GA GDCD 12 TRON BO duong khang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (870.76 KB, 147 trang )

(1)Tuaàn 1 Tieát PPCT 1 Ngày soạn: 22/7/2010 Baøi 1 (3 tieát ). PHÁP LUẬT VAØ ĐỜI SỐNG ( Tieát 1 ) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, học sinh cần đạt: 1/ Về kiến thức: Hiểu được khái niệm pháp luật, các đặc trưng của pháp luật và bản chất giai cấp của phaùp luaät. 2/ Veà kyõ naêng: Biết đánh giá hành vi xử sự của bản thân và những người xung quanh theo các chuẩn mực của pháp luật. 3/ Về thái độ: Có ý thức tôn trọng pháp luật; tự giác sống, học tập và làm theo pháp luật. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV GDCD 12, taøi lieäu tham khaûo; - Giấy khổ lớn, sơ đồ… III/ Tieán trình daïy hoïc: 1/ Kiểm tra bài cũ:( 1’ ) – GV giới thiệu sơ lược chương trình lớp 12 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) GV: Để quản lí xã hội, nhà nước đưa ra hình thức quản lí xã hội khác nhau: Nhà nước quản lí xã hội bằng kinh tế, đạo đức, pháp luật… GV: Lấy ví dụ về các hình thức quản lí xã hội và đưa ra biện pháp xử lí. GV: Từ các ví dụ trên chúng ta thấy rằng: Việc Nhà nước quản lí xã hội bằng kinh tế, đạo đức thì xã hội không trật tự, không ổn định – chỉ có những quy định của pháp luật mới bảo vệ được quyền và lợi ích của công dân, xã hội thật sự ổn định và trật tự. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu tiết 1 bài 1 – Pháp luật và đời sống.. 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 7’ ) – Thuyết trình - đàm thoại *Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm pháp luật *Cách tiến hành: GV đưa ra tình huống có vấn đề để chứng minh sự cần thiết phải có pháp luật và đặt ra một số câu hỏi cho học sinh trả lời. GV nêu tình huống: Khi tan trường, nhiều học sinh thương. Noäi dung baøi hoïc 1/ Khaùi nieäm phaùp luaät a/ Phaùp luaät laø gì?.

(2) vô tư chạy xe đạp dàn hàng ngang giữa đường. Nếu ai cũng tự do đi lại trên đường như vậy thì sẽ xảy ra điều gì? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän GV trình bày: Trong gia đình cũng cần phải có những quy tắc xử sự giữa các thành viên với nhau. Trong quan hệ mua bán có quy tắc xử sự cơ bản là “ thuận mua, vừa bán”, để đảm bảo cho cả người mua, người bán không bị thiệt thòi về giá cả, về chất lượng hàng, trên cơ sở tự do lựa chọn và thoả thuận. Nhà nước – với tư cách là tổ chức quyền lực của nhân dân – ghi nhận những quy tắc xử sự này và đã được chuẩn mực hóa thành pháp luật, phù hợp với lợi ích của nhân dân , của xã hội và nhà nước. GV lấy ví dụ: - Công dân có quyền tự do sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật. - Chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông. - Điều kiện kết hôn nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên. GV giải thích GV hoûi: Vaäy, phaùp luaät laø gì? HS trả lời GV keát luaän:. GV hỏi: Nhà nước ban hành pháp luật nhằm mục đích gì? HS trả lời GV kết luận: Để quản lý đất nước, xã hội ổn định và phát triển, bảo đảm quyền tự do dân chủ và lợi ích hợp pháp của coâng daân. Hoạt động 2: ( 20’ ) – Đàm thoại – xử lí tình huống *Mục tiêu: HS hiểu được các đặc trưng cơ bản của pháp luật *Cách thực hiện: GV đưa ra các câu hỏi đàm thoại GV hỏi: Pháp luật có những đặc trưng cơ bản nào? HS trả lời GV keát luaän: coù 3 ñaëc tröng cô baûn Phaùp luaät coù tính quy phaïm phoå bieán. Pháp luật mang tính quyền lực, bắt buộc chung. Pháp luật có tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức. Chúng ta lần lược tìm hiểu các đặc trưng trên. Phaùp luaät laø heä thoáng caùc quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng quyền lực của nhà nước.. b/ Caùc ñaëc tröng cuûa phaùp luaät.

(3) GV: cho HS đọc ví dụ trong SGK trang 5 GV giaûi thích ví duï GV hỏi: Dựa vào những ví dụ trên, em hãy cho biết vì sao phaùp luaät coù tính quy phaïm phoå bieán? HS trả lời GV kết luận: Vì pháp luật là những quy tắc xử sự chung, được áp dụng nhiều lần, đối với nhiều người, ở nhiều nơi. Mỗi quy tắc xử sự thường được thể hiện thành một quy phạm phaùp luaät. Tính quy phaïm phoå bieán naøy laøm neân giaù trò coâng baèng, bình ñaúng cuûa phaùp luaät vì baát kì ai trong ñieàu kieän, hoàn cảnh nhất định cũng phải xử sự theo khuôn mẫu được phaùp luaät quy ñònh. GV hỏi: Theo em, nội quy nhà trường, Điều lệ Đoàn thanh nieân Coäng saûn Hoà Chí Minh coù phaûi laø vaên baûn quy phaïm phaùp luaät khoâng? Vì sao? HS trả lời GV kết luận: không, bời vì nó không có tính quy phạm phổ biến. Đây chính là ranh giới để phân biệt pháp luật với các loại quy phạm xã hội khác. GV đưa ra tình huống: Ông A điều khiển xe mô tô đánh võng, lạng lách trên đường. Tại ngã tư, do đang phóng nhanh, ông A không dừng xe theo đèn báo nên đã va quệt nhẹ vào người đi xe đạp, làm hỏng xe nhưng không gây thương tích cho người. Hoûi: 1/ OÂng A coù vi phaïm phaùp luaät khoâng? 2/ Ông A có bị xử lý theo quy định của pháp luật không? HS giaûi quyeát tình huoáng GV nhận xét – kết luận: Pháp luật mang tính quyền lực, bắt buộc chung, vì pháp luật do nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng sức mạnh, quyền lực của nhà nước.  Tất cả mọi cá nhân và tổ chức nếu vi phạm pháp luật đều bị xử lí theo quy định của pháp luật. Đây chính là đặc điểm để phân biệt sự khác nhau giữa pháp luật với quy phạm đạo đức, bởi vì việc tuân thủ theo quy phạm đạo đức chủ yếu dựa vào tính tự giác của mọi người, ai vi phạm thì bị dư luận xã hội phê phán, còn ai vi phạm pháp luật thì sẽ bị xử lí theo quy định của pháp luật. Việc xử lí này thể hiện quyền lực nhà nước và mang tính cưỡng chế ( bắt buộc ). GV trình bày: Ngoài hai đặc trưng trên, pháp luật còn có. * Phaùp luaät coù tính quy phaïm phoå bieán. * Pháp luật mang tính quyền lực, baét buoäc chung.

(4) tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức. GV hoûi: Taïi sao phaùp luaät caàn phaûi coù tính xaùc ñònh chaët cheõ về mặt hình thức? HS trả lời GV kết luận: Bởi vì hình thức thể hiện của pháp luật là các văn bản có chứa quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Các văn bản này được gọi là văn bản * Pháp luật có tính xác định chặt quy phạm pháp luật. Văn bản này đòi hỏi diễn đạt phải chẽ về mặt hình thức chính xác, một nghĩa để người dân bình thường đọc cũng hiểu được đúng và thực hiện chính xác các quy định của phaùp luaät. GV sử dụng bảng phân tích các đặc trưng của pháp luật Đặc trưng HS kẻ bảng vào bài học Nội dung - Quy tắc xử sự chung, khuôn mẫu Tính quy phạm chung. phổ biến - Áp dụng nhiều lần, nhiều nơi, tất cả mọi người. - Mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. - Mọi quy tắc đều thể hiện một quy phạm pháp luật - Quy đđịnh bắt buộc đối với tất cả Tính quyền lực bắt mọi cá nhân tổ chức. buộc chung - Áp dụng mọi biện pháp kể cả cưỡng chế. - Hình thức thể hiện của pháp luật Tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức là văn bản quy phạm pháp luật. - Văn bản diễn đạt chính xác, dễ hiểu. - Văn bản đều được quy định chặt chẽ trong Hiến pháp, luật. GV yêu cầu HS đọc ví dụ SGK trang 6 HS đọc ví dụ GV giaûng giaûi: Noäi dung cuûa taát caû caùc vaên baûn quy phaïm pháp luật đều phải phù hợp, không được trái với Hiến pháp vì Hiến pháp là luật cơ bản của nhà nước, có hiệu lực pháp lí cao nhaát. Hoạt động 3: ( 11’ ) – Đàm thoại 2/ Baûn chaát cuûa phaùp luaät Mục tiêu: HS hiểu được bản chất giai cấp của pháp luật a/ Baûn chaát giai caáp cuûa phaùp Cách tiến hành: GV đặt các câu hỏi để yêu cầu HS tự phát luaät hiện vấn đề dựa trên việc tham khảo SGK. Dựa vào các đặc trưng của pháp luật cho thấy pháp luật.

(5) vừa mang bản chất giai cấp, vừa mang bản chất xã hội. Chuùng ta seõ tìm hieåu baûn chaát giai caáp cuûa phaùp luaät. GV hỏi: Em đã học về nhà nước và bản chất của nhà nước. Em hãy cho biết nhà nước ta mang bản chất của giai cấp naøo? HS trả lời GV nhaän xeùt GV hoûi: Theo em phaùp luaät do ai ban haønh? HS trả lời GV nhaän xeùt GV hỏi: Pháp luật do Nhà nước ta ban hành thể hiện ý chí, nguyeän voïng cuûa giai caáp naøo? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän: Phaùp luaät mang baûn chaát giai caáp sâu sắc vì pháp luật do nhà nước – đại diện cho giai cấp cầm quyền ban hành và bảo đảm thực hiện. Baûn chaát giai caáp laø bieåu hieän chung cuûa baát kì kieåu phaùp luaät naøo. Tuy nhieân, moãi kieåu phaùp luaät laïi coù bieåu hieän rieâng cuûa noù. GV keát luaän Phaùp luaät mang baûn chaát giai caáp sâu sắc vì pháp luật do nhà nước – đại diện cho giai cấp cầm quyền ban hành và bảo đảm thực hiện.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV hoûi: 1/ Phaùp luaät laø gì? Taïi sao caàn phaûi coù phaùp luaät? 2/ Em hãy tìm một số quy tắc xử sự chung mà các em vẫn thương phải tuân theo trong cuộc sống hằng ngày ở trường, ở lớp và phân tích ý nghĩa của những quy tắc đó. HS trả lời GV keát luaän 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài, làm bài tập trong SGK và xem trước phần b của mục 2, phần a, b của muïc 3 – b aøi 1. Tuaàn 2 Tieát PPCT 2 Ngày soạn: 28/7/2010 Baøi 1 ( 3 tieát ).

(6) PHÁP LUẬT VAØ ĐỜI SỐNG ( Tieát 2 ). I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt: 1/ Về kiến thức: Hiểu được bản chất xã hội của pháp luật, mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế và chính trị và đạo đức. 2/ Veà kó naêng: Biết đánh giá hành vi xử sự của bản thân và của những người xung quanh theo các chuẩn mực của pháp luật. 3/ Về thái độ: Có ý thức tôn trọng pháp luật; tự giác sống, học tập theo quy định của pháp luật. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV 12, taøi lieäu tham khaûo - Giấy khổ lớn, bút dạ III/ Tieán trình daïy hoïc: 1/ Kieåm tra baøi cuõ:( 3’ ) Câu hỏi: Pháp luật có những đặc trưng cơ bản nào? Vì sao pháp luật có tính quy phạm phổ bieán? Cho ví duï. 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước các em đã hiểu được khái niệm, các đặc trưng của pháp luật và bản chất giai cấp của pháp luật. Tiết này chúng ta tiếp tục tìm hiểu về bản chất xã hội của pháp luật, từ đó chúng ta sẽ thấy được mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế, chính trị và đạo đức. 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS. Noäi dung baøi hoïc.

(7) Hoạt động 1: ( 8’ ) – Thuyết trình – đàm thoại b/ Baûn chaát xaõ hoäi cuûa phaùp luaät Mục tiêu: HS hiểu được bản chất xã hội của pháp luật Cách tiến hành: GV đặt câu hỏi cho học sinh dựa vào SGK trả lời, sau đó GV diễn giảng. GV hoûi:Theo em, vì sao phaùp luaät mang baûn chaát xaõ hoäi? HS trả lời GV keát luaän Phaùp luaät mang baûn chaát xaõ hoäi vì: phaùp luaät baét nguoàn từ xã hội, do các thành viên của xã hội thực hiện, vì sự phát trieån cuûa xaõ hoäi. GV dieãn giaûng, giaûi thích ví duï trong SGK GV hỏi:Em hãy đưa ra một vài ví dụ để chứng minh pháp luật mang baûn chaát xaõ hoäi? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän Phaùp luaät mang baûn chaát xaõ hoäi vì: - Caùc quy phaïm phaùp luaät baét nguồn từ thực tiễn đời sống xã hoäi. - Các quy phạm pháp luật được thực hiện trong thực tiễn đời sống xã hội, vì sự phát triển của xã GV: Bản chất giai cấp và bản chất xã hội của pháp luật được hội. thể hiện sâu sắc trong mối quan hệ chặt chẽ giữa pháp luật 3/ Mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế, chính trị, đạo đức. với kinh tế, chính trị, đạo đức Hoạt động 2: ( 9’ ) – Đàm thoại Mục tiêu: HS hiểu được mối quan hệ giữa pháp luật với kinh a/ Quan hệ giữa pháp luật với teá kinh teá Cách tiến hành: GV đặt ra các câu hỏi HS trả lời – GV giaûng giaûi GV trình bày: Pháp luật được hình thành trên cơ sở các quan heä kinh teá, phaùp luaät do caùc quan heä kinh teá quy ñònh. Tuy nhiên, trong mối quan hệ với kinh tế, pháp luật có tính độc lập tương đối: Mặt thứ nhất: Pháp luật phụ thuộc vào kinh tế. Mặt thứ hai: Pháp luật tác động trở lại đối với kinh tế. GV hỏi: Sự phụ thuộc của pháp luật vào kinh tế được thể hiện nhö theá naøo? Ví duï minh hoïa. HS trả lời GV nhaän xeùt – giaûng giaûi: Chính caùc quan heä kinh teá quyeát định nội dung của pháp luật. Sự thay đổi của các quan hệ.

(8) kinh tế sớm hay muộn cũng sẽ dẫn đến sự thay đổi về nội dung cuûa phaùp luaät. Tuy nhiên pháp luật lại tác động ngược trở lại đối với kinh teá. GV hỏi: Pháp luật tác động ngược trở lại đối với kinh tế như theá naøo? Ví duï minh hoïa. HS trả lời GV nhận xét – giảng giải: Tác động theo 2 chiều hướng tích cực hoặc tiêu cực. Lấy ví dụ minh họa. GV keát luaän GV sử dụng sơ đồ sau: Kinh tế Quyết định nội dung của pháp luật Thay đổi quan hệ KT sẽ thay đổi nội dung PL. Pháp luật Phụ thuộc vào KT. Tác động tích cực và tiêu cực. Pháp luật được hình thành trên cơ sở các quan hệ kinh tế, pháp luaät do caùc quan heä kinh teá quy định. Pháp luật vừa phụ thuộc vào kinh tế lại vừa tác động trở lại đối với kinh tế theo hai chiều hướng tích cực hoặc tiêu cực.. b/ Quan hệ giữa pháp luật với Hoạt động 3: ( 9’ ) – Thuyết trình – giảng giải Mục tiêu: HS hiểu được mối quan hệ giữa pháp luật với chính trị chính trò Cách tiến hành: GV cho HS đọc ví dụ và tự nhận xét, GV giaûng giaûi GV yêu cầu HS đọc ví dụ HS đọc ví dụ và tự nhận xét GV hỏi: Mối quan hệ giữa pháp luật với chính trị được thể hieän nhö theá naøo? HS trả lời GV giảng giải: Được thể hiện tập trung trong mối quan hệ giữa đường lối chính trị của đảng cầm quyền và pháp luật của nhà nước. Ở Việt Nam, đường lối của Đảng được Nhà nước thể chế hóa thành pháp luật. GV keát luaän: GV sử dụng sơ đồ sau: Phaùp luaät theå hieän yù chí cuûa giai caáp thoáng trò, caàm quyeàn, Chính trị Pháp luật nên pháp luật vừa là phương tiện.

(9) Đường lối chính trị của Đảng, Nhà nước chỉ đạo xây dựng và thực hiện pháp luật Đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Phương tiện để thực hiện để thực hiện đường lối chính trị, đường lối chính trị của vừa là hình thái biểu hiện của Đảng và Nhà nước chính trò, ghi nhaän yeâu caàu, quan ñieåm chính trò cuûa giai caáp caàm Hình thức biểu hiện của quyeàn. chính trị, yêu cầu quan điểm của chính trị. c/ Quan hệ giữa pháp luật với Hoạt động 4: ( 10’ ) – Thảo luận lớp Mục tiêu: HS hiểu được mối quan hệ giữa pháp luật với đạo đạo đức đức Cách tiến hành: GV cho HS cả lớp cùng thảo luận GV đặt câu hỏi: Hãy phân tích mối quan hệ giữa pháp luật với đạo đức? Lấy ví dụ minh họa. HS cả lớp cùng thảo luận GV hướng dẫn HS thảo luận HS trả lời cá nhân HS khaùc boå sung GV nhaän xeùt – giaûng giaûi GV keát luaän Trong quá trình xây dựng pháp GV sử dụng sơ đồ sau: luật, nhà nước luôn cố gắng đưa Đạo đức Pháp luật những quy phạm đạo đức có tính phổ biến, phù hợp với sự phát Chuẩn mực đạo đức Quy tắc xử sự trieån vaø tieán boä cuûa xaõ hoäi vaøo trong caùc quy phaïm phaùp luaät. Nghĩa vụ, lương tâm, thiện ác, Việc được làm, việc phải danh dự, nhân phẩm làm, việc không được làm Trong hàng loạt quy phạm pháp đ luaät luoân theå hieän caùc quan nieäm Cá nhân thực hiện tự giác Bắt buộc, cưỡng chế về đạo đức. Chính những giá trị cô baûn nhaát cuûa phaùp luaät nhö Nhận thức, tình cảm Văn bản quy phạm công bằng, bình đẳng, tự do, lẽ con người pháp luật phải cũng đều là những giá trị Dư luận xã hội Giáo dục, cưỡng chế bằng đạo đức cao cả mà con người luôn sức mạnh của Nhà nước hướng tới.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñaët caâu hoûi HS trả lời 1/ Vì sao phaùp luaät mang baûn chaát xaõ hoäi? 2/ Mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế được thể hiện như thế nào?.

(10) 3/ Em hãy phân biệt sự giống nhau và khác nhau giữa đạo đức và pháp luật bằng cách ghi ý kiến của em vào bảng dưới đây.. Đạo đức. Phaùp luaät. Nguoàn goác ( hình thaønh từ đâu?) Noäi dung Hình thức thể hiện Phương thức tác động 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài, làm bài tập số 5 SGK trang 15 và xem trước phần còn lại của bài 1.. Tuaàn 3 Tieát PPCT 3 Ngày soạn: 04/8/2010 Baøi 1 ( 3 tieát ). PHÁP LUẬT VAØ ĐỜI SỐNG ( Tieát 3 ).

(11) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được vai trò của pháp luật đối với đời sống của mỗi cá nhân, Nhà nước và xã hội. - Hiểu được chức năng kép của pháp luật: Vừa là phương tiện quản lí của Nhà nước vừa là phương tiện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. 2/ Veà kó naêng: Đánh giá đúng vai trò của pháp luật đối với đời sống của mỗi cá nhân, Nhà nước và xã hoäi. 3/ Về thái độ: Có ý thức tôn trọng pháp luật; tự giác sống và làm việc theo quy định của pháp luật. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV 12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Hãy phân tích mối quan hệ giữa pháp luật và đạo đức? Ví dụ minh họa. 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở những tiết trước các em đã hiểu được khái niệm pháp luật, các đặc trưng của pháp luật, mối quan hệ giữa pháp luật với kinh tế, chính trị và đạo đức. Vậy pháp luật có vai trò như thế nào trong đời sống xã hội? Để hiểu được vấn đề này, chúng ta cùng tìm hiểu phần 4/ vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội. 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS. Noäi dung baøi hoïc 4/ Vai troø cuûa phaùp luaät trong đời sống xã hội Hoạt động 1: ( 16’ ) – Thảo luận nhóm a/ Phaùp luaät laø phöông tieän * Mục tiêu: HS hiểu được pháp luật là phương tiện để nhà để nhà nước quản lí xã hội nước quản lí xã hội. * Cách tiến hành: GV chia lớp ra làm hai nhóm, giao câu hoûi cho HS thaûo luaän. GV giao caâu hoûi: - Nhóm 1: Vì sao nhà nước phải quản lí xã hội bằng pháp luaät? - Nhóm 2: Làm thế nào để nhà nước quản lí xã hội bằng phaùp luaät? HS caùc nhoùm thaûo luaän GV hướng dẫn HS thảo luận HS nhóm 1 đại diện: Trình bày cá nhân ý kiến thảo luận.

(12) GV yeâu caàu HS boå sung yù kieán HS khaùc boå sung GV nhaän xeùt – giaûng giaûi Nhà nước quản lí xã hội bằng nhiều phương tiện khác nhau ( chính sách, kế hoạch, giáo dục… ), trong đó pháp luaät laø phöông tieän chuû yeáu nhaát. Khoâng coù phaùp luaät, xaõ hội sẽ không có trật tự, ổn định, không thể tồn tại và phát triển được. Tất cả các nhà nước đều quản lí xã hội chủ yếu bằng pháp luật. Vì quản lí xã hội bằng pháp luật đảm bảo: - Quản lí dân chủ ( phù hợp với ý chí, lợi ích của nhân daân ). - Quaûn lí thoáng nhaát ( phaùp luaät coù tính baét buoäc chung ). - Quản lí có hiệu quả ( pháp luật có sức mạnh cưỡng chế của nhà nước ). GV keát luaän - Không có pháp luật xã hội sẽ không trật tự, ổn định, Nhà nước quản lí xã hội bằng không thể tồn tại và phát triển. phaùp luaät vì: - Nhờ có pháp luật mà nhà nuớc phát huy được quyền lực - Quaûn lí daân chuû của mình và kiểm tra, kiểm soát được hoạt động của cá nhân, - Quaûn lí thoáng nhaát tổ chức, sẽ bảo đảm dân chủ, công bằng phù hợp với lợi ích - Quaûn lí coù hieäu quaû chung của mọi công dân. - Pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội một cách thống nhất và được bảo đảm bằng sức mạnh quyền lực nhà nước nên có hiệu lực thi hành cao. HS nhóm 2 đại diện: Trình bày cá nhân ý kiến thảo luận GV yeâu caàu HS boå sung yù kieán HS khaùc boå sung GV nhaän xeùt – giaûng giaûi Quản lí xã hội bằng pháp luật nghĩa là nhà nước ban hành pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật trên quy mô toàn xã hội, đưa pháp luật vào đời sống của từng người dân và của toàn xã hội. GV keát luaän Nhà nước muốn quản lí xã hội - Nhà nước phải có hệ thống pháp luật. baèng phaùp luaät coù hieäu quaû caàn - Tổ chức thực hiện pháp luật trên quy mô toàn xã hội. - Kiểm tra, giám sát và xử lí nghiêm minh những hành vi phaûi: - Xây dựng pháp luật vi phạm pháp luật. - Thực hiện pháp luật - Baûo veä phaùp luaät.

