub>
-ïỵ <i> </i>
<i>m</i>2 <i>m</i> <i>m</i> 4 34
8 16 9 0
4
- ±
Û + - = Û = <i>. </i>
<b>Câu 14.</b> Cho hàm số <i>y</i>=4<i>x</i>3+<i>mx</i>2-3<i>x</i>.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có hai điểm cực trị <i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub> thỏa <i>x</i><sub>1</sub>= -4<i>x</i><sub>2</sub>.
<i>Ã</i> <i>y</i>Â=12<i>x</i>2+2<i>mx</i>-3<i>. Ta cú: D</i>Â =<i>m</i>2+36 0,> "<i>m</i> <i>ị hm số ln có 2 cực trị x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i>. </i>
<i>Khi đó: </i> <i>x</i><sub>1</sub> 4 ;<i>x x</i><sub>2</sub> <sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub> <i>m</i>;<i>x x</i><sub>1 2</sub> 1
6 4
ì
= - + = - =
-í
ỵ <i> </i> <i>m</i>
9
2
Þ = ±
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 3+3<i>x</i>2+<i>mx</i>+1<i>; </i> <i>x<sub>1</sub></i>+<i> 2x<sub>2</sub></i>=<i>3 </i> <i>ĐS: m</i>= -<i>1 5</i>0 <i>. </i>
<b>Câu 15.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>ax</i>2 3<i>ax</i> 4
3
= - - + (1) (<i>a</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>a</i> = 1.
2) Tìm <i>a</i>để hàm số (1) đạt cực trị tại<i>x</i><sub>1</sub>,<i>x</i><sub>2</sub> phân biệt và thoả mãn điều kiện:
<i>x</i> <i>ax</i> <i>a</i> <i>a</i>
<i>a</i> <i>x</i> <i>ax</i> <i>a</i>
2 2
1 2
2 2
2 1
2 9 <sub>2</sub>
2 9
+ +
+ =
+ + (2)
<i>·</i> <i>y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>ax</i>-3<i>a. Hàm số có CĐ, CT Û</i> <i>y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub>
<i>a</i>2 <i>a</i>
4 12 0
<i>D</i>
Û = + > <i>Û</i> é < -<sub>ê ></sub><i>a<sub>a</sub></i> <sub>0</sub>3
ë <i> (*). Khi đó x</i>1+<i>x</i>2 =2<i>a, x x</i>1 2= -3<i>a. </i>
<i>Ta có: x</i><sub>1</sub>2+2<i>ax</i><sub>2</sub>+9<i>a</i>=2<i>a x</i>
<i>Tương tự: x</i><sub>2</sub>2+2<i>ax</i><sub>1</sub>+9<i>a</i>=4<i>a</i>2+12<i>a</i>>0
<i>Do đó: (2) Û </i> <i>a</i> <i>a</i> <i>a</i>
<i>a</i> <i>a</i> <i>a</i>
2 2
2 2
4 12 <sub>2</sub>
4 12
+ <sub>+</sub> <sub>=</sub>
+
<i>a</i> <i>a</i>
<i>a</i>
2
2
4 +12 <sub>1</sub>
Û = Û3<i>a a</i>
<b>Câu 16.</b> Cho hàm số <i>y</i>=2<i>x</i>3+9<i>mx</i>2+12<i>m x</i>2 +1 (<i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = –1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>để hàm số có cực đại tại <i>xCĐ</i>, cực tiểu tại <i>xCT</i> thỏa mãn: <i>x</i>2<i><sub>CÑ</sub></i> =<i>x<sub>CT</sub></i>.
<i>· Ta có: y</i>¢ =6<i>x</i>2+18<i>mx</i>+12<i>m</i>2=6(<i>x</i>2+3<i>mx</i>+2 )<i>m</i>2
<i>Hàm số có CĐ và CT Û</i> <i>y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>, <i>ÛD = m</i>2<i> > 0 Û</i> <i>m</i>¹0
<i>Khi đó: x</i><sub>1</sub> 1
2 2
= - - = - + <i>. </i>
<i>Dựa vào bảng xét dấu y¢, suy ra x<sub>CĐ</sub></i> =<i>x x</i><sub>1</sub>, <i><sub>CT</sub></i> =<i>x</i><sub>2</sub>
<i>Do đó: x</i>2<i><sub>CĐ</sub></i> =<i>x<sub>CT</sub></i> <i>Û</i> <i>m m</i> <i>m m</i>
2
3 3
2 2
ỉ- - ư - +
=
ỗ ữ
ố ứ <i></i> <i>m</i>= -2<i>. </i>
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>để các điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm sốđã cho có hoành độ
là các số dương.
<i>· Các điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm số đã cho có hoành độ là các số dương </i>
Û<i>PT y</i>' 3(= <i>m</i>+2)<i>x</i>2+6<i>x m = </i>+ 0<i> có 2 nghiệm dương phân biệt </i>
<i>a</i> <i>m</i>
<i>m m</i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i>
<i>m</i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i>
<i>P</i>
<i>m</i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i>
<i>S</i>
<i>m</i>
2
( 2) 0
' 9 3 ( 2) 0 <sub>'</sub> <sub>2</sub> <sub>3 0</sub> <sub>3</sub> <sub>1</sub>
0 0 3 2
0
3( 2) <sub>2 0</sub> <sub>2</sub>
3 <sub>0</sub>
2
<i>D</i> <i><sub>D</sub></i>
ì = + ¹
ï = - + > <sub>ì</sub> <sub>= -</sub> <sub>-</sub> <sub>+ ></sub> <sub>ì</sub><sub>- < <</sub>
ïï ï ï
Ûí = > Ûí < Ûí < Û < <
-+
ï ï<sub>ỵ</sub> + < ï<sub>ỵ</sub> <
-ï = >
ï <sub>+</sub>
ỵ
<b>Câu 18.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 1<i>mx</i>2 (<i>m</i>2 3)<i>x</i>
3 2
= - + - (1), <i>m</i> là tham số.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i> để hàm số (1) có các điểm cực trị <i>x x</i><sub>1 2</sub>, với <i>x</i><sub>1</sub>>0,<i>x</i><sub>2</sub> >0 và
<i>x</i><sub>1</sub>2 <i>x</i><sub>2</sub>2 5
2
+ = .
<i>·</i> <i>y</i>¢ =<i>x</i>2-<i>mx m</i>+ 2-3<i>; y</i>¢ = Û0 <i>x</i>2-<i>mx m</i>+ 2- =3 0 <i> (2) </i>
<i>YCBT Û</i> <i>PS</i>
<i>x</i><sub>1</sub>2 <i>x</i>2<sub>2</sub>
0
0
0
5
2
<i>D</i>
ì >
ï >
ï
>
+ =
ï
ỵ
<i>Û</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
3 2 <sub>14</sub>
14 <sub>2</sub>
2
ì <sub>< <</sub>
ï <sub>Û</sub> <sub>=</sub>
í
= ±
ïỵ <i>. </i>
<b>Câu 19.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+ -(1 2 )<i>m x</i>2+ -(2 <i>m x m</i>) + +2 (<i>m</i> là tham số) (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị hàm số (1) khi <i>m</i> = 2.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i> để đồ thị hàm số (1) có điểm cực đại, điểm cực tiểu, đồng thời
<i>·</i> <i>y</i>¢=3<i>x</i>2+2(1 2 )- <i>m x</i>+ - =2 <i>m g x</i>( )
<i>YCBT Û phương trình y</i>¢=0<i> có hai nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i>thỏa mãn: x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><1<i>. </i>
<i>Û</i> <i>g</i> <i>m</i> <i>mm</i>
<i>S</i> <i>m</i>
2
4 5 0
(1) 5 7 0
2 <sub>1 1</sub>
2 3
<i>D</i>
ì ¢ = - - >
ïï <sub>= -</sub> <sub>+ ></sub>
í <sub></sub>
-ï = <
ïỵ
<i>Û</i> 5 <i>m</i> 7
4< <5<i>. </i>
<b>Câu 20.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>mx</i>3 (<i>m</i> 2)<i>x</i>2 (<i>m</i> 1)<i>x</i> 2
3
= + - + - + (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có cực đại tại <i>x1</i>, cực tiểu tại <i>x2</i> thỏa mãn <i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><1.
·<i>Ta có: y mx</i>¢ = 2+2(<i>m</i>-2)<i>x m</i>+ -1; <i>y</i>¢ = Û0 <i>mx</i>2+2(<i>m</i>-2)<i>x m</i>+ - =1 0 (1)
<i>Hàm số có CĐ ,CT thỏa mãn x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><1 <i>khi m > 0 và (1) có 2 nghiệm phân biệt bé hơn 1 </i>
<i>Đặt t x</i>= -1 <i>Þ</i> <i>x t</i>= +1<i>, thay vào (1) ta được: </i>
<i>m t</i>( 1)+ 2+2(<i>m</i>-2)( 1)<i>t</i>+ + - =<i>m</i> 1 0 Û<i>mt</i>2+4(<i>m</i>-1) 4<i>t</i>+ <i>m</i>- =5 0
<i>m</i>
<i>P</i>
<i>S</i>
0
0
0
0
<i>D</i>
ỡ >
ù Â
ù >
ớ ><sub>ù</sub>
<i>m</i>
5 4
4 3
Û < < <i>. </i>
<b>Câu 21.</b> Cho hàm số <i><sub>y x</sub></i><sub>=</sub> 3<sub>+ -</sub><sub>(1 2 )</sub><i><sub>m x</sub></i>2<sub>+ -</sub><sub>(2</sub> <i><sub>m x m</sub></i><sub>)</sub> <sub>+ +</sub><sub>2</sub><sub> (C</sub><i><sub>m</sub></i><sub>). </sub>
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có ít nhất 1 điểm cực trị có hồnh độ thuộc khoảng ( 2;0)- .
<i>· Ta có: y</i>¢ =3<i>x</i>2+2(1 2 )- <i>m x</i>+ -2 <i>m; y</i>¢ = Û0 3<i>x</i>2+2(1 2 )- <i>m x</i>+ - =2 <i>m</i> 0 <i>(*) </i>
<i>Hàm số có ít nhất 1 cực trị thuộc </i>( 2;0)- Û<i>(*) có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> và có ít nhất 1 </i>
<i>nghiệm thuộc </i>( 2;0)- <i>xx</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
1 2
1 2
1 2
2 0 (1)
2 0 (2)
2 0 (3)
é- < < <
ê
Û - <<sub>ê</sub> < £
£ - < <
êë
<i>Ta có: </i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i><sub>m</sub></i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>m</i>
<i>x x</i>
2
2
1 2
1 2
1 2
4 5 0
' 4 5 0 <sub>2</sub> <sub>1</sub>
2 0
3 <sub>10</sub>
2 0
(1) <sub>2</sub> <sub>(2</sub> <sub>1) 2</sub> 1
7
4 0
2 2 0 <sub>3</sub> <sub>3</sub>
0 <sub>0</sub>
3
4
2
<i>D</i> ì - - >
ì <sub>=</sub> <sub>- - ></sub> ï <sub></sub>
-ï <sub>+</sub> <sub>ï- <</sub> <sub><</sub>
ï ï
ï- < < ï
Û<sub>í</sub> Û<sub>í</sub> <sub>-</sub> <sub>-</sub> Û - < <
-+ + >
ï <sub>+</sub> <sub>+</sub> <sub>></sub> ï
ï <sub>></sub> <sub>ï </sub>
-ï ï
ỵ <sub>></sub>
ïỵ
<i>m</i> <i>m</i> <i><sub>m</sub></i>
<i>f</i> <i>m</i> <i><sub>m</sub></i>
<i>m</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>x</i> <i>x</i>
4 5 0
' 4 5 0 <sub>2</sub>
0 2 0 <sub>2</sub> <sub>1</sub>
(2) <sub>2</sub> <sub>2</sub> <sub>0</sub> 2 2
3
4 2 1
2
2 2 0 <sub>4 0</sub>
3 3
<i>D</i> ì - - >
ì <sub>=</sub> <sub>- - ></sub> ï <sub>³</sub>
ï <sub>= - £</sub> ï
ï ï
-Ûí <sub>+</sub> <sub>+</sub> <sub>+</sub> <sub>></sub> Ûí > - Û ³
ï ï
-ï + + > ï
-ỵ <sub>ïỵ</sub> + + >
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i><sub>m</sub></i>
<i>f</i> <i>m</i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>m</i>
<i>x x</i>
2
2
1 2
1 2
4 5 0
' 4 5 0 <sub>3</sub> <sub>5 0</sub>
5
2 10 6 0 <sub>2</sub> <sub>1</sub>
(3) <sub>0</sub> 1
3
0 <sub>3</sub>
2
0 <sub>0</sub>
3
<i>D</i> ì - - >
ì <sub>=</sub> <sub>- - ></sub> ï <sub>+ ³</sub>
ï<sub>ï</sub> <sub>- =</sub> <sub>+</sub> <sub>£</sub> ï<sub>ï</sub>
-Û<sub>í</sub> Û<sub>í</sub> <sub><</sub> Û £ <
-+ <
ï ï
-ï > ï
ỵ <sub>ïỵ</sub> >
<i>Tóm lại các giá trị m cần tìm là: m</i> 5; 1 2;
3
é ư <sub>ộ</sub>
ẻ - - ẩ<sub>ờ</sub> <sub>ữ</sub> <sub>ở</sub> +Ơ
ở ứ
<b>Cõu 22.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+2 (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1).
2) Tìm điểm M thuộc đường thẳng d: <i>y</i>=3<i>x</i>-2sao tổng khoảng cách từ M tới hai điểm cực
trị nhỏ nhất.
<i>· Các điểm cực trị là: A(0; 2), B(2; –2). </i>
<i>Xét biểu thức g x y</i>( , ) 3= <i>x y</i>- -2<i> ta có: </i>
<i>A</i> <i>A</i> <i>A</i> <i>A</i> <i>B B</i> <i>B</i> <i>B</i>
<i>g x y</i>( , ) 3= <i>x</i> -<i>y</i> - = - <2 4 0; ( , ) 3<i>g x y</i> = <i>x</i> -<i>y</i> - = >2 6 0
<i>Þ 2 điểm cực đại và cực tiểu nằm về hai phía của đường thẳng d: y</i>=3<i>x</i>-2<i>. </i>
<i>Do đó MA + MB nhỏ nhất Û 3 điểm A, M, B thẳng hàng Û M là giao điểm của d và AB. </i>
<i>Phương trình đường thẳng AB: y</i>= -2<i>x</i>+2
<i>Tọa độ điểm M là nghiệm của hệ: </i> <i>y<sub>y</sub></i> 3<i>x</i><sub>2</sub><i><sub>x</sub></i> 2<sub>2</sub> <i>x</i> 4;<i>y</i> 2
5 5
ì
ì = - <sub></sub> <sub>=</sub> <sub>=</sub>
ớ <sub>= -</sub> <sub>+</sub> ớ
ợ ợ <i>ị</i> <i>M</i>
4 2<sub>;</sub>
5 5
ổ ử
ỗ ữ
<b>Cõu 23.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>mx</i>2+3(<i>m</i>2-1)<i>x m</i>- 3+<i>m</i> (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số (1) có cực trịđồng thời khoảng cách từđiểm cực đại của đồ thị hàm số
đến gốc tọa độ O bằng 2 lần khoảng cách từđiểm cực tiểu của đồ thị hàm sốđến gốc tọa
độ O.
<i>· Ta có y</i>¢=3<i>x</i>2-6<i>mx</i>+3(<i>m</i>2-1)<i>. Hàm số (1) có cực trị Û PT y</i>¢=0<i> có 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>x</i>2 2<i>mx m</i>2 1 0
Û - + - = <i> có 2 nhiệm phân biệt </i>Û = > "<i>D</i> 1 0, <i>m</i>
<i>Khi đó: điểm cực đại A m</i>( -1;2 2 )- <i>m</i> <i> và điểm cực tiểu B m</i>( + - -1; 2 2 )<i>m</i>
<i>Ta có OA</i> <i>OB</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 3 2 2
2 6 1 0
3 2 2
é = - +
= Û + <sub>+ = Û ê</sub>
=
-ë <i>. </i>
<b>Câu 24.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2-<i>mx</i>+2 có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại, cực tiểu và đường thẳng đi qua các điểm cực trị song
song với đường thẳng <i>d</i>: <i>y</i>= -4<i>x</i>+3.
·<i>Ta có: y</i>' 3= <i>x</i>2-6<i>x m</i>- <i>. Hàm số có CĐ, CT </i>Û<i>y</i>' 0= <i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>,
<i> </i>Û<i>D</i>' 9 3= + <i>m</i>> Û0 <i>m</i>> -3<i> (*) </i>
<i>Gọi hai điểm cực trị là A x</i>
<i>Thực hiện phép chia y cho y¢ ta được: y</i> 1<i>x</i> 1 <i>y</i>' 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3 3 3
ỉ ư ỉ ư ỉ ử
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> -<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ è ø è ø
Þ<i> y</i><sub>1</sub> <i>y</i>
3 3 3 3
ỉ ư ỉ ư ỉ ư ỉ ử
- + + - - + +
= = <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> = = <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> <sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ è ø è ø è ø
Þ<i> Phương trình đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị là D:y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3
ổ ử ổ ử
= -<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ ố ứ
<i>D // d: y</i>= -4<i>x</i>+3
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
2 <sub>2</sub> <sub>4</sub>
3 <sub>3</sub>
2 3
3
ỡ ổ ử
- + =
-ù ỗ ữ
ù ố ứ
<sub>ớổ</sub> =
ử
ù -<sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub>ạ
ùố ứ
ợ
<i> (tha món (*)) </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i> 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (5<i>m</i> 4)<i>x</i> 2
3
= - + - + <i>, d x</i>: 8 +3<i>y</i>+ =9 0 <i>ĐS: m</i>=0;<i>m</i>=5<i>. </i>
<b>Câu 25.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+<i>mx</i>2+7<i>x</i>+3 có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 5.
2) Tìm <i>m</i> để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại, cực tiểu và đường thẳng đi qua các điểm cực trị
vng góc với đường thẳng <i>d</i>: <i>y</i>=3<i>x</i>-7.
·<i>Ta có: y</i>' 3= <i>x</i>2+2<i>mx</i>+7<i>. Hàm số có CĐ, CT Û y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>, <i>. </i>
<i> </i>Û<i>D</i>'=<i>m</i>2-21 0> Û <i>m</i> > 21<i> (*) </i>
<i>Gọi hai điểm cực trị là A x</i>
<i>Thực hiện phép chia y cho y¢ ta được: y</i> 1<i>x</i> 1 <i>y</i>' 2(21 <i>m x</i>2) 3 7<i>m</i>
3 9 9 9
ỉ ư ỉ ử
=<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub> + - +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ ố ø
Þ<i> y</i><sub>1</sub> <i>y x</i>( )<sub>1</sub> 2(21 <i>m x</i>2) <sub>1</sub> 3 7<i>m</i>
9 9
ổ ử
= = - +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ<i>; </i>
<i>m</i>
<i>y</i><sub>2</sub> <i>y x</i>( )<sub>2</sub> 2(21 <i>m x</i>2) <sub>2</sub> 3 7
9 9
ổ ử
= = - +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ị<i> Phương trình đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị là D:y</i> 2(21 <i>m x</i>2) 3 7<i>m</i>
9 9
= - +
<i>-D ^ d: y</i>= -4<i>x</i>+3<i>Û </i> <i>m</i>
<i>m</i>2
21
2 (21 ).3 1
9
ì <sub>></sub>
ï
í <sub>-</sub> <sub>= </sub>
-ïỵ <i> Û m</i>
3 10
2
= ± <i>. </i>
<b>Câu 26.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2-<i>mx</i>+2 có đồ thị là (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i> để (C<i>m</i>) có các điểm cực đại, cực tiểu và đường thẳng đi qua các điểm cực trị tạo
với đường thẳng d: <i>x</i>+4<i>y</i>- =5 0 một góc <i>a</i> =450.
·<i>Ta có: y</i>' 3= <i>x</i>2-6<i>x m</i>- <i>. Hàm số có CĐ, CT </i>Û<i>y</i>' 0= <i> có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>;
<i> </i>Û<i>D</i>' 9 3= + <i>m</i>> Û0 <i>m</i>> -3<i> (*) </i>
<i>Gọi hai điểm cực trị là A x</i>
<i>Thực hiện phép chia y cho y¢ ta được: y</i> 1<i>x</i> 1 <i>y</i>' 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3 3 3
ỉ ư ỉ ử ổ ử
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> -<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ ố ứ ố ứ
ị<i> y</i><sub>1</sub> <i>y</i>
3 3 3 3
ỉ ư ỉ ư ỉ ö æ ö
- + + - - + +
= = <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> = = <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> <sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ ố ứ ố ứ ố ứ
ị<i> Phng trỡnh đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị là D:y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3
ổ ử ổ ử
= -<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ ố ứ
<i>t k</i> 2<i>m</i> 2
3
ổ ử
= -<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub>
ố ứ<i>. ng thng d: x</i>+4<i>y</i>- =5 0<i> có hệ số góc bằng </i>
1
4
- <i>. </i>
<i>Ta có: </i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>m</i>
<i>k</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>m</i>
<i>k</i>
1 1 <sub>1</sub> 1 3 39
4 4 4 5 10
tan 45 <sub>1</sub> <sub>1</sub> <sub>5</sub> <sub>1</sub>
1 <sub>1</sub>
1 <sub>4</sub> <sub>4</sub> <sub>3</sub>
2
4
é é
é
+ <sub>ê</sub> + = - <sub>ê</sub> = <sub>ê</sub> =
-= Ûê Ûê Ûê
ê ê
ê + = - + = - =
-- <sub>ê</sub> <sub>ê</sub> <sub>ê</sub>
ë ë ë
<i>o</i>
<i>Kết hợp điều kiện (*), suy ra giá trị m cần tìm là: m</i> 1
2
= - <i>. </i>
<i>a) y x</i>= 3-3(<i>m</i>-1)<i>x</i>2+(2<i>m</i>2-3<i>m</i>+2)<i>x m m</i>- ( -1)<i>, d y</i>: 1<i>x</i> 5
4
-= + <i>, a</i> =450<i>. ĐS: m</i> 3 15
2
±
=
<b>Câu 27.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+2 (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số .
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng đi qua hai điểm cực trị của (C) tiếp xúc với đường trịn (S) có
phương trình (<i>x m</i>- )2+ - -(<i>y m</i> 1)2=5.
<i>· Phương trình đường thẳng D đi qua hai điểm cực trị </i>2<i>x y</i>+ - =2 0<i>. </i>
<i>(S) có tâm I m m</i>( , +1)<i> và bán kính R=</i> 5<i>. </i>
<i>D tiếp xúc với (S) Û</i> 2<i>m m</i> 1 2 5
5
+ +
-= Û 3<i>m</i>- =1 5 <i>m</i> 2;<i>m</i> 4
3
-Û = = <i>.</i>
<b>Câu 28.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>mx</i>+2 (<i>C<sub>m</sub></i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=1.
<i>· Ta có y</i>' 3= <i>x</i>2-3<i>m. Hàm số có CĐ, CT Û PT y</i>' 0= <i> có hai nghiệm phân biệt </i>Û<i>m</i>>0
<i>Vì y</i> 1 . 2<i>x y</i> <i>mx</i> 2
3 ¢
= - + <i> nên đường thẳng D đi qua các điểm CĐ, CT của đồ thị hàm số có </i>
<i>phương trình là: y</i>= -2<i>mx</i>+2
<i>Ta có d I</i>
2 1
, 1
4 1
<i>D</i> = - < =
+ <i> (vì m > 0) Þ</i> <i>D ln cắt đường trịn tâm I(1; 1), bán kính R </i>
<i>= 1 tại 2 điểm A, B phân biệt. </i>
<i>Với m</i> 1
2
¹ <i>: D khơng đi qua I, ta có:S</i> <i><sub>ABI</sub></i> 1<i>IA IB</i>. .sin<i>AIB</i> 1<i>R</i>2 1
2 2 2
<i>D</i> = £ =
<i>Nên S<sub>D</sub><sub>IAB</sub> đạt GTLN bằng </i>1
2<i> khi </i>sin<i>·AIB</i>=1<i> hay DAIB vuông cân tại I </i>
<i>R</i>
<i>IH</i> 1
2 2
Û = =
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>2
2 1 <sub>1</sub> <sub>2</sub> <sub>3</sub>
2
2
4 1
- <sub>±</sub>
Û = Û =
+ <i> (H là trung điểm của AB)</i>
<b>Câu 29.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+6<i>mx</i>2+9<i>x</i>+2<i>m</i> (1), với <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m để</i>đồ thị hàm số (1) có hai điểm cực trị sao cho khoảng cách từ gốc toạđộ O đến
đường thẳng đi qua hai điểm cực trị bằng 4
5 .
<i>· Ta có: y</i>¢ =3<i><sub>x</sub></i>2 <sub>+</sub>12<i><sub>mx</sub></i><sub>+</sub>9<i><sub>. Hàm số có 2 điểm cực trị </sub><sub>Û</sub><sub> PT </sub><sub>y</sub></i><sub>¢ =</sub><sub>0</sub><i><sub> có 2 nghiệm phân biệt </sub></i>
<i>m</i>2 <i>m</i> 3
' 4 3 0
2
<i>D</i>
Û = - > Û > <i>hoặc </i> <i>m</i> 3
2
-< <i>(*) </i>
<i>Khi đó ta có: y</i> <i>x</i> 2<i>m</i> .<i>y</i> (6 8 )<i>m x</i>2 4<i>m</i>
3 3
ổ <sub>ử Â</sub>
=<sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub> + -
-è ø
Þ<i> đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị của đồ thị hàm số (1) có PT là: D</i>:<i>y</i>= -(6 8 )<i>m x</i>2 -4<i>m</i>
<i>m</i>
<i>d O</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
4 2
2 2
4 4
( , ) 64 101 37 0
5
(6 8 ) 1
<i>D</i> = - = Û - + =
- +
<i>m</i>
<i>m</i> <i>loại</i>
1
37 ( )
8
é = ±
ê
Û
ê = ±
êë
<i>Û</i> <i>m</i>= ±1<i>.</i>
<b>Câu 30.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+(<i>m</i>-6)<i>x m</i>+ -2 (1), với <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 2.
2) Tìm <i>m để</i>đồ thị hàm số (1) có hai điểm cực trị sao cho khoảng cách từđiểm <i>A</i>(1; 4)- đến
đường thẳng đi qua hai điểm cực trị bằng 12
265.
<i>· Ta có: y</i>¢ =3<i>x</i>2-6<i>x m</i>+ -6<i>. Hàm số có 2 điểm cực trị Û PT y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>Û D</i>¢ =32-3(<i>m</i>- > Û <6) 0 <i>m</i> 9<i> (*) </i>
<i>Ta có: y</i> 1(<i>x</i> 1).<i>y</i> 2<i>m</i> 6 <i>x</i> 4<i>m</i> 4
3 3 3
ỉ ư
¢
= - +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +
-ố ứ
<i>ị PT ng thng qua 2 điểm cực trị D: y</i> 2<i>m</i> 6 <i>x</i> 4<i>m</i> 4
3 3
ổ ử
=ỗ - ữ +
-ố ứ
<i>ị</i> <i>d A</i> <i>m</i>
<i>m</i>2 <i>m</i>
6 18 12
( , )
265
4 72 333
<i>D</i> = - =
- + <i>Û</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
1
1053
249
é =
ê
=
ê
ë
<b>Câu 31.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+<i>mx</i>+1 (1), với <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m </i>để đồ thị hàm số (1) có hai điểm cực trị sao cho khoảng cách từ điểm <i>I</i> 1 11;
2 4
ổ ử
ỗ ữ
ố ứ
n ng thng i qua hai điểm cực trị là lớn nhất.
<i>· Ta có: y</i>¢ =3<i>x</i>2-6<i>x m</i>+ <i>. Hàm số có 2 điểm cực trị Û PT y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>Û</i> <i>D</i>¢ > Û <0 <i>m</i> 3<i>. </i>
<i>Ta có: y</i> <i>x</i> 1 <i>y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> <i>m</i> 1
3 3 3 3
ổ ử <sub>Â</sub> ổ ử
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> + +
è ø è ø <i> </i>
<i>Þ PT đường thẳng qua hai điểm cực trị là: </i> :<i>y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> <i>m</i> 1
3 3
<i>D</i> =ổ<sub>ỗ</sub> - ử<sub>ữ</sub> + +
ố ø <i>. </i>
<i>Dễ dàng tìm được điểm cố định ca D l A</i> 1;2
2
ổ ử
-ỗ ữ
ố ứ<i>. AI</i>
3
1;
4
ổ ử
= ç<sub>è</sub> ÷<sub>ø</sub>
<i>uur</i>
<i>. </i>
<i>Gọi H là hình chiếu vng góc của I trên D. </i>
<i>Ta có d I</i>( , )<i>D</i> =<i>IH IA</i>£ <i>. Dấu "=" xảy ra Û IA</i>^<i>D Û </i>1 2<i>m</i> 2 .3 0 <i>m</i> 1
3 4
ổ ử
+<sub>ỗ</sub> - <sub>÷</sub> = Û =
è ø <i>. </i>
<i>Vậy </i>max( ( , ))<i>d I</i> 5
4
<i>D</i> = <i> khi m</i>=1<i>. </i>
<b>Câu 32.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+3 (<i>m m</i>+2)<i>x m</i>+ 3+3<i>m</i>2 (<i>C<sub>m</sub></i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Chứng minh rằng với mọi <i>m</i>, đồ thị (C<i>m</i>) ln có 2 điểm cực trị và khoảng cách giữa 2
điểm cực trị là khơng đổi.
<i>· Ta có: y</i>¢ =3<i>x</i>2+6(<i>m</i>+1)<i>x</i>+6 (<i>m m</i>+2)<i>; y</i><sub>¢ = Û ê = -</sub>0 é = - -<i>x<sub>x</sub></i> <i><sub>m</sub></i>2 <i>m</i>
ë <i>. </i>
<i>Đồ thị (Cm) có điểm cực đại A</i>( 2- -<i>m</i>;4)<i> và điểm cực tiểu B m</i>(- ;0)<i> Þ AB</i>=2 5<i>. </i>
<b>Câu 33.</b> Cho hàm số <i>y</i>=2<i>x</i>2-3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+6<i>mx m</i>+ 3.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị hàm số có hai điểm cực trị A, B sao cho <i>AB</i>= 2.
<i>· Ta có: y</i>¢ =6(<i>x</i>-1)(<i>x m</i>- )<i>. Hàm số có CĐ, CT Û</i> <i>y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt Û</i> <i>m</i>¹1<i>. </i>
<i>Khi đó các điểm cực trị là A m</i>(1; 3+3<i>m</i>-1), ( ;3 )<i>B m m</i>2 <i>. </i>
<i>AB</i>= 2<i> Û </i>(<i>m</i>-1)2+(3<i>m</i>2-<i>m</i>3-3<i>m</i>+ =1) 2<i>Û m</i>=0;<i>m</i>=2<i> (thoả điều kiện). </i>
<b>Câu 34.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>mx</i>2+3(<i>m</i>2-1)<i>x m</i>- 3+4<i>m</i>-1 (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>= -1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị của hàm số (1) có hai điểm cực trị <i>A</i>, <i>B</i> sao cho DOAB vng tại O.
<i>· Ta có: y</i>¢=3<i>x</i>2-6<i>mx</i>+3(<i>m</i>2-1)<i>; y</i><sub>¢= Û ê = - Þ = +</sub>0 é = + Þ = -<i>x m<sub>x m</sub></i> 1<sub>1</sub> <i><sub>y m</sub>y m</i> <sub>1</sub>3
ë <i> </i>
<i>Þ A m</i>( +1;<i>m</i>-3)<i>, B m</i>( -1;<i>m</i>+1)<i> Þ OAuuur</i>=(<i>m</i>+1;<i>m</i>-3)<i>, OBuuur</i>=(<i>m</i>-1;<i>m</i>+1)<i>. </i>
<i>DOAB vuông tại O Û</i> <i>OA OBuuur uuur</i>. =0 <i>Û</i> 2<i>m</i>2-2<i>m</i><sub>- = Û ê =</sub>4 0 é = -<i><sub>m</sub>m</i> <sub>2</sub>1
<b>Câu 35.</b> Cho hàm số <i>y</i>=2<i>x</i>2-3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+6<i>mx m</i>+ 3 (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>=1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị của hàm số (1) có hai điểm cực trị <i>A</i>, <i>B</i> sao cho tam giác ABC vng tại
C, với <i>C</i>(4;0).
<i>· Ta có: y</i>¢ =6(<i>x</i>-1)(<i>x m</i>- )<i>. Hàm số có CĐ, CT Û</i> <i>y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt Û</i> <i>m</i>¹1<i>. </i>
<i>Khi đó các điểm cực trị là A m</i>(1; 3+3<i>m</i>-1), ( ;3 )<i>B m m</i>2 <i>. </i>
<i>DABC vuông tại C Û uuur uuurAC BC</i>. =0<i> Û </i>(<i>m</i>+1)<sub>ë</sub>é<i>m m</i>2( 2- + +<i>m</i> 1) 3<i>m</i>2-5<i>m</i>+4ù<sub>û</sub>=0<i> </i>
<i>Û</i> <i>m</i>= -1
<b>Câu 36.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+3<i>x</i>2+<i>m</i> (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>= -4.
2) Xác định <i>m</i>đểđồ thị của hàm số (1) có hai điểm cực trị <i>A</i>, <i>B</i> sao cho <i>·AOB</i>=1200.
<i>Ã Ta cú: y</i>Â=3<i>x</i>2+6<i>x; y</i><sub>Â= ờ = ị =</sub>0 é = - Þ = +<i><sub>x</sub>x</i> <sub>0</sub><i><sub> </sub></i>2 <i>y m<sub>y m</sub></i> 4
ë
<i>Vậy hàm số có hai điểm cực trị A(0 ; m) và B(-2 ; m + 4) </i>
<i>OAuuur</i>=(0; ),<i>m OBuuur</i>= -( 2;<i>m</i>+4)<i>. Để ·AOB</i>=1200<i>thì </i>cos<i>AOB</i> 1
2
=
<i>m</i>
<i>m m</i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m m</sub></i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2 2
2
2 2
4 0
( 4) 1 <sub>4 (</sub> <sub>4)</sub> <sub>2 (</sub> <sub>4)</sub>
2 3 24 44 0
4 ( 4)
ì- < <
+
Û = - Û + + = - + <sub>Û í</sub>
+ + =
ỵ
+ +
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
4 0 <sub>12 2 3</sub>
12 2 3 <sub>3</sub>
3
ì- < < <sub>- +</sub>
ï
Û<sub>í</sub> <sub>- ±</sub> Û =
=
ïỵ
<b>Câu 37.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+<i>m</i>2- +<i>m</i> 1 (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị hàm số (1) có hai điểm cực đại, cực tiểu là A và B sao cho diện tích tam
giác ABC bằng 7, với điểm C(–2; 4 ).
<i>· Ta có y</i>' 3= <i>x</i>2-6<i>x; y</i>' 0= Û3<i>x</i>2-6<i>x</i>= Û =0 <i>x</i> 0;<i>x</i>=2<i> Þ Hàm số ln có CĐ, CT. </i>
<i>Các điểm CĐ, CT của đồ thị là: A m</i>(0; 2- +<i>m</i> 1)<i>, B m</i>(2; 2- -<i>m</i> 3)<i> , AB</i>= 22+ -( 4)2 =2 5
<i>Phương trình đường thẳng AB: x</i> 0 <i>y m</i>2 <i>m</i> 1
2 4
- - +
-=
- <i>Û</i> <i>x y m</i> <i>m</i>
2
2 + - + - =1 0
<i>ABC</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>S</i> 1<i>d C AB AB</i>( , ). 1. 2 1.2 5 <i>m</i>2 <i>m</i> 1 7
2 2 <sub>5</sub>
<i>D</i> = = - + = - + = Û ê = -é =<sub>ë</sub><i>m<sub>m</sub></i> 3<sub>2</sub><i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 3-3<i>mx</i>+2, (1;1),<i>C</i> <i>S</i>= 18<i>. </i> <i>ĐS: m</i>=2<i>. </i>
<b>Câu 38.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+12<i>mx</i>-3<i>m</i>+4 (C)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số<i>m = </i>0.
2) Tìm <i>m</i> để hàm số có hai cực trị là <i>A</i> và <i>B</i> sao cho hai điểm này cùng với điểm
<i>C</i> 1; 9
2
ổ ử
-ỗ ữ
ố ứlp thnh tam giỏc nhn gốc tọa độ<i>O</i> làm trọng tâm.
<i>DABC nhận O làm trọng tâm Û</i> <i>m</i> <i>m</i>
2 2 1 0 <sub>1</sub>
9
4 12 6 4 0 2
2
ì + - =
ï <sub>Û = </sub>
-í- + + + - =
ïỵ <i> (thoả (*)). </i>
<b>Câu 39.</b> Cho hàm số <i>y f x</i>= ( ) 2= <i>x</i>3+3(<i>m</i>-3)<i>x</i>2+ -11 3<i>m</i> (<i>C<sub>m</sub></i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 2.
2) Tìm <i>m</i> để (<i>C<sub>m</sub></i>) có hai điểm cực trị <i>M M</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub> sao cho các điểm<i>M M</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub>và B(0; –1) thẳng
hàng.
· <i>y</i>¢ =6<i>x</i>2+6(<i>m</i>-3)<i>. y</i>¢ =0 <i>Û</i> é =<sub>ê = -</sub><i>x<sub>x</sub></i> 0<sub>3</sub> <i><sub>m</sub></i>
ë <i>. Hàm số có 2 cực trị Û</i> <i>m</i>¹3<i> (*). </i>
<i>Chia f x</i>( )<i> cho f x</i>¢( )<i> ta được: f x</i>( ) <i>f x</i>( ) 1<i>x</i> <i>m</i> 3 (<i>m</i> 3)2<i>x</i> 11 3<i>m</i>
3 6
ổ - ử
Â
= <sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub>- - +
-ố ứ <i> </i>
<i>ị phng trỡnh đường thẳng M1M2 là: y</i>= -(<i>m</i>-3)2<i>x</i>+11 3- <i>m</i>
<i>M M B</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub>, <i> thẳng hàng Û</i> <i>B M M</i>Ỵ <sub>1 2</sub> <i><sub>Û</sub></i> <i>m</i>=4<i> (thoả (*)). </i>
<b>Câu 40.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (<i>m</i>2 1)<i>x</i> 1 (<i>C<sub>m</sub></i>)
3
= - + - + .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=2.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có cực đại, cực tiểu và <i>y<sub>CĐ</sub></i>+<i>y<sub>CT</sub></i> >2.
