dai cuong van hoa cac dan toc thieu so Tay Nguyen

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.08 MB, 18 trang )

<b>Chào mừng cô và các bạn </b>

<b>đến với bài thuyết trình của nhóm I</b>

<b>Môn: </b>

<b>Đại cương văn hóa các dân </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>GIỚI THIỆU VÀI NÉT VỀ KHU </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>GIỚI THIỆU VÀI NÉT VỀ KHU </b>

<b>VỰC TÂY NGUYÊN</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>CHỦ ĐỀ</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Phần I:

Khái quát chung

 Hôn nhân của mỗi dân tộc là khác nhau nhưng về cơ bản, đều Hôn nhân của mỗi dân tộc là khác nhau nhưng về cơ bản, đều

trải qua các giai đoạn tìm hiểu nhau, được sự đồng ý của hai
trải qua các giai đoạn tìm hiểu nhau, được sự đồng ý của hai

bên gia đình, rồi tiến hành hôn lễ để có cuộc sống hôn nhân
bên gia đình, rồi tiến hành hôn lễ để có cuộc sống hôn nhân

sau này.
sau này.

 Nhìn chung các chàng trai và các cô gái Thượng hoàn toàn có Nhìn chung các chàng trai và các cô gái Thượng hoàn toàn có

quyền chủ động trong việc lựa chon bạn đời. Tiêu chuẩn lựa
quyền chủ động trong việc lựa chon bạn đời. Tiêu chuẩn lựa

chọn chủ yếu là sức khỏe và sự khéo léo nhanh nhẹn trong lao
chọn chủ yếu là sức khỏe và sự khéo léo nhanh nhẹn trong lao
động. Tuy vậy để tiến tới hôn nhân, họ cần được sự chấp nhận
động. Tuy vậy để tiến tới hôn nhân, họ cần được sự chấp nhận

của cha mẹ hai bên và phải thỏa mãn một số điều kiện sau:
của cha mẹ hai bên và phải thỏa mãn một số điều kiện sau:

 Phải đảm bảo nguyên tắc ngoại tộc hônPhải đảm bảo nguyên tắc ngoại tộc hôn

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Phần II:

Đặc điểm hôn nhân của một số dân

tộc ở TSTN

.



Trong hôn nhân phần quan trọng nhất là lễ cưới, lễ

cưới của mỗi dân tộc khác nhau nhưng chủ yếu là các

chàng trai và cô gái ưng nhau, sau đó nhà gái hoặc

nhà trai dạm hỏi thách cưới, và ấn định ngày tổ chức

lễ cưới.



Quà cưới thường tượng trưng cho ý nguyện cầu mong

cuộc sống hai họ luôn no đủ. Trong lễ cưới, bao giờ

cũng có những nghi lễ nhắc nhở việc thủy chung, gắn

bó, dặn dò chú rể cô dâu về đạo vợ chồng và trách

nhiệm về vợ chồng và trách nhiệm của mỗi người đối

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Lễ cưới của mỗi dân tộc có một

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Hôn nhân của người êđê

 Trong gia đình người Êđê, Trong gia đình người Êđê,

chủ nhà là phụ nữ, theo chế
chủ nhà là phụ nữ, theo chế
độ mẫu hệ, con cái mang họ
độ mẫu hệ, con cái mang họ

mẹ, con trai không được
mẹ, con trai không được

hưởng thừa kế. Đàn ông cư
hưởng thừa kế. Đàn ông cư

trú trong nhà vợ. Nếu vợ
trú trong nhà vợ. Nếu vợ

chết và bên nhà vợ không
chết và bên nhà vợ không

còn ai thay thế thì người
còn ai thay thế thì người
chồng phải về với chị em
chồng phải về với chị em
gái mình. Nếu chết, được
gái mình. Nếu chết, được

đưa về chôn cất bên người
đưa về chôn cất bên người

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Hôn nhân của người Bana

Tục hôn nhân người Ba Na cho phép Tục hôn nhân người Ba Na cho phép
tự do tìm hiểu và lựa chọn bạn đời,
tự do tìm hiểu và lựa chọn bạn đời,

việc cưới xin đều theo nếp cổ truyền.
việc cưới xin đều theo nếp cổ truyền.

