Tài liệu Sức Khỏe Mùa Hè ppt

Sức Khỏe Mùa Hè

Bác sĩ Nguyễn văn Đích
Mùa hè là thời gian người ta ra ngoài làm vườn, đi du lịch. Vì tiếp xúc với môi trường
nhiều hơn nên cũng có một số vấn đề về sức khoẻ riêng xảy ra trong mùa hè.
HOẠT ĐỘNG CHUNG QUANH NHÀ
Làm vườn, cắt cỏ có thể gặp phải những vấn đề sau đây:
1. Dị ứng với poison ivy
Poison ivy mọc ở chỗ ẩm ướt, có thể leo quanh các cây lớn. Nhựa của nó có thể gây dị
ứng làm thành các vệt đỏ ngứa ở da, phồng thành mụn có nước. Poison ivy được nhận ra
bởi lá kép gồm 3 lá đơn họp lại. Nhựa vốn trong nhưng khi tiếp xúc với không khí đổi
thành màu đen nên lá có chấm đen là một dấu hiệu
điển hình.
Để phòng ngừa cần mặc quần dài áo dài tay, dùng bao
tay bằng nhựa. Nếu bị tiếp xúc với poison ivy, cần rửa
ngay bằng nước và xà bông. Nếu phải làm việc ỏ vùng
có poison ivy, có thể ngừa bằng cách xức Ivy Block để
phủ một lớp mỏng trên da
Điều trị: trong trường hợp nhẹ, có các thuốc bán tự do
làm giảm ngứa như calamine, ivy rest, ivy sooth,
hydrocortisone, antihistamines; trong trường hợp nặng,
trên 10% diện tích da bị phản ứng, cần dùng steroid có n
corticosteroids.
ồng độ mạnh hơn, và uống
2. Ong đốt. Có nhiều loại ong khác nhau gây phản ứng khác nhau. Phản ứng nhẹ, chỉ đau
ở chỗ bị chích, có một vùng tròn nhỏ đỏ và ngứa sẽ biến đi sau vài giờ, chỉ cần dùng
thuốc xức để làm giảm bớt cảm giác đau và phản ứng viêm như hydrocortisone. Phản ứng
tại chỗ mạnh, do nọc độc gây phản ứng mẫn cảm mà cao diểm xảy ra sau 48 giờ, kéo dài
trong 1 tuần. Bác sĩ thường dùng thuốc giảm đau chống viêm như chống histamine và
steroids.
Phản ứng độc toàn thân giống như bị “sốc”, cần điều trị khẩn cấp bằng epinephrine, thuốc

chống histamine và steroid loại chích..
Chỉ 10-30 phút sau khi bị ong đốt, bệnh nhân cảm thấy nặng ngực, khó thở, toát mồ hôi,
nổi đỏ khắp người. Có nguời bị phù nề thanh quản, co thắt khí quản, bị trụy mạch, có thể
chết. Những người đã bị phản ứng nặng, cần có sẵn epinephrine để tự chích khi bị ong
đốt và cần được giới thiệu đến bác sĩ chuyên về dị ứng để điều trị miễn dịch.
Điều trị: sau khi bị ong hoặc côn trùng đốt, cần lấy ngòi có nọc độc ra bằng cách dùng
một nhíp nhỏ, kẹp vào ngòi độc và rút thẳng ra, dùng thuốc giảm đau bán tự do như
benzocaine, lidocaine, pramoxine, hydrocortisone, hoặc giảm kích thích như menthol,
methylsalicylate, camphor và capsicum.
3. Muỗi đốt. Khi đốt để hút máu, muỗi truyền nước bọt của nó cho người, nước bọt có
thể mang siêu vi trùng như siêu vi West Nile. Những trường hợp nhẹ chỉ cần điều trị triệu
chứng, những trường hợp nặng cần nhập viện.
Phòng ngừa: không ra vườn từ hoàng hôn đến tảng sáng là thời gian mà muỗi hoạt động
mạnh nhất, mặc quần dài, áo dài tay, dùng thuốc trừ muỗi như DEET.
4. Nhện cắn. Các loại nhện đều có nọc độc tuy nhiên ít loại có thể chích đủ nọc độc để
gây triệu chứng. Nhện nâu có chân dài, ở trong đống gỗ, hầm nhà. Nọc độc có thể phá
hủy hồng huyết cầu và gây hoại tử da. Nhện đen cũng ở trong đống gỗ, dưới ghế để ngoài
vườn, giày.. Nọc độc gây tổn thương tế bào thần kinh. Bệnh nhân bị rung cơ, yếu cơ, co
thắt bắp thịt, sốt, ói mửa, 4% có thể tử vong. Khi bị nhện cắn, cần rửa sạch chỗ cắn,
chườm lạnh họặc nước đá; nếu vùng bị cắn sưng đỏ cần đi khám bác sĩ, nếu có phản ứng
tòan thân, cần đi cấp cứu.

