Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (56.21 KB, 5 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Nhà quan bộ lang họ Khương ở phía Nam sơng Vị, có nhiều ma quỷ thường hiện hình
nhát người. Vì thế ông phải dọn nhà đi, chỉ để lại người đầy tớ trông coi. Người ấy bị ma làm
chết, thay người khác cũng bị chết nốt, cho nên nhà đành phải bỏ hoang.
Trong làng có một người học trị, tên là Đào Vọng Tam, tính tình phóng khống, ưa gần
con hát, son cứ rượu ngà ngà là bỏ về. Bạn bè bảo đào hát chạy theo kéo lại, chàng cười
mà không cưỡng, song dù có ở lại cả đêm chàng cũng khơng mảy may đụng chạm đến gái.
Chàng thường ngủ nhà quan Bộ lang, có cơ hầu gái đến gạ gẫm hiến thân, nhưng chàng
cương quyết cự tuyệt không làm điều dâm loạn. Ơng Bơ lang thấy thế càng q trọng.
Nhà Đào vốn nghèo, vợ lại chết, mấy gian nhà tranh ẩm thấp nóng nực khơng thể chịu nổi.
Vì thế chàng nói với quan Bộ lang cho ở nhờ ngơi nhà hoang. Ơng Bộ lang từ chối, nói thực
là nhà có ma khơng ở được. Đào liền làm bài văn: Lại luận về không có ma đưa cho ơng bộ
lang cịn nói thêm: “Ma làm được gì mà sợ”. Bộ lang thấy chàng cứ cậy cục mãi như thế
cũng đành phải bằng lịng.
Chàng dọn đến căn chính sảnh, mới chập tối vừa để quyển sách ở giữa bàn, trở về nhà
cũ lấy đồ vặt khác thì quyển sách đã biến đâu mất. Chàng lấy làm lạ, nằm ngửa trên giường,
lặng lẽ chờ xem có sự gì xảy ra. Chỉ một lát đã nghe thấy tiếng giày dép loẹt quẹt, hé mắt
nhìn thấy hai cơ gái từ trong buồng đi ra, đem theo quyển sách vừa mất lúc nãy để lên bàn.
Một cô ước chừng hai mươi tuổi, một cô khoảng mười bảy đến mười tám tuổi đều xinh đẹp
cả, cứ đứng quanh quẩn bên giường trơng nhau mà cười. Chàng nín lặng khơng động cựa.
Cô lớn gác một chân lên bụng chàng, cơ nhỏ bưng miệng cười khúc khít. Đào thấy rạo rực
khơng cầm lịng đặng, nhưng lập tức suy nghĩ đứng đắn trở lại, cuối cùng khơng đối tưởng
đến. Cô gái sáp gần lại, tay trái vuốt râu, tay phải khẽ vỗ lên trán, lên má chàng bem bép. Cơ
nhỏ tuổi càng cưịi tợn. Đào khơng chịu được, bật dậy quát:
- Lũ quỷ, sao dám hỗn xược như thế?
Hai cô gái hoảng sợ, ù té chạy biến mất. Đào ngại bị quấy nhiễu suốt đêm, đã muốn quay
về nhà cũ song lại xấu hổ vì đã nói cứng, cho nên đành phải khêu đèn ngồi đọc sách. Trong
các mảng tối, bóng ma vẫn chập chờn song chàng cứ làm ngơ , khơng dịm tới.
Gần nửa đêm chàng cứ để đèn đi nằm. Vừa mới nhắm mắt đã thấy có vật gì nho nhỏ
ngoáy vào lỗ mũi làm chàng hăt hơi ầm lên. Trong bóng tối có tiếng cười khe khẽ. Đào vẫn
chẳng nói chẳng rằng, giả bộ ngủ say xem chúng cịn giở trị gì khác nữa.
Một lúc đã thấy cô nhỏ lấy tự quấn ngay vào bắp vế, lò dò tới gần, Đào nhổm dậy quát ầm
lên, họ lại chui lũi trốn mất biệt, vừa chợp mắt, lỗ tai lại bị ngoáy, cứ thế suốt đêm khơng sao
ngủ được. Đến khi có gà gáy sáng, Đào mới được yên mà ngủ một giấc.
Cả ngày không nghe thấy chuyện gì lạ, nhưng khơng mặt trời vừa lặn, ma lại hiện hình.
