Giải pháp phòng, chống tội phạm ma túy trong công tác bảo đảm an ninh trật tự của công an huyện an lão, thành phố hải phòng

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH
*** *** ***

PHAN XUÂN SƠN

ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÒNG, CHỐNG TỘI PHẠM MA TÚY
TRONG BẢO ĐẢM AN NINH PHI TRUYỀN THỐNG CỦA
CƠNG AN HUYỆN AN LÃO, THÀNH PHỐ HẢI PHỊNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ
QUẢN TRỊ AN NINH PHI TRUYỀN THỐNG(MNS)

Hà Nội - 2021


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH
*** *** ***

PHAN XUÂN SƠN

ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÒNG, CHỐNG TỘI PHẠM MA TÚY
TRONG BẢO ĐẢM AN NINH PHI TRUYỀN THỐNG CỦA
CƠNG AN HUYỆN AN LÃO, THÀNH PHỐ HẢI PHỊNG

Chun ngành: Quản trị An ninh phi truyền thống
Mã số: 8900201.05QTD

LUẬN VĂN THẠC SĨ
QUẢN TRỊ AN NINH PHI TRUYỀN THỐNG (MNS)

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN HỮU PHÚC

Hà Nội - 2021


CA
ả

T

ả

ả

ả
ấ
N
u

ả
t

tr

t

t

u

ả
ị
ả

ị

ả


ƠN

LỜI CẢ

Tơi xin bày tỏ lịng bi

â

ắc và xin trân tr ng cả

giúp ỡ h t s c nhi t tình, trách nhi m và hi u quả c
N
ũ

x

t p th cán b , giảng viên Khoa
giảng dạy, truy n th ki n th c.
Trân tr ng cả

!

â
ả

ị

ắ

ng d n,

N

-

c g i l i cả

i

ị

c vi
ỏ lòng cả

ự

x

ỡ,

MỤC LỤC
Trang
DANH MỤC CÁC CHỮ VI T TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
MỞ ĐẦU

i
ii
1

Chƣơng 1. LÝ LUẬN VỀ PHÒNG VÀ CHỐNG TỘI PHẠM MA
TÚY CỦA CÔNG AN NHÂN DÂN
1.1. Ma túy

6
6

1.2. N
ừ
dân
1.3 N
ấ
1.4
ả ả
cơng an nhân dân

ạ

â

ạ
ạ

Chƣơng 2. THỰC TRẠNG CƠNG TÁC PHỊNG VÀ CHỐNG
TỘI PHẠM MA T CỦA CƠNG AN HUYỆN AN
LÃO, THÀNH PHỐ HẢI PHỊNG
2.1. Các y u t
ả
n cơng tác phòng, ch ng
t i phạm ma túy c a cơng an huy n An Lão, thành ph
Hải phịng
2.2.
ự ạ
ạ
A L
ả
ỘT SỐ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢ
PHÒNG VÀ
CHỐNG TỘI PHẠ
A TÚY CỦA CƠNG AN
HUYỆN AN LÃO,THÀNH PHỐ HẢI PHỊNG
TRONG GIAI ĐOẠN 2021 - 2025
3.1.
ả ả
ạ
A L
ả
3.2. M
ả
ả

ả
ạ
A L
ả

15
21
27

39

39
46

Chƣơng 3.

K T LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

68
68
72
95
97
102


DANH MỤC CÁC CHỮ VI T TẮT

ANQG

:

An ninh qu c gia

ANTT

:

A

CAND

:

Công an nhân dân

CBCS

:

ự

ĩ

Đ

:

ả

CSND

:

ả

Đ

:

PCTPMT

:

TTATXH

:

XHCN

:

ạ
â

Đ

â

ạ
ạ

ự
X

i

x
ĩ


DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang
Bả

2 1:

ả

i nghi p v

u tra, Công an

huy n An Lão, thành ph Hải Phòng hi n nay
ảnh

Bảng 2.2: Th ng kê s
u tra, Công an huy n An Lão từ 2014

Bảng 2.3: s

n 2018

i nghi n ma túy trên ịa bàn huy n An Lão và công

tác cai nghi n
Bảng 2.4: s
cấ

ịa bàn huy n An Lão v

i nghi

tuổi và thành phầ

Bảng 2.5: T i phạm ma túy và bi n pháp x lý

ii

45

46

53

56

59

Ở ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Phịng ch ng t i phạm ma túy là m t trong n i dung quan tr ng c a an
ninh phi truy n th ng, mang tính tồn cầu, cần có sự chung tay giải quy t vấ
này c a cả c

ng qu c t . Trong nh

i sự

ạo c a

Đảng và Nhà nu c cơng cu c phịng ch ng t i phạm ma tuý (PCTPMT) ở
ạ

ầu khả quan, song t i phạm ma túy v n di n

c nh ng k t quả

ra rất ph c tạp trở thành hi m h a l
â

t c. Th i gian gầ

c

i v i sự phát tri n lành mạnh c a dân

ng tàng tr , v n chuy n, mua bán trái phép chất

ạn tinh vi, sảo quy

ạng và nhi u th

is

ng, loại chấ

vấ

PCTPMT ngày càng trở lên kh c li t. Do

v y cần thi t phải tri

ng b có hi u quả, quy t li t các bi n pháp

PCTPMT nh m x lý nghiêm các hành vi phạm t i ma túy và giảm thi u các
loại t i phạm này.
Huy n An Lão, thành ph Hải Phòng

ị

ịnh, kinh t phát tri n, dân s

u ki n chính trị ổn
u vấ

xã h i ph c tạp, tình

ặc

hình t i phạ
ả

bi
nhi u bi
ạ

u tra t i phạ

Đ

ực hi n

phòng, ch ng loại t i phạm này và do v y công tác PCTPMT
c nh ng k t quả

n. Tuy nhiên, tình hình t i phạm ma túy

ịa bàn huy n An Lão v n còn nhi u ti m ẩn và di n bi n ph c tạp, hi u
quả c
v

M

x ng v i yêu cầu nhi m v
M

góp phần nâng cao hi u quả

Lão cần phải có sự chung tay, ph i h p hi u quả. Bên cạ
b Cơng an Thành ph Hải Phịng tơi ch

