tin 10

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (878.57 KB, 43 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Tiết 10

Chương I

Một số khái niệm cơ bản

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

• Xét các yêu cầu sau :

1. Giải phương trình bậc hai ax

+bx+c=0

2. Viết một dịng chữ ra màn hình máy tính.

3. Quản lý các cán bộ trong một cơ quan.

4. Tìm ước chung lớn nhất của hai số

nguyên dương a và b.

5. Xếp loại học tập các học sinh trong lớp.

1. Khái niệm bài tốn

Trong TIN HỌC

Trong TỐN HỌC

u cầu

1

và

4

được

xem là

bài toán

Tất cả

các yêu cầu trên

đều được xem là

bài toán



Trong các yêu cầu trên, yêu cầu

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Khái niệm

bài toán

bài toán

trong

trong

Tin học?

Trong phạm vi tin học,

Bài

toán

là việc nào đó ta muốn

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

TIN HỌC

Đưa vào máy

thơng tin gì

Cần lấy ra

thơng tin gì

TỐN HỌC?

Các yếu tố cần quan tâm khi

giải một bài toán



Trong Tin học, để phát biểu một bài tốn, ta cần

trình bày rõ

Input

và

Output

của bài tốn đó.

TỐN HỌC

-

Giả thiết

-

Kết luận

THUẬT NGỮ

Input

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

CÁC VÍ DỤ

VD1 :

Giải phương trình bậc hai

ax

2

+ bx + c = 0 (a ≠ 0).



Input

:

Các số thực a,b,c (a ≠ 0)



Output

:

Số thực x thỏa : ax

+bx+ c = 0

VD2 :

Tìm giá trị nhỏ nhất của các số

trong một dãy số.



Input :

Các số trong dãy số.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

VD3 :

Tìm ước chung lớn nhất của hai số

nguyên dương a và b.



Input :



Output :

VD4 :

Xếp loại học tập các học sinh trong

lớp.



Input :



Output :

ƯCLN của a và b.

Hai số nguyên dương a và b.

CÁC VÍ DỤ (tt)

?

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Nêu m t bài toán và

ộ

ch rõ Input, Output

ỉ

c a bài tốn đó?

ủ

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

9

TĨM LẠI

Một bài tốn được cấu tạo bởi 2 thành

phần cơ bản :



Input

(Các thông tin đã có)

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

2. Thuật tốn

Hướng dẫn các thao tác cho máy

thực hiện để tìm ra lời giải

Bài toán

Input

Bằng cách nào?

Output

Giải bài toán

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Input

THUẬT TOÁN

Output

(Thao tác 1



Thao tác 2



...



Thao tác n)

Thuật toán để giải một bài toán là một dãy

hữu hạn các thao tác được sắp xếp theo

một trình tự xác định sao cho sau khi thực

hiện dãy thao tác đó, từ Input của bài tốn

này, ta nhận được Output cần tìm.

BÀI TỐN

Thuật tốn để giải một bài tốn là :

• Một dãy hữu hạn các thao tác.

• Các thao tác được sắp xếp theo một

trình tự xác định.

• Sau khi thực hiện dãy thao tác đó, từ

Input ta tìm được Output của bài tốn.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

MÔ TẢ CÁC THAO TÁC

TRONG THUẬT TỐN

b. Có 2 cách mơ

tả

Liệt kê

Dùng sơ đồ khối

Nêu ra tuần tự các thao

tác cần tiến hành

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Giải tốn thơng thường:



Nếu a = 0 thì

()

không

phải là pt bậc nhất.

+

Nếu b = 0 thì

()

vô

s nghiệm.

ố

+

Nếu b

≠

0 thì

()

vô

nghiệm.



Nếu a ≠ 0 thì

()

có

nghiệm x = -b/a.

LIỆT KÊ

LIỆT KÊ :

• Bước 1 :

Nhập a, b.

• Bước 2 :

Nếu a = 0 thì

quay lại bước 1, ngược lại

thì qua bước 3.

• Bước 3 :

Gán cho x giá

trị -b/a, rồi qua bước 4.

• Bước 4 :

Đưa ra kết quả

x và kết thúc.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

: Thể hiện các thao tác so sánh

DÙNG SƠ ĐỒ KHỐI



Trong sơ đồ khối, người ta dùng một số

biểu tượng thể hiện các thao tác như :

: Thể hiện các phép tốn

: Quy định trình tự thực hiện các

thao tác

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

VD:

Tìm nghiệm phương trình bậc nhất tổng quát : ax + b = 0

Nhaäp a, b

a = 0

x = -b/a

Sai

Đúng

Đưa ra x và

kết thúc

• Bước 1

:

Nhập a, b.

• Bước 2 :

Nếu a = 0 thì

quay lại bước 1, ngược

lại thì qua bước 3.