<i>· Ta có: y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>mx m</i>+ 2-1<i>. y</i><sub>¢ = Û ê = -</sub>0 é = +<i>x m<sub>x m</sub></i> <sub>1</sub>1
ë <i>. </i>
<i>CÑ</i> <i>CT</i>
<i>y</i> +<i>y</i> >2<i> Û </i>2<i>m</i>3-2<i>m</i><sub>+ > Û ê ></sub>2 2 é- < <<i><sub>m</sub></i>1 <sub>1</sub><i>m</i> 0
ë <i>. </i>
<b>Câu 41.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 (<i>m</i> 1)<i>x</i>2 4(<i>m</i> 1)3
3 3
= - + + + (1) (<i>m</i> là tham số thực).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m để</i> các điểm cực đại và cực tiểu của đồ thị (1) nằm về 2 phía (phía trong và phía
ngồi) của đường trịn có phương trình (C): <i>x</i>2+<i>y</i>2-4<i>x</i>+ =3 0.
<i>·</i> <i>y</i>¢ =<i>x</i>2-2(<i>m</i>+1)<i>x. y</i><sub>¢ = Û ê =</sub>0 é =<i>x<sub>x</sub></i> 0<sub>2(</sub><i><sub>m</sub></i> <sub>1)</sub>
+
ë <i>. Hàm số có cực trị Û m</i>¹ -1 <i>(1) </i>
<i>Gọi hai điểm cực trị của đồ thị là: A</i> 0; (4 <i>m</i> 1)3
3
ổ <sub>+</sub> ử
ỗ ữ
ố ứ<i>, B m</i>(2( +1);0)<i>. </i>
<i>(C) có tâm I(2; 0), bán kính R = 1. IA</i> 4 16(<i>m</i> 1)6
9
= + + <i>, IB</i>= 4<i>m</i>2 <i>. </i>
<i>A, B nằm về hai phía của (C) Û </i>(<i>IA</i>2-<i>R IB</i>2)( 2-<i>R</i>2) 0< <i> Û </i>4<i>m</i>2 1 0 1 <i>m</i> 1
2 2
- < Û - < < <i> (2) </i>
<i>Kết hợp (1), (2), ta suy ra: </i> 1 <i>m</i> 1
2 2
- < < <i>.</i>
<b>Câu 42.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>mx</i>2+3(<i>m</i>2-1)<i>x m</i>- 3 (Cm)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>= -2.
2) Chứng minh rằng (Cm) ln có điểm cực đại và điểm cực tiểu lần lượt chạy trên mỗi
đường thẳng cốđịnh.
<i>Điểm cực đại M m</i>( -1;2 3 )- <i>m</i> <i> chạy trên đường thẳng cố định: </i>ì = - +<sub>í = -</sub><i>x<sub>y</sub></i> <sub>2 3</sub>1 <i><sub>t</sub>t</i>
ỵ
<i>Điểm cực tiểu N m</i>( + - -1; 2 <i>m</i>)<i>chạy trên đường thẳng cố định: </i>ì = +<sub>í = - -</sub><i>x<sub>y</sub></i> 1<sub>2 3</sub><i>t</i> <i><sub>t</sub></i>
ỵ
<b>Câu 43.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 <i>x m</i> 1 (<i>C<sub>m</sub></i>)
3
= - - + + .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (C<i>m</i>) có 2 điểm cực trị và khoảng cách giữa 2 điểm cực trị là nhỏ nhất.
<i>· Ta có: y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>mx</i>-1<i>; </i> <i>y</i>¢ =0<i> có D</i>¢ =<i>m</i>2+ > "1 0, <i>m</i> <i><sub>Þ</sub> hàm số ln có hai điểm cực trị </i>
<i>x x</i><sub>1 2</sub>, <i>. Giả sử các điểm cực trị của (Cm) là A x y B x y</i>( ; ), ( ; )<sub>1 1</sub> <sub>2 2</sub> <i>. </i>
<i>Ta có: y</i> 1(<i>x m y</i>). 2(<i>m</i>2 1)<i>x</i> 2<i>m</i> 1
3 ¢ 3 3
= - - + + + <i> </i>
<i>Þ</i> <i>y</i><sub>1</sub> 2(<i>m</i>2 1)<i>x</i><sub>1</sub> 2<i>m</i> 1
3 3
= - + + + <i>; </i> <i>y</i><sub>2</sub> 2(<i>m</i>2 1)<i>x</i><sub>2</sub> 2<i>m</i> 1
3 3
= - + + +
<i>Do đó: AB</i>2 (<i>x</i><sub>2</sub> <i>x</i><sub>1</sub>)2 (<i>y</i><sub>2</sub> <i>y</i><sub>1</sub>)2 (4<i>m</i>2 4) 1 4(<i>m</i>2 1)2 4 1 4
9 9
é ù ỉ ư
= - + - = + <sub>ờ</sub> + + <sub>ỳ</sub> <sub>ỗ</sub> + <sub>ữ</sub>
ở û è ø<i> </i>
<i>Þ AB</i> 2 13
3
³ <i>. Dấu "=" xảy ra Û m</i>=0<i>. Vậy </i>min<i>AB</i> 2 13
3
= <i> khi m</i>=0<i>. </i>
<b>Câu 44.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2-<i>mx</i>+2 (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số (1) có 2 cực trị và đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị của đồ thị hàm số
tạo với hai trục toạđộ một tam giác cân.
<i>·</i> <i>y</i>¢ =3<i>x</i>2-6<i>x m</i>- <i>. Hàm số có 2 cực trị Û</i> <i>y</i>¢ =0<i> có 2 nghiệm phân biệt Û</i> <i>m</i>> -3<i>. </i>
<i>Ta có: y</i> 1(<i>x</i> 1).<i>y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3 3
ổ ử
Â
= - + -<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> +
-ố ứ <i> ị ng thng D i qua 2 điểm cực trị của đồ </i>
<i>thị có phương trỡnh: y</i> 2<i>m</i> 2 <i>x</i> 2 <i>m</i>
3 3
ổ ử
= -<sub>ỗ</sub> - <sub>÷</sub> +
-è ø <i>. </i>
<i>D cắt Ox, Oy ti A</i> <i>m</i>
<i>m</i> 6 ;0
2( 3)
ổ - ử
ỗ <sub>+</sub> ữ
ố ứ<i>, </i>
<i>m</i>
<i>B</i> 0;6
3
ổ - ử
ỗ ữ
ố ứ<i> (m ¹ 0). </i>
<i>Tam giác OAB cân Û OA = OB Û</i> <sub>2(</sub><i>m<sub>m</sub></i>-6<sub>3)</sub> = 6-<sub>3</sub><i>m</i>
+ <i>Û</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
9 3
6; ;
2 2
= = - = - <i>. </i>
<i>Đối chiếu điều kiện ta có m</i> 3
2
= - <i>. </i>
<b>Câu 45.</b> Cho hàm số : y = 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (<i>m</i>2 <i>m</i> 1)<i>x</i> 1
3 - + - + + (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có cực trị trong khoảng ( ;1)-¥ .
<i>· Tập xác định D = R. y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>mx m</i>+ 2- +<i>m</i> 1<i>. </i>
<i>Đặt t x</i>= - Þ = +1 <i>x t</i> 1<i> ta được : y</i>'=<i>g t</i>( )= +<i>t</i>2 2 1
<i> </i> Û<i>g t</i>( ) 0= <i> có nghiệm t</i><0<i> </i>
<i>P</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
' 0
0
0
é <
êìD ³
ê
Û ï <<sub>ê</sub><sub>í</sub>
ï ³
êỵ
ë
<i> </i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2
2
3 2 0
1 0
2 2 0
3 2 0
é <sub>-</sub> <sub>+ <</sub>
êì - ³
ê
Û ï <sub>- <</sub>
êí
êï<sub>ỵ</sub> <sub>-</sub> <sub>+ ³</sub>
ë
<i>m</i>
1 2
Û < <
<i>Vậy: Với </i>1< <<i>m</i> 2<i>thì hàm số (1) có cực trị trong khoảng </i>( ;1)-¥
<b>Câu 46.</b> Cho hàm số : y = 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (<i>m</i>2 <i>m</i> 1)<i>x</i> 1
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có cực trị trong khoảng (1;+¥).
<i>· Tập xác định D = R. y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>mx m</i>+ 2- +<i>m</i> 1<i>. </i>
<i>Đặt t x</i>= - Þ = +1 <i>x t</i> 1<i> ta được : y</i>'=<i>g t</i>( )= +<i>t</i>2 2 1
<i>Hàm số(1) có cực trị trong khoảng </i>(1;+¥) Û <i>f x</i>( ) 0= <i> có nghiệm trong khoảng</i>(1;+¥)<i>. </i>
<i> </i> Û<i>g t</i>( ) 0= <i> có nghiệm t</i>>0<i> </i>
<i>P</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
' 0
0
0
é <
êìD ³
ê
Û ï ><sub>ê</sub><sub>í</sub>
ï ³
êỵ
ë
<i> </i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2
2
3 2 0
1 0
2 2 0
3 2 0
é <sub>-</sub> <sub>+ <</sub>
êì - ³
ê
Û ï <sub>- ></sub>
êí
êï<sub>ỵ</sub> <sub>-</sub> <sub>+ ³</sub>
ë
<i> </i>Û <1 <i>m</i>
<i>Vậy: Với m</i>>1<i> thì hàm số (1) có cực trị trong khoảng </i>(1;+¥)
<b>Câu 47.</b> Cho hàm số : y = 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (<i>m</i>2 <i>m</i> 1)<i>x</i> 1
3 - + - + + (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có hai cực trị <i>x x</i><sub>1 2</sub>, thoả mãn <i>x</i><sub>1</sub>< <1 <i>x</i><sub>2</sub>.
<i>· Tập xác định D = R. y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>mx m</i>+ 2- +<i>m</i> 1<i>. </i>
<i>Đặt t x</i>= - Þ = +1 <i>x t</i> 1<i> ta được: y</i>'=<i>g t</i>( )= +<i>t</i>2 2(1-<i>m t m</i>) + 2-3<i>m</i>+2
<i>(1) có hai cực trị x x</i><sub>1 2</sub>, <i> thoả x</i><sub>1</sub>< <1 <i>x</i><sub>2</sub> Û<i>g t</i>( ) 0= <i> có hai nghiệm t t</i><sub>1 2</sub>, <i> thoả t</i><sub>1</sub>< <0 <i>t</i><sub>2</sub>
<i>P</i> 0
Û < Û<i>m</i>2-3<i>m</i>+ <2 0 Û < <1 <i>m</i> 2
<i>Vậy: Với </i>1< <<i>m</i> 2<i>thì hàm số (1) có hai cực trị x x</i><sub>1 2</sub>, thoả mãn <i>x</i><sub>1</sub>< <1 <i>x</i><sub>2</sub>.
<b>Câu 48.</b> Cho hàm số : y = 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (<i>m</i>2 <i>m</i> 1)<i>x</i> 1
3 - + - + + (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>để hàm số có hai cực trị <i>x x</i><sub>1 2</sub>, thoả mãn <i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><1.
<i>· Tập xác định D = R. y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>mx m</i>+ 2- +<i>m</i> 1<i>. </i>
<i>Đặt t x</i>= - Þ = +1 <i>x t</i> 1<i> ta được : y</i>'=<i>g t</i>( )= +<i>t</i>2 2 1
<i>(1) có hai cực trị x x</i><sub>1 2</sub>, <i> thoả x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><1 Û<i>g t</i>( ) 0= <i> có hai nghiệm t t</i><sub>1 2</sub>, <i> thoả t</i><sub>1</sub>< <<i>t</i><sub>2</sub> 0
<i>S</i>
<i>P</i>
' 0
0
0
ìD >
ï
Û<sub>í</sub> <
ï >
ỵ
<i> </i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 1 0<sub>3</sub> <sub>2 0</sub>
2 2 0
ì - >
ï
Û<sub>í</sub> - + > Û ẻặ
ợ
<i>. Vy: Khụng cú giỏ tr no ca m nào thoả YCBT. </i>
<b>Câu 49.</b> Cho hàm số : y = 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 (<i>m</i>2 <i>m</i> 1)<i>x</i> 1
3 - + - + + (1).
<i>· Tập xác định D = R. y</i>¢ =<i>x</i>2-2<i>mx m</i>+ 2- +<i>m</i> 1<i>. </i>
<i>Đặt t x</i>= - Þ = +1 <i>x t</i> 1<i> ta được : y</i>'=<i>g t</i>( )= +<i>t</i>2 2 1
<i>(1) có hai cực trị x x</i><sub>1 2</sub>, <i> thoả </i>1<<i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub> Û<i>g t</i>( ) 0= <i> có hai nghiệm t t</i><sub>1 2</sub>, <i> thoả </i>0< <<i>t</i><sub>1</sub> <i>t</i><sub>2</sub>
<i>S</i>
<i>P</i>
' 0
0
0
ìD >
ï
Û<sub>í</sub> >
ï >
ỵ
<i> </i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 1 0<sub>3</sub> <sub>2 0</sub> <sub>2</sub>
2 2 0
ì - >
ï
Û<sub>í</sub> - + > Û >
ï - >
ỵ
<b>Dạng 2: Cực trị của hàm số trùng phương: </b><i>y f x</i>= ( )=<i>ax</i>4+<i>bx</i>2+<i>c</i>
<b>A. Kiến thức cơ bản</b>
· Hàm số luôn nhận <i>x</i>=0 làm 1 điểm cực trị.
· Hàm số có 1 cực trịÛ phương trình <i>y</i>¢ =0 có 1 nghiệm.
· Hàm số có 3 cực trịÛ phương trình <i>y</i>¢ =0 có 3 nghiệm phân biệt.
· Khi đồ thị có 3 điểm cực trị <i>A c B x y C x y</i>(0; ), ( ; ), ( ; )<sub>1 1</sub> <sub>2 2</sub> thì DABC cân tại A.
<b>B. Một số dạng câu hỏi thường gặp</b>
<b>1. Tìm điều kiện để</b> <b>đồ thị hàm số có các điểm cực trị tạo thành tam giác vuông cân </b>
<b>hoặc tam giác đều.</b>
– Tìm điều kiện để phương trình <i>y</i>¢ =0 có 3 nghiệm phân biệt.
– Tìm toạđộ các điểm cực trị A, B, C. Lập luận chỉ ra DABC cân tại A.
– Giải điều kiện: DABC vuông tại A Û <i>AB ACuuur uuur</i>. =0
DABC đều Û <i>AB BC</i>=
<b>2. Tìm điều kiện để</b> <b>đồ thị hàm số có các điểm cực trị tạo thành một tam giác có diện </b>
<b>tích S cho trước.</b>
– Tìm điều kiện để phương trình <i>y</i>¢ =0 có 3 nghiệm phân biệt.
– Tìm toạđộ các điểm cực trị A, B, C. Lập luận chỉ ra DABC cân tại A.
– Kẻđường cao AH.
– Giải điều kiện: <i>S S<sub>ABC</sub></i> 1<i>AH BC</i>.
2
= = .
<b>Câu 50.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2(<i>m</i>2- +<i>m</i> 1)<i>x</i>2+ -<i>m</i> 1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số .
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (C) có khoảng cách giữa hai điểm cực tiểu ngắn nhất.
<i>·</i> <i>y</i>¢ =4<i>x</i>3-4(<i>m</i>2- +<i>m</i> 1)<i>x; </i> <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>m</i>2 <i>m</i>
0
0
1
é =
¢ = Û ê
= ± - +
êë <i>. </i>
<i>Khoảng cách giữa các điểm cực tiểu: d = </i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
2
2 1 3
2 1 2
2 4
ỉ ư
- + = ỗ<sub>ố</sub> - ữ<sub>ứ</sub> + <i> </i>
<i>ị</i> min<i>d</i>= 3 <i>Û m = </i>1
2<i>. </i>
<b>Câu 51.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>4 <i>mx</i>2 3
2 2
= - + (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>=3.
2) Xác định <i>m</i>đểđồ thị của hàm số (1) có cực tiểu mà khơng có cực đại.
<i>·</i> <i>y</i>¢=2<i>x</i>3-2<i>mx</i>=2 (<i>x x</i>2-<i>m</i>)<i>. y</i> <i>x</i>
<i>x</i>2 <i>m</i>
0
0 é =
¢= Û ê <sub>=</sub>
ë
<i>Đồ thị của hàm số (1) có cực tiểu mà khơng có cực đại Û PT y</i>¢=0<i> có 1 nghiệm Û</i> <i>m</i>£0
<b>Câu 52.</b> Cho hàm số <i>y</i>= -<i>x</i>4+2<i>mx</i>2-4 (<i>C<sub>m</sub></i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i>=2.
<i>· Ta có: y</i>¢ = -4<i>x</i>3+4<i>mx; y</i> <i>x</i>
<i>x</i>2 <i>m</i>
0
0 é =
¢ = Û ê <sub>=</sub>
ë <i>. </i>
<i>+ Nếu m</i>£0<i> thì đồ thị có 1 điểm cực trị duy nhất </i>(0; 4)- Ỵ<i>Oy. </i>
<i>+ Nếu m</i>>0<i> thì </i>(<i>C<sub>m</sub></i>)<i> có 3 điểm cực trị A</i>(0; 4), (- <i>B</i> - <i>m m</i>; 2-4), (<i>C m m</i>; 2-4)<i>. </i>
<i>Để A, B, C nằm trên các trục toạ độ thì B, C Ỵ Ox Û</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>2
0 <sub>2</sub>
4 0
ì > <sub>Û =</sub>
í <sub>- =</sub>
ỵ <i>. </i>
<i>Vậy: m</i>£0<i> hoặc m</i>=2<i>. </i>
<b>Câu 53.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4+(3<i>m</i>+1)<i>x</i>2-3 (với <i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>= -1.
2) Tìm tất cả các giá trị của <i>m</i> để đồ thị hàm số có ba điểm cực trị tạo thành một tam giác
cân sao cho độ dài cạnh đáy bằng 2
3 lần độ dài cạnh bên.
<i>· Ta có: y</i>' 4= <i>x</i>3+2(3<i>m</i>+1)<i>x; y</i>' 0 <i>x</i> 0,<i>x</i>2 3<i>m</i> 1
2
+
= Û = = - <i>. </i>
<i>Đồ thị hàm số có ba điểm cực trị </i> <i>m</i> 1
3
Û < - <i>(*). Ba điểm cực trị là: </i>
<i>A</i>(0; 3)- <i>;B</i> 3<i>m</i> 1 (3; <i>m</i> 1)2 3
2 4
ổ <sub>-</sub> <sub>- -</sub> <sub>+</sub> ử
-ỗ ữ
ố ứ<i>;</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>C</i> 3 1 (3; 1)2 3
2 4
æ <sub>-</sub> <sub>- -</sub> <sub>+</sub> ử
-
-ỗ ữ
ố ứ
<i>ABC</i>
<i>D</i> <i> cõn ti A;BC</i> <i>2AB</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>3</i>
4
3 1 3 1 (3 1)
9.4 4
2 2 16
æ ử
ổ- - ử - - +
= ỗ ữ= ỗ + ÷
è ø è ø <i>m</i>
5
3
Û = - <i>, thoả (*). </i>
<b>Câu 54.</b> Cho hàm số <i>y f x</i>= ( )=<i>x</i>4+2(<i>m</i>-2)<i>x</i>2+<i>m</i>2-5<i>m</i>+5 (<i>C<sub>m</sub></i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>đểđồ thị (<i>C<sub>m</sub></i>) của hàm số có các điểm cực đại, cực tiểu tạo thành 1
tam giác vng cân.
<i>· Ta có f x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>m</i>
3
2 0
( ) 4 4( 2) 0
2
é =
¢ = + - <sub>= Û ê</sub>
=
-ë
<i>Hàm số có CĐ, CT Û PT f x</i>¢( ) 0= <i> có 3 nghiệm phân biệt Û</i> <i>m</i><2<i> (*) </i>
<i>Khi đó toạ độ các điểm cực trị là: A</i>
<i>Do DABC ln cân tại A, nên bài tốn thoả mãn khi DABC vuông tại A </i>
<i>Û</i> <i>uuur uuurAB AC</i>. = Û0 (<i>m</i>-2)3= - Û =1 <i>m</i> 1 <i>(thoả (*)) </i>
<b>Câu 55.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4+2(<i>m</i>-2)<i>x</i>2+<i>m</i>2-5<i>m</i>+5
2) Với những giá trị nào của <i>m</i> thì đồ thị (Cm) có điểm cực đại và điểm cực tiểu, đồng thời
các điểm cực đại và điểm cực tiểu lập thành một tam giác đều.
·<i>Ta có f x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>m</i>
3
2 0
( ) 4 4( 2) 0
2
¢ <sub>=</sub> <sub>+</sub> <sub>-</sub> <sub>= Û ê</sub>
=
-ë
<i>Hàm số có CĐ, CT Û PT f x</i>¢( ) 0= <i> có 3 nghiệm phân biệt Û</i> <i>m</i><2<i> (*) </i>
<i>Do DABC ln cân tại A, nên bài tốn thoả mãn khi µA</i>=600 <i>Û</i> cos<i>A</i> 1
2
=
<i>Û</i> <i>AB AC</i>
<i>AB AC</i>
. 1
2
. =
<i>uuur uuur</i>
<i>uuur uuur</i> <i>Û</i> <i>m</i>= -2 33<i>. </i>
<i>(Chú ý: Có thể dùng tính chất: DABC đều Û AB = BC = CA). </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 4-2<i>mx</i>2+2<i>m m</i>+ 4<i>. </i> <i>ĐS: m</i>=33<i> </i>
<i>b) y x</i>= 4-4(<i>m</i>-1)<i>x</i>2+2<i>m</i>-1<i>. </i> <i> </i> <i>ĐS: m</i> 1 33
2
= +
<i>c) y x</i>= 4-4(<i>m</i>-1)<i>x</i>2+2<i>m</i>-1
<b>Câu 56.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2<i>mx</i>2+2<i>m m</i>+ 4 có đồ thị (Cm) .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Với những giá trị nào của <i>m</i> thì đồ thị (Cm) có ba điểm cực trị, đồng thời ba điểm cực trị
đó lập thành một tam giác có diện tích <i>S</i>=4.
<i>· Ta có y</i> <i>x</i> <i>mx</i> <i>x</i>
<i>g x</i> <i>x</i> <i>m</i>
3
2
0
' 4 4 0
( ) 0
é =
= - <sub>= Û ê</sub>
= - =
ë
<i>Hàm số có 3 cực trị</i>Û<i>y</i>' 0= <i> có 3 nghiệm phân biệt</i>Û<i>D<sub>g</sub></i> = > Û ><i>m</i> 0 <i>m</i> 0<i> </i> <i>(*) </i>
<i>Với điều kiện (*), phương trình </i> <i>y</i>¢=0<i>có 3 nghiệm </i> <i>x</i><sub>1</sub>= - <i>m x</i>; <sub>2</sub>=0; <i>x</i><sub>3</sub> = <i>m. Hàm số đạt </i>
<i>cực trị tại x x x</i><sub>1 2 3</sub>; ; <i>. Gọi A</i>(0;2<i>m m B m m</i>+ 4);
<i>Ta có: AB</i>2 =<i>AC</i>2 =<i>m</i>4+<i>m BC</i>; 2=4<i>m</i>Þ<i>DABC cân đỉnh A </i>
<i>Gọi M là trung điểm của BC</i>Þ<i>M</i>(0;<i>m</i>4-<i>m</i>2+2 )<i>m</i> Þ<i>AM m</i>= 2 =<i>m</i>2
<i>Vì DABC cân tại A nên AM cũng là đường cao, do đó: </i>
<i>ABC</i>
<i>S</i> <i>AM BC</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
5
2 <sub>2</sub> 5 5
1 <sub>.</sub> 1<sub>. . 4</sub> <sub>4</sub> <sub>4</sub> <sub>16</sub> <sub>16</sub>
2 2
<i>D</i> = = = Û = Û = Û = <i>. Vậy m</i>=516<i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 4-2<i>m x</i>2 2+1<i>, S = 32. </i> <i>ĐS: m</i>= ±2<i> </i>
<i>b) y</i> 1<i>x</i>4 2<i>mx</i>2 <i>m</i>
4
= - + <i>, S</i>=32 2<i>. </i> <i>ĐS: m</i>=2
<i>c) y x</i>= 4-2<i>m x</i>2 2+<i>m</i>4+<i>m, S = 32. </i> <i>ĐS: m</i>= ±2
<i>d) y x</i>= 4-2<i>mx</i>2+2<i>m</i>2-4,<i>S</i>=1<i>. </i> <i>ĐS: m</i>=1
<b>Câu 57.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4+2<i>mx</i>2+<i>m</i>2+<i>m</i> có đồ thị (Cm) .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = –2.
2) Với những giá trị nào của <i>m</i> thì đồ thị (Cm) có ba điểm cực trị, đồng thời ba điểm cực trị
đó lập thành một tam giác có một góc bằng 1200.
<i>· Ta có y</i>¢ =4<i>x</i>3+4<i>mx; y</i> <i>x x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i> </i>
<i>x</i> <i>m</i>
2 0
0 4 ( ) 0 é =
¢ = Û + = Û ê
= ±
-êë <i> (m < 0) </i>
<i>Khi đó các điểm cực trị là: A m</i>(0; 2+<i>m B</i>),
<i>AB</i>=( - -<i>m m</i>; 2)
<i>uuur</i>
<i>µ<sub>A</sub></i><sub>=</sub><sub>120</sub><i>o</i> <i><sub>A</sub></i> <i>AB AC</i> <i>m</i> <i>m m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>AB AC</i>
4
4
1 . 1 . 1
cos
2 <sub>.</sub> 2 2
- - - +
Û = - Û = - Û =
<i>-uuur -uuur</i>
<i>uuur uuur</i>
<i>m</i> <i> loại</i>
<i>m m</i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m m</sub></i> <i><sub>m</sub></i> <i><sub>m</sub></i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
4
4 4 4
4
3
0 ( )
1 <sub>2</sub> <sub>2</sub> <sub>3</sub> <sub>0</sub> <sub>1</sub>
2
3
é =
+ <sub>ê</sub>
Û = - Þ + = - Û + = Û<sub>ê</sub> <sub>= </sub>
-- <sub>êë</sub> <i>. Vậy m</i> 3
1
3
= - <i>. </i>
<b>Câu 58.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2<i>mx</i>2+ -<i>m</i> 1 có đồ thị (Cm) .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Với những giá trị nào của <i>m</i> thì đồ thị (Cm) có ba điểm cực trị, đồng thời ba điểm cực trị
đó lập thành một tam giác có bán kính đường trịn ngoại tiếp bằng 1.
<i>· Ta có y</i> <i>x</i> <i>mx</i> <i>x x</i> <i>m</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>m</i>
3 2
2 0
4 4 4 ( ) 0 é =
¢= - = - <sub>= Û ê</sub>
=
ë
<i>Hàm số đã cho có ba điểm cực trị </i>Û<i>PT y</i>¢=0<i> có ba nghiệm phân biệt và y</i>¢<i> đổi dấu khi x</i>
<i>đi qua các nghiệm đó </i>Û ><i>m</i> 0<i>. Khi đó ba điểm cực trị của đồ thị (Cm) là: </i>
<i> </i> <i>A m</i>(0; -1),<i>B</i>
<i>ABC</i> <i>B</i> <i>A</i> <i>C</i> <i>B</i>
<i>S</i> 1 <i>y</i> <i>y</i> .<i>x</i> <i>x</i> <i>m m</i>2
2
= - - =
<i>V</i> <i>; AB AC</i>= = <i>m</i>4+<i>m BC</i>, =2 <i>m</i>
<i>ABC</i>
<i>m</i>
<i>AB AC BC</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>R</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>S</i> <i><sub>m m</sub></i> <i>m</i>
4
3
2
1
. . <sub>1</sub> ( )2 <sub>1</sub> <sub>2</sub> <sub>1 0</sub>
5 1
4 <sub>4</sub>
2
é =
+ <sub>ê</sub>
= = Û = Û - + = Û <sub></sub>
-ê =
êë
<i>V</i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 4-2<i>mx</i>2+1<i> </i> <i>ĐS: m</i> 1,<i>m</i> 1 5
2
- +
= =
<b>Câu 59.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2<i>mx</i>2+2 (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i> để (C<i>m</i>) có 3 điểm cực trị tạo thành một tam giác có đường trịn
ngoại tiếp đi qua điểm <i>D</i> 3 9;
5 5
ổ ử
ỗ ữ
ố ứ.
<i>Ã Ta cú: y</i> <i>x</i> <i>mx y</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>m</i>
3
2 0
4 4 ; 0 é =
¢= - ¢<sub>= Û ê</sub>
=
ë <i>. Hàm số có 3 điểm cực trị Û m</i>>0<i>. </i>
<i>Khi đó các điểm cực trị của (Cm) là: A</i>(0;2), (<i>B</i> - <i>m m</i>;- 2+2), (<i>C m m</i>;- 2+2)<i>. </i>
<i>Gọi I x y</i>( ; )<i> là tâm của đường tròn (P) ngoại tiếp DABC. </i>
<i>Ta có: </i>
<i>IA</i> <i>ID</i>
<i>IB</i> <i>IC</i>
<i>IB</i> <i>IA</i>
2 2
2 2
2 2
ì <sub>=</sub>
ï
í =
ï <sub>=</sub>
ỵ
<i>Û</i>
<i>x y</i>
<i>x m</i> <i>x m</i>
<i>x</i> <i>m</i> 2 <i>y m</i>2 2 <i>x</i>2 <i>y</i> 2
3 1 0
2 2
( ) ( 2) ( 2)
ì - + =
ï
=
-í
ï + + + - = +
-ỵ
<i>Û</i> <i>xy</i>
<i>m</i>
0
1
1
ì =
ï
=
í
ï =
ỵ
<i>. Vậy m</i>=1<i>. </i>
<b>Câu 60.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2(1-<i>m x</i>2) 2+ +<i>m</i> 1 (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=0.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (C<i>m</i>) có 3 điểm cực trị tạo thành một tam giác có diện tích lớn nhất.
<i>·</i> <i>y</i>¢ =4<i>x</i>3-4(1-<i>m x</i>2) <i>; y</i> <i>x</i>
<i>x</i>2 <i>m</i>2
0
0
1
é =
¢ = Û ê <sub>= </sub>
-ë <i>. Hàm số có 3 cực trị Û</i> - < <1 <i>m</i> 1<i>. </i>
<i>Khi đó các điểm cực trị của (Cm) là: </i>
<i>Ta có: S<sub>ABC</sub></i> 1 ( , ).<i>d A BC BC</i> (1 <i>m</i>2 2) 1
2
= = - £ <i>. Dấu "=" xảy ra Û</i> <i>m</i>=0<i>. </i>
<i>Vậy </i>max<i>S<sub>ABC</sub></i> = Û =1 <i>m</i> 0<i>. </i>
<b>Câu 61.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>4 (3<i>m</i> 1)<i>x</i>2 2(<i>m</i> 1)
4
= - + + + (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=0.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (C<i>m</i>) có 3 điểm cực trị tạo thành một tam giác có trọng tâm là gốc toạđộ
O.
<i>·</i> <i>y</i>¢ =<i>x</i>3-2(3<i>m</i>+1)<i>x; y</i> <i>x</i>
<i>x</i>2 <i>m</i>
0
0
2(3 1)
é =
¢ = Û ê <sub>=</sub> <sub>+</sub>
ë <i>. Hàm số có 3 cực trị Û m</i>
1
3
> - <i> (*) </i>
<i>Khi đó toạ độ 3 điểm cực trị là: </i>
<i>A</i>(0;2<i>m</i>+2), ( 6<i>B</i> - <i>m</i>+ -2; 9<i>m</i>2-4<i>m</i>+1), ( 6<i>C</i> <i>m</i>+ -2; 9<i>m</i>2-4<i>m</i>+1)
<i>DABC có trọng tâm O Û </i> 18<i>m</i>2 6<i>m</i> 4 0 <i>m</i> 2;<i>m</i> 1
3 3
- - + = Û = - =
<i>Đối chiếu với điều kiện (*), suy ra m</i> 1
<b>KSHS 03: SỰ TƯƠNG GIAO </b>
<b>Dạng 1: Sự tương giao của đồ thị hàm số bậc 3: </b><i>y f x</i>= ( )=<i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d a</i>+ ( ¹0)
<b>A. Kiến thức cơ bản </b>
· Cho hai đồ thị (C1): <i>y f x</i>= ( ) và (C2): <i>y g x</i>= ( ). Để tìm hoành độ giao điểm của (C1) và
(C2) ta giải phương trình: <i>f x</i>( )=<i>g x</i>( ) (*) (gọi là phương trình hồnh độ giao điểm).
Số nghiệm của phương trình (*) bằng số giao điểm của hai đồ thị.
· Số giao điểm của đồ thị (C) của hàm số bậc ba: <i>y f x</i>= ( )=<i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+ với trục hoành
bằng số nghiệm của phương trình <i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+ =0 (1)
<b>B. Một số dạng câu hỏi thường gặp </b>
<b>1. Tìm đièu kiện để đồ thị (C) và trục hồnh có 1 điểm chung duy nhất.</b>
Û
<i>CĐ CT</i>
<i>f khơng có cực trị</i>
<i>f có cực trị</i>
<i>y</i> .<i>y</i>2 0
é
êì
êí <sub>></sub>
êỵ
ë
Û Phương trình (1) có 1 nghiệm duy nhất
<b>2.Tìm đièu kiện để đồ thị (C) và trục hồnh có 2 điểm chung phân biệt.</b>
Û (C) tiếp xúc với O<i>x</i> Û
<i>CĐ CT</i>
<i>f có cực trị</i>
<i>y</i> .<i>y</i>2 0
ì
í <sub>=</sub>
ỵ Û Phương trình (1) có đúng 2 nghiệm
<b>3.Tìm đièu kiện để đồ thị (C) và trục hồnh có 3 điểm chung phân biệt.</b>
Û
<i>CĐ CT</i>
<i>f có cực trị</i>
<i>y</i> .<i>y</i>2 0
ì
í <sub><</sub>
ỵ Û Phương trình (1) có 3 nghiệm phân biệt
<b>4</b>. <b>Tìm đièu kiện để đồ thị (C) cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ dương.</b>
Û <i>CĐ CT</i>
<i>CĐ</i> <i>CT</i>
<i>f có cực trị</i>
<i>y</i> <i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>a f</i> <i>hay ad</i>
2
. 0
0, 0
. (0) 0 ( 0)
ì
ï <sub><</sub>
ï
í <sub>></sub> <sub>></sub>
ï
< <
ïỵ
<b>5</b>. <b>Tìm đièu kiện để đồ thị (C) cắt trục hồnh tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ âm.</b>
Û <i>CĐ CT</i>
<i>CĐ</i> <i>CT</i>
<i>f có cực trị</i>
<i>y</i> <i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>a f</i> <i>hay ad</i>
2
. 0
0, 0
. (0) 0 ( 0)
ì
ï <sub><</sub>
ï
í <sub><</sub> <sub><</sub>
ï
> >
ïỵ
Û Phương trình (1) có 3 nghiệm âm phân biệt.
<b>6</b>. <b>Tìm đièu kiện để đồ thị (C) cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ tạo </b>
<b>thành một cấp số cộng. </b>
<i>a b c</i>, , <i> lập thành một cấp số cộng Û</i> <i>a c</i>+ =2<i>b </i>
– Giả sử (1) có 3 nghiệm <i>x x x</i><sub>1 2 3</sub>, , lập thành cấp số cộng.
– Viết (1) dưới dạng: <i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+ =0 Û <i>a x x x x x x</i>( - <sub>1</sub>)( - <sub>2</sub>)( - <sub>3</sub>) 0=
Û <i>a x</i><sub>ë</sub>é 3-(<i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>+<i>x x</i><sub>3</sub>) 2+(<i>x x</i><sub>1 2</sub>+<i>x x</i><sub>2 3</sub>+<i>x x x x x x</i><sub>3 1</sub>) - <sub>1 2 3</sub>ù<sub>û</sub>=0
– <i>x x x</i><sub>1 2 3</sub>, , lập thành cấp số cộng Û <i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>3</sub>=2<i>x</i><sub>2</sub> Þ <i>x</i> <i>b</i>
<i>a</i>
2 = -<sub>3</sub> là 1 nghiệm của (1).
– Thế <i>x</i> <i>b</i>
<i>a</i>
2 = -<sub>3</sub> vào (1) để suy ra điều kiện cần tìm.
<i>Chú ý: Đây chỉ là điều kiện cần nên phải thử lại kết quả tìm được.</i>
<b>7</b>. <b>Tìm đièu kiện để đồ thị (C) cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ tạo </b>
<b>thành một cấp số nhân. </b>
<i>a b c</i>, , <i> lập thành một cấp số nhân Û</i> <i>ac b</i>= 2<i> </i>
– Giả sử (1) có 3 nghiệm <i>x x x</i><sub>1 2 3</sub>, , lập thành cấp số nhân.
– Viết (1) dưới dạng: <i>ax</i>3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+ =0 Û <i>a x x x x x x</i>( - <sub>1</sub>)( - <sub>2</sub>)( - <sub>3</sub>) 0=
Û <i>a x</i><sub>ë</sub>é 3-(<i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>+<i>x x</i><sub>3</sub>) 2+(<i>x x</i><sub>1 2</sub>+<i>x x</i><sub>2 3</sub>+<i>x x x x x x</i><sub>3 1</sub>) - <sub>1 2 3</sub>ù<sub>û</sub>=0
– <i>x x x</i><sub>1 2 3</sub>, , lập thành cấp số nhân Û <i>x x</i><sub>1 3</sub>=<i>x</i><sub>2</sub>2 Þ <i>x</i> <i>d</i>
<i>a</i>
3
2 = - là 1 nghiệm của (1).
– Thế <i>x</i> <i>d</i>
<i>a</i>
3
2 = - vào (1) để suy ra điều kiện cần tìm.
