Tải bản đầy đủ (.ppt) (116 trang)

Tu van tam ly hoc duong

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.86 MB, 116 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Mục tiêu bài học</b>
<b>Mục tiêu bài học</b>


<i>Sau bài học, học viên hiểu:</i>
<i>Sau bài học, học viên hiểu:</i>


1. Các đặc điểm phát triển cơ bản của trẻ vị thành niên từ
1. Các đặc điểm phát triển cơ bản của trẻ vị thành niên từ


độ tuổi 10 đến 18 tuổi.
độ tuổi 10 đến 18 tuổi.


2. Các nhu cầu tâm lý-xã hội cơ bản của trẻ vị thành niên
2. Các nhu cầu tâm lý-xã hội cơ bản của trẻ vị thành niên
3. Các khó khăn tâm lý thường gặp ở tuổi vị thành niên.
3. Các khó khăn tâm lý thường gặp ở tuổi vị thành niên.


<b>ChươngưI:</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ </b>



<b>ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ </b>



<b>VỊ THÀNH NIÊN</b>



<b>VỊ THÀNH NIÊN</b>


1.



1.

Khái niệm tuổi vị thành niên (VTN)Khái niệm tuổi vị thành niên (VTN)

2.




2.

Một số điểm chung về sinh lýMột số điểm chung về sinh lý

3.



3.

Đặc điểm theo từng giai đoạn tuổi vị thành Đặc điểm theo từng giai đoạn tuổi vị thành
niên


niên


4.



4.

Phân biệt các đặc điểm lứa tuổi và những vấn Phân biệt các đặc điểm lứa tuổi và những vấn
đề bất thường


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>Khái niệm Trẻ em & Vị thành niên</b>


<b>Khái niệm Trẻ em & Vị thành niên</b>



<b>Trẻ em:Trẻ em:</b>


- Việt Nam: Dưới 16 tuổi


- Việt Nam: Dưới 16 tuổi


-

Công ước Quốc tế về trẻ em: Dưới 18 Công ước Quốc tế về trẻ em: Dưới 18
tuổi


tuổi


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>ĐẶC ĐIỂM CHUNG VỀ </b>



<b>ĐẶC ĐIỂM CHUNG VỀ </b>




<b>PHÁT TRIỂN SINH LÝ</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Đặc điểm phát triển sinh lý ở nữ</b>



<b>Đặc điểm phát triển sinh lý ở nữ</b>


Ngực phát triển

Ngực phát triển



Lơng phát triển rõ rệt ở nhiều bộ phận cơ

Lông phát triển rõ rệt ở nhiều bộ phận cơ


thể: Bộ phận sinh dục, nách, chân, tay



thể: Bộ phận sinh dục, nách, chân, tay



Phát triển chiều cao nhanh từ 10 – 15 tuổi

Phát triển chiều cao nhanh từ 10 – 15 tuổi



</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Đặc điểm phát triển sinh lý ở nam</b>


<b>Đặc điểm phát triển sinh lý ở nam</b>



Cơ quan sinh dục phát triểnCơ quan sinh dục phát triển


Lơng (bộ phận sinh dục, nách, chân...), Lông (bộ phận sinh dục, nách, chân...),
râu phát triển


râu phát triển


Hiện tượng “mộng tinh”, “giấc mơ ướt”Hiện tượng “mộng tinh”, “giấc mơ ướt”

Đạt được sự tối đa về chiều caoĐạt được sự tối đa về chiều cao


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>CÁC ĐIỂM CHUNG VỀ </b>




<b>CÁC ĐIỂM CHUNG VỀ </b>



<b>PHÁT TRIỂN TÂM LÝ</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>Đầu vị thành niên (10-14 tuổi)</b>


<b>Đầu vị thành niên (10-14 tuổi)</b>



<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>

<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>


<i><b>GIỚI TÍNH</b><b>GIỚI TÍNH</b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>


<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>



• Tìm kiếm bản sắc. Tìm kiếm bản sắc.


• <i>Buồn, ủ rũ. Buồn, ủ rũ. </i>


• Năng lực sử dụng lời nói để Năng lực sử dụng lời nói để
bộc lộ bản thân tăng.


bộc lộ bản thân tăng.


• Thường hay biểu hiện cảm Thường hay biểu hiện cảm
xúc bằng hành động hơn


xúc bằng hành động hơn


bằng từ ngữ.



bằng từ ngữ.


• Quan hệ bạn bè thân thiết Quan hệ bạn bè thân thiết
được coi trọng


được coi trọng


• <i>Ít gắn bó, tình cảm với bố Ít gắn bó, tình cảm với bố </i>
<i>mẹ, đơi khi có biểu hiện thơ </i>
<i>mẹ, đơi khi có biểu hiện thơ </i>


<i>lỗ</i>
<i>lỗ</i>. .


• Nhận ra rằng cha mẹ, Nhận ra rằng cha mẹ,
giáo viên khơng hồn


giáo viên khơng hồn


hảo,


hảo, <i>“bắt lỗi” người lớn“bắt lỗi” người lớn</i>. .
• Tìm kiếm những người Tìm kiếm những người


mới để yêu thương.


mới để yêu thương.


• Có xu hướng Có xu hướng <i>quay lại quay lại </i>


<i>những hành vi nhi hóa. </i>
<i>những hành vi nhi hóa. </i>
• Nhóm bạn ảnh hưởng Nhóm bạn ảnh hưởng


đến sở thích và kiểu ăn


đến sở thích và kiểu ăn


mặc.


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>


<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<i><b>GIỚI TÍNH</b></i>



<i><b>GIỚI TÍNH</b></i>


• Nữ giới phát triển trước nam giới. Nữ giới phát triển trước nam giới.


• Chơi với các bạn cùng giới tính. Chơi với các bạn cùng giới tính.
• E thẹn, bẽn lẽn và khiêm tốn. E thẹn, bẽn lẽn và khiêm tốn.
• <i>Có tính phơ trương. Có tính phơ trương. </i>


• <i>Quan tâm nhiều đến sự riêng tư. Quan tâm nhiều đến sự riêng tư. </i>


• <i>Thử nghiệm với cơ thể của mìnhThử nghiệm với cơ thể của mình</i>. .


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<i><b>ĐẠO ĐỨC VÀ TỰ ĐỊNH HƯỚNG</b></i>



<i><b>ĐẠO ĐỨC VÀ TỰ ĐỊNH HƯỚNG</b></i>




Thử nghiệm các luật lệ và giới hạn. Thử nghiệm các luật lệ và giới hạn.


Có đơi khi Có đơi khi <i>thử hút thuốc, uống rượu, hoặc các thử hút thuốc, uống rượu, hoặc các </i>
<i>chất kích thích</i>


<i>chất kích thích</i>. .


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>Giữa vị thành niên (14-16 tuổi)</b>



<b>Giữa vị thành niên (14-16 tuổi)</b>



<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>

<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>


<i><b>GIỚI TÍNH</b><b>GIỚI TÍNH</b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>


<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>


• <i>Vị kỉVị kỉ</i>


• <i>Phàn nàn bố mẹ, người lớn Phàn nàn bố mẹ, người lớn </i>
<i>không tôn trọng độc lập</i>


<i>không tôn trọng độc lập</i>. .


• Bận tâm nhiều về hình thức Bận tâm nhiều về hình thức
và cơ thể.



và cơ thể.


• Cảm thấy cơ thể và bản Cảm thấy cơ thể và bản
thân mình lạ.


thân mình lạ.


• Ý niệm về cha mẹ giảm, Ý niệm về cha mẹ giảm,
bớt quấn qt, gắn bó với
bớt quấn qt, gắn bó với
cha mẹ.


cha mẹ.


• Nỗ lực kết bạn mới. Nỗ lực kết bạn mới.


• Nhấn mạnh đến nhóm bạn Nhấn mạnh đến nhóm bạn
với bản sắc của nhóm có


với bản sắc của nhóm có


sự lựa chọn, cạnh tranh.


sự lựa chọn, cạnh tranh.


• Thỉnh thoảng buồn, ngồi Thỉnh thoảng buồn, ngồi
một mình.


một mình.



• Xem xét các trải nghiệm Xem xét các trải nghiệm
nội tâm, như viết nhật kí,


nội tâm, như viết nhật kí,


tiểu thuyết.


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>



<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>



Hứng thú mang tính trí tuệ.Hứng thú mang tính trí tuệ.

Một số năng lượng mang Một số năng lượng mang


tính tính dục và hung hăng,


tính tính dục và hung hăng,


hướng đến các hứng thú


hướng đến các hứng thú


nghề nghiệp và sáng tạo.


</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<i><b>GIỚI TÍNH</b></i>



<i><b>GIỚI TÍNH</b></i>



• <i>Bận tâm về sự hấp dẫn giới tính. Bận tâm về sự hấp dẫn giới tính. </i>



• Thường xun thay đổi các quan hệ. Thường xuyên thay đổi các quan hệ.


• <i>Hướng đến các quan hệ khác giới với sự sợ hãi, lo lắng. Hướng đến các quan hệ khác giới với sự sợ hãi, lo lắng. </i>


• <i>Nhạy cảm, dễ bị tổn thương và lo lắng với những người khác Nhạy cảm, dễ bị tổn thương và lo lắng với những người khác </i>
<i>giới. </i>


<i>giới. </i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<i><b>ĐẠO ĐỨC VÀ TỰ ĐỊNH HƯỚNG</b></i>



<i><b>ĐẠO ĐỨC VÀ TỰ ĐỊNH HƯỚNG</b></i>



Phát triển thần tượng và lựa chọn các mẫu hình lý tưởng. Phát triển thần tượng và lựa chọn các mẫu hình lý tưởng.


Hiểu về lương tri. Hiểu về lương tri.


Tự đặt ra được mục tiêu. Tự đặt ra được mục tiêu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>Cuối vị thành niên (16-18 tuổi)</b>



<b>Cuối vị thành niên (16-18 tuổi)</b>



<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>

<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>


<i><b>GIỚI TÍNH</b><b>GIỚI TÍNH</b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>


<i><b>CHUYỂN ĐỘNG HƯỚNG ĐẾN SỰ ĐỘC LẬP</b></i>




• Bản sắc rõ ràng, chắc chắn. Bản sắc rõ ràng, chắc chắn.


• Có khả năng trì hỗn sự hài Có khả năng trì hỗn sự hài
lịng.


lịng.


• Có khả năng suy nghĩ các ý Có khả năng suy nghĩ các ý
tưởng một cách có hệ thống,


tưởng một cách có hệ thống,


xun suốt.


xun suốt.


• Có khả năng biểu hiện cảm xúc Có khả năng biểu hiện cảm xúc
bằng từ ngữ.


bằng từ ngữ.


• Phát triển khiếu hài hước. Phát triển khiếu hài hước.


• Có các sở thích ổn định. Có các sở thích ổn định.
• Tình cảm ổn định. Tình cảm ổn định.


• Có khả năng đưa ra các quyết định Có khả năng đưa ra các quyết định
độc lập.



độc lập.


• Có khả năng thỏa hiệp. Có khả năng thỏa hiệp.


• Hãnh diện về cơng việc, nhiệm vụ Hãnh diện về cơng việc, nhiệm vụ
của mình.


của mình.


• Tự lực. Tự lực.


</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>



<i><b>HỨNG THÚ NGHỀ NGHIỆP</b></i>



Bận tâm nhiều về tương lai. Bận tâm nhiều về tương lai.


