Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (122.23 KB, 7 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Sở giáo dục-đào tạo nghệ an. Trêng thpt cöa lß.. Báo cáo chuyên đề: “ đổi mới phơng pháp dạy học ”. Tổ: Sử - địa- gdcd. N¨m häc: 2009-2010. PHẦN I. LỜI NOI §¢U. Đất nớc ta đang bớc vào giai đoạn công nghiệp hoá ,hiện đại hoá với mục tiêu đến năm 2020 Việt Nam tù một nớc nông nghiệp về cơ bản trở thành nớc công nghiệp, hội nhập với cộng đòng quốc tế. Nhân tố thắng lợi của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế là nguồn lực con ngời Việt Nam đợc phát triển về số lợng và chất lợng trên cơ sở mặt bằng dân trí đợc nâng cao . Việc này cần đợc bắt đầu từ việc xác định mục tiêu đào tạo nh là xác định những gì cần đạt đợc ( đối với ngời đào tạo) sau một quá trình đào tạo. Nói chung đó là một hệ thống phẩm chất và năng lực đợc hình thành trên một nền tảng kiến thức, kiến thức đủ và chắc chắn. Sự phát triển nhanh, mạnh với tốc độ mang tính bùng nổ của khoa học c«ng nghÖ thÓ hiÖn qua c¸c lÝ thuyÕt, c¸c thµnh tù míi vµ kh¶ n¨ng øng dông rộng rãI, nhanh vào thực tế buộc chơng trình, sách giáo khoa phảI luôn đợc xem xÐt, ®iÒu chØnh. Häc vÊn mµ nhµ trêng phæ th«ng trang bÞ kh«ng thÓ thâu tóm đợc mọi tri thức mong muốn vì vậy phải coi trọng việc dạy phơng pháp, dạy cách đI tới kiến thức của loài ngời, trên cơ sở đó mà tiếp tục học.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> tập suet đời, xã hội đỏi hỏi ngời có học vấn hiện đại không chỉ có khả năng lấy ra từ trí nhớ các tri thứcdới dạng có sẵn đã lĩnh hội đợc ở nhà trờng không mà còn phải có năng lực chiếm lĩnh sử dụng các tri thức một cách độc lập, khả năng đánh giá các sự kiện ,các t tởng, các hiện tợng một cách thông minh, sáng suốt khi gặp trong cuộc sống, trong lao động và trong quan hệ với mọi ngời. Nội dung học vấn đợc hình thành và phát triển trong nhà trờng phảI góp phần quan trọng để phát triển hứng thú và năng lực nhận thức của häc sinh cung cÊp cho häc sinh nh÷ng kÜ n¨ng cÇn thiÕt cho viÖc tù häc vµ tù gi¸o dôc sau nµy. §Ó thùc hiÖn c¸c yªu cÇu trªn cña thùc tiÔn ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi bªn cạnh việc đổi mới mục tiêu, nội dung chơng trình… thì việc đổi mới phơng ph¸p d¹y häc lµ hÕt søc quan träng. PHÂN II: Mục đích của đổi mới phơng pháp dạy học. 1. Mục đích. Việc thực hiện đổi mới chơng trình giáo dục phổ thông đòi hỏi phải đổi mới đồng bộ từ mục tiêu, nội dung, phơng pháp phơng tiện dạy học đến cách thức đánh giá kết quả dạy học, trong đó khâu đột phá là đổi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc. Mục đích của đổi mới phơng pháp dạy học ở trờng phổ thông là thay đổi lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo “phơng pháp dạy häc tÝch cùc ” nh»m gióp häc sinh ph¸t huy tÝnh tÝch cùc , tù gi¸c, chñ động, sáng tạo, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp t¸c, kÜ n¨ng vËn dông kiÕn thøc vµo nh÷ng t×nh huèng kh¸c nhau trong häc tËp vµ trong thùc tiÔn, t¹o niÒm tin niÒm vui, niÒm høng thó trong häc tËp . Lµm cho “ häc” lµ qu¸ tr×nh kiÕn t¹o, häc sinh t×m tßi, kh¸m ph¸, ph¸t hiÖn, luyÖn tËp khai th¸c vµ xö lÝ th«ng tin … tù h×nh thµnh hiểu biết, năng lực và phẩm chất. Tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh, d¹y häc sinh c¸ch t×m ra ch©n lÝ. Chó träng h×nh thµnh c¸c n¨ng lực ( tự học, sáng tạo , hợp tác…)dạy ph ơng pháp và kĩ thuật lao động khoa học, dạy cách học . Học để đáp ứng những nhu cầu của cuộc sống hiện đại và tơng lai những điều đã học cần thiết, bổ ích cho bản thân và cho sù ph¸t triÓn cña x· héi . Phơng pháp dạy học tích cực đợc dùng với nghĩa là hoạt động chủ động trái với không hoạt động , thụ động. Phơng pháp dạy học tích cực hơng tới tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh nghĩa là hớng vào phát huy tính tích cực chủ động của ngời học chứ không chỉ hớng vào việc phát huy tính tích cực của ngời dạy. Muốn đổi mới cách học, phải đổi mới cách dạy . Cách dạy quyết định cách học, tuy nhiên thói quên thụ động của học sinh cũng ảnh hởng đến cách day của thầy. Mặt khác cũng có trờng hợp học sinh mong muốn đợc học theo phơng pháp dạy học tích cực nhng giáo viên cha đáp ứng đợc. Do vậy giáo viên cần phải đợc bồi dỡng, phải kiên trì cách dạy theo phơng pháp dạy học tích cực , tổ chức các hoạt động nhận thức từ đơn giản đến phức tạp, từ thấp đến cao hình thành thói quen cho học sinh. Trong đổi mới phơng pháp phảI có sự hợp tác của thầy và trò sự.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> phối hợp hoạt động dạy với hoạt động học thì mói có kết quả. Phơng ph¸p d¹y häc tÝch cùc hµm chøa c¶ ph¬ng phap sd¹y vµ ph¬ng ph¸p häc. 2 .Yêu cầu đổi mới phơng pháp dạy học. a. Yªu cÇu chung. - Dạy học tiến hành thông qua việc tổ chức các hoạt động học tập cña häc sinh. - D¹y häc kÕt hîp gi÷a häc tËp c¸ thÓ víi häc tËp hîp t¸c, gi÷a h×nh thøc häc c¸ nh©n víi h×nh thøc häc theo nhãm, theo líp. - D¹y häc thÓ hiÖn mèi quan hÖ tÝch cùc gi÷a gi¸o viªn vµ häc sinh, häc sinh vµ häc sinh. - Dạy học chú trọng đến việc rèn luyện các kĩ năng, năng lực tăng cêng thùc hµnh vµ g¾n néi dung bµi häc víi thùc tiÔn cuéc sèng. - Dạy học chú trọng đến việc rèn luyện phơng pháp t duy, năng lực tù häc tù nghiªn cøu, t¹o niÒm vui, niÒm høng thó, nhu cÇu hµnh động và thái độ tự tin trong học tập cho học sinh. - Dạy học chú trọng đến việc sử dụng có hiệu quả phơng tiện, thiết bị dạy học đợc trang bị hoặc do các giáo viên tự làm, đặc biệt lu ý đến những ứng dụng của công nghệ thông tin. - Dạy học chú trọng đến việc đa dạng nội dung, các hình thức, cách thức đánh giá và tăng cờng hiệu quả việc đánh giá. b. Yêu cầu đối với học sinh. - Tích cực suy nghĩ , chủi động tham gia các hoạt động tập thể để tự kh¸m ph¸ vµ lÜnh héi kiÕn thøc, rÌn luyÖn kÜ n¨ng, x©y dung th¸i độ và thực hành đúng đắn. - Tích cực sử dụng thiết bị, đồ dùng học tập, thực hành thí nghiệm, thực hành vận dụng kiến thức đã học để phân tích, đánh giá giải quyết các tình huống và các vấn đề đặt ra từ thực tiễn, xây dung và thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch häc tËp phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn. - M¹nh d¹n tr×nh bµy vµ b¶o vÖ ý kiÕn, quan ®iÓm c¸ nh©n, tÝch cùc tham luận, tranh luận, đặt câu hỏi cho bản thân, cho thầy,cho bạn. - Biết tự đánh giá và đánh giá