(13) Hoạt động 2: ( 20’) – Đàm thoại – động não * Mục tiêu: HS hiểu được pháp luật là phương tiện để công dân thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. * Cách thực hiện: GV trình bày và đưa ra một số câu hỏi cho HS trả lời GV hoûi: Theo em quyeàn laø laø? HS trả lời GV nhận xét - kết luận: Quyền là khả năng công dân tự lựa chọn hành động của mình và nhà nước bảo đảm cho khaû naêng aáy. GV hoûi: Theo em nghóa vuï laø gì? HS trả lời GV nhaän xeùt - keát luaän: Nghóa vuï laø traùch nhieäm cuûa công dân phải thực hiện một hành động cụ thể, Nhà nước trong trường hợp cần thiết, tác động buộc công dân phải làm việc đó vì lợi ích chung. GV hỏi: Ở nước ta, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được quy định ở đâu? Trong những lĩnh vực nào của đời soáng xaõ hoäi? HS trả lời GV nhận xét- kết luận: Được quy định trong Hiến pháp, các luật và văn bản dưới luật, thể hiện trong các lĩnh vực: kinh teá, chính trò, vaên hoùa xaõ hoäi… Nhö vaäy, thoâng qua caùc quy ñònh trong caùc luaät vaø vaên bản dưới luật, pháp luật xác lập quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong các lĩnh vực của đời sống xã hội. GV hỏi: Em hãy đưa ra các ví dụ về những quyền mà em đã thực hiện trong cuộc sống? HS ñöa ra ví duï GV nhaän xeùt GV hỏi: Tại sao nói pháp luật là phương tiện để công dân bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình? HS trả lời GV nhaän xeùt – giaûng giaûi GV keát luaän Như vậy, pháp luật không những quy định quyền của công dân trong cuộc sống mà còn quy định rõ cách thức để công dân thực hiện các quyền đó và nhà nước bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân khi bị xâm hại.. b/ Pháp luật là phương tiện để công dân thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp của mình. - Hiến pháp quy định quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong từng lĩnh vực cụ thể. - Công dân thực hiện quyền của mình theo quy định của pháp luật . - Pháp luật là phương tiện để công dân bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình..

(14) 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV đưa ra lần lược các câu hỏi: 1/ Vì sao nhà nước quản lí xã hội bằng pháp luật? Muốn quản lí xã hội bằng pháp luật nhà nước caàn phaûi laøm gì? 2/ Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau: Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện cứu giúp mà không cứu, dẫn đến hậu quả người đó chết, thì: a/ Vi phạm quy tắc đạo đức b/ Vi phạm pháp luật hình sự c/ Vi phaïm phaùp luaät haønh chính d/ Bị xử phạt vi phạm hành chính e/ Phải chịu trách nhiệm hình sự f/ Bò dö luaän xaõ hoäi leân aùn HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài, làm bài tập, đọc bài đọc thêm và xem trước bài 2 để tiết sau học tốt hôn.. Tuaàn 4 Tieát PPCT 4 Ngày soạn: 10/8/2010 Baøi 2 ( 3 tieát ). THỰC HIỆN PHÁP LUẬT ( Tieát 1 ) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được khái niệm thực hiện pháp luật, các hình thức thực hiện pháp luật..

(15) - Hiểu được 3 hình thức thực hiện pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường: thi hành phaùp luaät, tuaân thuû phaùp luaät vaø aùp duïng phaùp luaät. 2/ Veà kó naêng: Biết cách thực hiện pháp luật phù hợp với lứa tuổi. 3/ Về thái độ: - Nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật. - Ủng hộ những hành vi thực hiện đúng pháp luật và phê phán những hành vi vi phạm phaùp luaät. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV GDCD12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi:Vì sao nhà nước quản lí xã hội bằng pháp luật? Nhà nước phải làm gì để quản lí xã hội baèng phaùp luaät? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Pháp luật là phương tiện để Nhà nước quản lí xã hội, là phương tiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Vậy Nhà nước và công dân sử dụng phương tiện pháp luật như thế nào? Các quy định trong luật, bộ luật đi vào đời sống hằng ngày của mỗi cá nhân, tổ chức theo cách thức nào? Để trả lời các câu hỏi này chúng ta sẽ tìm hiểu phần đầu của bài 2 – Thực hiện pháp luật. 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS. Hoạt động 1: ( 8’ ) – Xử lí tình huống * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm thực hiện pháp luật * Cách tiến hành: GV yêu cầu HS đọc 2 tình huống ở ví dụ trong SGK, sau đó đưa ra một số câu hỏi cho HS trả lời HS đọc TH 1: GV hỏi: Chi tiết nào trong tình huống thể hiện hành động thực hiện pháp luật giao thông đường bộ một cách có ý thức ( tự giác ), có mục đích? Sự tự giác đã đem lại tác dụng như thế naøo?. Noäi dung baøi hoïc 1/ Khái niệm, các hình thức và các giai đoạn thực hiện pháp luaät a/ Khái niệm thực hiện pháp luaät.

(16) HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän HS đọc TH 2: GV hỏi: Để xử lí 3 thanh niên vi phạm, cảnh sát giao thông đã laøm gì? HS trả lời GV kết luận: Áp dụng pháp luật: xử phạt hành chính GV hỏi: Mục đích của việc xử phạt đó là gì? HS trả lời GV keát luaän: Raên ñe haønh vi vi phaïm phaùp luaät vaø giaùo duïc hành vi thực hiện đúng pháp luật cho 3 thanh niên. GV trình baøy: Trong 2 ví duï treân, vieäc tuaân theo phaùp luaät cuûa coâng daân vaø vieäc aùp duïng phaùp luaät cuûa caûnh saùt giao thoâng đều là những hành vi phù hợp với quy định của pháp luật, có nghĩa là pháp luật được thực hiện trong cuộc sống. GV hỏi: Vậy, thực hiện pháp luật là gì? HS trả lời GV keát luaän Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích, làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi hợp pháp của các cá nhân tổ chức. b/ Các hình thức thực hiện Hoạt động 2: ( 18’ ) – Thảo luận nhóm phaùp luaät * Mục tiêu: HS hiểu được các hình thức thực hiện pháp luật * Caùch tieán haønh: GV chia nhoùm vaø phaân coâng nhieäm vuï cho caùc nhoùm thaûo luaän GV chia lớp ra làm 4 nhóm GV giao câu hỏi cho các nhóm, thời gian thảo luận 3 phút Nhoùm 1: Em haõy neâu noäi dung vaø ví duï minh hoïa veà hình thức sử dụng pháp luật Nhoùm 2: Em haõy neâu noäi dung vaø ví duï minh hoïa veà hình thức thi hành pháp luật Nhoùm 3: Em haõy neâu noäi dung vaø ví duï minh hoïa veà hình thức tuân thủ pháp luật Nhoùm 4: Em haõy neâu noäi dung vaø ví duï minh hoïa veà hình thức áp dụng pháp luật.

(17) HS caùc nhoùm thaûo luaän GV hướng dẫn HS thảo luận HS các nhóm đại diện trình bày HS khaùc boå sung yù kieán GV nhaän xeùt – giaûng giaûi GV keát luaän Có 4 hình thức thực hiện pháp luật: - Sử dựng pháp luật: Là hình thức thực hiện các quy phạm pháp luật về các quyền của công dân, tổ chức và Nhà nước. - Thi hành pháp luật:Là hình thức thực hiện các quy phạm pháp luật về những nghĩa vụ mà cá nhân, tổ chức phải làm bằng hành động cụ thể. - Tuân thủ pháp luật: Là hình thức thực hiện các quy phạm pháp luật có tính chất cấm đoán, theo đó, cá nhân, tổ chức không được tiến hành những hành động bị pháp luật cấm. - Áp dụng pháp luật: Là hình thức thực hiện quy phạm pháp luật về sự tham gia, can thiệp của Nhà nước trong quá trình cá nhân, tổ chức thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình.. Có 4 hình thức thực hiện phaùp luaät: - Sử dựng pháp luật: Là hình thức thực hiện các quy phạm phaùp luaät veà caùc quyeàn cuûa coâng dân, tổ chức và Nhà nước. - Thi haønh phaùp luaät:Laø hình thức thực hiện các quy phạm pháp luật về những nghĩa vụ mà cá nhân, tổ chức phải làm bằng hành động cụ thể. - Tuaân thuû phaùp luaät: Laø hình thức thực hiện các quy phạm pháp luật có tính chất cấm đoán, theo đó, cá nhân, tổ chức không được tiến hành những hành động bò phaùp luaät caám. - AÙp duïng phaùp luaät: Laø hình thức thực hiện quy phạm pháp luật về sự tham gia, can thiệp của Nhà nước trong quá trình cá nhân, tổ chức thực hiện các quyeàn vaø nghóa vuï cuûa mình.. GV hỏi: Hãy phân tích những điểm giống nhau và khác nhau của các hình thức thực hiện pháp luật? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän - Giống nhau: Đều là những hoạt động có mục đích nhằm đưa pháp luật vào cuộc sống, trở thành những hành vi hợp pháp của người thực hiện. - Khác nhau: Hình thức sử dụng pháp luật khác với các hình thức còn lại ở chỗ: Chủ thể pháp luật có thể thực hiện hoặc không thực hiện quyền được pháp luật cho phép theo ý chí của mình, chứ không bị ép buộc phải thực hiện. * Tìm hiểu về các hình thức Hoạt động 3:( 10’ ) – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được 3 hình thức thực hiện pháp luật thực hiện pháp luật trong lĩnh trong lĩnh vực bảo vệ môi trường: thi hành pháp luật, tuân thủ vực bảo vệ môi trường.

(18) phaùp luaät vaø aùp duïng phaùp luaät. * Caùch tieán haønh: GV chia nhoùm vaø phaân coâng caùc nhoùm thảo luận, đàm thoại kết hợp với diễn giảng GV chia lớp ra làm 3 nhóm GV đưa ra vấn đề, giao câu hỏi, thời gian thảo luận 3 phút Nhóm 1: Cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng thu gom và xử lí chất thải theo tiêu chuẩn môi trường. Hỏi: Đây là việc làm biểu hiện của hình thức nào? Vì sao? Nhóm 2: Không tự tiện chặt cây rừng, không săn bắt động vật quý hiếm, không khai thác đánh bắt cá ở sông, ở biển baèng phöông tieän, coâng cuï coù tính huyû dieät ( VD: mìn, chaát noå, thuốc trừ sâu… ). Hỏi: Đây là việc làm biểu hiện của hình thức naøo? Vì sao? Nhóm 3: Cơ sở sản xuất, kinh doanh ( rượu, bia ) thải chất thải của nhà máy xuống sông, bị thanh tra môi trường xử phạt 10 triệu đồng. Hỏi: Đây là việc làm biểu hiện của hình thức naøo? Vì sao? HS caùc nhoùm thaûo luaän HS đại diện trình bày GV nhaän xeùt – giaûng giaûi GV keát luaän Nhóm 1: Thi hành pháp luật về bảo vệ môi trường là việc cá nhân, tổ chức thực hiện đầy đủ, chủ động làm những việc maø phaùp luaät quy ñònh phaûi laøm. Nhóm 2: Tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường là việc cá nhân, tổ chức không làm những việc mà pháp luật nghiêm caám. Nhóm 3:Chỉ có cơ quan nhà nước mới có thẩm quyền áp dụng pháp luật về bảo vệ nôi trường. - Thi haønh phaùp luaät veà baûo veä môi trường là việc cá nhân, tổ chức thực hiện đầy đủ, chủ động làm những việc mà pháp luật quy ñònh phaûi laøm. - Tuaân thuû phaùp luaät veà baûo vệ môi trường là việc cá nhân, tổ chức không làm những việc maø phaùp luaät nghieâm caám. - Chỉ có cơ quan nhà nước mới.

(19) coù thaåm quyeàn aùp duïng phaùp luật về bảo vệ nôi trường. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) 1/ Thực hiện pháp luật là gì? 2/ Có mấy hình thức thực hiện pháp luật? Phân tích điểm giống nhau và khác nhau của các hình thức thực hiện pháp luật? 3/ Em phải làm gì để bảo vệ môi trường xung quanh ngày càng xanh, sạch, đẹp? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài, làm bài tập và xem trước phần tiếp theo của bài 2 – Thực hiện pháp luaät. Tuaàn 5 Tieát PPCT 5 Ngày soạn: 18/8/2010. Baøi 2 ( 3 tieát ). THỰC HIỆN PHÁP LUẬT ( Tieát 2 ) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được các giai đoạn thực hiện pháp luật và khái niệm vi phạm pháp luật. - Hiểu được khái niệm vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường. 2/ Veà kó naêng: Biết cách thực hiện pháp luật phù hợp với lứa tuổi. 3/ Về thái độ: - Nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật. - Ủng hộ hình vi thực hiện đúng pháp luật và phê phán những hành vi vi phạm pháp luật..

(20) II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV GDCD 12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Hãy nêu các hình thức thực hiện pháp luật? Hãy phân tích những điểm giống nhau và khác nhau giữa các hình thức thực hiện pháp luật. 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước các em đã hiểu được khái niệm thực hiện pháp luật và các hình thức thực hiện pháp luật trong đời sống xã hội. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp các giai đoạn thực hiện pháp luaät vaø khaùi nieäm vi phaïm phaùp luaät. 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc Hoạt động 1: ( 10’ ) – Đàm thoại c/ Các giai đoạn thực hiện * Mục tiêu: HS hiểu được thực hiện pháp luật gồm có hai giai pháp luật đoạn * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời GV hỏi: Thực hiện pháp luật gồm có mấy giai đoạn? HS trả lời GV kết luận: có 2 giai đoạn GV hỏi: Theo em, việc kí kết hợp đồng lao động giữa người lao * Giai đoạn 1: động và giám đốc xí nghiệp đã làm xuất hiện quan hệ gì? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän: Quan heä phaùp luaät, vì quan heä naøy được pháp luật điều chỉnh ( phát sinh quan hệ pháp luật lao động ) GV hỏi: Theo em, quyền và nghĩa vụ của vợ và chồng xuất hieän khi naøo? HS trả lời GV kết luận: Khi quan hệ hôn nhân được xác lập, nghĩa là hai vợ chồng đã đăng kí kết hôn tại xã, phường, thị trấn và đã được cấp giấy kết hôn. ( phát sinh quan hệ pháp luật hôn nhân vaø gia ñình ) GV trình bày : Quyết định xử phạt vi phạm hành chính của cảnh sát giao thông đối với người vi phạm pháp luật ( phát sinh quan heä phaùp luaät haønh chính ). GV kết luận: Giữa cá nhân và tổ chức hình thành một quan heä xaõ hoäi do phaùp luaät ñieàu chænh ( goïi laø quan heä phaùp luaät ). Giữa cá nhân và tổ chức hình thaønh moät quan heä xaõ hoäi do.

(21) phaùp luaät ñieàu chænh ( goïi laø GV trình bày: Khi quan hệ pháp luật được hình thành thì cá quan hệ pháp luật ). nhân, tổ chức tham gia quan hệ pháp luật thực hiện các quyền * Giai đoạn 2: và nghĩa vụ của mình. Đó là giai đoạn 2 của thực hiện pháp luaät. GV hỏi: Vợ và chồng thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình nhö theá naøo? HS trả lời GV kết luận: Vợ chồng có quyền bình đẳng ngang nhau, tôn trọng , giúp đỡ lẫn nhau… ( quyền và nghĩa vụ của vợ và chồng được quy định trong luật Hôn nhân và gia đình 2000 ). GV yeâu caàu: HS xem ví duï trong SGK GV giaûi thích ví duï GV kết luận: Cá nhân, tổ chức tham gia quan hệ pháp luật thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình. Cá nhân, tổ chức tham gia Quá trình thực hiện pháp luật trải qua hai giai đoạn, giai đoạn 1 là tiền đề của giai đoạn 2, giai đoạn 2 là hệ quả phát quan hệ pháp luật thực hiện các sinh tất yếu từ giai đoạn 1. Tuy nhiên nhiều trường hợp còn quyền và nghĩa vụ của mình. xuất hiện giai đoạn 3 – Giai đoạn không bắt buộc. Nghĩa là cá nhân, tổ chức tham gia quan hệ pháp luật vi phạm các quy định về quyền và nghĩa vụ thì cơ quan nhà nước có phẩm quyền sẻ can thiệp và ra quyết định để buộc họ phải thực hiện đúng pháp luật. GV giaûi thích ví duï trong SGK GV kết luận: Như vậy, quá trình thực hiện pháp luật chỉ đạt được hiệu quả khi mỗi cá nhân, tổ chức, đặc biệt là các cơ quan, công chức nhà nước tham gia vào các quan hệ pháp luật đều chủ động, tự giác thực hiện đúng đắn quyền và nghĩa vụ cuûa mình theo Hieán phaùp vaø phaùp luaät. 2/ Vi phaïm phaùp luaät vaø traùch nhieäm phaùp lí Hoạt động 2: ( 16’ ) – Xử lí tình huống a/ Vi phaïm phaùp luaät * Mục tiêu: HS hiểu được các dấu hiệu của vi phạm pháp luật Vi phaïm phaùp luaät coù 3 daáu * Caùch tieán haønh: GV ñöa ra tình huoáng vaø ñaët caâu hoûi cho hieäu cô baûn: HS xử lí ( GV dựa vào tình huống trong SGK trang 19 ). GV hỏi: Theo em, bố con bạn A láy xe máy đi ngược đường một chiều hành vi này có trái với pháp luật quy định không? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän Đó là hành vi trái pháp luật, đây là dấu hiệu thứ nhất của vi - Haønh vi traùi phaùp luaät: Haønh phạm pháp luật, hành vi trái pháp luật được thể hiện bằng.

(22) hành động hay không hành động. vi đó có thể là hành động hoặc GV yêu cầu HS: Em hãy lấy ví dụ về hành vi trái pháp luật không hành động. có hành động ( làm những việc không được làm theo quy định cũa pháp luật ) và không hành động ( không làm những việc phaûi laøm theo quy ñònh cuûa phaùp luaät ). HS ñöa ra ví duï GV nhaän xeùt – keát luaän - Haønh vi boá con baïn A laø haønh vi traùi phaùp luaät coù hành động. - Chủ kinh doanh không nộp thuế cho nhà nước là hành vi trái pháp luật không hành động. GV hỏi: Theo em, bố con bạn A có biết đi xe vào đường một chieàu laø vi phaïm phaùp luaät khoâng? HS trả lời GV kết luận: Cả hai bố con đều là những người tham gia giao thông nên phải biết về biển báo hiệu đường một chiều. GV hoûi: Boá con baïn A coù phaûi chòu traùch nhieäm veà haønh vi cuûa mình khoâng? HS trả lời GV keát luaän: Hai boá con baïn A phaûi chòu traùch nhieäm veà hành vi vi phạm pháp luật của mình, tức là hai bố con là người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện. Đây là dấu hiệu hai cuûa vi phaïm phaùp luaät. GV giải thích: Thế nào là năng lực trách nhiệm pháp lí? Dựa - Do người có năng lực trách vaøo ví duï trong SGK trang 20. GV hỏi: Hành vi vi phạm pháp luật của hai bố con bạn A là cố nhiệm pháp lí thực hiện. yù hay voâ yù? HS trả lời GV kết luận: Là cố ý, có nghĩa là người vi phạm pháp luật phải có lỗi. Đây là dấu hiệu thứ 3 của vi phạm pháp luật. - Người vi phạm pháp luật phaûi coù loãi. Lỗi được thể hiện dưới hai GV kết luận: Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có hình thức: Lỗi cố ý hay lỗi vô ý. Vi phaïm phaùp luaät laø haønh vi lỗi do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm trái pháp luật, có lỗi do người có hại các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm hại các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. Hoạt động 3: ( 10’ ) – Thảo luận nhóm.

(23) * Mục tiêu: HS hiểu được thế nào là vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường. * Khaùi nieäm vi phaïm phaùp * Cách tiến hành: GV đưa ra một tình huống và đặt ra các luật về bảo vệ môi trường caâu hoûi cho HS thaûo luaän Tình huống: Tại chợ xã AT3 có rất nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đã vi phạm pháp luật. Chẳng hạn: Chị B bán rau cải ngày nào cũng đổ những phần rau cải thối xuống sông, chị C sản xuất bún đổ nước thải xuống sông, anh A dùng thuốc trừ sâu, mìn… để đánh bắt cá. GV cho HS thaûo luaän GV chia HS laøm 2 nhoùm GV giao câu hỏi, thời gian 2 phút Nhoùm 1: Haønh vi cuûa anh A, chò B, chò C trong tình huoáng coù bieåu hieän nhö theá naøo? Nhóm 2: Dấu hiệu nào cho thấy cơ sở sản xuất, kinh doanh đã vi phạm pháp luật? HS thaûo luaän HS trình baøy GV nhaän xeùt – keát luaän: Nhoùm 1: Anh A, chò B, chò C coù haønh vi vi phaïm phaùp luaät Nhóm 2: Dấu hiệu: Đổ rác, nước thải xuống sông, dùng hóa chất đánh bắt cá. GV keát luaän Vi phaïm phaùp luaät veà moâi trường là hành vi trái pháp luật, coù loãi cuûa chuû theå, do chuû theå coù năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm hại tới các quan hệ về bảo vệ môi trường do phaùp luaät quy ñònh. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi HS trả lời 1/ Hãy nêu các giai đoạn của quá trình thực hiện pháp luật? 2/ Haõy neâu caùc daáu hieäu cuûa vi phaïm phaùp luaät? 3/ Thế nào là vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường? 5/ Daën doø: ( 1’ ).

(24) Các em về nhà học bài, làm bài tập và xem trước phần còn lại của bài 2.. Tuaàn 6 Tieát PPCT 6 Ngày soạn: 28/8/2010. Baøi 2 ( 3 tieát ). THỰC HIỆN PHÁP LUẬT ( Tieát 3 ) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được khái niệm trách nhiệm pháp lí; Các loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm phaùp lí. - Hiểu được trách nhiệm pháp lí về bảo vệ môi trường. 2/ Veà kó naêng: Biết cách thực hiện pháp luật phù hợp với lứa tuổi. 3/ Về thái độ: - Có thái độ tôn trọng pháp luật, sống và làm việc theo quy định của pháp luật. - Ủng hộ những hành vi thực hiện đúng pháp luật và phê phán những hành vi vi phạm phaùp luaät. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV GDCD 12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học:.

