Bước đầu tìm hiểu nguyên tắc và phương pháp giám định cổ vật gốm ở việt nam

BAN CH

GI

ÀNH TP. H

CƠNG TRÌNH D
ÊN NGHIÊN C
EURÉKA L
–

–

TÊN CƠNG TRÌNH:

ÌM HI

L
THU

ÊN C
KH
ÀNH: KHOA H

Mã s

ÊN T

ÃH

ình:..........................

À


M
L
1. M

....................................................................................... 1
ên c
ài ................................................................. 1
ên c
ài ................................................................ 2
3. L
ên c
ài .................................................................... 2
ài........................... 2
à ý ngh
ên c
ài 3
6. B
ài .............. ........................................................................ 4
ên c
Nam ............................... ........................................................................ 5
1. Khái ni
s ........................................................................ 5
2. L
ên c
........................ 7
........................................................................ 8

– 1975 ...................................................................... 9
............................................................ 10
ên t
13
1. N
ên qua
Di s
.................................................................... 14
2. Trang b
............................. 19
3. Nguyên t
c
............................. 26
G
............... 31
1. M
..................................................... 31
Nam ............................. ..................................................................... 5
ì niên
à ngu
................ 38
............................... 40
K
........................ ..................................................................... 53


1

L
1. M

ên c

ài

Trong h

– “Ch

nhà Kh

àb

h

à ch

m

ch s

hóa nhân lo

à phát huy di s

m

à

àc

Vi

ên thơng qua Lu
ãh

pháp c

ìn gi

à phát huy di s

nhiên, trong nh
tồn c

ình tr

àn

là c
nhi

ình th

ho
thêm nhi

à có tính ch

ên qu

ên c

ã và

ài li

àc

ịi h

ên c

- hi
q kh

à phát tri

Chính ph

ành ngh

002

\CP v

lm
v

àc

v

p và h

l

êng

ì nay l
nh

àng tr

ên

ên t

à

ên t
ên c

qu
tài: B
g

ìn gi

à phát huy di s

ìm hi

t

ì th

Nguyên t
ìm hi

ên c


2

2.

ng nghiên c

ài

ên c

ài là tồn b
ên, t

B

–

Nguy

à các c

ìv

ài qua các th

có m
ài c

ùng trong

sinh ho

g

ình v

trúc s

ài nghiên c

3. L

ên c

ày.

ài

Nghiên c

ã có r

tài t

à di v

ình,
ìm th

c
tri

à nghiên c

trong truy

ã “d
àm rõ

g

ác th

m

ình nào

ì và các lo

ình
ào nguyên t

c
ên t

pháp c

v

ên khoa B
àN

d

ên ngành Kh

Xã H

à

àc

ùng gi

ên khoa L
ài ra,

ài cơng trình

nghiên c
v

à nh

ên c

ài.

4. C s

nc
ên c

ài


3

nói chung và c

ình

ngành Kh

lý lu

.

ài, v

các khái ni

àx

h

àg

t

à nghiên c

à thu th

ài li

K

ên

ình nghiên c

ã, tham gia khai qu

h

àng, di tích kh

b

ìn gi

ành

kh

ịg

ài li

dân t

5.