</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<i><b>GIỚI TÍNH</b></i>



<i><b>GIỚI TÍNH</b></i>



Bận tâm về các mối quan hệ Bận tâm về các mối quan hệ
nghiêm túc.


nghiêm túc.


Bản sắc giới tính rõ ràng. Bản sắc giới tính rõ ràng.


</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<i><b>ĐẠO ĐỨC VÀ TỰ ĐỊNH HƯỚNG</b></i>




<i><b>ĐẠO ĐỨC VÀ TỰ ĐỊNH HƯỚNG</b></i>



• Có sự anh minh, hiểu biết sâu sắc. Có sự anh minh, hiểu biết sâu sắc.


• Nhấn mạnh đến chân giá trị và tự trọng. Nhấn mạnh đến chân giá trị và tự trọng.


• Đặt ra mục tiêu và hiện thực hóa mục tiêu. Đặt ra mục tiêu và hiện thực hóa mục tiêu.


• Chấp nhận các thể chế, quy tắc xã hội và truyền thống văn Chấp nhận các thể chế, quy tắc xã hội và truyền thống văn
hóa.


hóa.


</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b> </b>



<b> </b>

<b>MỘT SỐ </b>

<b><sub>MỘT SỐ </sub></b>



<b>NHU CẦU ĐẶC </b>



<b>NHU CẦU ĐẶC </b>

<b>TRƯNG</b>

<b>TRƯNG</b>

<b> Ở TUỔI </b>

<b> Ở TUỔI </b>



<b>VỊ THÀNH NIÊN</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b>Nhu cầu sinh lý</b>



<b>Nhu cầu sinh lý</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

<b>Nhu cầu tâm lý- xã hội cơ bản </b>



<b>Nhu cầu tâm lý- xã hội cơ bản </b>




An tồnAn tồn


Hiểu, cảm thơng Hiểu, cảm thơng

Yêu thươngYêu thương


</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>Các nhu cầu đặc trưng của lứa tuổi</b>


<b>Các nhu cầu đặc trưng của lứa tuổi</b>



<b>1.</b>



<b>1.</b>

<b>Nhu cầu sinh lý </b>

<b>Nhu cầu sinh lý </b>



<b>2.</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b>1. Nhu cầu sinh lý</b>



<b>1. Nhu cầu sinh lý</b>



Nhu cầu về hoạt độngNhu cầu về hoạt động


</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>2. Nhu cầu tâm lý </b>



<b>2. Nhu cầu tâm lý </b>



• Thử các giá trị và hình thành giá trị bản thân Thử các giá trị và hình thành giá trị bản thân


• Độc lập, tự do, tự chủĐộc lập, tự do, tự chủ


• Được chấp nhậnĐược chấp nhận



• Cho và nhận tình cảm Cho và nhận tình cảm


• Thực hiện các hành vi nguy cơ Thực hiện các hành vi nguy cơ


</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

<b>CHƯƠNG 2:</b>



<b>CHƯƠNG 2:</b>



<b>CON ĐƯỜNG DẪN ĐẾN </b>



<b>CON ĐƯỜNG DẪN ĐẾN </b>



<b>NHỮNG ỨNG XỬ TIÊU CỰC</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

<b>MỤC TIÊU BÀI HỌC </b>



<b>MỤC TIÊU BÀI HỌC </b>



Học viên sẽ hiểu :



Học viên sẽ hiểu :



Mục đích của hành vi tiêu cực

Mục đích của hành vi tiêu cực



Con đường hình thành hành vi tiêu cực

Con đường hình thành hành vi tiêu cực


THẢO LUẬN: điều gì rút ra được từ

THẢO LUẬN: điều gì rút ra được từ



những nội dung chương học




</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

<b>Mục đích của các hành vi tiêu cực</b>


<b>Mục đích của các hành vi tiêu cực</b>



4 mục đích chính:



4 mục đích chính:



a.



a.

Thu hút sự chú ý

Thu hút sự chú ý



b.



b.

T

T

hể hiện quyền lực

hể hiện quyền lực



c.



c.

M

M

uốn trả đũa

uốn trả đũa



d.



</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

<b> </b>



<b> </b>

<b>Thu hút sự chú ý</b>

<b>Thu hút sự chú ý</b>



Chú ý là gì? Chú ý là gì? <sub></sub> là để tâm chí vào việc gì đó. là để tâm chí vào việc gì đó.


Trong những tình huống như thế nào thì người Trong những tình huống như thế nào thì người
lớn chú ý đến trẻ? (trẻ được khen, trẻ được bế,



lớn chú ý đến trẻ? (trẻ được khen, trẻ được bế,


trẻ được nựng, trẻ được hôn, trẻ bị mắng, trẻ bị


trẻ được nựng, trẻ được hôn, trẻ bị mắng, trẻ bị


đánh, trẻ bị phạt)


</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

<b> </b>



<b> </b>

<b>Thu hút sự chú ý (tiếp)</b>

<b><sub>Thu hút sự chú ý (tiếp)</sub></b>



• Muốn đMuốn đựựợc chú ý là nhu cầu, động cơ phổ biến ở bất cứ ợc chú ý là nhu cầu, động cơ phổ biến ở bất cứ
đứa trẻ nào


đứa trẻ nào. .


• Khi khơng có đủ sự chú ý, trẻ sẽ tìm cách có được sự Khi khơng có đủ sự chú ý, trẻ sẽ tìm cách có được sự
chú ý. Các em thực hiện việc này bằng cách nào?


chú ý. Các em thực hiện việc này bằng cách nào?


• Những hành vi tiêu cực sẽ phát triển khi trẻ không nhận Những hành vi tiêu cực sẽ phát triển khi trẻ không nhận
được đủ sự chú ý vào những hành vi tích cực của nó.
được đủ sự chú ý vào những hành vi tích cực của nó.


• Nếu khơng thu hút đNếu không thu hút được ược sự chú ý thông qua việc đạt sự chú ý thông qua việc đạt
đ


</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

<b> </b>




<b> </b>

<b>Thể hiện quyền lực</b>

<b><sub>Thể hiện quyền lực</sub></b>



Cá nhân cảm nhận được quyền lực của

Cá nhân cảm nhận được quyền lực của


mình khi anh ta thấy anh ta có tác động,



mình khi anh ta thấy anh ta có tác động,



ảnh hưởng đến người khác.



ảnh hưởng đến người khác.



</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

<b> </b>



<b> </b>

<b>Thể hiện quyền lực (tiếp) </b>

<b>Thể hiện quyền lực (tiếp) </b>



Trẻ cãi lại, trêu ngươi, thách thức đem lại cho các Trẻ cãi lại, trêu ngươi, thách thức đem lại cho các
em cảm giác kiểm sốt tình huống, tác động gây


em cảm giác kiểm sốt tình huống, tác động gây


ảnh hưởng với cha mẹ và người lớn.


ảnh hưởng với cha mẹ và người lớn.


Phá bỏ qui tắc: tạo cảm giác quyền lực, trẻ trở nên Phá bỏ qui tắc: tạo cảm giác quyền lực, trẻ trở nên
có quyền tự quyết định.


có quyền tự quyết định.



Trẻ Trẻ có xu hướng có xu hướng khám phá xem mình “mạnh” đến khám phá xem mình “mạnh” đến
mức nào.


mức nào. Các em thử thách giới hạn của người Các em thử thách giới hạn của người
lớn. (Ví dụ từ học viên?)


lớn. (Ví dụ từ học viên?)


Trong một số trường hợp, đằng sau hành vi đó là Trong một số trường hợp, đằng sau hành vi đó là
suy nghĩ :


suy nghĩ : “Mình “Mình trở nên quan trọng trở nên quan trọng nếu nếu mình điều mình điều
khiển người khác và có


</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>

<b>Trả đũa </b>



<b>Trả đũa </b>



Trẻ VTN cho rằng “Mình cảm thấy bị tổn thTrẻ VTN cho rằng “Mình cảm thấy bị tổn thưương ơng
vì khơng đ


vì khơng đựựợc đối xử tơn trọng, cơng bằng, mình ợc đối xử tơn trọng, cơng bằng, mình
phải đáp trả”.


phải đáp trả”.


Trả đũa như là cách địi lại sự cơng bằng. Trả đũa như là cách địi lại sự cơng bằng.


Có nhiều cách để trả đũa: Có nhiều cách để trả đũa: bằng hành động, bằng bằng hành động, bằng
lời nói, bằng sự im lặng, bằng việc từ chối hợp


lời nói, bằng sự im lặng, bằng việc từ chối hợp


tác, bằng cái nhìn và cử chỉ thù địch, v.v.


tác, bằng cái nhìn và cử chỉ thù địch, v.v.


Những hành động này thường đi kèm với những Những hành động này thường đi kèm với những
cảm xúc:


</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>

<b> </b>



<b> </b>

<b>Thể hiện sự khơng thích hợp </b>

<b><sub>Thể hiện sự khơng thích hợp </sub></b>



Hành vi thể hiệnHành vi thể hiện: : rút lui, né tránh thất bại vì rút lui, né tránh thất bại vì
cảm thấy nhiệm vụ quá sức so với mong mỏi


cảm thấy nhiệm vụ quá sức so với mong mỏi


của cha mẹ, thầy cô.


của cha mẹ, thầy cô.


Ví dụ, trẻ VTN thể hiện: “Con khơng giải Ví dụ, trẻ VTN thể hiện: “Con khơng giải
đ


đưược bài đó đâu!”, “Con đã bảo là khơng làm ợc bài đó đâu!”, “Con đã bảo là khơng làm
đ


đưược đâu vì con rất dốt mơn này”. ợc đâu vì con rất dốt môn này”.



</div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38>

<b>Tại sao trẻ hành động như trẻ vẫn </b>



<b>Tại sao trẻ hành động như trẻ vẫn </b>



<b>đang hành động</b>



<b>đang hành động</b>



Hai nguyên tắc cơ bản:



Hai nguyên tắc cơ bản:



Hầu hết các hành vi do trẻ học được.

Hầu hết các hành vi do trẻ học được.



Phản ứng của người khác góp phần làm

Phản ứng của người khác góp phần làm


duy trì hành vi của trẻ.



</div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>

<b>Các hành vi của trẻ đều là học được</b>


<b>Các hành vi của trẻ đều là học được</b>



Khái niệm học:Khái niệm học: Sự thay đổi tương đối ổn định Sự thay đổi tương đối ổn định
ở hành vi hoặc năng lực của cá nhân như là kết


ở hành vi hoặc năng lực của cá nhân như là kết


quả của kinh nghiệm hoặc luyện tập.


quả của kinh nghiệm hoặc luyện tập. Sự thay Sự thay
đổi bên trong được quan sát qua hành vi.



đổi bên trong được quan sát qua hành vi.


Phản xạ có điều kiện: bằng cách ghép cặp hai Phản xạ có điều kiện: bằng cách ghép cặp hai
phản ứng không điều kiện.


phản ứng khơng điều kiện.


Hành vi tạo tác: kết quả của hành vi tác động Hành vi tạo tác: kết quả của hành vi tác động
đến xu hướng lặp lại của hành vi đó.


đến xu hướng lặp lại của hành vi đó.


</div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40>

Học tập qua quan sát



Học tập qua quan sát



Học tập qua quan sát là cách chúng ta

Học tập qua quan sát là cách chúng ta



lĩnh hội một hành vi thơng qua việc nhìn,



lĩnh hội một hành vi thơng qua việc nhìn,



quan sát hành vi đó.



quan sát hành vi đó.