<b>Câu 1.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+<i>mx</i>+2 có đồ thị (Cm)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = –3.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (Cm) cắt trục hoành tại một điểm duy nhất.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (Cm) với trục hoành: x</i>3+<i>mx</i>+ =2 0 <i>m</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 2 ( 0)
Û = - - ¹
<i>Xét hàm số: </i> <i>f x</i> <i>x</i> <i>f x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i><sub>x</sub></i> <i><sub>x</sub></i>
3
2
2 2
2 2 2 2
( )= - - Þ '( )= -2 + =- +
<i> Ta có bảng biến thiên: </i>
<i>f x</i>¢( )
<i>f x</i>( )
-¥ +¥
-¥
+¥
-¥ -¥
<i>x</i>
<i>Đồ thị (Cm) cắt trục hồnh tại một điểm duy nhất </i>Û<i>m</i>> -3<i>. </i>
<b>Câu 2.</b> Cho hàm số <i>y f x</i>= ( )=<i>x</i>3-<i>mx</i>2+2<i>m</i> (C<i>m</i>) ( <i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 3.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (Cm) cắt trục hồnh tại một điểm duy nhất.
<i>· Ta có: y</i>¢ =3<i>x</i>2-2<i>mx x x</i>= (3 -2 )<i>m</i>
<i>+ Khi m = 0 thỡ y</i>Â =3<i>x</i>2 ị0 <i> (1) ng bin trờn R </i>ị<i> tho yờu cu bi toỏn. </i>
<i>+ Khi m</i>ạ0<i>thỡ (1) có 2 cực trị</i> <i>x</i><sub>1</sub> 0 ,<i>x</i><sub>2</sub> 2<i>m</i>
3
= = <i>. Do đó đồ thị cắt Ox tại duy nhất 1 điểm khi </i>
<i>f x f x</i>( ).<sub>1</sub> <sub>2</sub> >0 2<i>m m</i>2 4<i>m</i>3 0 4<i>m</i>2 1 2<i>m</i>2 0
27 27
æ ử ổ ử
ỗ - ữ> ỗ - ữ>
ố ø è ø
<i>m</i>
<i>m</i>
0
3 6 3 6
2 2
ì ¹
ï
Û í<sub>-</sub> <sub>< <</sub>
ùợ
<i>Kt lun: khi m</i> 3 6 3 6;
2 2
ổ ử
ẻ -ỗ ữ
ố ứ<i> thỡ th (Cm) ct Ox ti duy nhất một điểm. </i>
<i>a) y x</i>= 3+3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+3(<i>m</i>2+1)<i>x</i>+1 <i>ĐS: m R</i>Ỵ <i>. </i>
<b>Câu 3.</b> Cho hàm số <i>y</i>=2<i>x</i>3-3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+6<i>mx</i>-2 có đồ thị (Cm)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (Cm) cắt trục hoành tại một điểm duy nhất.
<i>·</i> <i>y</i>¢ =6<i>x</i>2-6(<i>m</i>+1)<i>x</i>+6<i>m; D<sub>y</sub></i>¢ =<sub>'</sub> 9(<i>m</i>+1)2-36<i>m</i>=9(<i>m</i>-1)2<i>. </i>
<i>+ Nếu m</i>=1<i> thì y</i>¢ ³ "0, <i>x</i> <i>Þ hàm số</i> <i>đồng biến trên R Þđồ thị cắt trục hoành tại 1 điểm </i>
<i>duy nhất Þ</i> <i>m</i>=1<i> thoả mãn YCBT. </i>
<i>+ Nếu m</i>¹1<i> thì hàm số có các điểm cực trị</i> <i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> (x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> l cỏc nghim ca PT y</i>Â =0<i>) </i>
<i>ị</i> <i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>= +<i>m</i> 1;<i>x x</i><sub>1 2</sub>=<i>m. </i>
<i>Lấy y chia cho y¢ ta được: y</i> <i>x m</i> 1 <i>y</i> (<i>m</i> 1)2<i>x</i> 2 <i>m m</i>( 1)
3 6
ổ + ử <sub>Â</sub>
=<sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub> - - - + +
è ø <i>. </i>
<i>Þ PT đường thẳng đi qua 2 điểm cực trị là: y</i>= -(<i>m</i>-1)2<i>x</i>- +2 <i>m m</i>( +1)
<i>Đồ thị hàm số cắt trục hoành tại 1 điểm duy nhất Û</i> <i>y<sub>CÑ CT</sub></i>.<i>y</i> >0
<i>Û</i>
<b>Câu 4.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>m x</i>2 +2<i>m</i> có đồ thị (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (C<i>m</i>) cắt trục hoành tại đúng hai điểm phân biệt.
<i>·Để (Cm) cắt trục hoành tại đúng hai điểm phân bit thỡ (Cm) phi cú 2 im cc tr</i>
<i>ị</i> <i>y</i>Â=0<i> có 2 nghiệm phân biệt </i>Û3<i>x</i>2-3<i>m</i>2=0<i> có 2 nghiệm phân biệt Û</i> <i>m</i>¹0
<i>Khi đó y</i>' 0= Û = ±<i>x</i> <i>m. </i>
<i> (Cm) cắt Ox tại đúng 2 điểm phân biệt </i>Û<i>yCĐ = 0 hoặc yCT = 0 </i>
<i>Ta có: </i> <i>+ y m</i>(- ) 0= Û2<i>m</i>3+2<i>m</i>= Û =0 <i>m</i> 0<i> (loại) </i>
<i>+ y m</i>( ) 0= Û -2<i>m</i>3+2<i>m</i>= Û = Ú = ±0 <i>m</i> 0 <i>m</i> 1
<i>Vậy: m</i>= ±1
<b>Câu 5.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng (D): <i>y ( m</i>= 2 -1)<i>x</i>-4<i>m</i>-1 cắt đồ thị (C) tại đúng hai điểm phân
biệt.
<i>· Phương trình hồnh độ giao của (C) và (D): x</i>3-3<i>x</i>2-<i>( m</i>2 -1)<i>x</i>+4<i>m</i>+ =2 0
<i>Û</i> (<i>x</i>-2)(<i>x</i>2- -<i>x</i> 2<i>m</i>- =1) 0 <i>x</i>
<i>f x</i> <i>x</i>2 <i>x</i> <i>m</i>
2
( ) 2 1 0 (1)
é =
Û ê <sub>=</sub> <sub>- -</sub> <sub>- =</sub>
ë
<i>(D) cắt (C) tại đúng 2 điểm phân biệt Û (1) phải có nghiệm x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> thỏa mãn:</i> <i><sub>x</sub></i> <i>x</i>1 <i>x<sub>x</sub></i>2
1 2
2
2
é ¹ =
ê = ¹
ë <i> </i>
<i>Û </i> <i>b<sub>a</sub></i>
<i>f</i>
0
2
0
(2) 0
<i>D</i>
<i>D</i>
ộỡ =<sub>ù</sub>
ờớ
ờ -<sub>ùợ</sub> ạ
ờ
ờỡ >
ớ
ờ<sub>ợ</sub> <sub>=</sub>
ở
<i></i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
8 5 0
1 2
2
8 5 0
2 1 0
ộỡ<sub>ù</sub> + =
ờớ
ờ<sub>ùợ</sub> ạ
ờ
ờỡ + >
í
ê - + =<sub>ỵ</sub>
ë
<i>Û</i> <i>m</i>
<i>m</i>
5
8
1
2
é
=
-ê
ê
ê =
êë
<i>. </i> <i>Vậy: m</i> 5
8
= - <i> ; m</i> 1
2
= <i>. </i>
<b>Câu 6.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-6<i>x</i>2+9<i>x</i>-6 có đồ thị là (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Định <i>m</i>đểđường thẳng ( ) :<i>d y mx</i>= -2<i>m</i>-4 cắt đồ thị (C) tại ba điểm phân biệt.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và (d): x</i>3-6<i>x</i>2+9<i>x</i>- =6 <i>mx</i>-2<i>m</i>-4
<i>Û</i> (<i>x</i>-2)(<i>x</i>2-4<i>x</i>+ -1 <i>m</i>) 0= <i>Û</i> <i>x</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>x</i> <i>m</i>
2
( ) 4 1 0
é =
ê <sub>=</sub> <sub>-</sub> <sub>+ - =</sub>
ë
<i>(d) cắt (C) tại ba điểm phân biệt Û PT g x</i>( ) 0= <i> có 2 nghiệm phân biệt khác 2 Û</i> <i>m</i>> -3
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>=0.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>đểđồ thị hàm số (1) cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ
dương.
<i>·Đồ thị (1) cắt trục Ox tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ dương Û </i> <i>CĐ CT</i>
<i>CĐ</i> <i>CT</i>
<i>có cực trị</i>
<i>y</i> <i>y</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>a y</i>
(1) 2
. 0
0, 0
. (0) 0
ì
ï <sub><</sub>
ï
í <sub>></sub> <sub>></sub>
<
ïỵ
<i> (*) </i>
<i>+ y</i>¢ =3<i>x</i>2-6<i>mx</i>+3(<i>m</i>2-1)<i> + D<sub>y</sub></i><sub>¢</sub> =9(<i>m</i>2-<i>m</i>2+ = > "1) 9 0, <i>m + </i> <i>CÑ</i>
<i>CT</i>
<i>x m</i> <i>x</i>
<i>Suy ra: (*) </i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 2 2
2
1 0
1 0
3 1 2
( 1)( 3)( 2 1) 0
( 1) 0
ì - >
ï + >
ï
Û<sub>í</sub> Û < < +
- - - - <
ï
ï- - <
ỵ
<b>Câu 8.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 <i>x m</i> 2
3 3
= - - + + có đồ thị (<i>C<sub>m</sub></i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = –1.
2) Tìm <i>m</i>để (<i>C<sub>m</sub></i>)cắt trục hồnh tại 3 điểm phân biệt có tổng bình phương các hồnh độ lớn
hơn 15.
<i>· YCBT Û</i> 1<i>x</i>3 <i>mx</i>2 <i>x m</i> 2 0
3 - - + + =3 <i> (*) có 3 nghiệm phân biệt thỏa x</i>12+<i>x</i>22+<i>x</i>32 >15<i>. </i>
<i>Ta có: (*) </i>Û(<i>x</i>-1)(<i>x</i>2+ -(1 3 )<i>m x</i>- -2 3 ) 0<i>m</i> = <i>Û</i> <i>x</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>m x</i> <i>m</i>
1
( ) (1 3 ) 2 3 0
é =
ê <sub>=</sub> <sub>+ -</sub> <sub>- -</sub> <sub>=</sub>
ë
<i>YCBT Û</i> <i>g x</i>( ) 0= <i> có 2 nghiệm x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> phân biệt khác 1 và thỏa x</i><sub>1</sub>2+<i>x</i><sub>2</sub>2>14 Û <i>m</i> >1
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) Với y x</i>= 3-3<i>mx</i>2-3<i>x</i>+3<i>m</i>+2
<b>Câu 9.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2-9<i>x m</i>+ , trong đó <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm sốđã cho khi <i>m</i>=0.
2) Tìm tất cả các giá trị của tham số <i>m</i> để đồ thị hàm số đã cho cắt trục hồnh tại 3 điểm
phân biệt có hồnh độ lập thành cấp số cộng.
<i>·Đồ thị hàm số cắt trục hồnh tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ lập thành cấp số cộng </i>
Û<i>Phương trình x</i>3-3<i>x</i>2-9<i>x m</i>+ =0<i> có 3 nghiệm phân biệt lập thành cấp số cộng </i>
Û<i>Phương trình x</i>3-3<i>x</i>2-9<i>x</i>= -<i>m có 3 nghiệm phân biệt lập thành cấp số cộng </i>
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm sốđã cho khi <i>m</i>=0.
2) Tìm <i>m</i> để (Cm) cắt trục hoành tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ lập thành cấp số cộng.
<i>· Hồnh độ các giao điểm là nghiệm của phương trình: x</i>3-3<i>mx</i>2+9<i>x</i>- =7 0<i> </i> <i>(1) </i>
<i>Gọi hoành độ các giao điểm lần lượt là x x x</i><sub>1 2 3</sub>; ; <i> ta có: x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>+<i>x</i><sub>3</sub>=3<i>m</i>
<i>Để x x x</i><sub>1 2 3</sub>; ; <i> lập thành cấp số cộng thì x</i><sub>2</sub>=<i>m là nghiệm của phương trình (1) </i>
Þ -2<i>m</i>3+9<i>m</i>- =7 0 Û
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
1
1 15
2
1 15
2
é =
ê <sub>- +</sub>
ê =
ê
ê <sub> </sub>
<i>. Thử lại ta có m</i> 1 15
2
-= <i> là giá trị cần tìm. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 3-3<i>mx</i>2+2 (<i>m m</i>-4)<i>x</i>+9<i>m</i>2-<i>m. </i> <i>ĐS: m</i>=1<i>. </i>
<b>Câu 11.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>mx</i>2-<i>mx</i> có đồ thị (Cm), trong đó <i>m</i> là tham số thực.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm sốđã cho khi <i>m</i>=1.
<i>· Xét phương trình hồnh độ giao điểm của (Cm) và d: </i>
<i> x</i>3-3<i>mx</i>2-<i>mx x</i>= + Û2 <i>g x</i>( )=<i>x</i>3-3<i>mx</i>2-(<i>m</i>+1)<i>x</i>- =2 0
<i>Đk cần: Giả sử (C) cắt d tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ</i> <i>x x x</i><sub>1 2 3</sub>; ; <i> lần lượt lập thành cấp </i>
<i>số nhân. Khi đó ta có: g x</i>( ) (= <i>x x x x x x</i>- <sub>1</sub>)( - <sub>2</sub>)( - <sub>3</sub>)
<i>Suy ra: </i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x x</i> <i>x x</i> <i>x x</i> <i>m</i>
1 2 3
1 2 2 3 1 3
1 2 3
3
1
2
ì + + =
ï <sub>+</sub> <sub>+</sub> <sub>= </sub>
-ớ
ù <sub>=</sub>
ợ
<i>Vỡ x x</i><sub>1 3</sub>=<i>x</i><sub>2</sub>2ị<i>x</i><sub>2</sub>3= ị2 <i>x</i><sub>2</sub>=32<i> nờn ta có: </i> <i>m</i> 1 4 32.3<i>m</i> <i>m</i> <sub>3</sub> 5
3 2 1
- - = + Û =
-+
<i>Đk đủ: Với m</i> <sub>3</sub> 5
3 2 1
=
-+ <i>, thay vào tính nghiệm thấy thỏa mãn. </i>
<i>Vậy: m</i> <sub>3</sub> 5
3 2 1
=
-+ <i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 3-(3<i>m</i>+1)<i>x</i>2+(5<i>m</i>+4)<i>x</i>-8<i>, d Ox</i>º <i>. </i> <i>ĐS: m</i>=2<i>. </i>
<b>Câu 12.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+2.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm các giá trị của tham số<i>m</i>đểđường thẳng <i>d y m x</i>: = ( - -2) 2 cắt đồ thị (C) tại 3 điểm
phân biệt A(2; –2), B, D sao cho tích các hệ số góc của tiếp tuyến tại B và D với đồ thị (C)
đạt giá trị nhỏ nhất.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: x</i>3-3<i>x</i>2+ =2 <i>m x</i>( - -2) 2
<i>Û</i> <i>x</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>x</i> <i>m</i>
2
( ) 2 0 (1)
é =
ê <sub>=</sub> <sub>- - - =</sub>
ë <i>. </i>
<i>(C) cắt d tại 3 điểm phân biệt A(2; –2), B, D Û </i> <i><sub>g</sub></i><sub>(2)</sub>9 4<i><sub>m</sub>m</i> <sub>0</sub>0 9 <i>m</i> 0
4
<i>D</i>
ì = + <sub>> Û - < ạ</sub>
ớ <sub>= - ạ</sub>
ợ <i>(*) </i>
<i>Vi iu kin (*), gọi x x</i><sub>1 2</sub>, <i> là các nghiệm của (1) thì x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub> =1,<i>x x</i><sub>1 2</sub>= - -2 <i>m. </i>
<i>Ta có: k y x y x</i>= ¢( ). ( ) (3<sub>1</sub> ¢ <sub>2</sub> = <i>x</i><sub>1</sub>2-6 )(3<i>x</i><sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub>2-6 )<i>x</i><sub>2</sub> <i>= </i>9(<i>m</i>+1)2- ³ -9 9<i> với </i> 9 <i>m</i> 0
4
- < ¹ <i>. </i>
<i>Dấu "=" xảy ra Û</i> <i>m</i>= -1<i>. Vậy giá trị m cần tìm là m</i>= -1<i>. Khi đó k</i><sub>min</sub>= -9<i>. </i>
<b>Câu 13.</b> Cho hàm số <i>y</i>= -2<i>x</i>3+6<i>x</i>2+1 (C)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i>đểđường thẳng <i>d y mx</i>: = +1 cắt (C) tại 3 điểm phân biệt A(0; 1), B, C sao cho B
là trung điểm của đoạn thẳng AC.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: </i>-2<i>x</i>3+6<i>x</i>2+ =1 <i>mx</i>+1 <i>Û</i> é =ê<sub>2</sub><i>x<sub>x</sub></i><sub>2</sub>0 (<sub>-</sub><sub>6</sub><i>y<sub>x m</sub></i>=<sub>+ =</sub>1) <sub>0 (1)</sub>
ë
<i>d cắt (C) tại 3 điểm phân biệt A(0; 1), B, C Û (1) có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>, ạ0
<i></i> <i><sub>m</sub></i> <sub>0</sub>0 <i>m</i> 9;<i>m</i> 0
2
<i>D</i>Â ỡ
ỡ > <ớ ạ
ớ ạ ợ
ợ <i>. Khi ú B x mx</i>( ;1 1+1), ( ;<i>C x mx</i>2 2+1)<i>. </i>
<i>Vì B là trung điểm của AC nên x</i><sub>2</sub> =2<i>x</i><sub>1</sub><i> (2). Mặt khác: </i> <i>x<sub>x x</sub></i>1 <i>x</i>2<i>m</i>
1 2
3
2
ì + =
ï
í <sub>=</sub>
<b>Câu 14.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-6<i>x</i>2+9<i>x</i> (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số (1).
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng <i>d y mx</i>: = cắt (C) tại 3 điểm O(0; 0), A, B phân biệt. Chứng tỏ
rằng khi <i>m</i> thay đổi, trung điểm I của đoạn AB luôn nằm trên một đường thẳng song song
với trục tung.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: x</i>3-6<i>x</i>2+9<i>x mx</i>= <i><sub>Û</sub></i> <i>x</i> <i>y</i>
<i>x</i>2 <i>x</i> <i>m</i>
0 ( 0)
6 9 0 (1)
é = =
ê <sub>-</sub> <sub>+ - =</sub>
ë
<i>d cắt (C) tại 3 điểm phân biệt O(0; 0), A, B Û (2) có 2 nghiệm phân biệt x x<sub>A</sub></i>, <i><sub>B</sub> khỏc 0 </i>
<i></i> ỡ ><sub>ớ - ạ</sub><sub>9</sub><i>D</i>Â <i><sub>m</sub></i>0 <sub>0</sub> < ạ0 <i>m</i> 9 (*)
ợ <i>. Vỡ I là trung điểm của AB nên </i>
<i>A</i> <i>B</i>
<i>I</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> 3
2
+
= =
<i>ị I ẻD: x</i>=3<i> (D // Oy).</i>
<b>Cõu 15.</b> Cho hm số <i>y x</i>= 3-3<i>mx</i>2+(<i>m</i>-1)<i>x m</i>+ +1 (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>đểđường thẳng <i>d y</i>: =2<i>x m</i>- -1 cắt đồ thị (C<i>m</i>) tại 3 điểm phân biệt
có hồnh độ lớn hơn hoặc bằng 1.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (Cm) và d: x</i>3-3<i>mx</i>2+(<i>m</i>-1)<i>x m</i>+ + =1 2<i>x m</i>- -1<i> (1) </i>
<i>Û</i> é =ê<i>x<sub>x</sub></i><sub>2</sub><sub>+ -</sub>1<sub>(1 3 )</sub><i><sub>m x</sub></i><sub>-</sub><sub>2</sub><i><sub>m</sub></i><sub>- =</sub><sub>2 0 (2)</sub>
ë
<i>YCBT Û (1) có 3 nghiệm phân biệt lớn hơn hoặc bằng 1 Û (2) có 2 nghiệm phân biệt lớn </i>
<i>hơn 1 </i>
<i>Xét PT (2) ta có: D</i>=9<i>m</i>2+2<i>m</i>+ > "9 0, <i>m</i> <i>Þ (2) ln có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>, <i>. </i>
<i>Do đó: (2) có 2 nghiệm phân biệt lớn hơn 1 Û</i>1<<i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub> <i>Û</i> 0<<i>x</i><sub>1</sub>- <1 <i>x</i><sub>2</sub>-1<i> (*) </i>
<i>Đặt t x</i>= -1<i>. Khi đó (2) Û</i> <i>t</i>2+3(1-<i>m t</i>) 5- <i>m</i>=0 (3)
<i>(*) Û (3) có 2 nghiệm dương phân biệt Û</i> <i>S</i> <i>m</i>
<i>P</i> <i>m</i>
0
3( 1) 0
5 0
<i>D</i>
ì >
ï
= - >
í
ï = - >
ỵ
<i> (vơ nghiệm) </i>
<i>Kết luận: khơng có giá trị m thoả YCBT. </i>
<b>Câu 16.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>+2.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình đường thẳng <i>d</i> cắt đồ thị (C) tại 3 điểm phân biệt A, B, C sao cho
<i>A</i>
<i>x</i> =2 và <i>BC</i>=2 2.
<i>· Với x<sub>A</sub></i> =2 <i>Þ</i> <i>y<sub>A</sub></i>=4<i>. PT đường thẳng d đia qua A(2; 4) có dạng: y k x</i>= ( - +2) 4<i>. </i>
ë
<i>d cắt (C) tại 3 điểm phân bit </i> <sub>ớ</sub>ỡ<i><sub>g</sub>D</i><sub>(2) 0</sub>Â>0 <sub>ớ</sub>ỡ<i>k<sub>k</sub></i>><sub>9</sub>0
ạ ạ
ợ ợ <i>. Khi ú toạ</i> <i>độ của B x y C x y</i>( ; ), ( ; )1 1 2 2
<i>thoả hệ phương trình: </i> <i>x</i> <i>x k</i>
<i>y kx</i> <i>k</i>
2 <sub>2</sub> <sub>1 0 (1)</sub>
2 4 (2)
ì + - + =
í = - +
ỵ
<i>Ta có: (1) Þ</i> <i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub> =2 <i>k</i> <i>; (2) Þ</i> <i>y</i><sub>1</sub>-<i>y</i><sub>2</sub> = <i>k x</i>( <sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub>) 2= <i>k k</i>
<b>Câu 17.</b> Cho hàm số <i>y</i>=4<i>x</i>3-6<i>mx</i>2+1 (C) (<i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i> đểđường thẳng <i>d y</i>: = - +<i>x</i> 1 cắt đồ thị (C) tại 3 điểm A(0; 1), B, C
phân biệt sao cho B, C đối xứng nhau qua đường phân giác thứ nhất.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: </i>4<i>x</i>3-6<i>mx</i>2+ = - +1 <i>x</i> 1 <i>Û</i> <i>x</i>
<i>x</i>2 <i>mx</i>
0
4 6 1 0 (1)
é =
ê <sub>-</sub> <sub>+ =</sub>
ë
<i>d cắt (C) tại 3 điểm phân biệt A(0; 1), B, C Û (1) có 2 nghiệm phân biệt khác 0 </i>
<i>Û</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2
3
2
3
é
<
-ê
ê
ê >
êë
<i> (*). Khi đó giả sử</i> <i>B x</i>( ;<sub>1</sub> - +<i>x</i><sub>1</sub> 1), ( ;<i>C x</i><sub>2</sub> - +<i>x</i><sub>2</sub> 1)<i>. </i>
<i>B, C đối xứng nhau qua đường thẳng y x</i>= <i>Û</i> <i>x<sub>y</sub></i>1 <i>y<sub>x</sub></i>2
1 2
ì =
í =
ỵ <i>Û</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>1<sub>2</sub> <i>x</i>2<sub>1</sub>
1
1
ì = - +
í <sub>= - +</sub>
ỵ <i>Û</i> <i>x</i>1+<i>x</i>2 =1
<i>Û</i> 3<i>m</i> 1 <i>m</i> 2
2 = Û =3<i> (khơng thoả (*)). Vậy khơng có giá trị m thoả YCBT. </i>
<b>Câu 18.</b> Cho hàm số<i>y x</i>= 3+2<i>mx</i>2+(<i>m</i>+3)<i>x</i>+4 có đồ thị là (Cm) (<i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C1) của hàm số trên khi <i>m</i> = 1.
2) Cho đường thẳng (<i>d</i>): <i>y x</i>= +4 và điểm K(1; 3). Tìm các giá trị của <i>m</i>để (d) cắt (Cm) tại
<i>· Phương trình hồnh độ giao điểm của (Cm) và d là: x</i>3+2<i>mx</i>2+(<i>m</i>+3)<i>x</i>+ = +4 <i>x</i> 4
<i>x</i> <i>y</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>mx m</i> <i> </i>
0 ( 4)
( ) 2 2 0 (1)
é = =
Û ê <sub>=</sub> <sub>+</sub> <sub>+ + =</sub>
ë
<i>(d) cắt (Cm) tại ba điểm phân biệt A(0; 4), B, C </i>Û<i>(1) có 2 nghiệm phân biệt khác 0. </i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
<i>g</i> <i>m</i>
/ 2 <sub>2 0</sub> <sub>1</sub> <sub>2</sub>
2
(0) 2 0
<i>D</i>
ì = - - > <sub>ì < - Ú</sub> >
Û<sub>í</sub> Û<sub>í ¹ </sub>
-= + ¹ ỵ
ỵ <i>(*) </i>
<i>Khi đó: x<sub>B</sub></i>+<i>x<sub>C</sub></i> = -2 ;<i>m x x<sub>B C</sub></i>. = +<i>m</i> 2<i>. Mặt khác: d K d</i>( , ) 1 3 4 2
2
- +
= = <i>. Do đó: </i>
<i>KBC</i>
<i>S</i> 8 2 1<i>BC d K d</i>. ( , ) 8 2 <i>BC</i> 16 <i>BC</i>2 256
2
<i>D</i> = Û = Û = Û =
<i>B</i> <i>C</i> <i>B</i> <i>C</i>
<i>x</i> <i>x</i> 2 <i>y</i> <i>y</i> 2
( ) ( ) 256
Û - + - = Û(<i>x<sub>B</sub></i>-<i>x<sub>C</sub></i>)2+((<i>x<sub>B</sub></i>+ -4) (<i>x<sub>C</sub></i>+4))2 =256
<i>B</i> <i>C</i> <i>B</i> <i>C</i> <i>B C</i>
<i>x</i> <i>x</i> 2 <i>x</i> <i>x</i> 2 <i>x x</i>
2( ) 256 ( ) 4 128
Û - = Û + - =
<i>m</i>2 <i>m</i> <i>m</i>2 <i>m</i> <i>m</i> 1 137
4 4( 2) 128 34 0
2
±
Û - + = Û - - = Û = <i>(thỏa (*)). Vậy m</i> 1 137
2
±
= <i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 3+2<i>mx</i>2+3(<i>m</i>-1)<i>x</i>+2<i>, d y</i>: = - +<i>x</i> 2<i>, K</i>(3;1), (0;2),<i>A</i> <i>S</i>=2 2<i>. ĐS: m</i>=0,<i>m</i>=3<i> </i>
<b>Câu 19.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+4 có đồ thị là (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi <i>d<sub>k</sub></i> là đường thẳng đi qua điểm <i>A</i>( 1;0)- với hệ số góc <i>k</i> (<i>k</i>Ỵ<i><sub>¡</sub></i>). Tìm <i>k</i> để đường
thẳng <i>d<sub>k</sub></i> cắt đồ thị (C) tại ba điểm phân biệt A, B, C và 2 giao điểm B, C cùng với gốc toạ
độ <i>O</i> tạo thành một tam giác có diện tích bằng 1.
<i>· Ta có: d y kx k<sub>k</sub></i>: = + <i>Û</i> <i>kx y k</i>- + =0
<i>x</i>3-3<i>x</i>2+ =4 <i>kx k</i>+ Û(<i>x</i>+1) (<sub>ë</sub>é <i>x</i>-2)2-<i>k</i><sub>û</sub>ù= Û = -0 <i>x</i> 1<i> hoặc </i>(<i>x</i>-2)2=<i>k</i>
<i>k</i>
<i>d</i> <i> cắt (C) tại 3 im phõn bit </i><sub> ớ ạ</sub>ỡ ><i>k<sub>k</sub></i> 0<sub>9</sub>
ợ <i>(*) </i>
<i>Khi đó các giao điểm là A</i>( 1;0), 2- <i>B</i>
<i>k</i> <i>k</i>
<i>BC</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>d O BC</i> <i>d O d</i>
<i>k</i>
2
2
2 1 , ( , ) ( , )
1
= + = =
+
<i>OBC</i> <i>k</i>
<i>S</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k k</i> <i>k</i> <i>k</i>
<i>k</i>
2 3
2
1 . .2 . 1 1 1 1 1
2 1
<i>D</i> = + = Û = Û = Û =
+ <i> (thoả (*)) </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>= 3-3<i>x</i>2+4; ( 1;0),<i>A</i> - <i>S<sub>OBC</sub></i>=8<i>. </i> <i>ĐS: k</i>=4<i>. </i>
<b>Câu 20.</b> Cho hàm số <i>y</i>= -(2 <i>m x</i>) 3-6<i>mx</i>2+9(2-<i>m x</i>) -2 (C<i>m</i>) (<i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm <i>m</i>đểđường thẳng <i>d y</i>: = -2 cắt (C<i>m</i>) tại ba điểm phân biệt <i>A</i>(0; 2)- , B và C sao cho
diện tích tam giác OBC bằng 13.
<i>· Phương trình hồnh độ giao điểm là: </i>(2-<i>m x</i>) 3-6<i>mx</i>2+9(2-<i>m x</i>) - = -2 2<i> (1) </i>
<i>x</i>
<i>m x</i>2 <i>mx</i> <i>m</i>
0
(2 ) 6 9(2 ) 0 (2)
é =
Û ê <sub>-</sub> <sub>-</sub> <sub>+</sub> <sub>-</sub> <sub>=</sub>
ë
<i>d cắt (C) tại 3 điểm phân biệt A(0; –2), B, C Û (2) có 2 nghiệm phân biệt khác 0 </i>
<i>Û</i> íì<sub>2</sub><i>D</i><sub>- ¹</sub>=<i><sub>m</sub></i>9<i>m</i>2<sub>0</sub>-9(2-<i>m</i>)2 > Û0 <sub>í ¹</sub>ì ><i><sub>m</sub>m</i> 1<sub>2</sub>
ỵ
ỵ <i> (*). Giả sử</i> <i>B x</i>( ; 2), ( ; 2)<i>B</i> - <i>C xC</i> - (<i>xB</i>¹<i>xC</i>)<i>. </i>
<i>Khi đó: </i> <i>B</i> <i>C</i>
<i>B C</i>
<i>m</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>m</i>
<i>x x</i>
6
2
9
ì
ï + =
í
-ï =
ỵ
<i>. Ta có: S</i> <i><sub>OBC</sub></i> 1 ( , ).<i>d O BC BC</i> 13
2
<i>D</i> = =
<i>BC</i> 13 <i>x</i> <i>x</i> 2 4<i>x x</i> 13
Þ = Û + - = <i>Û</i> <i>m<sub>m</sub></i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 <sub>14</sub>
6 <sub>36 13</sub>
13
2 <sub>14</sub>
ộ
ổ ử <sub>ờ</sub> <sub>=</sub>
- =
ỗ <sub>-</sub> ữ <sub>ê</sub>
è ø <sub>ë</sub> <sub>=</sub> <i> (thoả (*)). </i>
<b>Câu 21.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+2 có đồ thị là (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi E là tâm đối xứng của đồ thị (C). Viết phương trình đường thẳng qua E và cắt (C) tại
ba điểm E, A, B phân biệt sao cho diện tích tam giác OAB bằng 2.
<i>· Ta có: E(1; 0). PT đường thẳng D qua E có dạng y k x</i>= ( -1)<i>. </i>
<i>PT hoành độ giao điểm của (C) và D: </i>(<i>x</i>-1)(<i>x</i>2-2<i>x</i>- -2 <i>k</i>) 0=
<i>D cắt (C) tại 3 điểm phân biệt Û</i> <i>x</i>2-2<i>x</i>- - =2 <i>k</i> 0<i> có 2 nghiệm phân biệt khác 1 Û</i> <i>k</i>> -3
<i>OAB</i>
<i>S</i> 1 ( , ).<i>d O</i> <i>AB k k</i> 3
2
<i>D</i> = D = + <i>Þ</i> <i>k k</i>+ =3 2 <i>Û</i> é = -ê = - ±<i>k<sub>k</sub></i> 1<sub>1</sub> <sub>3</sub>
ë
<i>Vậy có 3 đường thẳng thoả YCBT: y</i>= - +<i>x</i> 1;<i>y</i>= - ±
1) Khảo sát và vẽđồ thị hàm số khi <i>m</i> = 3.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (1) và d: x</i>3+3<i>x</i>2+<i>mx</i>+ = Û1 1 <i>x x</i>( 2+3<i>x m</i>+ ) 0=
<i>d cắt (1) tại 3 điểm phân biệt A(0; 1), B, C Û</i> <i>m</i> 9 ,<i>m</i> 0
4
< ¹
<i>Khi đó: x x<sub>B</sub></i>, <i><sub>C</sub> là các nghiệm của PT: x</i>2+3<i>x m</i>+ =0 <i>Þ</i> <i>x<sub>B</sub></i>+<i>x<sub>C</sub></i> = -3;<i>x x<sub>B C</sub></i>. =<i>m</i>
<i>Hệ số góc của tiếp tuyến tại B là k</i><sub>1</sub>=3<i>x<sub>B</sub></i>2+6<i>x<sub>B</sub></i>+<i>m và tại C là k</i><sub>2</sub> =3<i>x<sub>C</sub></i>2 +6<i>x<sub>C</sub></i> +<i>m</i>
<i>Tiếp tuyến của (C) tại B và C vng góc với nhau Û</i> <i>k k</i><sub>1 2</sub>. = -1 <i>Û</i> 4<i>m</i>2-9<i>m</i>+ =1 0
<i> Û</i> <i>m</i> 9 65 <i>m</i> 9 65
8 8
- +
= Ú =
<b>Câu 23.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>+1 có đồ thị (C) và đường thẳng (d): <i>y mx m</i>= + +3.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để (d) cắt (C) tại M(–1; 3), N, P sao cho tiếp tuyến của (C) tại N và P vng góc
với nhau.
<i>· Phương trình hồnh độ giao điểm của (C) và (d): x -(m</i>3 +3)<i>x m</i>- - =2 0
<i>Û</i> (<i>x</i>+1)(<i>x</i>2- - - =<i>x m</i> 2) 0 <i>Û</i> <i>x</i> <i>y</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>x m</i>
1( 3)
( ) 2 0
é = - =
ê <sub>=</sub> <sub>- - - =</sub>
ë
<i>d cắt (1) tại 3 điểm phân biệt M(–1; 3), N, P Û m</i> 9 ,<i>m</i> 0
4
> - ¹
<i>Khi đó: x x<sub>N</sub></i>, <i><sub>P</sub> là các nghiệm của PT: x</i>2- - - =<i>x m</i> 2 0 <i>Þ</i> <i>x<sub>N</sub></i> +<i>x<sub>P</sub></i> =1;<i>x x<sub>N P</sub></i>. = - -<i>m</i> 2
<i>Hệ số góc của tiếp tuyến tại N là k</i><sub>1</sub>=3<i>x<sub>N</sub></i>2 -3<i> và tại P là k</i><sub>2</sub> =3<i>x<sub>P</sub></i>2 -3
<i>Tiếp tuyến của (C) tại N và P vng góc với nhau Û</i> <i>k k</i><sub>1 2</sub>. = -1 <i>Û</i> 9<i>m</i>2+18<i>m</i>+ =1 0
<i> Û</i> <i>m</i> 3 2 2 <i>m</i> 3 2 2
3 3
- +
-= Ú =
<b>Câu 24.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+4 (C)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi (<i>d</i>) là đường thẳng đi qua điểm A(2; 0) có hệ số góc <i>k</i>. Tìm <i>k</i> để (<i>d</i>) cắt (C) tại ba
điểm phân biệt A, M, N sao cho hai tiếp tuyến của (C) tại M và N vng góc với nhau.
<i>· PT đường thẳng (d): y k x</i>= ( -2)
<i>+ PT hoành độ giao điểm của (C) và (d): x</i>3-3<i>x</i>2+ =4 <i>k x</i>( -2)
<i>Û</i> (<i>x</i>-2)(<i>x</i>2- - -<i>x</i> 2 <i>k</i>) 0= <i>Û</i> <i>x</i> <i>xA</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>x</i> <i>k</i>
2
( ) 2 0
é = =
ê <sub>=</sub> <sub>- - - =</sub>
ë
<i>+ (d) cắt (C) tại 3 điểm phân biệt A, M, N Û PT g x</i>( ) 0= <i> có 2 nghiệm phân biệt, khác 2 </i>
<i>Û</i> <i><sub>f</sub></i><sub>(2) 0</sub>0 9 <i>k</i> 0
4
ỡD > <sub> - < ạ</sub>
ớ <sub>ạ</sub>
ợ <i> </i> <i>(*) </i>
<i>+ Theo định lí Viet ta có: </i> <i>M</i> <i>N</i>
<i>M N</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x x</i> <i>k</i>
1
2
ì + =
í <sub>= </sub>
-ỵ
<i>+ Các tiếp tuyến tại M và N vng góc với nhau</i>Û <i>y x</i>¢( <i><sub>M</sub></i>). ( )<i>y x</i>¢ <i><sub>N</sub></i> <sub>= -</sub>1
<i>Û</i> (3<i>x<sub>M</sub></i>2 -6<i>x<sub>M</sub></i>)(3<i>x</i>2<i><sub>N</sub></i> -6 )<i>x<sub>N</sub></i> = -1 <i>Û</i> 9<i>k</i>2+18<i>k</i>+ =1 0 <i>k</i> 3 2 2
3
- ±
Û = <i> </i> <i>(thoả (*)) </i>
<b>Câu 25.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i> (C)
2) Chứng minh rằng khi <i>m</i> thay đổi, đường thẳng (d): <i>y m x</i>= ( + +1) 2 luôn cắt đồ thị (C) tại
một điểm M cốđịnh và xác định các giá trị của <i>m</i>để (d) cắt (C) tại 3 điểm phân biệt M, N, P
sao cho tiếp tuyến của (C) tại N và P vng góc với nhau.