(25) 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Caâu hoûi: Theá naøo laø vi phaïm phaùp luaät? Theo em, vi phaïm phaùp luaät coù gì gioáng nhau vaø coù gì khác biệt với quy phạm đạo đức? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước chúng ta đã hiểu được khái niệm vi phạm pháp luật, nếu như người nào có hành vi vi phạm pháp luật thì sẽ bị xử lí theo quy định của pháp luật tức là phải chịu trách nhiệm pháp lí. Vậy, trách nhiệm pháp lí là gi? Có mấy loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí? Để hiểu được vấn đề này, chúng ta cùng tìm hiểu tiếp phần còn lại của bài 2. 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 10’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm trách nhiệm pháp lí và ý nghóa cuûa traùch nhieäm phaùp lí. * Caùch tieán haønh: GV thuyeát trình vaø ñöa ra caùc caâu hoûi cho HS trả lời GV trình bày: Trong lĩnh vực pháp luật, “trách nhiệm” được hiểu theo hai nghĩa. Theo nghĩa thứ nhất, trách nhiệm là nghĩa vụ mà cá nhân, tổ chức phải thực hiện. Theo nghĩa thứ hai, traùch nhieäm laø nghóa vuï maø caùc chuû theå phaûi gaùnh chòu haäu quả bất lợi khi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định của pháp luật. Trong bài này, trách nhiệm được hiểu theo nghĩa thứ hai. Trong tình huống trên, hai bố con bạn A đã vi phạm luật giao thông đường bộ và họ phải chịu trách nhiệm về việc làm cuûa mình. GV hỏi: Hai bố con bạn A phải chịu trách nhiệm trước ai? Họ chưa gây ra tai nạn, chưa phải bồi thường cho ai, vậy cảnh sát giao thông nhân danh ai và căn cứ vào đâu để phạt tiền họ? Vieäc phaït aáy coù yù nghóa nhö theá naøo? GV cho HS: cả lớp trao đổi 2 phút. HS trả lời cá nhân HS khaùc boå sung GV nhaän xeùt – keát luaän: Hai boá con baïn A phaûi chòu traùch nhiệm trước pháp luật. Cảnh sát giao thông – công chức nhà nước có phẩm quyền đại diện cho pháp luật, cho quyền lực nhà nước sẽ căn cứ vào luật Giao thông đường bộ và Nghị ñònh soá 146/ 2007/NÑ – CP ngaøy 14/9/2007 cuûa chính phuû quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ để phạt tiền họ. * YÙ nghóa:. Noäi dung baøi hoïc b/ Traùch nhieäm phaùp lí.

(26) - Buộc các chủ thể vi phạm pháp luật chấm dứt hành vi trái phaùp luaät. - Giáo dục, răn đe những người khác để họ tránh, hoặc Traùch nhieäm phaùp lí laø nghóa kiềm chế những việc làm trái pháp luật. vụ mà các cá nhân hoặc tổ chức phải gánh chịu hậu quả bất lợi từ haønh vi vi phaïm phaùp luaät cuûa mình. * YÙ nghóa: - Buoäc caùc chuû theå vi phaïm pháp luật chấm dứt hành vi trái phaùp luaät. - Giáo dục, răn đe những người khác để họ tránh, hoặc kiềm chế những việc làm trái phaùp luaät. Hoạt động 2: ( 10’ ) – Đàm thoại * Traùch nhieäm phaùp lí veà * Mục tiêu: HS hiểu được các hình thức trách nhiệm pháp lí bảo vệ môi trường được áp dụng đối với các vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường * Caùch tieán haønh: GV ñöa ra tình huoáng vaø ñaët caâu hoûi cho HS trả lời Tình huống: Tại chợ xã AT3 có rất nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đã vi phạm pháp luật. Chẳng hạn: Chị B bán rau cải ngày nào cũng đổ những phần rau cải thối xuống sông, chị C sản xuất bún đổ nước thải xuống sông, anh A dùng thuốc trừ sâu, mìn… để đánh bắt cá. GV hỏi: Những hành vi vi phạm pháp luật trên có bị xử lí không? Bị xử lí như thế nào? HS trả lời Vi phaïm phaùp luaät trong lónh GV nhaän xeùt – keát luaän Vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường được vực bảo vệ môi trường được biểu hiện ở nhiều loại khác nhau, với tính chất khác nhau, biểu hiện ở nhiều loại khác mức độ vi phạm khác nhau, chủ thể vi phạm khác nhau. Vì nhau, với tính chất khác nhau, thế, trách nhiệm pháp lí được áp dụng khác nhau tuỳ theo từng mức độ vi phạm khác nhau, chủ trường hợp cụ thể, từng chủ thể cụ thể. Các hình thức trách thể vi phạm khác nhau. Vì thế, nhiệm pháp lí trong lĩnh vực bảo vệ môi trường được áp dụng trách nhiệm pháp lí được áp dụng khác nhau tuỳ theo từng tương đương với các loại vi phạm pháp luật khác nhau. trường hợp cụ thể, từng chủ thể cụ thể. Các hình thức trách nhiệm pháp lí trong lĩnh vực bảo vệ môi trường được áp dụng.

(27) tương đương với các loại vi phaïm phaùp luaät khaùc nhau. GV kết luận: Tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà các chủ theå vi phaïm seõ phaûi chòu traùch nhieäm phaùp lí veà haønh vi cuûa mình: chịu trách nhiệm hành chính, hình sự, dân sự… c/ Các loại vi phạm pháp Hoạt động 3: ( 16’ ) – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được các loại vi phạm pháp luật tương luật và trách nhiệm pháp lí ứng với các loại trách nhiệm pháp lí * Caùch tieán haønh: GV cho HS thaûo luaän nhoùm GV trình bày: Trong thực tế các vi phạm pháp luật xảy ra khá đa dạng. Căn cứ vào đối tượng bị xâm hại, mức độ và tính chaát nguy hieåm do haønh vi vi phaïm gaây ra cho xaõ hoäi, vi phaïm pháp luật thường được chia thành 4 loại và tương ứng với mỗi loại vi phạm pháp luật là một loại trách nhiệm pháp lí. GV cho HS thaûo luaän nhoùm GV chia lớp làm 4 nhóm GV giao câu hỏi, thời gian 3 phút Nhóm 1: Hãy phân tích nội dung vi phạm hình sự và trách nhiệm hình sự? Cho ví dụ. Nhoùm 2: Haõy phaân tích noäi dung vi phaïm haønh chính vaø traùch nhieäm haønh chính? Cho ví duï. Nhóm 3: Hãy phân tích nội dung vi phạm dân sự và trách nhiệm dân sự? Cho ví dụ. Nhoùm 4: Haõy phaân tích noäi dung vi phaïm kæ luaät vaø traùch nhieäm kæ luaät? Cho ví duï. HS thaûo luaän nhoùm GV hướng dẫn HS thảo luận HS đại diện nhóm trình bày GV nhaän xeùt – giaûng giaûi GV keát luaän. - Vi phạm hình sự phải chịu trách nhiệm hình sự. - Vi phaïm haønh chính phaûi chòu traùch nhieäm haønh chính. - Vi phạm dân sự phải chịu trách nhiệm dân sự. - Vi phaïm kæ luaät phaûi chòu traùch nhieäm kæ luaät.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV neâu caâu hoûi HS trả lời 1/ Trách nhiệm pháp lí là gì? Trách nhiệm pháp lí được áp dụng nhằm mục đích gì? 2/ Hãy phân biệt sự khác nhau giữa vi phạm pháp luật hành chính và vi phạm pháp luật hình sự? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài, làm bài tập và xem trước bài 3 – Công dân bình đẳng trước pháp luật.

(28) Tuaàn 7 Tieát PPCT 7 Ngày soạn: 04/9/2010. Baøi 3 ( 1 tieát ). CÔNG DÂN BÌNH ĐẲNG TRƯỚC PHÁP LUẬT I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được thế nào là công dân bình đẳng về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lí. Hiểu được trách nhiệm của nhà nước trong việc bảo đảm quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật. 2/ Veà kó naêng: Phân biệt được bình đẳng về quyền và nghĩa vụ với bình đẳng về trách nhiệm pháp lí. 3/ Về thái độ: Có ý thức tôn trọng quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV 12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Hãy phân biệt sự giống nhau và khác nhau giữa vi phạm pháp luật hành chính và vi phạm pháp luật hình sự? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Quyền bình đẳng là thành quả đấu tranh lâu dài của nhân loại tiến bộ qua các thời kì lịch sử khác nhau. Năm 1948, Liên hợp quốc ra tuyên ngôn toàn thế giới về quyền con người, khẳng định: “ Mọi người sinh ra đều tự do và bình đẳng về phẩm giá và các quyền” . Ở nuớc ta quyền bình đẳng của công dân được tôn trọng và bảo vệ được ghi nhận trong Hiến pháp và luật. Vậy công dân có.

(29) quyền bình đẳng trước pháp luật như thế nào? Nhà nước phải làm gì để đảm bảo quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật. Để hiểu được vấn đề này, chúng ta cùng tìm hiểu bài 3 – Công dân bình đẳng trước pháp luật 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 13’ ) – Đàm thoại – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung công dân bình đẳng về quyeàn vaø nghóa vuï * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS đàm thoại vaø thaûo luaän nhoùm GV đặt vấn đề: Sau cách mạng tháng Tám năm 1945, chuẩn bị cho cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tuyên bố: “ Trong cuộc Tổng tuyển cử, hễ là người muốn lo việc nước thì không chia gái trai, giàu nghèo, tôn giáo, nòi giống, giai cấp, đảng phái, hễ là công dân Việt Nam thì đều có hai quyền đó”. GV hoûi: Em hieåu nhö theá naøo veà quyeàn bình ñaúng cuûa coâng dân trong lời tuyên bố trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän Lời tuyên bố của Hồ Chí Minh đề cập tới quyền bầu cử và ứng cử của công dân. Không phân biệt đối xử giữa nam và nữ, toân giaùo, thaønh phaàn, daân toäc, ñòa vò xaõ hoäi. Moïi coâng daân Việt Nam đều có quyền bình đẳng trong việc hưởng quyền bầu cử và ứng cử. GV hoûi: Theá naøo laø coâng daân bình ñaúng veà quyeàn vaø nghóa vuï? HS trả lời GV keát luaän: Coâng daân bình ñaúng veà quyeàn vaø nghóa vuï coù nghĩa là bình đẳng về hưởng quyền và làm nghĩa vụ trước nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật. Quyền của công dân không tách rời nghĩa vụ của công dân. GV ví dụ: Công dân có quyền tự do kinh doanh, nhưng phải noäp thueá theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.. GV cho HS thaûo luaän nhoùm GV chia HS laøm 2 nhoùm GV ñöa ra moät tình huoáng vaø ñaët caâu hoûi cho HS thaûo luaän Trong lớp học của em, có bạn được miễn hoặc giảm học phí; có bạn được lĩnh học bổng, còn các bạn khác thì không;. Noäi dung baøi hoïc 1/ Coâng daân bình ñaúng veà quyeàn vaø nghóa vuï. Coâng daân bình ñaúng veà quyeàn vaø nghóa vuï coù nghóa laø bình đẳng về hưởng quyền và làm nghĩa vụ trước nhà nước và xã hoäi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Quyeàn cuûa coâng daân khoâng taùch rời nghĩa vụ của công dân..

(30) có bạn được tham dự đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia, giao lưu vă hóa quốc tế, còn các bạn khác thì không được tham dự; các bạn nam đủ 17 tuổi phải đăng kí nghĩa vụ quân sự, còn các bạn nữ không phải thực hiện nghĩa vụ này… GV hỏi: Theo em, những trường hợp trên có mâu thuẫn với quyeàn bình ñaúng khoâng? Vì sao? HS caùc nhoùm thaûo luaän HS đại diện trình bày GV nhaän xeùt – keát luaän Những trường hợp trên không có mâu thuẫn về quyền bình Coâng daân bình ñaúng veà đẳng. Vì trong cùng một điều kiện như nhau, công dân được hưởng quyền và làm nghĩa vụ như nhau. Nhưng mức độ sử quyền và nghĩa vụ được thể dụng quyền đó đến đâu còn phụ thuộc vào khả năng, điều hiện: - Mọi công dân đều bình kiện, hoàn cảnh cụ thể của mỗi người. đẳng về quyền và thực hiện nghóa vuï cuûa mình. - Quyeàn vaø nghóa vuï cuûa coâng dân không bị phân biệt bởi dân toäc, toân giaùo, giaøu ngheøo, thaønh phaàn vaø ñòa vò xaõ hoäi. 2/ Coâng daân bình ñaúng veà Hoạt động 2: ( 10’ ) – Giải quyết vấn đề * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung dung công dân bình đẳng trách nhiệm pháp lí trước pl * Cách tiến hành: GV đưa ra một vấn đề cho HS giải quyết Ví dụ: Một nhóm thanh niên rũ nhau đua ra ô tô với lí do nhà hai bạn trong nhóm mới mua ô tô. Bạn A trong nhóm có ý kiến không đồng ý vì cho rằng các bạn chưa có giấy phép láy xe oâ toâ, ñua xe nguy hieåm vaø deã gaây tai naïn; baïn B cho raèng bạn A lo xa vì trong nhóm đã có ba bạn B làm trưởng công an quận, ba bạn C làm thứ trưởng của một bộ. Nếu có tình hướng xấu nhất xảy ra đã có phụ huynh bạn B và C lo hết. Cả nhóm nhất trí với B. GV hỏi: Quan điểm và thái độ của em trước những ý kiến trên như thế nào? Nếu nhóm bạn đó cùng lớp với em, em sẽ làm gì? HS đề xuất cách giải quyết GV nhaän xeùt – keát luaän GV hoûi: Theá naøo laø coâng daân bình ñaúng veà traùch nhieäm phaùp lí? HS trả lời GV kết luận: Bình đẳng về trách nhiệm pháp lí là bất cứ công.

(31) dân nào vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm của mình và phải bị xử lí theo quy định của pháp Bình ñaúng veà traùch nhieäm luaät. pháp lí là bất cứ công dân nào vi phạm pháp luật đều phải chịu traùch nhieäm veà haønh vi vi phaïm của mình và phải bị xử lí theo GV trình bày: Công dân dù ở địa vị nào, làm bất cứ nghề gì quy định của pháp luật. khi vi phaïm phaùp luaät thì phaûi chòu traùch nhieäm phaùp lí theo quy định của pháp luật. Khi công dân vi phạm pháp luật với tính chất, mức độ vi phạm như nhau, trong một hoàn cảnh như nhau thì từ người giữ vị trí quan trọng trong bộ máy nhà nước cho đến người lao động bình thường đều phải chịu trách nhiệm pháp lí như nhau, không phân biệt đối xử. GV yêu cầu HS: Em hãy nêu ví dụ về việc toà án xét xử một vụ án ở nước ta hiện nay không phụ thuộc vào người bị xét xử là ai, giữ chức vụ quan trọng nào trong bộ máy nhà nước. HS ví duï GV boå sung: Chaúng haïn, vuï aùn Tröông vaên Cam, trong vuï aùn naøy coù caùn boä baûo veä phaùp luaät, caùn boä caáp cao trong cô quan đảng và nhà nước như: Bùi Quốc Huy, Phạm Sỹ Chiến, Trần Mai Haïnh… coù haønh vi baûo keâ vaø tieáp tay cho naêm Cam vaø đồng bọn. Những trường hợp này đều bị xử lí nghiêm minh. 3/ Trách nhiệm của nhà nước Hoạt động 3: ( 13’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS thấy được trách nhiệm của nhà nước trong trong việc bảo đảm quyền bình việc bảo đảm cho công dân thực hiện quyền bình đẳng của đẳng của công dân trước pháp luaät mình trước pháp luật * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời GV hỏi: Công dân thực hiện quyền bình đẳng của mình trước pháp luật trên cơ sở nào? HS trả lời GV kết luận: Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được nhà nước quy định trong Hiến pháp và luật GV hỏi: Bản thân em thực hiện quyền và làm nghĩa vụ gì theo quy ñònh cuûa phaùp luaät? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän GV nêu vấn đề: Nhà nước quy định điểm ưu tiên cho các thí sinh người dân tộc thiểu số, con thương binh, con liệt sĩ trong tuyển sinh đại học, cao đẳng. GV hỏi: Theo em đều đó có ảnh hưởng tới nguyên tắc mọi công dân được đối xử về quyền và cơ hội học tập không?.

(32) HS trả lời GV kết luận: Không ảnh hưởng, mà trái lại còn đảm bảo cho công dân được hưởng quyền và cơ hội đó. GV hỏi: Nhà nước cần phải làm gì để đảm bảo công dân thực hiện quyền bình đẳng trước pháp luật? HS trả lời GV keát luaän - Đối với nhà nước: + Nhà nước tạo các điều kiện vật chất, tinh thần cho công dân thực hiện quyền bình đẳng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước + Nhà nước xử lí nghiêm minh những hành vi vi phạm quyền và lợi ích của công dân, của xã hội. + Nhà nước không ngừng đổi mới và hoàn thiện hệ thống phaùp luaät. - Đối với công dân: Tích cực, chủ động thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình theo quy ñònh cuûa Hieán phaùp vaø luaät.. - Đối với nhà nước: + Nhà nước tạo các điều kiện vaät chaát, tinh thaàn cho coâng daân thực hiện quyền bình đẳng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước + Nhà nước xử lí nghiêm minh những hành vi vi phạm quyền và lợi ích của công dân, của xã hội. + Nhà nước không ngừng đổi mới và hoàn thiện hệ thống phaùp luaät. - Đối với công dân: Tích cực, chủ động thực hiện quyeàn vaø nghóa vuï cuûa mình theo quy ñònh cuûa Hieán phaùp vaø luaät.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caùc caâu hoûi HS trả lời trong phiếu học tập 1/ Theo em, mọi người phạm tội đều bình đẳng trước pháp luật có phải là mọi người phạm tội đều phải chịu một hình phạt như nhau không? Tại sao? 2/ Em hãy lựa chọn phương án đúng trong các câu sau a/ Công dân có quyền và nghĩa vụ ngang nhau nếu cùng một dân tộc, giới tính, tôn giáo b/ Coâng daân coù quyeàn vaø nghóa vuï nhö nhau tuyø theo ñòa baøn sinh soáng c/ Công dân không bị phân biệt đối xử trong việc hưởng quyền, thực hiện nghĩa vụ và chòu traùch nhieäm phaùp lí theo quy ñònh cuûa phaùp luaät 3/ Coâng daân bình ñaúng veà traùch nhieäm phaùp lí laø a/ Công dân ở bất kì độ tuổi nào vi phạm pháp luật đều bị xử lí như nhau b/ Công dân nào quy phạm quy định của cơ quan, đơn vị, đều phải chịu trách nhiệm kỉ luaät c/ Công dân nào vi phạm pháp luật cũng bị xử lí theo quy định của pháp luật d/ Coâng daân naøo thiếu hieåu bieát veà phaùp luaät maø vi phaïm phaùp luaät thì khoâng phaûi chòu traùch nhieäm phaùp lí..

(33) 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về học bài, làm bài tập 4 SGK trang 31 và xem trước bài 4 – Quyền bình đẳng của công dân trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội. Tuaàn 8 Tieát PPCT 8 Ngày soạn: 10/9/2010 Baøi 4 ( 3 tieát ). QUYEÀN BÌNH ÑAÚNG CUÛA COÂNG DAÂN TRONG MỘT SỐ LĨNH VỰC CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI ( Tieát 1 ). I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: HS hiểu được khái niệm, nội dung quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực hôn nhaân vaø gia ñình. Biết được trách nhiệm của nhà nước đối với việc bảo đảm cho công dân thực hiện quyền bình đẳng trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình. 2/ Veà kó naêng: Biết thực hiện và nhận xét việc thực hiện quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực hoân nhaân vaø gia ñình. 3/ Về thái độ: Có ý thức thực hiện quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình, biết đấu tranh, phê phán những hành vi vi phạm quyền bình đẳng của công dân. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Caâu hoûi: Em hieåu theá naøo laø coâng daân bình ñaúng veà quyeàn, nghóa vuï vaø traùch nhieäm phaùp lí? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình được khẳng định ngay trong bản Hiến pháp đầu tiên ( 1946 ) và được tiếp tục ghi nhận ở các bản Hiến pháp 1959, 1980 và 1992. Vậy, quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình có những nội dung gì? Nhà nước có trách nhiệm như thế nào để bảo đảm cho công dân thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ.

(34) của mình trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình. Để hiểu được vấn đề này chúng ta cùng tìm hiểu phần 1 của bài 4 – quyền bình đẳng của công dân trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS. Noäi dung baøi hoïc 1/ Bình ñaúng trong hoân nhaân vaø gia ñình Hoạt động 1: ( 5’ ) – Thuyết trình a/ Theá naøo laø bình ñaúng * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm bình đẳng trong hôn trong hôn nhân và gia đình nhaân vaø gia ñình * Caùch tieán haønh: GV thuyeát trình vaø ñöa ra khaùi nieäm GV thuyeát trình: Theo khaùi nieäm trong Luaät Hoân nhaân vaø Gia ñình naêm 2000 Hôn nhân là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi kết hôn Gia đình là những người gắn bó với nhau do hôn nhân, quan hệ huyết thống hoặc do quan hệ nuôi dưỡng làm phát sinh các nghĩa vụ và quyền giữa họ theo quy định của luật này. Mục đích của hôn nhân là xây dựng gia đình hạnh phúc, thực hiện các chức năng của gia đình GV hoûi: Theá naøo laø bình ñaúng trong hoân nhaân vaø gia ñình? HS trả lời Bình ñaúng trong hoân nhaân vaø GV kết luận:Bình đẳng trong hôn nhân và gia đình được hiểu là bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, chồng và giữa gia đình được hiểu là bình đẳng các thành viên trong gia đình trên cơ sở nguyên tắc dân chủ, về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, công bằng, tôn trọng lẫn nhau, không phân biệt đối xử trong chồng và giữa các thành viên trong gia đình trên cơ sở nguyên các mối quan hệ ở phạm vi gia đình và xã hội. taéc daân chuû, coâng baèng, toân troïng laãn nhau, khoâng phaân bieät đối xử trong các mối quan hệ ở phaïm vi gia ñình vaø xaõ hoäi. b/ Noäi dung bình ñaúng trong Hoạt động 2: (25’ ) – Đàm thoại – Xử lí tình huống * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung bình đẳng trong hôn nhân hôn nhân và gia đình vaø gia ñình * Caùch tieán haønh: GV ñöa ra tình huoáng vaø ñaët caâu hoûi cho HS trả lời GV trình baøy: Noäi dung bình ñaúng trong hoân nhaân vaø gia ñình bao gồm: Bình đẳng giữa vợ và chồng; giữa cha mẹ và con cái; giữa ông bà và cháu; giữa anh, chị, em trong gia đình. T×nh huèng * Bình đẳng giữa vợ và chồng: Anh T và chị H kết hôn với nhau đến nay đã đợc 6 năm và có một - Trong quan heä nhaân thaân:.