các ý kiến, quan điểm, các sản phẩm häc tËp cña b¶n th©n vµ b¹n bÌ. c. Yêu cầu đối với giáo viên. - Thiết kế, tổ chức hớng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động học tËp víi h×nh thøc ®a d¹ng, phong phó cã søc hÊp dÉn phï hîp v íi đặc trng bài học, với đặc điểm trình độ học sinh, với điều kiện cụ thÓ cña líp, trêng, dÞa ph¬ng. - Động viên khuyến khích tạo cơ hội và điều kiện cho học sinh đợc tham gia một cách tích cực, chủ động, sáng tạo vào quá trình khám ph¸ vµ lÜnh héi kiÕn thøc, chó ý khai th¸c vèn kiÕn thøc, kinh nghiệm, kỹ năng đã có của học sinh, tạo niềm vui, hứng thú, nhu cầu hành động và thái độ tự tinổtong học tập cho học sinh, giúp c¸c em ph¸t triÓn tãi ®a n¨ng lùc, tiÒm n¨ng cña b¶n th©n. - ThiÕt kÕ vÌ híng dÉn häc sinh thùc hiÖn c¸c d¹ng c©u hái, bµi tËp ph¸t triÓn t duy vµ rÌn luyÖn kÜ n¨ng , híng dÉn sö dông c¸c thiÕt bị, đồ dùng học tập, tổ chức có hiệu quả các giờ thực hành, hớng dẫn học sinh có thói quen vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết các vấn đề thực tiễn..
<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Sö dông c¸c ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc tæ chøc d¹y ,häc mét c¸ch hợp lí, hiệu quả,linh hoạt phù hợp với đặc trng cấp học, môn học, nội dung, tính chất của bài học, đặc điểm và trình độ của học sinh, thời lợng dạy học và các điều kiện dạy học cụ thể của trờng, địa ph¬ng. PHÂN III. Nội dung đổi mới phơng pháp dạy học. 1. Ap dông c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc tÝch cùc trong qu¸ tr×nh d¹y häc. Thùc hiÖn d¹y vµ häc tÝch cùc kh«ng cã nghÜa lµ g¹t bá c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc truyÒn thèng. Trong hÖ thèng c¸c ph¬ng pháp dạy học quen thuộc đợc đào tạo trong các trờng s phạm níc ta tõ mÊy thËp kØ gÇn ®©y còng cã nhiÒu ph¬ng ph¸p tÝch cùc. §æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc cÇn kÕ thõa ph¸t triÓn nh÷ng mÆt tÝch cùc c¶u hÖ thèng ph¬ng ph¸p d¹y häc quen thuộc đồng thời cần học hỏi, vận dụng một số phơng pháp dạy học mới phù hợp với hoàn cảnh điều kiện dạy và học ở nớc ta để giáo dục từng bớc tiến lên vững chắc. Theo hớng nói trên nên quan tâm đến một số phơng pháp d¹y häc tÝch cùc díi ®©y. a. Dạy học vấn đáp: Là phơng pháp trong đó giáo viên đặt ra những câu hỏi để häc sinh tr¶ lêi hoÆc cã thÓ tranh luËn víi nhau vµ víi c¶ giáo viên qua đó học sinh lĩnh hội đợc nội dung bài học. Có ba mức độ : Vấn đáp tái hiện ,vấn đáp giải thích- minh hoạ và vấn đáp tìm tòi. b. Dạy và học phát hiện giải quyết vấn đề Là phơng pháp tập dợt cho học sinh biết phát hiện đặt ra và giải quyết những vấn đề gặp phảI trong học tập, trong cuộc sống cá nhân và cộng đồng . Sử dụng phơng pháp này giúp học sinh vừa nắm đợc phơng pháp chiếm lĩnh tri thức từ đó phát triển t duy tích cực, sáng tạo, đợc chuẩn bị một năng lực thích hợp thích ứng với đời sống xã hội, phát hiện kịp thời và giải quyết hợp lí các vấn đề nảy sinh. c. D¹y häc hîp t¸c trong nhá. Ph¬ng ph¸p d¹y häc hîp t¸c gióp c¸c thµnh viªn nhãm chia sÎ c¸c b¨n kho¨n, kinh nghiÖm cña b¶n th©n, cïng nhau x©y dung nhËn thøc míi b»ng c¸ch nãi ra nh÷ng ®iÒu ®ang nghÜ, mçi ngêi cã thÓ tr×nh độ hiểu biết của mình về chủ đề nêu ra, they mình cần hoc hỏi thêm những g×. Bµi häc trë thµnh qu¸ tr×nh häc lÉn nhau chø kh«ng chØ lµ sù tiÕp nhËn thô động từ giáo viên. 3 §æi míi viÖc sö dông thiÕt bÞ d¹y häc .Sö dông ph¬ng tiÖn d¹y häc , thiÕt bÞ d¹y häc kh«ng chØ lµ ph¬ng tiÖn cña viÖc d¹y mµ cßn lµ ph¬ng tiÖn cña viÖc häc . Ph¬ng tiÖn d¹y häc, thiÕt bÞ d¹y häc kh«ng chØ lµ minh ho¹, cßn lµ nguån tri thøc mét c¸ch chøng minh quy n¹p . Chó träng sö dông ph¬ng tiÖn d¹y häc míi, ph¸t triÓn n¨ng lùc sö dông ph¬ng tiÖn d¹y häc míi, ®a ph¬ng tiÖn cho häc sinh vµ thùc hµnh thÝ nghiÖm. C¸c ph¬ng.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> tiện dạy học gồm : tranh ảnh, bảng số liệu, biểu đồ, phim video, phiếu học tập,sơ đồ, mô hình, số liệu thống kê… 4. ¦ng dông réng r·i c«ng nghÖ th«ng tin vµo qu¸ tr×nh d¹y häc. Sö dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo d¹y häc gãp phÇn më réng nguån tri thøc cho häc sinh, gióp cho viÖc lÜnh héi tri thøc cña c¸c em nhanh chãng h¬n víi mét lîng tri thøc ®a diÖn vµ to lín, mÆt kh¸c chóng gãp phÇn vµo việc đổi mới phơng pháp dạy học của học sinh . Một số công thông tin thờng øng dông vµo trong d¹y häc lµ phim video gi¸o khoa, m¸y chiÕu overhead,c¸c CD- ROM, m¸y tÝnh,internet,c¸c phÇn mÒm… 5. Đổi mới trong việc kiểm tra, đánh giá kết quả day học. Đánh giá là một khâu quan trọng không thể thiếu đợc trong quá trình giáo dôc. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp lµqu¸ tr×nh thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin vÒ trình độ,khả năng thực hiện mục tiêu học tập của học sinh. Đổi mới phơng phapó học tật là điều kiện quan trọng nhất của đổi mới đánh giá và ngợc lại. Yêu cầu của đánh giá xếp loại học sinh phảI căn cứ và bám sát vào mục tiêu chơng trình học. Hình thức ra đề kiểm tra phải thực sự đổi mới có kết hîp tr¾c nghiÖm tù luËn vµ tr¾c nghiÖm kh¸ch quan, cã yªu cÇu cao h¬n vÒ khả năng vận dụng và kĩ năng thực hành, đặc biệt quan tâm đến khả năng độc lập t duy sáng tạo, khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn. Thực hiện tốt đổi mới hình thức tổ chức và nội dung kiểm tra thi tác động tích cực cho việc đổi mới phơng pháp dạy học của giáo viên và cách học cña häc sinh. 6. §æi míi c«ng t¸c båi dìng gi¸o viªn. N hằm nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên, tăng cờng kiến thức, hiểu và nứm vững đợc những điểm mới trong chơng trình SGK, nắm đợc nội dung tài liÖu båi dìng thêng xuyªn chu k× III. T¨ng cêng n¨ng lùc s ph¹m, n¾m v÷ng yêu cầu đổi mới phơng pháp dạy học bớc đầu vận đợc trong quá trình dạy học , tích cực đổi mới phơng pháp dỵ học để thực hiện tốt các yêu cầu đổi míi gi¸o dôc. Phần IV: các biện pháp cụ thể trong đổi mới phơng pháp dạy häc.. I. Đăng kí tiết day theo phơng pháp đổi mới. + Mỗi GV đăng kí dạy thao giảng theo phơng pháp đổi mới 4tiết/ năm . Trong đó có 2 tiêt sử dụng giáo án điện tử. + Tham gia hội giảng toàn trờng vào các đợt: 20/11,8/3……. 