<i>· PT hoành độ giao điểm </i>(<i>x</i>+1)(<i>x</i>2- - -<i>x</i> 2 <i>m</i>) 0= <i> (1) Û</i> <i>x</i>
<i>x</i>2 <i>x</i> <i>m</i>
1 0
2 0 (2)
é + =
ê <sub>- - - =</sub>
ë <i> </i>
<i>(1) luôn có 1 nghiệm x</i>= -1<i> (y</i>=2<i>) Þ (d) ln cắt (C) tại điểm M(–1; 2). </i>
<i>(d) cắt (C) tại 3 điểm phân biệt Û (2) có 2 nghiệm phân biệt, khác –1 </i>
<i>Û</i> <i>m</i> 9 ; 0<i>m</i>
4
> - ¹ <i> (*) </i>
<i>Tiếp tuyến tại N, P vng góc Û</i> <i>y x</i>'( ). '( )<i><sub>N</sub></i> <i>y x<sub>P</sub></i> = -1 <i>Û</i> <i>m</i> 3 2 2
3
- ±
= <i> (thoả (*)) </i>
<b>Câu 26.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>x</i>2 3<i>x</i> 8
3 3
= - - + .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Lập phương trình đường thẳng <i>d</i> song song với trục hoành và cắt đồ thị (C) tại hai điểm
<i>· Giả sử phương trình đường thẳng d: y = m. </i>
<i>PT hồnh độ giao điểm của (C) và d: </i>1<i>x</i>3 <i>x</i>2 3<i>x</i> 8 <i>m</i>
3 - - + =3 <i>Ûx</i>3-3<i>x</i>2-9<i>x</i>+ -8 3<i>m</i>=0<i>(1) </i>
<i>Để d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt A, B sao cho DOAB cân tại O thì (1) phải có 2 nghiệm </i>
<i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub>= -<i>x</i><sub>1</sub><i>(x</i><sub>1</sub>,–<i>x</i><sub>1</sub><i> là hoành độ của A, B) Þ x1, x2 là các nghiệm của phương trình: </i>
<i>x</i>2 <i>x</i><sub>1</sub>2 <i>x x</i><sub>2</sub>
( - )( - ) 0= <i>Û</i> <i>x</i>3-<i>x x</i><sub>2</sub> 2-<i>x x x x</i><sub>1</sub>2 + <sub>1 2</sub>2 =0<i> (2) </i>
<i>Đồng nhất (1) và (2) ta được: </i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x x</i> <i>m</i>
2
2
1
2
1 2
3
9
8 3
ì =
ï <sub>=</sub>
í
ï <sub>= </sub>
-ỵ
<i>Û</i> <i>xx</i>
<i>m</i>
1
2
3
3
19
3
ì = ±
ïï =
í
ï =
-ïỵ
<i>. Kết luận: d: y</i> 19
3
= - <i> . </i>
<b>Câu 27.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-5<i>x</i>2+3<i>x</i>+9 (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số (1).
2) Gọi <i>D</i> là đường thẳng đi qua <i>A</i>( 1;0)- và có hệ số góc <i>k</i>. Tìm <i>k</i> để <i>D</i> cắt đồ thị (C) tại ba
điểm phân biệt <i>A B C</i>, , sao cho tam giác OBC có trọng tâm <i>G</i>(2;2) (<i>O</i> là gốc toạđộ).
·<i>PT đường thẳng D: y k x</i>= ( +1)<i>. PT hoành độ giao điểm của (C) và D: </i>
<i>x</i>3-5<i>x</i>2+3<i>x</i>+ =9 <i>k x</i>( +1) <i>Û</i> é = -<sub>ê - =</sub><sub>(</sub><i>x<sub>x</sub></i> <sub>3)</sub>1<sub>2</sub> <i><sub>k</sub></i>
ë
<i>D cắt (C) tại ba điểm phân biệt </i>Û(<i>x</i>-3)2 =<i>k có hai nghiệm phân biệt khác </i>-1 <i>Û</i> ì ><sub>í ¹</sub><i>k<sub>k</sub></i> <sub>16</sub>0
ỵ
<i>Khi đó toạđộ các giao điểm là: A</i>( 1;0)- <i>, B</i>
<i>G</i>
<i>x</i>
<i>k</i>
<i>y</i>
2
8 <sub>2</sub>
3
ì =
ï
í <sub>=</sub> <sub>=</sub>
ïỵ <i>Û</i> <i>k</i>
3
4
<b>Dạng 2: Sự tương giao của đồ thị hàm số trùng phương: </b><i>y f x</i>= ( )=<i>ax</i>4+<i>bx</i>2+<i>c a</i>( ¹0)
<b>A. Kiến thức cơ bản </b>
<i>Số giao điểm của (C): y ax</i>= 4+<i>bx</i>2+<i>c với trục Ox = số nghiệm của ax</i>4+<i>bx</i>2+ =<i>c</i> 0<i> (1) </i>
<i>ax</i> <i>bx</i> <i>c</i> <i>t x t</i>
<i>at</i> <i>bt c</i>
2
4 2
2 , 0
0 (1)
0 (2)
ìï = ³
+ + = <sub>Û í</sub>
+ + =
ïỵ
Để xác định số nghiệm của (1) ta dựa vào số nghiệm của (2) và dấu của chúng.
· (1) vô nghiệm Û <i>vô nghiệmcó nghiệm kép âm</i>
<i>có nghiệm âm</i>
(2)
(2)
(2) 2
é
ê
ê
ë
· (1) có 1 nghiệm Û é<sub>êë</sub>(2)<sub>(2)</sub><i>có nghiệm kép bằng<sub>có nghiệm bằng</sub></i><sub>1</sub> <sub>0,</sub><i><sub>nghiệm còn lại âm</sub></i>0
· (1) có 2 nghiệm Û é<sub>êë</sub>(2)<sub>(2)</sub><i>có nghiệm kép dương<sub>có nghiệm dương và nghiệm âm</sub></i><sub>1</sub> <sub>1</sub>
· (1) có 3 nghiệm Û (2)<i>có nghiệm bằng</i>1 0,<i>nghiệm còn lại dương</i>
· (1) có 4 nghiệm Û (2)<i>có nghiệm dương phân biệt</i>2
<b>B. Một số dạng câu hỏi thường gặp </b>
<b>1. Tìm điều kiện để đồ thị (C) cắt trục hoành tại </b><i><b>k</b></i><b> điểm phân biệt.</b>
Dựa vào các trường hợp nêu trên.
<b>2. Tìm điều kiện để đồ thị (C) cắt trục hoành tại 4 điểm phân biệt có hồnh độ lập </b>
<b>thành một cấp số cộng.</b>
Û <i>ax</i>4+<i>bx</i>2+ =<i>c</i> 0 (1) có 4 nghiệm phân biệt.
Û <i>at</i>2+ + =<i>bt c</i> 0 (<i>t x</i>= 2) (2) có 2 nghiệm dương phân biệt <i>t t</i><sub>1 2</sub>, (giả sử <i>t t</i><sub>1</sub>< <sub>2</sub>)
– Khi đó các nghiệm của (1) là: - <i>t</i><sub>2</sub>;- <i>t</i><sub>1</sub>; <i>t</i><sub>1</sub>; <i>t</i><sub>2</sub> .
– Vì - <i>t</i><sub>2</sub>;- <i>t</i><sub>1</sub>; <i>t</i><sub>1</sub>; <i>t</i><sub>2</sub> lập thành cấp số cộng nên <i>t</i><sub>2</sub> - <i>t</i><sub>1</sub> = <i>t</i><sub>1</sub>- -
– Giải điều kiện:
<i>b</i>
<i>t t</i>
<i>a</i>
<i>c</i>
<i>t t</i>
<i>a</i>
<i>t</i> <i>t</i>
1 2
1 2
1 92
ì
+ =
ï
í <sub>=</sub>
ï
ï =
ỵ
<b>Câu 28.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-<i>mx</i>2+ -<i>m</i> 1 có đồ thị là
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i>=8.
2) Định <i>m</i>đểđồ thị
<i>· PT hoành độ giao điểm của (Cm) với trục hoành: x</i>4-<i>mx</i>2+ - =<i>m</i> 1 0<i> (1) </i>
<i>Đặt t x t</i>= 2, ³0<i>. Khi đó: (1) Û</i> <i>t</i>2-<i>mt m</i>+ - =1 0<i> (2) Û</i> é =<sub>ê = -</sub><i>t<sub>t m</sub></i>1 <sub>1</sub>
ë
<i>YCBT Û (1) có 4 nghiệm phân biệt Û (2) có 2 nghiệm dương phân biệt Û</i> 0< - ạ<i>m</i> 1 1
<i></i> ỡ ><sub>ớ ạ</sub><i>m<sub>m</sub></i> 1<sub>2</sub>
ợ
<b>Cõu 29.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+2<i>m</i>+1 có đồ thị là
2) Định <i>m</i> để đồ thị
<i>· Xét phương trình hồnh độ giao điểm: x</i>4-2(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+2<i>m</i>+ =1 0<i> </i> <i>(1) </i>
<i>Đặt t x t</i>= 2, ³0<i> thì (1) trở thành: f t</i>( )= -<i>t</i>2 2(<i>m</i>+1) 2<i>t</i>+ <i>m</i>+ =1 0<i>. </i>
<i>Để (Cm) cắt Ox tại 4 điểm phân biệt thì f t</i>( ) 0= <i> phải có 2 nghiệm dương phân biệt </i>
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>S</i> <i>m</i>
<i>m</i>
<i>P</i> <i>m</i>
2
' 0 <sub>1</sub>
2 1 0 <sub>2</sub>
0
2 1 0
<i>D</i>
ì = > ì
ï ï >
-Û<sub>í</sub> = + > <sub>ớ</sub>
ù <sub>=</sub> <sub>+ ></sub> ù ạ<sub>ợ</sub>
ợ
<i> (*) </i>
<i>Vi (*), gi t</i><sub>1</sub><<i>t</i><sub>2</sub><i> là 2 nghiệm của f t</i>( ) 0= <i>, khi đó hồnh độ giao điểm của (Cm) với Ox lần </i>
<i>lượt là: x</i><sub>1</sub>= - <i>t x</i><sub>2</sub>; <sub>2</sub> = - <i>t x</i><sub>1 3</sub>; = <i>t x</i><sub>1</sub>; <sub>4</sub>= <i>t</i><sub>2</sub>
<i>x x x x</i><sub>1</sub>, , ,<sub>2</sub> <sub>3</sub> <sub>4</sub><i> lập thành cấp số cộng </i>Û<i>x</i><sub>2</sub>-<i>x</i><sub>1</sub>=<i>x</i><sub>3</sub>-<i>x</i><sub>2</sub> =<i>x</i><sub>4</sub>-<i>x</i><sub>3</sub> Û =<i>t</i><sub>2</sub> 9<i>t</i><sub>1</sub>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
4
5 4 4
1 9 1 5 4 1 <sub>5</sub> <sub>4</sub> <sub>4</sub> 4
9
é =
é = + <sub>ê</sub>
Û + + = + - Û = + Û<sub>ê- =</sub> Û
+ ê =
-ë <sub>ë</sub> <i> (tho (*)) </i>
<i>Vy m</i> 4; 4
9
ỡ ỹ
=<sub>ớ</sub> - <sub>ý</sub>
ợ ỵ
<i>Cõu hỏi tương tự: </i>
<i>a) Với y</i>= -<i>x</i>4+2(<i>m</i>+2)<i>x</i>2-2<i>m</i>-3<i> </i> <i>ĐS: m</i> 3,<i>m</i> 13
9
= = - <i>.</i>
<b>Câu 30.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-(3<i>m</i>+2)<i>x</i>2+3<i>m</i> có đồ thị là (Cm), <i>m</i> là tham số.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m</i>để đường thẳng <i>y</i>= -1 cắt đồ thị (Cm) tại 4 điểm phân biệt đều có hồnh độ nhỏ
hơn 2.
<i>· Phương trình hồnh độ giao điểm của (Cm) và đường thẳng y</i>= -1<i>: </i>
<i>x</i>4-(3<i>m</i>+2)<i>x</i>2+3<i>m</i>= -1 <i>Û</i> <i>x</i>4-(3<i>m</i>+2)<i>x</i>2+3<i>m</i>+ =1 0<i>Û</i> <i>x </i>
<i>x</i>2 <i>m</i>
1
3 1 (*)
é = ±
ê <sub>=</sub> <sub>+</sub>
ë
<i>Đường thẳng </i> <i>y</i>= -1<i>cắt (Cm) tại 4 điểm phân biệt có hồnh độ nhỏ hơn 2 khi và chỉ khi </i>
<i>phương trình (*) có hai nghiệm phân biệt khác ±1 và nhỏ hơn 2 </i>
<i>Û</i> <i>m</i>
<i>m</i>
0 3 1 4
3 1 1
ì < + <
ù
ớ
+ ạ
ùợ <i> </i> <i>m</i> <i>m</i>
1 <sub>1;</sub> <sub>0</sub>
3
ỡ
- < < ¹
í
<b>Câu 31.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+2<i>m</i>+1 có đồ thị là (Cm), <i>m</i> là tham số.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 0.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị (Cm) cắt trục hồnh tại 3 điểm phân biệt đều có hồnh độ nhỏ hơn 3.
<i>· Xét phương trình hồnh độ giao điểm: x</i>4-2(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+2<i>m</i>+ =1 0<i> </i> <i>(1) </i>
<i>Đặt t x t</i>= 2, ³0<i> thì (1) trở thành: </i> <i>f t</i>( )= -<i>t</i>2 2(<i>m</i>+1) 2<i>t</i>+ <i>m</i>+ =1 0<i>. </i>
<i>(Cm) cắt Ox tại 3 điểm phân biệt có hồnh độ nhỏ hơn </i> 3
<i>f t</i>
Û <i> có 2 nghiệm phân biệt t t</i><sub>1 2</sub>, <i> sao cho: </i> <i>t<sub>t</sub></i>1 <i>t</i>2 <i><sub>t</sub></i>
1 2
0 3
0 3
é = < <
ê < < £
ë
<i>m</i>
<i>m</i>
<i>f</i> <i>m</i>
<i>f</i> <i>m</i> <i>hoặc</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>S</i> <i>m</i>
<i>S</i> <i>m</i>
<i>P</i> <i>m</i>
2
2 <sub>0</sub> 0
1
(3) 4 4 0
(0) 2 1 0 1
2
2( 1) 0
2( 1) 3
2 1 0
<i>D</i>
<i>D</i> ì ¢ = >
ì ¢ = > <sub>ï</sub>
ï ï <sub>= -</sub> <sub>£</sub>
Ûí = + = í Û = - Ú ³
= + >
ï = + < ï
ỵ <sub>ïỵ</sub> = + >
<i>Vậy: m</i> 1 <i>m</i> 1
2
= - Ú ³ <i>. </i>
<b>Câu 32.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2<i>m x</i>2 2+<i>m</i>4+2<i>m</i> (C<i>m</i>), với <i>m</i> là tham số.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=1..
2) Chứng minh đồ thị (C<i>m</i>) luôn cắt trục <i>Ox</i> tại ít nhất hai điểm phân biệt, với mọi <i>m</i><0.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (Cm) với trục Ox: x</i>4-2<i>m x</i>2 2+<i>m</i>4+2<i>m</i>=0<i> (1) </i>
<i>Đặt t x t</i>= 2 ( ³0)<i>, (1) trở thành : t</i>2-2<i>m t m</i>2 + 4+2<i>m</i>=0 <i>(2) </i>
<i>Ta có : </i>D = -' 2<i>m</i>>0<i> và S</i>=2<i>m</i>2>0<i> với mọi m</i>>0<i>. Nên (2) có nghiệm dương </i>
<i>Þ (1) có ít nhất 2 nghiệm phân biệt Þ</i> <i>đồ thị hàm số (1) luôn cắt trục Ox tại ít nhất hai </i>
<i>điểm phân biệt. </i>
<b>Câu 33.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4+2<i>m x</i>2 2+1 (<i>m</i> là tham số) (1)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Chứng minh rằng đường thẳng <i>y x</i>= +1 luôn cắt đồ thị hàm số (1) tại hai điểm phân biệt
với mọi giá trị của <i>m</i>.
<i>· Xét PT hoành độ giao điểm: </i>
<i>x</i>4+2<i>m x</i>2 2+ = +1 <i>x</i> 1Û <i>x x</i>
<i>g x</i> <i>x</i>3 <i>m x</i>2
0
( ) 2 1 0 (*)
é =
ê <sub>=</sub> <sub>+</sub> <sub>- =</sub>
ë <i> </i>
<i>Ta có: g x</i>¢( ) 3= <i>x</i>2+2 0<i>m</i>2³ <i> (với mọi x và mọi m ) </i>Þ<i> Hàm số g(x) luôn đồng biến với mọi </i>
<i>giá trị của m. </i>
<i>Mặt khác g(0) = –1 </i>¹<i>0. Do đó phương trình (*) có nghiệm duy nhất khác 0. </i>
<i>Vậy đường thẳng y x</i>= +1<i> luôn cắt đồ thị hàm số (1) tại hai điểm phân biệt với mọi giá trị</i>
<i>của m. </i>
<b>Câu 34.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-(<i>m</i>2+2)<i>x</i>2+<i>m</i>2+1 (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=2.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>để (C<i>m</i>) cắt trục hoành tại 4 điểm phân biệt sao cho hình phẳng giới
hạn bởi (C<i>m</i>) với trục hồnh phần phía trên trục hồnh có diện tích bằng 96
15.
<i>· PT hồnh độ giao điểm của (Cm) với trục Ox: x</i>4-(<i>m</i>2+2)<i>x</i>2+<i>m</i>2+ =1 0<i>Û</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>m</i>2
1
1
é = ±
ê
<i>Þ (Cm) cắt trục Ox tại 4 điểm phân biệt Û m ¹ 0 (*). </i>
<i>Khi đó: diện tích hình phẳng giới hạn bởi (Cm) với trục hồnh phần phía trên trục hồnh</i>
<i>là: S</i> 1 <i>x</i>4 <i>m</i>2 <i>x</i>2 <i>m</i>2 <i>dx</i>
1
( ( 2) 1)
-=
<b>Câu 35.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-4<i>x</i>2+<i>m</i> (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=2.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>để (C<i>m</i>) cắt trục hồnh tại 4 điểm phân biệt sao cho hình phẳng giới
hạn bởi (C<i>m</i>) với trục hồnh có diện tích phần phía trên trục hồnh bằng diện tích phần dưới
trục hoành.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (Cm) với trục hoành: x</i>4-4<i>x</i>2+ =<i>m</i> 0<i>(1) </i>
<i>Û</i> <i>t x t</i>
<i>t</i> <i>t m</i>
2
2 <sub>4</sub>, 0 <sub>0 (2)</sub>
ìï = ³
í
- + =
ïỵ <i> </i>
<i>(Cm) cắt Ox tại 4 điểm phân biệt Û (1) có 4 nghiệm phân biệt Û (2) có 2 nghiệm dương </i>
<i>phân biệt Û</i> <i>S</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>P m</i>
4 0
4 0 0 4
0
<i>D</i>¢
ì = - >
ï
= > Û < <
í
ï = >
ỵ
<i> (*). </i>
<i>Giả sử (2) có nghiệm t t</i><sub>1 2</sub>, (0< <<i>t</i><sub>1</sub> <i>t</i><sub>2</sub>)<i>. Khi đó (1) có 4 nghiệm phân biệt theo thứ tự tăng dần </i>
<i>là: x</i><sub>1</sub>= - <i>t x</i><sub>2</sub>; <sub>2</sub> = - <i>t x</i><sub>1 3</sub>; = <i>t x</i><sub>1</sub>; <sub>4</sub>= <i>t</i><sub>2</sub> <i>. Do tính đối xứng của (Cm) nên ta có: </i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>m dx</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m dx</i>
3 4
3
4 2 4 2
0
( -4 + ) = (- +4 - )
4 4 4
4
0 3 20 15 0
5 - 3 + = Û - + = <i> </i>
<i>Suy ra x</i><sub>4</sub><i> là nghiệm của hệ: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
4 2
4 4
4 2
4 4
4 0 (3)
3 20 15 0 (4)
ì <sub>-</sub> <sub>+ =</sub>
ï
í
- + =
ïỵ <i>Û</i>
<i>m</i>
<i>m</i>
0
20
9
é =
ê
=
ê
ë
<i> . </i>
<i>Đối chiếu điều kiện (*) ta suy ra m</i> 20
9
= <i> . </i>
<b>Câu 36.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+2<i>m</i>+1 (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>để (C<i>m</i>) cắt trục hoành tại 4 điểm phân biệt A, B, C, D có hồnh độ
lần lượt là <i>x x x x</i><sub>1 2 3 4</sub>, , , (<i>x</i><sub>1</sub><<i>x</i><sub>2</sub><<i>x</i><sub>3</sub><<i>x</i><sub>4</sub>) sao cho tam giác ACK có diện tích <i>S</i>=4, biết
<i>K</i>(3; 2)- .
<i>· PT hoành độ giao điểm của (Cm) với trục hoành: x</i>4-2(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+2<i>m</i>+ =1 0 <i>(1) . </i>
<i>Đặt t x t</i>= 2, ³0<i>. (1) trở thành: t</i>2-2(<i>m</i>+1) 2<i>t</i>+ <i>m</i>+ =1 0<i> (2) </i>
<i>(Cm) cắt Ox tại 4 điểm phân biệt Û (2) có 2 nghiệm dương phân biệt </i>
<i>Û</i> <i>S</i> <i>mm</i> <i>m</i>
<i>P</i> <i>m</i>
2
( 1) (2 1) 0
2( 1) 0
2 1 0
<i>D</i>
ì ¢ = + - + >
ï
í = + >
ï = + >
ỵ
<i>Û</i> <i>m</i>
<i>m</i>
1
2
0
ỡù >
-ớ
<i>Khi ú (Cm) ct Ox ti 4 điểm phân biệt có hồnh độ theo thứ tự là: </i>- <i>t</i><sub>1</sub>;- <i>t</i><sub>2</sub>; <i>t</i><sub>2</sub>; <i>t</i><sub>1</sub><i>, với </i>
<i>t</i><sub>1</sub>><i>t</i><sub>2</sub><i>. </i>
<i>Ta có: S<sub>ACK</sub></i> 1<i>AC d K AC</i>. ( , )
2
= <i> (3), với d K AC</i>( , )= <i>y<sub>K</sub></i> =2<i>. </i>
<b>Dạng 3: Sự tương giao của đồ thị hàm số: </b><i>y f x</i> <i>ax b</i>
<i>cx d</i>
( ) +
= =
+
<b>Câu 37.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
2
+
=
+ có đồ thị là (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Chứng minh rằng đường thẳng <i>d</i>: <i>y</i>= - +<i>x m</i> luôn cắt đồ thị (C) tại hai điểm phân biệt A,
B. Tìm <i>m</i>đểđoạn AB có độ dài nhỏ nhất.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: </i>
<i>x</i> <i><sub>x m</sub></i>
<i>x</i>
2 1
2
+
= - +
+ <i>Û</i>
<i>x</i>
<i>f x</i> <i>x</i>2 <i>m x</i> <i>m</i>
2
( ) (4 ) 1 2 0 (1)
ì ¹
-í <sub>=</sub> <sub>+ -</sub> <sub>+ -</sub> <sub>=</sub>
ỵ
<i>Do (1) có D</i>=<i>m</i>2+12 0> <i> và </i> <i>f</i>( 2) ( 2)- = - 2+ -(4 <i>m</i>).( 2) 1 2- + - <i>m</i>= - ¹ "3 0, <i>m</i>
<i>nên đường thẳng d luôn luôn cắt đồ thị (C ) tại hai điểm phân biệt A, B. </i>
<i>Ta có: y<sub>A</sub></i> = -<i>m x y<sub>A</sub></i>; <i><sub>B</sub></i>= -<i>m x<sub>B</sub> nên AB</i>2 =(<i>x<sub>B</sub></i>-<i>x<sub>A</sub></i>)2+(<i>y<sub>B</sub></i>-<i>y<sub>A</sub></i>)2 =2(<i>m</i>2+12)
<i>Suy ra AB ngắn nhất Û</i> <i>AB</i>2<i> nhỏ nhất Û</i> <i>m</i>=0<i>. Khi đó: AB</i>= 24<i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
-=
- <i> </i> <i>ĐS: m</i>=2 <i>b) </i>
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
1
2
-= <i> </i> <i>ĐS: m</i> 1
2
=
<b>Câu 38.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i> 31
-=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình đường thẳng <i>d</i> qua điểm <i>I</i>( 1;1)- và cắt đồ thị (<i>C</i>) tại hai điểm <i>M</i>, <i>N</i>
sao cho <i>I </i>là trung điểm của đoạn <i>MN</i>.
<i>· Phương trình đường thẳng d y k x</i>: = ( + +1) 1
<i>d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt M, N </i> <i>x</i> <i>kx k</i>
<i>x</i>
3 <sub>1</sub>
1
-Û = + +
+ <i> có 2 nghiệm phân biệt khác </i>-1<i>. </i>
<i>Û</i> <i>f x</i>( )=<i>kx</i>2+2<i>kx k</i>+ + =4 0<i> có 2 nghiệm phân biệt khác </i>-1<i>Û</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
<i>f</i>
0
4 0 0
( 1) 4 0
<i>D</i>
ì ¹
ï = - > Û <
í
ï - = ạ
ợ
<i>Mt khỏc: x<sub>M</sub></i> +<i>x<sub>N</sub></i> = - =2 2<i>x<sub>I</sub></i> <i> I là trung điểm MN với </i>" <<i>k</i> 0<i>. </i>
<i>Kết luận: Phương trình đường thẳng cần tìm là y kx k</i>= + +1<i> với k</i><0<i>. </i>
<b>Câu 39.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 4
1
+
=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi (<i>d</i>) là đường thẳng qua <i>A</i>(1; 1) và có hệ số góc <i>k</i>. Tìm <i>k</i>để (<i>d</i>) cắt (<i>C</i>) tại hai điểm <i>M, </i>
<i>N</i> sao cho <i>MN</i> =3 10.
<i>· Phương trình đường thẳng </i>( ) :<i>d y k x</i>= ( - +1) 1.
<i>Bài tốn trở thành: Tìm k để hệ phương trình sau có hai nghiệm </i>( ; ), ( ; )<i>x y</i><sub>1 1</sub> <i>x y</i><sub>2 2</sub> <i> phân biệt </i>
<i>sao cho </i>
<i>x</i> <i><sub>k x</sub></i>
<i>x</i>
<i>y k x</i>
2 4 <sub>(</sub> <sub>1) 1</sub>
1
( 1) 1
ì + <sub>=</sub> <sub>- +</sub>
ï
- +
í
ï <sub>=</sub> <sub>- +</sub>
ỵ
<i> (I). Ta có: </i> <i>I</i> <i>kx</i> <i>k</i> <i>x k</i>
<i>y k x</i>
2 <sub>(2</sub> <sub>3)</sub> <sub>3 0</sub>
( )
( 1) 1
ìï - - + + =
Û í
= - +
ïỵ
<i>Û</i> <i>k</i> 0,<i>k</i> 3.
8
¹ <
<i>Ta biến đổi (a) trở thành: </i>(1+<i>k</i>2)
<i>k</i> <i>k</i>
1+ 2 =2 -3, 1 2= +3, <i>thế vào (c) ta có phương </i>
<i>trình: </i> 8<i>k</i>3+27<i>k</i>2+8<i>k</i>- = Û3 0 (<i>k</i>+3)(8<i>k</i>2+3<i>k</i>- =1) 0
<i> </i> <i>k</i> 3; <i>k</i> 3 41; <i>k</i> 3 41
16 16
- +
-Û = - = = <i>. </i>
<i>Kết luận: Vậy có 3 giá trị của k thoả mãn như trên. </i>
<b>Câu 40.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 2
1
-=
+ (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng (<i>d</i>): <i>y</i>=2<i>x m</i>+ cắt (<i>C</i>) tại hai điểm phân biệt A<i>, </i>B sao cho
<i>AB</i>= 5.
<i>· PT hoành độ giao điểm: </i> <i>x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
2 <sub>2 2</sub>
1
- <sub>=</sub> <sub>+</sub>
+ <i>Û</i> <i>x</i> <i>mx m</i> <i>x</i>
2
2 + + + =2 0 ( ¹ -1)<i> (1) </i>
<i>d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt A, B Û (1) có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> khác –1 </i>
<i>Û</i> <i>m</i>2-8<i>m</i>-16 0 > <i> (2) </i>
<i>Khi đó ta có: </i>
<i>m</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>m</i>
1 2
1 2
2
2
2
ì
+ =
-ïï
í <sub>+</sub>
ï <sub>=</sub>
ïỵ
<i>. Gọi A x x</i>
<i>AB2 = 5 Û</i> (<i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub>)2+4(<i>x</i><sub>1</sub>-<i>x</i><sub>2</sub>)2 =5 <i>Û</i> (<i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>)2-4<i>x x</i><sub>1 2</sub>=1 <i>Û</i> <i>m</i>2-8<i>m</i>-20 0=
<i> Û</i> é =<sub>ê = -</sub><i>m<sub>m</sub></i> 10<sub>2</sub>
ë <i>(thoả (2)) </i>
<i>Vậy: m</i>=10;<i>m</i>= -2<i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i> <i>x</i> <i>d y x m AB</i>
2 <sub>1, :</sub> <sub>,</sub> <sub>2 2</sub>
2
-= = + =
+ <i>. </i> <i>ĐS: m</i>= -1;<i>m</i>=7<i>. </i>
<b>Câu 41.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x m</i>
1
-=
+ (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1) khi <i>m</i>=1.
2) Tìm các giá trị của tham số<i>m</i> sao cho đường thẳng (<i>d</i>): <i>y x</i>= +2 cắt đồ thị hàm số (1) tại
hai điểm <i>A </i>và <i>B</i> sao cho <i>AB</i>=2 2.
<i>· PT hoành độ giao điểm: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x m</i> <i>x</i>2 <i>m</i> <i>x</i> <i>m</i> <i> </i>
1 <sub>2</sub>
( 1) 2 1 0 (*)
ì ¹
-= + Û í
+ <sub>ỵ</sub> + + + + =
<i>d cắt đồ thị hàm số (1) tại hai điểm A, B phân biệt Û (*) có hai nghiệm phân biệt khác </i>-<i>m</i>
<i>m</i> <i> m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
2
0 6 3 0 3 2 3 3 2 3
1
1
<i>D</i> ì ì
ì > - - > < - Ú > +
Û<sub>í</sub> Û<sub>í</sub> Û<sub>í</sub>
¹ - ¹ - ạ
-ợ ợ ợ <i>(**) </i>
<i>Khi ú gi x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> là các nghiệm của (*), ta có </i> <i>x<sub>x x</sub></i>1 <i>x</i>2 <i><sub>m</sub></i> <i>m</i>
1 2
( 1)
. 2 1
ì + = - +
í <sub>=</sub> <sub>+</sub>
ỵ
<i>Theo giả thiết ta được </i>2(<i>m</i>2-6<i>m</i>- = Û3) 8 <i>m</i>2-6<i>m</i><sub>- = Û ê =</sub>7 0 é = -<i>m<sub>m</sub></i> <sub>7</sub>1
ë
<i>Kết hợp với điều kiện (**) ta được m</i>=7<i> là giá trị cần tìm. </i>
<b>Câu 42.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
+
=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm các giá trị của tham số<i>k</i> sao cho đường thẳng (<i>d</i>): <i>y kx</i>= +2<i>k</i>+1 cắt đồ thị (C) tại hai
điểm phân biệt <i>A </i>và <i>B</i> sao cho các khoảng cách từ A và B đến trục hoành là bằng nhau.
<i>· PT hoành độ giao điểm: </i> <i>x</i> <i>kx</i> <i>k</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>kx</i>2 <i>k</i> <i>x</i> <i>k</i> <i> </i>
1
2 1 <sub>2</sub> <sub>1</sub>
1 (3 1) 2 0 (*)
ì ¹
-+
= + <sub>+ Û í</sub>
+ <sub>ỵ</sub> + - + =
<i>d cắt (C) tại hai điểm phân biệt A và B Û (*) có 2 nghiệm phân biệt Û</i> <i>k</i>
<i>k</i>2 <i>k</i>
0
6 1 0
<i>D</i>
ì ¹
í = - + >
ợ
<i></i> ỡ ạ<sub>ớ < -</sub><i>k<sub>k</sub></i> <sub>3 2 2</sub>0 <sub> > +</sub><i><sub>k</sub></i> <sub>3 2 3</sub>
ỵ <i> (**). Khi đó: A x kx</i>( ;1 1+2<i>k</i>+1), ( ;<i>B x kx</i>2 2+2<i>k</i>+1)<i>. </i>
<i>Ta có: d A Ox</i>( , )=<i>d B Ox</i>( , ) <i>Û</i> <i>kx</i><sub>1</sub>+2<i>k</i>+ =1 <i>kx</i><sub>2</sub>+2<i>k</i>+1 <i>Û</i> <i>k x</i>( <sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>) 4+ <i>k</i>+ =2 0
<i>Û</i> <i>k</i> = -3<i> (thoả (**). </i>
<b>Câu 43.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng <i>d y mx m</i>: = - +2 cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B sao cho độ
dài AB ngắn nhất.
<i>· PT hoành độ giao điểm: </i> <i>x</i> <i>mx m</i>
<i>x</i>
2 <sub>2</sub>
1= - +
- <i>Û</i>
<i>x</i>
<i>g x</i> <i>mx</i>2 <i>mx m</i>
1
( ) 2 2 0 (2)
ỡ ạ
ớ <sub>=</sub> <sub>-</sub> <sub>+ - =</sub>
ợ
<i>d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt A, B Û (2) có 2 nghiệm phân biệt khác 1 Û</i> <i>m</i>>0
<i>Khi đó: A x mx m</i>( ;<sub>1</sub> <sub>1</sub>- +2), ( ;<i>B x mx</i><sub>2</sub> <sub>2</sub>- +<i>m</i> 2) <i>Þ</i> <i>AB</i>2 = +(1 <i>m x</i>) (2 <sub>2</sub>-<i>x</i><sub>1</sub>)2
<i>Theo định lí Viet, ta có: x</i> <i>x</i> <i>x x</i> <i>m</i>
<i>m</i>
1+ 2 =2; 1 2= -2 <i>Þ</i> <i>AB</i>2 =8ổỗ<sub>ố</sub><i>m</i>+<i><sub>m</sub></i>1 ửữ<sub>ứ</sub>16
<i>Du "=" xy ra </i> <i>m</i>=1<i>. Vy </i>min<i>AB</i>=4<i> khi m</i>=1<i>. </i>
<b>Câu 44.</b> Cho hàm <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
2 2
+
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng <i>d y x m</i>: = + cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B sao cho
<i>OA</i>2 <i>OB</i>2 37
2
+ = .
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: </i> <i>x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
2
2 2
+
= +
<i>-x</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>m</i> <i>x</i> <i>m</i>
1
( ) 2 (2 3) 2( 1) 0
ì ¹
Û í <sub>=</sub> <sub>+</sub> <sub>-</sub> <sub>-</sub> <sub>+ =</sub>
ỵ <i>. </i>
<i>Vì </i> <i>g</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>g</i>
2
4 4 25 0,
(1) 3 0
<i>D</i>
ìï = + + > "
í
= ¹
ïỵ <i> nên d ln cắt (C) tại 2 điểm phân biệt A, B. </i>
<i>Gọi A x x m B x x</i>( ;<sub>1 1</sub>+ ), ( ;<sub>2 2</sub>+<i>m</i>)<i>. Theo định lí Viet, ta có: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x x</i> <i>m</i>
1 2 2 <sub>2</sub> 3
( 1)
ì
-ï + =
-í
ï = - +
<i>Ta có: OA</i>2 <i>OB</i>2 37
2
+ = <i>Û</i> 1(4<i>m</i>2 2<i>m</i> 17) 37
2 + + = 2 <i>Û</i> <i>m</i>= -5;2 <i>m</i>=2<i>. </i>
<b>Câu 45.</b> Cho hàm <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
1
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng <i>d y mx m</i>: = - -1 cắt (C) tại hai điểm phân biệt M, N sao cho
<i>AM</i>2+<i>AN</i>2 đạt giá trị nhỏ nhất, với <i>A</i>( 1;1)- .
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: </i> <i>x</i> <i>mx m</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>mx</i>2 <i>mx m</i>
1
1
1 2 1 0 (2)
ỡ ạ
= <sub>- - ớ</sub>
- <sub>ợ</sub> - + + =
<i>d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt Û (2) có 2 nghiệm phân biệt khác 1 Û</i> <i>m</i><0<i>. </i>
<i>Gọi I là trung điểm của MN Þ</i> <i>I</i>(1; 1)- <i> cốđịnh. </i>
<i>Ta có: AM</i>2 <i>AN</i>2 2<i>AI</i>2 <i>MN</i>2
2
+ = + <i>. Do đó AM</i>2+<i>AN</i>2<i>nhỏ nhất Û MN nhỏ nhất </i>
<i>MN</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 2 2
2 1 4
( ) (1 ) 4 8
= - + = - - ³ <i>. Dấu "=" xảy ra Û</i> <i>m</i>= -1<i>. </i>
<i>Vậy: </i>min(<i>AM</i>2+<i>AN</i>2) 20= <i> khi m</i>= -1<i>. </i>
<b>Câu 46.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng <i>d</i>: <i>y x m</i>= + cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B sao cho DOAB
vuông tại O.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: x</i>2+(<i>m</i>-3)<i>x</i>+ - =1 <i>m</i> 0, <i>x</i>¹1<i> </i> <i>(*) </i>
<i>(*) có D</i>=<i>m</i>2-2<i>m</i>+ > " Ỵ5 0, <i>m R và (*) khơng có nghiệm x = 1. </i>
<i>Þ (*) ln có 2 nghiệm phân biệt là x x<sub>A</sub></i>, <i><sub>B</sub>. Theo định lí Viét: </i> <i>A</i> <i>B</i>
<i>A B</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x x</i>. 13<i>m</i>
ì + =
-í <sub>= </sub>
-ỵ
<i>Khi đó: A x x</i>
<i>OAB</i>
<i>D</i> <i> vng tại O thì OA OBuuur uuur</i>. = Û0 <i>x x<sub>A B</sub></i>+
<i> </i>Û2<i>x x<sub>A B</sub></i>+<i>m x</i>
<i>Vậy: m = –2. </i>
<b>Câu 47.</b> Cho hàm số <i>y f x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
( )
1
+
= =
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i> sao cho đường thẳng (<i>d</i>): <i>y x m</i>= + cắt (C) tại 2 điểm phân biệt M,
N sao cho diện tích tam giác IMN bằng 4 (I là tâm đối xứng của (C)).