ặt ra. Vì

ịa bàn huy n An
i vai trò là cán

tài " Giải pháp phịng, chống tội

phạm ma túy trong cơng tác đảm bảo an ninh trật tự của Công an huyện An
Lão, thành phố Hải Phòng"

tài lu

quản trị an ninh phi truy n th ng.
1

t nghi p

thạc sỹ


2.Tổng quan tình hình nghiên cứu
M

Xuất phát từ yêu cầu cấp bách trong hoạ
ị

u ki n phát tri n n n kinh t thị tru

ặc bi t trong
ĩ

ng xã h i ch

ất nhi u cơng trình khoa h c nghiên c u

ng h i nh p qu c t hi

M

v cơng tác phịng, ch ng t i phạ

c cơng

b trên các sách, báo, tạp chí chuyên ngành và trong các lu n án ti n sỹ, lu n
ạc sỹ hoặc m t s giáo trình giảng dạy v chuyên ngành. Có th li t kê
:

m t s cơng trình tiêu bi

* Các cơng trình là luận văn, luận án
- "Cơ sở lý luận và thực tiễ
em của lự ượng c

s t

ấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ

ều tra tội phạm về trật tự xã hộ trê

a bàn thành

phổ Hà Nội" c a Nguy n Thị Vân Hạnh [16].
v

- "Phát hi

ều tra tội phạm tàng tr , vận chuyến, mua bán trái phép

chất ma túy của lự ượng C nh sát nhân dân" c a Trầ V
- "Áp dụng pháp luật trong hoạt ộ
quan C

s t

L

n [17].

ều tra các vụ án ma túy của ơ

ều tra" c a Trần Khánh Mai [18]

- "Thực hi n pháp luật trong phòng chống ma túy trong doanh nghi p
nhà ở Vi t Nam hi n nay" c a Nguy

Đ

[26]

* Các cơng trình là sách tham khảo, bài viết trên báo, tạp chí
- "Phát huy s c mạnh tổng hợp của toàn xã hội, nâng cao hi u qu phòng
chống tội phạm, phòng chống ma túy trong tình hình mới" c a Lê Th Ti m [25].
- "Một số vấ
Vũ X â

ề lý luận và thực tiễn hoạt ộng phòng ngừa tội phạm" c a

ng [28].

- "Hoạt ộng phòng ngừa ều tra các tội phạm về ma túy của lự ượng C nh
sát phòng, chống tội phạm về ma túy" c a Nguy n Xn m, Trầ V
â

Các cơng trình nghiên c
M

thực ti n c a hoạ

lự

lý lu

n [35].
lý lu n và

ấu tranh ch ng

â

ng cảnh sát nhân dân, cả

k thừa nh ng vấ

u nh ng vấ
phòng ngừ

t i phạm ma túy c a các lự

L

â

a

u tra, cảnh sát PCTPMT,... lu

ẽ

m ma túy, t i phạm ma túy, PCTPMT
2


ở lý lu n nghi p v c a lự

Đ

s giải pháp ở

M

â

pt

ấ

xuất m t
ũ

tác PCTPMT, ki n toàn tổ ch c b
ở lý lu n và thực ti n trong

trình nghiên c u nào m t cách tồn di n cả v
hoạt

ng PCTPMT c a công an huy n An Lão, thành ph Hả

ẽ là cơng trình lu n giải nh ng

lý lu n an ninh phi truy n th ng. Lu
vấ

ịa bàn c th và có

lý lu n và thực ti n v công tác PCTPMT trên m
ũ

giá trị tham khả

i góc

hần nâng cao hi u quả cơng tác PCTPMT trên

ịa bàn huy n An Lão nói riêng và thành ph Hải Phịng nói chung.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
ở nghiên c u làm sáng tỏ nh ng vấ
PCTPMT c a lực

ng C Đ

lý lu n và thực ti n v

ma túy Cơng an huy n An Lão, thành ph

Hải Phịng, từ

xuất và lu n giải m t s giả

có hi u quả hoạ

ng PCTPMT c a lự

ản bả

ảm thực hi n

Đ

ịa bàn

huy n An Lão nói riêng, thành ph Hải Phịng nói chung.
3.2.Nhiệm vụ nghiên cứu
Từ m
-

â

-

â

m v sau:
õ

ở lý lu n v PCTPMT c a lự

Đ

ực trạng v PCTPMT c a lự

ma túy.
Đ

ma túy Công an huy n An Lão, thành ph Hải Phịng.
ản nh m bả

- Phân tích, lu n giải m t s giả
Đ

lự

ảm PCTPMT c a

ma túy Cơng an huy n An Lão, thành ph Hải Phịng.

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1.Đối tượng nghiên cứu
Đ

ng nghiên c u c
m, giải pháp bả

Công an huy n An Lão,

tài là nh ng vấ

v lý lu n và thực ti n,

ảm PCTPMT c a lự
an ninh phi truy n th ng.

3

Đ

ma túy

4.2. Phạm vi nghiên cứu
: Đ lu

V n

c chuyên sâu, n i dung nghiên c u c
ấu tranh phòng, ch ng tôi

c gi i hạn t p trung trong phạ
phạm ma túy c a lự

ng cả

u tra t i phạm ma túy c a công an huy n
A

An Lão, từ

n th ng 3S-3
ấu tranh phòng, ch ng t i phạm ma túy

các giải pháp hồn thi
c a cơng an hun An Lão.
V th i gian: Lu

2014

u từ

2019

V không gian: huy n An Lão, thành ph Hải Phòng.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Đ

ở lý lu n c a ch

c nghiên c u dự

ởng H Chí Minh v

ĩ M - Lênin

c và pháp lu

C ng sản Vi t Nam v áp d ng pháp lu

Đảng

mc

ng pháp ch trong PCTPMT

nói riêng và t i phạm nói chung:
5.2. Phương pháp nghiên cứu
ở

ĩ

n c a tri t h c Mác-Lênin v ch
ĩ

v t bi n ch ng và ch
â

pháp nghiên c

t lịch s , lu

d

– tổng h p; lịch s - c th ; di n giải - quy nạp.