Chúng ta học cách đi bằng cách nhìn

Chúng ta học cách đi bằng cách nhìn


ng




ng

ư

ư

ời khác đi, có ng

ời khác đi, có ng

ư

ư

ời khác giữ tay và

ời khác giữ tay và


chúng ta vấp ngã đôi lần.



chúng ta vấp ngã đôi lần.



Chúng ta học nói bằng cách lắng nghe và

Chúng ta học nói bằng cách lắng nghe và


nhìn miệng của mọi ng



</div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41>

<b>Phản ứng của người khác </b>



<b>Phản ứng của người khác </b>



Phản ứng của ng

Phản ứng của ng

ư

ư

ời khác bao gồm sự tán

ời khác bao gồm sự tán


th



th

ư

ư

ởng, sự chú ý, sự tơn trọng, tình u,

ởng, sự chú ý, sự tơn trọng, tình u,


địa vị xã hội,



địa vị xã hội,

trừng phạt, mắng, sự hờ

trừng phạt, mắng, sự hờ


hững



hững

v.v.

v.v.



Phản ứng của người khác sẽ quyết định

Phản ứng của người khác sẽ quyết định


việc trẻ hay người khác có lặp lại hành vi



việc trẻ hay người khác có lặp lại hành vi



đó hay khơng.




</div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>

<b>Các con đường dẫn đến việc trẻ hình </b>



<b>Các con đường dẫn đến việc trẻ hình </b>



<b>thành các hành vi khơng phù hợp</b>



<b>thành các hành vi không phù hợp</b>



– Thiếu kỹ năngThiếu kỹ năng


– Muốn có sự chú ý tích cực, khen ngợi từ phía người Muốn có sự chú ý tích cực, khen ngợi từ phía người
khác


khác


– Khi người lớn vơ tình củng cố các hành vi tiêu cực<sub>Khi người lớn vơ tình củng cố các hành vi tiêu cực</sub>


– Tự trọng thấpTự trọng thấp


– Không biết cách phù hợp để bộc lộ cảm xúc của mìnhKhơng biết cách phù hợp để bộc lộ cảm xúc của mình


– Áp lực học tập<sub>Áp lực học tập</sub>


– Môi trường thiếu cấu trúcMơi trường thiếu cấu trúc


– Có vấn đề ở nhà hoặc nơi sống<sub>Có vấn đề ở nhà hoặc nơi sống</sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(43)</span><div class='page_container' data-page=43>

<b>CHƯƠNG 3:</b>



<b>CHƯƠNG 3:</b>




<b>CÁC RỐI LOẠN TÂM LÝ VÀ</b>



<b>CÁC RỐI LOẠN TÂM LÝ VÀ</b>

<b>CÁC</b>

<b>CÁC</b>


<b>VẤN ĐỀ</b>



<b>VẤN ĐỀ</b>

<b>SỨC KHỎE TÂM THẦN </b>

<b>SỨC KHỎE TÂM THẦN </b>


<b>THƯỜNG GẶP Ở</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(44)</span><div class='page_container' data-page=44>

<b>Mục tiêu</b>



<b>Mục tiêu</b>



<b>Học viên có thể:</b>


<b>Học viên có thể:</b>
1.


1. Hiểu các rối loạn tâm lý và vấn đề sức khỏe Hiểu các rối loạn tâm lý và vấn đề sức khỏe
tinh thần ở VTN bao gồm dấu hiệu, triệu


tinh thần ở VTN bao gồm dấu hiệu, triệu


chứng, tác hại của chúng, cách ứng xử hợp lý


chứng, tác hại của chúng, cách ứng xử hợp lý


với từng loại VTN có những vấn đề SKTT.


với từng loại VTN có những vấn đề SKTT.



2.


2. Hiểu được các nguyên tắc chung về những rối Hiểu được các nguyên tắc chung về những rối
loạn này ở VTN.


</div>
<span class='text_page_counter'>(45)</span><div class='page_container' data-page=45>

<b> </b>



<b> </b>

<b>Thảo luận</b>

<b><sub>Thảo luận</sub></b>



Thế nào là hành vi, biểu hiện bình thường và bất


Thế nào là hành vi, biểu hiện bình thường và bất


thường?


thường?




<i>Hành vi hoặc cảm xúc vi phạm những chuẩn Hành vi hoặc cảm xúc vi phạm những chuẩn </i>


<i>mực xã hội, xuất hiện không phổ biến, gây cho </i>


<i>mực xã hội, xuất hiện không phổ biến, gây cho </i>


<i>cá nhân cảm thấy bị buồn khổ, khó chịu, làm </i>


<i>cá nhân cảm thấy bị buồn khổ, khó chịu, làm </i>



<i>giảm các chức năng cuộc sống của người đó.</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(46)</span><div class='page_container' data-page=46>

<b>CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NỘI</b>


<b>CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NỘI</b>



<b>CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NGOẠI</b>



<b>CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NGOẠI</b>


<b>VVấn đề hướng nộiấn đề hướng nội:<sub>:</sub></b> những vấn những vấn


đề liên quan đến bản thân, biểu
đề liên quan đến bản thân, biểu


hiện các triệu chứng được hướng
hiện các triệu chứng được hướng


vào bên trong như trầm cảm và
vào bên trong như trầm cảm và


lo âu.
lo âu.


<b>VVấn đề hướng ngoạiấn đề hướng ngoại:<sub>:</sub></b> các hành các hành
vi hướng ra bên ngoài, hướng
vi hướng ra bên ngoài, hướng


đến người khác như chống đối xã
đến người khác như chống đối xã


</div>
<span class='text_page_counter'>(47)</span><div class='page_container' data-page=47>

CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NỘI



CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NỘI



</div>
<span class='text_page_counter'>(48)</span><div class='page_container' data-page=48>

<b>Trầm cảm: dấu hiệu</b>



<b>Trầm cảm: dấu hiệu</b>


Bất an và kích động Bất an và kích động


Cảm thấy tội lỗi và Cảm thấy tội lỗi và
vơ giá trị


vơ giá trị


Thiếu động cơ và Thiếu động cơ và
nồng nhiệt


nồng nhiệt


Mệt mỏi hoặc thiếu Mệt mỏi hoặc thiếu
năng lượng


năng lượng


Khó tập trung Khó tập trung


Có ý tưởng tự tử Có ý tưởng tự tử


Buồn hoặc vơ vọng Buồn hoặc vơ vọng


• <sub>Cáu kỉnh, tức giận </sub>



hoặc hận thù


• <sub>Hay khóc hoặc sướt </sub>


mướt


• <sub>Thu mình khỏi bạn </sub>


bè và gia đình


• <sub>Mất hứng thú trong </sub>


các hoạt động


• <sub>Thay đổi thói quen </sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(49)</span><div class='page_container' data-page=49>

Các biểu hiện nghi ngờ trầm


Các biểu hiện nghi ngờ trầm



cảm


cảm


• Các hành vi vơ thức bộc lộ ra Các hành vi vơ thức bộc lộ ra


bên ngồi
bên ngồi


• Các hành vi tội phạm Các hành vi tội phạm
• Hành vi vơ trách nhiệm Hành vi vơ trách nhiệm


• Học tập ở trường kém, lưu ban Học tập ở trường kém, lưu ban


• TTách ra khỏi gia đình và bạn, ách ra khỏi gia đình và bạn,


dành nhiều thời gian một
dành nhiều thời gian một


mình
mình


• Dùng rượu hoặc các chất Dùng rượu hoặc các chất
không hợp pháp


</div>
<span class='text_page_counter'>(50)</span><div class='page_container' data-page=50>

BÁO ĐỘNG?


BÁO ĐỘNG?



Kéo dài ít nhất Kéo dài ít nhất tuần tuần


ẢẢnh hưởng đến tâm trạngnh hưởng đến tâm trạng, , các năng lực, các năng lực,
chức năng cuộc sống


</div>
<span class='text_page_counter'>(51)</span><div class='page_container' data-page=51>

<b>Hậu quả</b>



<b>Hậu quả</b>



Những vấn đề ở trường

Những vấn đề ở trường



Những vấn đề trong gia đình

Những vấn đề trong gia đình


Lạm dụng rượu và ma túy

Lạm dụng rượu và ma túy



Vấn đề về cái tơi: t

Vấn đề về cái tơi: t

ự trọng thấp

ự trọng thấp


Nghiện internet

Nghiện internet




</div>
<span class='text_page_counter'>(52)</span><div class='page_container' data-page=52>

Hỗ trợ


Hỗ trợ



Hỗ trợHỗ trợ trẻ trầm cảm nói về vấn đề của trẻ trầm cảm nói về vấn đề của
mình


mình


Thấu hiểuThấu hiểu


Khuyến khích các hoạt động thể chấtKhuyến khích các hoạt động thể chất


Khuyến khích các hoạt động xã hộiKhuyến khích các hoạt động xã hội


Duy trì can thiệpDuy trì can thiệp


Dạy trẻ các kĩ năngDạy trẻ các kĩ năng


Xây dựng hệ thống liên lạc giữa gia Xây dựng hệ thống liên lạc giữa gia
đình và nhà trường


đình và nhà trường


</div>
<span class='text_page_counter'>(53)</span><div class='page_container' data-page=53>

<b>Tự tử</b>



<b>Tự tử</b>



• ĐĐịnh nghĩa của Tổ ịnh nghĩa của Tổ
chức Y tế thế giới


chức Y tế thế giới


gồm 3 thành phần:
gồm 3 thành phần:


 <sub>Ý</sub><sub>Ý</sub><sub> tưởng tự sát (chỉ </sub><sub> tưởng tự sát (chỉ </sub>


thể hiện trong ý
thể hiện trong ý


nghĩ)
nghĩ)


 <sub>T</sub><sub>T</sub><sub>oan tự sát (có hành </sub><sub>oan tự sát (có hành </sub>


vi


vi để tự tử, nhưng để tự tử, nhưng
không thành công)
không thành cơng)


 <sub>T</sub><sub>T</sub><sub>ự sát (có hành vi tự </sub><sub>ự sát (có hành vi tự </sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(54)</span><div class='page_container' data-page=54>

<b>Những dấu hiệu báo động tự tử ở VTN </b>


<b>Những dấu hiệu báo động tự tử ở VTN </b>



Nói hoặc đùa về việc sẽ tự tử. Nói hoặc đùa về việc sẽ tự tử.


Nói về chết một cách tích cực hoặc lãng mạn hóa Nói về chết một cách tích cực hoặc lãng mạn hóa
việc chết


việc chết..


Viết chuyện, thơ về cái chết, việc chết hoặc tự tử. Viết chuyện, thơ về cái chết, việc chết hoặc tự tử.

Tham dự các hành vi liều lĩnh hoặc có rất Tham dự các hành vi liều lĩnh hoặc có rất


nhiều lần bị tai nạn dẫn đến thương tích; tự


nhiều lần bị tai nạn dẫn đến thương tích; tự


làm đau bản thân.


</div>
<span class='text_page_counter'>(55)</span><div class='page_container' data-page=55>

<b>Những dấu hiệu báo động tự tử ở VTN </b>


<b>Những dấu hiệu báo động tự tử ở VTN </b>



Cho đi những vật sở hữu có giá trị. Cho đi những vật sở hữu có giá trị.


Tâm trạng tốt lên bất ngờ và khơng có lý do sau Tâm trạng tốt lên bất ngờ và không có lý do sau
khi bị trầm cảm hoặc thu mình.


khi bị trầm cảm hoặc thu mình.