Đào bèn nấu cơm về đêm để thức ln tới sáng. Cơ lớn xếp chân bằng trịn tót lên ghế nhìn
chàng đọc, rồi đột nhiên thị tay bịt lấy sách. Đào tức quá nắm lấy thì ma đã vụt biến mất. Chỉ
có một lát lại bị ra, lại cầm lấy sách. Đào phải lấy tay chặn quyển sách mới đọc nổi. Cịn cơ
bé thì lùi tới sau lưng Đào, lấy hai tay bịt mắt chàng rồi chạy vụt ra xa đứng nhăn nhở cười.
Đào tức quá trỏ vào mặt mà mắng rằng:
- Đồ quỷ con! Ta mà bắt được ta giết chết cả đôi.
Nhưng hai cô gái vẫn cứ nhơn nhơn không sợ. Nhân vậy Đào mới đùa rằng:
- Thôi, cái trị lăn lóc chiếu giường đây khơng có màng đâu, các cơ ghẹo tơi chỉ vơ ích.
Hai cơ mủm mỉm cười, quay mình vào bếp, kẻ chẻ củi kẻ vo gạo giúp Đào nấu cơm. Đào
ngó vào khen:
- Hai cô cứ làm như thế chẳng hơn là trêu cợt tôi ư?
Lát sau cơm chín, lại tranh nhau lấy thìa đũa, bát đĩa bày đặt lên bàn. Đào nói:
- Cơm có thuốc độc đấy, cẩn thận kẻo chết!
Đào đối lại:
- Xưa nay tôi với các cơ có hiềm ốn gì nhau, đâu nỡ hại nhau đến thế!
Đào vừa ăn hết bát cơm này đã có đầy bát khác, hai cơ cứ giành nhau qua lại đơm tiếp
cho chàng. Đào cũng lấy việc đó làm vui, quen đi thành thường lệ. Ngày lại ngày dần dần
quen thân, cùng ngồi nói chuyện phiếm. Đào hỏi đến họ tên. Cơ lớn thổ lộ:
- Em họ Kiều tên Thu Dung. Con bé kia họ Nguyễn tên Tiểu Tạ.
Lại tỉ tê hỏi từ đâu đến nương tựa chốn này. Tiểu Tạ cười ranh mãnh:
- Anh chàng ngốc ơi! Đến thân thể còn chẳng dám lộ cho người ta thấy, ai mượn anh hỏi
đến nhà cửa, gia thế, ý chừng muốn cưới xin hay sao?
Đào giữ nét mặt nghiêm trang, đáp lại:
- Đối diện với người đẹp, bảo tơi làm sao vơ tình cho được.Song vì âm khí nặng nề, người
trần gian động vào tất chết. Vậy thì nếu ở chung với nhau khơng vui thì nên mỗi người một
nẻo. Nếu ở chung với nahu mà vui thì ai n phận nấy. Nếu như tơi khơng được u thương
thì đâu dám xúc phạm đến hai cơ? Ví bằng tơi được u thương thì can chi hai cô đi giết anh
chàng cuồng si?
Hai cơ nhìn nhau có vẻ cảm động. Từ đó trở đi không nỡ đùa nghịch quá quắt nữa. Song
thỉnh thoảng vẫn thọc tay vào bụng Đào tụt quần chàng xuống đất, chàng cũng bỏ qua,
không lấy làm điều.
Một hôm chàng đang chép sách dang dở thì có việc phải đi ra ngồi, đến lúc trở vào đã
Nói rồi ơm Tiểu Tạ vào lòng, cầm lấy tay mà dạy viết chữ. Thu Dung bất ngờ từ ngoài vào,
hơi biến sắc mặt vẻ như ghen tức. Tiểu Tạ cười nói:
- Thuở bé em thường được cha dạy viết, nay bỏ lâu ngày cầm bút nó cứ mơ mơ màng
màng thế nào ấy?
Thu Dugn vẫn khơng nói gì. Đào biết ý nhưng giả tảng như không biết, cũng ôm Thu Dung
trao cho cây bút mà bảo:
- Để tôi xem cơ có viết được khơng nào?
Đoạn cầm lấy tay Thu Dung đưa đẩy được mấy chữ rồi đứng dậy bảo:
- Nét bút cô Thu khá lắm đấy!