(35) bé gái xinh đẹp. Cuộc sống vợ chồng anh chị vẫn êm ả, bình yên. Thế Laứ quan heọ phaựt sinh giửừa caực rồi, đến một ngày, khi nghe chị H nói chuyện với chồng về việc muốn thaønh vieân trong gia ñình veà đi học thêm tiếng Anh thì anh T lập tức không đồng ý. Anh T nói : Phụ những lợi ích nhân thân. nữ thì cần gì học nhiều, anh quyết định em không đi học nữa ! Thấy vậy, chị H vốn hiền lành cũng không sao chịu đợc : Em hỏi ý kiến anh thì anh nên ủng hộ em, anh không có quyền quyết định chuyện học hành của em đợc đâu anh ạ ! C©u hái : 1. Anh T cã quyÒn c¶n trë chÞ T ®i häc kh«ng ? 2. Em hiểu thế nào là quyền bình đẳng vợ chồng trong quan hệ nh©n th©n ?. HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän: Quan heä nhaân thaân: Laø quan heä phát sinh giữa các thành viên trong gia đình về những lợi ích nhân thân. Vợ và chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc lựa chọn nơi cư trú; tôn trọng và giữ gìn danh dự, nhân phẩm, uy tín của nhau; tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo của nhau; giúp đỡ nhau cùng phát triển. GV hỏi: Tình trạng bạo lực trong gia đình mà nạn nhân thường là phụ nữ và trẻ em là vấn đề đang được quan tâm ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam Theo em đây có phải là bieåu hieän baát bình ñaúng khoâng? Vì sao? HS trả lời GV keát luaän GV ñöa ra tình huoáng Tình huoáng. Gia đình ông Ninh và bà Nga có căn hộ ở chung c đã đợc 8 năm nay. Căn hộ này cũng đẹp và rộng rãi, đủ để ở cho 4 ngời trong gia đình và còn 1 phòng dành cho những khi có khách. Thế nhng, rồi bỗng - Trong quan heä taøi saûn: Laø ông Ninh có ý định bán căn hộ này để mua một căn nhà riêng rộng những quan hệ phát sinh giữa hơn một chút. Ông Ninh nói với về vợ về ý định này của mình. caùc thaønh vieân trong gia ñình veà ThÊy vËy, bµ Nga nãi : - Đối với gia đình mình thì căn hộ này đã là lí tởng lắm rồi, cần gì lụùi ớch taứi saỷn. phải bán để mua căn nhà khác nữa cho tốn kém, trong khi nếu mua thì nhµ m×nh l¹i ph¶i ®i vay thªm tiÒn. Ông Ninh cho rằng mình có toàn quyền nên đã trịnh trọng tuyên bố: - Đấy là tôi nói chuyện với bà thôi, chứ tôi thì đã quyết định rồi, có ngời đồng ý mua căn hộ này rồi, tuần sau sẽ tiến hành làm thủ tục. C©u hái : 1/ Theo em, ông Ninh có toàn quyền quyết định bán căn hộ của gia đình không ? 2/ Thế nào là bình đẳng giữa vợ và chồng trong quan hệ tài sản ?.

(36) HS trả lời GV nhận xét – kết luận: - Trong quan hệ tài sản: Là những quan hệ phát sinh giữa các thành viên trong gia đình về lợi ích tài sản. Vợ, chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt. GV hỏi: Bình đẳng giữa cha mẹ và con được thể hiện như thế naøo? HS trả lời GV keát luaän Cha mẹ ( kể cả cha dượng và mẹ kế ) có nghĩa vụ và quyền ngang nhau trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con, tôn trọng ý kiến của con. Con caùi coù boån phaän yeâu thöông, kính troïng, bieát ôn, hieáu thảo với cha mẹ Cha mẹ không phân biệt đối xử giữa các con. * Bình đẳng giữa cha mẹ và Con trai, con gái đều được cha mẹ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục và điều kiện như nhau trong học tập, lao động, vui con chôi giaûi trí vaø phaùt trieån. GV keát luaän. GV hỏi: Bình đẳng giữa ông bà và cháu được thể hiện như thế naøo? HS trả lời GV kết luận: Đó là mối quan hệ hai chiều: ông bà có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, giáo dục cháu, sống mẫu mực và nêu göông toát cho caùc chaùu; chaùu coù boån phaän kính troïng chaêm sóc, phụng dưỡng ông bà. GV keát luaän. GV hỏi: Bình đẳng giữa anh, chị, em trong gia đình được biểu hieän nhö theá naøo? HS trả lời GV keát luaän Anh, chị, em có bổn phận thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau, nghĩa vụ và quyền đùm bọc nuôi dưỡng nhau. GV kết luận: Quan hệ giữa các thành viên trong gia đình được thực hiện ở việc đối xử công bằng, dân chủ và tôn trọng laãn nhau.. Bình đẳng giữa cha mẹ và con được thể hiện qua nghĩa vụ và quyền giữa cha mẹ và con; giữa con đối với cha mẹ. * Bình đẳng giữa ông bà và chaùu. Bình đẳng giữa ông bà và cháu được thể hiện qua nghĩa vụ và quyền giữa ông bà và các.

(37) Hoạt động 3: ( 6’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS biết được trách nhiệm của nhà nước đối với công dân trong việc bảo đảm quyền bình đẳng trong hôn nhân vaø gia ñình * Cách tiến hành: GV nêu câu hỏi cho HS trả lời và diễn giaûng GV hỏi: Theo em, nhà nước cần phải làm gì để bảo đảm quyeàn bình ñaúng trong hoân nhaân vaø gia ñình? HS trả lời GV kết luận: Nhà nước có chính sách, biện pháp tạo điều kiện để các công dân nam, nữ thực hiện quyền bình đẳng của mình trong hôn nhân và gia đình; tăng cường, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hôn nhân và gia đình; vận động nhân dân xóa bỏ những phong tục tập quán lạc hậu về hôn nhân và gia đình, phát huy truyền thống, phong tục tốt đẹp; xây dựng quan hệ hôn nhân và gia đình tiến bộ; xử lí nghiêm minh moïi haønh vi vi phaïm phaùp luaät veà hoân nhaân vaø gia ñình.. cháu; giữa cháu với ông bà. * Bình đẳng giữa anh, chị, em. Anh, chị, em đều có quyền và nghĩa vụ với nhau với tư cách là caùc thaønh vieân trong gia ñình.. c/ Trách nhiệm của nhà nước trong vieäc baøo veä quyeàn bình ñaúng trong hoân nhaân vaø vaø gia ñình - Nhà nước có chính sách, biện pháp tạo điều kiện để các công dân nam, nữ thực hiện quyền bình ñaúng cuûa mình trong hoân nhaân vaø gia ñình. - tăng cường, tuyên truyền, phoå bieán, giaùo duïc phaùp luaät hoân nhaân vaø gia ñình. - vận động nhân dân xóa bỏ những phong tục tập quán lạc haäu veà hoân nhaân vaø gia ñình, phaùt huy truyeàn thoáng, phong tục tốt đẹp. - xây dựng quan hệ hôn nhân vaø gia ñình tieán boä. - xử lí nghiêm minh mọi hành vi vi phaïm phaùp luaät veà hoân nhaân vaø gia ñình.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñaët caâu hoûi HS trả lời 1/ Mối quan hệ giữa vợ và chồng hiện nay có những nét đổi mới gì so với truyền thống? 2/ Theo em, pháp luật thừa nhận quyền sở hữu tài sản riêng của vợ, chồng có mâu thuẫn với nguyên tắc bình đẳng giữa vợ và chồng không? 5/ Daên doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài, làm bài tập và xem trước phần 2/ Bình đẳng trong lao động.

(38) Tuaàn 9 Tieát PPCT 9 Ngày soạn: 15/9/2010 Baøi 4 ( 3 tieát ). QUYEÀN BÌNH ÑAÚNG CUÛA COÂNG DAÂN TRONG MỘT SỐ LĨNH VỰC CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI ( Tieát 2 ) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được thế nào là bình đẳng trong lao động, nội dung cơ bản của bình đẳng trong lao động và trách nhiệm của nhà nước trong việc bảo đảm quyền bình đẳng của công dân trong lao động. 2/ Veà kó naêng: Biết thực hiện và nhận xét việv thực hiện quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực lao động. 3/ Về thái độ: Có ý thức thực hiện quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong lĩnh vực lao động và đấu tranh, phê phán những hành vi vi phạm quyền bình đẳng của công dân. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV 12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Caâu hoûi: Theá naøo laø bình ñaúng trong hoân nhaân vaø gia ñình? Noäi dung bình ñaúng trong hoân nhaân vaø gia ñình? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước, các em đã hiểu được quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình. Tiết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực lao động. 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS. Noäi dung baøi hoïc 2/ Bình đẳng trong lao động Hoạt động 1: ( 5’ ) – Đàm thoại – Diễn giảng a/ Theá naøo laø bình ñaúng * Mục tiêu: HS hiểu được thế nào là bình đẳng trong lao động trong lao động * Cách tiến hành: GV trình bày, đặt câu hỏi cho HS trả lời GV trình bày: Lao động có vai trò rất quan trọng đối với con người và xã hội: Lao động là hoạt động quan trọng nhất của con người, tạo ra của cải vật chất và giá trị tinh thần cho xã.

(39) hội. Điều 55 Hiến pháp 1992 khẳng định: “ Lao động là quyền vaø nghóa vuï cuûa coâng daân “. GV hỏi: Em hiểu thế nào là bình đẳng trong lao động? HS trả lời GV kết luận:Bình đẳng trong lao động được hiểu là bình đẳng giữa mọi công dân trong thực hiện quyền lao động thông qua tìm việc làm; bình đẳng giữa người sử dụng lao động và người lao động thông qua hợp đồng lao động; bình đẳng giữa lao động nam và lao động nữ trong từng cơ quan, doanh nghiệp và trong phạm vi cả nước.. Bình đẳng trong lao động được hiểu là bình đẳng giữa mọi công dân trong thực hiện quyền lao động thông qua tìm việc làm; bình đẳng giữa người sử dụng lao động và người lao động thông qua hợp đồng lao động; bình đẳng giữa lao động nam và lao động nữ trong từng cơ quan, doanh nghieäp vaø trong phaïm vi cả nước. Hoạt động 2: ( 24’) – Thảo luận nhóm – Xử lí tình huống b/ Noäi dung cô baûn cuûa bình * Mục tiêu: HS hiểu được những nội dung cơ bản của bình đẳng trong lao động đẳng trong lao động * Caùch tieán haønh: GV ñöa ra tình huoáng, ñaët caâu hoûi cho HS thaûo luaän nhoùm GV hỏi: Bình đẳng trong lao động có những nội dung cơ bản naøo? HS trả lời GV keát luaän * Coâng daân bình ñaúng trong GV trình bày: Quyền lao động là quyền cơ bản của công dân bao gồm quyền có việc làm và quyền tạo ra việc làm, công thực hiện quyền lao động dân được tự do sử dụng sức lao động của mình trong việc tìm kiếm, lựa chọn việc làm, có quyền làm việc cho bất cứ người sử dụng lao động nào và ở bất cứ nơi nào mà pháp luật không caám nhaèm mang laïi thu nhaäp cho baûn thaân, gia ñình vaø xaõ hoäi. GV hỏi: Theo em, công dân thực hiện quyền bình đẳng trong lao động là gì? HS trả lời Coâng daân bình ñaúng trong GV bổ sung – kết luận: Điều 5 của Bộ Luật Lao động quy định: “ Mọi hoạt động tạo ra việc làm, tự tạo việc làm, dạy thực hiện quyền lao động có ngề và học nghề để có việc làm, mọi hoạt động sản xuất kinh nghĩa là, mọi người đều có doanh thu hút nhiều lao động đều được Nhà nước khuyến quyền làm việc, tự do lựa chọn vieäc laøm vaø ngheà nghieäp phuø khích, tạo điều kiện thuận lợi hoặc giúp đỡ “. hợp với khả năng của nình, lhông bị phân biệt đối xử về giới tính, dân tộc tính ngưỡng, tôn.

(40) giaùo, nguoàn goác gia ñình, thaønh phaàn kinh teá. GV trình bày: Người lao động nếu đủ tuổi theo quy định của Bộ Luật Lao động, có khả năng lao động và giao kết hợp đồng lao động, đều có quyền tìm việc làm cho mình. - Người từ đủ 15 tuổi trở lên mới được quyền giao kết hợp đồng lao động. Người dưới 15 tuổi chỉ được giao kết hợp đồng để làm một số công việc mà pháp luật cho phép hay giao kết hợp đồng học nghề, học việc nhưng phải có sự đồng ý của cha mẹ, hoặc người đại diện hợp pháp khác. - Người sử dụng lao động ít nhất phải đủ 18 tuổi. GV hỏi: Theo em, việc nhà nước và người sử dụng ưu đãi đối với người lao động có trình độ chuyên môn kĩ thuật cao có trái với nguyên tắc công dân bình đẳng trong lao động không? Vì sao? HS trả lời GV kết luận: Những ưu đãi đối với người lao động có trình độ chuyeân moân, kó thuaät cao khoâng bò coi laø baát bình ñaúng trong sử dụng lao động. GV ví dụ: Anh A đến công ty may X kí hợp đồng lao động với giám đốc công ty. Các nội dung thoả thuận như sau: - Coâng vieäc anh A phaûi laøm laø thieát keá caùc maãu quaàn aùo - Thời giờ làm việc: mỗi ngày 8 giờ, mỗi tuần 40 giờ - Thời giờ nghỉ ngơi, tiền lương, địa điểm làm việc, thời han hợp đồng, điều kiện an toàn, vệ sinh lao động, bảo hiểm xã hoäi… GV hỏi: Dựa vào ví dụ trên, em hãy cho biết hợp đồng lao động là gì? Tại sao người lao động và người sử dụng lao động phải kí kết hợp đồng lao động? HS trả lời GV nhận xét – kết luận: Hợp đồng lao động là sự thoả thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, điều kiện lao động, quyềnvà nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động. GV hỏi: Việc giao kết hợp đồng lao động phải tuân theo nguyeân taéc naøo? HS trả lời GV kết luận: Việc giao kết hợp đồng lao động phải tuân theo nguyên tắc: Tự do, tự nguyện, bình đẳng; không trái pháp luật và thoả ước lao động tập thể; giao kết trực tiếp giữa người lao động với người sử dụng lao động.. * Coâng daân bình ñaúng trong giao kết hợp đồng lao động. Việc giao kết hợp đồng lao động phải tuân theo nguyên tắc: Tự do, tự nguyện, bình đẳng; không trái pháp luật và thoả ước lao động tập thể; giao kết trực.

(41) tiếp giữa người lao động với người sử dụng lao động. GV ñöa ra tình huoáng:. Anh Thân cùng Giám đốc Công ti vận tải X thoả thuận về kí kết hợp đồng lao động, theo đó, anh Thân đợc nhận vào làm việc tại Công ti này với thời hạn xác định. Thế nhng, trong hợp đồng lại không ghi râ anh Th©n sÏ lµm c«ng viÖc g×. Theo anh Th©n, néi dung cña hîp đồng nh vậy là trái pháp luật nên anh đã đề nghị quy định bổ sung về nội dung này. Thế nhng ông Giám đốc thì nhất định không nghe vì ông cho rằng sau này anh Thân làm gì là thuộc quyền quyết định của ông mà không cần phải ghi rõ trong hợp đồng. Thấy vậy anh Thân đã từ chối kí hợp đồng.. C©u hái : 1. Anh Thân có quyền đề nghị ghi rõ trong hợp đồng vÒ c«ng viÖc ph¶i lµm kh«ng ? 2. Anh Thân có quyền thoả thuận với Giám đốc về những nội dung khác đợc ghi trong hợp đồng kh«ng ? GV cho HS thaûo luaän chung HS cả lớp thảo luận HS trình baøy caù nhaân GV nhaän xeùt – keát luaän GV hỏi:Hiện nay, một số doanh nghiệp ngại nhận lao động nữ vào làm việc, vì vậy, cơ hội tìm việc làm của lao động nữ khó khăn hơn lao động nam. Em có suy nghĩ gì trước hiện tượng treân? HS trả lời GV kết luận – phân tích: Quyền lao động của công dân được * Bình đẳng giữa lao động thực hiện trên cơ sở không phân biệt giới tính. Nhưng với lao nam với lao động nữ động nữ, do một số đặc điểm về cơ thể, sinh lí và chức năng làm mẹ nên pháp luật có quy định cụ thể, có chính sách để lao động nữ có điều kiện thực hiện quyền và nghĩa vụ lao động. Tuy nhiên, phụ nữ cần phải nâng cao trình độ về mọi mặt để khẳng định được vị trí của mình trong xã hội. GV đưa ra: Một số điều về những quy định riêng đối với lao động nữ ( điều 111, 112, 113… ). GV kết luận: Lao động nam và lao động nữ được bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong lao động theo quy định của pháp luaät..

(42) Hoạt động 3: ( 7’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được trách nhiệm của nhà nước trong việc bảo đảm quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực lao động. * Cách tiến hành: GV đặt câu hỏi HS trả lời theo SGK, GV liên hệ thực tế cho HS thấy được trách nhiệm của nhà nước đối với công dân GV hỏi: Để bảo đảm quyền bình đẳng của công dân trong lao động nhà nước ta cần phải làm gì? HS trả lời GV nhận xét – kết luận: Nhà nước đã ban hành hệ thống pháp luật về lao động. GV yeâu caàu HS: Ghi noäi dung phaàn c/ trong SGK trang 37.. Lao động nam và lao động nữ được bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong lao động theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. c/ Traùch nhieäm cuûa Nhaø nước trong việc bảo đảm quyeàn bình ñaúng cuûa coâng daân trong lao động. Nhà nước đã ban hành hệ thống pháp luật về lao động. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi HS trả lời 1/ Tại sao người lao động và nguời sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động? 2/ Việc giao kết hợp đồng lao động phải dựa trên nguyên tắc nào? 3/ Theo em, việc nhà nước và người sử dụng ưu đãi đối với người lao động có trình độ chuyên môn kĩ thuật cao có trái với nguyên tắc công dân bình đẳng trong lao động không? Vì sao? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Caùc em veà nhaø hoïc baøi, laøm baøi taäp, tieát sau kieåm tra 1 tieát.. Tuaàn 10 Tieát PPCT 10 Ngày soạn: 20/9/2010.

(43) KIEÅM TRA 1 TIEÁT I/ Muïc tieâu baøi kieåm tra: 1/ Về kiến thức: Giúp HS hệ thống lại kiến thức đã học 2/ Veà kó naêng: HS biết vận dụng kiến thức đã học để làm bài 3/ Về thái độ: HS tự giác nghiêm túc trong quá trình làm bài II/ Phöông phaùp: Tự luận: ( 10đ ) III/ Tiến trình lên lớp: 1/ Ổn định tổ chức 2/ Kieåm tra baøi cuõ: Khoâng 3/ Đọc đề kiểm tra cho HS ghi. NỘI DUNG ĐỀ: Câu 1: Thực hiện pháp luật là gì? Em hãy phân tích những điểm giống nhau và khác nhau giữa các hình thức thực hiện pháp luật.( 2,5đ ) Câu 2: Thế nào là vi phạm pháp luật? Cho ví dụ.( 1đ ) Câu 3: Em hiểu thế nào là công dân bình đẳng về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lí? Cho ví dụ.( 2đ ) Câu 4: Để đảm bảo quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật nhà nước cần phải laøm gì?( 2đ) Câu 5: Theo em, vi phạm pháp luật có gì giống và có gì khác biệt với vi phạm đạo đức? (1,5đ ) Câu 6: Vì sao Nhà nước không ngừng đổi mới và hoàn thiện hệ thống pháp luật? ( 1đ ). ĐÁP ÁN Câu 1: Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích, làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi hợp pháp của các cá nhân tổ chức. Điểm giống nhau: Đều là hoạt động có mục đích nhằm đưa pháp luật vào đời sống, trở thành những hành vi hợp pháp của người thực hiện. Điểm khác nhau: Sử dụng pháp luật khác với các hình thức thực hiện pháp luật còn lại ở chỗ: chủ thể pháp luật có thể thực hiện hoặc không thực hiện quyền được pháp luật cho phép theo ý chí của mình chứ không bị ép buộc thực hiện..

(44) Câu 2: Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm hại các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. Cho ví dụ Câu 3: - Công dân bình đẳng về quyền và nghĩa vụ có nghĩa là bình đẳng về hưởng quyền và làm nghĩa vụ trước nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật. Quyền của công dân không tách rời nghĩa vụ của công dân. Cho ví dụ - Bình đẳng về trách nhiệm pháp lí là bất cứ công dân nào vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm của mình và phải bị xử lí theo quy định của pháp luaät.Cho ví dụ Câu 4: + Nhà nước tạo các điều kiện vật chất, tinh thần cho công dân thực hiện quyền bình đẳng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước + Nhà nước xử lí nghiêm minh những hành vi vi phạm quyền và lợi ích của công dân, cuûa xaõ hoäi. + Nhà nước không ngừng đổi mới và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Câu 5: - Giống nhau: Đều là hành vi trái với quy tắc, chuẩn mực chung. - Khác nhau: + Vi phạm pháp luật là hành vi trái với các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành; Vi phạm đạo đức là làm trái các quan niệm, chuẩn mực đạo đứcđược thừa nhận chung trong xã hội + Vi phạm pháp luật phải có đủ 3 dấu hiệu do pháp luật quy định; Vi phạm đạo đức không nhất thiết phải đủ các dấu hiệu. Câu 6: Vì phù hợp với từng thời kì nhất định, làm cơ sở pháp lí cho việc xử lí mọi hành vi xâm hại quyền và lợi ích của công dân, của nhà nước và xã hội.. Tuaàn 11 Tieát PPCT 11 Ngày soạn: 25/9/2010. Baøi 4 ( 3 tieát ). QUYEÀN BÌNH ÑAÚNG CUÛA COÂNG DAÂN TRONG MỘT SỐ LĨNH VỰC CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI.