• Bước 3 :

Gán cho x

giá trị -b/a, rồi qua bước

4.

• Bước 4 :

Đưa ra kết

quả x và kết thúc.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Sau một thao tác thì hoặc kết thúc hoặc

có đúng một thao tác để thực hiện tiếp

theo.

Thuật toán phải kết thúc sau

một số hữu hạn bước.

c. Tính chất thuật tốn

Tính dừng

Tính xác

định

Thuật tốn kết thúc phải nhận được

output

TÍnh đúng

đắn

Tính chất

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Tiết 11, 12

Chương I

Một số khái niệm cơ bản

Một số khái niệm cơ bản

của tin học

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

NỘI DUNG BÀI HỌC

1.Khái niệm bài toán

2.Khái niệm thuật toán

a. VD 1 :

Kiểm tra tính nguyên tố của một số nguyên

3.Một số ví dụ về thuật tốn

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

KIỂM TRA TÍNH NGUYÊN TỐ CỦA

1 SỐ NGUYÊN DƯƠNG N.

Biểu diễn thuật toán

theo 2 cách :

Liệt kê

Sơ đồ khối

Ý tưởng

Xác định

bài toán

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

XÁC ĐỊNH BÀI TỐN

• Nhắc lại :

*INPUT và OUTPUT là gì?

+

Input:

là các thơng tin đã có (giả thiết)

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

XÁC ĐỊNH BÀI TỐN



BÀI TỐN :

Kiểm tra tính ngun tố của một số nguyên

dương N.

+

Input:

?

Nhập số nguyên dương N.

+

Output:

?

“N là một số nguyên tố” hoặc “ N

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

XÁC ĐỊNH BÀI TOÁN

Nhắc về số nguyên tố:

Một số là số nguyên tố

nếu nó khác nhau

nguyên dương N

có đúng hai ước số

là 1 và chính nó

Ví dụ :

Trong hai số này số nào là số nguyên tố : 7, 9.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

• Quay lại bài toán :

Input :

Nhập số nguyên dương N.

Output :

“N là số nguyên tố” hoặc “N không là số

nguyên tố.”

Nội dung bài tốn :

• Nhập số ngun dương N.

• Xuất ra câu thông báo “N là số nguyên tố ” hoặc “N

khơng là số ngun tố ”

Ví dụ :

Nhập N= 5. Xuất ra “5 là số nguyên tố ”

XÁC ĐỊNH BÀI TOÁN

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>



Nhận xét :

• Số 1 có phải là số ngun tố khơng ?



Số 1 chỉ có 1 ước là chính nó.

• Các số 2, 3 có phải là số nguyên tố khơng

?



Số 2 chỉ có 2 ước là : 1 và 2.



Số 3 chỉ có 2 ước là : 1 và 3.

1 không phải là số nguyên tố.

2, 3 là các số nguyên tố.

Nghĩa là các số nguyên N trong

khoảng 1< N < 4 là các số nguyên tố.

Ý TƯỞNG

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Ý TƯỞNG

• Vậy cịn với các số ngun N ≥ 4

thì sao ?

Thơng thường:

Người ta xét xem N có ước từ 2

đến [ ] hay không ? (xét lần lượt từ

trái sang phải ).

Nếu có thì N khơng là số nguyên

tố và ngược lại.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Ý TƯỞNG

TĨM LẠI Ý TƯỞNG CỦA BÀI TỐN

TĨM LẠI Ý TƯỞNG CỦA BÀI TOÁN



Nhập số nguyên dương N nếu :



N = 1 thì N khơng là số ngun tố.



N thuộc khoảng 1< N <4 thì N là số ngun tố.



N ≥ 4 và N khơng có ước trong đoạn từ 2 đến

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Thuật toán:

a)

a) Cách liệt kê:Cách liệt kê:

Bước 1: Nhập số ngun dương 
N.

Bước 2: Nếu N =1 thì thơng báo 
N không nguyên tố rồi kết thúc

Bước 3: Nếu N <4 thì thơng báo 
N là ngun tồ rồi kết thúc.

Bước 4: i=2.

Bước 5: Nếu i> [ VN ] thì thơng

báo N là ngun tố rồi kết thúc.

Bước 6: Nếu N chia hết cho i thì 
thơng báo N không nguyên tố 
rồi kết thúc.

Bước 7: i i+1 rồi quay lại 
bước 5.

b)

b) Sơ đồ khốiSơ đồ khối

N = 1 ?
Nhập N

N < 4 ?

i >[ ] ?

N chia hết

cho i ?

Thông báo N là số

nguyên tố
rồi kết thúc

Thông báo N không

là số nguyên tố
rồi kết thúc

i 2

i i+1

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Thuật toán :

(

Minh họa với N=1, N=3

)

a)

Cách liệt kê:

Bước 1: Nhập số nguyên dương N.