Thu Dung lúc này mới nở nang mày mặt. Đào liền rọc hai tờ giấy làm tờ phóng, giao cho
hai cơ cùng tập viết, cịn chàng châm một ngọn đèn khác ngồi đọc. Chàng lấy làm mừng vì ai
có việc nấy khơng cịn quẫy nhiễu nhau nữa. Khi viết xong, hai cơ kính cẩn mang đến bàn
nhờ Đào chỉ bảo. Trước đây Thu Dung chưa được đi học, chữ viết cịn nguệch ngoạc chưa
ra chữ, khơng được đánh giá khơng bằng Tiểu Tạ thì có ý thẹn, Đào phải an ủi khích lệ mãi,
Thư mới lấy lại được vẻ thường.
Từ đó, hai cơ gái coi Đào làm thầy, khi ngồi thì gãi lưng, khi nằm thì xoa bóp cẳng, chẳng
những khơng dám khinh nhờn mà cịn tranh nhau chiều chuộng. Được mấy tháng chữ viết
của Tiểu Tạ ngay ngắn đẹp đẽ, Đào buột miệng khen. Thế là Thu Dung xấu hổ tủi thân quá,
nước mắt ròng ròng. Chàng phải đủ lời khuyên giải mới nguôi.
đừng dạy cho Tiểu Tạ, Đào cũng ừ.
Đến một hôm Đào phải lên trường thi, hai cơ gái khóc tiễn biệt. Tam Lang can thầy:
- Thầy nên cáo ốm đừng đi. Nếu khơng, chuyến này có thể gặp điều chẳng lành.
Đào không nghe, cho rằng cáo ốm trốn thi là một điều nhục.
Nguyên là chàng hay làm thơ đả kích việc thời sự, động chạm đến bậc quyền qúy trong
huyện. Họ vẫn ngày đêm tính chuyện hãm hại nhân dịp liền hối lộ các quan học chính để vu
cáo chàng hạnh kiểm không tốt, bắt bỏ ngục. Tiền lưng hết sạch, chàng xin ăn các bạn bè,
tự nhủ phen này thôi thế là hết đường sống. Bỗng có một bóng người lọt vào buồng giam,
nhìn ra thì đúng là Thu Dung. Nàng đem cơm gạo cung đốn cho chàng. Hai người nhìn nhau
tấm tức khóc ròng. Nàng bảo:
- Tam lang đã lo chàng gặp chuyện chẳng lành, nay quả không sai. Tam Lang cùng đi với
em, nay nó đội đơn đến pháp ty kêu oan rồi.
Nàng chỉ nói qua loa dăm câu ba điều rồi quay ra, không ai trông thấy cả. Hôm sau, quan
hình bộ đi xe ra ngồi, Tam Lang đón đường kêu oan, quan thu lấy đơn. Thu Dung lại vào
ngục báo cho chàng, quay ra để thăm dò tin tức, nhưng ba ngày sau không trở lại nữa. Đào
lịng buồn bụng đói, một ngày đằng đẳng như thể năm trường. Bỗng Tiểu Tạ đến, mặt buồn
rười rượi, tưởng khơng cịn gượng được nữa. Nàng báo tin dữ:
- Thu Dung hôm ở đây trở về, qua miếu Thành Hoàng bị viên phán quan mặt đen bắt,
cưỡng bức làm vợ bé, Thu Dung không chịu nay cũng bị nhốt ngục tối. Em lặn lội suốt trăm
dặm đường, mỏi mệt tưởng chết. Đến cửa Bắc lại bị gai già đâm giữa gan bàn chân, đau
thấu xương, e rằng không thể đến đây lần nữa.
Nói rồi chìa chân cho Đào coi, máu me bê bết. Nàng đưa cho Đào ba lạng vàng rồi khập
khiễng biến mất.
Quan hình bộ xét đến việc Tam Lang khiếu nại, cho rằng Tam Lang chẳng có họ hàng
thân thích gì với bị can, vơ cớ kêu oan hộ thế là trái lý, liền bắt nọc ra đánh đòn. Tam Lang
ngã xuống đất biến mất. Quan lấy làm kỳ dị, xem đến đơn khiếu oan thấy lời lẽ bi thiết, liền
sai giải Đào ra công đường xét hỏi Tam Lang là người thế nào. Đào giả như khơng biết.