Đ ng th i k t h p s d

:

ng kê -

so sánh và lu t h c so sánh. C th :
â

trong cả 3

c s d ng

a lu

2

-

-tổng h p, di n giải - quy nạ

a lu

h p, lu

â

is d

d

-tổng

ng kê - so sánh, lấy ý ki n chuyên

â

ực trạng PCTPMT c a Công an huy n An Lão,

thành ph Hải Phòng.
nạp, lu

3

ạ

â

ù

a lu t h
4

-tổng h p, di n giải - quy
dự báo tình hình


t i phạ

xuấ

m, giải pháp bả

ảm PCTPMT c a Công

an huy n An Lão, thành ph Hải Phòng.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài nghiên cứu
ần bổ sung m t s vấ

- Lu
Khái ni

ặ

- Lu

:

m, vai trò và nguyên tắc trong PCTPMT.
n di

t cách khách quan, tồn di n v cơng

tác PCTPMT c a Cơng an huy n An Lão, từ
bả

M

lý lu n v

m và giải pháp

ảm PCTPMT cùa Công an huy n An Lão.
ầu tiên v PCTPMT c a Công an

- Lu

huy n An Lão, vì v y có giá trị tham khảo cho cơng tác PCTPMT nói chung và
cơng an huy n An Lão nói riêng.
7. Kết cấu của luận văn
Ngồi phần mở ầu, k t lu n và danh m c tài li u tham khảo, n i dung
lu

3

cb c cg

7

t.

CHƢƠNG 1.LÝ LUẬN VỀ PHÒNG VÀ CHỐNG TỘI PHẠM MA TÚY
TRONG BẢO ĐẢM AN NINH PHI TRUYỀN THỐNG CỦA CAND

1.1. Ma túy và tác động của ma túy trong an ninh truyền thống và an
ninh phi truyền thống
1.1.1. Ma túy trong lý luận an ninh phi truyền thống và khái niệm ma túy
trong pháp luật Việt Nam
1.1.1.1. Ma túy trong lý luận an ninh phi truyền thống
"An ninh phi truy n th
nhi u trong th i gian gầ

â

”
Đâ

th gi i, là m t trong nh ng ch
nghiên c

t khái ni m m i xuất hi

n khá

i quan tâm l n c a các qu c gia dân t c trên

quan tr

c bàn lu n trên nhi u di

c nhi u nhà khoa h c quan tâm
ct

ũ

u n i dung

c a các quan h
Sau Chi n tranh lạnh, xu th tồn cầu hóa phát tri n mạnh mẽ, th gi
ạ

x

c vào

h p tác và phát tri n kinh t là ch y

n sự ph n thịnh cho nhi u qu c gia, khu vực. Tuy nhiên, quá trình h p tác, h i nh p

5


ũ

qu c t

ảy sinh nhi u vấ

e

m

qu c gia dân t c và cu c s ng c
i trong b i cả

n an ninh, ch quy n c a các

i. Khái ni m an ninh phi truy n th ng

c s d ng r ng rãi, phổ bi n trên nhi u di

thảo lu n v các vấ

ct

chính trị, an ninh, qu c phòng, kinh t , xã h i, trong chi
ũ

qu c phòng, an ninh c a nhi u qu c gia dân t

c

p tác an ninh c a

nhi u khu vực và th gi i, sau khi di n ra sự ki n kh ng b ngày 11/9/2001 ở Mỹ.
x

n nay, vi c nh n th

ịnh nh ng vấ

an ninh phi

truy n th ng v

ự th ng nhất. M t s nghiên c u vi n d n quan ni m c a

Liên h p qu c v vấ

an ninh phi truy n th

ực, s c khỏe
quy vấ

i, c
5 ĩ

an ninh phi truy n th
M

chính trị

7 ĩ

ng và chính trị. Có nghiên c u
ự

ản: kinh t

m khác phân chia các vấ

th ng thành 6 nhóm chính: ơ nhi
2002

ỉnh lần th 6 gi

i nghị

ng, xã h i,
an ninh phi truy n

ng, tình trạng thi u h t tài nguyên, t i

phạm xuyên qu c gia, nạn kh ng b , dịch b nh truy n nhi
N

ực chính: kinh t ,

Qu c tại Phnôm Pênh (Cam-pu-

ảm h

ịa chất.

c ASEAN và Trung

Tuyên b chung ASEAN - Trung Qu c v

h

ĩ

nh ng vấ

: t i phạm xuyên qu c gia, kh ng b , ma túy, buôn bán ph n và trẻ em,
ũ

buôn l
N

ực an ninh phi truy n th

y t i phạm ma túy là n i hàm quan tr ng c a an ninh phi truy n th ng, là
i (tính mạng, s c khỏe, danh dự, nhân
Đ

phẩm), c

c các nhà khoa h c, các chuyên gia an ninh phi

truy n th
V

N

ịnh an ninh phi truy n th ng là

a ti n, t i phạm kinh t qu c t , t i phạm công ngh cao.

e

nhân t

x

V

ng, TS.Nguy
PGS.TS.

Đ

x

ở

ng, PGS.TS.Bùi

ịnh:

AN NINH CỦA 1 CHỦ THỂ = (AN TOÀN + ỔN ĐỊNH + PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG) – (CHI PHÍ QUẢN TRỊ RỦI RO + KHỦNG HOẢNG + CHI PHÍ KHẮC
PHỤC)
ản an ninh c a 1 ch th , các tác giả

Dự

ản v

phát tri
h i, c th

ổng h p và

i hay an ninh tr t tự c a xã

:

AN NINH TRẬT TỰ = ( AN TOÀN + ỔN ĐỊNH + PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG) – ( CHI PHÍ QUẢN TRỊ RỦI RO + CHI PHÍ MẤT DO KHỦNG HOẢNG +
CHI PHÍ KHẮC PHỤC KHỦNG HOẢNG)

6


An toàn: an toàn v s c khỏe, tinh thần, an tồn v tài sản, an tồn v mơi
c pháp lu t bảo v .
Ổ

ịnh: ổ

ịnh v vi c làm, ổ

ịnh v giáo d

Phát tri n b n v ng: sự phát tri n v

t , sự b n v ng v

i s ng....

i s ng, phát tri n v giáo d

ng sinh thái...