Bước 2: Nếu N =1 thì thơng báo N
khơng ngun tố rồi kết thúc

Bước 3: Nếu N <4 thì thơng báo N
là nguyên tồ rồi kết thúc.

Bước 4: i=2.

Bước 5: Nếu i> [ VN ] thì thơng
báo N là nguyên tố rồi kết thúc.

Bước 6: Nếu N chia hết cho i thì
thơng báo N khơng ngun tố rồi
kết thúc.

Bước 7: i i+1 rồi quay lại bước
5.

b) Sơ đồ khối

N = 1 ?
Nhập N

N < 4 ?

i >[ ] ?
N chia

hết

cho i ?

Thông báo N là
số nguyên tố

rồi kết thúc

Thông báo N không

là số nguyên tố

i 2

i i+1

Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
N
N=1

3=1?

N=1 khơng là 
số ngun tố

N=3

3<4?

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Thuật tốn:(Minh họa với N=11)

Thuật toán:(Minh họa với N=11)

a) Cách liệt kê:

Bước 1: Nhập số nguyên dương N.

Bước 2: Nếu N =1 thì thơng báo N 
khơng ngun tố rồi kết thúc

Bước 3: Nếu N <4 thì thơng báo N 
là nguyên tồ rồi kết thúc.

Bước 4: i=2.

Bước 5: Nếu i>[ ] thì thơng báo N 
là ngun tố rồi kết thúc.

Bước 6: Nếu N chia hết cho I thì 
thơng báo N khơng ngun tố rồi 
kết thúc.

Bước 7: i i+1 rồi quay lại bước
5.

b) Sơ đồ khối

N = 1 ?
Nhập N

N < 4 ?

i >[ ] ?
N chia

hết

cho i ?

Thông báo N là số

nguyên tố
rồi kết thúc

Thông báo N không

là số nguyên tố
rồi kết thúc

i 2

i i+1
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
N
N
N=11
11=1?
11<4 ?
i=2
[ ]=311

i=2> [ ] ? 11

11 2 ?



i=3

i=4

11 3 ?



i=3> [ ]? i=4> [ ] ?1111

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

Thuật toán:(Minh họa với N=15)

a) Cách liệt kê:

Bước 1: Nhập số nguyên dương N.

Bước 2: Nếu N =1 thì thơng báo N
khơng nguyên tố rồi kết thúc

Bước 3: Nếu N <4 thì thơng báo N là
ngun tồ rồi kết thúc.

Bước 4: i=2.

Bước 5: Nếu i>[ ] thì thông báo N là
nguyên tố rồi kết thúc.

Bước 6: Nếu N chia hết cho i thì thơng
báo N không nguyên tố rồi kết thúc.

Bước 7: i i+1 rồi quay lại bước 5.

b) Sơ đồ khối

N = 1 ?
Nhập N

N < 4 ?

i >[ ] ?
N chia

hết

cho i ?

Thông báo N là số
nguyên tố
rồi kết thúc

Thông báo N không

là số nguyên tố

i 2

i i+1
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
Đúng
Sai
N

N
N=15
15=1?
15<4 ?
i=2

15 2 ?



i=3

15 3 ?



N=15 không là 
số nguyên tố

[ ]=315
i=3>[ ] ?15

i=2> [ ] ?15

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

i 2

Thông báo N là số 
nguyên tố rồi kết thúc
N < 4?

N chia hết 
cho i ?

Thông báo N không là số 
nguyên tố rồi kết thúc

i >[ VN ] ?

i i +1
Nhập N
N = 1 ?

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

NỘI DUNG BÀI HỌC

1.Khái niệm bài toán.

2.Khái niệm thuật tốn.

3.Một số ví dụ về thuật tốn.

b. Ví dụ 2 :

Bài tốn sắp xếp: Sắp xếp bằng tráo đổi

Bài toán sắp xếp: Sắp xếp bằng tráo đổi

(Exchange Sort)

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Mơ tả bài tốn

• Cho dãy A gồm N số ngun a

1

,a

2

,…,a

N

.

Cần sắp xếp các số hạng để dãy A trở

thành dãy không giảm.

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Sắp xếp bằng tráo đổi

Biểu diễn thuật toán

theo 2 cách :

Liệt kê

Sơ đồ khối

Ý tưởng

Xác định

bài toán

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Thuật toán sắp xếp bằng tráo

đổi (Exchange Sort):

Xác định bài toán:



Input:

Dãy A gồm N số nguyên

a

1

, a

2

, a

3

,…,a

N

( N>0)

Dãy A được sắp xếp lại

thành dãy tăng.