(45) ( Tieát 3 ) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được khái niệm, nội dung quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực kinh doanh. - Hiểu được trách nhiệm của nhà nước trong việc bảo đảm cho công dân thực hiện quyền bình đẳng trong lĩnh vực kinh doanh. 2/ Veà kó naêng: Biết thực hiện và nhận xét việc thực hiện quyền bình đẳng của công dân trong lĩnh vực kinh doanh. 3/ Về thái độ: Có ý thức tôn trọng các quyền bình đẳng của công dân trong kinh doanh. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV GDCD 12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Thế nào là bình đẳng trong lao động? Tại sao người lao động và người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Trong thời đại ngày nay, nước ta phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, tồn tại nhiểu loại hình sản xuất, kinh doanh khác nhau. Trong mối quan hệ kinh tế ấy, các chủ thể tham gia sản xuất kinh doanh có quyền và nghĩa vụ như thế nào? Nhà nước phải làm gì để bảo đảm cho họ hoạt động kinh doanh có hiệu quả, thúc đẩy nền kinh tế nước nhà phát triển? Để hiểu được vấn đề này, chúng ta cùng tìm hiểu phần 3/ Bình đẳng trong kinh doanh 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc Hoạt động 1: ( 8’ ) – Đàm thoại 3/ Bình ñaúng trong kinh doanh a/ Theá naøo laø bình ñaúng * Mục tiêu: HS hiểu được thế nào là bình đẳng trong kinh doanh trong kinh doanh * Cách tiến hành: GV đưa ra một số câu hỏi cho HS trả lời GV hoûi: Em hieåu theá naøo laø kinh doanh? Cho ví duï. HS trả lời GV nhận xét – kết luận: Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm thu lợi nhuận. Để thúc đẩy kinh doanh phát triển, cần phải tạo ra một môi trường kinh doanh tự do, bình đẳng trên cơ sở của pháp luật Điều 57 Hiến pháp 1992 quy định: “ Công dân có quyền tự.

(46) do kinh doanh theo quy ñònh cuûa phaùp luaät “. GV hoûi: Vaäy, em hieåu theá naøo laø bình ñaúng trong kinh doanh? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän: Bình ñaúng trong kinh doanh coù nghóa laø moïi caù nhaân, toå chức khi tham gia vào các quan hệ kinh tế, từ việc lựa chọn ngành, nghề, địa điểm kinh doanh, lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh, đến việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong quá trình sản xuất kinh doanh đều bình đẳng theo quy định của phaùp luaät. GV trình bày: Nói đến quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật về kinh doanh. Đó là quyền bình đẳng của công dân trên nguyên tắc “ Mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật”; là quyền bình đẳng của mọi loại hình kinh doanh thuộc mọi thành phần kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta. GV hỏi: Nhà nước ta thừa nhận doanh nghiệp nhà nước giữ vai trò chủ đạo, tồn tại và phát triển những ngành, những lĩnh vực then choát, quan troïng cuûa neàn kinh teá. Vaäy, coù vi phaïm nguyeân taéc bình ñaúng trong kinh doanh khoâng? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän: Khoâng, GV giaûi thích theâm. Hoạt động 2: ( 20’ ) – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung của bình đẳng trong kinh doanh * Caùch tieán haønh: GV cho HS thaûo luaän nhoùm veà noäi dung bình ñaúng trong kinh doanh GV hoûi: Phaùp luaät quy ñònh quyeàn bình ñaúng trong kinh doanh coù maáy noäi dung? HS trả lời GV keát luaän: Coù 5 noäi dung GV chia lớp ra làm 5 nhóm GV yêu cầu HS mỗi nhóm nghiên cứu một nội dung về nội dung bình ñaúng trong kinh doanh ( SGK trang 38 ) HS các nhóm thảo luận, thời gian 5 phút HS các nhóm đại diện trình bày HS boå sung yù kieán GV nhaän xeùt – keát luaän - Mọi công dân đều có quyền tự do lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh, tức là lựa chọn loại hình doanh nghiệp tuỳ theo sở thích, khà năng của mình.. Bình ñaúng trong kinh doanh có nghĩa là mọi cá nhân, tổ chức khi tham gia vaøo caùc quan heä kinh tế, từ việc lựa chọn ngành, nghề, địa điểm kinh doanh, lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh, đến việc thực hiện quyền vaø nghóa vuï trong quaù trình saûn xuất kinh doanh đều bình đẳng theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.. b/ Noäi dung quyeàn bình ñaúng trong kinh doanh. - Mọi công dân đều có quyền tự do lựa chọn hình thức tổ chức.

(47) - Mọi doanh nghiệp đều có quyền tự chủ đăng kí kinh doanh trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm khi có đủ ñieàu kieän theo quy ñònh cuûa phaùp luaät - Mọi loại hình doanh nghiệp thuộc các loại hình kinh tế khác nhau đều được bình đẳng trong việc khuyến khích phát triển lâu dài, hợp tác, cạnh tranh lành mạnh. - Mọi doanh nghiệp đều bình đẳng về quyền chủ động mở rộng quy mô ngành, nghề kinh doanh; chủ động tìm kiếm thị trường, khách hàng và kí hợp đồng; tự do liên doanh với các cá nhân, tổ chức kinh tế trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật; tự chủ kinh doanh để nâng cao hiệu quả kinh doanh. - Mọi doanh nghiệp đều có quyền bình đẳng về nghĩa vụ rong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, như kinh doanh đúng ngành, nghề đã đăng kí; nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước; bảo đảm quyền lợi ích hợp pháp của người lao động trong doanh nghiệp theo quy định của pháp luật lao động; tuân thủ pháp luật về bảo vệ tài nguyên môi trường, cảnh quan, di tích lịch sư…. kinh doanh. - Mọi doanh nghiệp đều có quyền tự chủ đăng kí kinh doanh trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm khi có đủ ñieàu kieän theo quy ñònh cuûa phaùp luaät - Mọi loại hình doanh nghiệp thuộc các loại hình kinh tế khác nhau đều được bình đẳng trong vieäc khuyeán khích phaùt trieån laâu daøi. - Mọi doanh nghiệp đều bình đẳng về quyền chủ động mở roäng quy moâ ngaønh, ngheà kinh doanh; chủ động tìm kiếm thị trường, khách hàng và kí hợp đồng; tự do liên doanh với các cá nhân, tổ chức kinh tế trong và ngoài nước theo quy định của phaùp luaät. GV giaûi thích: - Mọi doanh nghiệp đều có Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng kí kinh doanh theo quy quyền bình đẳng về nghĩa vụ rong quá trình hoạt động sản ñònh cuûa phaùp luaät. Doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp trong đó nhà nước xuất kinh doanh. sở hữu trên 50% vốn điều lệ. Vốn điều lệ là số vốn do các thành viên, cổ đông góp hoặc cam kết góp trong một thời hạn nhất định và được ghi vào ñieàu leä coâng ty. Cổ đông là người sở hữu ít nhất một cổ phần đã phát hành cuûa coâng ty coå phaàn Doanh nghieäp tö nhaân laø doanh nghieäp do moät caù nhaân laøm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp. Mỗi cá nhân chỉ được quyền thaønh laäp moät doanh nghieäp tö nhaân ( doanh nghieäp tö nhaân không được phát hành loại chứng khoáng nào ). Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó: - Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là coå phaàn; - Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là ba và tối đa không hạn chế số lượng….

(48) Công ty trách nhiệm hữu hạn bao gồm công ty TNHH một thành viên và công ty TNHH hai thành viên trở lên ( số lượng thành viên không vượt quá năm mươi, công ty TNHH không được quyền phát hành cổ phần. GV hỏi: Hiện nay một số doanh nghiệp chạy theo lợi ích cá nhân khai thác tài nguyên thiên nhiên bừa bãi dẫn đến cạn kiệt tài nguyên, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Theo em, cần phải có biện pháp gì để khắc phục tình trạng trên? HS trả lời GV keát luaän – boå sung Hoạt động 3: ( 8’ ) – Vấn đáp – giải thích * Mục tiêu: HS hiểu được trách nhiệm của nhà nước trong việc bảo đảm quyền bình đẳng trong kinh doanh * Cách tiến hành: GV đưa ra câu hỏi cho HS trả lời và lấy ví duï minh hoïa GV hỏi: Hiện nay nước ta có những loại hình doanh nghiệp naøo? HS trả lời GV keát luaän GV hỏi: Vì sao nhà nước lại thừa nhận sự tồn tại lâu dài và phát triển của loại hình doanh nghiệp ở nước ta? GV trả lời GV hỏi: Vì sao nhà nước bảo hộ quyền sở hữu thu nhập hợp pháp của mọi loại hình doanh nghiệp? HS trả lời GV keát luaän – Laáy ví duï minh hoïa GV hỏi: Nhà nước cần phải làm gì để bảo đảm quyền bình ñaúng trong kinh doanh? HS trả lời GV keát luaän - Nhà nước thừa nhận sự tồn tại lâu dài và phát triển của các loại hình doanh nghiệp ở nước ta - Nhà nước quy định quyền và nghĩa vụ của các doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh. - Nhà nước khẳng định bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp của mọi loại hình doanh nghiệp - Nhà nước quy định nam nữ trong việc thành lập doanh nghieäp.. c/ Traùch nhieäm cuûa nhaø nước trong việc bảo đảm quyeàn bình ñaúng trong kinh doanh. - Nhà nước thừa nhận sự tồn taïi laâu daøi vaø phaùt trieån cuûa caùc loại hình doanh nghiệp ở nước ta - Nhà nước quy định quyền và nghóa vuï cuûa caùc doanh nghieäp trong hoạt động kinh doanh. - Nhà nước khẳng định bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp của mọi loại hình doanh nghiệp - Nhà nước quy định nam nữ.

(49) GV hỏi: Chính sách bình đẳng giới ở nước ta quy định “ ưu trong việc thành lập doanh tiên hộ trợ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ”, theo em có mâu nghiệp. thuẫn với quy định nam, nữ bình đẳng trong kinh doanh hay khoâng? Vì sao? HS trả lời GV kết luận: Không, vì phụ nữ ngoài lao động sản xuất ra còn thực hiện chức năng làm mẹ, làm vợ. Do đó nhà nước quy định điều này nhằm giúp cho người phụ nữ giỏi việc nươc, đảm việc nhà. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi HS trả lời trong phiếu học tập 1/ Nhà nước ta thừa nhận doanh nghiệp nhà nước giữ vai trò chủ đạo, tồn tại và phát triển những ngành, những lĩnh vực then chốt, quan trọng của nền kinh tế. Vậy, có vi phạm nguyên tắc bình ñaúng trong kinh doanh khoâng? 2/ Hiện nay một số doanh nghiệp chạy theo lợi ích cá nhân khai thác tài nguyên thiên nhiên bừa bãi dẫn đến cạn kiệt tài nguyên, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Theo em, cần phải có biện pháp gì để khắc phục tình trạng trên? 3/ Nhà nước cần phải làm gì để bảo đảm quyền bình đẳng trong kinh doanh? 4/ Chính sách bình đẳng giới ở nước ta quy định “ ưu tiên hộ trợ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ”, theo em có mâu thuẫn với quy định nam, nữ bình đẳng trong kinh doanh hay không? Vì sao? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài, làm bài tập và xem trước bài 5 – Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, toân giaùo. Tuaàn 12 Tieát PPCT 12 Ngày soạn: 09/10/2010 Baøi 5 ( 2 tieát ). QUYỀN BÌNH ĐẲNG GIỮA CÁC DÂN TỘC, TÔN GIÁO ( Tieát 1 ). I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được:.

(50) 1/ Về kiến thức: - HS nêu được khái niệm quyền bình đẳng giữa các dân tộc. - HS hiểu được quyền bình đẳng giữa các dân tộc xuất phát từ quyền cơ bản của con người và quyền bình đẳng trước pháp luật của công dân. - HS hiểu được nội dung quyền bình đẳng giữa các dân tộc được thể hiện trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục…, ý nghĩa quyền bình đẳng của các dân tộc. - HS nêu được các chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về quyền bình đẳng giữa các dân tộc. 2/ Veà kó naêng: - Phân biệt được những việc làm đúng và sai trong việc thực hiện quyền bình đẳng giữa caùc daân toäc. - Biết xử sự phù hợp với quy định của pháp luật về quyền bình đẳng giữa các dân tộc. 3/ Về thái độ: Ủng hộ chính sách của Đảng và Nhà nước về quyền bình đẳng giữa các dân tộc. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK, SGV GDCD 12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Nhà nước ta thừa nhận doanh nghiệp nhà nước giữ vai trò chủ đạo, tồn tại và phát triển những ngành, những lĩnh vực then chốt, quan trọng của nền kinh tế. Vậy, có vi phạm nguyên tắc bình ñaúng trong kinh doanh khoâng? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Đảng ta ngay từ khi mới ra đời đã xác định vấn đề dân tộc, tôn giáo là vấn đề chiến lược có tầm quan trọng đặc biệt. Đáp ứng đòi hỏi của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay, Đảng và Nhà nước ta đã có những chính sách như thế nào về dân tộc và tôn giáo? Để hiểu rõ vấn đề này chúng ta cùng tìm hiểu bài 5 – Quyền bình đẳng giữa các dân tộc, tôn giáo 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc Hoạt động 1: ( 6’ ) – Đàm thoại 1/ Bình đẳng giữa các dân tộc a/ Theá naøo laø bình ñaúng * Mục tiêu: HS hiểu được thế nào là bình đẳng giữa các dân toäc giữa các dân tộc? * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời GV lần lượt nêu ra các câu hỏi để HS suy nghĩ, phân tích và yêu cầu HS tìm các ví dụ chứng tỏ ở Việt Nam không có sự phân biệt đối xử giữa các dân tộc đa số, dân tộc thiểu số: GV hỏi: Đại gia đình dân tộc Việt Nam thống nhất hiện có 54 dân tộc anh em, vì sao nói “Đại gia đình dân tộc Việt Nam” và “54 daân toäc anh em”?.

(51) GV hỏi: Vì sao khi đô hộ nước ta, thực dân Pháp lại sử dụng chính sách chia để trị? HS neâu caùc yù kieán cuûa mình. GV nhaän xeùt, boå sung. GV hỏi: Vậy, thế nào là bình đẳng giữa các dân tộc? GV keát luaän GV giaûng giaûi Vieät Nam laø moät quoác gia thoáng nhaát coù 54 daân toäc anh em cùng sinh sống, kề vai sát cánh với nhau trong suốt quá trình dựng nước và giữ nước. Các dân tộc thiểu số nước ta cư trú xen kẽ trên địa bàn rộng lớn, có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, an ninh, quốc phòng và môi trường sinh thaùi. Moãi daân toäc coù saéc thaùi vaên hoùa rieâng, goùp phaàn taïo nên sự đa dạng, phong phú của nền văn hóa Việt Nam thống nhaát. Đồng bào các dân tộc nước ta có truyền thống đoàn kết lâu đời trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm, chế ngự thiên nhiên, khắc phục thiên tai và xây dựng đất nước. Ngay từ khi mới ra đời và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn xác định vấn đề dân tộc, công tác dân tộc và đoàn kết các dân tộc có vị trí chiến lược quan trọng trong cách mạng nước ta. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng (1951) đã khẳng dịnh : “Các dân tộc ở Việt Nam đều được bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ, phải đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau để kháng chiến và kiến quốc”. Quyền bình đẳng của các dân tộc xuất phát từ quyền cơ bản của con người. Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1946 ghi rõ : “Tất cả quyền bính trong nước là của toàn theå nhaân daân Vieät Nam, khoâng phaân bieät noøi gioáng, gaùi trai, giàu nghèo, giai cấp, tôn giáo…”, “ Ngoài sự bình đẳng về quyền lợi, những quốc dân thiểu sổ được giúp đỡ về mọi phương diện để chóng tiến kịp trình độ chung”. Các bản Hiến pháp năm 1959, 1980, 1992 của nước ta đều khẳng định quyền bình đẳng của các dân tộc. Mọi hành vi chia rẽ dân tộc đều bị luaät phaùp nghieâm caám. Hoạt động 2: ( 20’ ) – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung và ý nghĩa quyền bình đẳng giữa các dân tộc * Caùch tieán haønh: GV ñöa ra caùc caâu hoûi cho HS thaûo luaän nhoùm GV chia lớp ra làm 4 nhóm. Quyền bình đẳng giữa các dân tộc được hiểu là các dân tộc trong moät quoác gia khoâng phaân biệt đa số hay thiểu số, trình độ văn hoá cao hay thấp, không phaân bieät chuûng toäc, maøu da… đều được Nhà nước và pháp luật toân troïng, baûo veä vaø taïo ñieàu kieän phaùt trieån.. b/ Noäi dung vaø yù nghóa quyeàn bình đẳng giữa các dân tộc.

(52) GV giao câu hỏi, thời gian thảo luận 4 phút Nhóm 1: Quyền bình đẳng về chính trị giữa các dân tộc được biểu hiện như thế nào? Ví dụ minh họa Nhóm 2: Quyền bình đẳng về kinh tế giữa các dân tộc được theå hieän nhö theá naøo? Ví duï minh hoïa. Nhóm 3: Quyền bình đẳng về văn hóa, giáo dục giữa các dân tộc được thể hiện như thế nào? Ví dụ minh họa. Nhóm 4: Quyền bình đẳng giữa các dân tộc có ý nghĩa như theá naøo? HS thaûo luaän nhoùm GV hướng dẫn HS thảo luận HS đại diện trình bày cá nhân GV nhaän xeùt – keát luaän GV dieãn giaûng + Hiến pháp của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ghi rõ "nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước thống nhất của các dân tộc cùng sinh sống trên đất nước Việt Nam". Các dân tộc thực hiện quyền làm chủ của mình bằng hai hình thức: dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện. Việc các dân tộc cử đại biểu của mình tham gia hệ thống cơ quan dân cử cho thấy: Đại biểu Quốc hội khóa X là người dân tộc thiểu số chiếm 17,3% ; số đại biểu là người dân tộc trong Hội đồng nhân dân các cấp như sau: cấp tỉnh chiếm 18,2%, cấp huyện chiếm 18,7%, cấp xã chiếm 22,7% so với tổng số đại biểu dân cử cấp đó. Điều đó thể hiện sự bình đẳng giữa các dân tộc trong việc tham gia quản lý Nhà nước. Để khuyến khích tạo điều kiện thực hiện bình đẳng giữa các dân tộc trong lĩnh vực chính trị, Nhà nước quy định tỷ lệ thích ứng người dân tộc trong các cơ quan dân cử. Hiện nay, số lượng đại biểu quốc hội là người dân tộc thiểu số tăng lên. Người dân tộc thiểu số tham gia đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp ở miền núi và vùng đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tæ leä khaù cao. + Quyền bình đẳng của các dân tộc đã được Hiến pháp xác định và được thể hiện trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội bao goàm bình ñaúng veà chính trò, bình ñaúng veà kinh teá, bình đẳng về văn hoá, giáo dục...Tuy nhiên, trên thực tế, việc thực hiện quyền bình đẳng giữa các dân tộc còn một khoảng cách bởi điều kiện và trình độ phát triển kinh tế- xã hội của các dân tộc không đồng đều, đó là một thực tế khách quan, vì vậy cần có sự tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa các dân tộc. Cụ thể. * Các dân tộc ở Việt Nam đều được bình đẳng về chính trị Các dân tộc đều có quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hoäi, tham gia vaøo boä maùy nhaø nước, tham gia thảo luận, góp ý các vấn đề chung của đất nước. Quyền này được thực hiện theo hai hình thức dân chủ trực tiếp vaø daân chuû giaùn tieáp. * Các dân tộc ở Việt Nam đều bình đẳng về kinh tế Trong chính saùch phaùt trieån kinh tế, không có sự phân biệt giữa các dân tộc đa số và thiểu số. Nhà nước luôn quan tâm đầu tư phát triển kinh tế đối với tất cả các vùng, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa, vùng đồng baøo daân toäc thieåu soá. * Các dân tộc ở Việt Nam đều bình đẳng về văn hoá, giáo duïc Caùc daân toäc coù quyeàn duøng tiếng nói, chữ viết của mình. Những phong tục, tập quán, truyền thống văn hoá tốt đẹp của từng dân tộc được giữ gìn, khoâi phuïc, phaùt huy. Các dân tộc ở Việt Nam có quyền hưởng thụ một nền giáo dục của nước nhà. * YÙ nghóa quyeàn bình ñaúng.

(53) là các dân tộc đa số có trình độ phát triển cao hơn có trách nhiệm giúp đỡ các dân tộc thiểu số, chậm phát triển và ngược lại. Đại hội IX của Đảng (4/2001) đã nêu lên nguyên tắc cơ bản của Đảng về chính sách dân tộc là: “bình đẳng, đoàn kết, tương trợ, giúp nhau cùng phát triển…”. Có bình đẳng thì mới thực hiện được đoàn kết dân tộc; có đoàn kết giúp nhau cùng phát triển thì mới thực hiện được bình đẳng dân tộc.. giữa các dân tộc Thựïc hiện tốt chính sách các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tương trợ, giúp nhau cùng phát triển là sức mạnh đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước, góp phần thực hiện mục tiêu “ dân giàu, nước mạnh, xã hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh “. Hoạt động 3: ( 10’ ) – Thảo luận nhóm c/ Chính sách của Đảng và * Mục tiêu: HS hiểu được Chính sách của Đảng và pháp luật pháp luật của Nhà nước về của Nhà nước về quyền bình đẳng giữa các dân tộc * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS thảo luận quyền bình đẳng giữa các dân toäc nhoùm GV chia lớp ra làm 3 nhóm GV giao câu hỏi, thời gian thảo luận 3 phút Nhóm 1: Chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về quyền bình đẳng giữa các dân tộc được thể hiện như thế naøo? Nhóm 2: Vì sao trong Quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng veà chính saùch öu tieân trong tuyeån sinh coù quy ñònh: Coâng daân Việt Nam có cha hoặc mẹ là người dân tộc thiểu số thuộc nhoùm öu tieân 1? Nhóm 3: Em hãy nêu một số chính sách của Nhà nước nhằm khuyến khích trẻ em các dân tộc đến trường? HS caùc nhoùm thaûo luaän GV hướng dẫn HS thảo luận HS đại diện trình bày cá nhân GV nhaän xeùt – boå sung GV keát luaän Ghi nhaän trong Hieán phaùp vaø GV giaûng giaûi + Tuyeân boá quyeàn bình ñaúng cuûa caùc daân toäc trong Hieán phaùp caùc vaên baûn phaùp luaät veà quyeàn là sự ghi nhận về mặt pháp lý, đồng thời cũng là sự khẳng bình đẳng giữa các dân tộc định nhà nước ta là nhà nước của tất cả các dân tộc sinh sống Thực hiện chiến lược phát triển trên đất nước Việt Nam. Toàn thể bộ máy nhà nước và các cơ kinh tế- xã hội đối với vùng quan trong bộ máy nhà nước đều được tổ chức và hoạt động đồng bào dân tộc Nghieâm caám moïi haønh vi kì thò dựa trên nguyên tắc bình đẳng giữa các dân tộc. + Trong lĩnh vực kinh tế - xã hội, để quyền bình đẳng giữa các và chia rẽ dân tộc. dân tộc được thực hiện trên thực tế, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế xã hội ở miền núi, vùng đồng bảo dân tộc nhằm tạo điều kiện để các.