Nói tạm biệt với bạn, gia đình như là chia tay mãi Nói tạm biệt với bạn, gia đình như là chia tay mãi
mãi.


mãi.


Khơng chú ý đến hình thức, vẻ ngồi hoặc vệ sinh Khơng chú ý đến hình thức, vẻ ngồi hoặc vệ sinh
cá nhân.



cá nhân.


Tìm vũ khí, thuốc hoặc những dụng cụ, cách thức Tìm vũ khí, thuốc hoặc những dụng cụ, cách thức
khác có thể tự hại bản thân.


</div>
<span class='text_page_counter'>(56)</span><div class='page_container' data-page=56>

<b>Rối loạn Lo âu: Dấu hiệu </b>



<b>Rối loạn Lo âu: Dấu hiệu </b>



SSợ hãi, lo lắng quá mức, bất an ở ợ hãi, lo lắng quá mức, bất an ở bên bên
trong


trong,<sub>,</sub> có xu hướng thận trọng và cảnh <sub> có xu hướng thận trọng và cảnh </sub>
giác q mức.


giác q mức.


DDù khơng thực sự nguy hiểm, ù không thực sự nguy hiểm, vẫnvẫn căng căng
thẳng liên tục, bất an hoặc stress quá
thẳng liên tục, bất an hoặc stress quá


mức.
mức.


Ở các nơi có tính xã hội, Ở các nơi có tính xã hội, thể hiện sựthể hiện sự
phụ thuộc, thu mình, lo lắng, bứt rứt.
phụ thuộc, thu mình, lo lắng, bứt rứt.


</div>
<span class='text_page_counter'>(57)</span><div class='page_container' data-page=57>

<b>Rối loạn lo âu: dấu hiệu </b>




<b>Rối loạn lo âu: dấu hiệu </b>



<b>(tiếp)</b>



<b>(tiếp)</b>



• BBận tâm với những lo lắng về mất kiểm ận tâm với những lo lắng về mất kiểm


sốt hoặc các lo âu khơng thực tế về năng


sốt hoặc các lo âu khơng thực tế về năng


lực xã hội.


lực xã hội.


• CCác triệu chứng đau cơ thểác triệu chứng đau cơ thể..


• Lo âu tLo âu tập trung vào các thay đổi về biểu ập trung vào các thay đổi về biểu
hiện cơ


hiện cơ thểthể..


• RRất ngại ngùng, e thẹnất ngại ngùng, e thẹn, , tránh các hoạt tránh các hoạt
động thường xuyên hoặc từ chối trải


động thường xuyên hoặc từ chối trải


nghiệm mới.



nghiệm mới.


• Có hành Có hành vi nguy cơ, thử dùng chất kích vi nguy cơ, thử dùng chất kích


thích hoặc các hành vi tình dục mang tính


thích hoặc các hành vi tình dục mang tính


xung động.


</div>
<span class='text_page_counter'>(58)</span><div class='page_container' data-page=58>

<b>Một số rối loạn lo âu</b>



<b>Một số rối loạn lo âu</b>



<b>Hoảng loạn</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(59)</span><div class='page_container' data-page=59>

<b>Hậu quả</b>



<b>Hậu quả</b>



KKhơng học, khơng chơi thể thao và các hoạt hông học, không chơi thể thao và các hoạt
động xã hội tốt.


động xã hội tốt.


KKhơng thể phát triển được các năng lực của hông thể phát triển được các năng lực của
mình.


mình.



QQ phụ thuộc, cầu toàn, và thiếu tự tin. uá phụ thuộc, cầu toàn, và thiếu tự tin.


</div>
<span class='text_page_counter'>(60)</span><div class='page_container' data-page=60>

<b>Hậu quả</b>



<b>Hậu quả</b>



CCảm xúc tự tử hoặc ảm xúc tự tử hoặc


tham dự các hành vi tự


tham dự các hành vi tự


hủy hoại bản thân.


hủy hoại bản thân.


SSử dụng rượu hoặc ma ử dụng rượu hoặc ma
túy để tự chữa hoặc làm


túy để tự chữa hoặc làm


dịu đi nỗi lo âu.


dịu đi nỗi lo âu.


HHình thành các nghi ình thành các nghi


thức để giảm hoặc tránh


thức để giảm hoặc tránh



lo âu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(61)</span><div class='page_container' data-page=61>

<b>Hỗ trợ</b>



<b>Hỗ trợ</b>



• LLắng nghe cẩn thận và tơn ắng nghe cẩn thận và tơn
trọng.


trọng.


• Khơng coi thường cảm xúc Không coi thường cảm xúc
của trẻ


của trẻ..


• GGiúp trẻ hiểu rằng các cảm iúp trẻ hiểu rằng các cảm
xúc khó chịu, khơng thoải
xúc khó chịu, khơng thoải
mái về cơ thể, hình thức, sự
mái về cơ thể, hình thức, sự
chấp nhận của bạn bè và sự
chấp nhận của bạn bè và sự
không chắc chắn là phần tự
không chắc chắn là phần tự
nhiên của tuổi VTN.


nhiên của tuổi VTN.



• GGiúp trẻ iúp trẻ dị dị theo lo âu theo lo âu
trong từng tình huống và
trong từng tình huống và
các trải nghiệm của trẻ
các trải nghiệm của trẻ
VTN


VTN..


• Đảm bảo với trẻ Đảm bảo với trẻ kkhi lớn dần, trẻ hi lớn dần, trẻ
VTN sẽ có những kĩ thuật khác


VTN sẽ có những kĩ thuật khác


nhau để xử trí stress và lo âu.


nhau để xử trí stress và lo âu.


• Gợi lại cho trẻ VTN những lần trẻ Gợi lại cho trẻ VTN những lần trẻ
ban đầu sợ nhưng vẫn kiểm soát


ban đầu sợ nhưng vẫn kiểm soát


tốt và bước vào


tốt và bước vào tình huống mới tình huống mới
đó


đó..



• Khen ngợi, khuyến khích trẻ VTN Khen ngợi, khuyến khích trẻ VTN
khi trẻ tham dự tình huống dù


khi trẻ tham dự tình huống dù


ban đầu


ban đầu không thoải mái. không thoải mái.


• TTrẻ VTN cần được giới thiệu đến rẻ VTN cần được giới thiệu đến
gặp các cán bộ tâm lý lâm sàng,


gặp các cán bộ tâm lý lâm sàng,


bác sĩ tâm thần.


</div>
<span class='text_page_counter'>(62)</span><div class='page_container' data-page=62>

<b>CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NGOẠI </b>


<b>CÁC VẤN ĐỀ HƯỚNG NGOẠI </b>



- Tăng động giảm chú ý
- Tăng động giảm chú ý


Gây hấn
Gây hấn


Chống đối, không tuân thủ
Chống đối, không tuân thủ


- Rối loạn hành vi



</div>
<span class='text_page_counter'>(63)</span><div class='page_container' data-page=63>

<b>Tăng động giảm chú </b>



<b>Tăng động giảm chú </b>



<b>ý:</b>



<b>ý:</b>



<b> dấu hiệu</b>



<b> dấu hiệu</b>



• Chỉ chú ý được khi tiếp xúc Chỉ chú ý được khi tiếp xúc
với những điều trẻ thích thú,
với những điều trẻ thích thú,


quan tâm.
quan tâm.


• Dễ bị sao nhãng với những Dễ bị sao nhãng với những
công việc lặp lại, nhàm


công việc lặp lại, nhàm
chán.


chán.


• <sub>Khó hồn thành bất cứ việc gì: </sub>


thường nhảy từ việc này sang việc


khác, nhảy trong quá trình làm.


• <sub>Tổ chức học tập và thời gian khó </sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(64)</span><div class='page_container' data-page=64>

<b>Dấu hiệu của không chú ý</b>



<b>Dấu hiệu của khơng chú ý</b>


• Mắc lỗi bất cẩnMắc lỗi bất cẩn..


• Khó duy trì chú ý, dễ sao nhãngKhó duy trì chú ý, dễ sao nhãng..


• Có vẻ như khơng nghe khi người khác đang nói với Có vẻ như khơng nghe khi người khác đang nói với
mình


mình..


• Khó nhớ và theo các chỉ dẫnKhó nhớ và theo các chỉ dẫn..


• Khó sắp xếp, tổ chức, lên kế hoạch và hồn thành Khó sắp xếp, tổ chức, lên kế hoạch và hồn thành
cơng việc


cơng việc..


• Chán việc trước khi hồn thànhChán việc trước khi hồn thành..


• Thường mất hoặc để nhầm chỗ sách, vở, đồ chơi, Thường mất hoặc để nhầm chỗ sách, vở, đồ chơi,
dụng cụ học tập,v.v.


</div>
<span class='text_page_counter'>(65)</span><div class='page_container' data-page=65>

<b>Dấu hiệu tăng động</b>




<b>Dấu hiệu tăng động</b>



• Bồn chồn khơng n và ln uốn Bồn chồn khơng n và ln uốn
éo, cựa quậy


éo, cựa quậy..


• Ln rời khỏi ghế trong các tình Ln rời khỏi ghế trong các tình
huống đáng nhẽ cần ngồi yên


huống đáng nhẽ cần ngồi yên..
• Di chuyển xung quanh liên tục, Di chuyển xung quanh liên tục,


thường chạy hoặc trèo không phù


thường chạy hoặc trèo không phù


hợp tình huống


hợp tình huống..
• Nói nhiềuNói nhiều..


• Khó chơi yên lặng hoặc thư tháiKhó chơi yên lặng hoặc thư thái..
• Ln hoạt động, như là bị điều Ln hoạt động, như là bị điều


khiển bởi mô tơ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(66)</span><div class='page_container' data-page=66>

<b>Dấu hiệu xung động</b>



<b>Dấu hiệu xung động</b>




• Hành động không suy nghĩ Hành động không suy nghĩ


• Bật ra câu trả lời trong lớp mà khơng chờ đợi được gọi Bật ra câu trả lời trong lớp mà không chờ đợi được gọi
hoặc nghe hết câu hỏi


hoặc nghe hết câu hỏi


• Khơng chờ đến lượt mình khi đợi hàng hoặc chơi Khơng chờ đến lượt mình khi đợi hàng hoặc chơi


• Nói những điều sai ở những thời điểm khơng phù hợp Nói những điều sai ở những thời điểm khơng phù hợp


• Thường ngắt lời hoặc làm gián đoạn việc củaThường ngắt lời hoặc làm gián đoạn việc của người khác người khác


• Xâm lấn cuộc nói chuyện hoặc trị chơi của người khác Xâm lấn cuộc nói chuyện hoặc trị chơi của người khác


• Khơng thể kìm giữ tình cảm, dẫn đến các cơn giận dữ, cáu Khơng thể kìm giữ tình cảm, dẫn đến các cơn giận dữ, cáu
kỉnh hoặc ăn vạ.


kỉnh hoặc ăn vạ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(67)</span><div class='page_container' data-page=67>

<b>Hậu quả </b>



<b>Hậu quả </b>



Tính xung động của VTN dẫn đến:
Tính xung động của VTN dẫn đến:


HHành động trành động trưước khi suy ớc khi suy nnghĩghĩ



SSử dụng chất kích thích, các hành vi ử dụng chất kích thích, các hành vi
hung tính, tình dục khơng an


hung tính, tình dục khơng an toàn, lái toàn, lái
xe bất cẩn và các tình huống nguy cơ
xe bất cẩn và các tình huống nguy cơ


khác
khác


</div>
<span class='text_page_counter'>(68)</span><div class='page_container' data-page=68>

<b>Hỗ trợ</b>



<b>Hỗ trợ</b>



TTiếp cận tổng qt, từ nhiều phía như gia đình, iếp cận tổng qt, từ nhiều phía như gia đình,
trường học.


trường học.


