Cac thanh phan biet lap

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.67 MB, 22 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

3
 2. Tìm các thành phần biệt lập (cảm thán, tình thái) trong 
hai đoạn trích sau:

a. Chao ơi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội 
hãn hữu cho sáng tác …

( Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long)

b. Chắc rằng chiều hướng này sẽ ngày càng gia tăng. Những 
tiến bộ về khoa học và công nghệ, sự giao thoa, hội nhập giữa 
các nền kinh tế chắc chắn sẽ sâu rộng hơn nhiều.

( Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới – Vũ Khoan)

ĐÁP ÁN

a. Cảm thán: Chao ôi

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4></div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

5
I/ THÀNH PHẦN GỌI - ĐÁP:

1. Ví dụ: Đoạn trích: SGK/Tr 31

a.

Này

, các bác có biết mấy hơm nay súng nó bắn

ở đâu mà nghe rát thế không?

b. Các ông, các bà ở đâu ta lên đấy ạ?

- Ông Hai đặt bát nước xuống chõng hỏi. Một

người đàn bà mau miệng trả lời:

-

Thưa ông

, chúng cháu ở Gia

Lâm lên đấy ạ.



“Này”: gọi



“Thưa ông”: đáp

Thành phần gọi – đáp

( tạo lập quan hệ giao tiếp)

(duy trì quan hệ giao tiếp)

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

2

.

Ghi nhớ

:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

7
II. THÀNH PHẦN PHỤ CHÚ:

1. Ví dụ:

Ví dụ a: Lúc đi đứa con gái
đầu lòng của anh – và 
cũng là đứa con duy 
nhất của anh, chưa đầy
một tuổi. (Nguyễn Quang 
Sáng – Chiếc lược ngà)

Ví dụ b: Lão khơng hiểu tơi,

tơi nghĩ vậy, và tôi càng
buồn lắm.

(Nam Cao, Lão Hạc)

Cụm từ: “và cũng là đứa

con duy nhất của anh”:

- Chú thích thêm cho “đứa
con gái đầu lòng”

- Được đặt giữa dấu gạch
ngang với một dấu phẩy (- ,)

Cụm chủ vị: “tơi nghĩ vậy”

- Giải thích cho việc “Lão 
không hiểu tôi”

- Được đặt giữa hai dấu
phẩy ( , ,)

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

2. Ghi nhớ

:

- TP phụ chú: Dùng để bổ sung một số chi tiết cho nội
dung chính của câu.

- Khi viết, thành phần phụ chú được đặt:

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

THẢO LUẬN

3 phút

Ví dụ c:

Một ngày cuối năm năm mươi tám - năm đó ta chưa võ 
trang - trong một trận càn lớn của quân Mĩ - ngụy, anh Sáu 
bị hi sinh.

(Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng)
Ví dụ d: Cô bé nhà bên (có ai ngờ)

Cũng vào du kích

Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích

Mắt đen trịn (thương thương q đi thơi).

(Quê hương – Giang Nam)
Ví dụ e:

Nhưng trong cơng việc, ai cũng gờm chị: cương quyết, táo 
bạo. (Những ngôi sao xa xôi - Lê Minh Khuê)

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Ví dụ c:

Một ngày cuối năm năm mươi tám – năm đó ta

chưa võ trang – trong một trận càn lớn của quân

Mĩ – ngụy, anh Sáu bị hi sinh.

(Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng)

Cụm từ: “

năm đó ta chưa võ trang

”

- Cơng dụng: chú thích cho “

năm năm mươi

tám”

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

11
Ví dụ d:

Cơ bé nhà bên (có ai ngờ)
Cũng vào du kích

Hơm gặp tơi vẫn cười khúc khích

Mắt đen tròn ( thương thương quá đi thôi).

(Quê hương – Giang Nam)

- Cụm từ: “có ai ngờ”: Thái độ (ngạc nhiên) trước sự việc cô
gái nhà bên tham gia du kích.