5. Bọ nai (deer tick) có thể truyền bệnh Lyme. Bọ nai sống ở những vùng có bụi rậm và
ẩm ướt. Triệu chứng xảy ra từ 3-30 ngày sau khi bị bọ đốt, gồm sốt nhẹ, nổi mảng đỏ ở
da, đau khớp, có thể có triệu chứng thần kinh.
Phòng ngừa: mặc quần dài, áo dài tay, bỏ trong quần, đi vớ, nhét quần trong vớ, xức
thuốc trừ bọ như DEET mỗi 4-8 giờ. Tự khám để tìm bọ nai trên người và quần áo. Bọ
nhỏ như hột mè có thể di chuyển. Cần khám lại sau 24 giờ vì lúc đó những con bọ còn sót
lại, to hơn vì no máu.
NHỮNG BỆNH DO NƯỚC

Nước tại những nơi giải trí công cộng có thể gây nhiễm vì vệ sinh lỏng lẻo:
1. Nhiễm trùng đường ruột: bệnh nhân bị đau bụng, tiêu chảy, sốt, ói mửa.
Phòng ngừa: tắm trước khi xuống hồ bơi, nếu bị tiêu chảy hoặc đau ốm, không đi bơi,
không uống nước hồ bơi. Trẻ em nhỏ cần được cha mẹ cho đi vệ sinh trong giờ nghỉ.
2. Viêm tai. Ngưòi đi bơi hoặc lặn sâu có thể bị viêm ống tai do nước đọng trong ống tai
gây nhiễm trùng. Cần lắc đầu, nghiêng đầu sau khi bơi cho nước chảy ra.
NHỮNG BỆNH DO NẮNG
Các tia tử ngọai có tác dụng bất lợi như:
1. Tạo thêm nếp nhăn, làm cho da chóng già.
2. Gây phản ứng nhậy cảm do ánh sáng ở những người đang dùng các loại thuốc như lợi
tiểu, sulfa, tetracycline, doxycyclin, phenothiazine, retinoids, làm tăng hồng ban ở những
người bị bệnh ban cánh bướm.
3. Giảm miễn dịch, tia tử ngoại UVA, vì thấm sâu vào trong da nên có thể làm giảm khả
năng miễn dịch khiến cho da dễ bị nhiễm trùng
4. Ung thư da. Tỉ lệ ung thư da tăng hằng năm có lẽ do phong trào phơi nắng. Tia tử
ngọai còn có thể gây ung thư tế bào biểu mô và melanoma.
5. Ô nhiễm không khí làm cho những người bị suyễn hoặc nghẹt phổi mãn tính trở nên
nặng hơn và làm tăng tỉ lệ tử vong ở những người bị bệnh tim mạch
Phòng ngừa: tránh ra ngoài từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, đội mũ rộng vành, đeo kính
đen, mặc áo dài tay, quần dài, xức thuốc chống nắng có độ bảo vệ SPF cao.
6. Trúng nắng. Khi ở ngoài nắng lâu, ta đổ mồ hôi, bị mất nhiều nước và muối.
Những người lớn tuổi, có bệnh mãn tính như tiểu đường hoặc đang uống thuốc lợi tiểu
hoặc dùng các thuốc cản trở sự tiết mồ hôi, nhiệt độ cơ thể có thể tăng cao, bị trụy mạch,
rối loạn thần kinh, co giật, hôn mê.
Điều trị cháy nắng: dùng các thuốc giảm đau như benzocaine, pramoxine, thuốc bảo vệ
da như calamin, sodium bicarbonate, zinc oxide, cacao butter. Cần bù nước và muối,
trong các trường hợp nặng cần nhập viện, hạ thân nhiệt, điều chỉnh nuớc và chất điện giải
Tóm lại, có một số vấn đề liên hệ đến sức khoẻ có thể xảy ra trong mùa hè, ta cần đề
phòng để cho mùa hè được vui vẻ và an toàn
Bs Nguyễn Văn Đích