TTiếp cận hành viiếp cận hành vi. .

TTiếp cận nhận thứciếp cận nhận thức..


LLuyện tập kĩ năng xã hộiuyện tập kĩ năng xã hội..

GGiáo dục cha mẹiáo dục cha mẹ..


</div>
<span class='text_page_counter'>(69)</span><div class='page_container' data-page=69>

<b>Hỗ trợ</b>



<b>Hỗ trợ</b>



Khó tập trung và tổ chức: hỗ trợ về mặt Khó tập trung và tổ chức: hỗ trợ về mặt

tâm lý


tâm lý


Khó lên kế hoạch: giúp trẻ tìm sự hỗ trợ từ Khó lên kế hoạch: giúp trẻ tìm sự hỗ trợ từ
người có chun mơn


người có chun mơn


Tự trọng thấp: Tự trọng thấp: khuyến khích những đam khuyến khích những đam


mê, giúp trẻ thấy mình có năng lực , giúp trẻ thấy mình có năng lực


Các vấn đề về độc lậpCác vấn đề về độc lập: : cần đcần đưược giám sát ợc giám sát
cẩn thận


</div>
<span class='text_page_counter'>(70)</span><div class='page_container' data-page=70>

<b>Gây hấn</b>



<b>Gây hấn</b>



<b>Định nghĩaĐịnh nghĩa</b>: : Gây hấn là loại hành vi, Gây hấn là loại hành vi,
dạng lời nói hoặc thể


dạng lời nói hoặc thể chất có chủ đích chất có chủ đích
làm tổn th


làm tổn thưương hoặc làm hạiơng hoặc làm hại ngngưười ời


khác hoặc thứ khác (đồ vật, động vật).


khác hoặc thứ khác (đồ vật, động vật).


<b>Biểu hiệnBiểu hiện</b>::đánh nhau, dọa nạt, khống đánh nhau, dọa nạt, khống
chế quan hệ, và có thể có kế hoạch
chế quan hệ, và có thể có kế hoạch


tr


trưước hoặc khơng có kế hoạchớc hoặc khơng có kế hoạch..


<b>Mục đíchMục đích</b>: : thể hiện sự bực tức hoặc thù thể hiện sự bực tức hoặc thù
địch, hẳng định chủ quyền, dọa nạt, thể
địch, hẳng định chủ quyền, dọa nạt, thể


hiện sự sở hữu, đáp trả lại sự sợ hãi
hiện sự sở hữu, đáp trả lại sự sợ hãi


</div>
<span class='text_page_counter'>(71)</span><div class='page_container' data-page=71>

<b>Phân loại</b>



<b>Phân loại</b>



<b>GGây hấn mang tính chất thù địchây hấn mang tính chất thù địch::</b>


xuất phát từ tức giận, có mục đích
xuất phát từ tức giận, có mục đích


gây tổn th


gây tổn thưương hay đau đớnơng hay đau đớn..



<b>GGây hấn mang tính chất phây hấn mang tính chất phưương ơng </b>
<b>tiện</b>


<b>tiện:<sub>:</sub></b> ít yếu tố cảm xúc<sub> ít yếu tố cảm xúc</sub>, <sub>, </sub>nhiều mục <sub>nhiều mục </sub>
đích và sự toan tính hơn


</div>
<span class='text_page_counter'>(72)</span><div class='page_container' data-page=72>

<b>Biểu hiện</b>



<b>Biểu hiện</b>



• BBắt nạt, đe doạ hay uy hiếp người khácắt nạt, đe doạ hay uy hiếp người khác..


• KKhởi xhởi xưướng và tham gia các cuộc ẩu đả, đánh ớng và tham gia các cuộc ẩu đả, đánh
nhau


nhau..


• SSử dụng các loại vũ khí có thể gây hại nghiử dụng các loại vũ khí có thể gây hại nghiêêm m
trọng về thể chất cho ng


trọng về thể chất cho ngưười khácời khác..


• Có biểu hiện độc ác về thể chất với ngCó biểu hiện độc ác về thể chất với ngưười ời
khác hoặc động vật


khác hoặc động vật..


• ĂnĂn ccưướp tài sản trong khi đối mặt với nạn ớp tài sản trong khi đối mặt với nạn
nhân



nhân..


• PPhá hoại tài sản của công hoặc của nghá hoại tài sản của công hoặc của ngưười ời
khác


khác..


</div>
<span class='text_page_counter'>(73)</span><div class='page_container' data-page=73>

<b>Hỗ trợ </b>



<b>Hỗ trợ </b>



<b>Trừng phạt thể chất khơng mang lại hiệu quả.Trừng phạt thể chất khơng mang lại hiệu quả.</b>


PPhạt nhẹ kết hợp tham vấn và các chiến lhạt nhẹ kết hợp tham vấn và các chiến lưược làm ợc làm
cha mẹ tích cực


cha mẹ tích cực..


ĐưĐưa ra các cha ra các chưương trình thay đổi cách suy nghĩ ơng trình thay đổi cách suy nghĩ
tiêu cực


tiêu cực


Hướng dẫn tHướng dẫn tự mình phân tán hoặc xao lãng với ự mình phân tán hoặc xao lãng với
những ấm ức đang hiện hữu


những ấm ức đang hiện hữu..


Hướng dẫn trì hỗn thời gian từ ấm ức đến hành Hướng dẫn trì hỗn thời gian từ ấm ức đến hành
động: đếm 1 – 10.


động: đếm 1 – 10.


Hướng dẫn đHướng dẫn đối đầu với những ấm ức một cách phi ối đầu với những ấm ức một cách phi
bạo lực và chia sẻ cảm giác ấm ức


bạo lực và chia sẻ cảm giác ấm ức..


</div>
<span class='text_page_counter'>(74)</span><div class='page_container' data-page=74>

<b>Chống đối, không tuân </b>



<b>Chống đối, không tuân </b>



<b>thủ</b>



<b>thủ</b>



<b>Định nghĩa:</b>


<b>Định nghĩa:</b> những biểu những biểu
hiện hành vi không


hiện hành vi không phù phù
hợp với lứa tuổi, đ


hợp với lứa tuổi, đưược ợc


lặp đi lặp lại có tính chất


lặp đi lặp lại có tính chất



gây tranh cãi, thách


gây tranh cãi, thách


thức, cố tình gây bực


thức, cố tình gây bực


bội, khó chịu và thù địch


bội, khó chịu và thù địch


để đổ lỗi cho ng


để đổ lỗi cho ngưười khác ời khác
về những vi phạm hoặc


về những vi phạm hoặc


thiếu sót của mình


</div>
<span class='text_page_counter'>(75)</span><div class='page_container' data-page=75>

<b>Dấu hiệu: t</b>



<b>Dấu hiệu: t</b>

iêu cực, thách thức, thù

<sub>iêu cực, thách thức, thù </sub>



địch và không tuân thủ



địch và không tuân thủ

kéo dài ít

<sub> kéo dài ít </sub>



nhất 6 tháng




nhất 6 tháng



• Mất bình tĩnhMất bình tĩnh


• TThhưường xun tranh ờng xun tranh
cãi với người lớn


cãi với người lớn..


• TThường xuyên chủ hường xuyên chủ
động phớt lờ hoặc từ


động phớt lờ hoặc từ


chối việc thực hiện


chối việc thực hiện


theo các yêu cầu


theo các yêu cầu


của người lớn, cố ý


của người lớn, cố ý


gây bực mình cho


gây bực mình cho



người khác


người khác..


• ThThường đổ lỗi cho ường đổ lỗi cho


người khác về những


người khác về những


sai sót hoặc những


sai sót hoặc những


lỗi lầm của mình


lỗi lầm của mình..


• QQuá nhạy cảm và hay uá nhạy cảm và hay
khó chịu vì người


khó chịu vì người


khác


khác..


• TThường xuyên tức hường xuyên tức
giận, bực bội



giận, bực bội..


• TThường xun có thái hường xuyên có thái
độ thù hằn, cay độc.


độ thù hằn, cay độc.




 NNhững biểu hiện hững biểu hiện
hành vi này thường


hành vi này thường


gây khó khăn cho cá


gây khó khăn cho cá


nhân trong hoạt động


nhân trong hoạt động


xã hội, học tập và


xã hội, học tập và


nghề nghiệp


</div>
<span class='text_page_counter'>(76)</span><div class='page_container' data-page=76>

<b>Hỗ trợ</b>




<b>Hỗ trợ</b>



Thay đổi hành vi của cha mẹ.Thay đổi hành vi của cha mẹ.


Giáo dục ý nghĩa và nguồn gốc của Giáo dục ý nghĩa và nguồn gốc của
hành vi chống đối.


hành vi chống đối.


Cách đưa ra những nguyên tắc trong Cách đưa ra những nguyên tắc trong
gia đình.


gia đình.


Chiến lược hành vi làm cha mẹ có Chiến lược hành vi làm cha mẹ có
hiệu quả.


</div>
<span class='text_page_counter'>(77)</span><div class='page_container' data-page=77>

<b>M</b>



<b>M</b>

<b>ột số kỹ năng hiệu quả để </b>

<b>ột số kỹ năng hiệu quả để </b>


<b>điều chỉnh hành vi chống </b>



<b>điều chỉnh hành vi chống </b>



<b>đối </b>



<b>đối </b>



• Chú ý tích cực và khen ngợi để củng cố Chú ý tích cực và khen ngợi để củng cố


những hành vi được mong đợi


những hành vi được mong đợi


• Phớt lờ những hành vi không phù hợp không Phớt lờ những hành vi không phù hợp khơng
nghiêm trọng


nghiêm trọng


• Đưa ra những chỉ dẫn ngắn gọn, rõ ràng, loại Đưa ra những chỉ dẫn ngắn gọn, rõ ràng, loại
bỏ những tác nhân ảnh hưởng đến sự chú ý
bỏ những tác nhân ảnh hưởng đến sự chú ý


của trẻ
của trẻ..


• Thiết lập một hệ thống thưởng quy đổi ở Thiết lập một hệ thống thưởng quy đổi ở
nhà


nhà..