(54) dân tộc thiểu số vươn lên, tiến kịp trình độ chung của cả nước. Nhiều chính sách, chương trình, dự án đầu tư đã được Nhà nước đã triển khai thực hiện làm cho kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội và đời sống nhân dân ở nhiều vùng đồng bào dân tộc được cải thiện rõ rệt. Công tác xóa đói, giảm nghèo đạt được những kết quả to lớn. Mặt bằng dân trí được từng bước nâng lên. Mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học và xóa mù chữ đã và đang được thực hiện ; hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú được hình thành từ Trung ương đến tỉnh, huyện, cụm xã. Văn hóa phát triển phong phú hơn ; đời sống văn hóa của đồng bào được nâng cao một bước ; văn hóa truyền thống của các dân tộc được tôn trọng, giữ gìn và phát huy. Các loại bệnh dịch cơ bản được ngăn chặn và từng bước đẩy lùi ; việc khám, chữa bệnh cho người nghèo vùng sâu, vùng xa được quan tâm hôn. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñaët caâu hoûi HS trả lời 1/ Quyền bình đẳng giữa các dân tộc được thể hiện qua những nội dung nào? 2/ Em hãy nêu một vài chính sách của nhà nước thể hiện quyền bình đẳng giữa các dân tộc? 3/ Thực hiện quyền bình đẳng giữa các dân tộc có ý nghĩa như thế nào trong việc xây dựng và baûo veä Toå quoác Vieät Nam xaõ hoäi chuû nghóa? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 5. Tuaàn 13 Tieát PPCT 13 Ngày soạn: 15/10/2010. Baøi 5 ( 2 tieát ). QUYỀN BÌNH ĐẲNG GIỮA CÁC DÂN TỘC, TÔN GIÁO ( Tieát 2 ). I/ Muïc tieâu bài hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa quyền bình đẳng giữa các tôn giáo. - Hiểu được chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước trong việc bảo đảm quyền bình đẳng giữa các tôn giáo..

(55) 2/ Veà kó naêng: Phân biệt được những việc làm đúng và sai trong việc thực hiện quyền bình đẳng giữa caùc toân giaùo. 3/ Về thái độ: - Biết xử sự phù hợp với quy định của pháp luật về quyền bình đẳng giữa các tôn giáo. - Xây dựng cho mình ý thức trách nhiệm trong việc thực hiện quyền bình đẳng, đoàn kết giữa các tôn giáo; đấu tranh chống những hành vi lợi dụng tôn giáo đi ngược lại lợi ích dân tộc, lợi ích nhaân daân. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK. SGV GDCD12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: quyền bình đẳng giữa các dân tộc được thể hiện qua những nội dung cơ bản nào? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết truớc, các em đã hiểu được quyền bình đẳng giữa các dân tộc, nội dung, ý nghĩa và chính sách của Đảng và Nhà nước bảo đảm quyền bình đẳng giữa các dân tộc. Hôm nay, chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu quyền bình đẳng giữa các tôn giáo ở nước ta như thế nào? Nội dung, ý nghĩa và chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền bình đẳng của các tôn giáo ở nước ta. 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS. Noäi dung baøi hoïc 2/ Bình đẳng giữa các tôn giáo Hoạt động 1: ( 6’ ) – Đàm thoại a/ Khái niệm bình đẳng giữa * Mục tiêu: HS hiểu được thế nào là bình đẳng giữa các tôn các tôn giáo giaùo * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời GV ñöa ra caùc caâu hoûi: Người có đạo có phải là người có tín ngưỡng không? Vì sao? Thờ cúng tổ tiên là hiện tượng tôn giáo hay tín ngưỡng? Tôn giáo và tín ngưỡng giống nhau và khác nhau như thế naøo? Tín ngưỡng, tôn giáo có khác với mê tín dị đoan không? Tại sao phaûi choáng meâ tín dò ñoan? HS trả lời. Quyền bình đẳng giữa các GV nhaän xeùt – keát luaän tôn giáo được thể hiện là các tôn giáo ở Việt Nam đều có quyền.

(56) hoạt động tôn giáo trong khuôn khổ của pháp luật; đều bình đẳng trước pháp luật; những nơi GV dieãn giaûng Tôn giáo là hình thái ý thức xã hội gồm những quan niệm thờ tự tín ngưỡng, tôn giáo được dựa trên cơ sở tin và sùng bái những lực lượng siêu tự nhiên, pháp luật bảo hộ. cho rằng có những lực lượng siêu tự nhiên quyết định số phận con người, con người phải phục tùng và tôn thờ. Về mặt tổ chức, tôn giáo hình thành, phát triển từ tín ngưỡng, tức niềm tin vào một lực lượng siêu nhiên nào đó. Tín ngưỡng trở thành tôn giáo đòi hỏi phải có giáo lí, giáo lễ, giáo luật, giáo đường, và tất nhiên phải có giáo dân. Việt Nam là nước đa tôn giáo, các tôn giáo không phân biệt lớn, nhỏ đều được tự do hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, bình đẳng trước pháp luật. Hiện nay trong cả nước có tới 20 triệu tín đồ của 6 tôn giáo lớn là đạo Phật, Công giáo, Tin lành, Hoà Hảo, Cao Đài và Hồi giáo. 20 triệu tín đồ tôn giáo là một tỉ lệ rất đáng kể trong hơn 80 triệu dân cả nước. Khoảng 60.000 chức sắc tôn giáo với hơn 30.000 nơi thờ tự . “Công dân có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật” là một nguyên tắc hiến định được ghi nhận taïi Ñieàu 70 cuûa Hieán phaùp 1992. Hoạt động 2: ( 15’ ) – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung quyền bình đẳng giữa các b/ Nội dung quyền bình đẳng giữa các tôn giáo toân giaùo * Cách tiến hành: GV cho HS thảo luận những nội dung về quyền bình đẳng giữa các tôn giáo GV chia lớp ra làm 2 nhóm, thời gian thảo luận 3 phút GV ñöa ra tình huoáng Cã ý kiÕn cho r»ng, ë níc ta cßn cã c¸c t«n gi¸o lín vµ c¸c tôn giáo nhỏ, các tôn giáo có thể bình đẳng với nhau, nhng không thể có chuyện bình đẳng giữa tôn giáo lớn và tôn giáo nhỏ đợc. C©u hái : 1. Em có đồng ý với ý kiến này không ? Vì sao ? 2. Em hiểu thế nào về nội dung quyền bình đẳng giữa các tôn gi¸o ? HS trả lời cá nhân GV keát luaän Nhóm 1: Các tôn giáo được Nhà nước công nhận đều bình đẳng trước pháp luật, có quyền hoạt động tôn giáo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Nhóm 2: Hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo theo quy định của pháp luật được NN bảo đảm; các cơ sở tôn giáo hợp pháp.

(57) được pháp luật bảo hộ. HS thaûo luaän nhoùm HS trả lời cá nhân GV nhaän xeùt – keát luaän Nhoùm 1: Các tôn giáo được Nhà nước công nhận đều bình đẳng trước pháp luật, có quyền hoạt động tôn giáo theo quy định của phaùp luaät. Công dân thuộc các tôn giáo khác nhau, người có tôn giáo hoặc không có tôn giáo đều bình đẳng về quyền và nghĩa vụ công dân, không phân biệt đối xử vì lí do tôn giáo. Đồng bào theo đạo và các chức sắc tôn giáo có trách nhiệm sống tốt đời, đẹp đạo, giáo dục cho tín đồ lòng yêu nước, phát huy những giá trị văn hoá đạo đức tốt đẹp của tôn giáo, thực hiện quyền, nghĩa vụ công dân và ý thức chấp hành pháp luật. Nhoùm 2: Hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo theo quy định của pháp luật được Nhà nước bảo đảm; các cơ sở tôn giáo hợp pháp được phaùp luaät baûo hoä. Quyền hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo của công dân trên tinh thần tôn trọng pháp luật, phát huy giá trị văn hoá, đạo đức tôn giáo được Nhà nước đảm bảo. Các cơ sở tôn giáo như: chùa, nhà thờ, thánh đường, thánh thất, trụ sở, các cơ sở đào tạo, …được pháp luật bảo hộ; nghiêm cấm việc xâm phạm các tài sản đó. GV dieãn giaûng “...Các tôn giáo đều bình đẳng trước pháp luật” là một nguyên tắc hiến định được ghi nhận tại Điều 70 của Hiến phaùp 1992. Ñaây laø nguyeân taéc cô baûn trong chính saùch toân giaùo cuûa Nhà nước ta. Bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ được hiểu là người theo tôn giáo, người không theo tôn giáo hoặc người theo các tôn giáo khác nhau đều bình đẳng về quyền và nghĩa vuï coâng daân theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.. Các tôn giáo được Nhà nước công nhận đều bình đẳng trước pháp luật, có quyền hoạt động toân giaùo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.. Hoạt động tín ngưỡng, tôn giaùo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät được Nhà nước bảo đảm; các cơ sở tôn giáo hợp pháp được pháp luaät baûo hoä.. Hoạt động 3: ( 5’ ) – Đàm thoại *Mục tiêu: HS hiểu được ý nghĩa của quyền bình đẳng giữa c/ YÙ nghóa quyeàn bình ñaúng caùc toân giaùo giữa các tôn giáo * Cách tiến hành: GV đưa ra câu hỏi cho HS trả lời GV hỏi: Thực hiện quyền bình đẳng giữa các tôn giáo có ý nghĩa như thế nào trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ.

(58) quoác? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän - Quyền bình đẳng giữa các tôn giáo là cơ sở, tiền đề quan trọng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. - Thúc đẩy tình đoàn kết keo sơn gắn bó nhân dân Việt Nam. - Tạo thành sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc ta trong công cuộc xây dựng đất nước.. Hoạt động 4: ( 10’ ) – Đàm thoại – diễn giảng * Mục tiêu: HS hiểu được chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về quyền bình đẳng giữa các tôn giáo * Caùch tieán haønh: GV dieãn giaûng, laáy ví duï minh hoïa GV hỏi: Chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước về quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện như thế nào? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän Nhà nước bảo đảm quyền hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Nhà nước thừa nhận và bảo đảm cho công dân có hoặc không có tôn giáo đều được hưởng mọi quyền công dân và có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ công dân. Đoàn kết đồng bào theo các tôn giáo khác nhau, đồng bào theo tôn giáo và đồng bào không theo tôn giáo. Nghiêm cấm mọi hành vi vi phạm quyền tự do tôn giáo, lợi dụng các vấn đề dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo để hoạt động traùi phaùp luaät. - Quyền bình đẳng giữa các tôn giáo là cơ sở, tiền đề quan trọng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. - Thúc đẩy tình đoàn kết keo sôn gaén boù nhaân daân Vieät Nam. - Tạo thành sức mạnh tổng hợp của cả dân tộc ta trong công cuộc xây dựng đất nước. d/ Chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về quyền bình đẳng giữa các tôn giaùo. Nhà nước bảo đảm quyền hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Nhà nước thừa nhận và bảo đảm cho công dân có hoặc không có tôn giáo đều được hưởng mọi quyền công dân và có trách nhiệm thực hiện nghĩa vuï coâng daân. Đoàn kết đồng bào theo các tôn giáo khác nhau, đồng bào theo tôn giáo và đồng bào không theo toân giaùo. Nghieâm caám moïi haønh vi vi phạm quyền tự do tôn giáo, lợi dụng các vấn đề dân tộc, tín GV dieãn giaûng Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban chấp hành Trung ngưỡng, tôn giáo để hoạt động ương Đảng khoá IX xác định : “Tín ngưỡng, tôn giáo là nhu trái pháp luật caàu tinh thaàn cuûa moät boä phaän nhaân daân, ñang vaø seõ toàn taïi cùng dân tộc trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước.

(59) ta”. + Đồng bào các TG là bộ phận của khối đại đoàn kết toàn dân toäc. Thực hiện nhất quán chính sách tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, theo hoặc không theo một tôn giáo nào, quyền sinh hoạt tôn giáo bình thường theo đúng pháp luật. Các tôn giáo hoạt động trong khuôn khổ pháp luật, bình đẳng trước pháp luật. Hoạt động tôn giáo và công tác tôn giáo phải nhằm tăng cường đoàn kết đồng bào các tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chuû, vaên minh. + Đảng, NN thực hiện nhất quán chính sách đại đoàn kết toàn daân toäc Đoàn kết đồng bào theo các tôn giáo khác nhau. Đồng thời, nghiêm cấm lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để hoạt động mê tín dị đoan, hoạt động trái pháp luật và chính sách của Nhà nước, kích động chia rẽ nhân dân, chia rẽ các dân tộc, gây rối, xaâm phaïm an ninh quoác gia. Mọi công dân không phân biệt tín ngưỡng, tôn giáo đều có quyền và nghĩa vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Mọi tín đồ đều có quyền tự do hành đạo tại gia đình và cơ sở thờ tự hợp pháp theo quy định của pháp luật. Nghiêm cấm mọi hành vi vi phạm quyền tự do tôn giáo lợi dụng các vấn đề dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo để hoạt động trái pháp luật, kích động chia rẽ tôn giáo, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, gây rối trật tự công cộng, làm tổn hại đến an ninh quốc gia. GV tổ chức cho HS chia sẻ với nhau những thông tin mà các em biết về các hoạt động lợi dụng tôn giáo của các thế lực thuø ñòch. GV keát luaän: Các tôn giáo được Nhà nước thừa nhận đều bình đẳng trước pháp luật, hoạt động trong khuôn khổ pháp luật nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam chủ nghĩa xã hoäi. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ).

(60) GV ñöa ra tình huoáng vaø ñaët caâu hoûi HS trả lời cá nhân 1/ Anh Nguyễn văn T yêu chị Trần Thị H, hai người quyết định kết hôn, nhưng bố chị H không đồng ý, vì anh T và chị H không cùng đạo. Cho biết ý kiến của em về việc này. 2/ Em hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu dưới đây Quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được hiểu là: a. Coâng daân coù quyeàn khoâng theo baát kì toân giaùo naøo b. Người theo tín ngưỡng, tôn giáo có quyền quyết định hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. c. Người đã theo một tín ngưỡng, tôn giáo không có quyền bỏ để theo tín ngưỡng, iôn giaùo khaùc. d. Người theo tín ngưỡng, tôn giáo có quyền hoạt động theo tín ngưỡng, tôn giáo đó. 5/ Daën doø: ( 1’ ) Caùc em veà nhaø hoïc baøi vaø xem trước bài 6 – Công dân với các quyền tự do cơ bản Tuaàn 14 Tieát PPCT 14 Ngày soạn: 25/10/2010. Baøi 6 ( 4 tieát ). CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN TỰ DO CƠ BẢN ( Tieát 1 ). I/ Muïc tieâu bài hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa của quyền bất khả xâm phạm về thân thể của coâng daân. 2/ Veà kó naêng: - Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và hành vi xâm phạm quyền bất khả xâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân. - Biết tự bảo vệ mình trước những hành vi xâm phạm của người khác. 3/ Về thái độ: - Có ý thức bảo vệ quyền quyền bất khả xâm phạm về thân thể và tôn trọng các quyền này của người khác. - Bieát pheâ phaùn caùc haønh vi xaâm phaïm caùc quyeàn naøy cuûa coâng daân. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK. SGV GDCD12, taøi lieäu tham khaûo….

(61) - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Em hãy cho biết tác hại của ma túy đối với con người? làm thế nào để phòng tránh ma tuùy? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ngày nay, trên đất nước chúng ta, mỗi công dân đều có những quyền tự do nhất định, được ghi nhận trong Hiến pháp, đó là các quyền cơ bản của công dân. Các quyền tự do này được đặt ở vị trí đầu tiên, quan trọng nhất không thể tách rời đối với mỗi cá nhân. Vậy, để hiểu rõ hơn về các quyền tự do cơ bản của công dân, chúng ta cùng tìm hiểu tiếp bài 6 – Công dân với các quyền tự do cô baûn 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS GV trình bày: Ở nước ta, Hiến pháp thừa nhận công dân có các quyền tự do cơ bản như: Tự do dân chủ, tự do tín ngưỡng, tự do đi lại, tự do lao động và sáng tạo, tự do kinh doanh… và các quyền tự do cơ bản của công dân mà chúng ta sẽ được tìm hiểu ở bài này. Hoạt động 1: (26’ ) – Đàm thoại – Thảo luận nhóm – Xử lí tình huoáng * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa của quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi vấn đáp cho HS trả lời và đưa ra các tình huống cho HS xử lí GV ñöa ra tình huoáng: Ông A mất xe máy và khẩn cấp trình báo với công an xã. Trong việc này, ông A khẳng định anh X là người lấy cắp. Dựa vào lời khai báo của ông A, công an xã đã ngay lập tức bắt anh X và ép buộc anh phải nhận là đã lấy cắp. Vieäc laøm cuûa coâng an xaõ laø vi phaïm quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân. GV hoûi: Taïi sao vieäc laøm naøy cuûa coâng an xaõ laø vi phaïm quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân? HS trao đổi, trả lời. Trên cơ sở HS đã chuẩn bị bài học, GV hoûi: Theá naøo quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân? HS trả lời GV keát luaän. Noäi dung baøi hoïc 1/ Các quyền tự do cơ bản của coâng daân. a/ Quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân * Theá naøo laø quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân?. Khoâng ai bò baét, neáu khoâng coù quyết định của Toà án, quyết.

(62) GV giaûng: Quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå coù nghóa laø: Khoâng ai có thể bị bắt nếu không có quyết định của Toà án, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện Kiểm sát, trừ trường hợp phạm tội quaû tang. GV hỏi: Quyền bất khả xâm phạm về thân thể có những nội dung gì? HS trả lời GV keát luaän Không một ai, dù ở cương vị nào có quyền tự ý bắt và giam, giữ người vì những lí do không chính đáng hoặc do nghi ngờ không có căn cứ. Theo noäi dung cuûa quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå thì không ai được tự tiện bắt người. Hành vi tự tiện bắt người là hành vi xâm phạm đến quyền tự do về thân thể của công dân, laø haønh vi traùi phaùp luaät. GV hỏi:Vậy có khi nào pháp luật cho phép bắt người không? được bắt người trong những trường hợp nào HS thảo luận chung, thời gian 2 phút HS trả lời cá nhân GV keát luaän: Có 3 trường hợp pháp luật cho phép bắt người: + Trường hợp 1: Viện Kiểm sát, Toà án trong phạm vi thẩm quyeàn maø phaùp luaät cho pheùp coù quyeàn quyeát ñònh baét bò can, bị cáo để tạm giam, khi có căn cứ xác đáng chứng tỏ bị can, bị cáo sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc sẽ tieáp tuïc phaïm toäi. + Trường hợp 2: Bắt người trong trường hợp khẩn cấp (theo noäi dung trong SGK). + Trường hợp 3: Bắt người đang phạm tội quả tang hoặc đang bò truy naõ (theo noäi dung trong SGK). GV löu yù: + Trong trường 1, việc bắt người chỉ được tiến hành khi có quyết định của Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát, Toà án. + Trong trường 2, việc bắt người khẩn cấp cũng cần phải có pheâ chuaån cuûa Vieän Kieåm saùt sau khi tieán haønh baét. + Trong trường 3, người đang bị truy nã là người đang có lệnh truy nã của Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát, Toà án, nghĩa là đã có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Khi đó, ai cũng có quyền bắt và giải ngay đến Cơ quan. định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát, trừ trường hợp phạm toäi quaû tang. * Noäi dung :. Không một ai, dù ở cương vị nào có quyền tự ý bắt và giam, giữ người vì những lí do không chính đáng hoặc do nghi ngờ không có căn cứ.. Trong một số trường hợp cần thiết phải bắt, giam, giữ người để giữ gìn trật tự, an ninh, để điều tra tội phạm, để ngăn chặn tội phạm thì những cán bộ nhà nước có thẩm quyền thuộc Cơ quan ñieàu tra, Vieän kieåm saùt, Toà án và một số cơ quan khác được quyền bắt và giam, giữ người, nhưng phải theo đúng trình tự và thủ tục do pháp luật quy ñònh..

(63) công an, Viện Kiểm sát hoặc Uỷ ban nhân dân nơi gần nhất. Còn đối với người đang phạm tội quả tang thì ai cũng có quyeàn baét maø khoâng caàn phaûi coù leänh hay quyeát ñònh cuûa cô quan Nhà nước. Như vậy, chỉ có người đang phạm tội quả tang thì mới có thể bò baét maø khoâng caàn leänh hay quyeát ñònh naøo caû; coøn caùc trường hợp khác thì việc bắt người đều phải có quyết định hoặc phê chuẩm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. GV hỏi: Tại sao pháp luật lại cho phép bắt người trong những trường hợp này? HS trao đổi, đàm thoại. GV keát luaän: Vì để giữ gìn trật tự, an ninh, để điều tra tội phạm, để ngăn chaën toäi phaïm. GV giuùp HS ruùt ra yù nghóa cuûa quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân. GV hoûi: Em haõy cho bieát yù nghóa cuûa quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân? HS trả lời GV keát luaän Nhằm ngăn chặn mọi hành vi tùy tiện bắt giữ người trái với quy định của pháp luật, bảo vệ quyền con người – quyền coâng daân trong moät xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh. Hoạt động 2: ( 10’ ) – Xử lí tình huống * Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức để giải quyết một số tình huoáng trong cuoäc soáng * Cách tiến hành: GV đưa ra các tình huống cho HS xử lí Tình huoáng T¹ V¨n B ®ang th¸o kho¸ xe m¸y cña kh¸ch hµng th× bÞ b¾t quả tang. Hai ngời bảo vệ xông vào đánh đấm túi bụi rồi thả ra. ThÊy vËy, ngêi qu¶n lÝ cöa hµng nãi : §¸ng lÝ ra c¸c cËu ph¶i b¾t gi÷ ngay vµ gi¶i vÒ trô së c«ng an míi ph¶i. Khi Êy, hai ngêi b¶o vệ nói : Nó ăn cắp của khách hàng nhà mình thì mình đánh nó là đợc rồi, còn bắt nó thì mình không có quyền, vì mình không phải lµ c«ng an. C©u hái : 1/ Hành động của hai ngời bảo vệ cửa hàng có đúng pháp luật kh«ng ? 2/ Trong trêng hîp nµy, ph¸p luËt cã cho phÐp b¾t ngêi không ? Thủ tục sau đó thế nào ? HS giaûi quyeát tình huoáng HS trả lời cá nhân GV nhaän xeùt – keát luaän. * YÙ nghóa: Nhaèm ngaên chaën moïi haønh vi tùy tiện bắt giữ người trái với quy ñònh cuûa phaùp luaät, baûo veä quyền con người – quyền công daân trong moät xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh..

(64) 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi HS trả lời cá nhân 1/ Theá naøo quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân? 2/ Quyền bất khả xâm phạm về thân thể có những nội dung gì? Ý nghĩ a của quyền bất khả xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần tiếp theo của bài này Tuaàn 15 Tieát PPCT 15 Ngày soạn: 04/11/2010 Baøi 6 ( 4 tieát ). CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN TỰ DO CƠ BẢN ( Tieát 2 ). I/ Muïc tieâu bài hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa của quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân. 2/ Veà kó naêng: - Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và hành vi xâm phạm quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân. - Biết tự bảo vệ mình trước những hành vi xâm phạm của người khác. 3/ Về thái độ: - Có ý thức bảo vệ quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của mình và tôn trọng các quyền này của người khác. - Bieát pheâ phaùn caùc haønh vi xaâm phaïm caùc quyeàn naøy cuûa coâng daân. II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK. SGV GDCD12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Em hãy cho biết tác hại của ma túy đối với con người? làm thế nào để phòng tránh ma tuùy? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ngày nay, trên đất nước chúng ta, mỗi công dân đều có những quyền tự do nhất định, được ghi nhận trong Hiến pháp, đó là các quyền cơ bản của công dân. Các quyền tự do này được đặt ở.