à ý ngh
nghiên c

ài
ài là s

v

ành t
ên t
Ý ngh

ngu

ài li

ài là hoàn thi

àb

lu

ên quan t

riêng và m

ành t

khoa h

ên c

ên nhân khác nhau mà hi

v

t

s

àng l
ã và

ên th

ịi h

hố, kinh t
Ý ngh

à các giá tr
ài là giúp cho nh

àm cơng tác giám

à qu

êu thích và

quan tâm t

ìn

nh
Vi
s

ìn gi

ên truy

à phát huy v

4

6. B
B

ài
ài, ngoài l

thành b

ng. Ch

c

êng và c

2, tác gi
g

à ph

1, tác gi

àm rõ nh

ên c

ên t
u nghiên c
àn thi

ti

àb

à th


5

Chương 1
ên c
Vi

Khái qt l
1. Khái ni
G

- “ch

à kh

trị quan tr
g

àm

àm
ên c

ãh

ình di v
ã qua c

ình hi
ài, s

Theo các nhà nghiên c

ình

ìg
1

và cịn t

nay, mai sau.
V

l

ã bi

lo
bi

ành m

ên nhiên. Vì sao con ng

à phát minh, s

r

ào c

à trong quá trình
, do vơ tình mà có m

mi

à sau khi l

ãt

g
Trong cu

s

ã vi
ã trát

ên th

ên nh

ho
2

c
nhà nghiên c

ì

àm t

khơng ph

ào c

nào, th

ã nh

1

Tr
trang 127.
2
Tr

. Tuy nhiên theo các

ên li u ch

ịn

ình Hoa (1977),
ình Hoa (1977): sdd, trang 113.

6

b

ào th

cách m

– kho

à ch

cu

à vi
ên th

có s
s

ịi h

i

khác nhau (rau c

ình

cơng c

ã thúc

su
ã làm cho s
d

ày càng nhi

à nhu c

à

, ch

ã phát minh ra

ình dáng c

g

ình dáng có s
ình s
ã nh
ã bi

às

ành th

c
à nung ngồi tr

G

ị nào

m

nhiên có th

nh

khác nhau. Tuy

khái ni

v g

Trung Qu
G

ùng nguyên li

S

ành. T

ùng nguyên li

0

nung

-

à

à th

C1.

Ti

– Stone ware/ Faience –

Ceramics/ Porcelain.
-

Ti

– Faience/ Protoporcelaine –

Céramique/ porcelaine.
Vi
1

KHXH&NV Tp.H

,

G

àL

s


7

G

–

– sành – s

G

àm

lo

1

qua l
àv

àm b

ên li

thêm t

ị ho
0

ngồi tr
Sành (Stoneware) là v

C.
àm t

men, c

o

ên li
ên 10000C.

trong lò v
S

àv

àm t

c

ên li
ên 12500C. Ngun li

ịv
àm t

th

à nh

g

àc

2. L

ên c

T

ìc

d

ã

ình c

th

à do nh

ình giàu có, quan l
quy

i vì ch

ìm

k

c

có giá tr

ã th

k
tri

àu

sang, q phái…

ã có nhi

hi
ch
s

ào v
à minh ch

àb
ì th

c
1

ìh
ãd

ìm hi


8

v

ình c

và c

ên c
thì c
hành nghiên c
Xc

à nh

ào b

ìm ki

à khơng h

nh
ịa ra

ãnh

ãh
nghiên c
Cùng v

à vi

ìn gi

à phát huy di s
ịi h

nghiên c

ìn gi

à phát huy v

vi

ào
ên c

-

– 1975.

-

2.1
L

ên c

ình thành và phát

tri

ành kh

B

à, kh

th

àm

ành c

àng.
oa h

ên c

à di v

kh

àng là m

gi

ê, b

d

à ph

ài li

c

àb

ì th
àng h

àh

áo
ên c

à di v

ịi h

v
Có th
s

àm m

ành kh

ành l
ị ch

ìm


9

ki

à nghiên c
à nghiên c
1

trong t
ành b
Hà N

àb

la Brosse t

.

àng Louis Finot

àN

àng Blanchar De

ài Gịn (1929). Cơng cu

à khai qu

kh
B

àng trên:

ịa Bình – B

–H

– Sa Hu

– Bàu Tró –
ên, c

các nhà kh

ào t

àm công tác nghiên

c

ông th

ho

à công tác nghiên c
à nh

th
v

àm th hay cơng ch

ên c
hoa h

ì th

ã khơng
à nghiên c

ch

à cịn có ph

ày d

th

à hàng lo
ã khơng

v

h

th

2.2

– 1975
ã

ký s
tiên c

à gìn

gi
thành l

ùy theo tính ch

àng. Cùng v

à lo

ành l

ên c

v

ành Vi

Tàng L
quy t
1

Nguy
1(2002): tr. 70.