• Sử dụng hình phạt khoảng lặng cho những Sử dụng hình phạt khoảng lặng cho những
hành vi sai nghiêm trọng


</div>
<span class='text_page_counter'>(78)</span><div class='page_container' data-page=78>

<b>Rối loạn hành vi</b>



<b>Rối loạn hành vi</b>



<b>Định nghĩa:Định nghĩa:</b> m một nhóm ột nhóm
các biểu hiện hành vi và


các biểu hiện hành vi và


cảm xúc của trẻ em và vị


cảm xúc của trẻ em và vị


thành niên được lặp đi


thành niên được lặp đi


lặp lại nhiều lần và ở đó,


lặp lại nhiều lần và ở đó,


các quyền cơ bản của


các quyền cơ bản của


người khác cũng như các


người khác cũng như các


chuẩn mực xã hội (phù


chuẩn mực xã hội (phù


hợp với lứa tuổi) hay các


hợp với lứa tuổi) hay các



luật lệ bị xâm phạm


</div>
<span class='text_page_counter'>(79)</span><div class='page_container' data-page=79>

<b>Dấu hiệu</b>



<b>Dấu hiệu</b>



Độc ác với người và động vật bao gồmĐộc ác với người và động vật bao gồm


Phá hoại tài sản (hành vi xâm hại gây tổn thất Phá hoại tài sản (hành vi xâm hại gây tổn thất
tài sản)


tài sản)


Lừa đảo hay trộm cắpLừa đảo hay trộm cắp


</div>
<span class='text_page_counter'>(80)</span><div class='page_container' data-page=80>

<b>Hỗ trợ</b>



<b>Hỗ trợ</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(81)</span><div class='page_container' data-page=81>

<b>Phạm tội, phạm pháp</b>



<b>Phạm tội, phạm pháp</b>



<b>Định nghĩa:</b>


<b>Định nghĩa:</b>





LLà một dạng của hành vi chống đối xã hội à một dạng của hành vi chống đối xã hội


được đặc trưng bởi các hành động bất chính và


được đặc trưng bởi các hành động bất chính và


vơ ln lý (vi phạm các chuẩn mực đạo đức


vô luân lý (vi phạm các chuẩn mực đạo đức


của xã hội cũng như những giá trị phong tục


của xã hội cũng như những giá trị phong tục


tập quán) và hệ thống pháp luật của xã hội.


</div>
<span class='text_page_counter'>(82)</span><div class='page_container' data-page=82>

<b>Dấu hiệu</b>



<b>Dấu hiệu</b>



Các nét tính cách xung động, bốc Các nét tính cách xung động, bốc
đồng, hiếu chiến, ngạo ngược dễ


đồng, hiếu chiến, ngạo ngược dễ


bị kích động


bị kích động


SSử dụng biệt danh. ử dụng biệt danh.


Thất bại trong việc thích nghi với Thất bại trong việc thích nghi với
các chuẩn mực, quy định, thường


các chuẩn mực, quy định, thường


xuyên phá luật và bất chấp sự an


xuyên phá luật và bất chấp sự an


toàn của bản thân và người khác.


toàn của bản thân và người khác.


Hay bị bắt giữ, hay phải trình Hay bị bắt giữ, hay phải trình
diện ở các cơ quan cơng an và


diện ở các cơ quan công an và


thiếu sự ăn năn, hối hận.


</div>
<span class='text_page_counter'>(83)</span><div class='page_container' data-page=83>

<b>Hỗ trợ</b>



<b>Hỗ trợ</b>



LLiệu pháp nhómiệu pháp nhóm,, sử dụng các nhóm đồng sử dụng các nhóm đồng
đẳng để điều trị tỏ ra có đáp ứng ở nhiều trẻ


đẳng để điều trị tỏ ra có đáp ứng ở nhiều trẻ



em phạm pháp trong các nhà tù hoặc trại cải


em phạm pháp trong các nhà tù hoặc trại cải


tạo


</div>
<span class='text_page_counter'>(84)</span><div class='page_container' data-page=84>

<b>Hỗ trợ (tiếp)</b>



<b>Hỗ trợ (tiếp)</b>



• CCác chiến lược cải thiện sức khoẻ tâm thần và thể chất ác chiến lược cải thiện sức khoẻ tâm thần và thể chất
cho trẻ em và gia đình của những nhóm có nhiều nguy


cho trẻ em và gia đình của những nhóm có nhiều nguy


cơ như nhóm bất lợi về kinh tế


cơ như nhóm bất lợi về kinh tế


• TTuyên truyền giáo dục về sức khoẻ thai nhi để làm giảm uyên truyền giáo dục về sức khoẻ thai nhi để làm giảm
các chấn thương và tổn thương hệ thần kinh từ giai


các chấn thương và tổn thương hệ thần kinh từ giai


đoạn ấu thơ đến VTN


đoạn ấu thơ đến VTN..


• Tuyên truyền giáo dục nhằm xố bỏ các hình thức trừng Tun truyền giáo dục nhằm xố bỏ các hình thức trừng
phạt thân thể một cách bạo lực



phạt thân thể một cách bạo lực..


• Tuyên truyền phổ biến pháp luật và những giá trị xã hội Tuyên truyền phổ biến pháp luật và những giá trị xã hội
tích cực.


</div>
<span class='text_page_counter'>(85)</span><div class='page_container' data-page=85>

<b>LẠM DỤNG RƯỢU VÀ CHẤT </b>


<b>LẠM DỤNG RƯỢU VÀ CHẤT </b>



<b>KÍCH THÍCH </b>


<b>KÍCH THÍCH </b>


<b>Dấu hiệu</b>


<b>Dấu hiệu</b>


• MMất khả năng hồn thành các ất khả năng hoàn thành các
trách nhiệm ở nơi làm việc, ở


trách nhiệm ở nơi làm việc, ở


trường học hoặc ở nhà


trường học hoặc ở nhà..


• Sử dụng chất trong những trường Sử dụng chất trong những trường
hợp có thể gây nguy hiểm đến


hợp có thể gây nguy hiểm đến


tính mạng



tính mạng..


• Liên quan đến những vấn đề luật Liên quan đến những vấn đề luật
pháp


pháp..


• Liên quan đến những vấn đề xã Liên quan đến những vấn đề xã
hội hoặc mối quan hệ với người


hội hoặc mối quan hệ với người


khác


</div>
<span class='text_page_counter'>(86)</span><div class='page_container' data-page=86>

<b>Hỗ trợ</b>



<b>Hỗ trợ</b>



CChiến lược vĩ mô hiến lược vĩ mô để để giảm nhu cầu về các chất giảm nhu cầu về các chất
kích thích


kích thích..


PPhịng ngừa hòng ngừa bằng cách bằng cách nâng cao kỹ năng xã nâng cao kỹ năng xã
hội và kỹ năng từ chối sử dụng chất kích thích


hội và kỹ năng từ chối sử dụng chất kích thích


trong giới trẻ.



trong giới trẻ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(87)</span><div class='page_container' data-page=87>

<b>Hỗ trợ (tiếp</b>



<b>Hỗ trợ (tiếp</b>

<b>)</b>

<b>)</b>



TTrì hỗn tuổi khởi phát uống rượu, hút thuốc lá rì hỗn tuổi khởi phát uống rượu, hút thuốc lá
và sử dụng chất kích thích trong học sinh.


và sử dụng chất kích thích trong học sinh.


PPhỏng vấn động cơhỏng vấn động cơ..


</div>
<span class='text_page_counter'>(88)</span><div class='page_container' data-page=88>

<b>STRESS </b>


<b>STRESS </b>



Stress được đặc trưng bởi cảm giác căng thẳng,


Stress được đặc trưng bởi cảm giác căng thẳng,


mệt mỏi, thất vọng, lo lắng, buồn rầu, thu


mệt mỏi, thất vọng, lo lắng, buồn rầu, thu


mình kéo dài vài giờ hoặc vài ngày.


</div>
<span class='text_page_counter'>(89)</span><div class='page_container' data-page=89>

<b>Dấu hiệu</b>



<b>Dấu hiệu</b>




<b>Nhận thức </b>


<b>Nhận thức </b>


Có vấn đề trí nhớ Có vấn đề trí nhớ


Khơng thể tập trung Khơng thể tập trung

SSuy nghĩ kém uy nghĩ kém


Chỉ thấy những mặt Chỉ thấy những mặt
tiêu cực


tiêu cực


Lo âu, lo lắng thường Lo âu, lo lắng thường
trực


trực


<b>Tình cảm</b>


• Ủ rũ


• Cáu kỉnh, bực tức,


• Căng thẳng, khó thư giãn


• Cảm thấy q sức



</div>
<span class='text_page_counter'>(90)</span><div class='page_container' data-page=90>

<b>Dấu hiệu</b>



<b>Dấu hiệu</b>



<b>Cơ thể</b>


<b>Cơ thể</b>

Đau, nhức Đau, nhức


Ỉa chảy hoặc táo bón Ỉa chảy hoặc táo bón


Buồn nơn, đau đầu Buồn nơn, đau đầu


Đau ngực, tim đập Đau ngực, tim đập
nhanh


nhanh


Thấy lạnh thường Thấy lạnh thường
xun


xun


<b>Hành vi</b>


• <sub>Ăn, ngủ nhiều hoặc ít </sub>
• <sub>Tách mình khỏi mọi </sub>


người



• <sub>Trốn tránh hoặc tảng </sub>
lờ các trách nhiệm


• <sub>Sử dụng rượu, thuốc </sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(91)</span><div class='page_container' data-page=91>

<b>Hệ quả</b>


<b>Hệ quả</b>



CCác rối loạn hướng nội như trầm cảm, lo âu, ác rối loạn hướng nội như trầm cảm, lo âu,
rối loạn tiêu hóa.


rối loạn tiêu hóa.


Các rối loạn hành vi.Các rối loạn hành vi.


</div>
<span class='text_page_counter'>(92)</span><div class='page_container' data-page=92>

<b>Hỗ trợ </b>


<b>Hỗ trợ </b>



GGiúp trẻ phát triển kiến thức và kĩ năngiúp trẻ phát triển kiến thức và kĩ năng xã hội, xã hội,
đương đầu với các khó khăn


đương đầu với các khó khăn, quản lý cảm xúc, , quản lý cảm xúc,
giải quyết vấn đề, thư giãn, suy nghĩ tích cực.


giải quyết vấn đề, thư giãn, suy nghĩ tích cực.


Xây dựng mối quan hệ tích cực, khuyến khích Xây dựng mối quan hệ tích cực, khuyến khích
trẻ chia sẻ, thể hiện hiểu trẻ và thấu cảm.



trẻ chia sẻ, thể hiện hiểu trẻ và thấu cảm.


Giúp trẻ tGiúp trẻ tiếp tục duy trì sự ổn định. iếp tục duy trì sự ổn định. Tham dự Tham dự
các hoạt động yêu thích.


</div>
<span class='text_page_counter'>(93)</span><div class='page_container' data-page=93>

<b>CÁC</b>



<b>CÁC</b>

<b>VẤN ĐỀ VỀ PHÁT TRIỂN </b>

<b>VẤN ĐỀ VỀ PHÁT TRIỂN </b>



Tự kỷ

Tự kỷ



Chậm phát triển tinh thần

Chậm phát triển tinh thần

(thiểu năng

(thiểu năng


trí tuệ)



</div>
<span class='text_page_counter'>(94)</span><div class='page_container' data-page=94>

<b>Tự kỷ</b>


<b>Tự kỷ</b>



<b>Định nghĩa</b>


<b>Định nghĩa</b>: : là một dạng rối loạn là một dạng rối loạn
phát triển, xuất hiện ngay từ
phát triển, xuất hiện ngay từ


những năm đầu đời, thường là
những năm đầu đời, thường là


trước ba tuổi. Người mắc
trước ba tuổi. Người mắc


chứng tự kỉ khơng có giao tiếp,


chứng tự kỉ khơng có giao tiếp,


tương tác xã hội với những
tương tác xã hội với những


người khác và do vậy, sự phát
người khác và do vậy, sự phát
triển mọi mặt về tâm lý và xã
triển mọi mặt về tâm lý và xã


</div>
<span class='text_page_counter'>(95)</span><div class='page_container' data-page=95>

<b>Dấu hiệu</b>


<b>Dấu hiệu</b>



KKhó giao tiếphó giao tiếp..


NNhững hành vi dập khn, hững hành vi dập khuôn,
lặp đi lặp lại


lặp đi lặp lại..