Chi phí quản trị r

:

ảm bảo an ninh tr t tự

ầ

ảm bảo an ninh tr t tự...

trang thi t bị có liê

ổi ngành ngh , vi c làm, m c giảm

Chi phí mất do kh ng hoảng: m
thu nh p, chi phí bảo v

ng...

Chi phí khắc ph c kh ng hoả

:

ầ

ở v t chất, các trang thi t bị...

1.1.1.2. Khái ni m ma túy
M

ù

e

i khi dùng v i li
có th dùng trong y t v i li

Me

khách quan và khoa h
â

c s d ng r ng

N

n tại Vi

n vấ

n nh ng chất

ần sa, chấ

ng nhỏ

rãi ở Hà Lan, m t phần Hoa Kỳ D

ng chỉ

â

chỉ nh ng chất có khả

u

s d ng các chấ

n tác hại trong khi công d

i dân

c li

ý).

Ma túy là tên g i chung chỉ nh ng chất kích thích thần kinh có hi u ng
ĩ

gây ng . Tạ
e

e

ũ

i các h p chấ

ng

n xuất c a nhi u h p chấ

c tìm thấy

trong m thu c phi n thô.
Theo Từ

n ti ng Vi t, ma túy có tên g i chung c a nh ng chất có tác

d ng gây trạng thái ngây ngấ
chấ

n, dùng quen thành nghi n; ma túy là nh ng

i dùng nó m t th i gian sẽ gây nghi n hay nói cách khác là trạng

thái ph thu c vào nó.
m sốt ma túy c a Liên h p qu
Ma túy là nh ng chấ

UND

x

ịnh:

c có tính gây nghi n, có ngu n g c tự nhiên hoặc nhân

tạo khi xâm nh
th c và trí tu
ừng cá nhân và c

i thì có tác d

ổi tâm trạng ý

i bị l thu c vào chúng gây nên nh ng tổn
ng.
7


Tổ ch c Y t Th gi i (WHO): Ma túy là bất kỳ chấ
ổi m t hay nhi u ch

s ng có th
Ở Vi N

e

.

ịnh c a B lu t Hình sự

2017

2015

ổi, bổ

m: nhựa thu c phi n, nhựa cần sa, cao cô ca, lá,

hoa, quả cây cần sa, quả thu c phi n khô, quả thu c phi
hoặc Methamphetamine, Amphetamine, MDMA và các chất ma túy khác ở th
lỏng hay th rắn. Theo quy ịnh tạ Đ u 2 Lu t Phòng, ch
"Chất ma túy là các chất gây nghi n, chấ

2000
ịnh trong các

ng thầ

danh m c do chính ph ban hành"; "chất gây nghi n" là chất kích thích hoặc c
ch thần kinh, d gây tình trạng nghi

iv in

i s d ng và "chấ

ng

thần" là chất kích thích, c ch thần kinh hoặc gây ảo giác, s d ng nhi u lần có
th d

n tình trạng nghi
N

iv

i s d ng.

y, ma túy là nh ng chấ

c khoa h

x

ịnh và có tên g i
ịnh tại nghị ịnh

riêng. Danh m c các chất ma túy, ti n chấ

c a Chính ph (Nghị ịnh s 67/2001/NĐ-CP; Nghị ịnh s 133/2003/NĐ-CP;
Nghị ịnh s 82/2013/NĐ-CP) và vi
ầ

c ti

x

ịnh chất ma túy, ti n chất ma túy

ịnh. Từ nh ng phân tích ở trên, ma túy

ất có ngu n g c tự nhiên hoặc tổng

c hi u m t cách chung nhấ
h

ổi trạng thái ý th c

i nó có tác d

và sinh lý c
â

i. N u lạm d

ổ

i sẽ l thu c vào nó,

ạ

i s d ng và c

ng.

1.1.2. Khái niệm và đặc điểm tội phạm ma túy trong pháp luật Việt Nam
1.1.2.1. Khái ni m tội phạm ma túy
ầ

Trong nh

â

ực hi

ng l

c m t s thành tựu nhấ
từ

ẩy lùi lạ

bi n m i ph c tạp theo chi

nhanh cả v s

Đảng và Nhà

n kinh t

ởng,

ở hạ tầng-xã h i phát tri n. Tuy nhiên, do ảnh

ởng và mặt trái c a n n kinh t thị

lạm d ng tình d

ị

ổi m i c

i v i trẻ e

ng, tình hình t i phạm có nh ng di n
i phạm v

ũ

ặc bi t là t i phạm v ma túy, phát tri n rất

ng và tính chất nguy hi m c a nó. Có th khẳ
8

ịnh t i


phạm ma túy là loại t i phạm có tính nguy hi m cao cho xã h i, không nh ng
gây ra nh ng thi t hại rất l n cho l i ích c
ạ
Đ

ạ

c, xã h i và cơng dân mà

c xã h i và gây mất tr t tự an tồn xã h i.

ấu tranh và phịng, ch ng các t i phạm v ma túy, B lu t Hình sự

2015

ổi, bổ

2017

N

ịnh m

riêng các t i phạm v ma túy.
ịnh c a B lu t Hình sự Vi t Nam v các t i phạm ma túy, chúng

Từ

ta có th rút ra khái ni m t i phạ

:

hành vi nguy hi m cho xã h

ực trách nhi m hình sự thực

hi n, có lỗi, xâm phạ
â

túy, từ

i phạm ma túy là nh ng

ịnh c

n nh

c v quản lý chất ma

t hại cho l i ích c a xã h i c a công dân và gây mất tr t tự an

toàn xã h i [30, tr.86].
1.1.2.2. Đặ

m tội phạm ma túy
ịnh v ch

Vi phạ

quản lý, s d ng, tàng tr , v n chuy n,

buôn bán các chất ma túy khơng chỉ â
túy mà cịn góp phần tạo m t l

c ki m soát chất ma
ẽ e

i nghi

a nghiêm tr ng

n tr t tự an toàn xã h i, s c khỏe và sự phát tri n lành mạnh c a gi ng nòi
ũ

ả

ởng xấ

n nhi u mặt c

ịnh c a pháp lu t, vi c vi phạ
coi là t i phạ

ầ

ịnh v ch
ặ

D

i s ng xã h

e

quản lý các chất ma tuý bị

m sau:

- Về mặt khách quan: tuy khác nhau v hình th c th hi n c th , v tính
chất và m
hành vi vi phạ

ng nhau ở chỗ

nguy hi m cho xã h
ịnh c

N

c v ch

có th là nh ng hành vi thực hi n nh ng vi
a các t

N

quan c a t i phạ

c cấm các cá nhân làm
192

Đ u 200 B lu t
N

i có trách nhi

ực hi n hoặc thực hi
ngồi phạ

Đ

quản lý các chấ

ịnh từ Đ

Hình sự) hoặc có th là hành vi c a nh

u là nh ng

ầ

c

hoặc làm nh ng vi c

ịnh v quản lý, s d ng chấ
ịnh tạ Đ u 201 B lu t Hình sự

c a B lu t Hình sự thì hầu h t các t i phạm v
9

e

ịnh
ịnh là t i


cấu thành hình th c. H u quả khơng phải là dấu hi u bắt bu c c a cấu thành t i
phạm c a nh ng t i này, t i phạ

c coi là hoàn thành từ th

i

ực hi n hành vi khách quan.

phạm t

- Về khách th : Khách th c a t i phạm v ma túy là ch
ma túy c

N

quản lý các chất

c ở tất cả các khâu c a quá trình quản lý, các t

i

ng là các chất ma túy và các v t d ng ph c v sản xuất và s d ng ma túy. Các
chất
ĩ

ng c a các t i phạm v ma túy bao g m các chất ma túy theo
ẹp, các chấ

ng thần, các ti n chấ

ng thần (g i tắt là các

ti n chất ma túy), các cây tr ng hoặc nguyên li u thực v t có ch a ma túy.
Ở

c ta, vi c xác ịnh các chất ma túy, các chấ

chất ma túy ở các chấ

ị

ng thầ

ởc

Liên hi p qu c v ki
1961;

ng thần và các ti n
03

c

c th ng nhất v các chất ma
c v các chấ

1971

ng thầ

c v

ch ng buôn bán bất h p pháp các chất gây nghi n và các chấ
1988). Tạ Đ u 2, Lu t Phòng ch

2000

1. Chất ma túy là các chất gây nghi n, chấ

ng thầ

ịnh:
ịnh

ng thầ

trong các danh m c do chính ph ban hành.
2. Chất gây nghi n là chất kích thích hoặc c ch thần kinh hoặc gây ảo giác,
n u s d ng nhi u lần có th d n t i tình trạng nghi
3. Chấ

iv

i s d ng.

ng thần là chất kích thích, c ch thần kinh hoặc gây ảo giác,

n u s d ng nhi u lần có th d n t i tình trạng nghi

iv

4. Ti n chất là các hóa chất không th thi

i s d ng.
u ch

ịnh trong danh m c do Chính ph ban hành.

sản xuất chấ
5. Thu c gây nghi n, thu

ng thần là loại thu c ch a b

c quy

ịnh trong các danh m c do B Y t ban hành có ch a các chất gây nghi n và
chấ

ng thần.
6. Cây có ch a chất ma túy bao g m cây thu c phi n (cây anh túc), cây cần

sa hoặc cây khác có ch a chất ma túy do Chính ph
ĩ

ẹp và chấ

ịnh. Chất ma túy theo

ng thần là chất gây nghi n ở dạng tự nhiên tổng h p [30].
10


- Về mặt chủ quan: Đ i v

các t i phạm v ma túy, lỗi c

thực hi n là lỗi c ý trực ti p (các t i từ Đ

192

lu t Hình sự); lỗi c

ịnh tạ Đ

i phạm các t

Đ

i

197 Đ u 200 B
198

Đ u 201 B

lu t Hình sự có th là lỗi c ý trực ti p hoặc c ý gián ti p.
- Về chủ th : Ch th c a hầu h t các t i phạm v ma túy là ch th
ực và trách nhi m hình sự, riêng t
phải là ch th

ịnh tạ Đ

ng,

201

ỏi

ặc bi t.

- Về hình phạt của các tội phạm về ma túy: Các t i phạm v ma túy là
nhóm t i có tính chất nguy hi m cao, vì v y, hình phạt cho các t i này rất
nghiêm khắc, hầu h t các t i v ma túy là t i phạm nghiêm tr ng và t i phạm rất
ặc bi t nghiêm tr ng (trừ các t

nghiêm tr ng hoặc t i phạ

ịnh tại

Khoả 2 Đ u 192 B lu t Hình sự) .
1.1.3. Khái niệm phịng, chống tội phạm ma t
Cơng tác phịng, ch ng t i phạm là m t tất y u khách quan không th thi u
trong xã h i. Vấ

i lại t n tại nh ng tiêu cực

ặc bi t là t i phạm; làm th

xã h
h

là tại sao trong xã h

loại trừ chúng ra khỏ

Đ giải quy t vấ

n nhi u bi n pháp, cách th c khác

c h t cần nh n th c r ng, t i phạm là m t hi
ĩ M

-L

ẳ

thực hi n hoạ

ịnh t i phạm xuất hi n khi xã h i phân chia

ng phòng, ch ng t i phạ

ị

v y, hoạ

ũ

N

u phải

c xã h i ch
ũ

(XHCN) Vi t Nam có nhi

nh ng thi u sót, khuy

c

ải mang tính xã h i.

c cho nên ở bất kỳ

giai cấ

nhấ

ng xã h

ũ

sinh ra và t n tại bởi xã h i mà giải quy t vấ
Ch

i s ng xã

ĩ

tránh khỏi

m, mà chính nh ng y u t này, trong chừng mực
â

u ki n làm phát sinh t i phạm trong xã h i. Vì

ng phịng, ch ng t i phạ

c XHCN Vi t Nam là m t

nhi m v quan tr ng c a quá trình xây dựng và bảo v Tổ qu c, gi gìn tr t tự
an tồn xã h i (TTATXH). Phịng, ch ng t i phạm có hai n
nhất: phịng ngừa t i phạm là b ng m i bi
Th hai