ình c

ài li

à

ên gia có kinh nghi
àng”. Trong T

s

10

nhi

àng khác

nghiên c
thu

ành l

ành l

Kh

có nhi

qu

ên c

ên c

chuyên gia nghiên c

ành t

này là nh

– nghiên c

à th

ùng

àn mi
à các nhà kh
liên t

ùng Ngun –

m

ã làm rõ

– Gị Mun –

có th

à ch

ên t
h

ên c

l

ã làm r

thu

ành

ên c

nghiên c

ào t

kh

ên c

àng… t

Hà N

ình c

thi

ên c

ì vi
ã trang b

nh

ên và sinh viên
àm

vi

ành cơng l

ào t

chi

àn c
àn phá.

2.3
Sau ngày th

ên c

cơng tác nghiên c

à

hình thành m
ch

à tính
ãH

àng lo

ìn gi

tích, di v

à phát huy tác d

b


11

Nam tiên ti

àb

Lu

ành, Ngh

Ph

\CP c

ên toàn qu

v

–
àB

L

à Du

ã thành l
àm Ch

ùng v

c

ành viên là nh

ành

ên c

quan nghiên c

àng L

thành ph

àN

ên c

Du L

à

ành l
ình ph

ên c

ìn gi

b

à

ình
ài và ng

t

àm cơng tác nghiên c
ên có s

ành trong

à qu

ình

xun theo tính ch

ng tin, cơng ngh

c

êu chí d

àc
s

à nghiên c

ên s

ên c

ịng g

ên c

ình nghiên c

à

ài tuy nhiên, nghiên c

àc
nhi

ìm hi

êng

ịn t

àt
-V

ã

chú tr

ào t

cịn r

êu

chu
- Do ph
tàng, vi

àm cơng tác
ên c

ên có nhi

ên mơn, d


12

có th

ên c

h

ên c

ào trong cơng tác

-S

ùng v

máy móc trang thi

ên ti

trên th

òn th

õ. Hi

nh

ên kinh nghi

nh

ên d

- Các nhà nghiên c

ịn thi
ày d

cãi khi giám

- Nh

ã ch
ã tr

ành khơng cịn

ịi h
h
- Trình

ịn ch
ùng n

th

àn c

ì kh

àm

th

i tri th

à

ti
Nhìn chung, l
nhi
c
t

ên c

ành t

ã

ìn gi

à phát huy v

y nhiên, v
ên c

à nh

ịi

h
àc

êng. Nh

ên t
àm

l

ìn gi

vào trong q trình xây d
s

à phát huy v
à phát tri

àc
ng l


13

Ch
NH

2

ÊN T
V
T

– di ch

d

ìm th

ên

ày

nay1, truy

ên t

ùng v

ên, s
nhi
c

ên c

ph
y

ào ngu

ày cho th

vi

à ngu

quan tr
có th

.N

àm
à làm t

ì chúng ta m

àm sáng rõ nh

l
Vi

ên các l

kinh t
2

Trong b

à nhi

ã và
s

không nh

ìv

àm

à ngu

ùh

ình

ình v
– Lê Nin mà cịn do b

1

Tr
HàN
2
Bùi Minh Trí (2005), “ G
c
.t

ình Hoa (1977),
à ngu
àN

M

14

m

ày cho th

õr

c

ịn phù h
1

à nhìn nh
Chính vì th

ên t

1. N
c

ng n

ên quan t
ên quan t
à th

ành ti

1.1 Khái ni
Lu

à Xã H

Ch

à có hi

l

ành t

nh nh
ìt

ã nêu khái

ni
“C

à hi

êu bi
ên” 2.