ÍÍt hứng thú và ít hoạt động t hứng thú và ít hoạt động


KKhó thích ứng với sự thay hó thích ứng với sự thay
đổi hồn cảnh hoặc những


đổi hồn cảnh hoặc những


cơng việc/diễn biến


công việc/diễn biến



thường diễn ra hàng ngày.


</div>
<span class='text_page_counter'>(96)</span><div class='page_container' data-page=96>

<b>Can thiệp/trị liệu</b>


<b>Can thiệp/trị liệu</b>



Luyện tập, giáo dục cho trẻ các kĩ năng ngôn Luyện tập, giáo dục cho trẻ các kĩ năng ngôn
ngữ, nhận thức, xã hội và kĩ năng tự phục vụ


ngữ, nhận thức, xã hội và kĩ năng tự phục vụ


bản thân.


bản thân.


</div>
<span class='text_page_counter'>(97)</span><div class='page_container' data-page=97>

<b>Chậm phát triển tinh thần</b>



<b>Chậm phát triển tinh thần</b>

<b> (thiểu </b>

<b> (thiểu </b>


<b>năng trí tuệ)</b>



<b>năng trí tuệ)</b>


<b>Định nghĩa:</b>


<b>Định nghĩa:</b> Chậm phát triển tinh thần thường Chậm phát triển tinh thần thường
được chẩn đốn trước 18 tuổi, là tình trạng


được chẩn đốn trước 18 tuổi, là tình trạng


chức năng trí tuệ thấp hơn mức trung bình,



chức năng trí tuệ thấp hơn mức trung bình,


khơng phát triển các kỹ năng nhận thức phù


không phát triển các kỹ năng nhận thức phù


hợp v


hợp vớới độ tuổi và thiếu các kỹ năng cần thiết i độ tuổi và thiếu các kỹ năng cần thiết
đảm bảo cho cuộc sống hàng ngày.


</div>
<span class='text_page_counter'>(98)</span><div class='page_container' data-page=98>

<b>Dấu hiệu</b>



<b>Dấu hiệu</b>



<b>MMức nhẹức nhẹ::</b> thiếu sự tị thiếu sự tị
mị, tìm tịi và có hành


mị, tìm tịi và có hành


vi tĩnh, chậm


vi tĩnh, chậm chạp. chạp.


<b>MMức nặngức nặng::</b> có hành vi có hành vi
nhi hóa, hành vi như trẻ


nhi hóa, hành vi như trẻ


em trong suốt đời.



</div>
<span class='text_page_counter'>(99)</span><div class='page_container' data-page=99>

<b>Can thiệp</b>



<b>Can thiệp</b>



<b>Mục tiêuMục tiêu: : </b>PPhát triển những tiềm năng mà cá hát triển những tiềm năng mà cá
nhân có được.


nhân có được.


<b>Hoạt động:Hoạt động:</b> Giáo dục đặc biệt và huấn luyện Giáo dục đặc biệt và huấn luyện
các kĩ năng xã hội sớm


các kĩ năng xã hội sớm..


</div>
<span class='text_page_counter'>(100)</span><div class='page_container' data-page=100>

<b>CHƯƠNG 4: </b>



<b>CHƯƠNG 4: </b>



<b>VAI TRÒ VÀ TRÁCH NHIỆM </b>



<b>VAI TRÒ VÀ TRÁCH NHIỆM </b>



<b>CỦA CÁN BỘ TƯ VẤN TÂM </b>



<b>CỦA CÁN BỘ TƯ VẤN TÂM </b>



<b>LÝ HỌC ĐƯỜNG</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(101)</span><div class='page_container' data-page=101>

<b>Mục tiêu</b>




<b>Mục tiêu</b>



Học viên hiểu về:


Học viên hiểu về:


1. Vai trò và trách nhiệm của cán bộ tư vấn tâm


1. Vai trò và trách nhiệm của cán bộ tư vấn tâm


lý học đường


lý học đường


2. Một số yêu cầu cơ bản về đạo đức nghề


2. Một số yêu cầu cơ bản về đạo đức nghề


nghiệp


</div>
<span class='text_page_counter'>(102)</span><div class='page_container' data-page=102>

<b>VAI TRÒ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA </b>


<b>VAI TRÒ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA </b>


<b>CÁN BỘ TƯ VẤN TÂM LÝ HỌC ĐƯỜNG.</b>


<b>CÁN BỘ TƯ VẤN TÂM LÝ HỌC ĐƯỜNG.</b>


• <b>SSứ mệnhứ mệnh</b>:: tạo điều kiện phát triển cá nhân/xã hội, học tập tạo điều kiện phát triển cá nhân/xã hội, học tập,, nghề nghề


nghiệp của mỗi học sinh thông qua hướng dẫn


nghiệp của mỗi học sinh thông qua hướng dẫn,, tư vấn tư vấn,, nỗ lực nỗ lực
hợp tác giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng.


hợp tác giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng.


• <b>Mục tiêuMục tiêu: : </b>giúp học sinh xác định hứng thú và khả năng của giúp học sinh xác định hứng thú và khả năng của
mình, nâng cao tính hiệu quả, tính độc


mình, nâng cao tính hiệu quả, tính độc lập, thể hiện và kiểm lập, thể hiện và kiểm
sốt bản thân, ra quyết định chính xác, giải quyết xung đột,


soát bản thân, ra quyết định chính xác, giải quyết xung đột,


giảm bớt những thiếu hụt của cá nhân, phát triển những khả


giảm bớt những thiếu hụt của cá nhân, phát triển những khả


năng riêng biệt và xây dựng nền tảng của những cơng dân có


năng riêng biệt và xây dựng nền tảng của những cơng dân có


trách nhiệm ở mỗi học sinh.


trách nhiệm ở mỗi học sinh.


</div>
<span class='text_page_counter'>(103)</span><div class='page_container' data-page=103>

<b>Vai trò của </b>



<b>Vai trò của </b>

<b>C</b>

<b>C</b>

<b>B</b>

<b>B</b>

<b> TBTLHĐ </b>

<b> TBTLHĐ </b>




HHỗ trợ tạo ra một mơi trường học tậpỗ trợ tạo ra một mơi trường học tập an tồn và an toàn và
đáp ứng nhu cầu của từng học sinh nhờ


đáp ứng nhu cầu của từng học sinh nhờ các các
chương trình phịng ngừa và can thiệp tâm lý.


chương trình phịng ngừa và can thiệp tâm lý.


GGiúp các em đạt được sự phát triển cá nhân tối ưu, iúp các em đạt được sự phát triển cá nhân tối ưu,
lĩnh hội được các kĩ năng xã hội và các giá trị tích


lĩnh hội được các kĩ năng xã hội và các giá trị tích


cực.


cực.


GGiúp các em nhận thức được bản thân của mình, iúp các em nhận thức được bản thân của mình,
thành thục các kĩ năng xã hội, kiểm sốt và quản


thành thục các kĩ năng xã hội, kiểm sốt và quản


lý bản thân, có khả năng dẻo dai, kiên cường, đặt


lý bản thân, có khả năng dẻo dai, kiên cường, đặt


ra các mục tiêu nghề nghiệp phù hợp và lập kế


ra các mục tiêu nghề nghiệp phù hợp và lập kế



hoạch thực hiện.


hoạch thực hiện.


</div>
<span class='text_page_counter'>(104)</span><div class='page_container' data-page=104>

<b>Công việc của CB TVTLHĐ</b>



<b>Cơng việc của CB TVTLHĐ</b>



Tham vấn cho học sinhTham vấn cho học sinh


Hoạt động giáo dục cho nhóm/tập thểHoạt động giáo dục cho nhóm/tập thể


</div>
<span class='text_page_counter'>(105)</span><div class='page_container' data-page=105>

<b>Nguyên tắc chung của cán bộ </b>


<b>Nguyên tắc chung của cán bộ </b>



<b>TVTLHĐ là gì?</b>


<b>TVTLHĐ là gì?</b>



TTơn trọng giá trị cơn trọng giá trị con on
người.


người.


Tơn trọng quyền quyết Tôn trọng quyền quyết
định của cá nhân.


định của cá nhân.


BBảo mật. ảo mật.


</div>
<span class='text_page_counter'>(106)</span><div class='page_container' data-page=106>

<b>Nguyên tắc hoạt động của cán bộ </b>


<b>Nguyên tắc hoạt động của cán bộ </b>



<b>TVTLHĐ</b>


<b>TVTLHĐ</b>



Dịch vụ hỗ trợ đến được từng học sinh. Dịch vụ hỗ trợ đến được từng học sinh.


Mang tính phịng ngừa. Mang tính phịng ngừa.


Là một phần tích hợp trong chương trình giáo dục. Là một phần tích hợp trong chương trình giáo dục.


Hợp tác với các đối tượng hưởng lợi trong đó Hợp tác với các đối tượng hưởng lợi trong đó
chú ý đến cách tiếp cận, nhận thức của người


chú ý đến cách tiếp cận, nhận thức của người


hưởng lợi.


hưởng lợi.


Các kế hoạch, quyết định đưa ra dựa trên phân tích Các kế hoạch, quyết định đưa ra dựa trên phân tích
số liệu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(107)</span><div class='page_container' data-page=107>

<b>MỘT SỐ YÊU CẦU CƠ BẢN VỀ</b>


<b>MỘT SỐ YÊU CẦU CƠ BẢN VỀ</b>



<b> ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP</b>


<b> ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP</b>




Đạo đức là gì?Đạo đức là gì?


</div>
<span class='text_page_counter'>(108)</span><div class='page_container' data-page=108>

<b>MỘT SỐ YÊU CẦU CƠ BẢN VỀ ĐẠO ĐỨC </b>


<b>MỘT SỐ YÊU CẦU CƠ BẢN VỀ ĐẠO ĐỨC </b>


<b>NGHỀ NGHIỆP</b>


<b>NGHỀ NGHIỆP</b>

<b>Định nghĩaĐịnh nghĩa</b>


<b>Mục đích:Mục đích:</b>


<sub>Đ</sub><sub>Đ</sub><sub>ịnh h</sub><sub>ịnh h</sub><sub>ư</sub><sub>ư</sub><sub>ớng cho hành xử chuyên nghiệp</sub><sub>ớng cho hành xử chuyên nghiệp</sub>


Đ<sub>Đ</sub><sub>ảm bảo công việc một cách hiệu quả nhất</sub><sub>ảm bảo công việc một cách hiệu quả nhất</sub>


<sub>N</sub><sub>N</sub><sub>i d</sub><sub>i d</sub><sub>ư</sub><sub>ư</sub><sub>ỡng lịng tin đối với ng</sub><sub>ỡng lòng tin đối với ng</sub><sub>ư</sub><sub>ư</sub><sub>ời </sub><sub>ời </sub><sub>đư</sub><sub>đư</sub><sub>ợc t</sub><sub>ợc t</sub><sub>ư</sub><sub>ư</sub><sub> vấn </sub><sub> vấn </sub>

Đ<sub>Đ</sub><sub>ảm bảo không gây hại cho trẻ </sub><sub>ảm bảo không gây hại cho trẻ </sub>


</div>
<span class='text_page_counter'>(109)</span><div class='page_container' data-page=109>

<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đức </b>


<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đức </b>



<b>nghề nghiệp</b>


<b>nghề nghiệp</b>


<b>Trách nhiệm đối với học sinh: </b>


<b>Trách nhiệm đối với học sinh: </b>



<sub>T</sub><sub>T</sub><sub>ôn trọng họ</sub><sub>ôn trọng họ</sub><sub>c sinh</sub><sub>c sinh</sub><sub>. </sub><sub>. </sub>


 <sub>Quan tâm đến nhu cầu giáo dục, nghề nghiệp, cảm xúc, hành </sub><sub>Quan tâm đến nhu cầu giáo dục, nghề nghiệp, cảm xúc, hành </sub>


vi và khuyến khích sự phát triển tổi


vi và khuyến khích sự phát triển tổi ưưu của mỗi thân chủ. u của mỗi thân chủ.