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

Vd: Dãy A gồm 5,6,8,2,4,7 ta

sắp lại thành 2,4,5,6,7,8

5

><

6

<

>

8

>

<

2

>

<

4

>

7

THÀNH CÔNG!

Ý tưởng

: Với mỗi cặp số hạng đứng

liền kề trong dãy, nếu số trước lớn

hơn số sau ta đổi chỗ chúng cho

nhau. Việc đó được lặp lại cho đến khi

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

NHẬN XÉT

Sau mỗi lần đổi chỗ, giá trị lớn nhất sẽ

chuyển dần về cuối

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

LIỆT KÊ:



Bước 1: Nhập N, các số hạng

a1, a2, a3,

…,aN ( N>0)



Bước 2: M



N;



Bước 3: Nếu M < 2 thì đưa ra dãy A đã

được sắp xếp rồi kết thúc;



Bước 4: M



M – 1, i



0;



Bước 5: i



i + 1;



Bước 6: Nếu i > M thì quay lại bước 3;



Bước 7: Nếu

a

i

> a

i

+1 thì đổi chỗ a

i

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

Nhập N và a1, a2,…aN
MN

M<2? Đưa ra A rồi kết thúc

MM-1;i 0

ii+1

i>M?

ai>ai+1?

Tráo đổi a và a

SƠ ĐỒ KHỐI

M giảm dần sau mỗi

lượt. Sau mỗi lượt

có 1 phần tử khơng

tham gia so sánh

Ngừng khi chỉ còn 1

phần tử tham gia vào

quá trình

M là số phần tử tham

gia so sánh trong

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

5 3 7 8 10 7 12 4

6 1 5 3 7 8 10 7 12 4

1

6

1

5 3 7 8 10 7 12 4

6 1 5

3 7 8 10 7 12 4

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

Nhập N và a1, a2,…aN
MN

M<2? Đưa ra A rồi kết thúc

MM-1;i 0

ii+1

i>M?

ai>ai+1?

Tráo đổi a và a

6

3

4

2

5

a

1

a

2

a

3

a

4

a

5

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

Về nhà học bài và chuẩn bị

trước phần còn lại của bài 4

trong SGK;

Tiết sau học tại phòng máy;

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43></div>

tin 10

<b>Tiết 10</b>

Chương I

<b> Một số khái niệm cơ bản </b>

•

<b>Xét các yêu cầu sau :</b>

1. Giải phương trình bậc hai ax

+bx+c=0

2. Viết một dịng chữ ra màn hình máy tính.

3. Quản lý các cán bộ trong một cơ quan.

4. Tìm ước chung lớn nhất của hai số

nguyên dương a và b.

5.

Xếp loại học tập các học sinh trong lớp.

<b>1. Khái niệm bài tốn</b>

<b>1. Khái niệm bài tốn</b>

<b>Trong TIN HỌC</b>

<b>Trong TỐN HỌC</b>

<b>u cầu </b>

<b>1</b>

<b> và </b>

<b>4</b>

<b> được </b>

<b>xem là </b>

<i><b>bài toán</b></i>

<b>Tất cả</b>

<b> các yêu cầu trên </b>

<b>đều được xem là </b>

<i><b>bài toán</b></i>



<b>Trong các yêu cầu trên, yêu cầu </b>

<b>Khái niệm </b>

<b>Khái niệm </b>

<i><b>bài toán</b></i>

<i><b><sub>bài toán</sub></b></i>

<b> trong </b>

<b><sub> trong </sub></b>

<b>Tin học?</b>

<b>Tin học?</b>

Trong phạm vi tin học,

<i><b>Bài </b></i>

<i><b>toán</b></i>

<b> là việc nào đó ta muốn </b>

<b>TIN HỌC</b>

<b>Đưa vào máy </b>

<b> thơng tin gì</b>

<b>Cần lấy ra </b>

<b>thơng tin gì </b>

<b>TỐN HỌC?</b>

<b>TỐN HỌC?</b>

<b>Các yếu tố cần quan tâm khi </b>

<b>Các yếu tố cần quan tâm khi </b>

<b>giải một bài toán</b>

<b>giải một bài toán</b>



Trong Tin học, để phát biểu một bài tốn, ta cần

trình bày rõ

<i><b>Input</b></i>

và

<i><b>Output</b></i>

của bài tốn đó.

<b>TỐN HỌC</b>

-

<b> Giả thiết</b>

-

<b> Kết luận</b>

<b>THUẬT NGỮ</b>

<b> </b>

<b>Input</b>

<b> </b>

<b>CÁC VÍ DỤ</b>

<b>VD1 :</b>

<b>Giải phương trình bậc hai </b>

<b>ax</b>

<b>+ bx + c = 0 (a ≠ 0).</b>



<b>Input </b>

<b>:</b>

Các số thực a,b,c (a ≠ 0)