khoa h
Nh

àc

àc

ngoài vi
ph

ên, b

às

êu bi
ên các m

k

ht

ành khoa h

ãh
ên c

khác nhau c
l

êng thì

à phát tri
ên, xã h

êng và c

1

c

2

Bùi Minh Trí (2005), “ G
.t

Lu

và ngu
àN

(2001), Chính tr

àN

M


15

1.2 Tiêu chí c
Khái ni

êu chí: “tiêu chí là tính ch

1

bi
Theo tinh th
nh

ìc

êu chí sau:
- Tiêu chí c

àc

ìb
ên c

- Tiêu chí q hi

dân t

àl

t
trong su

ình l

ên nhiên Vi

ãi ã là mơi

ên c

ịn khơng ít khó

ã gây ra trên các m
dân n

ên c

khơng có m

ào là khơng ph

l

ngo

à các cu

mà nh
ra trong l

ài. V

à tinh th
ãd

àng lo

t

ịn

ãt

ù

t
à hu

àt
õr

t

2

n
giá tr

à nh

bi
ình q t , các b

ìn gi

m

ã

xu

à nh

gi

ày nay cịn t

ên do mà nh
t

ịn l
à vơ cùng

q hi
1

Vi
T
Koichiro Matsuura (2002), “Bài phát bi
chí Di s
,s
4.
2

, KHXH, Hà N
ên Hi

T

16

- Tiêu chí v

êu bi

thu

ã có tu

tiêu bi

v

nh

àng, kh

ti

ành ti

1.3 Giá tr
“Giá tr à cái làm cho m

ýv

1

m

ình c

ì chúng ln mang theo các giá tr

-

ó giá vì là lâu

V

ành tr

–

ý.

ì–m

àt

b

ã qua

khơng tr

c khơng cịn n

ì v

chúng là nh
- Giá tr
gia b

ên th

ã có nh

ên trong l

ìv

c

gày nay ch

v

ịn d

ào c

àd

ngày nay ch

ào ti

àM

à “ngu

y

nh
hi

ên hi
ình

àM

à các nhà nghiên c

ãh
ã phát tri

à nh
ình

hi

à nh
ên c

- Giá tr
chúng ta có th

ình, me
v
1

Vi

T

, KHXH, Hà N

ài trang trí…c


17

- Giá tr

ào c

ài trang trí,

men…ta có th

ài th

hi

ình

ình nhà), v

(các hình th

ng

à nh

- Giá tr

ãh

nhi

ài trang trí trên c

ình th

ãh

phân hoá xã h
nh

ãh

ên tai, chi

mà trong s
- Giá tr

ác c

th
c

ì.

ày c

ã ch

à

b
th

ình
àl

s

õ ràng ho

các di ch

ùng Nguyên mách b

- Giá tr
h

àm

ình

m

à quan ni

à th
à cịn th

à ph

nh

àm ch
khi có giá tr
thu

ình
àu m

à riêng có c

à

à cịn
trong khu v

ên th

- Giá tr
trình bày trên thì ngồi các giá tr
chúng ta bi

ã
ên, nó cịn có giá tr
ã là m


18

th

ãh

ch

àng b

nh

à nh

m

ãn các nhu c
àc

êng hi
à nh ng nguyên nhân làm cho

n
gìn gi

à phát huy di s
- Giá tr

à giá tr

nó cung c

ác ngành khoa h

(chronology), giao d
à cung c

à nghiên c

c

1.4. Ch

tg

“Ch

ị bình th

nào ho

ì

t

1

.C

ên

ì nó có hai ch
- Ch

ên c

cho các

ngành khoa h
Ngôn ng
là b

ành khoa h

c

các nhà nghiên c

ào hoa

ên c

hình chính tr

ình

ãh

àc
àu s

ình dáng và hoa v

ang trí…nh

nghiên c
ra c
- Ch

ãn

à th

ãn các nhu c

th
s

1

ình sinh ho

Vi

T

, KHXH, Hà N

trang 191.


19

ìn gi

ùng q

ùng ho

c

Nh

à nó s

thành v

ã có tu
ành th

nc

c
m
àc
v
ph

ành nghiên c

2. Trang b
Nói t

–c

- Bi
- Bi

à ngu

- Bi
Mu

ình tìm

hi

ên c

nhi

à ph

à ph

c

à sau n

à ph

ào t
Hi
chính quy dài h

có nhi
à ng

ào t
ên c

các hình th

àM

ên theo tìm hi

à

à Vi
nghiên c

v

ên ngành Kh
ãh

à thành ph
ào t

àg

ài ra


20

ình

t

àng b
à khoa M

thu

àN

ên sâu v
ào t

cơng tác nghiên c
nh

êng và c
ào t

h

ày, ngồi vi

àG

ịn có nh

g

ác th

hi

ên c

àm

ình

à hi

ìl

ìm
ình

t

àng và di tích, nh

ên và

ài li

à

c

2.2 Qua s
c
ã trình bày, s

g ghi chép

v

ên c
òng liên quan tr

à gián ti
ên, các tác ph

Nguy
ph

m Th
ành thu th

ên c

ìm hi

thơng tin c
n

à nghiên c

và

thu

ên c

c

à hàng lo

à nghiên
ình nghiên c

ã

ành sách v

ác

ìm hi
c
Tràng th
Vi
Vi
Nam t

ã

à nghiên
êu bi

à các cơng trình G

– XIX do GS Phan Huy Lê ch
à Nguy
à Nguy

ình Chi
ình Chi


21

Hoa c

ùi Minh Trí

và Kerry Nguy

ành ch

(1999), G

ên

à hàng lo

cơng trình nghiên c
nh

à

ình có th

khoa h

ã

ành t u to l

ình bày t

ịng g

ì

và m

ài li

có th

ì v

ày, chúng ta

ành nh

ài li

khơng th

à

c

êng. Ngồi ra v

các t

ài thơng tin khoa h

ên

à nh

khoa h

ên ph

ki

à nh

t

ành

ành khoa h

à các ngành khoa h

nhiên s

h nh

c

à chính xác. Tuy nhiên, chúng ta c

v

ài li

à các tài li

ên m

ý
ì nhi

nguyên do khác nhau mà nhi

h,

ào trong quá trình s

t
Vi

à “ra ng g

ùa, Mi
b

ngh

àng L

à th
ên ngành

à nh

ình,
à các h
àng Kh

ài li

Chúng ta có th
tin v

ình
ên gia nghiên c

ên ngành và nh


22

ý là nh
ch

c

ình c

h

ìh

ra mua và ch

ki

ã nhi

à trong lí thuy

là trong q trình

à cái chính
hi

v –
nh

ình…qua các th
ã thâm nh

ào th
àng B

L

ên c

ài,

: Nghi Tàm,
àng Gai…(Hà N

ành ph

ê Công Ki

ê

à Th

Thanh Hóa), và m

ành ph

à th

ên khi mà

à tham gia th
kh

ịn g

trong b
dày d

à “tu

nh

ình khơng

nh

à cịn c

n

ành th

tinh vi. H
các lo

ình c

ên

à

à nh
ình th

ã trình bày

ên thì vi

ình s

ày bán

trong các c
nhi

c

ình và

ìn nhanh và chính xác khi ti


23

à nh
1

ã, khai qu
õ

ình g
K

àng Tokapi Saray (Th
2

àm

kh
h

ình tr

ên c

ì hi

à nghiên c

ên di

ên có ý ngh
ên
th

ào k

qu
ày có r

i hình

Nam nào c
3

tin c
nghiên c

.M

ùng hình th

kê theo phong cách ki

ã ch

r
tr
k

ghi

khác n

à trong khi so sánh

v
kho

1

àx

(2008),

àg

trang 6.
2

c
3

c

Bùi Minh Trí (2005), “G
.t

àN

Bùi Minh Trí (2005), “ G
.t

àN

à ngu

M

à ngu

M