- Cụm từ: “Thương thương quá đi thôi”: thái độ (xúc động)
trước nụ cười hồn nhiên của cô gái và đơi mắt đen trịn .

- Đặc điểm: đặt trong dấu ngoặc đơn ( )

- “Quê hương – Giang Nam”

+ Công dụng: nêu xuất xứ và tác giả.

+ Đặc điểm: đặt trong dấu ngoặc đơn ( )

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Ví dụ e:

Nhưng trong cơng việc, ai cũng gờm chị:

cương quyết, táo bạo

.

(

Những ngôi sao xa xôi-

Lê Minh Khuê

)

-

“

Cương quyết, táo bạo

”

giải thích cho

cụm từ “

gờm chị

”

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

13
- TP phụ chú: Dùng để bổ sung một số chi tiết cho nội
dung chính của câu.

- Khi viết, TP phụ chú được đặt :

+ giữa một dấu gạch ngang với một dấu phẩy ( - , )

+ giữa hai dấu phẩy ( , , )

+ giữa hai dấu gạch ngang ( - - ).
+ giữa hai dấu ngoặc đơn ( )

+ sau dấu hai chấm ( : )

(TiÕp theo)

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

BT 1/ Tr 32

.

- Này, bảo bác ấy có trốn đi đâu thì trốn. Chứ cứ nằm đấy,
chốc nữa họ vào thúc sưu, khơng có, họ lại đánh trói thì khổ.
Người ốm rề rề như thế, nếu lại phải một trận địn, ni mấy
tháng cho hồn hồn.

- Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. Nhưng để cháo nguội,
cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp cái đã. Nhịn sng từ sáng
hơm qua tới giờ cịn gì. (Ngơ Tất Tố - Tắt đèn)

Tìm thành phần gọi – đáp, cho biết quan hệ giữa người 
gọi và đáp.

- Này : gọi
- Vâng: đáp

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

BT 2/Tr 32

.

Bầu ơi ( gọi – đáp)

Tìm thành phần gọi – đáp, cho biết lời gọi – đáp

hướng tới ai ?



Lời gọi chung (không hướng tới riêng ai).

Bầu ơi thương lấy bí cùng,

Tuy rằng khác giống, nhưng chung một giàn.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

BT3, 4 /Tr 33.

a. “…mọi người –

kể cả anh

, đều tưởng con bé sẽ

đứng yên đó thơi”.



“

Kể cả anh

”,

giải thích cho

“

mọi người

”

- Tìm thành phần phụ chú, chúng bổ sung điều gì ?
- Chúng liên quan đến những từ ngữ nào trước đó?

a. Chúng tơi, mọi người – kể cả anh, đều tưởng

con bé sẽ đứng n đó thơi.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

BT3, 4 /Tr 33.

b. “… Những người nắm vững chìa khóa của cánh

cửa này - các thầy cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc

biệt là những người mẹ - gánh một trách nhiệm vô

cùng quan trọng…”

(Phê-đê-ri-cô May-o,

Giáo dục - chìa khóa của

tương lai

)



“các thầy cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc biệt là

những người mẹ”:

Giải thích cho

“Những người

nắm vững chìa khóa”

.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

BT3, 4 /Tr 33.

c. “Muốn vậy thì khâu đầu tiên, có ý nghĩa quyết

định là hãy làm cho lớp trẻ -

những người chủ

thực sự của đất nước trong thế kỉ tới - nhận ra

điều đó …”

(Vũ Khoan,

Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới

)



“

những người chủ thực sự của đất nước

trong thế kỉ tới”:

giải thích cho từ

“lớp trẻ”.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

5 phút

BT5/ 33.

Viết một đoạn văn ngắn, trình bày

suy nghĩ của em về việc

Thanh niên

chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ

mới

(trong đó có câu chứa thành phần

phụ chú).