<i>· Tâm đối xứng của (C) là I(1; 2). Xét phương trình hồnh độ giao điểm của (d) và (C): </i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i><sub>x m</sub></i>
<i>x</i> <i><sub>f x</sub></i> <i><sub>x</sub></i>2 <i><sub>m</sub></i> <i><sub>x m</sub></i>
1
2 1
1 <sub>( )</sub> <sub>(</sub> <sub>3)</sub> <sub>1 0</sub>
ỡ ạ
+ ù
= + ớ
- <sub>ùợ</sub> = + - - - =
<i>d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt M, N </i>Û <i>f x</i>( ) 0= <i> có hai nghiệm phân biệt x x<sub>M</sub></i>, <i><sub>N</sub> khác 1 </i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>f</i>
2 <sub>2</sub> <sub>13 0</sub>
(1) 3 0
<i>D</i>
ìï = - + >
Û í
= - ¹
<i>M</i> <i>N</i> <i>M N</i>
<i>MN</i>= 2 (<sub>ë</sub>é <i>x</i> +<i>x</i> )2-4<i>x x</i> <sub>û</sub>ù = 2(<i>m</i>2-2<i>m</i>+13)<i>; d d I d</i>( , ) <i>m</i> 1
2
-= =
<i>IMN</i>
<i>S</i> 4 1<i>MN d</i>. 4 <i>m</i> 1 . <i>m</i>2 2<i>m</i> 13 8
2
= Û = Û - - + = <i>Û</i> <i>m</i>=3;<i>m</i>= -1<i>. </i>
<b>Câu 48.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x m</i>
<i>x</i> 2
- +
=
+ có đồ thị là (C<i>m</i>) (<i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i> đểđường thẳng <i>d x</i>: 2 +2<i>y</i>- =1 0 cắt (C<i>m</i>) tại hai điểm A và B sao
cho tam giác OAB có diện tích bằng 1 (O là gốc tọa độ).
<i>· PT hoành độ giao điểm của d và (Cm): </i> <i>x m</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i>
<i>x</i> 2
1 <sub>2</sub> <sub>2 0 (1),</sub> <sub>2</sub>
2 2
- + <sub>= - Û</sub> <sub>- +</sub> <sub>- =</sub> <sub>¹ </sub>
-+
<i>d cắt (Cm) tại 2 điểm A, B Û (1) có 2 nghiệm phân biệt khác –2 Û</i> 2 <i>m</i> 9
8
- ¹ < <i> (*) </i>
<i>Khi đó các giao điểm là: A x</i><sub>1</sub>;1 <i>x</i><sub>1</sub> ,<i>B x</i><sub>2</sub>;1 <i>x</i><sub>2</sub>
2 2
ổ ử ổ ử
-
-ỗ ữ ỗ ữ
ố ứ ố ø<i>. AB</i>= 2(9 8 )- <i>m</i>
<i>OAB</i>
<i>S</i> 1<i>AB d O d</i>. ( , ) 1 2(9 8 ).<i>m</i> 1 1 9 8<i>m</i> 1 <i>m</i> 7
2 2 <sub>2 2</sub> 4 8
= = - = - = Û = - <i> (thảo (*)). </i>
<b>Câu 49.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
- có đồ thị là (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm các giá trị <i>m</i> đểđường thẳng <i>y</i>= - +3<i>x m</i> cắt (C) tại A và B sao cho trọng tâm của
tam giác OAB thuộc đường thẳng <i>d x</i>: -2<i>y</i>- =2 0 (O là gốc tọa độ).
<i>· PT hoành độ giao điểm: </i> <i>x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
2 1 <sub>3</sub>
1
+
= - +
- <i>x</i> <i>m x m</i>
2
3 (1 ) 1 0
Û - + + + = <i> (1), </i>(<i>x</i>¹1)<i> </i>
<i>d cắt (C) tại A và B Û (1) có 2 nghiệm phân biệt khác 1 </i><sub>Û ê < -</sub>é ><i>m<sub>m</sub></i> 11<sub>1</sub>
ë <i> (*) </i>
<i>Gọi I là trung điểm của AB </i> <i>x<sub>I</sub></i> <i>x</i>1 <i>x</i>2 1 <i>m</i><sub>,</sub><i>y<sub>I</sub></i> <sub>3</sub><i>x<sub>I</sub></i> <i>m</i> <i>m</i> 1
2 6 2
+ +
-Þ = = = - + =
<i>Gọi G là trọng tâm tam giác OAB </i> <i>OG</i> 2<i>OI</i> <i>G</i> 1 <i>m m</i>; 1
3 9 3
ỉ + - ư
Þ = <sub>ị ỗ</sub> <sub>ữ</sub>
ố ứ
<i>uuur</i> <i>uur</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>G d</i> 1 2. 1 2 0 <i>m</i> 11
9 3 5
ỉ ư
+
-Ỵ Û - <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> = =
-ố ứ <i> (tho (*)). Vậy m</i>
11
5
= - <i>. </i>
<b>Câu 50.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
2
+
=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i>đểđường thẳng <i>d y</i>: = - + +<i>x m</i> 1 cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B sao cho <i>·AOB</i>
nhọn.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và d: x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
3 <sub>1</sub>
2
+ <sub>= - + +</sub>
- <i> </i>
<i>Û</i> <i>x</i>2-(<i>m</i>+2)<i>x</i>+2<i>m</i>+ =5 0 (<i>x</i>¹2)<i> (1) </i>
<i>(1) có 2 nghiệm phân biệt Û</i> <i><sub>x</sub></i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2
2
0 4 16 0
2 <sub>2</sub> <sub>2(</sub> <sub>2) 2</sub> <sub>5 0</sub>
<i>D</i> ìï
ì > <sub>Û</sub> - + > <sub>Û "</sub>
í <sub>¹</sub> í
- + + + ¹
<i>Gọi A x</i>( ;<sub>1</sub> - + +<i>x</i><sub>1</sub> <i>m</i> 1), ( ;<i>B x</i><sub>2</sub> - + +<i>x</i><sub>2</sub> <i>m</i> 1)<i> là các giao điểm của (C) và d. </i>
<i>Ta có: ·AOB nhọn Û</i> <i>AB</i>2<<i>OA</i>2+<i>OB</i>2 <i>Û</i> 2(<i>x</i><sub>2</sub>-<i>x</i><sub>1</sub>)2 < - + +( <i>x</i><sub>1</sub> <i>m</i> 1)2+ - + +( <i>x</i><sub>2</sub> <i>m</i> 1)2
<i>Û</i> -2<i>x x</i><sub>1 2</sub>+(<i>m</i>+1)(<i>x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub>) (- <i>m</i>+1)2 <0 <i><sub>Û</sub></i> <i>m</i>> -3<i>. </i>
<b>Câu 51.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3 2
2
+
=
+ (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Đường thẳng <i>y x</i>= cắt (C) tại hai điểm A, B. Tìm <i>m</i>đểđường thẳng <i>d y x m</i>: = + cắt (C)
tại hai điểm C, D sao cho ABCD là hình bình hành.
<i>· Hồnh độ các điểm A, B là các nghiệm của PT: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x<sub>x</sub></i>
<i>x</i>
3 2 1
2
2
+ é =
-= Û ê -=
+ ë
<i>Þ</i> <i>A</i>( 1; 1), (2;2)- - <i>B</i> Þ<i>AB</i>=3 2 <i>Þ</i> <i>CD</i>=3 2<i>. </i>
<i>PT hoành độ giao điểm của (C) và d: </i> <i>x</i> <i>x m</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i> 2
3 2 <sub>(</sub> <sub>1)</sub> <sub>2</sub> <sub>2 0</sub>
2
+ <sub>= + Û</sub> <sub>+</sub> <sub>-</sub> <sub>+</sub> <sub>- =</sub>
+ <i>(*) </i>
<i>d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt Û</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>x</i>
2 <sub>10</sub> <sub>9 0</sub>
2
<i>D</i>
ì = - + >
ớ ạ
-ợ <i></i>
<i>m</i>
<i>m</i>
0 1
9
ộ ạ <
ờ >
ở <i>. </i>
<i>Khi đó các giao điểm là C c c m D b b m</i>( ; + ), ( ; + )<i> với a, b là các nghiệm của PT (*) </i>
<i>CD</i>=3 2Û 2(<i>c d</i>- )2 =3 2 <i>Û</i> <i>m</i>2-10<i>m</i><sub>= Û ê =</sub>0 é =<i><sub>m</sub>m</i> <sub>10</sub>0 (<i>loại</i>)
ë
<i>Vậy: m</i>=10<i>. </i>
<b>Câu 52.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
2
+
=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i> để đường thẳng <i>d y</i>: =2<i>x</i>+3<i>m</i> cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B sao cho
<i>OA OBuuur uuur</i>. = -4 với O là gốc toạđộ.
<i>· PT hoành độ giao điểm của (C) và (d):</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i> 23 2 3
+
= +
+
<i>Û</i> 2<i>x</i>2+3(1+<i>m x</i>) +6<i>m</i>- =3 0 (1) (<i>x</i>¹2)
<i>d cắt (C) tại 2 điểm phân biệt Û (1) có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>, <i> khác –2 </i>
<i>Û</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2
9 30 33 0
8 6(1 ) 6 3 0
<i>D</i>
ì = - + <sub>> Û "</sub>
í - + + - ¹
ỵ
<i>Khi đó: A x x</i>( ;2<sub>1</sub> <sub>1</sub>+3 ), ( ;2<i>m B x</i><sub>2</sub> <i>x</i><sub>2</sub>+3 )<i>m</i> <i>. OA OB</i>. 4 12<i>m</i> 15 4
2
-= - Û =
<i>-uuur -uuur</i>
<i>Û</i> <i>m</i> 7
12
= <i>. </i>
<b>Câu 53.</b> Cho hàm số: <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
2
+
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Chứng minh rằng với mọi giá trị<i>m</i> thì trên (C) ln có cặp điểm A, B nằm về hai nhánh
của (C) và thỏa <i>A</i> <i>A</i>
<i>B</i> <i>B</i>
<i>x</i> <i>y</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>y</i> <i>m</i>
0
0
ì - + =
í <sub>-</sub> <sub>+ =</sub>
ỵ .
<i>· Ta có: </i> <i>A</i> <i>A</i> <i>A</i> <i>A</i>
<i>B</i> <i>B</i> <i>B</i> <i>B</i>
<i>x</i> <i>y</i> <i>m</i> <i>y</i> <i>x</i> <i>m</i> <i><sub>A B</sub></i> <i><sub>d y x m</sub></i>
<i>x</i> <i>y</i> <i>m</i> <i>y</i> <i>x</i> <i>m</i>
0 <sub>,</sub> <sub>( ) :</sub>
0
ỡ - + = <sub></sub>ỡ = + <sub>ị</sub> <sub>ẻ</sub> <sub>= +</sub>
í <sub>-</sub> <sub>+ =</sub> í <sub>=</sub> <sub>+</sub>
ỵ ỵ
<i>x</i>
<i>x m</i> <i>f x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>m</i> <i> x</i>
<i>x</i> 2
2 <sub>( )</sub> <sub>(</sub> <sub>3)</sub> <sub>(2</sub> <sub>2) 0 (</sub> <sub>2)</sub>
2
+
+ = Û = + - - + = ¹
- <i> (*). </i>
<i>(*) có D</i>=<i>m</i>2+2<i>m</i>+17 0,> "<i>m</i> <i>Þ (d) ln cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B. </i>
<i>Và </i>1. (2)<i>f</i> = - < Þ4 0 <i>x<sub>A</sub></i>< <2 <i>x<sub>B</sub> hoặc x<sub>B</sub></i>< <2 <i>x<sub>A</sub> (đpcm). </i>
<b>Câu 54.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
+
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi <i>d</i> là đường thẳng đi qua điểm A(1; 0) và có hệ số góc <i>k</i>. Tìm <i>k</i> để <i>d</i> cắt (C) tại hai
điểm phân biệt M, N thuộc hai nhánh khác nhau của (C) sao cho <i>AM</i>=2<i>AN</i>.
<i>· PT đường thẳng d: y k x</i>= ( -1)<i>. PT hoành độ giao điểm của (C) và d: </i>
<i>x</i> <i><sub>k x</sub></i>
<i>x</i>
2 <sub>(</sub> <sub>1)</sub>
1
+
=
-- <i>Û</i> <i>kx</i>2-(2<i>k</i>+1)<i>x</i>- =2 0 (<i>x</i>¹1)<i> (1) </i>
<i>Đặt t x</i>= - Û = +1 <i>x t</i> 1<i>. Khi đó (1) trở thành kt</i>2- - =<i>t</i> 3 0<i> (2) </i>
<i>d cắt (C) tại hai điểm phân biệt M, N thuộc hai nhánh khác nhau Û (1) có 2 nghiệm x x</i><sub>1 2</sub>, <i> </i>
<i>thoả</i> <i>x</i><sub>1</sub>< <1 <i>x</i><sub>2</sub> <i><sub>Û</sub> (2) có 2 nghiệm t t</i><sub>1 2</sub>, <i> thoả</i> <i>t</i><sub>1</sub>< <0 <i>t</i><sub>2</sub> <i><sub>Û</sub></i> -3<i>k</i>< Û >0 <i>k</i> 0<i> (*). </i>
<i>Vì A ln nằm trong đoạn MN và AM</i> =2<i>ANnên uuurAM</i>= -2<i>AN</i> <i>Þ</i> <i>x</i><sub>1</sub>+2<i>x</i><sub>2</sub>=3<i> (3) </i>
<i>Áp dụng định lí Viet cho (1) ta có: x</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>x x</i> <i>k</i>
<i>k</i> <i>k</i>
1+ 2 =2 +1(4), 1 2= -2 (5)<i>. </i>
<i>Từ (3), (4) Þ</i> <i>x</i> <i>k</i> <i>x</i> <i>k</i>
<i>k</i> <i>k</i>
1= +2; 2= -1<i>. Thay vào (5) ta được: k</i>=2<sub>3</sub><i> (thoả (*)). </i>
<b>Câu 55.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x m</i>
<i>mx</i>
2
1
-=
+ (<i>m</i> là tham số) (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Chứng minh rằng với mọi <i>m</i>¹ 0, đồ thị của hàm số (1) cắt đường thẳng <i>d y</i>: =2<i>x</i>-2<i>m</i> tại
hai điểm phân biệt A, B thuộc một đường (H) cố định. Đường thẳng <i>d</i> cắt các trục O<i>x</i>, O<i>y</i>
lần lượt tại các điểm M, N. Tìm <i>m</i>để <i>S<sub>D</sub><sub>OAB</sub></i>=3<i>S<sub>D</sub><sub>OMN</sub></i>.
<i>· PT hồnh độ giao điểm của (C) và (d):</i> <i>x m</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>mx</i>
2 <sub>2</sub> <sub>2</sub>
1
-=
-+
Û <i>mx</i> <i>m x m</i> <i>x</i>
<i>m</i>
2 2 1
2 -2 - =0 (2), ¹ - Û <i>f x</i> <i>x</i> <i>mx</i> <i>x</i>
<i>m</i>
2 1
( ) 2= -2 - =1 0 (*), ¹
<i>-Xét PT (*) có </i> <i>m</i>
<i>f</i>
<i>m</i> <i><sub>m</sub></i>
2
2
2 0
1 <sub>2 1 0</sub>
<i>D</i>
ì ¢ = + >
ï
ỉ ư
í <sub>-</sub> <sub>=</sub> <sub>+ ạ</sub>
ỗ ữ
ù ố ứ
ợ
<i></i> "<i>mị d luụn ct (C) ti 2 điểm phân biệt A, B. </i>
<i>Ta có: </i>
<i>A</i> <i>B</i>
<i>A B</i>
<i>A</i> <i>A</i>
<i>B</i> <i>B</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x x</i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>m</i>
1
.
2
2 2
2 2
ỡ + =
ù
ù =
-ớ
ù =
-ù <sub>=</sub> <sub></sub>
-ợ
<i>ị</i> <i>A</i> <i>A</i>
<i>B</i>
<i>B</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
1
1
ỡ
=
ùù
ớ
ù <sub>=</sub>
ùợ
<i>ị A, B nm trờn ng (H): y</i>
<i>x</i>
1
= <i> cốđịnh. </i>
<i>m</i>
<i>h d O d</i>( , ) 2 2 <i>m</i>
5 5
-= = = <i>, AB</i>= 5. <i>m</i>2+2<i>, M m</i>( ;0), (0; 2 )<i>N</i> - <i>m</i>
<i>Þ</i> <i>S<sub>OAB</sub></i> 1 .<i>h AB m m</i>2 2
2
= = + <i>, S<sub>OMN</sub></i> 1<i>OM ON m</i>. 2
2
= = <i>; S<sub>OAB</sub></i>=3<i>S<sub>OMN</sub></i> <i>Û</i> <i>m</i> 1
<b>KSHS 04: TIẾP TUYẾN </b>
<b>A. Kiến thức cơ bản </b>
· Ý nghĩa hình học của đạo hàm: Đạo hàm của hàm số <i>y f x</i>= ( ) tại điểm <i>x</i><sub>0</sub> là hệ số góc của
tiếp tuyến với đồ thị (C) của hàm số tại điểm <i>M x f x</i><sub>0</sub>
Khi đó phương trình tiếp tuyến của (C) tại điểm <i>M x f x</i><sub>0</sub>
· Điều kiện cần và đủ để hai đường (C1): <i>y f x</i>= ( ) và (C2): <i>y g x</i>= ( ) tiếp xúc nhau là hệ
phương trình sau có nghiệm:
ìí<i><sub>f x</sub>f x</i><sub>'( )</sub>( )=<sub>=</sub><i>g x<sub>g x</sub></i>( )<sub>'( )</sub>
ỵ (*)
Nghiệm của hệ (*) là hồnh độ của tiếp điểm của hai đường đó.
· Nếu (<i>C</i><sub>1</sub>):<i>y px q</i>= + và (C2): <i>y ax</i>= 2+<i>bx c</i>+ thì
(C1) và (C2) tiếp xúc nhau Û phương trình <i>ax</i>2+<i>bx c px q</i>+ = + có nghiệm kép.
<b>B. Một số dạng câu hỏi thường gặp </b>
<b>1. Viết phương trình tiếp tuyến D của (C): </b><i>y f x</i>= ( )<b> tại điểm </b><i>M x y</i>( ; ) ( )<sub>0 0</sub> Ỵ <i>C</i> <b>: </b>
· Nếu cho <i>x</i><sub>0</sub> thì tìm <i>y</i><sub>0</sub> = <i>f x</i>( )<sub>0</sub> .
Nếu cho <i>y</i><sub>0</sub> thì tìm <i>x</i><sub>0</sub> là nghiệm của phương trình <i>f x</i>( )=<i>y</i><sub>0</sub>.
· Tính <i>y</i>¢= <i>f x</i>¢( ) . Suy ra <i>y x</i>¢( )<sub>0</sub> = <i>f x</i>¢( )<sub>0</sub> .
· Phương trình tiếp tuyến D là: <i>y y</i>– <sub>0</sub> =<i> f x</i>¢( ).( – )<sub>0</sub> <i>x x</i><sub>0</sub> .
<b>2. Viết phương trình tiếp tuyến D của (C): </b><i>y f x</i>= ( )<b>, biết D có hệ số góc </b><i><b>k</b></i><b> cho trước. </b>
<b>Cách 1</b>: Tìm toạđộ tiếp điểm.
· Gọi <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> là tiếp điểm. Tính <i>f x</i>Â( )<sub>0</sub> .
ÃD cú h s gúc <i>k</i>ị <i>f x</i>¢( )<sub>0</sub> =<i>k</i> (1)
· Giải phương trình (1), tìm được <i>x</i><sub>0</sub> và tính <i>y</i><sub>0</sub>= <i>f x</i>( )<sub>0</sub> . Từđó viết phương trình của D.
<b> Cách 2:</b> Dùng điều kiện tiếp xúc.
· Phương trình đường thẳng D có dạng: <i>y kx m</i>= + .
·D tiếp xúc với (C) khi và chỉ khi hệ phương trình sau có nghiệm:
ìí<i>f x<sub>f x</sub></i>( )<sub>'( )</sub>=<sub>=</sub><i>kx m<sub>k</sub></i> +
ỵ (*)
· Giải hệ (*), tìm được <i>m</i>. Từđó viết phương trình của D.
<b>Chú ý:</b> Hệ số góc <i>k</i> của tiếp tuyến D có thểđược cho gián tiếp như sau:
+ D tạo với trục hồnh một góc a thì <i>k</i> =tan<i>a</i>.
+ D song song với đường thẳng <i>d</i>: <i>y ax b</i>= + thì <i>k a</i>=
+ D vng góc với đường thẳng <i>d y ax b a</i>: = + ( ¹0) thì <i>k</i>
<i>a</i>
1
=
+ D tạo với đường thẳng <i>d y ax b</i>: = + một góc a thì <i>k a</i>
<i>ka</i> tan
1 <i>a</i>
-=
+
<b>3. Viết phương trình tiếp tuyến D của (C): </b><i>y f x</i>= ( )<b>, biết Dđi qua điểm </b><i>A x y</i>( ; )<i><sub>A</sub></i> <i><sub>A</sub></i> <b>. </b>
<b> Cách 1:</b> Tìm toạđộ tiếp điểm.
· Gọi <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> là tiếp điểm. Khi đó: <i>y</i><sub>0</sub> = <i>f x y x</i>( ), ( )<sub>0</sub> ¢ <sub>0</sub> = <i>f x</i>¢( )<sub>0</sub> .
· Phương trình tiếp tuyến D tại M: <i>y y</i>– <sub>0</sub> =<i> f x</i>¢( ).( – )<sub>0</sub> <i>x x</i><sub>0</sub>
·Dđi qua <i>A x y</i>( ; )<i><sub>A</sub></i> <i><sub>A</sub></i> nên: <i>y<sub>A</sub></i>–<i>y</i><sub>0</sub> =<i> f x</i>¢( ).(<sub>0</sub> <i>x<sub>A</sub></i>– )<i>x</i><sub>0</sub> (2)
<b>Cách 2:</b> Dùng điều kiện tiếp xúc.
· Phương trình đường thẳng Dđi qua <i>A x y</i>( ; )<i><sub>A</sub></i> <i><sub>A</sub></i> và có hệ số góc k: <i>y y</i>– <i><sub>A</sub></i> =<i>k x x</i>( – )<i><sub>A</sub></i>
·D tiếp xúc với (C) khi và chỉ khi hệ phương trình sau có nghiệm:
<i>f x</i> <i>k x xA</i> <i>yA</i>
<i>f x</i>( )'( ) <i>k</i>( )
ì = - +
í <sub>=</sub>
ỵ (*)
· Giải hệ (*), tìm được <i>x</i> (suy ra k). Từđó viết phương trình tiếp tuyến D.
<b>4. Viết phương trình tiếp tuyến D của (C): </b><i>y f x</i>= ( )<b>, biết D tạo với trục O</b><i><b>x</b></i><b> một góc a.</b>
· Gọi <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> là tiếp điểm. Tiếp tuyến có hệ số góc <i>k f x</i>= ¢( )<sub>0</sub> .
· D tạo với trục O<i>x</i> một góc a Û <i>f x</i>¢( ) tan<sub>0</sub> = <i>a</i> . Giải phương trình tìm được <i>x</i><sub>0</sub>.
· Phương trình tiếp tuyến D tại M: <i>y y</i>– <sub>0</sub> =<i> f x</i>¢( ).( – )<sub>0</sub> <i>x x</i><sub>0</sub>
<b>5. Viết phương trình tiếp tuyến D của (C): </b> <i>y f x</i>= ( )<b>, biết D tạo với đường thẳng </b><i><b>d</b></i><b>: </b>
<i>y ax b</i>= + <b> một góc a.</b>
· Gọi <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> là tiếp điểm. Tiếp tuyến có hệ số góc <i>k f x</i>= ¢( )<sub>0</sub> .
· D tạo với <i>d</i> một góc a Û <i>k a</i>
<i>ka</i> tan
1 <i>a</i>
-=
+ . Giải phương trình tìm được <i>x</i>0.
· Phương trình tiếp tuyến D tại M: <i>y y</i>– <sub>0</sub> =<i> f x</i>¢( ).( – )<sub>0</sub> <i>x x</i><sub>0</sub>
<b>6. Viết phương trình tiếp tuyến D của (C): </b><i>y f x</i>= ( )<b>, biết D cắt hai trục toạđộ tại A và B </b>
<b>sao cho tam giác OAB vng cân hoặc có diện tích </b><i><b>S</b></i><b> cho trước.</b>
· Gọi <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> là tiếp điểm. Tiếp tuyến có hệ số góc <i>k f x</i>= ¢( )<sub>0</sub> .
· DOAB vuông cân Û D tạo với O<i>x</i> một góc 450 và O Ï D.(a)
· <i>S<sub>D</sub><sub>OAB</sub></i> = Û<i>S</i> <i>OA OB</i>. =2<i>S</i>. (b)
· Giải (a) hoặc (b) tìm được <i>x</i><sub>0</sub>. Từđó viết phương trình tiếp tuyến D.
<b>8. Lập phương trình tiếp tuyến chung của hai đồ thị</b> ( ) :<i>C</i><sub>1</sub> <i>y f x C</i>= ( ), ( ) :<sub>2</sub> <i>y g x</i>= ( )<b> . </b>
<b> a) </b>Gọi D: <i>y ax b</i>= + là tiếp tuyến chung của (C1) và (C2).
<i>u</i> là hoành độ tiếp điểm của D và (C1), <i>v</i> là hoành độ tiếp điểm của D và (C2).
·D tiếp xúc với (C1) và <b>(</b>C2) khi và chỉ khi hệ sau có nghiệm:
<i>f u</i> <i>au b</i>
<i>f u</i> <i>a</i>
<i>g v</i> <i>av b</i>
<i>g v</i> <i>a</i>
( ) (1)
'( ) (2)
( ) (3)
'( ) (4)
ì = +
ùù =
ớ <sub>=</sub> <sub>+</sub>
ù
=
ùợ
à T (2) v (4) ị <i>f u</i>Â( )=<i>g v</i>Â( )ị<i>u h v</i>= ( ) (5)
· Thế<i>a</i> từ (2) vào (1) Þ <i>b k u</i>= ( ) (6)
· Thế (2), (5), (6) vào (3) Þ<i>v</i>Þ<i>a</i>Þ<i>u</i>Þ<i>b</i>. Từđó viết phương trình của D.
<b> b)</b> Nếu (C1) và (C2) tiếp xúc nhau tại điểm có hồnh độ <i>x</i><sub>0</sub> thì một tiếp tuyến chung
của (C1) và (C2) cũng là tiếp tuyến của (C1) (và (C2)) tại điểm đó.
<b>9. Tìm những điểm trên đồ thị (C): </b><i>y f x</i>= ( )<b> sao cho tại đó tiếp tuyến của (C) song song </b>
<b>hoặc vng góc với một đường thẳng d cho trước. </b>
· Gọi <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> Î (C). D là tiếp tuyến của (C) tại M. Tính <i>f x</i>¢( )<sub>0</sub> .
· Vì D // d nên <i>f x</i>¢( )<sub>0</sub> =<i>k<sub>d</sub></i> (1)
hoặc D^ d nên
<i>d</i>
<i>f x</i>
<i>k</i>
0 1
( )
¢ = - (2)
· Giải phương trình (1) hoặc (2) tìm được <i>x</i><sub>0</sub>. Từđó tìm được <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> Ỵ (C).
Giả sử <i>d ax by c</i>: + + =0 . <i>M x y</i>( <i><sub>M</sub></i>; <i><sub>M</sub></i>)Ỵ<i>d</i> .
· Phương trình đường thẳng D qua M có hệ số góc <i>k</i>: <i>y k x x</i>= ( – <i><sub>M</sub></i>)+<i>y<sub>M</sub></i>
·D tiếp xúc với (C) khi hệ sau có nghiệm:
<i>f x</i> <i>k x xM</i> <i>yM</i>
<i>f x</i> <i>k</i>
( ) ( ) (1)
'( ) (2)
ì = - +
í <sub>=</sub>
ỵ
· Thế<i>k</i> từ (2) vào (1) ta được: <i>f</i>( )<i>x</i> =( –<i>x x<sub>M</sub></i>). (<i>f x</i>¢ <i><sub>M</sub></i>)+<i>y<sub>M</sub></i> (3)
· Số tiếp tuyến của (C) vẽ từ M = Số nghiệm <i>x</i> của (3)
<b>11. Tìm những điểm mà từđó có thể vẽđược 2 tiếp tuyến với đồ thị (C): </b><i>y f x</i>= ( )<b> và 2 </b>
<b>tiếp tuyến đó vng góc với nhau.</b>
Gọi <i>M x y</i>( <i><sub>M</sub></i>; <i><sub>M</sub></i>).
· Phương trình đường thẳng D qua M có hệ số góc <i>k</i>: <i>y k x x</i>= ( – <i><sub>M</sub></i>)+<i>y<sub>M</sub></i>
·D tiếp xúc với (C) khi hệ sau có nghiệm:
<i>f x</i> <i>k x xM</i> <i>yM</i>
<i>f x</i>( )'( ) <i>k</i>( ) (1) (2)
ì = - +
í <sub>=</sub>
ỵ
· Thế<i>k</i> từ (2) vào (1) ta được: <i>f</i>( )<i>x</i> =( –<i>x x<sub>M</sub></i>). (<i>f x</i>¢ <i><sub>M</sub></i>)+<i>y<sub>M</sub></i> (3)
· Qua M vẽđược 2 tiếp tuyến với (C) Û (3) có 2 nghiệm phân biệt <i>x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub>.
· Hai tiếp tuyến đó vng góc với nhau Û <i>f x f x</i>¢( ). ( ) –1<sub>1</sub> ¢ <sub>2</sub> =
Từđó tìm được M.
<b>Chú ý:</b> Qua M vẽ được 2 tiếp tuyến với (C) sao cho 2 tiếp điểm nằm về hai phía với trục
hồnh thì <i><sub>f x f x</sub>có nghiệm phân biệt</i>
1 2
(3) 2
( ). ( ) 0
ì
í <sub><</sub>
<b>Dạng 1: Tiếp tuyến của đồ thị hàm số bậc ba </b><i>y ax</i>= 3+<i>bx</i>2+<i>cx d</i>+ <b> </b>
<b>Câu 1. </b> Cho hàm số <i>y</i>=2<i>x</i>3-3<i>x</i>2+1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên (C) những điểm M sao cho tiếp tuyến của (C) tại M cắt trục tung tại điểm có
tung độ bằng 8.
<i>· Giả sử</i> <i>M x y</i>( ; ) ( )<sub>0 0</sub> Ỵ <i>C</i> <i> ị y</i><sub>0</sub>=2<i>x</i><sub>0</sub>3-3<i>x</i><sub>0</sub>2+1<i>. Ta cú: y</i>Â =3<i>x</i>2-6<i>x. </i>
<i>PTTT D tại M: y</i>=(6<i>x</i>2<sub>0</sub>-6 )(<i>x x x</i><sub>0</sub> - <sub>0</sub>) 2+ <i>x</i><sub>0</sub>3-3<i>x</i><sub>0</sub>2+1<i>. </i>
<i>D đi qua P</i>(0;8)<i>Û </i>8= -4<i>x</i>3<sub>0</sub>+3<i>x</i><sub>0</sub>2+1<i> Û x</i><sub>0</sub> = -1<i>. Vậy M</i>( 1; 4)- - <i>. </i>
<b>Câu 2. </b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+1 có đồ thị (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm hai điểm A, B thuộc đồ thị (C) sao cho tiếp tuyến của (C) tại A và B song song với
nhau và độ dài đoạn AB = 4 2.
<i>· Giả sử</i> <i>A a a</i>( ; 3-3<i>a</i>2+1), ( ;<i>B b b</i>3-3<i>b</i>2+1)<i> thuộc (C), với a b</i>¹ <i>. </i>
<i>Vì tiếp tuyến của (C) tại A và B song song với nhau nên: </i>
<i>y a</i>¢( )=<i>y b</i>¢( ) <i>Û</i> 3<i>a</i>2-6<i>a</i>=3<i>b</i>2-6<i>b</i>Û<i>a</i>2-<i>b</i>2-2(<i>a b</i>- ) 0= Û(<i>a b a b</i>- )( + - =2) 0
<i>Û</i> <i>a b</i>+ - = Û = -2 0 <i>b</i> 2 <i>a. Vì a b</i>¹ <i> nên a</i>¹ - Û ¹2 <i>a</i> <i>a</i> 1
<i>Ta có: AB</i>= (<i>b a</i>- )2+(<i>b</i>3-3<i>b</i>2+ -1 <i>a</i>3+3<i>a</i>2-1)2= (<i>b a</i>- )2+(<i>b</i>3-<i>a</i>3-3(<i>b</i>2-<i>a</i>2 2))
<i>b a</i>2 <i>b a</i>3 <i>ab b a</i> <i>b a b a</i> 2
( ) é( ) 3 ( ) 3( )( )ù
= - +<sub>ë</sub> - + - - - + <sub>û</sub>
<i>b a</i>2 <i>b a</i> 2 <i>b a</i>2 <i>ab</i> 2
( ) ( ) (é ) 3 3.2ù
= - + - <sub>ë</sub> - + - <sub>û</sub>
<i>b a</i>2 <i>b a</i> 2 <i>b a</i> 2 <i>ab</i> 2
( ) ( ) (é ) 6ù
= - + - <sub>ë</sub> + - - <sub>û</sub> = (<i>b a</i>- )2+ -(<i>b a</i>) ( 22 - -<i>ab</i>)2
<i>2</i>
<i>AB</i> =(<i>b a</i>- ) 1 ( 22<sub>ë</sub>é + - -<i>ab</i>)2<sub>û</sub>ù= -(2 2 ) 1 (<i>a</i> 2<sub>ë</sub>é + <i>a</i>2-2<i>a</i>-2)2ù<sub>û</sub>
<i>a</i> 2 <i>a</i> 2 2 <i>a</i> 2 <i>a</i> 4 <i>a</i> 2
4( 1) 1 (é é 1) 3ù ù 4( 1) (é 1) 6( 1) 10ù
= - êë +ë - - û úû= - ë - - - + û
<i>a</i> 6 <i>a</i> 4 <i>a</i> 2
4( 1) 24( 1) 40( 1)
= - - - +
<i>-Mà AB</i>=4 2 <i> nên </i>4(<i>a</i>-1)6-24(<i>a</i>-1)4+40(<i>a</i>-1)2=32
<i>a</i> 6 <i>a</i> 4 <i>a</i> 2
( 1) 6( 1) 10( 1) 8 0
Û - - - + - - = <i>(*) </i>
<i>Đặt t</i>=(<i>a</i>-1) ,2 <i>t</i>>0<i>. Khi đó (*) trở thành: </i>
<i>t</i>3-6<i>t</i>2+10 8 0<i>t</i>- = Û -( 4)(<i>t</i> <i>t</i>2- +2 2) 0<i>t</i> = Û =<i>t</i> 4 <i>Þ</i>(<i>a</i>-1)2 <sub>= Û ê = - Þ =</sub>4 é = Þ = -<i><sub>a</sub>a</i> 3<sub>1</sub> <i>b<sub>b</sub></i> <sub>3</sub>1
ë
<i>Vậy 2 điểm thoả mãn YCBT là: A</i>(3;1), ( 1; 3)<i>B</i> - - <i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) Với y x</i>= 3-3<i>x</i>2+2;<i>AB</i>=4 2<i>. </i> <i>ĐS: A</i>(3;2), ( 2; 2)<i>B</i> - - <i>. </i>
<b>Câu 3. </b> Cho hàm số <i>y f x</i>= ( )=<i>x</i>3+6<i>x</i>2+9<i>x</i>+3 (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm tất cả các giá trị <i>k</i>, để tồn tại 2 tiếp tuyến với (C) phân biệt và có cùng hệ số góc <i>k</i>,
đồng thời đường thẳng đi qua các tiếp điểm của hai tiếp tuyến đó cắt các trục O<i>x</i>, O<i>y</i> tương
ứng tại A và B sao cho <i>OA</i>=2011.<i>OB</i>.
<i>f x</i>¢( )<sub>0</sub> = Û<i>k</i> 3<i>x</i>2<sub>0</sub>+12<i>x</i><sub>0</sub>+ - =9 <i>k</i> 0<i> (1) </i>
<i>Để tồn tại 2 tiếp tuyến phân biệt thì phương trình (1) phải có 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>Û</i> <i>D¢ = +</i>9 3<i>k</i> > Û > -0 <i>k</i> 3<i> (2) </i>
<i>Þ Toạđộ các tiếp điểm </i>( ; )<i>x y</i><sub>0 0</sub> <i> của 2 tiếp tuyến là nghiệm của hệ: </i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>
3 2
0 0 0 0
2
0 0
6 9 3
3 12 9
ì = + + +
ï
í
+ + =
ïỵ <i>Û </i>
<i>k</i> <i>k</i>
<i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>k</i>
0 0
2
0 0
6 2 9
3 3
3 12 9
ì -
-= +
ï
í
ï <sub>+</sub> <sub>+ =</sub>
ợ
<i>. </i>
<i>ị Phng trỡnh ng thng d i qua các tếp điểm là: y</i> <i>k</i> 6<i>x</i> 2<i>k</i> 9
3 3
-
-= +
<i>Do d cắt các trục Ox, Oy tương ứng tại A và B sao cho: OA</i>=2011.<i>OB nên có thể xảy ra: </i>
<i>+ Nếu A O</i>º <i> thì B O</i>º <i>. Khi đó d đi qua O Þ</i> <i>k</i> 9
2
= <i>. </i>
<i>+ Nếu A O</i>¹ <i>thì DOAB vng tại O. Ta có: </i> <i>·OAB</i> <i>OB</i>
<i>OA</i>
tan = =2011 <i>Þ</i> <i>k</i> 6 2011
3
-= ±
<i>Þ</i> <i>k</i>=6039<i> (thoả (2)) hoặc k</i> = -6027<i> (không thoả (2)). </i>
<i>Vậy: k</i> 9 ; 6039<i>k</i>
2
= = <i>. </i>
<b>Câu 4. </b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3+ -(1 2 )<i>m x</i>2+ -(2 <i>m x m</i>) + +2 (1) (<i>m</i> là tham số).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số (1) với <i>m</i> = 2.