Quan hình bộ biết là oan, thả cho chàng ra.
Đào trở về nhà, suốt đêm chẳng thấy một ai. Mãi lúc tàn canh mới thấy Tiểu Tạ tới, rầu rĩ
báo:
- Tam Lang ở công đường ra, bị thần coi giữ công đường bắt giải xuống âm ty. Diêm
Vương thấy Tam Lang là người nghĩa khí, cho thác sinh vào nhà giàu sang trên dương thế.
Còn Thu Dung vẫn bị giam cầm, em đầu đơn kêu tới thành hồng thì bị ngăn trở không vào
được, nay làm thế nào đây?
Đào nổi giận:
- Thằng quỷ đen, sao dám bạo ngược thế? Ngày mai ta sẽ đập nát tượng nó ra, gí nát nó
thành bùn đất, lại vạch mặt Thành Hoàng mà hỏi tội: sao dám để cho bọn thuộc hạ tay chân
hồnh hành? Hắn ta cứ trong cơn mê mộng bí tỉ như vậy hay sao?
Hai người cùng bưồn bực ngồi suông với nhau, bất giác canh tư sắp tàn, bỗng Thu Dung
vụt đến. Hai người vừa mừng vừa sợ, vội hỏi han tình hình. Thu Dung khóc sướt mướt:
- Vì chàng mà em phải chịu mn vàng cay đắng. Lão Phán quan hằng ngày đem hết gậy
lại đao ra bức em, đêm nay bỗng nhiên thả em về, cịn bảo: “Ta chỉ vì u thương nàng mà
xử xự như thế này chứ khơng vì cớ gì khác. Nếu nàng khơng thuận thì ta cũng chẳng ép
buộc. Xin phiền nói với quan hình bộ họ Đào chớ có khiển trách ta đó!”.
Đào nghe cũng hả dạ đôi chút. Nhân lúc cao hứng muốn chung giường, liền gạ:
- Hơm nay xin vì các em mà chết cũng cam.
Hai cô tỏ bộ không thuận, van nỉ:
- Bấy nay được chàng dạy bảo cũng hiểu ra đôi điều nghĩa lý, nay nỡ nào vì u kính
chàng mà lại hại chàng ư?
Một vị đạo sĩ gặp Đào ở đường, nhìn chàng bảo ngay là có tà khí. Đào thấy lời nói lạ, liền
đem hết chuyện nói lại. Đạo sĩ khuyên :
- Ma ấy tốt lắm, chớ nên bỏ đó.
Nói xong, ơng vẽ hai lá bùa trao cho Đào, dặn:
- Anh mang về đưa cho hai cô ma, mỗi cô một lá để tuỳ theo phúc mệnh, ai may thì được,
hễ nghe ngồi cửa có tiếng khóc thương con gái chết thì nuốt ngay lá bùa, ai chạy ra trước
thì được sống lại.
Đào vái tạ nhận bùa đem về đưa hai cô, không quên nhắc lại lời dặn của đạo sĩ. Hơn một
tháng sau, quả nghe có tiếng khóc hờ con gái chết. Hai cô tranh nhau chạy ra,. Tiểu Tạ vội
quá quên nuốt lá bùa. Thấy có xe chạy qua, Thu Dung chạy vụt tới, chui luôn vào áo quan và
biến mất. Tiểu Tạ không chui được tứcc tưởi khóc quay về.
Đào ra xem thì thấy đám tang con gái phú ơng họ Hác. Mọi người đều thấy thấp thống
bóng một cơ gái chui vào áo quan, cịn đang nửa ngờ nửa sợ, bỗng nghe trong áo quan có
tiếng động liền dừng lại, mở ra xem, thì cơ gái họ Hác đã sống lại. Nhà tang liền xin gởi tạm
nàng ở ngoài nhà học của Đào và cử người trông coi.
Bỗng nàng mở mắt hỏi ngay đến Đào. Họ Hác gặn hỏi, cô ta đáp:
- Tôi không phải là con gái họ Hác đâu.