 <sub>Chấp nhận giá trị, quan điểm, cách sống, kế hoạch niềm tin </sub><sub>Chấp nhận giá trị, quan điểm, cách sống, kế hoạch niềm tin </sub>


của thân chủ và khuyến khích họ chấp nhận những giá trị của


của thân chủ và khuyến khích họ chấp nhận những giá trị của


bản thân họ.


bản thân họ.


<sub>Có trách nhiệm tự tìm hiểu về luật pháp, quy định, chính sách </sub><sub>Có trách nhiệm tự tìm hiểu về luật pháp, quy định, chính sách </sub>


liên quan đến thân chủ và đấu tranh bảo vệ quyền và quyền


liên quan đến thân chủ và đấu tranh bảo vệ quyền và quyền


lợi của thân chủ đ


</div>
<span class='text_page_counter'>(110)</span><div class='page_container' data-page=110>

<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc </b>



<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc </b>




<b>nghề nghiệp</b>



<b>nghề nghiệp</b>



<b>Bảo mật: </b>


<b>Bảo mật: </b>


Cán bộ TVTLHĐ phải


Cán bộ TVTLHĐ phải


 <sub>Thông báo cho thân chủ mục tiêu, mục đích, các kĩ </sub><sub>Thơng báo cho thân chủ mục tiêu, mục đích, các kĩ </sub>


thuật, các nguyên tắc diễn ra trong quá trình t


thuật, các nguyên tắc diễn ra trong quá trình tưư vấn, vấn,


những


những tr trưường hợp cần tiết lộ thơng tin vì mục đích ờng hợp cần tiết lộ thơng tin vì mục đích


công việcng việc


<sub>Các thông tin của thân chủ đ</sub><sub>Các thông tin của thân chủ đ</sub><sub>ư</sub><sub>ư</sub><sub>ợc l</sub><sub>ợc l</sub><sub>ư</sub><sub>ư</sub><sub>u giữ bảo mật, chỉ </sub><sub>u giữ bảo mật, chỉ </sub>


trừ những thông tin cần thông báo đến ng


trừ những thông tin cần thông báo đến ngưười, tổ chức ời, tổ chức


liên quan để phòng ngừa các hiểm nguy cho thân chủ


liên quan để phòng ngừa các hiểm nguy cho thân chủ


hoặc ng


hoặc ngưười khác, hoặc những vấn đề liên quan đến pháp ời khác, hoặc những vấn đề liên quan đến pháp
luật.


luật.


 <sub>Bảo vệ quyền bảo mật thân nhân của thân chú đối với </sub><sub>Bảo vệ quyền bảo mật thân nhân của thân chú đối với </sub>


bất cứ hồ sơ, giấy tờ, số liệu liên quan đến thân chủ


</div>
<span class='text_page_counter'>(111)</span><div class='page_container' data-page=111>

<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc nghề </b>



<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc nghề </b>



<b>nghiệp</b>



<b>nghiệp</b>



<b>Kế hoạch hỗ trợ: </b>


<b>Kế hoạch hỗ trợ: </b>


Cán bộ TVTLHĐ làm việc cùng thân chủ để


Cán bộ TVTLHĐ làm việc cùng thân chủ để



xây dựng kế hoạch hỗ trợ cho thân chủ, phù


xây dựng kế hoạch hỗ trợ cho thân chủ, phù


hợp với năng lực và hoàn cảnh của cả hai bên.


hợp với năng lực và hoàn cảnh của cả hai bên.


Kế hoạch đ


Kế hoạch đư<sub>ư</sub>ợc xem lại thợc xem lại thư<sub>ư</sub>ờng xuyên để đảm ờng xuyên để đảm
bảo tính hiệu quả, khả thi và tôn trọng lựa


bảo tính hiệu quả, khả thi và tôn trọng lựa


chọn của thânchủ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(112)</span><div class='page_container' data-page=112>

<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc </b>


<b>Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc </b>



<b>nghề nghiệp</b>


<b>nghề nghiệp</b>


<b>Quan hệ kép: </b>


<b>Quan hệ kép: </b>


Cán bộ TVTLHĐ tránh các mối quan hệ kép có


Cán bộ TVTLHĐ tránh các mối quan hệ kép có



thể dẫn đến tính khách quan và gia tăng khả


thể dẫn đến tính khách quan và gia tăng khả


năng làm hại thân chủ (nh


năng làm hại thân chủ (nhưư ng ngưười thân ời thân
trong gia đình, ng


trong gia đình, ngư<sub>ư</sub>ời thân của bạn, đồng ời thân của bạn, đồng
nghiệp, v.v.)


</div>
<span class='text_page_counter'>(113)</span><div class='page_container' data-page=113>

<b>CÂU HỎI THẢO LUẬN</b>



<b>CÂU HỎI THẢO LUẬN</b>



<b>*Tình huống 1</b>


<b>*Tình huống 1::</b> <b>Với cách là cán bộ TVTLHĐ, nhiều học Với cách là cán bộ TVTLHĐ, nhiều học </b>
<b>sinh được bạn hỗ trợ về các vấn đề như khủng hoảng về </b>
<b>sinh được bạn hỗ trợ về các vấn đề như khủng hoảng về </b>


<b>cha mẹ li dị, buồn – chán nản, cãi nhau với bạn, bất </b>
<b>cha mẹ li dị, buồn – chán nản, cãi nhau với bạn, bất </b>


<b>đồng với giáo viên, v.v. hiệu trưởng trường bạn yêu cầu </b>
<b>đồng với giáo viên, v.v. hiệu trưởng trường bạn yêu cầu </b>


<b>bạn cung cấp danh sách những học sinh đó và các vấn </b>


<b>bạn cung cấp danh sách những học sinh đó và các vấn </b>
<b>đề của học sinh. Hiệu trưởng nghĩ rằng bạn phải cung </b>
<b>đề của học sinh. Hiệu trưởng nghĩ rằng bạn phải cung </b>


<b>cấp cho chị ta mọi thơng tin diễn ra ở phịng tư vấn của </b>
<b>cấp cho chị ta mọi thông tin diễn ra ở phòng tư vấn của </b>
<b>bạn. Chị ta cũng nhấn mạnh rằng để lãnh đạo hiệu quả, </b>
<b>bạn. Chị ta cũng nhấn mạnh rằng để lãnh đạo hiệu quả, </b>


<b>chị ta cầu biết mọi thông tin diễn ra ở trường</b>
<b>chị ta cầu biết mọi thông tin diễn ra ở trường</b>


<b> - Bạn có cung cấp danh sách đó khơng?</b>
<b> - Nếu có, vì sao? Lý do?</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(114)</span><div class='page_container' data-page=114>

<b>*Tình huống 2</b>


<b>*Tình huống 2::</b> <b> Cơ giáo chủ nhiệm lớp 7C trao đổi với bạn – Cô giáo chủ nhiệm lớp 7C trao đổi với bạn – </b>
<b>với tư cách là cán bộ TVTLHĐ về một số học sinh ở lớp đó. </b>


<b>với tư cách là cán bộ TVTLHĐ về một số học sinh ở lớp đó. </b>


<b>Học sinh nữ N rất hay cãi lại giáo viên chủ nhiệm, luôn tỏ ra </b>


<b>Học sinh nữ N rất hay cãi lại giáo viên chủ nhiệm, luôn tỏ ra </b>


<b>thách thức với giáo viên chủ nhiệm. Sau một vài lần bạn làm </b>


<b>thách thức với giáo viên chủ nhiệm. Sau một vài lần bạn làm </b>



<b>việc với học sinh này, giáo viên chủ nhiệm yêu cầu bạn phải </b>


<b>việc với học sinh này, giáo viên chủ nhiệm yêu cầu bạn phải </b>


<b>kể lại những gì bạn đã trao đổi với học sinh đó, lý do học sinh </b>


<b>kể lại những gì bạn đã trao đổi với học sinh đó, lý do học sinh </b>


<b>đó tại sao lại cãi lại giáo viên chủ nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm </b>


<b>đó tại sao lại cãi lại giáo viên chủ nhiệm. Giáo viên chủ nhiệm </b>


<b>cho rằng cô ta là giáo viên chủ nhiệm và cũng là người đã </b>


<b>cho rằng cô ta là giáo viên chủ nhiệm và cũng là người đã </b>


<b>giới thiệu học sinh đó cho bạn, nên cơ ta phải biết suy nghĩ, </b>


<b>giới thiệu học sinh đó cho bạn, nên cô ta phải biết suy nghĩ, </b>


<b>tâm tư của học sinh đó.</b>


<b>tâm tư của học sinh đó.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(115)</span><div class='page_container' data-page=115>

<b>*Tình huống 3</b>


<b>*Tình huống 3:: Bạn là cán bộ tư vấn tâm lý trong trường Bạn là cán bộ tư vấn tâm lý trong trường </b>
<b>học N. Học sinh A, 15 tuổi, lớp 9 trong trường được cô </b>
<b>học N. Học sinh A, 15 tuổi, lớp 9 trong trường được cơ </b>



<b>giáo phát hiện gần đây có những dấu hiệu như hay ngủ </b>
<b>giáo phát hiện gần đây có những dấu hiệu như hay ngủ </b>


<b>gật trong lớp, lơ đãng, không tham gia các hoạt động </b>
<b>gật trong lớp, lơ đãng, không tham gia các hoạt động </b>


<b>hàng ngày, hay cáu kỉnh, có những lúc vắng mặt bí ẩn, </b>
<b>hàng ngày, hay cáu kỉnh, có những lúc vắng mặt bí ẩn, </b>


<b>nói dối. Cơ giáo giới thiệu đến gặp bạn để hỗ trợ tâm lý. </b>
<b>nói dối. Cơ giáo giới thiệu đến gặp bạn để hỗ trợ tâm lý. </b>


<b>Ngay khi gặp, bạn nhận ra A chính là con của người bạn </b>
<b>Ngay khi gặp, bạn nhận ra A chính là con của người bạn </b>


<b>thân của mình và A cũng biết rõ bạn.</b>
<b>thân của mình và A cũng biết rõ bạn.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(116)</span><div class='page_container' data-page=116>

<b>*Tình huống 4</b>


<b>*Tình huống 4:: Bạn đang hỗ trợ cho học sinh K. K và mẹ Bạn đang hỗ trợ cho học sinh K. K và mẹ </b>
<b>K thường đễn làm việc với bạn và bạn đã hỗ trợ K </b>


<b>K thường đễn làm việc với bạn và bạn đã hỗ trợ K </b>
<b>tương đối tốt. Mẹ K làm việc trong lĩnh vực bất động </b>
<b>tương đối tốt. Mẹ K làm việc trong lĩnh vực bất động </b>
<b>sản. Bạn đang cần mua nhà và đã nhờ mẹ K môi giới.</b>
<b>sản. Bạn đang cần mua nhà và đã nhờ mẹ K môi giới.</b>


</div>


<!--links-->

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×