2) Tìm tham số<i>m</i>đểđồ thị của hàm số (1) có tiếp tuyến tạo với đường thẳng d:<i>x y</i>+ + =7 0
góc <i>a</i>, biết cos 1
26
<i>a</i> = .
<i>· Gọi k là hệ số góc của tiếp tuyến </i>Þ<i> tiếp tuyến có VTPT nr</i><sub>1</sub>=( ; 1)<i>k</i>
<i>-Đường thẳng d có VTPT nr</i><sub>2</sub>=(1;1)<i>. </i>
<i>Ta có </i> <i>n n</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i> <i>k</i>
<i>n n</i> <i><sub>k</sub></i>
1 2 2
2
1 2
. <sub>1</sub> <sub>1</sub> <sub>3</sub> <sub>2</sub>
cos 12 26 12 0
2 3
. 26 <sub>2</sub> <sub>1</sub>
<i>a</i> = Û = - Û - + = Û = Ú =
+
<i>r r</i>
<i>r r</i>
<i>YCBT thoả mãn Û ít nhất một trong hai phương trình sau có nghiệm: </i>
<i>y</i>
<i>Û</i> <i>x</i> <i>m x</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>m x</i> <i>m</i>
2
2
3
3 2(1 2 ) 2
2
2
3 2(1 2 ) 2
3
é
+ - + - =
ê
ê
<i>Û</i> /1
/
2
0
0
<i>D</i>
<i>D</i>
é <sub>³</sub>
ê
³
êë <i>Û</i>
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
2
2
8 2 1 0
4 3 0
é <sub>-</sub> <sub>- ³</sub>
ê
- - ³
êë
<i>Û</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i>
1<sub>;</sub> 1
4 2
3 ; 1
4
é
£ - ³
ê
ê
ê £ - ³
êë
<i>Û</i> <i>m</i> 1
4
£ - <i> hoặc m</i> 1
2
³
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) Với y x</i>3 3<i>mx</i> 2; :<i>d x y</i> 7 0; cos 1
<i>a</i>
= - + + + = = <i>. </i> <i>ĐS: m</i> 2
9
³ - <i>. </i>
<b>Câu 5. </b> Cho hàm số <i>y f x</i>( ) 1<i>mx</i>3 (<i>m</i> 1)<i>x</i>2 (4 3 )<i>m x</i> 1
3
= = + - + - + có đồ thị là (Cm).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Tìm các giá trị<i>m</i> sao cho trên đồ thị (Cm) tồn tại một điểm duy nhất có hồnh độ âm mà
tiếp tuyến tại đó vng góc với đường thẳng (d): <i>x</i>+2<i>y</i>- =3 0.
<i>· (d) có hệ số góc </i> 1
2
<i>f x</i>'( ) 2= Û<i>mx</i>2+2(<i>m</i>-1)<i>x</i>+ -(4 3 ) 2<i>m</i> = Û<i>mx</i>2+2(<i>m</i>-1)<i>x</i>+ -2 3<i>m</i>=0 <i>(1) </i>
<i>YCBT Û (1) có đúng một nghiệm âm. </i>
<i>+ Nếu m</i>=0<i> thì (1)</i>Û -2<i>x</i>= - Û =2 <i>x</i> 1<i> (loại) </i>
<i>+ Nếu m</i>¹0<i>thì dễ thấy phương trình (1) có 2 nghiệm là x</i> <i>hay x=</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 3
1
-=
<i>Do đĩ để (1) cĩ một nghiệm âm thì </i> <i>m</i> <i>m</i> <i>hoặc m</i>
<i>m</i>
2 3 <sub>0</sub> <sub>0</sub> 2
3
- <sub>< Û <</sub> <sub>></sub>
<i>Vậy m</i> 0<i>hay m</i> 2
3
< > <i> . </i>
<b>Câu 6. </b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>mx</i>3 (<i>m</i> 1)<i>x</i>2 (4<i>m</i> 3)<i>x</i> 1
3
= + - + - + (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Tìm các giá trị <i>m</i> sao cho trên (C<i>m</i>) tồn tại đúng hai điểm có hồnh độ dương mà tiếp
tuyến tại đó vng góc với đường thẳng <i>d x</i>: +2<i>y</i>- =3 0.
<i>· Ta có: y mx</i>¢ = 2+2(<i>m</i>-1)<i>x</i>+ -4 3<i>m; d y</i>: 1<i>x</i> 3
2 2
= - + <i>. </i>
<i>YCBT Û phương trình y</i>¢ =2<i> có đúng 2 nghiệm dương phân biệt </i>
<i>Û</i> <i>mx</i>2+2(<i>m</i>-1)<i>x</i>+ -2 3<i>m</i>=0<i> có đúng 2 nghiệm dương phân biệt </i>
<i>Û </i>
<i>m</i>
<i>S</i>
<i>P</i>
0
0
0
0
<i>D</i>
ỡ ạ
ù Â
ù >
ớ >
ù
>
ùợ
<i> </i> <i>m</i>
<i>m</i>
1
0
2
1 2
2 3
ộ
< <
ê
ê
ê < <
êë
<i>. </i> <i>Vậy m</i> 0;1 1 2;
2 2 3
ổ ử ổ ử
ẻ<sub>ỗ</sub> <sub>ữ ỗ</sub>ẩ <sub>ữ</sub>
ố ứ ố ø<i>. </i>
<b>Câu 7. </b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-<i>mx m</i>+ -1 (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số khi <i>m</i>=3.
2) Tìm <i>m</i>để tiếp tuyến của đồ thị (C<i>m</i>) tại điểm M có hồnh độ<i>x</i>= -1 cắt đường trịn (C) có
phương trình (<i>x</i>-2)2+ -(<i>y</i> 3)2 =4 theo một dây cung có độ dài nhỏ nhất.
<i>· Ta có: y</i>Â =3<i>x</i>2-<i>m ị y</i>Â - = -( 1) 3 <i>m; y</i>( 1) 2- = <i>m</i>-2<i>. (C) có tâm I</i>(2;3)<i>, R = 2. </i>
<i> PTTT d tại M</i>( 1;2- <i>m</i>-2)<i>: y</i>= -(3 <i>m x m</i>) + +1<i> Û </i>(3-<i>m x y m</i>) - + + =1 0
<i>m</i> <i>m</i>
<i>m</i>
<i>d I d</i> <i>R</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
2
2 2 2
1 (3 ) 2. (3 ) 1
4
( , ) 2
(3 ) 1 (3 ) 1 (3 ) 1
+ - - +
-= = £ = <
- + - + - +
<i> Dấu "=" xảy ra Û</i> <i>m</i>=2<i>. Dó đó d I d</i>( , ) <i>đạt lớn nhất Û</i> <i>m</i>=2
<i>Tiếp tuyến d cắt (C) tại 2 điểm A, B sao cho AB ngắn nhất Û d I d</i>( , ) <i>đạt lớn nhất Û m</i>=2
<i>Khi đó: PTTT d: y x</i>= +3<i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y x</i>3 <i>mx m</i> 1;<i>x<sub>M</sub></i> 1;( ) : (<i>C</i> <i>x</i> 2)2 (<i>y</i> 3)2 1
5
= - + - = - + - = <i>. </i> <i>ĐS: m</i> 1;<i>m</i> 5
2
= = <i>. </i>
<b>Câu 8. </b> Cho hàm số <i>y</i>=3<i>x x</i>- 3 (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên đường thẳng (d): <i>y</i>= -<i>x</i> các điểm M mà từ đó kẻđược đúng 2 tiếp tuyến phân
biệt với đồ thị (C).
<i>D là tiếp tuyến của (C) Û hệ PT sau có nghiệm: </i> <i>x x</i> <i>k x m m</i>
<i>x</i> <i>k</i>
3
2
3 ( ) (1)
3 3 (2)
ìï - = -
-í
- =
ïỵ <i> (*) </i>
<i>Thay (2) vào (1) ta được: </i>2<i>x</i>3-3<i>mx</i>2+4<i>m</i>=0<i> Û m</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
2
2
3 4
=
- <i> (**) </i>
<i>Từ M kẻđược đúng 2 tiếp tuyến với (C) Û (**) có 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>Xét hàm số</i> <i>f x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
2
2
( )
3 4
=
- <i>. Tập xác định D R</i>
2 3 2 3
\ ;
3 3
ỡ ỹ
ớ ý
=
-ợ ỵ
<i>x</i> <i>x</i>
<i>f x</i>
<i>x</i>
4 2
2 2
6 24
( )
(3 4)
-¢ =
- <i>; </i>
<i>x</i>
<i>f x</i>¢( ) 0<sub>= Û ê = ±</sub>é =<i><sub>x</sub></i> 0<sub>2</sub>
ë
<i>Dựa vào BBT, (**) có 2 nghiệm phân biệt Û</i> é = -<sub>ê =</sub><i>m<sub>m</sub></i> <sub>2</sub>2
ë <i>. Vậy: M</i>( 2;2)- <i> hoặc M</i>(2; 2)- <i>. </i>
<b>Câu 9. </b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>+2.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên đường thẳng <i>d y</i>: =4 các điểm mà từđó kẻđược đúng 2 tiếp tuyến với (C).
<i>· Gọi M m</i>( ;4)Ỵ<i>d. PT đường thẳng D qua M có dạng: y k x m</i>= ( - ) 4+
<i>D là tiếp tuyến của (C) Û hệ PT sau có nghiệm: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>k x m</i>
<i>x</i> <i>k</i>
3
2 3 2 ( ) 4 (1)
3 3 (2)
ìï - + = - +
í
- =
ïỵ <i> (*) </i>
<i>Thay (2) vào (1) ta được: </i>(<i>x</i>+1) 2<sub>ë</sub>é <i>x</i>2-(3<i>m</i>+2)<i>x</i>+3<i>m</i>+2ù<sub>û</sub>=0 (3)
<i>Û </i>é = -ê<sub>2</sub><i>x<sub>x</sub></i><sub>2</sub><sub>-</sub>1<sub>(3</sub><i><sub>m</sub></i><sub>+</sub><sub>2)</sub><i><sub>x</sub></i><sub>+</sub><sub>3</sub><i><sub>m</sub></i><sub>+ =</sub><sub>2 0</sub> <sub>(4)</sub>
ë
<i>YCBT Û (3) có đúng 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>+ TH1: (4) có 2 nghiệm phân biệt, trong đó có 1 nghiệm bằng –1 Û m</i>= -1
<i>+ TH2: (4) có nghiệm kép khác –1 Û</i> <i>m</i> 2 <i>m</i> 2
3
= - Ú =
<i>Vậy các điểm cn tỡm l: </i>( 1;4)- <i>; </i> 2 ;4
3
ổ<sub>-</sub> ử
ỗ ÷
è ø<i>; </i>(2;4)<i>. </i>
<b>Câu 10. </b>Cho hàm số <i>y x</i>= 3-2<i>x</i>2+(<i>m</i>-1)<i>x</i>+2<i>m</i> (C<i>m</i>).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i>=1.
2) Tìm <i>m</i>để từđiểm <i>M</i>(1;2) kẻđược đúng 2 tiếp tuyến với (C<i>m</i>).
<i>· PT đường thẳng D qua M có dạng: y k x</i>= ( - +1) 2<i>. D là tiếp tuyến của (Cm) Û hệ PT sau </i>
<i>có nghiệm: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>m k x</i>
<i>x</i> <i>x m</i> <i>k</i>
3 2
2 2 ( 1) 2 ( 1) 2
3 4 1
ìï - + - + = - +
ớ
- + - =
ùợ
<i>ị</i> <i>f x</i>( ) 2= <i>x</i>3-5<i>x</i>2+4<i>x</i>-3(<i>m</i>- =1) 0 <i>(*) </i>
<i>Để qua M kẻđược đúng hai tiếp tuyến đến (Cm) thì (*) có đúng 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>Ta có f x</i>( ) 6<i>x</i>2 10<i>x</i> 4 <i>f x</i>( ) 0 <i>x</i> 1;<i>x</i> 2
3
 = - + ị  = = = <i> </i>
<i>Þ Các điểm cực trị của (Cm) là: A</i>(1;4 3 ),<i>m B</i> 2 109; 3<i>m</i>
3 27
ổ ử
- <sub>ỗ</sub> - <sub>÷</sub>
è ø<i>. </i>
<i>Do đó (*) có đúng 2 nghiệm phân biệt Û</i> <i><sub>B Ox</sub>A Ox</i> <i>m</i>
4
3
109
81
é
=
ê
é Ỵ <sub>Û ê</sub>
ê Î
ë <sub>ê =</sub>
êë
<b>Câu 11. </b>Cho hàm số <i>y</i>= - +<i>x</i>3 3<i>x</i>2-2 (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên đường thẳng (<i>d</i>): <i>y</i> = 2 các điểm mà từđó kẻđược 3 tiếp tuyến phân biệt với đồ
thị (C).
<i>· Gọi M m</i>( ;2) ( )Ỵ <i>d</i> <i>. PT đường thẳng Dđi qua điểm M có dạng : y k x m</i>= ( - ) 2+
<i>D là tiếp tuyến của (C) Û hệ PT sau có nghiệm </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>k x m</i> <i> </i>
<i>x</i> <i>x k </i>
3 2
2 3 2 ( ) 2 (1)
3 6 (2)
ìï- + - = - +
í
- + =
ïỵ <i> (*). </i>
<i>Thay (2) và (1) ta được: </i>2<i>x</i>3-3(<i>m</i>+1)<i>x</i>2+6<i>mx</i>- = Û4 0 (<i>x</i>-2) 2<sub>ë</sub>é <i>x</i>2-(3<i>m</i>-1)<i>x</i>+2ù<sub>û</sub>=0
<i>Û</i> <i>x</i>
<i>f x</i> <i>x</i>2 <i>m</i> <i>x</i> <i> (3)</i>
2
( ) 2 (3 1) 2 0
é =
ê <sub>=</sub> <sub>-</sub> <sub>-</sub> <sub>+ =</sub>
ë
<i>Từ M kẻđược 3 tiếp tuyến đến đồ thị (C)</i>Û<i> hệ (*) có 3 nghiệm x phân biệt </i>
Û<i>(3) có hai nghiệm phân biệt khác 2 </i> <i><sub>f</sub></i> <i>m</i> <i> m</i>
<i>m</i>
5
0 1
3
(2) 0 <sub>2</sub>
<i>D</i> ìï
ì > < - Ú >
Û<sub>í</sub> <sub>ớ</sub>
ạ
ợ <sub>ù ạ</sub><sub>ợ</sub> <i> . </i>
<i>Vy t cỏc im M(m; 2) Ỵ (d) với </i> <i>m</i> <i> m</i>
<i>m</i>
5
1
3
2
ỡù < - >
ớ
ù ạ
ợ
<i> cú th kc 3 tiếp tuyến với (C). </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i>= - +<i>x</i>3 3<i>x</i>2-2,<i>d Ox</i>º <i>. </i> <i>ĐS: M m</i>( ;0)<i> với </i> <i>m</i>
<i>m</i>
2
2
1
3
é >
ê
¹ <
-ê
<b>Dạng 2: Tiếp tuyến của đồ thị hàm số trùng phương </b><i>y ax</i>= 4+<i>bx</i>2+<i>c</i><b> </b>
<b>Câu 12. </b>Cho hàm số <i>y f x</i>= ( )=<i>x</i>4-2<i>x</i>2.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Trên (C) lấy hai điểm phân biệt A và B có hồnh độ lần lượt là <i>a</i> và <i>b</i>. Tìm điều kiện đối
với <i>a</i> và <i>b</i>để hai tiếp tuyến của (C) tại A và B song song với nhau.
<i>· Ta có: </i> <i>f x</i>'( ) 4= <i>x</i>3-4<i>x</i>
<i>Hệ số góc tiếp tuyến của (C) tại A và B là k<sub>A</sub></i> = <i>f a</i>'( ) 4= <i>a</i>3-4 ,<i>a k<sub>B</sub></i> = <i>f b</i>'( ) 4= <i>b</i>3-4<i>b</i>
<i>Tiếp tuyến tại A, B lần lượt có phương trình là: </i>
<i>y f a x a</i>= ¢( )( - +) <i>f a</i>( )Û =<i>y f a x f a af a</i>¢( ) + ( )- ¢( )
<i>y f b x b</i>= ¢( )( - +) <i>f b</i>( )Û =<i>y f b x f b bf b</i>¢( ) + ( )- ¢( )
<i>Hai tiếp tuyến của (C) tại A và B song song hoặc trùng nhau khi và chỉ khi: </i>
<i>3</i> <i>3</i>
<i>A</i> <i>B</i>
<i>k</i> =<i>k</i> Û4<i>a</i> -4<i>a = 4b</i> -4<i>b</i>Û(<i>a b a</i>- )( 2+<i>ab b</i>+ 2- =1) 0<i> </i> <i>(1) </i>
<i>Vì A và B phân biệt nên a b</i>¹ <i>, do đó (1) Û</i> <i>a</i>2+<i>ab b</i>+ 2- =1 0<i> </i> <i>(2) </i>
<i>Mặt khác hai tiếp tuyến của (C) tại A và B trùng nhau khi và chỉ khi: </i>
<i>a</i> <i>ab b</i> <i><sub>a b</sub></i> <i>a</i> <i>ab b</i>
<i>a</i> <i>a</i> <i>b</i> <i>b</i>
<i>f a af a</i> <i>f b bf b</i>
2 2 2 2
4 2 4 2
1 0 <sub>(</sub> <sub>)</sub> 1 0
3 2 3 2
( ) ( ) ( ) ( )
ì ì
ï + + - = ï + + - =
Û<sub>í</sub> ¹ Û<sub>í</sub>
¢ ¢ - + = - +
- = - ï
ï ỵ
ỵ
<i>Giải hệ này ta được nghiệm là </i>( ; ) ( 1;1)<i>a b</i> = - <i> hoặc </i>( ; ) (1; 1)<i>a b</i> = - <i>, hai nghiệm này tương ứng </i>
<i>với cùng một cặp điểm trên đồ thị là </i>( 1; 1)- - <i> và </i>(1; 1)
<i>-Vậy điều kiện cần và đủđể hai tiếp tuyến của (C) tại A và B song song với nhau là: </i>
<i>a</i> <i>ab b</i>
<i>a</i> <i>a b</i>
2 2 <sub>1 0</sub>
1;
ì + + - =
í ¹ ± ¹
ỵ
<b>Câu 13. </b>Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2<i>mx</i>2+<i>m</i> (1) , <i>m</i> là tham số.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Gọi A là một điểm thuộc đồ thị hàm số (1) có hồnh độ bằng 1. Tìm <i>m</i>để khoảng cách từ
điểm <i>B</i> 3 ;1
4
ỉ ử
ỗ ữ
ố ứ n tip tuyn ca th hm số (1) tại A là lớn nhất .
<i>Ã</i> <i>A Cm</i>ẻ( )<i> nờn A</i>(1;1-<i>m</i>)<i>. y</i>' 4= <i>x</i>3-4<i>mx</i>ị<i>y</i>'(1) 4 4= - <i>m</i>
<i>Phương trình tiếp tuyến của (Cm) tại A: y</i>- -(1 <i>m</i>)=<i>y</i>¢(1).(<i>x</i>-1) <i>Û</i> (4 4 )- <i>m x y</i>- -3(1-<i>m</i>) 0=
<i>Khi đó d B</i>
<i>m</i> 2
1
( ; ) 1
16(1 ) 1
<i>D</i> = - £
- + <i> , Dấu ‘=’ xảy ra Û khi m = 1. </i>
<i>Do đó d B</i>( ; )<i>D</i> <i> lớn nhất bằng 1 khi và chỉ khi m = 1.</i>
<b>Câu 14. </b>Cho hàm số <i>y</i>=
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Cho điểm <i>A a</i>( ;0). Tìm <i>a</i>để từ A kẻđược 3 tiếp tuyến phân biệt với đồ thị (C).
<i>· Ta có y x</i>= 4-2<i>x</i>2+1<i>. PT đường thẳng d đi qua A a</i>( ;0)<i> và có hệ số góc k : y k x a</i>= ( - )
<i>d là tiếp tuyến của (C) Û hệ phương trình sau có nghiệm: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>k x a</i> <i>I</i>
<i>x</i> <i>x k</i>
4 2
3
2 1 ( ) <sub>( )</sub>
4 4
ì <sub>-</sub> <sub>+ =</sub> <sub></sub>
-ï
í
- =
ïỵ
<i>Ta có: </i> <i>I</i> <i>k</i> <i>A</i>
<i>x</i>2
0
( ) ( )
1 0
ì =
Û í <sub>- =</sub>
ỵ <i>hoặc </i>
<i>x x</i> <i>k</i> <i><sub>B</sub></i>
<i>f x</i> <i>x</i> <i>ax</i>
2
2
4 ( 1) <sub>( )</sub>
( ) 3 4 1 0 (1)
ìï - =
í
= - + =
<i>+ Từ hệ (A), chỉ cho ta một tiếp tuyến duy nhất là d y</i><sub>1</sub>: =0<i>. </i>
<i>+ Vậy để từ A kẻđược 3 tiếp tuyến phân biệt với (C) thì điều kiện cần và đủ là hệ (B) phải </i>
<i>có 2 nghiệm phân biệt </i>( ; )<i>x k</i> <i> với x</i>¹ ±1<i>, tức là phương trình (1) phải có 2 nghiệm phân biệt </i>
<i>khác </i>±1 <i>Û</i> <i>a</i>
<i>f</i>
2
4 3 0
( 1) 0
<i>D</i>
ỡ Â = - >
ớ <sub> ạ</sub>
<i></i> <i>a</i> <i> hoặc</i> <i>a</i>
3 3
1 1
2 2
<b>Dạng 3: Tiếp tuyến của đồ thị hàm số nhất biến </b><i>y</i> <i>ax b</i>
<i>cx d</i>
+
=
+ <b> </b>
<b>Câu 15. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 3
1
+
=
+ có đồ thị là (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Lập phương trình tiếp tuyến của đồ thị (C) tại những điểm thuộc đồ thị có khoảng cách
đến đường thẳng <i>d x</i>: 3 +4<i>y</i>- =2 0 bằng 2.
<i>· Giả sử</i> <i>M x y</i>( ; ) ( )<sub>0 0</sub> ẻ <i>C</i> <i> ị y</i> <i>x</i>
<i>x</i>0
0
0
2 3
1
+
=
+ <i>. </i>
<i>Ta có: d M d</i> <i>x</i>0 <i>y</i>0
2 2
3 4 2
( , ) 2 2
3 4
+
-= Û =
+ Û3<i>x</i>0+4<i>y</i>0-12 0= <i> hoặc </i>3<i>x</i>0+4<i>y</i>0+ =8 0
<i>· Với </i> <i>x</i> <i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>0
0 0 0
0
2 3
3 4 12 0 3 4 12 0
1
ỉ + ư
+ - = Û + ỗ<sub>ỗ</sub> ữ<sub>ữ</sub>- =
+
ố ứ
<i>x</i> <i>M</i>
<i>x</i> <i>M</i>
0 1
0 2
0 (0;3)
1 1 11<sub>;</sub>
3 3 4
é = Þ
ê <sub>ỉ</sub> <sub>ư</sub>
ê = ị <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub>
ờ ố ứ
ở
<i>Ã Vi </i>3<i>x</i><sub>0</sub>+4<i>y</i><sub>0</sub>+ =8 0 <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>0
0
0
2 3
3 4 8 0
1
ỉ + ư
Û + ç<sub>ç</sub> ÷<sub>÷</sub>+ =
+
è ø
<i>x</i> <i>M</i>
<i>x</i> <i>M</i>
0 3
0 4
7
5 5;
4
4 <sub>4; 1</sub>
3 3
ộ ổ ử
<i>ị PTTT tại M</i><sub>1</sub>(0;3)<i> là y</i>= - +<i>x</i> 3<i>; </i> <i>PTTT ti M</i><sub>2</sub> 1 11;
3 4
ổ ử
ỗ ữ
ố ứ<i> l y</i> <i>x</i>
9 47
16 16
= - + <i>; </i>
<i>PTTT tại M</i><sub>3</sub> 5;7
4
æ ử
-ỗ ữ
ố ứ<i> l y</i> <i>x</i>
1 23
16 16
= - + <i>; </i> <i>PTTT ti M</i><sub>4</sub> 4; 1
3
ổ ử
-ỗ ÷
è ø<i> là y</i>= -9<i>x</i>-13<i>.</i>
<b>Câu 16. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình tiếp tuyến của (C), biết khoảng cách từđiểm I(1; 2) đến tiếp tuyến bằng
2.
<i>· Tiếp tuyến của (C) tại điểm M x f x</i>( ; ( )) ( )<sub>0</sub> <sub>0</sub> Ỵ <i>C</i> <i> có phương trình: </i>
<i>y f x x x</i>= '( )(<sub>0</sub> - <sub>0</sub>)+ <i>f x</i>( )<sub>0</sub> <i>Û</i> <i>x</i>+(<i>x</i><sub>0</sub>-1)2<i>y</i>-2<i>x</i><sub>0</sub>2+2<i>x</i><sub>0</sub>- =1 0<i> (*) </i>
<i>Khoảng cách từđiểm I(1; 2) đến tiếp tuyến (*) bằng </i> 2 <i>x</i>
<i>x</i>
0
4
0
2 2
2
1 ( 1)
-Û =
+ - <i>Û</i>
<i>x</i>
<i>x</i>0<sub>0</sub> 20
é =
ê <sub>=</sub>
ë
<i>Các tiếp tuyến cần tìm : x y</i>+ - =1 0<i> và x y</i>+ - =5 0
<b>Câu 17. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
2
2
=
+ (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình tiếp tuyến của đồ thị (C), biết rằng khoảng cách từ tâm đối xứng của đồ
thị (C) đến tiếp tuyến là lớn nhất.
<i>· Tiếp tuyến (d) của đồ thị (C) tại điểm M có hồnh độ</i> <i>a</i>¹ -2<i> thuộc (C) có phương trình: </i>
<i>a</i>
<i>y</i> <i>x a</i> <i>x a</i> <i>y</i> <i>a</i>
<i>a</i>
<i>a</i>
2 2
2
4 <sub>(</sub> <sub>)</sub> 2 <sub>4</sub> <sub>(</sub> <sub>2)</sub> <sub>2</sub> <sub>0</sub>
2
( 2)
= - + Û - + + =
+
+
<i>Tâm đối xứng của (C) làI</i>
<i>a</i> <i>a</i> <i>a</i>
<i>d I d</i>
<i>a</i>
<i>a</i> 4 <i>a</i> 2
8 2 8 2 8 2
( , ) 2 2
2 2 2
16 ( 2) 2.4.( 2)
+ + +
= £ = =
+
<i>d I d</i>( , )<i> lớn nhất khi </i>(<i>a</i>+2)2 <sub>= Û ê = -</sub>4 é =<i>a<sub>a</sub></i> 0<sub>4</sub>
ë <i>. </i>
<i>Từđó suy ra có hai tiếp tuyến y x</i>= <i> và y x</i>= +8<i>. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) Với y</i> <i>x</i>
<i>x</i> 1
=
- <i>. </i> <i>ĐS: y</i>= -<i>x y</i>; = - +<i>x</i> 4<i>. </i>
<b>Câu 18. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
+
=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình tiếp tuyến của đồ thị (C), biết rằng tiếp tuyến cách đều hai điểm
<i>A</i>(2; 4), <i>B</i>(-4; -2).
<i>· Gọi x0 là hồnh độ tiếp điểm (x</i><sub>0</sub> ¹ -1<i>). </i>
<i>PTTT (d) là y</i> <i>x x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
0
0
2 1
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
1
( 1)
+
= - +
+
+ <i>Û</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
2 2
0 0 0
( 1) 2 2 1 0
- + + + + =
<i>Ta có: d A d</i>( , )=<i>d B d</i>( , ) <i>Û</i> 2 4(- <i>x</i><sub>0</sub>+1)2+2<i>x</i><sub>0</sub>2+2<i>x</i><sub>0</sub>+ = - +1 4 2(<i>x</i><sub>0</sub>+1)2+2<i>x</i><sub>0</sub>2+2<i>x</i><sub>0</sub>+1
<i>Û</i> <i>x</i><sub>0</sub>= Ú1 <i>x</i><sub>0</sub> = Ú0 <i>x</i><sub>0</sub> = -2
<i>Vậy có ba phương trình tiếp tuyến: y</i> 1<i>x</i> 5;<i> y x</i> 1;<i> y x</i> 5
4 4
= + = + = +
<b>Câu 19. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi I là giao điểm hai tiệm cận của (C). Tìm điểm M thuộc (C) sao cho tiếp tuyến của (C)
tại M vng góc với đường thẳng MI.
<i>· Giao điểm của hai tiệm cận là I(1; 2). Gi M(a; b) ẻ (C) ị</i> <i>b</i> <i>a</i>
<i>a</i>
2 1
1
-=
- <i> (a ¹ 1) </i>
<i>PTTT của (C) tại M: y</i> <i>x a</i> <i>a</i>
<i>a</i>
<i>a</i> 2
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub> 2 1
1
( 1)
-= - - +
<i>-PT đường thẳng MI: y</i> <i>x</i>
<i>a</i> 2
1 <sub>(</sub> <sub>1) 2</sub>
( 1)
= - +
<i>-Tiếp tuyến tại M vng góc với MI nên ta có: </i>
<i>a</i> 2 <i>a</i> 2
1 <sub>.</sub> 1 <sub>1</sub>
( 1) ( 1)
- =
-- - <i>Û</i>
<i>a</i> <i>b</i>
<i>a</i> 0 (2 (<i>b</i> 1)3)
é = =
ê = =
ë
<i>Vậy có 2 điểm cần tìm M1(0; 1), M2(2; 3) </i>
<b>Câu 20. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>m</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
2
(2 1)
1
-
-=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = –1.
2) Tìm <i>m</i>đểđồ thị của hàm số tiếp xúc với đường thẳng <i>y x</i>= .
<i>· TXĐ: D = R \ {1}. </i>
<i>Đểđồ thị tiếp xúc với đường thẳng y x</i>= <i> thì: </i>
<i>m</i> <i>x m</i> <i><sub>x</sub></i>
<i>x</i>
<i>m</i>
<i>x</i>
2
2
2
(2 1) <sub>(*)</sub>
1
( 1) <sub>1</sub> <sub>(**)</sub>
( 1)
ì <sub>-</sub> <sub></sub>
-=
ï
ï
-í <sub></sub>
-ï <sub>=</sub>
ï <sub></sub>
-ỵ
<i>· Với x = m, thay vào (*) ta được: </i>0<i>m</i>=0<i> (thoả với mọi m). Vì x ¹ 1 nên m ¹ 1. </i>
<i>· Với x = 2 – m, thay vào (*) ta được: </i>(2<i>m</i>-1)(2-<i>m m</i>)- 2 = -(2 <i>m</i>)(2- -<i>m</i> 1)<i> </i>
<i>Û</i> 4(<i>m</i>-1)2 =0 <i>Û</i> <i>m</i>=1 <i>Þ x = 1 (loại) </i>
<i>Vậy với m ¹ 1 thì đồ thị hàm số tiếp xúc với đường thẳng y x</i>= <i>. </i>
<b>Câu 21. </b>Cho hàm số: <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
+
=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Cho điểm <i>A a</i>(0; ). Tìm <i>a</i>để từ A kẻđược 2 tiếp tuyến tới đồ thị (C) sao cho 2 tiếp điểm
tương ứng nằm về 2 phía của trục hồnh.
<i>· Phương trình đường thẳng d đi qua A a</i>(0; )<i> và có hệ số góc k: y kx a</i>= +
<i>d là tiếp tuyến của (C) Û Hệ PT </i>
<i>x</i> <i><sub>kx a</sub></i>
<i>x</i>
<i> có nghiệm </i>
<i> Û PT: </i>(1-<i>a x</i>) 2+2(<i>a</i>+2)<i>x a</i>- +( 2) 0= <i> (1) có nghiệm x</i>¹1<i>. </i>
<i>Để qua A có 2 tiếp tuyến thì (1) phải có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub>
<i></i> <i>a</i> <i>a<sub>a</sub></i>
<i>a</i>
1 1
2
3 6 0
<i>D</i>
ỡ ạ <sub></sub>ỡ ạ
ớ <sub>Â</sub><sub>=</sub> <sub>+ ></sub> í <sub>> </sub>
-ỵ
ỵ <i>(*) </i>
<i>Khi đó ta có: x</i> <i>x</i> <i>a</i> <i>x x</i> <i>a</i>
<i>a</i> <i>a</i>
1+ 2=2( <sub>-</sub>+<sub>1</sub>2); 1 2= +<sub>-</sub><sub>1</sub>2<i> và y</i>1 <i><sub>x</sub></i> <i>y</i>2 <i><sub>x</sub></i>
1 2
3 3
1 ; 1
1 1
= + = +
-
<i>-Để 2 tiếp điểm nằm về 2 phía đối với trục hồnh thì y y</i><sub>1 2</sub>. <0
<i>Û</i>
<i>x</i><sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub>
3 3
1 . 1 0
1 1
ỉ ư ỉ ử
+ + <
ỗ <sub>-</sub> ữ ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ ố ø <i>Û</i>
<i>x x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x x</i>1 2<sub>1 2</sub> <i>x</i><sub>1</sub>1 <i>x</i><sub>2</sub>2
. 2( ) 4
0
. ( ) 1
+ + +
<
- + + <i>Û</i> 3<i>a</i>+ >2 0 <i>Û</i> <i>a</i>
2
3
>
<i>-Kết hợp với điều kin (*) ta c: </i> <i>a</i>
<i>a</i>
2
3
1
ỡù >
-ớ
ù ạ
ợ
<i>. </i>
<b>Cõu 22. </b>Cho hàm số y = <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
+
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi I là giao điểm của 2 đường tiệm cận, <i>D</i> là một tiếp tuyến bất kỳ của đồ thị (C). <i>d</i> là
khoảng cách từ I đến <i>D</i>. Tìm giá trị lớn nhất của <i>d</i>.
<i>·</i> <i>y</i>
<i>x</i> 2
1
( 1)
-¢ =
+ <i>. Giao điểm của hai đường tiệm cận là I(–1; 1). Giả sử</i>
<i>x</i>
<i>M x</i> <i>C</i>
<i>x</i>0
0
0
2
; ( )
1
æ + ử
ẻ
ỗ ữ
ỗ <sub>+</sub> ữ
ố ứ
<i>Phng trỡnh tip tuyn D với đồ thi hàm số tại M là: </i>
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
0
0
2
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
1
1
+
-= - +
+
+ <i> </i> <i>x</i>
2
0 1 0 0 1 0 2 0
Û + + - - + + =
<i>Khoảng cách từ I đếnD là d =</i>
<b>Câu 23. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
1
2 1
- +
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Chứng minh rằng với mọi <i>m</i>, đường thẳng <i>d y x m</i>: = + luôn cắt (C) tại 2 điểm phân biệt
A, B. Gọi <i>k k</i><sub>1 2</sub>, lần lượt là hệ số góc của các tiếp tuyến với (C) tại A và B. Tìm <i>m</i> để tổng
<i>k k</i><sub>1</sub>+ <sub>2</sub> đạt giá trị lớn nhất.
<i>· PT hoành độ giao điểm của d và (C): </i> <i>x</i> <i>x m</i>
<i>x</i>
1
2 1
- +
= +
- <i>Û</i>
<i>x</i>
<i>g x</i> <i>x</i>2 <i>mx m</i>
1
2
( ) 2 2 1 0 (*)
ỡ
ạ
ù
ớ
ù <sub>=</sub> <sub>+</sub> <sub>- - =</sub>
ợ
<i>Vỡ </i> <i>g</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
<i>g</i>
2 <sub>2</sub> <sub>2 0,</sub>
1 <sub>0</sub>
2
<i>D</i>
ì ¢ = + + > "
ù
ớ ổ ử
ạ
ỗ ữ
ù <sub>ố ứ</sub>
ợ
<i> nờn (*) luụn có 2 nghiệm phân biệt x x</i><sub>1 2</sub>, <i>. </i>
<i>Theo định lí Viet ta có: x</i><sub>1</sub> <i>x</i><sub>2</sub> <i>m x x</i>; <sub>1 2</sub> <i>m</i> 1
2
-+ = - = <i>. Giả sử: A x y B x y</i>( ; ), ( ; )<sub>1 1</sub> <sub>2 2</sub> <i>. </i>
<i>Tiếp tuyến tại A và B có hệ số góc là: k</i> <i>k</i>
<i>x</i> <i>x</i>
1 <sub>2</sub> 2 <sub>2</sub>
1 2
1 <sub>;</sub> 1
(2 1) (2 1)
= - =
--
<i>-Þ</i> <i>k k</i><sub>1</sub>+ <sub>2</sub> = -4(<i>m</i>+1)2- £ -2 2<i>. Dấu "=" xảy ra Û</i> <i>m</i>= -1<i>. </i>
<i>Vậy: k k</i><sub>1</sub>+ <sub>2</sub> <i>đạt GTLN bằng </i>-2<i> khi m</i>= -1<i>. </i>
<b>Câu 24. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
2 3
+
=
+ (1).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị của hàm số (1).
2) Viết phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số (1), biết tiếp tuyến đó cắt trục hồnh, trục
tung lần lượt tại hai điểm phân biệt A, B và tam giác OAB cân tại gốc tọa độ O.