1. Thảo luận nhóm để tìm ra phơng pháp dạy học phù hợp cho từng tiết dạy: + Nhãm §Þa lÝ: Bµi 6 ( tiªt1) Hoa k×. + Nhóm Lịch sử :Bài :Tây Âu thời kì hậu trung đại. 2. TriÓn khai so¹n bµi b»ng gi¸o ¸n ®iÖn tö. II. KiÓm tra thêng xuyªn viÖc sö dông thiÕt bÞ d¹y häc cña gi¸o viªn. 1. KiÓm tra theo tõng tuÇn vµ tæng kÕt theo tõng th¸ng viÖc sö dông thiết bị dạy học : bản đồ, bảng phụ của từng giáo viên. 2. Nh¾c nhë ,phª b×nh nh÷ng gi¸o viªn cßn Ýt sö dông thiÕt bÞ d¹y häc trªn líp, tr¸nh t×nh tr¹ng “d¹y chay”..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> 3. Khuyến khích việc tự làm thiết bị dạy học, đề ra cuộc thi làm thiết bÞ d¹y häc trong tæ, trong tõng häc sinh. 4. Thêng xuyªn th¶o luËn nhãm vÒ viÖc sö dông c¸c ph¬ng tiÖn d¹y học hợp lí, đúng chỗ, tránh làm phân tán sự chú ý của học sinh. PhÇn V.. Kết quả đạt đợc.. 1. NhËn thøc cña gi¸o viªn: - 100% GV trong tổ đã nhận thức đợc sự cần thiết phải đổi mứi phơng pháp dạy học theo hớng tích cực để phát huy năng lực tự học tự tìm tòi sáng tạo, chủ động lĩnh hội kiến thức của học sinh. - 100% GV khi lên lớp đã sử dụng đúng có hiệu quả các thiết bị d¹y häc, kh«ng cßn t×nh tr¹ng “ d¹y chay” trªn líp vµ t×nh tr¹ng đọc chép. 2. 100% GV đăng kí các tiét thao giảng theo phơng pháp đổi mới vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ trong tõng tiÕt häc cô thÓ. + Cả tổ có 28 tiết dạy thao giảng theo phơng pháp mới,trong đó: Nhãm Sö cã 12 tiÕt. Nhãm §Þa lÝ cã 10 tiÕt. Nhãm GDCD cã 8 tiÕt. + Tham gia 2 tiªt héi gi¶ng toµn tr¬ng vµo ngµy 20-11 . §ã lµ: *Giê §Þa lÝ do c« HuyÒn d¹y ë líp 11A1. Bµi 6( tiÕt 1) Hoa kú. - Ưu điểm :. Sử dụng thiết bị dạy học đa dạng: bản đồ, máy chiếu powerpoint. . Hoạt động dạy và học đa dạng: thảo luận nhóm, c¨p,c¸ nh©n. . Hệ thống câu hỏi gợi mở,rõ ràng đảm bảo đủ kiến thøc chuÈn. . Häc sinh høng thó lÜnh héi kiÕn thøc, tù tin tr×nh bµy phÇn th¶o luËn cña m×nh. - Tån t¹i: VÉn cßn mét sè Ýt häc sinh lam viÖc cha cã hiÖu qu¶. *Giê LÞch sö do c« Mai Hoa d¹y ë líp 10A9. Bài: Tây Âu thời kì hậu trung đại. - ¦u ®iÓm:. GV tù tin gi¶ng d¹y, kÕt hîp gi÷a viÕt b¶ng vµ trinhg chiÕu. . Sö dông ®a d¹ng thiÕt bÞ d¹y häc: m¸y chiÕu powerpoint và bản đồ treo tờng. . Sử dụng nhiều hoạt động dạy học hợp tác: nhóm,cặp… . HÖ thèng c©u hái m¹ch l¹c kÝch thÝch tèt t duy cña häc sinh. . Häc sinh tù tin lÜnh héi kiÕn thøc, hiÓu bµi nhanh. . Đảm bảo đủ chuẩn kiến thức. - Tån t¹i: CÇn cã phÇn tiÓu kÕt gi÷a c¸c môc cña bµi. 3. Trong các giờ học đã phát huy đợc tính tích cực chủ động tiếp thu kiến thức của học sinh. Phần lớn học sinh đã quen với phơng pháp tự học, tự nghiên cứu,tham khảo tài liệu để lĩnh hội kiến thøc. 4. Kết quả thao giảng của GV: 100% giờ thao giảng đạt từ loại khá trë lªn. PhÇn VI. Nh÷ng kiÕn nghÞ..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Nhà tròng cần cung cấp đủ thiết bị dạy học cần thiết ( trang ảnh, bản đồ…) cho GV vì hiện nay số lợng bản đồ còn quá ít so với số lîng GV trùc tiÕp gi¶ng d¹y. - CÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn tîi cho GV tham gia gi¶ng d¹y vµ sö dông gi¸o ¸n ®iÖn tö ( phßng häc m¸y chiÕu…) vµ khai th¸c c¸c th«ng tin tõ nhiÒu nguån tµi liÖu kh¸c nhau. - CÇn tæ chøc c¸c cuéc thi lµm thiÕt bÞ d¹y häc gi÷a c¸c tæ, cã khen thởng động viên kịp thời đẻ khuyến khích GV tử làm đồ dïng d¹y häc..
<span class='text_page_counter'>(8)</span>