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Đoạn văn tham khảo

:

Chúng em - học sinh phổ thông -

là lớp trẻ sống

trong thế kỉ XXI, thế kỉ của sự đổi mới đất nước.

Là học sinh còn nhỏ tuổi, chúng em chuẩn bị

“hành trang”: tri thức, kĩ năng, thói quen làm

việc… để bước vào thế kỉ mới bằng sự nỗ lực học

tập để có kiến thức sau này tham gia vào cuộc

sống.Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai (như ông

cha ta thường nói) là định hướng và đồng thời

cũng nêu ra trách nhiệm cho chúng em với tương

lai.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

21
1. Học bài:

- Lí thuyết: các thành phần biệt lập.

- Bài tập: viết đoạn văn (bt 5) hồn chỉnh và
tìm các câu, đoạn văn có sử dụng thành phần
biệt lập. Nêu tác dụng.

2. Soạn bài:

- Đọc bài “Chó Sói và Cừu trong thơ ngụ 
ngôn của La Phông - ten” .

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22></div>

Cac thanh phan biet lap

a.

<b>Này</b>

, các bác có biết mấy hơm nay súng nó bắn

ở đâu mà nghe rát thế không?

b. Các ông, các bà ở đâu ta lên đấy ạ?

- Ông Hai đặt bát nước xuống chõng hỏi. Một

người đàn bà mau miệng trả lời:

-

<b>Thưa ông</b>

, chúng cháu ở Gia

Lâm lên đấy ạ.



“Này”: gọi



“Thưa ông”: đáp

<b> Thành phần gọi – đáp</b>

( tạo lập quan hệ giao tiếp)

(duy trì quan hệ giao tiếp)

<i><b>2</b></i>

<i><b>. </b></i>

<i><b>Ghi nhớ</b></i>

<i><b> :</b></i>

<i><b>2. Ghi nhớ</b></i>

<b>THẢO LUẬN</b>

<b>THẢO LUẬN</b>

3 phút

<i><b>Ví dụ c:</b></i>

<i> </i>

<i>Một ngày cuối năm năm mươi tám – năm đó ta </i>

<i>chưa võ trang – trong một trận càn lớn của quân </i>

<i>Mĩ – ngụy, anh Sáu bị hi sinh. </i>

<i> (Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng)</i>

Cụm từ: “

<i>năm đó ta chưa võ trang</i>

”

- Cơng dụng: chú thích cho “

<i>năm năm mươi </i>

<i>tám” </i>

<b>Ví dụ e:</b>

<i>Nhưng trong cơng việc, ai cũng gờm chị: </i>

<i><b>cương quyết, táo bạo</b></i>

<i><b>.</b></i>

(

<i>Những ngôi sao xa xôi- </i>

Lê Minh Khuê

<i>)</i>

-

<i>“</i>

<i>Cương quyết, táo bạo</i>

<i>”</i>

giải thích cho

cụm từ “

<i>gờm chị </i>

”

<i><b>BT 1/ Tr 32</b></i>

<i>.</i>

<i><b>BT 2/Tr 32</b></i>

<i>.</i>

Bầu ơi ( gọi – đáp)

<i>Tìm thành phần gọi – đáp, cho biết lời gọi – đáp </i>

<i>hướng tới ai ?</i>



Lời gọi chung (không hướng tới riêng ai).

<i><b>Bầu ơi thương lấy bí cùng,</b></i>

<i><b>Tuy rằng khác giống, nhưng chung một giàn. </b></i>

<i><b>BT3, 4 /Tr 33.</b></i>

a. “…mọi người –

<b>kể cả anh</b>

, đều tưởng con bé sẽ

đứng yên đó thơi”.



“

<b>Kể cả anh</b>

<b>”, </b>

giải thích cho

<b> “</b>

<b>mọi người</b>

<b>”</b>

<b>a. Chúng tơi, mọi người – kể cả anh, đều tưởng </b>