<i>· Gọi </i>( ; )<i>x y</i><sub>0 0</sub> <i> là toạđộ của tiếp điểm Þ</i> <i>y x</i>
<i>x</i>
0 <sub>2</sub>
0
1
( ) 0
(2 3)
-¢ <sub>=</sub> <sub><</sub>
+
<i>DOAB cân tại O nên tiếp tuyến D song song với đường thẳng y</i>= -<i>x (vì tiếp tuyến có hệ số</i>
<i>góc âm). Nghĩa là: y x</i>
<i>x</i>
0 <sub>2</sub>
0
1
( ) 1
(2 3)
-¢ <sub>=</sub> <sub>= </sub>
-+ <i>Þ</i>
<i>x</i> <i>y</i>
<i>x</i> <i>y</i>
0 0
0 0
1 1
2 0
é = - Þ =
ê
= - Þ =
êë <i> </i>
<i>+ Với x</i><sub>0</sub>= -1;<i>y</i><sub>0</sub> =1 <i>ÞD: y</i>- = - + Û = -1 (<i>x</i> 1) <i>y</i> <i>x (loại) </i>
<i>+ Với x</i><sub>0</sub>= -2;<i>y</i><sub>0</sub>=0 <i>ÞD: y</i>- = - +0 (<i>x</i> 2)Û = - -<i>y</i> <i>x</i> 2<i> (nhận) </i>
<i>Vậy phương trình tiếp tuyến cần tìm là: y</i>= - -<i>x</i> 2<i>. </i>
<b>Câu 25. </b>Cho hàm số y = <i>x</i>
<i>x</i>
1
-- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Lập phương trình tiếp tuyến của đồ thị (C) sao cho tiếp tuyến này cắt các trục O<i>x</i>, O<i>y</i> lần
lượt tại các điểm A và B thoả mãn OA = 4OB.
<i>· Giả sử tiếp tuyến d của (C) tại M x y</i>( ; ) ( )<sub>0 0</sub> Î <i>C</i> <i> cắt Ox tại A, Oy tại B sao cho OA</i>=4<i>OB. </i>
<i>Do DOAB vuông tại O nên </i> <i>A</i> <i>OB</i>
<i>OA</i>
1
tan
4
= = <i>Þ Hệ số góc của d bằng </i>1
4<i> hoặc </i>
1
4
- <i>. </i>
<i>Hệ số góc của d là y x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
0 <sub>2</sub> <sub>2</sub>
0 0
1 1 1
( ) 0
4
( 1) ( 1)
 <sub>= -</sub> <sub>< ị -</sub> <sub>= </sub>
-- - <i>Û</i>
<i>x</i> <i>y</i>
<i>x</i> <i>y</i>
0 0
0 0
3
1 ( )
2
5
3 ( )
2
é
= - =
ê
ê
ê <sub>=</sub> <sub>=</sub>
<i>Khi đó có 2 tiếp tuyến thoả mãn là: </i> <i>y</i> <i>x</i> <i>y</i> <i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>y</i> <i>x</i>
1<sub>(</sub> <sub>1)</sub> 3 1 5
4 2 4 4
1<sub>(</sub> <sub>3)</sub> 5 1 13
4 2 4 4
é é
= - + + = - +
ê ê
Û
ê ê
ê <sub>= -</sub> <sub>- +</sub> ê <sub>= -</sub> <sub>+</sub>
ê ê
ë ë
<i>. </i>
<b>Câu 26. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
2
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình tiếp tuyến của (C), biết tiếp tuyến này cắt các trục O<i>x</i>, O<i>y</i> lần lượt tại A
và B sao cho <i>AB OA</i>= 2.
<i>· Gọi M x y</i>( ; ) ( ),<sub>0 0</sub> ẻ <i>C x</i><sub>0</sub> ạ2<i>. PTTT tại M: y</i> <i>x x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
0
0
2
4 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
2
( 2)
-= - +
<i>-Tam giác vng OAB có </i> <i>AB OA</i>= 2<i> nên DOAB vng cân tại O. Do đó d vng góc với </i>
<i>một trong hai đường phân giác d y x d y</i><sub>1</sub>: = ; <sub>2</sub>: = -<i>x và không đi qua O. </i>
<i>+ Nếu d d</i>^ <sub>1</sub><i> thì </i> <i>x</i>
<i>x</i><sub>0</sub> 2 0
4 <sub>1</sub> <sub>4</sub>
( 2)
- <sub>= - Û</sub> <sub>=</sub>
- <i>Þ</i> <i>d y</i>: = - +<i>x</i> 8<i>. </i>
<i>+ Nếu d d</i>^ <sub>2</sub><i> thì </i>
<i>x</i><sub>0</sub> 2
4 <sub>1</sub>
( 2)
- <sub>=</sub>
- <i>Þ vơ nghiệm. </i>
<i>Vậy PTTT cần tìm là: y</i>= - +<i>x</i> 8<i>. </i>
<b>Câu 27. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
1
+
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm giá trị nhỏ nhất của <i>m</i> sao cho tồn tại ít nhất một điểm M Ỵ (C) mà tiếp tuyến của (C)
tại M tạo với hai trục toạđộ một tam giác có trọng tâm nằm trên đường thẳng <i>d y</i>: =2<i>m</i>-1.
<i>· Gọi M x y</i>( ; ) ( )<sub>0 0</sub> Ỵ <i>C</i> <i>. PTTT tại M: y</i> <i>x x</i> <i>y</i>
<i>x</i><sub>0</sub> 2 0 0
3 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
(2 1)
-= - +
<i>-Gọi A, B là giao điểm của tiếp tuyến với trục hồnh và trục tung Þ y<sub>B</sub></i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
0 0
2
0
2 4 1
(2 1)
+
-=
- <i>. </i>
<i>Từđó trọng tâm G của DOAB có: y<sub>G</sub></i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
0 0
2
0
2 4 1
3(2 1)
+
-=
- <i>. Vì G Ỵ d nên </i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>m</i>
<i>x</i>
2
0 0
2
0
2 4 1
2 1
3(2 1)
+
-=
<i>-Mặt khác: </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
2 2 2 2
0 0 0 0 0
2 2 2
0 0 0
2 4 1 6 (2 1) 6
1 1
(2 1) (2 1) (2 1)
+ - -
-= = ³
-- -
<i>-Do đó để tồn tại ít nhất một điểm M thoả YCBT thì </i>2<i>m</i> 1 1 <i>m</i> 1
3 3
- ³ - Û ³ <i>. </i>
<i>Vậy GTNN của m là </i>1
3<i>. </i>
<b>Câu 28. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
2
-=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình tiếp tuyến tại điểm M thuộc (C) biết tiếp tuyến đó cắt tiệm cận đứng và
tiệm cận ngang lần lượt tại A, B sao cho cơsin góc <i>·ABI</i> bằng 4
<i>· I(2; 2). Gọi M x</i> <i>x</i> <i>C</i>
<i>x</i> 0
0
0
2 3
; ( )
2
ổ - ử
ẻ
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ <i>, x</i>0 ¹2
<i>Phương trình tiếp tuyến D tại M: y</i> <i>x x</i> <i>x</i>
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
2
( 2)
-= - - +
-- <i> </i>
<i>Giao điểm của D với các tiệm cận:A</i> <i>x</i>
<i>x</i><sub>0</sub>0
2 2
2;
2
æ - ử
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ<i>, B x</i>(2 0-2;2)<i>. </i>
<i>Do </i>cos<i>·ABI</i> 4
17
= <i> nên </i> <i>·ABI</i> <i>IA</i>
<i>IB</i>
1
tan
4
= = <i>Û</i> <i>IB</i>2 =16.<i>IA</i>2 Û (<i>x</i><sub>0</sub>-2)4 =16<i> </i>Û <i>x<sub>x</sub></i>0
0
0
4
é =
ê <sub>=</sub>
ë
<i>Kết luận: Ti M</i> 0;3
2
ổ ử
ỗ ữ
ố ứ<i> phng trỡnh tip tuyến: y</i> <i>x</i>
1 3
4 2
= - +
<i>Tại M</i> 4;5
3
ổ ử
ỗ ữ
ố ứ<i> phng trỡnh tip tuyn: y</i> <i>x</i>
1 7
4 2
= - +
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i> <i>x</i> <i>·BAI</i>
<i>x</i>
3 2<sub>;cos</sub> 5
1 <sub>26</sub>
-= =
+ <i>. </i> <i>ĐS: D: y</i>=5<i>x</i>-2<i> hoặc D: y</i>=5<i>x</i>+2<i>. </i>
<b>Câu 29. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 3
2
-=
- có đồ thị (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên (C) những điểm M sao cho tiếp tuyến tại M của (C) cắt hai tiệm cận của (C) tại
A, B sao cho AB ngắn nhất.
<i>· Ly im M m</i>
<i>m</i>
1
; 2
2
ổ ử
+
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứẻ
1
( 2)
¢ <sub>= </sub>
<i>-Tiếp tuyến (d) tại M có phương trình: </i> <i>y</i> <i>x m</i>
<i>m</i>
<i>m</i> 2
1 <sub>(</sub> <sub>) 2</sub> 1
2
( 2)
= - - + +
<i>-Giao điểm của (d) với tiệm cận ng l: A</i>
<i>m</i>
2
2;2
2
ổ <sub>+</sub> ử
<i>Giao im của (d) với tiệm cận ngang là: B m</i>(2 -2;2)
<i>Ta có: AB</i> <i>m</i>
<i>m</i>
2 2
2
1
4 ( 2) 8
( 2)
é ù
= ê - + ú³
-ê ú
ë û <i>. Dấu “=” xảy ra Û</i>
<i>m</i>
<i>m</i> 13
é =
ê =
ë
<i>Vậy điểm M cần tìm có tọa độ là: M</i>(3;3)<i> hoặc M</i>(1;1)
<b>Câu 30. </b>Cho hàm số
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi <i>M </i> là điểm bất kì trên (<i>C</i>), <i>I </i>là giao điểm của các đường tiệm cận. Tiếp tuyến <i>d</i> của
(<i>C)</i> tại <i>M </i>cắt các đường tiệm cận tại <i>A</i> và <i>B.</i> Tìm toạ độđiểm <i>M</i> sao cho đường trịn ngoại
tiếp tam giác <i>IAB </i>có diện tích bằng 2<i>p</i> .
<i>· Ta có: I(2; 2). Gọi M x</i> <i>x</i> <i>C x</i>
<i>x</i> 0
0 0
0
2 3
; ( ), 2
2
ỉ - ư
Ỵ ạ
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ <i>. PTTT d: </i>
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
0
0
2 3
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
2
( 2)
-= - +
<i>-d cắt 2 tiệm cận tại A</i> <i>x</i> <i>B x</i>
<i>x</i><sub>0</sub>0 0
2 2
2; , (2 2;2)
2
ổ - ử
-ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ <i>. </i>
<i>IAB</i>
<i>D</i> <i> vuông tại I và S<sub>IAB</sub></i> <i>x</i> <i>x<sub>x</sub></i> <i>M<sub>M</sub></i>
<i>x</i>
2 0
( ) 0 <sub>2</sub>
0
0
1 (1;1)
1
2 ( 2) 2 <sub>3</sub> <sub>(3;3)</sub>
( 2)
<i>p</i> é = Þ
= Û - + <sub>= Û ê = Þ</sub>
<b>Câu 31. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 3
2
-=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (<i>C</i>) của hàm số.
2) Gọi <i>M </i> là điểm bất kì trên (<i>C</i>). Tiếp tuyến của (<i>C)</i> tại <i>M </i>cắt các đường tiệm cận của (<i>C</i>)
tại <i>A</i> và <i>B.</i> Gọi <i>I </i>là giao điểm của các đường tiệm cận. Tìm toạđộ điểm <i>M</i> sao cho đường
trịn ngoại tiếp tam giác <i>IAB </i>có diện tích nhỏ nhất.
<i>· Giả sử</i> <i>M x</i> <i>x</i> <i>C</i> <i>x</i>
<i>x</i>0
0 0
0
2 3
; ( ) 2
2
ổ - ử
ẻ ạ
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ÷
è ø <i>, y x</i>0
1
'( )
2
-=
<i>-Phương trình tiếp tuyến (D) với ( C) tại M: </i>
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
0
0
2 3
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
2
2
-= - +
<i>-Toạđộ giao điểm A, B của (D) với hai tiệm cận là: A</i> <i>x</i> <i>B x</i>
<i>x</i><sub>0</sub>0 0
2 2
2; ; 2 2;2
2
<i>Ta thấy xA</i> <i>xB</i> <i>x</i>0 <i>x</i> <i>x<sub>M</sub></i>
0
2 2 2
2 2
+
-+
= = = <i>, yA</i> <i>yB</i> <i>x</i> <i>y<sub>M</sub></i>
<i>x</i><sub>0</sub>0
2 3
2 2
-+
= =
- <i>Þ M là trung điểm của AB. </i>
<i>Mặt khác I(2; 2) và DIAB vuông tại I nên đường trịn ngoại tiếp tam giác IAB có diện tích </i>
<i>S = </i> <i>IM</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i><sub>x</sub></i>
2
2 2 0 2
0 0 <sub>2</sub>
0 <sub>0</sub>
2 3 1
( 2) 2 ( 2) 2
2 <sub>(</sub> <sub>2)</sub>
<i>p</i> =<i>p</i><sub>ờ</sub>ộờ - +<sub>ỗ</sub>ỗổ - - <sub>ữ</sub>ữử <sub>ú</sub>ùú=<i>p</i>êé - + ùú³ <i>p</i>
- ê - ú
è ø <sub>ë</sub> <sub>û</sub>
ë û
<i>Dấu “=” xảy ra khi </i> <i>x</i> <i>x<sub>x</sub></i>
<i>x</i>
2 0
0 <sub>2</sub>
0
0
1
1
( 2) <sub>3</sub>
( 2)
é =
- = <sub>Û ê =</sub>
- ë
<i>Do đó điểm M cần tìm là M(1; 1) hoặc M(3; 3). </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) Với y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3 2
2
+
=
+ <i>. ĐS: M</i>(0;1), ( 4;5)<i>M</i> - <i>. </i>
<b>Câu 32. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>mx</i>
<i>x m</i>
2 +3
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = 1.
2) Gọi I là giao điểm của hai tiệm cận của (C). Tìm <i>m</i>để tiếp tuyến tại một diểm bất kì của
(C) cắt hai tiệm cận tại A và B sao cho DIAB có diện tích <i>S</i>=64.
<i>· (C) có tiệm cận đứng x m</i>= <i>, tiệm cận ngang y</i>=2<i>m. Giao điểm 2 tiệm cận là I m m</i>( ;2 )<i>. </i>
<i>Gọi M x</i> <i>mx</i> <i>C</i>
<i>x</i> 0<i>m</i>
0
0
2 3
; ( )
ổ + ử
ẻ
ố ø <i>. PTTT D của (C) tại M: </i>
<i>mx</i>
<i>m</i>
<i>y</i> <i>x x</i>
<i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>m</i>
2
0
0
2
0
0
2 3
2 <sub>3 (</sub> <sub>)</sub>
( )
+
+
= - +
-- <i>. </i>
<i>D cắt TCĐ tại A m</i> <i>mx</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>m</i>
2
0
0
2 2 6
;
ổ <sub>+</sub> <sub>+</sub> ử
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ø<i>, cắt TCN tại B x</i>(2 0-<i>m m</i>;2 )<i>. </i>
<i>Ta có: IA</i> <i>m</i>
<i>x</i> <i>m</i>
2
0
4 +6
=
+ <i>; IB</i>=2 <i>x</i>0-<i>m</i> <i>Þ</i> <i>SIAB</i> =1 .2<i>IA IB</i>=4<i>m</i>2+ =6 64<i>Û</i> <i>m</i>
58
2
= ± <i>. </i>
<b>Câu 33. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i> 1
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình tiếp tuyến của (C), biết tiếp tuyến tạo với 2 đường tiệm cận của (C)
một tam giác có chu vi <i>P</i>=2 2
<i>Gọi M x</i> <i>x</i> <i>C x</i>
<i>x</i> 0
0 0
0
; ( ) ( 1)
1
ổ ử
ẻ ạ
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ <i>. PTTT D của (C) tại M: </i>
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
0
0
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
1
( 1)
= - - +
-- <i>. </i>
<i> D cắt TC ti A</i> <i>x</i>
<i>x</i>0<sub>0</sub>
1
1;
1
ổ + ử
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ<i>, cắt TCN tại B x</i>(2 0-1;1)<i>. </i>
<i>Ta có: P<sub>IAB</sub></i> <i>IA IB AB</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> 0 0 2 <i><sub>x</sub></i> 2
0 <sub>0</sub>
2 <sub>2</sub> <sub>1 2 (</sub> <sub>1)</sub> 1
1 <sub>(</sub> <sub>1)</sub>
= + + = + - + - +
- - <i>≥</i> 4 2 2+
<i>Dấu "=" xảy ra Û</i> <i>x</i> <i>x<sub>x</sub></i>0
0
0
0
1 1 é =<sub>1</sub>
- = Û ê =<sub>ë</sub> <i>. </i>
<i>+ Với x</i><sub>0</sub>=0<i> Þ PTTT D: y</i>= -<i>x; </i> <i>+ Với x</i><sub>0</sub>=2<i> Þ PTTT D: y</i>= - +<i>x</i> 4<i>. </i>
<b>Câu 34. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
+
=
- có đồ thị (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi I là giao điểm của hai tiệm cận. Tìm điểm M thuộc (C) sao cho tiếp tuyến của (C) tại
M cắt 2 tiệm cận tại A và B với chu vi tam giác IAB đạt giá trị nhỏ nhất.
<i>· Giao điểm của 2 tiệm cn l I</i>(1;2)<i>. Gi M</i> <i>x</i>
<i>x</i>
0
0
3
;2
1
ổ ử
+
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ø<i>Ỵ (C). </i>
<i>+ PTTT tại M có dạng: y</i> <i>x x</i>
<i>x</i>
<i>x</i><sub>0</sub> 2 0 0
3 <sub>(</sub> <sub>) 2</sub> 3
1
( 1)
-= - + +
<i>-+ Toạđộ các giao điểm của tiếp tuyến vi 2 tim cn: A</i>
<i>x</i><sub>0</sub>
6
1;2
1
ổ ử
+
ỗ ữ
ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ<i>, B</i>(2<i>x</i>0-1;2)
<i>+ Ta có: S</i> <i><sub>IAB</sub></i> <i>IA IB</i> <i>x</i>
<i>x</i><sub>0</sub> 0
1 <sub>.</sub> 1 6 <sub>2</sub> <sub>1 2.3 6</sub>
2 2 1
<i>D</i> = = × <sub>-</sub> × - = = <i>(đvdt) </i>
<i>+ DIAB vuông có diện tích khơng đổi Þ chu vi DIAB đạt giá trị nhỏ nhất khi IA= IB </i>
<i>Û</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i><sub>0</sub> 0 <i>x</i>0<sub>0</sub>
1 3
6 <sub>2</sub> <sub>1</sub>
1 1 3
é <sub>= +</sub>
= - Þ ê
- <sub>êë</sub> =
<i>-Vậy có hai điểm M thỏa mãn điều kiện M</i><sub>1</sub>
<i><b>Chú ý: V</b>ới 2 số dương a, b thoả ab = S (khơng đổi) thì biểu thức P = a b</i>+ + <i>a</i>2+<i>b</i>2 <i> nhỏ</i>
<i>nhất khi và chỉ khi a = b. </i>
<i>Thật vậy: P = a b</i>+ + <i>a</i>2+<i>b</i>2 <i>³</i> 2 <i>ab</i>+ 2<i>ab</i> =(2+ 2) <i>ab</i>=(2+ 2) <i>S</i> <i>. </i>
<i>Dấu "=" xảy ra Û a = b. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
- <i>. </i> <i>ĐS: M</i>1(0; 1),- <i>M</i>2(2;3)<i>. </i>
<b>Câu 35. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
-=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Viết phương trình tiếp tuyến của (C), biết tiếp tuyến cắt 2 tiệm cận tại A và B sao cho bán
kính đường trịn nội tiếp tam giác IAB là lớn nhất, với I là giao điểm của 2 tiệm cận.
<i> Gi M x</i> <i>x</i> <i>C</i>
<i>x</i>0
0
0
2
; ( )
1
ổ - ử
ẻ
ỗ ữ
ỗ <sub>+</sub> ÷
è ø <i>. PTTT D của (C) tại M: </i>
<i>x</i>
<i>y</i> <i>x x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
0
0
2
3 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
1
( 1)
-= - +
+
+ <i>. </i>
<i>D cắt hai tiệm cận tại A</i> <i>x</i> <i>B x</i>
<i>x</i>0<sub>0</sub> 0
5
1; , (2 1;1)
1
ổ - ử
- +
ỗ ữ
ỗ <sub>+</sub> ữ
ố ứ <i>. Ta có: IA</i> <i>x</i>0 <i>IB</i> <i>x</i>0
6 ; 2 1
1
= = +
+ <i>. </i>
<i>Þ S<sub>IAB</sub></i> 1 .<i>IA IB</i> 6
2
= = <i>. Gọi p, r là nửa chu vi và bán kính đường trọn nội tiếp của DIAB. </i>
<i>Ta có: S pr</i> <i>r</i> <i>S</i>
<i>p</i> <i>p</i>
6
= Þ = = <i>. Do đó r lớn nhất Û p nhỏ nhất. Mặt khác DIAB vuông tại I nên: </i>
<i>p IA IB AB IA IB</i> <i>IA</i>2 <i>IB</i>2 <i>IA IB</i> <i>IA IB</i>
2 = + + = + + + ³2 . + 2 . =4 3 2 6+ <i>. </i>
<i>Dấu "=" xảy ra Û</i> <i>IA IB</i>= <i><sub>Û</sub></i> (<i>x</i><sub>0</sub>+1)2 = Û3 <i>x</i><sub>0</sub>= - ±1 3<i>. </i>
<i>+ Với x</i>= - -1 3<i> Þ PTTT D: y x</i>= +2 1
<b>Câu 36. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
+
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên hai nhánh của đồ thị (C), các điểm M, N sao cho các tiếp tuyến tại M và N cắt
hai đường tiệm cận tại 4 điểm lập thành một hình thang.
<i>· Gọi M m y</i>( ; <i><sub>M</sub></i>), ( ; )<i> N n y<sub>N</sub></i> <i> là 2 điểm thuộc 2 nhánh của (C). Tiếp tuyến tại M cắt hai tiệm cận </i>
<i>tại A, B. Tiếp tuyến tại N cắt hai tiệm cận tại C, D. </i>
<i>PTTT tại M có dạng: y y m x m</i>= ¢( ).( - )+<i>y<sub>M</sub></i> <i><sub>Þ</sub></i> <i>A</i> <i>m</i> <i>B m</i>
<i>m</i>
2 4
1; , (2 1;2)
1
ổ + ử
-ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ <i>. </i>
<i>Tng t: C</i> <i>n</i> <i>D n</i>
<i>n</i>
2 4
1; , (2 1;2)
1
ổ + ử <sub></sub>
-ỗ <sub>-</sub> ÷
è ø <i>. </i> <i> </i>
<i>Hai đường thẳng AD và BC đều có hệ số góc: k</i>
<i>m</i> <i>n</i>
3
( 1)( 1)
-=
- - <i> nên AD // BC. </i>
<i>Vậy mọi điểm M, N thuộc 2 nhánh của (C) đều thoả mãn YCBT. </i>
<b>Câu 37. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
1
+
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Cho điểm <i>M x y<sub>o</sub></i>( ; )<i><sub>o o</sub></i> thuộc đồ thị (C). Tiếp tuyến của (C) tại M0 cắt các tiệm cận của (C)
tại các điểm A và B. Chứng minh Mo là trung điểm của đoạn thẳng AB.
<i>·</i> <i>M x y<sub>o</sub></i>( ; )<i><sub>o o</sub></i> <i>ẻ (C) ị</i> <i>y</i>
<i>x</i>
0
0
4
1
1
= +
- <i>. PTTT (d) tại M0 : y y</i>0 <i><sub>x</sub></i> 2 <i>x x</i>0
0
4 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
( 1)
- = -
<i>-Giao điểm của (d) với các tiệm cận là: A x</i>(2 <sub>0</sub>-1;1), (1;2<i>B</i> <i>y</i><sub>0</sub>-1)<i>. </i>
<i>Þ</i> <i>xA</i> <i>xB</i> <i><sub>x</sub></i> <i>yA</i> <i>yB</i> <i><sub>y</sub></i>
0; 0
2 2
+ +
= = <i>Þ M0 là trung điểm AB. </i>
<b>Câu 38. </b>Cho hàm số : <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
+
=
- (C)
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
<i>· Giả sử M</i> <i>a</i> <i>a</i>
<i>a</i>
2
;
1
ổ + ử
ố ứ <i>ẻ (C). </i>
<i>PTTT (d) của (C) tại M: y y a x a</i> <i>a</i>
<i>a</i>
2
( ).( )
1
+
¢
= - +
- <i>Û</i>
<i>a</i> <i>a</i>
<i>y</i> <i>x</i>
<i>a</i> <i>a</i>
2
2 2
3 4 2
( 1) ( 1)
- +
-= +
-
<i>-Các giao điểm của (d) với các tiệm cận là: A</i> <i>a</i>
ố ứ<i>, B a</i>(2 -1;1)<i>. </i>
<i>IA</i>
<i>a</i>
6
0;
1
đ <sub>ổ</sub> <sub>ử</sub>
= ỗ <sub>-</sub> ữ
ố ứ ị<i>IA</i> <i>a</i>
6
1
=
- <i> ; IB</i> (2<i>a</i> 2;0)
đ
= - ị <i>IB</i>=2<i>a</i>-1
<i>Din tớch DIAB: S<sub>D</sub><sub>IAB</sub>= </i>1 .<i>IA IB</i>
2 <i>= 6 (đvdt) </i>Þ<i>ĐPCM. </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 4
1
-=
+ <i>ĐS: S = 12. </i>
<b>Câu 39. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi I là giao điểm của hai đường tiệm cận, A là điểm trên (C) có hồnh độ là <i>a</i>. Tiếp
tuyến tại A của (C) cắt hai đường tiệm cận tại P và Q. Chứng tỏ rằng A là trung điểm của
PQ và tính diện tích tam giác IPQ.
<i>·</i> <i>I</i> <i>A a</i> <i>a</i>
<i>a</i>
2 1
(1; 2), ;
1
ổ - ử
- <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub>
-ố ứ<i>. PT tiếp tuyến d tại A: </i>
<i>a</i>
<i>y</i> <i>x a</i>
<i>a</i>
<i>a</i> 2
1 <sub>(</sub> <sub>)</sub> 2 1
1
(1 )
-= - +
<i>-Giao điểm của tiệm cận ng v tip tuyn d: P</i> <i>a</i>
<i>a</i>
2
1;
1
ổ ử
ỗ <sub>-</sub> ÷
è ø
<i>Giao điểm của tiệm cận ngang và tiếp tuyến d: Q a</i>(2 - -1; 2)
<i>Ta có: x<sub>P</sub></i>+<i> x<sub>Q</sub></i>=2<i>a</i>=2<i>x<sub>A</sub>. Vậy A là trung điểm của PQ. </i>
<i>IP = </i> <i>a</i>
<i>a</i> <i>a</i>
2 <sub>2</sub> 2
1- + = 1- <i>; IQ = </i>2(<i>a</i>-1)<i>. Suy ra: </i> <i>SIPQ = </i>
1
2<i>IP.IQ = 2 (đvdt) </i>
<b>Câu 40. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi I là giao điểm của hai đường tiệm cận của (C). Tìm trên đồ thị (C), điểm M có hồnh
độ dương sao cho tiếp tuyến tại M với đồ thị (C) cắt hai đường tiệm cận tại A và B thoả
mãn: <i>IA</i>2+<i>IB</i>2 =40.
<i>· (C) có TCĐ: x</i>= -1<i>; TCX: y</i>=2 <i>Þ I(–1; 2). Giả sử</i> <i>M x</i> <i>x</i>
<i>x</i>0
0
0
2 1
;
1
ổ - ử
ỗ ữ
ỗ <sub>+</sub> ữ
ố ứ <i>ẻ (C), (x0 > 0). </i>
<i> PTTT với (C) tại M: y</i> <i>x x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
0
0
2
3 <sub>(</sub> <sub>)</sub>
1
( 1)
-= - +
+
+ <i>Þ</i>
<i>x</i>
<i>A</i>
<i>x</i><sub>0</sub>0
2 4
1;
1
ỉ - ử
-ỗ ữ
ỗ <sub>+</sub> ữ
ố ứ<i>, B</i>
<i>IA</i>2+<i>IB</i>2 =40 <i></i> <i><sub>x</sub></i> <i>x</i>
<i>x</i>
36 <sub>4(</sub> <sub>1)</sub> <sub>40</sub>
( 1)
0
ì <sub>+</sub> <sub>+</sub> <sub>=</sub>
ï
+
í
ï <sub>></sub>
ỵ
<i>Û</i> <i>x</i><sub>0</sub> =2<i> (y0 = 1) Þ M(2; 1). </i>
<b>Câu 41. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
1
1
+
=
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên O<i>y</i> tất cả các điểm từđó kẻđược duy nhất một tiếp tuyến tới (C).
<i>· Gọi M</i>(0; )<i>y<sub>o</sub></i> <i> là điểm cần tìm. PT đường thẳng qua M có dạng: y kx y</i>= + <i><sub>o</sub> (d) </i>
<i>(d) là tiếp tuyến của (C) </i> <i>o</i> <i>o</i> <i>o</i> <i>o</i>
<i>x</i> <i><sub>kx y</sub></i> <i><sub>y</sub></i> <i><sub>x</sub></i> <i><sub>y</sub></i> <i><sub>x y</sub></i> <i><sub> </sub></i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i> </i> <i>k</i>
<i>k</i> <i><sub>x</sub></i>
<i>x</i>
2
2
2
1 <sub>(</sub> <sub>1)</sub> <sub>2(</sub> <sub>1)</sub> <sub>1 0 (1)</sub>
1 <sub>2</sub>
2 <sub>1;</sub>
( 1)
( 1)
ì + <sub>=</sub> <sub>+</sub> <sub>ì</sub> <sub>-</sub> <sub>-</sub> <sub>+</sub> <sub>+</sub> <sub>+ =</sub>
ïï - ï
Ûí <sub>-</sub> ớ <sub>ạ</sub> - <sub>=</sub>
=
ù ù <sub></sub>
-ợ
ù
-ợ
<i> (*) </i>
<i>YCBT Û hệ (*) có 1 nghiệm</i>Û<i>(1) có 1 nghiệm khác 1 </i>
<i>o</i> <i><sub>o</sub></i>
<i>o</i>
<i>o</i> <i>o</i> <i>o</i> <i><sub>o</sub></i>
<i>y</i> <i><sub>y</sub></i> <i><sub>x</sub></i> <i><sub>y</sub></i> <i><sub>k</sub></i>
<i>x</i> <i>y</i> 2 <i>y</i> <i>y</i> <i><sub>x</sub></i> <i><sub>y</sub></i> <i><sub>k</sub></i>
1 <sub>1</sub> 1<sub>;</sub> <sub>1</sub> <sub>8</sub>
1 <sub>' (</sub> <sub>1)</sub> <sub>(</sub> <sub>1)(</sub> <sub>1) 0</sub> 2
0; 1 2
2 <i>D</i>
ì = <sub>ì ¹</sub> é
ï ï <sub>ê</sub> = = Þ =
-Û<sub>í</sub> Ú <sub>í</sub> Û
ê
= <sub>ï</sub> = + - - + =
ù ợ = = ị =
-ỵ ë
<i>Vậy có 2 điểm cần tìm là: M(0; 1) và M(0; –1). </i>
<b>Câu 42. </b>Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
1
+
=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên đường thẳng <i>d y</i>: =2<i>x</i>+1 các điểm từ đó kẻ được duy nhất một tiếp tuyến tới
(C).
<i>· Gọi M m m</i>( ;2 + Ỵ1) <i>d. PT đường thẳng D qua M có dạng: y k x m</i>= ( - ) 2+ <i>m</i>+1
<i>PT hoành độ giao điểm của D và (C): k x m</i> <i>m</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
( ) 2 1
1
+
- + + =
- <i> </i>
<i>Û</i> <i>kx</i>2-
<i>k</i>
<i>m</i> <i>k</i> <i>m</i> 2 <i>k mk</i> <i>m</i>
0
( 1) 2 4 (2 4) 0
<i>D</i>
ì ¹
ï
í
= + - - - + =
ùợ
<i></i> ớỡ ạ<i>k<sub>g k</sub></i><sub>( ) (</sub>0<sub>=</sub> <i><sub>m</sub></i><sub>-</sub><sub>1)</sub><sub>2 2</sub><i><sub>k</sub></i> <sub>-</sub><sub>4(</sub><i><sub>m</sub></i><sub>2</sub><sub>- -</sub><i><sub>m</sub></i> <sub>4)</sub><i><sub>k</sub></i><sub>+</sub><sub>4</sub><i><sub>m</sub></i><sub>2</sub> <sub>=</sub><sub>0</sub>
ỵ
<i>Qua M m m</i>( ;2 + Î1) <i>d kẻđược đúng 1 tiếp tuyến đến (C) </i>
<i>Û g k</i>( ) 0= <i> có đúng 1 nghiệm k</i>¹0<i> Û </i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>g</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>m</i> <i>g</i> <i>m</i>
<i>m</i> <i>k</i> <i>k</i>
2 2
2 2
32( 2) 0; (0) 4 0
32( 2) 0; (0) 4 0
1
1 0 16 4 0
4
<i>D</i>
<i>D</i>
é ¢ = - - - > = =
ê
¢ = - - - > = =
ê
ê
- = Þ + = Þ =
-êë
<i>Û </i>
<i>m</i> <i>M</i>
<i>m</i> <i>M</i>
<i>m</i> <i>M</i>
<i>m</i> <i>M</i>
0 (0;1)
1 ( 1; 1)
2 (2;5)
1 (1;3)
é = Þ
ê = Þ
-ê = Þ
ê
= Þ
êë
<b>KSHS 05: BIỆN LUẬN SỐ NGHIỆM CỦA PHƯƠNG TRÌNH </b>
<b>Câu 1.</b> Cho hàm số <i>y</i>= - +<i>x</i>3 3<i>x</i>2+1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i>để phương trình <i>x</i>3-3<i>x</i>2=<i> m</i>3-3<i>m</i>2 có ba nghiệm phân biệt.
<i>· PT x</i>3-3<i>x</i>2=<i> m</i>3-3<i>m</i>2 <i>Û</i> - +<i>x</i>3 3<i>x</i>2+ = -1 <i>m</i>3+3<i>m</i>2+1<i>. Đặt k</i>= -<i>m</i>3+3<i>m</i>2+1
<i>Số nghiệm của PT bằng số giao điểm của đồ thị (C) với đường thẳng d: y k</i>=
<i>Dựa vào đồ thị (C) ta có PT có 3 nghiệm phân biệt Û</i>1< <<i>k</i> 5 <i>Û</i> <i>m</i>Ỵ -( 1;3) \ 0;2}<i>{</i>
<b>Câu 2.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 3-3<i>x</i>2+2.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Biện luận theo <i>m</i> số nghiệm của phương trình : <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i>
2 <sub>2</sub> <sub>2</sub>
1
- - =
- .
<i>· Ta có x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i>
2 <sub>2</sub> <sub>2</sub> 2 <sub>2</sub> <sub>2</sub> <sub>1</sub> <sub>,</sub> <sub>1.</sub>
1
- - = Û - - - = ¹
- <i> Do đó số nghiệm của phương trình </i>
<i>bằng số giao điểm của y</i>=
<i>Với y</i>=
<
ỵ <i> nên </i>
<i> + Giữ nguyên đồ thị (C) bên phải đường thẳng x</i>=1.
<i> + Lấy đối xứng đồ thị (C) bên trái đường thẳng x</i>=1<i> qua Ox. </i>
<i>Dựa vào đồ thị ta có: </i>
<i>m < –2 </i> <i>m = –2 </i> <i>–2 < m < 0 </i> <i>m ≥ 0 </i>
<i><b>vô nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>2 nghi</b><b>ệ</b><b>m kép 4 nghi</b><b>ệ</b><b>m phân bi</b><b>ệ</b><b>t 2 nghi</b><b>ệ</b><b>m phân bi</b><b>ệ</b><b>t </b></i>
<b>Câu 3.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-5<i>x</i>2+4 có đồ thị (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm <i>m</i>để phương trình <i>x</i>4-5<i>x</i>2+ =4 log<sub>12</sub><i>m</i> có 6 nghiệm.