ấu tranh ch ng t i phạ

cho t i phạm xảy ra;
ĩ

11

ản: Th

ải phát hi

u tra khám phá


kịp th i, nhanh chóng và có hi u quả mỗi khi t i phạm xảy ra, nh

ảm bảo t i

phạm không th không bị phát hi

i phạm t i

u tra x lý, khơng m

nào có th tránh khỏi hình phạt c a pháp lu t. Trong hai n i dung này khơng
c coi nhẹ n i dung nào.
Đ có th phịng, ch ng t i phạm có hi u quả thì phải có sự tham gia c a
tồn xã h i và phải áp d ng tổng h p các bi n pháp khác nhau nh m th tiêu
â

u ki n phạm t i, phát hi n nhanh chóng, kịp th i mỗi khi t i
ảm bảo từ

phạm xả
chúng ra khỏ
quy

ặn, hạn ch

ẩy lùi và ti n t i loại bỏ

i s ng xã h i, chỉ có thực hi

c tình hình t i phạm trong xã h

vi c áp d ng các bi

thì m i có th giải

N

y, phòng, ch ng t i phạm là

ng b (bi n pháp kinh t , quản lý, tổ ch c, pháp

lu t...) v i sự tham gia c a toàn xã h
ừ

vào vi

c, tổ ch c và công dân)
ũ

cho t i phạm xả

n nhanh

chóng, chính xác, x lý cơng minh, kịp th i m i hành vi phạm t i ph c v yêu
cầu c a sự nghi p xây dựng và bảo v Tổ qu c Vi t Nam XHCN.
Từ nh ng phân tích trên, có th thấy PCTPMT là tổng h p các bi n pháp
ấu tranh ch ng t i phạm ma túy nh m phát hi n và x lý kịp

phòng ngừ

th i, nghiêm minh các t i phạm v ma túy.
1.1.4. Vai trị của cơng tác phòng, chống tội phạm ma tuý
T i phạm ma túy gây ra nhi u h u quả nghiêm tr ng cho xã h i, vì v y,
cơng tác PCTPMT có vai trò rất quan tr ng và là m t trong nh ng nhi m v
tr ng tâm c a công tác bảo v an ninh qu c gia và gi gìn tr t tự an tồn xã h i
ản sau:

(TTATXH). PCTPMT có các vai t

- Phịng, chống tội phạm ma tuý góp phần thực hi n ch
ước về an ninh trật tự và b o

ă

qu n lý nhà

m trật tự an toàn xã hội

Quản lý xã h i là m t yêu cầu tất y

ặ

i v i bất kỳ

c

nào, thực chất công tác quản lý xã h i là s d ng b

c và dựa vào

h th ng pháp lu

ản lý kinh t ,

x

quản lý m i mặt c

i s ng xã h

i, an ninh qu c phòng, khoa h c, công ngh , tài nguyên thiên
12


ạ

ng,... nh
ị

ng nhấ

e

ặt ra.

Vi c phòng, ch ng t i phạm ma túy là m t mặt trong hoạ
ả

c v an ninh tr t tự (ANTT) và bả

A X

ng quản lý nhà

i v i lự

Đ

nhân dân (CAND) nói chung và lự
d

ng quả

ảm TTATXH góp phần tạ

ng trong sạ

x

kinh t chính trị ĩ

chỉ có ý

AND

i. Hoạ

ng cơng an

nói riêng, vi c s

ng b các y u t , các bi n pháp trong hoạ

ANTT và bả

ĩ ạo, xu

t

cv
phát tri n

ng phòng, ch ng t i phạm ma tuý không

ng trong vi c thực hi n các yêu cầu nghi p v c a lực
i vói cơng tác phịng ngừ

ấu tranh ch ng t i phạm mà cịn góp

phần cung cấp các ngu n thông tin quan tr ng trong vi c xây dự
qu c gia phòng, ch ng t i phạm nói chung và t i phạ
th i góp phầ
phát tri
lự

ảm bảo ANTT và bả
x

ng

ảm TTATXH, tạ

ng trong sạch
â

i và tạo ni m tin trong quầ

â

iv i

ng CAND trong sự nghi p phịng, ch ng t i phạm nói chung.
- Phịng chống tội phạm ma tuý góp phần làm gi m các loại tội phạm ma

túy, nâng cao nhận th c về phòng chống tội phạm ma tuý trong xã hội.
â

Ma tuý là ngu n g

u ki n gây ra các loại t i phạm, do

v y, phòng, ch ng t i phạm ma tuý có hi u quả sẽ làm giảm hoặc loại trừ các
ẩy lùi t i phạm ma tuý

loại t i phạm. Thực t công tác PCTPMT cho thấy vi
N

sẽ làm giảm gánh nặ
nguyên nhân c a sự bầ
â

ù

i, là cầu n i d
â

x

i, bởi vì ma tuý là
ại s c khoẻ

ạ

c,

n thảm hoạ HIV/AIDS; H u quả do ma

i v i xã h i là vô cùng to l

Đ ng th

M

ũ

là m t bi n pháp, kênh tuyên truy n, giáo d c pháp lu t; nâng cao ý th c pháp
lu t v phòng, ch ng t i phạm ma tuý trong nhân dân b ng nh ng v vi c c
th

ặc bi t là thông qua các k t quả ạ

trong vi

ảm bảo cu c s

c sẽ e
x

13

ạ

ĩ
i.

t thực


- Phịng chống tội phạm ma túy góp phần hồn thi n pháp luật nói chung
và pháp luật phịng, chống ma túy nói riêng.
Thực ti n phịng, ch ng t i phạm ma tuý cho thấy: k t quả c a hoạ
phịng, ch
ù

ki m nghi m v tính phù h p hay
p c a các quy phạm pháp lu t v phòng, ch ng t i phạm ma tuý v i

yêu cầu thực ti n c

i s ng xã h i hoặc các quy phạm pháp lu t v phòng,
ảm bảo tính h th ng, tồn di

ch ng t i phạ
ầ

ng

ầ

, còn "lỗ hổng" c a quy phạm pháp lu t so v i yêu cầu phòng, ch ng t i

phạm ma tuý cầ
?