(65) vị trí đầu tiên, quan trọng nhất không thể tách rời đối với mỗi cá nhân. Vậy, để hiểu rõ hơn về các quyền tự do cơ bản của công dân, chúng ta cùng tìm hiểu tiếp bài 6 – Công dân với các quyền tự do cô baûn 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 26’ ) – Đàm thoại – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm, nọi dung, ý nghĩa về Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự vaø nhaân phaåm cuûa coâng daân * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi vấn đáp, tình huống cho HS thaûo luaän nhoùm GV trình baøy: Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân là loại quyền gắn với tự do cá nhân của con người, được ghi nhận tại đều 71 Hiến pháp 1992 và được quy định thành một nguyên tắc trong Bộ luật Tố tụng hình sự ở nước ta GV hỏi: Thế nào là Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân? HS trả lời GV keát luaän Công dân có quyền được bảo đảm an tòan về tính mạng, sức khỏe, được bảo vệ danh dự và nhân phẩm; không ai được xâm phạm tới tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của người khác.. GV hỏi: Là học sinh, có thấy mình có được hưởng quyền này khoâng? HS trả lời GV keát luaän – Dieãn giaûng GV lần lượt nêu các câu hỏi đảm thoại: 1. Theo em, nếu tính mạng một người luôn bị đe doạ thì cuộc sống của người đó sẽ như thế nào? 2. Nếu tính mạng của nhiều người bị đe doạ thì xã hội sẽ thế nào? Có phát triển lành mạnh được không? HS trả lời cá nhân. Noäi dung baøi hoïc b/ Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của coâng daân * Thế nào là Quyền được phaùp luaät baûo hoä veà tính maïng, sức khỏe, danh dự và nhân phaåm cuûa coâng daân?. Công dân có quyền được bảo đảm an tòan về tính mạng, sức khỏe, được bảo vệ danh dự và nhân phẩm; không ai được xâm phạm tới tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của người khác.. * Noäi dung:.

(66) GV nhaän xeùt – Boå sung: Nếu tính mạng của một người luôn bị đe doạ thì cuộc sống của người đó thật bất an, không thể yên ổn để lao động, học tập, công tác, vì tính mạng là vốn quý nhất của con người. Nếu tính mạng của nhiều người luôn bị đe doạ thì trật tự, an ninh xã hội không được bảo đảm... GV ñöa ra tình huoáng: A và B là hàng xóm của nhau. Một hôm, đàn gà của A sang vườn nhà B bới tung một luống rau cải, bực mình B chửi A và hai bên to tiếng với nhau. Tức thì A đã dùng gậy đánh vào chân B làm B phải vào bệnh viện điều trị và để lại thương tật ở chân. Trong trường hợp này, A đã xâm phạm tới sức khoẻ của B, vi phạm quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ của công dân. HS nhaän xeùt tình huoáng GV dieãn giaûng theâm A vì ghen ghét B nên đã tung tin xấu về B có liên quan đến việc mất tiền của một bạn ở lớp. GV yeâu caàu HS:Em haõy neâu moät vaøi ví duï veà haønh vi xaâm phạm đến danh dự và nhân phẩm của người khác. HS laáy ví duï GV ñöa ra caâu hoûi thaûo luaän GV chia lớp thành 2 nhóm GV giao câu hỏi, thời gian 2 phút Nhóm 1: Thế nào là xâm phạm tới danh dự và nhân phẩm của người khác? Nhóm 2: Đối với quyền này của công dân, pháp luật nước ta nghiêm cấm những hành vi nào? HS caùc nhoùm thaûo luaän HS caùc nhoùm trình baøy keát quaû thaûo luaän. GV nhaän xeùt, ñieàu chænh, boå sung. GV keát luaän: Pháp luật nước ta nghiêm cấm những hành vi: + Đánh người (đặc biệt là đánh người gây thương tích, làm tổn hại cho sức khoẻ của người khác) + Giết người, đe doạ giết người, làm chết người. + Xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác. Thứ nhất: Không ai được xâm phạm tới tính mạng, sức khỏe.

(67) GV hỏi: Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân có ý nghĩa như thế nào? HS trả lời GV giúp HS rút ra ý nghĩa của quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng và sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm của công daân. GV keát luaän Nhaèm xaùc ñònh ñòa vò phaùp lí cuûa coâng daân trong moái quan hệ với Nhà nước và xã hội. Đề cao nhân tố con người trong Nhà nước pháp quyền xã hội chuû nghóa.. của người khác. Không ai được đánh người; đặc biệt nghiêm cấm những hành vi hung hãn, côn đồ, đánh người gaây thöông tích, laøm toån haïi cho sức khỏe của người khác Nghieâm caám moïi haønh vi xaâm phạm đến tính mạng của người khác như giết người, đe dọa giết người, làm chết người. Thứ hai: Không ai được xâm phạm tới danh dự và nhân phẩm của người khác. Khoâng bòa ñaët ñieàu xaáu, tung tin xấu, nói xấu, xúc phạm người khác để hạ uy tín và gây thiệt hại về danh dự cho người đó.. Hoạt động 2: ( 10’ ) – Giải quyết tình huống * Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức để giải quyết một số tình huoáng trong cuoäc soáng * Cách tiến hành: GV đưa ra các tình huống cho HS xử lí Tình huoáng Tại một đờng phố ở Thành phố Hải Phòng đã xảy ra một vụ cè ý g©y th¬ng tÝch. Nguyªn nh©n lµ do m©u thuÉn tõ viÖc chiÕc « tô của Q đỗ chắn trớc cửa hàng của nhà bà H, bà và con gái đã * YÙ nghúa: yªu cÇu chiÕc xe nµy rêi ®i châ kh¸c. Q kh«ng chÞu, vµ hai bªn Nhaèm xaùc ñònh ñòa vò phaùp lí cãi cọ nhau. Tức thì, Q đã hành hung bà H. Hậu quả là bà H bị cuûa coâng daân trong moái quan heä chÊn th¬ng vïng mÆt, r¸ch da ®Çu, ph¶i kh©u 7 mòi. C©u hái : với Nhà nước và xã hội. 1/ Hành vi của Q đánh bà H gây chấn thơng đã xâm phạm ẹeà cao nhaõn toỏ con ngửụứi trong đến quyền gì của công dân ? Nhà nước pháp quyền xã hội chủ 2/ Hành vi của Q đã phạm tội gì theo quy định của Bộ luật nghóa. H×nh sù ? Q ph¶i bÞ xö lÝ nh thÕ nµo ? HS xử lí tình huống GV nhaän xeùt – keát luaän 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi HS trả lời cá nhân 1/ Thế nào là Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của coâng daân? 2/ Nội dung và ý nghĩa của Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhaân phaåm cuûa coâng daân? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần tiếp theo của bài này.

(68) Tuaàn 16 Tieát PPCT 16 Ngày soạn: 15/11/2010. Baøi 6 ( 4 tieát ). CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN TỰ DO CƠ BẢN ( Tieát 3 ). I/ Muïc tieâu bài hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được thế nào là quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân, nội dung và ý nghĩa quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân - Hiểu được thế nào là quyền được bảo đảm an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín cuûa coâng daân 2/ Veà kó naêng: Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và hành vi xâm phạm về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở và quyền được bảo đảm an toàn bí mật thư tín, điện thoại, điện tín của công dân 3/ Về thái độ: - Có ý thức tôn trọng các quyền này đối với người khác - Biết phê phán và đấu tranh các hành vi xâm phạm các quyền này của bản thân và của người khác II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK. SGV GDCD12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: GV yêu cầu HS nhắc lại một số kiến thức của bài trước 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước, các em đã hiểu được quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân. Hôm nay, chúng ta tiếp tục tìm hiểu về quyền bất khả xâm phạm về chổ ở và quyền được bảo đảm an toàn bí mật thư tín, điện thoại, điện tín của công dân, đây cũng là một trong những quyền cơ bản của công dân 3/ Dạy bài mới:.

(69) Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 20’ ) – Đàm thoại – Xử lí tình huống. Noäi dung baøi hoïc. c/ Quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm, nội dung và ý nghĩa chổ ở của công dân của quyền bất khả xâm phạm về chổ ở của công dân * Theá naøo laø quyeàn baát khaû xaâm * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi vấn đáp và tình phạm về chổ ở của công dân? Chỗ ở của công dân được Nhà huống cho HS xử lí GV hỏi: Có thể tự ý vào chỗ ở của người khác khi chưa nước và mọi người tôn trọng, không ai được tự ý vào chỗ ở của người được người đó đồng ý hay không? khác nếu không được người đó đồng HS cả lớp trao đổi, đàm thoại. ý. Chỉ trong trường hợp được pháp GV keát luaän: Về nguyên tắc, không ai được tự ý vào chỗ ở của người luật cho phép và phải có lệnh của khác nếu không được người đó cho phép. Tự tiện vào chỗ cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở của người khác là vi phạm pháp luật, tuỳ theo mức độ vi mới được khám xét chỗ ở của một người. Trong trường hợp này thì phạm khác nhau mà có thể bị xử lí theo pháp luật. việc khám xét cũng không được tiến haønh tuøy tieän maø phaûi tuaân theo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy ñònh. * Noäi dung: GV hỏi: Có khi nào pháp luật cho phép khám xét chỗ ở của công dân không? Đó là những trường hợp nào? HS cả lớp trao đổi, phát biểu. GV keát luaän: Pháp luật cho phép khám chỗ ở của một người trong hai trường hợp: + Khi có căn cứ để khẳng định chỗ ở, địa điểm của người nào đó có công cụ, phương tiện để thực hiện tội phạm hoặc có đồ vật liên quan đến vụ án. + Khi cần bắt người đang bị truy nã hoặc người phạm tội đang lẫn tránh ở đó. Trong cả hai trường hợp được phép khám xét chỗ hoặc nôi laøm vieäc cuûa coâng daân thì vieäc khaùm xeùt cuõng phaûi theo đúng trình tự, thủ tục của pháp luật: Chỉ được tiến hành trong trường hợp thật cần thiết và chỉ những người do pháp luật quy định thuộc Viện Kiểm sát, Toà án nhân dân, Cơ quan điều tra mới có thẩm quyền ra leänh khaùm. Khi khám chỗ ở, địa điểm phải có mặt chủ nhà hoặc người đã thành niên trong gia đình, có đại diện của chiùnh quyền xã (phường, thị trấn) và người láng giềng chứng.

(70) kiến. Không được khám vào ban đêm, trừ trường hợp không thể trì hoãn được, nhưng phải ghi rõ lí do vào biên baûn. GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm GV laáy tình huoáng trong SGK cho HS thaûo luaän Ông A mất một chiếc quạt điện. Do nghi ngờ con ông B laáy troäm neân oâng A yeâu caàu oâng B cho vaøo nhaø khaùm xeùt. Ông B không đồng ý nhưng ông A cùng con trai cứ tự tiện xông vào nhà để khám. Theo em, hành vi của bố con ông A có vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của coâng daân hay khoâng? Giaûi thích vì sao? HS thaûo luaän trong 3 phuùt HS đại diện nhóm trình bày cá nhân GV nhaän xeùt – keát luaän Hành vi của bố con ông A đã vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân, vì: + Chỉ những người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật thuộc Toà án, Viện Kiểm sát, Cơ quan điều tra mới có thẩm quyền khám chỗ ở của công dân. Bố con ông A khoâng coù thaåm quyeán naøy. + Việc khám xét phải được tiến hành theo trình tự, thủ tục (như hướng dẫn trên đây), mà không được tự tiện xông vào nhà để khám.. Về nguyên tắc, không ai được tự tiện vào chỗ ở của người khác.Tuy nhieân, phaùp luaät cho pheùp khaùm xeùt chỗ ở của công dân trong các trường hợp sau: Trường hợp thứ nhất, khi có căn cứ để khẳng định chỗ ở, địa điểm của người nào đó có công cụ, phương tieän (ví duï: gaäy goäc, dao, buùa, rìu, súng,…) để thực hiện tội phạm hoặc có đồ vật, tài liệu liên quan đến vụ aùn. Trường hợp thứ hai, việc khám chỗ ở, địa điểm của người nào đó được tiến hành khi cần bắt người đang bị truy nã hoặc người phạm tội đang lẫn tránh ở đó. * YÙ nghóa:. GV hoûi: Phaùp luaät quy ñònh quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà Nhằm đảm bảo cho công dân – con chỗ ở của công dân có ý nghĩa như thế nào? người có được cuộc sống tự do trong HS trả lời moät xaõ hoäi daân chuû, vaên minh. GV keát luaän Tránh mọi hành vi tự tiện của bất kì ai, cuõng nhö haønh vi laïm duïng quyeàn haïn cuûa caùc cô quan vaø caùn bộ, công chức nhà nước trong khi thi haønh coâng vuï. d/ Quyền được bảo đảm an tòan Hoạt động 2: ( 16’ ) – Thảo luận nhóm – Đóng vai.

(71) * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung quyền được đảm bảo an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín. * Cách thực hiện: GV sử dụng phương pháp thảo luận nhóm, đàm thoại, đóng vai. GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm theo các nội dung: Nhóm 1,2: Thế nào là bí mật, an toàn thư tín của công daân? Nhóm 3,4: Thế nào là quyền được đảm bảo an toàn và bí maät thö tín? HS các nhóm thảo luận, thời gian 2 phút HS đại diện nhóm trình bày cá nhân GV keát luaän: + Thư tín, điện thoại, điện tín là phương tiện sinh hoạt thuộc đời sống tinh thần của mỗi con người, thuộc bí mật đời tư của cá nhân, cần phải được bảo đảm an toàn và bí maät. + Quyền được đảm bảo an toàn và bí mật thư tín có nghóa laø: . Không ai được tự tiện bốc mở, thu giữ, tiêu huỷ thư, điện tín của người khác. . Chỉ những người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật và chỉ trong trường hợp cần thiết mới có quyền kiểm soát thư, điện thoại, điện tín của người khác. . Người nào tự tiện bóc, mở thư, tiêu huỷ thư, điện tín của người khác sẽ bị xử lí theo pháp luật (xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của phaùp luaät).. vaø bí maät thö tín, ñieän thoïai, ñieän tín. Thư tín, điện thoại, điện tí của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật. Việc kiểm soát thư tín, điện thoại, điện tín của cá nhân được thực hiện trong trường hợp pháp luaät coù quy ñònh vaø phaûi coù quyeát định của cơ quan nhà nước có thẩm quyeàn.. GV đưa ra tình huống cho HS đóng vai GV yêu cầu 3 em lên đóng vai HS cả lớp nhận xét – góp ý bổ sung GV keát luaän Không ai được tự tiện bóc mở, thu giữ, tiêu hủy thư, điện tín của người khác; những người làm nhiệm vụ chuyển thư, điện tín phải chuyển đến tay người nhận, không được giao nhầm cho người khác, không được để mất thư, điện tín của nhaân daân. Chỉ có những người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật và chỉ trong những trường hợp cần thiết mới được tiến hành kiểm sóat thư, điện thọai, điện tín của người khaùc.. Không ai được tự tiện bóc mở, thu giữ, tiêu hủy thư, điện tín của người khác; những người làm nhiệm vụ chuyeån thö, ñieän tín phaûi chuyeån đến tay người nhận, không được giao nhầm cho người khác, không được để mất thư, điện tín của nhân daân..

(72) Quyền được bảo đảm an tòan và bí mật thư tín, điện thọai, điện tín là điều kiện cần thiết để bảo đảm đời sống riêng tư của mỗi cá nhân trong xã hội. Trên cơ sở quyền này, công dân có một đời sống tinh thần thoải mái mà không ai được tùy tiện xâm phạm tới.. Chỉ có những người có thẩm quyeàn theo quy ñònh cuûa phaùp luaät và chỉ trong những trường hợp cần thiết mới được tiến hành kiểm sóat thư, điện thọai, điện tín của người khaùc. Quyền được bảo đảm an tòan và bí maät thö tín, ñieän thoïai, ñieän tín laø điều kiện cần thiết để bảo đảm đời soáng rieâng tö cuûa moãi caù nhaân trong xã hội. Trên cơ sở quyền này, công dân có một đời sống tinh thần thoải mái mà không ai được tùy tiện xâm phạm tới.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi HS trả lời cá nhân 1/ Em hiểu thế nào về quyền bất khả xâm phạm về chổ ở của công dân? 2/ Em hãy nêu ví dụ và chứng minh rằng công dân có quyền được bảo đảm an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 6. Tuaàn 17 Tieát PPCT 17 Ngày soạn: 23/11/2010.

(73) Baøi 6 ( 4 tieát ). CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN TỰ DO CƠ BẢN ( Tieát 4 ). I/ Muïc tieâu bài hoïc: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được thế nào là quyền tự do ngôn luận của công dân - Hiểu được trách nhiệm của nhà nước và công dân trong việc bảo đảm và thực hiện các quyền tự do cơ bản của công dân 2/ Veà kó naêng: Biết thưc hiện các quyền tự do cơ bản của công dân, phân biệt được trách nhiệm của nhà nước và công dân trong việc bảo đảm và thực hiện các quyền tự do cơ bản của công dân 3/ Về thái độ: - Có ý thức tôn trọng các quyền này đối với người khác - Biết phê phán và đấu tranh các hành vi xâm phạm các quyền này của bản thân và của người khác II/ Phöông tieän daïy hoïc: - SGK. SGV GDCD12, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Câu hỏi: Em hiểu thế nào về quyền bất khả xâm phạm về chổ ở của công dân? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước, các em đã hiểu được quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân và quyền được bảo đảm an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín của công dân. Hôm nay, chúng ta tiếp tục tìm hiểu về quyền tự do ngôn luận của công dân, đây cũng là một trong những quyền cơ bản của công dân và chúng ta cùng tìm hiểu về trách nhiệm của nhà nước và công dân trong việc bảo đảm và thực hiện các quyền tự do cơ bản của công dân 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 16’ ) – Đàm thoại – thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung của quyền tự do ngôn luận và hình thức thể hiện quyền tự do ngôn luận. Noäi dung baøi hoïc e/ Quyền tự do ngôn luận.

(74) * Cách tiến hành: GV sử dụng phương pháp đàm thoại, thảo luaän nhoùm. GV hỏi: Thế nào là công dân có quyền tự do ngôn luận? HS trả lời GV nhaän xeùt – keát luaän. GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm theo hai nội dung: Nhóm 1,2:Kẻ bảng, phân biệt quyền tự do ngôn luận trực tiếp và tự do ngôn luận gián tiếp. Nhóm 3,4: Là HS phổ thông, em đã thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình ở trường, lớp như thế nào? HS các nhóm thảo luận, thời gian 3 phút HS đại diện trình bày cá nhân GV keát luaän. Có nhiều hình thức và phạm vi để thực hiện quyền nay: Sử dụng quyền này tại các cuộc họp ở các cơ quan, trường học, tổ dân phố,… bằng cách trực tiếp phát biểu ý kiến nhằm xây dựng cơ quan, trường học, địa phương mình. Viết bài gửi đăng báo, trong đó bày tỏ ý kiến, quan điểm cuûa mình veà chuû tröông, chính saùch vaø phaùp luaät cuûa Nhaø nước; về xây dựng bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh; về ủng hộ cái đúng, cái tốt, phê phán và phản đối cái sai, cái xấu trong đời sống xã hội. Đóng góp ý kiến, kiến nghị với các đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân trong dịp đại biểu tiếp xúc với cử tri cơ sở, hoặc công dân có thể viết thư cho đại biểu Quốc hội trình bày, đề đạt nguyện vọng.. Công dân có quyền tự do phát bieåu yù kieán, baøy toû quan ñieåm của mình về các vấn đề chính trò, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi cuûa đất nước.. Có nhiều hình thức và phạm vi để thực hiện quyền nay: Sử dụng quyền này tại các cuộc họp ở các cơ quan, trường học, tổ dân phố,… bằng cách trực tieáp phaùt bieåu yù kieán nhaèm xaây dựng cơ quan, trường học, địa phöông mình. Viết bài gửi đăng báo, trong đó bày tỏ ý kiến, quan điểm của mình veà chuû tröông, chính saùch và pháp luật của Nhà nước; về xây dựng bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh; về ủng hộ cái đúng, cái tốt, phê phán và phản đối cái sai, cái xấu trong đời soáng xaõ hoäi. Đóng góp ý kiến, kiến nghị với các đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân trong dịp đại biểu tiếp xúc với cử tri cơ sở, hoặc công dân có thể viết thư cho đại biểu Quốc hội trình bày,.

(75) đề đạt nguyện vọng. Hoạt động 2: ( 20’ ) – Đàm thoại – diễn giảng 2/Trách nhiệm của Nhà nước * Mục tiêu: HS hiểu được Nhà nước xây dựng và ban hành hệ và công dân trong việc bảo thống pháp luật, tổ chức bộ máy các cơ quan bảo vệ pháp luật đảm và thực hiện các quyền tự để bảo đảm và thưc hiện các quyền tự do cơ bản của công do cơ bản của công dân daân.Traùch nhieäm cuûa coâng daân: tìm hieåu phaùp luaät veà caùc quyền tự do cơ bản; phê phán, đấu tranh, tố cáo các hành vi vi phạm; giúp đỡ cán bộ nhà nước thi hành công vụ; rèn luyện, nâng cao ý thức pháp luật. * Cách tiến hành: GV đưa câu hỏi đàm thoại và diễn giảng GV giảng giải cho HS hiểu rõ trách nhiệm của Nhà nước và công dân: Nhà nước bảo đảm các quyền tự do cơ bản của công dân; công dân thực hiện tốt các quyền tự do cơ bản của mình và tôn trọng các quyền tự do cơ bản của người khác. GV hỏi: Nhà nước bảo đảm các quyền tự do cơ bản của công a/ Traùch nhieäm cuûa nhaø daân nhö theá naøo? nước HS trao đổi, trả lời. Xây dựng và ban hành một GV giaûng: heä thoáng phaùp luaät, bao goàm Nhà nước đảm bảo bằng cách: Hiến pháp, Bộ luật Hình sự, Bộ + Xây dựng và ban hành hệ thống pháp luật quy định quyền luật Tố tụng Hình sự,... trong đó hạn và trách nhiệm của các cơ quan, cán bộ, công chức nhà có các quy định về quyền hạn và nước về đảm bảo thực hiện các quyền tự do cơ bản của công trách nhiệm của các cơ quan, daân. cán bộ, công chức nhà nước bảo (Ví dụ, Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 quy định : đảm cho công dân được hưởng “Khi tiến hành tố tụng, Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan đầy đủ các quyền tự do cơ bản điều tra, Điều tra viên, Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện mà Hiến pháp và luật quy định. kiểm sát, Kiểm sát viên, Chánh án, Phó Chánh án Toà án,, Tổ chức và xây dựng bộ máy Thaåm phaùn, Hoäi thaåm nhaân daân trong phaïm vi traùch nhieäm caùc cô quan baûo veä phaùp luaät, của mình phải tôn trọng và bảo vệ các quyền và lợi ích hợp bao gồm Tòa án, Viện kiểm pháp của công dân, thường xuyên kiểm tra tính hợp pháp và sóat, Công an,… thực hiện chức sự cần thiết của những biện pháp đã áp dụng, kịp thời huỷ bỏ năng điều tra, kiểm sát, xét xử hoặc thay đổi những biện pháp đó, nếu xét thấy có vi phạm để bảo vệ các quyền tự do cơ pháp luật hoặc không còn cần thiết nữa”. Tương tự như vậy, bản, bảo vệ cuộc sống yên lành Điều 7 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định “... Người bị hại, của mọi người dân. người làm chứng và người tham gia tố tụng khác cũng như người thân thích của họ mà bị đe doạ đén tính mạng, sức khoẻ, bị xâm phạm danh dự, nhân phẩm, tài sản thì cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải áp dụng những biện pháp cần thiết để bảo vệ theo quy định của pháp luật”). + Bằng pháp luật, Nhà nước nghiêm khắc trừng trị các hành vị vi phạm pháp luật, xâm phạm các quyền tự do cơ bản của.