Vợ chồng trẻ ở luân phiên mỗi bên
Vợ chồng trẻ ở luân phiên mỗi bên

một thời gian theo thỏa thuận giữa hai
một thời gian theo thỏa thuận giữa hai
gia đình đôi bên, sau khi sinh con đầu
gia đình đôi bên, sau khi sinh con đầu
lòng mới dựng nhà riêng. Trẻ em luôn
lòng mới dựng nhà riêng. Trẻ em luôn

được yêu chiều. Dân làng không đặt
được yêu chiều. Dân làng không đặt

trùng tên nhau. Trong trường hợp
trùng tên nhau. Trong trường hợp

những người trùng tên gặp nhau, họ
những người trùng tên gặp nhau, họ
làm lễ kết nghĩa, tùy tuổi tác mà xác
làm lễ kết nghĩa, tùy tuổi tác mà xác

lập quan hệ anh-em, cha-con, mẹ-con.
lập quan hệ anh-em, cha-con, mẹ-con.
Ở người Ba Na, các con được thừa kế
Ở người Ba Na, các con được thừa kế

gia tài ngang nhau. Trong gia đình
gia tài ngang nhau. Trong gia đình

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Hôn nhân của người Xơ-Đăng

 Tên của người Xơ Đăng Tên của người Xơ Đăng

không có họ kèm theo,
không có họ kèm theo,
nhưng có từ chỉ định giới
nhưng có từ chỉ định giới
tính: nam là A, nữ là Y (ví
tính: nam là A, nữ là Y (ví
dụ như là A Nhong, Y Hên).
dụ như là A Nhong, Y Hên).
Trai gái lớn lên, sau khi đã
Trai gái lớn lên, sau khi đã
cưa răng theo phong tục
cưa răng theo phong tục

(ngày nay ít người còn theo
(ngày nay ít người còn theo
phong tục này), được tìm

phong tục này), được tìm
hiểu, yêu nhau. Lễ cưới xin
hiểu, yêu nhau. Lễ cưới xin
đơn giản. Sau lễ cưới, đôi vợ
đơn giản. Sau lễ cưới, đôi vợ
chồng ở luân chuyển với

chồng ở luân chuyển với
từng gia đình mỡi bên ít
từng gia đình mỡi bên ít

năm, rất ít trường hợp ở hẳn
năm, rất ít trường hợp ở hẳn
một bên

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Hôn nhân của người M’nông

 <b>Người M'Nông theo chế độ mẫu hệ, con cái Người M'Nông theo chế độ mẫu hệ, con cái </b>
<b>mang họ mẹ, trong gia đình người vợ giữ </b>

<b>mang họ mẹ, trong gia đình người vợ giữ </b>

<b>vị trí chính, nhưng người chồng khơng bị </b>

<b>phân biệt đối xử, họ sống tôn trọng nhau. </b>

<b>Cha mẹ về già thường ở với con gái út.</b>

 <b>Lễ hội thả DiềuTheo nếp cũ, đến tuổi Lễ hội thả DiềuTheo nếp cũ, đến tuổi </b>
<b>trưởng thành, người M'Nông phải cà răng </b>

<b>trưởng thành, người M'Nông phải cà răng </b>

<b>mới được yêu đương lấy vợ lấy chồng. </b>

<b>Phong tục cưới xin gồm 3 bước chính là </b>

<b>dạm hỏi, lễ đính hơn, lễ cưới. Nhưng cũng </b>

<b>có nơi đơi vợ chồng trẻ ở phía nào là tùy </b>

<b>thỏa thuận giữa hai gia đình. </b>

<b>Người M'Nơng thích nhiều con, nhất là </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Hôn nhân người Ra glai

 Trong xã hội người Ra Glai Trong xã hội người Ra Glai

còn tồn tại chế độ mẫu hệ,
còn tồn tại chế đợ mẫu hệ,
còn tính theo dòng họ mẹ.
còn tính theo dòng họ mẹ.