<i>· Dựa vào đồ thị ta có PT có 6 nghiệm Û</i> <i>m</i> <i>m</i>
9
4
4
12 9
log 12 144 12
4
= Û = = <i>.</i>
<b>Câu 4.</b> Cho hàm số: <i>y x</i>= 4-2<i>x</i>2+1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Biện luận theo <i>m</i> số nghiệm của phương trình: <i>x</i>4-2<i>x</i>2+ +1 log<sub>2</sub><i>m</i>=0 (<i>m</i> > 0)
<i>·</i> <i>x</i>4-2<i>x</i>2+ +1 log<sub>2</sub><i>m</i>=0 <i>Û</i> <i>x</i>4-2<i>x</i>2+ = -1 log<sub>2</sub><i>m</i> <i>(*) </i>
<i>+ Số nghiệm của (*) là số giao điểm của 2 đồ thị</i> <i>y x</i>= 4-2<i>x</i>2+1<i> và y</i>= -log<sub>2</sub><i>m</i>
<i>+ Từđồ thị suy ra: </i>
<i>m</i> 1
0
2
< < <i>m</i> 1
2
= 1 <i>m</i> 1
2< < <i>m</i>=1 <i>m</i>>1
<i><b>2 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>3 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>4 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>2 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>vô nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i>
<b>Câu 5.</b> Cho hàm số <i>y f x</i>= ( ) 8= <i>x</i>4-9<i>x</i>2+1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
<i>x</i> <i>x m</i>
4 2
8cos -9cos + =0 với <i>x</i>Ỵ[0; ]<i>p</i>
<i>· Xét phương trình: </i>8cos4<i>x</i>-9cos2<i>x m</i>+ =0<i> với x</i>Ỵ[0; ]<i>p</i> <i>(1) </i>
<i>Đặt t</i>=cos<i>x, phương trình (1) trở thành: </i>8<i>t</i>4-9<i>t</i>2+ =<i>m</i> 0<i> </i> <i>(2) </i>
<i>Vì x</i>Ỵ[0; ]<i>p</i> <i> nên t</i>Ỵ -[ 1;1]<i>, giữa x và t có sự tương ứng một đối một, do đó số nghiệm của </i>
<i>phương trình (1) và (2) bằng nhau. </i>
<i>Ta có: </i>(2)Û8<i>t</i>4-9<i>t</i>2+ = -1 1 <i>m (3) </i>
<i>Gọi (C1): </i> <i>y</i>=8<i>t</i>4-9<i>t</i>2+1<i> với t</i>Ỵ -[ 1;1]<i> và (d): </i> <i>y</i>= -1 <i>m. Phương trình (3) là phương trình </i>
<i>hồnh độ giao điểm của (C1) và (d). </i>
<i>Chú ý rằng (C1) giống nhưđồ thị (C) trong miền </i>- £ £1 <i>x</i> 1<i>. </i>
<i>Dựa vào đồ thị ta có kết luận sau: </i>
<i>m</i><0 <i>m</i>=0 0< <<i>m</i> 1 1 <i>m</i> 81
32
£ < <i>m</i> 81
32
= <i>m</i> 81
32
>
<i><b>vô nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>1 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>2 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>4 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>2 nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i> <i><b>vô nghi</b><b>ệ</b><b>m </b></i>
<b>Câu 6.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3 4
2
-=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm các giá trị của <i>m</i>để phương trình sau có 2 nghiệm trên đoạn 0;2
3
<i>p</i>
é ù
ê ú
ë û:
<i>x</i> <i>x m (</i> <i>x</i> <i>x</i>
6 6 4 4
sin +cos = sin +cos )
<i>· Xét phương trình: </i>sin6<i>x</i>+cos6<i>x m (</i>= sin4<i>x</i>+cos )4<i>x</i> <i> (*) </i>
<i>x m</i> <i>x</i>
2 2
3 1
1 sin 2 1 sin 2
4 2
ổ ử
- = <sub>ỗ</sub> - <sub>ữ</sub>
ố ứ <i>Û</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i>
2 2
4 3sin 2- =2 (2 sin 2 )- <i>(1) </i>
<i>Đặt t</i>=sin 22 <i>x. Với x</i> 0;2
3
<i>p</i>
é ù
Ỵ ê ú
ë û<i> thì t</i>Ỵ
<i>t</i>
<i>m</i>
<i>t</i>
3 4
2
2
-=
- <i> với t</i>Ỵ ë ûé0;1ù
<i>Nhận xét : với mỗi t</i><sub>Ỵ ë û</sub>é0;1ù<i>ta có : </i> <i>x</i> <i>t</i> <i>x</i> <i>t</i>
<i>x</i> <i>t</i>
sin2 <sub>sin2</sub>
sin2
é <sub>= </sub>
-Û =
ê
=
ë
<i>Để (*) có 2 nghiệm thuộc đoạn </i> 0;2
3
<i>p</i>
é ù
ê ú
ë û<i>thì </i> <i>t</i> <i>t</i>
3<sub>;1</sub> 3<sub>;1</sub>
2 4
ộ ử <sub>ộ</sub> <sub>ử</sub>
ẻờ ữ<sub>ữ</sub>ị ẻ<sub>ờ</sub> <sub>÷</sub>
ë ø
êë ø
<i>Dưa vào đồ thị (C) ta có: y</i>(1) 2<i>m y</i> 3 1 2<i>m</i> 7
4 5
ỉ ư
< £ <sub>ỗ ữ</sub> < Ê
ố ứ <i></i> <i>m</i>
1 7
2< Ê10<i>. </i>
<b>Cõu 7.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i> 1.1
+
=
-1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Biện luận theo <i>m</i> số nghiệm của phương trình <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i>
1
.
1
+
=
-· Số nghiệm của <i>x</i> <i>m</i>
<i>x</i>
1
1
+
- bằng số giao điểm của đồ thị (C¢):
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
1
1
+
=
- và <i>y m</i>= .
Dựa vào đồ thị ta suy ra được:
<i>m</i>< -1;<i>m</i>>1 <i>m</i>= -1 - < £1 <i>m</i> 1
<b>KSHS 06: ĐIỂM ĐẶC BIỆT CỦA ĐỒ THỊ</b>
<b>Kiến thức cơ bản: </b>
1) Khoảng cách giữa hai điểm A, B: AB = (<i>x<sub>B</sub></i>-<i>x<sub>A</sub></i>)2+(<i>y<sub>B</sub></i>-<i>y<sub>A</sub></i>)2
2) Khoảng cách từđiểm <i>M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> đến đường thẳng D: <i>ax by c</i>+ + =0:
<i>d M d</i> <i>ax</i> <i>by</i> <i>c</i>
<i>a</i> <i>b</i>
0 0
2 2
( , )= + +
+
Đặc biệt: + Nếu D: <i>x a</i>= thì <i>d M</i>( , )<i>D</i> = <i>x</i><sub>0</sub>-<i>a</i>
+ Nếu D: <i>y b</i>= thì <i>d M</i>( , )<i>D</i> = <i>y</i><sub>0</sub>-<i>b</i>
+ Tổng các khoảng cách từ M đến các trục toạđộ là: <i>x</i><sub>0</sub> + <i>y</i><sub>0</sub> .
3) Diện tích tam giác ABC: S = 1<i>AB AC</i>. .sin<i>A</i> 1 <i>AB AC</i>2. 2
2 =2
<i>-uuur -uuur</i>
4) Các điểm A, B đối xứng nhau qua điểm I Û <i>IA IBuur uur</i>+ =0 Û <i>A</i> <i>B</i> <i>I</i>
<i>A</i> <i>B</i> <i>I</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i> <i>y</i> 22<i>y</i>
ì + =
í <sub>+</sub> <sub>=</sub>
ỵ
5) Các điểm A, B đối xứng nhau qua đường thẳng D Û ì<sub>í Ỵ</sub><i>AB<sub>I</sub></i> <i><sub>D</sub></i>^<i>D</i>
ỵ (I là trung điểm AB).
Đặc biệt: + A, B đối xứng nhau qua trục O<i>x</i> Û <i>B</i> <i>A</i>
<i>B</i> <i>A</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i> <i>y</i>
ì =
í <sub>= </sub>
-ỵ
+ A, B đối xứng nhau qua trục O<i>x</i> Û <i>B</i> <i>A</i>
<i>B</i> <i>A</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i> <i>y</i>
ì =
í <sub>= </sub>
-ỵ
6) Khoảng cách giữa đường thẳng D với đường cong (C) bằng khoảng cách nhỏ nhất giữa
một điểm M Î D và một điểm N Î (C).
<b>Câu 1.</b> Cho hàm số <i>y</i>= - +<i>x</i>3 3<i>x</i>+2 (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm 2 điểm trên đồ thị hàm số sao cho chúng đối xứng nhau qua tâm M(–1; 3).
<i>· Gọi A x y</i>
<i>A B C</i>, ẻ( )<i></i> <i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
3
0 0 0
3
0 0 0
3 2
6 ( 2 ) 3( 2 ) 2
ì = - + +
ï
í
- = - - - + - - +
ïỵ
<i>x</i>3<sub>0</sub> <i>x</i><sub>0</sub> <i>x</i><sub>0</sub> 3 <i>x</i><sub>0</sub> <i>x</i>2<sub>0</sub> <i>x</i><sub>0</sub>
6 3 2 2 3 2 2 6 12 6 0
Û = - + + - - - + - - + Û + + = <i>Û</i> <i>x</i><sub>0</sub> = - Þ1 <i>y</i><sub>0</sub> =0
<i>Vậy 2 điểm cần tìm là: </i>( 1;0)- <i> và </i>( 1;6)
<b>-Câu 2.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>3 <i>x</i>2 3<i>x</i> 11
3 3
= - + + - .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên đồ thị (C) hai điểm phân biệt M, N đối xứng nhau qua trục tung.
<i>· Hai điểm M x y N x y</i>( ; ), ( ; ) ( )<sub>1 1</sub> <sub>2 2</sub> Ỵ <i>C</i> <i>đối xứng nhau qua Oy Û</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i>2<sub>1</sub> <i>y</i><sub>2</sub>1
0
ì = - ¹
ï
í <sub>=</sub>
ïỵ
<i>Û</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>2
2 1
3 3
2 3
1 2
1 1 2
0
11 11
3 3
3 3 3 3
ì = - ¹
ï
í
- + + - = - + +
-ï
ỵ
<i>Û</i> <i>x</i>
<i>x</i><sub>2</sub>1
3
3
ì =
ï
í <sub>= </sub>
-ïỵ <i> hoặc </i>
<i>x</i>
<i>x</i>1<sub>2</sub>
3
3
ì =
-ï
í <sub>=</sub>
ïỵ <i> </i>
<i>Vậy hai điểm thuộc đồ thị (C) và đối xứng qua Oy là: M</i> 3;16 ,<i>N</i> 3;16
3 3
ỉ ư ỉ<sub>-</sub> ử
ỗ ữ ỗ ữ
ố ứ ố ứ<i>. </i>
<b>Cõu 3.</b> Cho hàm số <i>y</i>= - +<i>x</i>3 3<i>x</i>+2 (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên (C) hai điểm đối xứng nhau qua đường thẳng <i>d</i>: 2<i>x y</i>- + =2 0.
<i>· Gọi M x y N x y</i>
2 2
æ + + ử
ỗ ữ
ố ứ<i>, ta cú I d</i>ẻ
<i>Cú: y</i> <i>y</i>
3 3
1 1 2 2
1 2 3 2 3 2 <sub>2.</sub> 1 2 <sub>2</sub>
2 2 2
- + + + - + +
+ +
= = +
<i> </i>
<i>x</i> <i>x x</i> <i>x</i>
3 <sub>1</sub> <sub>2</sub>
2 2
1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
1 1 2 2
0
3 3 2
1
é + =
Þ - + + + + + = + <sub>Þ ê</sub>
- + =
<i>Mặt khác: MN d</i>^ Þ
7 2 0
2
Þ - - - + + = Þ + + =
<i>- Xét x</i><sub>1</sub>+<i>x</i><sub>2</sub> =0 <i>x</i><sub>1</sub> 7;<i>x</i><sub>2</sub> 7
2 2
Þ = ± =<i><sub>m</sub></i> <i> </i>
<i>- Xét </i> <i>x</i> <i>x x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x x</i> <i>x</i> <i><sub>x x</sub></i>
2 2
2 2
1 2
1 1 2 2
2 2
1 1 2 2 <sub>1 2</sub>
9
1
4
7 <sub>5</sub>
2 <sub>4</sub>
ì
ì <sub>-</sub> <sub>+</sub> <sub>=</sub> <sub>ï</sub> <sub>+</sub> <sub>=</sub>
ù <sub></sub>ù <sub>ị</sub>
ớ ớ
+ + =
ù ù <sub>=</sub>
ợ <sub>ùợ</sub>
<i> vụ nghiệm </i>
<i>Vậy 2 điểm cần tìm là: </i> 7;2 1 7 ; 7;2 1 7
2 2 2 2 2 2
æ ử ổ ử
- - +
ỗ ữ ỗ ữ
ỗ ữ ỗ ÷
<b>Câu 4.</b> Cho hàm số <i>y</i> 1<i>x</i>3 <i>x</i>2 3<i>x</i> 5
3 3
= + - + .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Gọi A, B là các giao điểm của (C) với trục O<i>x</i>. Chứng minh rằng trên đồ thị (C) tồn tại
hai điểm cùng nhìn đoạn AB dưới một góc vng.
<i>· PT hồnh độ giao điểm của (C) với trục hoành: </i>1<i>x</i>3 <i>x</i>2 3<i>x</i> 5 0 <i>x<sub>x</sub></i> 1<sub>5</sub>
3 3
é =
+ - <sub>+ = Û ê = </sub>
-ë
<i>Þ</i> <i>A</i>( 5;0), (1;0)- <i>B</i> <i>. Gọi M a a</i>;1 3 <i>a</i>2 3<i>a</i> 5 ( ),<i>C M A B</i>,
3 3
æ ử
+ - + ẻ ạ
ỗ ữ
ố ứ
<i>ị</i> <i>AM</i> <i>a</i> 5;1<i>a</i>3 <i>a</i>2 3<i>a</i> 5
3 3
ổ ử
=<sub>ỗ</sub> + + - + <sub>ữ</sub>
ố ứ
<i>uuur</i>
<i>, BM</i> <i>a</i> 1;1<i>a</i>3 <i>a</i>2 3<i>a</i> 5
3 3
ổ ử
=<sub>ỗ</sub> - + - + <sub>÷</sub>
è ø
<i>uuur</i>
<i>AM BM</i>^ Û<i>uuur uuurAM BM</i>. =0 <i>Û</i> (<i>a</i> 5)(<i>a</i> 1) 1(<i>a</i> 5) (2 <i>a</i> 1)4 0
9
+ - + + - = <i> </i>
<i>Û</i> 1 1(<i>a</i> 1) (3 <i>a</i> 5) 0
9
+ - + = <i>Û</i> <i>a</i>4+2<i>a</i>3-12<i>a</i>2+14<i>a</i>+ =4 0 (*)
<i>Đặt y a</i>= 4+2<i>a</i>3-12<i>a</i>2+14<i>a</i>+ =4 0<i>, có tập xác định D = R. </i>
<i>y</i>¢ =4<i>a</i>3+6<i>a</i>2-12<i>a</i>+14<i>; y</i>¢ =0<i> có 1 nghiệm thực a</i><sub>0</sub> 7 <i>y</i><sub>0</sub> 2043
2 16
» - Þ »
<i>-Dựa vào BBT ta suy ra (*) ln có 2 nghiệm khác 1 và –5. </i>
<i>Vậy luôn tồn tại 2 điểm thuộc (C) cùng nhìn đoạn AB dưới một góc vng. </i>
<b>Câu 5.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4-2<i>x</i>2+1.
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm toạđộ hai điểm P, Q thuộc (C) sao cho đường thẳng PQ song song với trục hoành và
<i>·Điểm cực đại của (C) là A</i>(0;1)<i>. PT đường thẳng PQ có dạng: y m m</i>= ( ³0)<i>. </i>
<i>Vì d A PQ</i>( , ) 8= <i> nên m</i>=9<i>. Khi đó hồnh độ các điểm P, Q là nghiệm của phương trình: </i>
<i>x</i>4-2<i>x</i>2- = Û = ±8 0 <i>x</i> 2<i>. </i>
<i>Vậy: P</i>( 2;9), (2;9)- <i>Q</i> <i> hoặc P</i>(2;9), ( 2;9)<i>Q</i> - <i>. </i>
<b>Câu 6.</b> Cho hàm số <i>y x</i>= 4+<i>mx</i>2- -<i>m</i> 1 (Cm).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số khi <i>m</i> = –2.
2) Chứng minh rằng khi <i>m</i> thay đổi thì (Cm) ln ln đi qua hai điểm cốđịnh A, B. Tìm <i>m</i>
để các tiếp tuyến tại A và B vng góc với nhau.
<i>· Hai điểm cốđịnh A(1; 0), B(–1; 0). Ta có: y</i>¢ =4<i>x</i>3+2<i>mx. </i>
<i> Các tiếp tuyến tại A và B vng góc với nhau Û</i> <i>y</i>¢(1). ( 1)<i>y</i><sub>¢ - = -</sub>1 <i><sub>Û</sub></i> <sub>(4 2 )</sub><sub>+</sub> <i><sub>m</sub></i> 2 <sub>=</sub><sub>1</sub><i><sub> </sub></i>
<i>Û</i> <i>m</i> 3;<i>m</i> 5
2 2
= - = - <i>. </i>
<b>Câu 7.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
2 1
+
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm những điểm trên đồ thị (C) cách đều hai điểm A(2; 0) và B(0; 2).
<i>· PT đường trung trực đọan AB: y x</i>= <i>. </i>
<i>Những điểm thuộc đồ thị cách đều A và B có hồnh độ là nghiệm của PT: </i>
<i>x</i> <i><sub>x</sub></i>
<i>x</i>
2
2 1
+ <sub>=</sub>
- <i>Û</i> <i>x</i>2 <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
1 5 1 5
1 0 ;
2 2
- +
<i>Hai điểm cần tìm là: </i> 1 5 1, 5 ; 1 5 1, 5
2 2 2 2
ỉ <sub>-</sub> <sub>-</sub> ư ỉ <sub>+</sub> <sub>+</sub> ử
ỗ ữ ỗ ữ
ỗ ữ ỗ ữ
ố ứ ố ứ
<b>Cõu 8.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3 4
2
-=
- (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
<i>· Gọi M x y</i>( ; )<i>Ỵ (C) và cách đều 2 tiệm cận x = 2 và y = 3. </i>
<i>Ta có: </i> <i>x</i> <i>y</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
3 4
2 3 2 2 2
2 2
-- = -- Û -- = - Û - =
-
<i>-x</i> <i><sub>x</sub></i> <i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i> 2 ( 2) é =14
Û = ± - <sub>Û ê =</sub>
- ë
<i>Vậy có 2 điểm thoả mãn đề bài là : M1( 1; 1) và M2(4; 6) </i>
<b>Câu 9.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
+
=
+ (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên (C) những điểm có tổng khoảng cách đến hai tiệm cận của (C) nhỏ nhất.
<i>· Gọi M x y</i>( ; )<sub>0 0</sub> <i>Ỵ (C), (x</i><sub>0</sub>¹ -1<i>) thì y</i> <i>x</i>
<i>x</i>0 <i>x</i>
0
0 0
2 1 <sub>2</sub> 1
1 1
+
= =
-+ +
<i>Gọi A, B lần lượt là hình chiếu của M trên TCĐ và TCN thì: </i>
<i>MA x</i> <i>MB y</i>
<i>x</i>
0 0
0
1
1 , 2
1
= + = - =
+
<i>Áp dụng BĐT Cơ-si ta có: MA MB</i> <i>MA MB</i> <i>x</i>
<i>x</i>
0
0
1
2 . 2 1 . 2
1
+ ³ = + =
+
Þ<i> MA + MB nhỏ nhất bằng 2 khi </i> <i>x</i> <i>x<sub>x</sub></i>
<i>x</i> 0
0
0
0
0
1
1 <sub>2</sub>
1
é =
+ = <sub>Û ê = </sub>
-+ <sub>ë</sub> <i>. </i>
<i>Vậy ta có hai điểm cần tìm là (0; 1) và (–2; 3). </i>
<i>Câu hỏi tương tự: </i>
<i>a) y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
+ <i> </i> <i>ĐS: x</i>0= - ±1 3 <i>b) </i>
<i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
3 5
2
-=
- <i> </i> <i>ĐS: M</i>(1;2), (3;4)<i>M</i>
<b>Câu 10.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
+ (C).
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm điểm M thuộc đồ thị (C) để tiếp tuyến của (C) tại M với đường thẳng đi qua M và
giao điểm hai đường tiệm cận có tích các hệ số góc bằng –9.
<i>· Giao điểm 2 tiệm cận là I</i>( 1;2)- <i>. </i>
<i>Gọi </i> <i>M</i> <i>I</i>
<i>IM</i>
<i>M</i> <i>I</i>
<i>y</i> <i>y</i>
<i>M x</i> <i>C</i> <i>k</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i><sub>x</sub></i>
0 <sub>2</sub>
0 <sub>0</sub>
3 3
;2 ( )
1 <sub>(</sub> <sub>1)</sub>
-æ <sub>-</sub> ử<sub>ẻ</sub> <sub>ị</sub> <sub>=</sub> <sub>=</sub>
-ỗ <sub>+</sub> ữ <sub></sub>
-+
ố ứ
<i>+ Hệ số góc của tiếp tuyến tại M: </i>
<i>k</i> <i>y x</i>
<i>x</i>
0 <sub>2</sub>
0
3
( )
1
¢
= =
+
<i>+ YCBT </i>Û<i>k k<sub>M IM</sub></i>. = -9 <i>Û</i> <i>x<sub>x</sub></i>0
0
0
2
é =
ê <sub>= </sub>
-ë <i>. Vậy có 2 điểm M thỏa mãn: M(0; –3) và M(–2; 5) </i>
<b>Câu 11.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm điểm M trên (C) sao cho khoảng cách từ M đến đường thẳng <i>d x y</i>: 2 + - =2 0 bằng
<i>k</i> 6 5
5
= .
<i>Ã Gi M m</i> <i>m</i> <i>C</i>
<i>m</i>
2
; ( )
1
ổ + ử<sub>ẻ</sub>
ỗ <sub>-</sub> ÷
è ø <i>. Ta có: d M d</i> <i>m</i> <i>m</i> <i>m</i>
2
6 5
( , ) 2 3 4 6 1
5
= Û - + = - <i> </i>
<i>Û</i> <i>m</i> 2;<i>m</i> 5;<i>m</i> 2;<i>m</i> 1
2 2
= = = - = <i>Þ</i> <i>M</i>(2;4);<i>M</i> 5;3 ; ( 2;0);<i>M</i> <i>M</i> 1; 5
2 2
ỉ ư <sub>-</sub> ổ <sub>-</sub> ử
ỗ ữ ỗ ữ
ố ứ ố ứ<i>. </i>
<i>Cõu hỏi tương tự:. </i>
<i>a) y</i> <i>x</i> <i>d x</i> <i>y</i> <i>k</i>
<i>x</i>
3 1<sub>; : 3</sub> <sub>4</sub> <sub>1 0;</sub> 12
2 5
-= - + = =
- <i>. </i> <i>ĐS: M</i> <i>M</i> <i>M</i> <i>M</i>
16 15 7 11
(1; 2); ; ; 2; ; ;6
3 4 4 3
ổ ử ổ ử ổ ử
- <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub> <sub>ỗ</sub>- <sub>ữ</sub> <sub>ỗ</sub> <sub>ữ</sub>
ố ứ
ố ứ ố ứ<i>. </i>
<b>Cõu 12.</b> Cho hm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
+
=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm điểm M trên đồ thị (C) sao cho khoảng cách từ M đến đường thẳng <i>d x</i>: -4<i>y</i>+ =8 0
là ngắn nhất.
<i>· Gọi D là tiếp tuyến của (C) song song với d </i>
<i>Þ PTTT của (C) là </i> <sub>1</sub>:<i>y</i> <i>x</i> 5
4 4
<i>D</i> = + <i> hoặc </i> <sub>2</sub>:<i>y</i> <i>x</i> 13
4 4
<i>D</i> = + <i> </i>
<i>Các tiếp điểm tương ứng: M</i><sub>1</sub> 1;3 ,<i>M</i><sub>2</sub> 3;5
2 2
ỉ ư ổ<sub>-</sub> ử
ỗ ữ ỗ ữ
ố ứ ố ứ<i>. Ta tớnh được d M</i>( , )1 <i>D</i> <<i>d M</i>( 2, )<i>D</i> <i>. </i>
<i>ị</i> <i>M</i><sub>1</sub> 1;3
2
ổ ử
ỗ ữ
ố ứ<i> l im cn tìm. </i>
<i>Cách 2: Giả sử</i> <i>M x</i> <i>x</i> <i>C</i>
<i>x</i>
2 1
; ( )
ố ứ <i>. Tớnh f d M d</i>= ( , )<i>. Sử dụng phương pháp hàm sốđể tìm </i>
<i>f</i>
min <i>. </i>
<b>Câu 13.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 1
1
-=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm tọa độđiểm M Ỵ (C) sao cho khoảng cách từđiểm <i>I</i>( 1; 2)- tới tiếp tuyến của (C) tại
M là lớn nhất.
<i>· Giả sử</i> <i>M x</i> <i>C</i>
<i>x</i>
0
0
3
; 2 ( )
1
ổ ử
- ẻ
ỗ ữ
ỗ <sub>+</sub> ữ
ố ứ <i>. PTTT D của (C) tại M là: </i>
<i>y</i> <i>x x</i>
<i>x</i> <i><sub>x</sub></i> 2 0
0 <sub>0</sub>
3 3
2 ( )
1 ( 1)
- + =
-+ <sub>+</sub> <i>Û</i> <i>x x</i> <i>x</i> <i>y</i> <i>x</i>
2
0 0 0
3( - ) (- +1) ( - -2) 3( + =1) 0
<i>Khoảng cách từ</i> <i>I</i>( 1;2)- <i> tới tiếp tuyến D là: </i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>d</i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i><sub>x</sub></i>
<i>x</i>
0 0 0
4 4 <sub>2</sub>
0
0 <sub>2</sub> <sub>0</sub>
0
3( 1 ) 3( 1) 6 1 <sub>6</sub>
9
9 ( 1)
9 1 <sub>(</sub> <sub>1)</sub>
( 1)
- - - + +
= = =
+ +
+ + <sub>+</sub> <sub>+</sub>
+
<i>. </i>
<i>Theo BĐT Cô–si: </i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
0
2
0
9 <sub>(</sub> <sub>1)</sub> <sub>2 9 6</sub>
( +1) + + ³ = <i>Þ</i> <i>d</i>£ 6<i>. </i>
<i>Khoảng cách d lớn nhất bằng </i> 6<i> khi </i> <i>x</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 2
0 0 0
2
0
<i> Vậy có hai điểm cần tìm là: M</i>
<b>Câu 14.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 4
1
-=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên (C) hai điểm đối xứng nhau qua đường thẳng MN biết M(–3; 0) và N(–1; –1).
<i>·</i> <i>MNuuuur</i>=(2; 1)- <i>Þ Phương trình MN: x</i>+2<i>y</i>+ =3 0<i>. </i>
<i>Phương trình đường thẳng (d) ^ MN có dạng: y</i>=2<i>x m</i>+ <i>. </i>
<i>Phương trình hồnh độ giao điểm của (C) và (d): </i>
<i>x</i> <i><sub>x m</sub></i>
<i>x</i>
2 <sub>4 2</sub>
1
- <sub>=</sub> <sub>+</sub>
+ <i>Û</i> 2<i>x</i>2+<i>mx m</i>+ + =4 0 (<i>x</i>¹ -1) <i>(1) </i>
<i>(d) cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B Û</i> <i>D</i>=<i>m</i>2-8<i>m</i>-32 0> <i> (2) </i>
<i>Khi đó A x x</i>( ;2<sub>1</sub> <sub>1</sub>+<i>m B x</i>), ( ;2<sub>2</sub> <i>x</i><sub>2</sub>+<i>m</i>)<i> với x x</i><sub>1</sub>, <sub>2</sub><i> là các nghiệm của (1) </i>
<i>Trung điểm của AB là I</i> <i>x</i>1 <i>x</i>2 <i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
1 2
;
2
æ + ử
+ +
ỗ ữ
ố ứ<i></i>
<i>m m</i>
<i>I</i> ;
4 2
ổ ử
-ỗ ữ
ố ø<i> (theo định lý Vi-et) </i>
<i>A, B đối xứng nhau qua MN Û I Ỵ MN Û</i> <i>m</i>= -4<i> </i>
<i>Suy ra (1) Û</i> 2<i>x</i>2-4<i>x</i><sub>= Û ê =</sub>0 é =<i>x<sub>x</sub></i> <sub>2</sub>0
ë <i>Þ A(0; –4), B(2; 0). </i>
<b>Câu 15.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
1
=
- .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên đồ thị (C) hai điểm B, C thuộc hai nhánh sao cho tam giác ABC vuông cân tại
đỉnh A với A(2; 0).
<i>x</i>
2
( ) : 2
1
= +
- <i>. Gọi B b</i> <i>b</i> <i>C c</i> <i>c</i>
2 2
;2 , ;2
1 1
+ +
-
-ổ ử ổ ử
ỗ ữ ỗ ữ
ố ứ ố ứ<i> vi b</i>< <1 <i>c. </i>
<i>Gọi H, K lần lượt là hình chiếu của B, C lên trục Ox. </i>
<i>Ta có: AB AC BAC</i>= ;<i>·</i> =900 Þ<i>·CAK BAH</i>+<i>·</i> =900=<i>·CAK ACK</i>+<i>· · ·</i>Þ<i>BAH ACK</i>=
<i>và: · ·BHA CKA</i> <i>ABH</i> <i>CAK</i>
<i>HB AK</i>
0
90 <i>D</i> <i>D</i> =
= = Þ = Þ
=
<i>Hay: </i>
<i>b</i>
<i>b</i>
<i>c</i>
<i>c</i>
<i>c</i>
<i>b</i>
2
2 2
1
2 3
2 2
1
- = +
=
-- <sub>Û</sub>
=
+ =
-ì
ïï
í
ï
ïỵ
<i> . </i>
<i>Vậy B</i>( 1;1), (3;3)- <i>C</i>
<b>Câu 16.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
3
1
-=
+ .
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên hai nhánh của đồ thị (C) hai điểm A và B sao cho AB ngắn nhất.
<i>· Tập xác định D = R {</i>\ -1}<i>. Tiệm cận đứng x</i>= -1<i>. </i>
<i>Giả sử</i> <i>A</i> <i>a</i> <i>B</i> <i>b</i>
<i>a</i> <i>b</i>
4 4
1 ;1 , 1 ;1
æ<sub>- -</sub> <sub>+</sub> ử ổ<sub>- +</sub> <sub>-</sub> ử
ỗ ữ ỗ ữ
ố ø è ø<i> (với a</i>>0,<i>b</i>>0<i>) là 2 điểm thuộc 2 nhánh của (C) </i>
<i>AB</i> <i>a b</i> <i>a b</i> <i>ab</i> <i>ab</i>
<i>a b</i> <i><sub>a b</sub></i> <i><sub>a b</sub></i> <i>ab</i>
2
2 2 2
2 2 2 2
1 1 16 16 64
( ) 16ỉ ư ( ) 1ộ ự 4 ộ1 ự 4 32
= + + <sub>ỗ</sub> + <sub>÷</sub> = + <sub>ê</sub> + <sub>ú</sub>³ <sub>ê</sub> + <sub>ú</sub>= + ³
è ø <sub>ë</sub> <sub>û</sub> <sub>ë</sub> <sub>û</sub>
<b>H</b> <b>K</b>
<b>B</b>
<b>A</b>
<i>AB nhỏ nhất Û</i> <i>AB</i> <i>a b</i> <i>a b</i> <i>a b</i>
<i>ab</i> <i>a</i>
<i>ab</i>
4
4
4 2 <sub>4</sub> 16 4
4
ì = <sub>ì =</sub>
ï
= Û<sub>í</sub> Û<sub>í</sub> Û = =
= <sub>ỵ</sub> =
ïỵ
<i>Khi đó: A</i>
<i>a) y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
4 9
3
-=
- <i>. </i> <i>ĐS: A</i>
<b>Câu 17.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
1
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽđồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm trên đồ thị (C), các điểm A, B sao cho độ dài đoạn AB bằng 4 và đường thẳng AB
vng góc với đường thẳng <i>d y x</i>: = .
<i>· PT đường thẳng AB có dạng: y</i>= - +<i>x m. PT hoành độ giao điểm của (C) và AB: </i>
<i>x</i> <i><sub>x m</sub></i>
<i>x</i>
1
2
- +
= - +
- <i>Û</i> <i>g x</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i> <i>m</i> <i>x</i>
2
( )= -( +3) +2 + =1 0 (1) ( ¹2)
<i>Để có 2 điểm A, B thì (1) phải có 2 nghiệm phân biệt khác 2 Û</i> <i>g</i>
<i>g</i>
0
(2) 0
<i>D</i>
ì >
ớ <sub>ạ</sub>
ợ
<i></i> ỡ<sub>ớ - +</sub>(<sub>4 (</sub><i>m</i>+<i><sub>m</sub></i>3)2<sub>3).2 2</sub>-4(2<i>m<sub>m</sub></i>+ >1) 0<sub>1 0</sub>
+ + ạ
ợ <i></i> "<i>m. </i>
<i>Ta cú: </i> <i>A</i> <i>B</i>
<i>A B</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>m</i>
<i>x x</i>. 2<i>m</i> 13
ì + = +
í <sub>=</sub> <sub>+</sub>
ỵ <i>. Mặt khác yA</i> = -<i>xA</i>+<i>m y</i>; <i>B</i> = -<i>xB</i>+<i>m</i>
<i>Do đó: AB = 4 Û</i> (<i>x<sub>B</sub></i>-<i>x<sub>A</sub></i>)2+(<i>y<sub>B</sub></i>-<i>y<sub>A</sub></i>)2=16 <i>Û</i> <i>m</i>2-2<i>m</i>- =3 0 <i>Û</i> é = -<sub>ê =</sub><i>m<sub>m</sub></i> <sub>3</sub>1
ë <i>. </i>
<i>+ Với m</i>=3<i>, thay vào (1) ta được: x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>y</i>
<i>x</i> <i>y</i>
2 <sub>6</sub> <sub>7 0</sub> 3 2 2
3 2 2
é = + Þ =
-- <sub>+ = Û ê</sub>
= - Þ =
ë
<i>Þ</i> <i>A</i>(3+ 2;- 2), (3<i>B</i> - 2; 2)<i> hoặc A</i>(3- 2; 2), (3<i>B</i> + 2;- 2)
<i>+ Với m</i>= -1<i>, thay vào (1) ta được: x</i> <i>x</i> <i>x</i> <i>y</i>
<i>x</i> <i>y</i>
2 <sub>2</sub> <sub>1 0</sub> 1 2 2 2
1 2 2 2
é = + Þ =
-- <sub>- = Û ê</sub>
= - Þ = - +
ë
<i>Þ</i> <i>A</i>(1+ 2; 2- - 2); (1<i>B</i> - 2; 2- + 2)<i> hoặc A</i>(1- 2; 2- + 2); (1<i>B</i> + 2; 2- - 2)
<b>Câu 18.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2
3 5 14
6 1
+ +
=
+ có đồ thị (C).
Tìm tất các các điểm trên (C) có toạđộ nguyên.
<i>· Ta có: y</i> <i>x</i>
<i>x</i>
1 <sub>2</sub> <sub>3</sub> 53
4 6 1
ổ ử
= <sub>ỗ</sub> + + <sub>ữ</sub>
+
<i>Điểm M x y</i>( ; ) ( )Ỵ <i>C</i> <i> có toạđộ nguyên Û</i>
<i>x Z</i>
<i>y</i> <i>x</i> <i>Z</i>
<i>x</i>
1 <sub>2</sub> <sub>3</sub> 53
4 6 1
ỡ ẻ
ù
ổ ử
ớ = ỗ + + ữẻ
ù <sub>ố</sub> <sub>+</sub> <sub>ứ</sub>
ợ
<i></i>
<i>x Z</i>
<i>x</i> <i>Z</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
53
2 3
6 1
53
2 3 4
6 1
ỡ ẻ
ùổ ử
ù<sub>ỗ</sub> + + <sub>ữ</sub>ẻ
ớố + ứ
ùổ ử
+ +
ùỗ <sub>+</sub> ữ
ố ứ
ợ <i>M</i>
<i></i>
<i>x Z</i>
<i>Z</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
53
6 1
53
2 3 4
6 1
ỡ ẻ
ù
ù ẻ
ớ +
ùổ ử
<i></i> <i>x Zx</i> <i>x</i>
<i>x</i>
<i>x</i>
6 1 1 6 1 53
53
2 3 4
<i>Û</i> é = Þ =<sub>ê = - Þ = -</sub><i>x<sub>x</sub></i> 0<sub>9</sub> <i>y<sub>y</sub></i> 14<sub>4</sub>
ë <i>. Vậy có hai điểm thoả YCBT: </i>(0;14), ( 9; 4)- - <i>. </i>
<b>Câu 19.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 <sub>3</sub> <sub>6</sub>
2
- +
=
- có đồ thị (C).
Tìm những cặp điểm trên đồ thị (C) i xng nhau qua im <i>I</i> 1 ;1
2
ổ ử
ỗ ÷
è ø.
<i>· Gọi M x y N x y</i>( ; ), ( ; ) ( )<sub>1 1</sub> <sub>2 2</sub> Î <i>C</i> <i>đối xứng nhau qua điểm I</i> 1 ;1
2
æ ử
ỗ ữ
ố ứ<i>. </i>
<i>Khi ú ta cú: </i> <i><sub>y</sub>x</i>1 <i><sub>y</sub>x</i>2 <i>x<sub>y</sub></i>2 <i>x<sub>y</sub></i>1 <i>N</i> <i>x</i><sub>1</sub> <i>y</i><sub>1</sub>
1 2 2 1
1 1 <sub>(1</sub> <sub>;2</sub> <sub>)</sub>
2 2
ì + = ì =
-Û Þ -
-í <sub>+</sub> <sub>=</sub> í <sub>= </sub>
-ỵ ỵ <i>. </i>
<i>Vì M x y N x y</i>( ; ), ( ; ) ( )<sub>1 1</sub> <sub>2 2</sub> Ỵ <i>C</i> <i> nên ta có: </i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
<i>x</i> <i>x</i>
<i>y</i>
<i>x</i>
2
1 1
1
1
2
1 1
1
1
3 6
2
4
2
1
ì <sub>-</sub> <sub>+</sub>
ï =
-ï
í
- +
ï - =
ï <sub> </sub>
-ỵ
<i>Û</i> <i>x<sub>x</sub></i>1 <i><sub>y</sub>y</i>1
1 1
2; 4
3; 6
é = - =
-ê = =
ë <i>. </i>
<i>Vậy trên (C) có đúng một cặp điểm thoả YCBT: M</i>( 2; 4), (3;6)- - <i>N</i> <i>. </i>
<b>Câu 20.</b> Cho hàm số <i>y</i> <i>x</i> <i>x</i>
<i>x</i>
2 <sub>1</sub>
1
+ +
=
+ có đồ thị (C).
Tìm những cặp điểm trên đồ thị (C) đối xứng nhau qua đường thẳng <i>d</i>:16<i>x</i>+17<i>y</i>+33 0= .
<i>·ĐS: A</i> 5; 21 ,<i>B</i> 3;13
4 4
ổ<sub>- -</sub> ử ổ ử
ỗ ữ ỗ ÷
è ø è ø<i>. </i>
<i><b>Chân thành c</b><b>ả</b><b>m </b><b>ơ</b><b>n các b</b><b>ạ</b><b>n </b><b>đồ</b><b>ng nghi</b><b>ệ</b><b>p và các em h</b><b>ọ</b><b>c sinh </b><b>đ</b><b>ã </b><b>đọ</b><b>c t</b><b>ậ</b><b>p tài li</b><b>ệ</b><b>u này. </b></i>