i u chỉnh b ng pháp lu t c a các m i quan h xã h i hay

ũ

ng t i phạm ma tuý tri n khai thực ti n
ịa bàn, lự

trên từ

ng CAND phát hi n ra nh ng dạng quan h m i,

nh ng quan h xã h i cần phải có sự
ng th i m i thấ

u chỉnh c a các quy phạm pháp lu t,
ạc h u, lỗi th i không

c nh ng quy phạm pháp lu

còn phù h p v i thực t c a hoạ

ng PCTPMT hay t i phạm nói chung. Từ
ổi, bổ sung các quy phạm pháp

xuất, ki n nghị ban hành, s
ại.

lu t trong PCTPMT cho phù h p, hi

- Phịng chống tội phạm ma t góp phần nâng cao hi u qu phòng ngừa,
ấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm về ma túy của lự ượng cơng
an nhân dân.
Cơng tác phịng, ch ng t i phạm ma túy nh m góp phần bảo v ANTT,
TTATXH, xây dự
ấ

c pháp quy

X

N

c là m t trong nh ng nhi m v tr ng y u c

v i lự
quan tr

ng Cảnh sát phòng, ch
phòng ngừ

ổi m i c a

N

Đ i

Đả

ây là m t hoạ

ng nghi p v

ấu tranh ch ng t i phạm và các vi phạm v

TTATXH. Thông qua bi n pháp này, lự
ma túy ch

u ki

ng Cảnh sát phòng, ch ng t i phạm

ng trấn áp kịp th i v i loại t i phạm ma t nh m góp phần gi

v ng tình hình TTATXH ở ị

Mặt khác, hoạ

ng phòng, ch ng t i

phạm nói chung và phịng, ch ng t i phạm ma túy nói riêng giúp cho lự
ừ

Cảnh sát phịng, ch ng ma tuý xây dự

14

ng

ấu tranh


có hi u quả; x
tranh; tạ

ị

ịa bàn, t

n

ấu

m cần t

u ki n tri n khai, phát huy tác d ng các bi n pháp nghi p v c a
ản, công tác xây dự

có tác d

ở bí m

Đ ng th i,
ổ

c vai trò, trách nhi m c a

ch c hi u lực quản lý c a chính quy n, tạ
v ng mạnh ch

c th tr n qu c phòng, an ninh

â

ng làm thất bạ

ù ịch.

a các th lự

1.2. Nội dung phòng ngừa tội phạm ma túy của Công an nhân dân
1.2.1. Nội dung, biện pháp phòng ngừa tội phạm ma túy
Phòng ngừ

c p trong hoạ
ĩ

b nh, phòng ngừa tai nạ
c nghiên c

ng c a nhi

ĩ

ự

ực công tác c a lự

ngCông an thì

là phịng ngừa t i phạm, phịng ngừa tội phạm là vi c

ng bộ, có h thống các bi n pháp khác nhau của N

tiế

ừa

uyê

nhằm khắc phụ

â v

ều ki n của tội phạm từ

ước và xã hội
ước hạn chế làm

gi m tiến tới loại trừ tội phạm ra khỏ ời sống xã hội.
Phòng ngừa t i phạm ma tuý là hoạ