Rồi cơ kể rõ sự tình. Họ Hác chưa tin lắm, muốn khiêng về. Cô gái không chịu, chạy luôn
Đào lại gần coi xem, thấy diện mạo cô gái mới sốg dậy tuy khác Thu Dung song về kiều
diễm thì khơng kém. Chàng mừng q, thực là vượt sức mong muốn mới hỉ hả ngồi cùng
nhau nhắc lại chuyện cũ. Bỗng nghe có tiếng ma khóc hu hu, thì ra Tiểu Tạ đang tủi thân
ngồi khóc nức nở trong bóng tối, làm cho cả hai người đều thương cảm. Họ cầm đèn tới soi,
tìm lời an ủi, cố làm dịu nỗi đau thương song nàng vẫn cứ tấm tức không thôi, áo xiêm đẫm
lệ, mãi gần sáng mới biến đi.
Sáng ngày, họ Hác sai con hầu mang rương hịm sang ở ln nhà Đào để hầu hạ, cư xử
như bố vợ đối với con rể vậy. Đêm đến Đào vào buồng vợ thì Tiểu Tạ khóc lóc thê thảm, cứ
thế sáu bảy ngày, hai vợ chồng cảm động quá không thể nào làm lễ hợp cẩn được. Đào
buồn lo nẫu ruột song đành bó tay khơng có cách nào giúp Tiểu Tạ được. Thu Dung chợt
nghĩ ra:
- Đạo sĩ là người tiên. Hay ta đi cầu cứu một lần nữa, may ra người thương mà giúp cho.
Đào nghe lời, tìm đến nơi đạo sĩ ở, quỳ rạp xuống đất giải bày sự tình. Đạo sĩ cứ khăng
khăng xin chịu, khơng cịn phép thuật nào nữa. Đào vẫn kêu cầu thảm thiết không thôi. Cuối
cùng đạo sĩ mới cười bảo:
- Anh chàng si tình này khéo làm rầy người ta q! Thơi cũng vì anh cịn dun số với cô
ta, ta xin dốc bằng hết mọi sức lực.
Rồi đạo sĩ theo chàng về nhà, đòi ở một gian riêng tĩnh mịch đóng chặt cửa ngồi trong đó,
dặn khơng được ai gọi hỏi gì, cứ thế hơn mười ngày khơng ăn uống. Lên dịm thì thấy ơng
ngồi thiêm thiếp như ngủ vậy. Một hơm trời vừa sáng, có một thiếu nữ vém rèm bước vào
nhà Đào, mắt sáng long lanh, răng trắng muốt, vẻ kiều diễm rực rỡ. Nàng cười bảo chàng:
- Tôi phải lặn lội lần dò suốt đêm, mệt tưởng chết. Bị các người đeo đẳng rầy rà mãi, bôn
ba hơn một trăm dặm đường mới tìm được ngơi nhà tốt. Đạo sĩ đi đón và cũng cùng đến
đây. Chờ gặp được người giao lại là xong.
Mới sẩm tối Tiểu Tạ tới, thiếu nữ đứng vội dậy đón, ơm chầm lấy. Hai người hịa vào làm
một thân thể, ngã quay xuống đất cứng đờ. Đạo sĩ từ trong buồng đi ra, chắp tay chào rồi đi
ln. Đào vái tạ đưa tiễn thì cơ gái đã tỉnh. Chàng vội ôm đặt lên giường, hơi thở cơ gái đã
điều hịa, nhưng cịn ơm cẳng kêu đau, vài hôm sau mới dậy đi được.
- Có một việc kỳ qi hết sức, bác có cho phép tơi nói khơng?
Đào gặng hỏi. Thái nói:
- Ba năm trước đây, em tơi chết yểu, qua hai đêm thì thi thể biến đâu mất. Đến nay tơi vẫn
cịn băng khoăn khơng biết vì sao? Vừa rồi tơi thống thấy bác gái sao giống em tôi làm vậy?
Đào cười:
- Vợ tôi là kẻ quê mùa, sao giống được cô nương nhà ta. Song đã là bạn đồng khoa,
nghĩa tình chí thiết, có ngại gì khơng để nhà tơi ra chào.
Đào vào nhà trong, bảo Tiểu Tạ mặc bộ đồ liệm táng ngày trước để ra chào khách. Thái
vừa trông thấy thất kinh:
- Thực là em tôi đây rồi!
Rồi ơng ta khóc rưng rức. Đào thuật lại đầu đi câu chuyện cho bạn nghe. Ơng mừng rỡ:
- Thế là em gái tôi chưa chết. Tôi phải về ngay để báo tin vui cho song thân.