Mẹ hay vợ là chủ nhà có
Mẹ hay vợ là chủ nhà có

quyền quyết định trong gia
quyền quyết định trong gia
đình. Cô gái nếu ưng thuận
đình. Cô gái nếu ưng thuận

chàng trai nào thì nói với bố
chàng trai nào thì nói với bố

mẹ lo lễ cưới chồng. Trong
mẹ lo lễ cưới chồng. Trong

hôn nhân ngoài quyền của
hôn nhân ngoài quyền của

người mẹ, tiếng nói của ông
người mẹ, tiếng nói của ông

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Hôn nhân người Cờ-tu

 Theo tập tục Cơ Tu, khi người họ Theo tập tục Cơ Tu, khi người họ
này đã lấy vợ họ kia, thì người họ

này đã lấy vợ họ kia, thì người họ

kia không được lấy vợ họ này, mà

phải tìm ở họ khác.



Tập tục người Cơ Tu cho phép

khi chồng chết, vợ có thể lấy anh

em chồng, khi vợ chết, chồng có

thể lấy em hay chị vợ. Việc kết

hôn thường mang tính gả bán, và

hơn thường mang tính gả bán, và

sau lễ cưới cô dâu đến ở nhà

chồng. Chế độ một vợ một chồng

phổ biến, nhưng cũng có một số

người khá giả lấy hai vợ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Cư trú sau hôn nhân

Cư trú bên vợ
( ở những tộc theo
Chế độ mẫu hệ: Ê đê,

Ra glai, Cơ-ho…)

Cư trú bên chồng
( ở những tộc theo
Chế độ phụ hệ: Co,

Cơ-tu, Mạ, Tà-ôi…)

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Tục lệ trong hôn nhân

Phổ biến là tục nối dây ( Chuê nuê)



<sub>Đối với các tộc mẫu hệ</sub>

Trường hợp người vợ chết trẻ, gia đình bên vợ có trách Trường hợp người vợ chết trẻ, gia đình bên vợ có trách
nhiệm đền bù chị gái hoặc em gái chưa lập gia đình của người
nhiệm đền bù chị gái hoặc em gái chưa lập gia đình của người

vừa quá cố.
vừa quá cố.



<sub>Đối với các tộc phụ hệ</sub>

Trường hợp người chồng chết trẻ, gia đình bên chồng có Trường hợp người chồng chết trẻ, gia đình bên chồng có
trách nhiệm đền bù người anh trai hoặc em trai chưa lập gia
trách nhiệm đền bù người anh trai hoặc em trai chưa lập gia

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Kết luận chung

 Trong những năm đổi mới, đời sống kinh tế – xã hội ở vùng Trong những năm đổi mới, đời sống kinh tế – xã hội ở vùng

đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên đã có những

chuyển biến tích cực. Nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần

đang dần dần tác động và thay thế nền kinh tế nương rẫy tự

nhiên. Việc giao lưu văn hóa có ảnh hưởng nhất định đến lối

sống, phong tục tập quán, tạo nên những biến đổi trong đời

sống. Điều đó đã và đang tác động mạnh mẽ đến phong

sống. Điều đó đã và đang tác động mạnh mẽ đến phong tục, tục,
các luật tục trong hôn nhân làm cho một số điều luật dần dần

các luật tục trong hôn nhân làm cho một số điều luật dần dần

thay đổi. Vấn đề đặt ra hiện nay là cần phải điều chỉnh luật tục

cho phù hợp với pháp luật Nhà nước hiện hành. Việc điều

chỉnh luật tục dựa trên cơ sở phong tục và truyền thống văn

hóa của mỗi cộng đồng tộc người, đảm bảo sự

hóa của mỗi cộng đồng tộc người, đảm bảo sự bình đẳng về bình đẳng về
mọi mặt cho phụ nữ và trẻ em và phù hợp với tình hình hiện

mọi mặt cho phụ nữ và trẻ em và phù hợp với tình hình hiện

nay.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17></div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>