ng c a cá

u tra, toà

c, tổ ch c xã h i và c a m i công dân trong xã h i, s
d ng tổng h
â

ng b các bi

nh m khắc ph c nguyên
ũ

u ki n phạm t

ởng

ại bỏ các y u t tiêu cực ảnh

â

â

ng th i từ

ch , làm giảm và ti n t i loại bỏ t i phạm ma tuý ra khỏ

i s ng xã h i. Hay

phòng ngừa t i phạm ma tuý là m t b ph n c a lý lu n t i phạm h
là hoạ

c hạn

ng th i

ng c a tồn xã h i trong vi c tìm ra ngun nhân phát sinh t i phạm
ặ

ma tuý, khắc ph

ẩy lùi và ti n t i loại bỏ t i phạm ma tuý ra khỏi

i s ng xã h i.
ởx

ịnh hoạ

ng phịng ngừa t i phạm ma túy, có th thấy

n i dung c a phòng ngừa t i phạm ma tuý bao g m:
1.2.1.1. Phòng ngừa xã hội
Đâ

ạ

ng phòng ngừa t i phạ

di n xã h i, v i sự tham gia c a các lự
15

c ti n hành trên bình

ng trong tồn xã h i và s d ng các


bi n pháp, cách th c mang tính xã h

n pháp kinh t , chính trị, xã h i,

ởng, pháp lu t,... nh m giải quy t nh ng vấ
ấ

chung c a xã h i

x

n kinh t

ả

è

im i

ĩ

chính trị, mở r ng n n dân ch xã h i ch

ởng,

ng bi n pháp pháp lu t... xóa bỏ nh ng y u t có th trở thành nguyên
â

u ki n phạm t i ma túy, làm xuất hi
â

u ki n cho m

â

â

ạo c a các cấp

i sự

hi u quả c a hoạ
Đ

i m i - cơng dân

ỏi phải có sự tham gia c a toàn th quần chúng

toàn cầu. Nhi m v
â

ng s ng lành mạnh tạo

Đảng và chính quy

ng phòng ngừa xã h

i v i t i phạm ma t, lự

ấp
x

kinh t
Hoạ

Đảng, chính quy n có bi n pháp phát tri n

â

i s ng v t chất và tinh thần cho nhân dân.
è

ng này có tác d ng hạn ch , xóa bỏ

ị
ịnh tr t tự xã h
ạ

ạ

c. Thực hi n t t hoạ
â

ạ

ù

ng, tránh tình trạng "bầ

u ki n vi c làm ổn
ạo tặc". Xây dựng và
â

c trong c

ạn ch sự tha

ng này sẽ góp phần ti n t i xóa bỏ t n g c

u ki n phạm t i nói chung và t i phạm ma túy nói riêng.
ấp

Đảng, chính quy n và các tổ ch

nâng cao hi u quả công tác quả

i v i m i thành viên trong xã h

-

i nghi n ma túy. Từ
â

â

ắm bắ

ạ

â

n v ng quần chúng

i nghi n ma túy và nắm bắ

i nghi n ma túy,

ng khác tham gia vào các hoạ

ng mua bán, tàng tr , s d ng trái

phép chất ma túy, nhắc nhở h tự
mự

ng

ma túy cần thực hi n t t các mặt công tác sau:
- Tham m

ổ

Đ phát huy h t

c xã h i và pháp lu

ma túy cầ

u chỉnh hành vi c a mình theo chuẩn
ịnh. Bên cạ

xuất v i chính quy

pháp tổ ch c các tầng l p nhân dân ở c

ng bảo v

Đ

ị

hoạch và bi n

ở thành nh ng lự

thực hi n các bi n pháp phòng ngừa t i phạ
ng dân phòng, lự

ự

:

ng

ảo v dân ph , lực
p, h

16

ng ch

ng bảo v tr t


ỏ

tự xã h i, dân quan tự v , thanh niên c
x

dự

i tự quản, ban hịa giải,... xây

ị an tồn, xây dự

ng ph

m i, phong trào toàn dâ

t xây dựng cu c s ng m i m t cách r ng khắp.

- Ph i h p v i các ngành, các cấp, các tổ ch

ng d n, tuyên

truy n, giáo d c t i quần chúng nhân dân, cán b ... v công tác PCTPMT, v
h u quả và tác hại c a ma túy... nh m nâng cao nh n th c, ý th c pháp lu t và
tích cực tham gia phòng ngừ

ấu tranh v i t i phạm ma tuý.

1.2.1.2. Phòng ngừa nghi p vụ
Đâ

ạ

Đ

ng phòng ngừa t i phạm do lự

i phạm ma

tuý trực ti p thực hi n dựa trên các ki n th c c a t i phạm h c k t h p v i ch c
mv

c giao, b ng cách s d ng h th ng các bi n pháp pháp lu t

và nghi p v chuyên môn nh m m

ặn và loại trừ

â

ng phòng ngừa

nh

u ki n phạm t i ma tuý. Các hoạ

nghi p v bao g m:
- Công tác nắm tình hình: Nghiên c u nắm tình hình hoạ
e

c a t i phạ
ị

ặ

ng, di n bi n

m c a loại t i phạm này theo từng khu vực

ạm vi toàn qu c, từ

ịa bàn ở ị

nghi p...), phân tích tổng h p rút ra nh ng quy lu t phổ bi

có k hoạch,

;Đ

t quả c a

bi n pháp phịng ngừa thích h

i v i loại t i phạ
u quả ũ

ở

ng mặ

sót khi tổ ch c thực hi n cơng tác; Nắm tình hình v quy lu t hoạ
ị

ng c a các

ừng có ti n án v t

ng nghi
x

m thi u

ị

ở

ng có th giao dịch, mua bán ma túy nh

ra bi n pháp trinh sát, tổ ch c bắt gi

ng và nắm tình hình v phong trào

quần chúng trong cơng tác phịng, ch ng t i phạm hình sự nói chung, t i phạm
ma t nói riêng tìm ra nh ng y u t , nguyên nhân ả
-C

t

ều tra ơ

ở

n phong trào.

ản là m t b ph n c a

n:

u tra nghiên c u, có nhi m v thu th p r ng rãi, có h th ng các thơng
tin, tài li u v tình hình t i phạm ở m
17

ịa bàn, tuy

ĩ

ực, h loạ

i


ng... ph c v cơng tác phịng, ch ng t i phạm, gi gìn TTATXH. Trong hoạt
ản, lự

ng phịng ngừa t i phạm ma tuý thông qu

Đ

ma túy nắ

c thực trạng tình hình hoạ

này, nh ng vấ
tr

-C

t

nh

x

sưu tra:
ạm t i hoặ

ng bi u hi n

ng bi n pháp phù h
ng phạm t i. Trong hoạ

u tra nghiên c u v nh

phạm t i ma túy, nh

ặn

phòng ngừ

ng phòng ngừa t i phạm
Đ

thực hi n t t công tác này, lự
ti

ịa bàn

u tra nghiên c u v

nghi vấn phạm t i, từ
nảy sinh hoạ

ị

ấu tranh.

ng cần t p trung quả

u ki n, khả

ma túy cần phải
i có khả

u ki n

u hi n nghi vấn liên quan

n hoạt

ấu hi u nghi vấn phạm t i ma túy

ng phạm t i ma túy và nh
c th . N i dung cần phải ti

:X

i phạm ma túy bao g
e

u ki n, khả
thanh loại khi

ng c a loại t i phạm

n thực trạ

m, h loạ

ng

ịnh

ị

ng khơng cịn có nh

;

u ki n thu c di n phả

Đ u tra, xác minh, nắm v ng lý lịch, nhân thân, ti n án, ti n sự, quan h gia
- xã h i và tình hình, di n bi n hoạ

ng c

xác l p k hoạch và ti n hành quản lý, giáo d c,

Phân loạ

cảm hóa hoặc s d ng nh ng bi n pháp nghi p v cần thi
hi

;

ng trong di

ặ

ấu tranh v i hoạ

ng phạm t i c

phịng ngừa, phát
ng.

t cơng tác phịng ngừa nghi p v

ản và quan

tr ng trong phòng ngừ

ấu tranh t i phạm nói chung, t i phạm ma tuý nói

riêng, do v y, lự

Đ

ma tuý khi ti n hành công tác này cần khai

thác các ngu n tài li u, k t h p chặt chẽ v i các lự

ng, ti

ng b

theo m t k hoạch và quy trình th ng nhất.
- Công tác xác minh hiềm nghi: Hi
t i phạm là nh

i, vi c, hi

ng nghi vấn hoạ

ấu tranh phòng ch ng
ng phạm t i. Công

tác xác minh hi m nghi là xác l p hi m nghi và t p trung xác minh làm rõ nghi
18