(76) coâng daân. (Dẫn chứng minh hoạ: Bộ luật Hình sự đã dành một chương, chương XII (từ Điều 93 Điều 122) quy định về các tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của con người, đồng thời còn có các điều khoản khác ở chương XIV quy định trường trị các tội xâm phaïm quyeàn baát khaû xaâm phaïm veà thaân theå cuûa coâng daân, xâm phạm chỗ ở của công dân, xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác,... Chẳng hạn, Điều 104 Bộ luật Hình sự quy định về tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác : Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp được liệt kê (như gây cố tật nhẹ cho nạn nhân, đối với trẻ em hoặc phụ nữ đang có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ, đối với ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình) thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm). + Nhà nước xây dựng bộ máy các cơ quan bảo vệ pháp luật từ trung ương đến địa phương ( bao gồm: Toà án, Viện Kiểm sát, Công an, Quân đội, Cơ quan điều tra trong các ngành, lĩnh vực có liên quan) để bảo vệ các quyền tự do cơ bản của công dân. GV hỏi: Theo em, công dân có thể làm gì để thực hiện các quyền tự do cơ bản của mình? GV keát luaän: + Coâng daân caàn hoïc taäp, tìm hieåu phaùp luaät. + Công dân có trách nhiệm phê phán, đấu tranh và tố cáo các hành vị vi phạm các quyền tự do cơ bản + Công dân cần tích cực giúp đỡ cán bộ có thẩm quyền thi hành quyết định bắt người, khám người, khám chỗ ở trong trường hợp cần thiết mà pháp luật quy định. + Ngoài ra, công dân dân cần rèn luyện nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật, tôn trọng các quyền tự do cơ bản của công daân.. b/ Traùch nhieäm cuûa coâng. daân Phải học tập, tìm hiểu để nắm được nội dung các quyền tự do cô baûn cuûa mình. Có trách nhiệm phê phán, đấu tranh, tố cáo những việc làm trái pháp luật, vi phạm quyền tự do cô baûn cuûa coâng daân. Tích cực tham gia giúp đỡ các cán bộ nhà nước thi hành quyết định bắt người, khám người trong những trường hợp được phaùp luaät cho pheùp. Tự rèn luyện, nâng cao ý thức pháp luật để sống văn minh, tôn trọng pháp luật, tự giác tuân thủ.

(77) pháp luật của Nhà nước, tôn trọng quyền tự do cơ bản của người khác.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi HS trả lời cá nhân 1/ Em hãy cho biết học sinh trung học phổ thông có thể sử dụng quyền tự do ngôn luận như thế naøo? 2/ Nhà nước và công dân có trách nhiệm như thế nào trong việc bảo đảm và thực hiện quyền tự do cô baûn cuûa coâng daân? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Caùc em veà nhaø hoïc baøi, tiết sau thực hành ngoại khóa về an toàn giao thông và môi trường. Tuaàn 18 Tieát PPCT 18 Ngày soạn: 15/11/2009. THỰC HAØNH NGOẠI KHÓA VỀ AN TOAØN GIAO THÔNG VAØ MÔI TRƯỜNG.

(78) I/ Mục tiêu tiết thực hành 1/ Về kiến thức: - Hiểu được thế nào là an toàn giao thông và khái niệm môi trường - Hiểu được hậu quả tai nạn giao thông và ô nhiễm môi trường 2/ Veà kó naêng: Phân tích được những hậu quả của an toàn giao thông và ô nhiễm môi trường 3/ Về thái độ: Có ý thức chấp hành luật giao thông và bảo vệ môi trường II/ Phöông tieän daïy hoïc: - Tranh aûnh, taøi lieäu tham khaûo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: ( 3’ ) Caâu hoûi: Theá naøo laø quyeàn bình ñaúng toân giaùo? Quyeàn bình ñaúng toân giaùo coù yù nghóa nhö theá nào trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) GV cho HS xem tranh ảnh về tai nạn giao thông và ô nhiễm môi trường GV hỏi: Những hình ảnh trên muốn đề cập đến vấn đề gì? HS trả lời:Tai nạn giao thông và ô nhiễm môi trường GV trình bày: Để hiểu rõ hơn những vấn đề trên, chúng ta sẽ tìm hiểu tiết thực hành về an toàn giao thông và môi trường 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 10’ ) - Thuyết trình – vấn đáp – nêu vấn đề * Mục tiêu: HS hiểu được sơ lược về bộ luật giao thông đường bộ và quy tắc giao thông đường bộ * Cách tiến hành: GV nêu vấn đề và đặt câu hỏi cho HS trả lời Giới thiệu Luật giao thông đường bộ năm 2001 :Gồm có 9 chương, 77 điều GV hoûi: Luật an toàn giao thông đường bộ áp dụng cho ai? Học sinh có chịu sự điều chỉnh không? HS trả lời GV keát luaän -Phạm vi điều chỉnh: Luật giao thông đường bộ quy định những quy tắc giao thông đường bộ, các điều kiện bảo đảm an toàn giao thông đường bộ,của kết cấu hạ tầng,phương tiện và người tham gia giao thông đường bộ,hoạt động vận tải đường bộ. - Đối tượng áp dụng: Luật giao thông đường bộ áp dụng đối với cơ quan,tổ chức,cá. Noäi dung baøi hoïc 1/ An toàn giao thông a/Những quy định chung. - Đối tượng áp dụng: Luật giao thông đường bộ áp dụng đối với cơ quan,tổ chức,cá nhân hoạt động ,sinh sống trên lãnh thổ nước CHXHCN Việt Nam..

(79) nhân hoạt động ,sinh sống trên lãnh thổ nước CHXHCN Việt Nam. - Nguyên tắc đảm bảo an toàn giao thông đường bộ: + Người tham gia giao thông phải nghiêm chỉnh chấp hành quy tắc giao thông,giữ gìn an toàn cho mình và cho người khác.Chủ phương tiện và người điều khiển phương tiện phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc đảm bảo các điều kiện an toàn của phương tiện tham gia giao thông. + Người nào vi phạm pháp luật giao thông đường bộ mà gây tai nạn thì phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm của mình;nếu gây thiệt hại cho người khác thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật GV hoûi:Khi tan trường,học sinh đứng tụ tập trên lòng đường,trước cổng trường có vi phạm những điều cấm không? HS trả lời GV keát luaän – giaûng giaûi 1,Phá hoại công trình đường bộ 2, Đào,khoan,xẻ đường trái phép, đặt để các chướng ngại vật trái phép trên đường,mở đường trái phép,lấn chiếm hành lang an toàn giao thông đường bộ,tháo dỡ,di chuyển trái phép hoặc làm sai lệch công trình báo hiệu đường bộ. 3,Sử dụng lòng đường,hè phố trái phép 4, Đua xe,tổ chức đua xe trái phép 5,Người lái xe sử dụng chất ma tuý 6,Người lái xe đang điều khiển xe trên đường mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 80 miligam/100 mililít máu,hoặc 40 miligam/1 lít khí thở hoăc có các chất kích thích khác mà pháp luật cấm sử dụng. 7,Người điều khiển xe cơ giới không có giấy phép lái xe theo quy định. 8, Điều khiển xe cơ giới chạy quá tốc độ quy định. b/Các hành vi bị nghiêm cấm: 1,Phá hoại công trình đường bộ 2, Đào,khoan,xẻ đường trái phép, đặt để các chướng ngại vật trái phép trên đường,mở đường trái phép,lấn chiếm hành lang an toàn giao thông đường bộ,tháo dỡ,di chuyển trái phép hoặc làm sai lệch công trình báo hiệu đường bộ. 3,Sử dụng lòng đường,hè phố trái phép 4, Đua xe,tổ chức đua xe trái phép 5,Người lái xe sử dụng chất ma tuý v.v…. 9,Bấm còi rú ga liên tục,bấm còi trong thời gian từ 22h đến 5 h,bấm còi hơi,sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị và khu đông dân cư,trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ. 10,Chuyển tải hoặc các thủ đoạn khác để trốn tránh phát hiện xe chở quá tải,quá khổ. 11,Người gây tai nạn rồi bỏ trốn để trốn tránh trách nhiệm 12,Người có điều kiện mà cố ý không cứu giúp người bị tai nạn giao thông. 13,Lợi dụng việc xảy ra tai nạn giao thông để hành hung, đe doạ,xúi giục,gây sức ép,làm mất trật tự,cản trở việc xử lý. GV hoûi: Khi tham gia giao thông,học sinh đi dàn hàng 3,hàng 4,thậm chí hàng 5 có vi phạm không? c/Quy tắc giao thông đường bộ HS trả lời 1,Người tham gia giao thông.

(80) GV keát luaän – giaûng giaûi 1,Người tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ. 2,Hệ thống báo hiệu đường bộ,gồm hiệu lệnh của người điều khiển giao thông,tín hiệu đèn giao thông,biển báo hiệu,vạch kẻ đường,cọc tiêu,hoặc tường bảo vệ,rào chắn. 3,Trên đường một chiều có vạch kẻ phân làn đường ,xe thô sơ phải đi trên làn đường bên phải trong cùng,xe cơ giới đi trên làn đường bên trái.Các laọi phương tiện tham gia giao thông đường bộ có tốc độ thấp hơn phải đi về bên phải. 4,Người điều khiển và người ngồi trên xe đạp,người điều khiển xe thô sơ khác phải: - Cấm người đang điều khiển xe đạp có các hành vi sau: + Đi xe dàn hàng ngang + Đi xe lạng lách đánh võng + Đi xe vào phần đường dành cho người đi bộ và phương tiện khác + Sử dụng ô, điện thoại di động + Sử dụng xe để kéo, đẩy các xe khác,vật khác,mang vác,chở vật cồng kềnh + Buông cả hai tay hoặc đi xe bằng một bánh đối với xe hai bánh + Các hành vi khác gây mất trật tự an toàn giao thông đường bộ - Cấm người ngồi trên xe đạp có các hành vi sau đây: + Mang,vác vật cồng kềnh + Sử dụng ô + Bám,kéo, hoặc đẩy các phương tiện khác + Đứng trên yên,giá đèo hàng,hoặc ngồi trên tay lái. + Các hành vi khác gây mất trật tự an toàn giao thông. 5,Tuổi của người lái xe mô tô,xe gắn máy: - Độ tuổi của người lái xe: + Người đủ 16 tuổi trở lên được lái xe gắn máy có dung tích xilanh dưới 50 cm3 + Người đủ 18 tuổi trở lên được lái xe mô tô hai bánh có dung tích xi lanh 50 cm3 trở lên Hoạt động 2: ( 8’ ) - GV cho HS xem tranh ảnh * Mục tiêu: HS thấy được một số trường hợp tai nạn giao thông đối với người điều khiển xe trên đường bộ * Caùch tieán haønh: GV cho HS xem aûnh. phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ. 2,Hệ thống báo hiệu đường bộ,gồm hiệu lệnh của người điều khiển giao thông,tín hiệu đèn giao thông,biển báo hiệu,vạch kẻ đường,cọc tiêu,hoặc tường bảo vệ,rào chắn. 3,Trên đường một chiều có vạch kẻ phân làn đường ,xe thô sơ phải đi trên làn đường bên phải trong cùng,xe cơ giới đi trên làn đường bên trái.Các laọi phương tiện tham gia giao thông đường bộ có tốc độ thấp hơn phải đi về bên phảiv.v….

(81) 2/ Môi trường a/ Khaùi nieäm. Hoạt động 3: ( 10’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được môi trường là gì? vai trò của môi trường đối với con người và xã hội * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời GV hỏi: Môi trường là gì? vai trò của môi trường đối với con người và xã hội?. - Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sự toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa con người và sinh vật..

(82) HS trả lời GV keát luaän - Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, sự tồn tại và phát triển của con người và sinh vật. Môi trường được phân thành: môi trường tự nhiên và môi trường xã hội - Môi trường là điều kiện sinh sống tất yếu và thường xuyên của sự tồn tại và phát triển của xã hội GV hỏi: Em hãy nêu một vài hiện tượng ô nhiễm môi trường ở địa phương? Hậu quả và cách khắc phục ô nhiễm môi trường? HS trả lời GV keát luaän. Hoạt động 4: ( 8’ ) – Xm tranh ảnh về ô nhiễm môi trường * Mục tiêu: HS thấy được tình trạng ô nhiễm mô trường ở nước ta * Caùch tieán haønh: GV cho HS xem aûnh. nước thải ra từ nhà máy giấy Hòa Bình. Sóc Trăng: nước thải KCN An Nghiệp…. ‘’ giết “ dân các dòng keânh. Môi trường được phân thành: môi trường tự nhiên và môi trường xã hội b/ Vai troø: - Môi trường là điều kiện sinh sống tất yếu và thường xuyên của sự tồn tại và phát triển của xaõ hoäi c/ Liên hệ thực tế.

(83) Nhà máy vedan thải nước thải ra sông Thị Vải. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp:( 4’ ) Bài tập về nhà: Viết bài thu hoạch 1/Em thấy hiện nay ở địa phương em còn tồn tại vấn đề gì về an toàn giao thông không? Theo em phải làm gì để giảm thiểu tai nạn giao thông đối với học sinh? 2/ Em hãy nêu một vài trường hợp về ô nhiễm môi trường ở địa phương? Theo em phải làm gì để khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường đã nêu trên? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Caùc em về học bài 1,4,5 tuần sau thi học kì I. Tuaàn 19 Tieát PPCT 19 Ngày soạn: 10/12/2009. KIEÅM TRA THI HOÏC KÌ I I/ Muïc tieâu baøi kieåm tra: 1/ Về kiến thức: Giúp HS hệ thống lại kiến thức đã học 2/ Veà kó naêng: HS biết vận dụng kiến thức đã học để làm bài 3/ Về thái độ: HS tự giác nghiêm túc trong quá trình làm bài II/ Phöông phaùp: Tự luận: ( 10đ ) III/ Tiến trình lên lớp: 1/ Ổn định tổ chức.

(84) 2/ Kieåm tra baøi cuõ: Khoâng 3/ Phát đề ĐỀ 1: Câu 1: Thế nào là bình đẳng trong hôn nhân và gia đình? Nêu nội dung bình đẳng trong hôn nhân và gia đình? ( 2,5đ) Câu 2: Thế nào là bình đẳng giữa các dân tộc? Nêu nội dung quyền bình đẳng giữa các dân tộc? (2,5đ) Câu 3: Chính sách bình đẳng giới ở nước ta quy định “ ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ”, theo em có mâu thuẫn với quy định nam, nữ bình đẳng trong kinh doanh hay không? Vì sao? ( 2đ ) Bài tập tình huống: ( 3đ ) Hoa sinh ra và lớn lên trong một gia đình trí thức, ba là kĩ s cơ khí, mẹ là giáo viên trung học cơ sở. Năm nay Hoa đang học lớp 12, với ớc mơ dự định thi vào Trờng Đại học S phạm để sau này trở thành cô giáo nh mẹ mình. Đã gần đến ngày nộp hồ sơ dự thi đại học, Hoa tha chuyện với ba mẹ về ý định của mình để thực hiện ớc mơ mà em hằng ấp ủ. Nghe xong chuyện, mẹ Hoa thì đồng ý, còn ba thì phản đối, vì ba muốn Hoa thi vào Khoa Quản trị kinh doanh của Tr ờng Đại học Kinh tế để sau này trở thành doanh nhân. C©u hái : 1. Theo em, ba bạn Hoa có quyền quyết định không cho Hoa thi vào Trờng Đại học S phạm kh«ng ?(1đ) 2. Em hiểu thế nào là quyền bình đẳng giữa cha mẹ và con cái?(2đ) ĐỀ 2: Câu 1: Thế nào là bình đẳng trong lao động? Nêu nội dung bình đẳng trong lao động?(2,5đ) Câu 2: Thế nào là bình đẳng giữa các tôn giáo? Nêu nội dung quyền bình đẳng giữa các tôn giáo? ( 2,5đ ) Câu 3: Em hãy so sánh sự khác nhau giữa tôn giáo, tín ngưỡng và mê tín dị đoan? ( 2đ ) Bài tập tình huống: ( 3đ ) Anh T và chị H kết hôn với nhau đến nay đã đợc 6 năm và có một bé gái xinh đẹp.Cuộc sống vợ chồng anh chị vẫn êm ả, bình yên. Thế rồi, đến một ngày khi nghe chị H nói chuyện với chồng về việc muốn đi học thêm tiếng Anh thì anh T lập tức không đồng ý. Anh T nói : Phụ nữ thì cần gì học nhiều, anh quyết định em không đi học nữa! Thấy vậy, chị H vốn hiền lành cũng không sao chịu đợc : Em hỏi ý kiến anh thì anh nên ủng hộ em, anh không có quyền quyết định chuyện học hành của em đợc đâu anh ạ ! C©u hái : 1. Theo em, Anh T cã quyÒn c¶n trë chÞ H ®i häc kh«ng ?(1đ) 2. Em hiểu thế nào là quyền bình đẳng vợ chồng trong quan hệ nhân thân ?(2đ.

(85) Tuần 20 Tiết PPCT 20 Ngày soạn: 19/12/2009. TRẢ BÀI THI ĐÁP ÁN ĐỀ 1: Câu 1: - Bình đẳng trong hôn nhân và gia đình được hiểu là bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, chồng và giữa các thành viên trong gia đình trên cơ sở nguyên tắc dân chủ, công bằng, tôn trọng lẫn nhau, không phân biệt đối xử trong các mối quan hệ ở phạm vi gia đình và xaõ hoäi. - Noäi dung bình ñaúng trong hoân nhaân vaø gia ñình * Bình đẳng giữa vợ và chồng: * Bình đẳng giữa cha mẹ và con * Bình đẳng giữa ông bà và cháu * Bình đẳng giữa anh, chị, em Câu 2: - Quyền bình đẳng giữa các dân tộc được hiểu là các dân tộc trong một quốc gia không phân biệt đa số hay thiểu số, trình độ văn hoá cao hay thấp, không phân biệt chủng tộc, màu da…đều được Nhà nước và pháp luật tôn trọng, bảo vệ và tạo điều kiện phát triển. - Nội dung quyền bình đẳng giữa các dân tộc: * Các dân tộc ở Việt Nam đều được bình đẳng về chính trị * Các dân tộc ở Việt Nam đều bình đẳng về kinh tế * Các dân tộc ở Việt Nam đều bình đẳng về văn hoá, giáo dục Câu 3: Không mâu thuẫn giữa nam và nữ trong lao động. Học sinh giải thích thêm.

(86) Câu 4: Giáo viên giải thích thêm ĐỀ 2: Câu 1: - Bình đẳng trong lao động được hiểu là bình đẳng giữa mọi công dân trong thực hiện quyền lao động thông qua tìm việc làm; bình đẳng giữa người sử dụng lao động và người lao động thông qua hợp đồng lao động; bình đẳng giữa lao động nam và lao động nữ trong từng cơ quan, doanh nghiệp và trong phạm vi cả nước. - Nội dung cơ bản của bình đẳng trong lao động * Công dân bình đẳng trong thực hiện quyền lao động * Công dân bình đẳng trong giao kết hợp đồng lao động * Bình đẳng giữa lao động nam với lao động nữ Câu 2: - Quyền bình đẳng giữa các tôn giáo được thể hiện là các tôn giáo ở Việt Nam đều có quyền hoạt động tôn giáo trong khuôn khổ của pháp luật; đều bình đẳng trước pháp luật; những nơi thờ tự tín ngưỡng, tôn giáo được pháp luật bảo hộ. - Nội dung quyền bình đẳng giữa các tôn giáo Các tôn giáo được Nhà nước công nhận đều bình đẳng trước pháp luật, có quyền hoạt động tôn giáo theo quy định của pháp luật. Hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo theo quy định của pháp luật được Nhà nước bảo đảm; các cơ sở tôn giáo hợp pháp được pháp luật bảo hộ. Câu 3: Giáo viên giải thích thêm Câu 4: Giáo viên giải thích thêm.

(87) Tuần 21 Tiết PPCT 21 Ngày soạn: 22/12/2009 Bài 7 ( 3 tiết ). CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ ( Tiết 1 ) I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân 2/ Về kĩ năng: Biết thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử đúng theo quy định của pháp luật Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và không đúng quyền bầu cử và ứng cử của công dân 3/ Về thái độ: Tích cực thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân Tôn trọng quyền bầu cử và ứng cử của mỗi người Phê phán những hành vi vi phạm quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Là học sinh trung học phổ thông em có thể sử dụng quyền tự do ngôn luận như thế nào? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) GV đặt vấn đề từ các câu hỏi: Các em hiểu thế nào là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân? Những điều mà HS nêu lên chính là biểu hiện của quyền dân chủ quyền làm chủ của người dân trong đời sống chính trị, đời sống xã hội của đất nước. Pháp luật có ý nghĩa, vai trò như thế nào trong việc xác lập và bảo đảm cho người dân sử dụng các quyền dân chủ của mình? Cụ thể là.

(88) quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân. Đề hiểu rõ vấn đề này chúng ta cùng tìm hiểu tiếp phần 1 của bài 7 – Công dân với các quyền dân chủ 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 8’ ) – Xử lí tình huống * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm quyền bầu cử và quyền ứng cử * Caùch tieán haønh: GV ñöa ra tình huoáng cho HS giaûi quyeát GV yeâu caàu HS giaûi quyeát tình huoáng: Xã X có hai thôn là thôn A và thôn B. Theo kế hoạch của xã, hai thôn phải tiến hành xây dựng đường đi của thôn trong thời gian 5 năm bằng kinh phí do xã cấp 20% và dân đóng góp là 80%. Trưởng thôn A đã triệu tập cuộc họp toàn bộ các đại diện của các gia đình trong thôn để bàn bạc và quyết định việc thực hiện kế hoạch trên. Quyết định về việc đó đã được thông qua trên cơ sở quá bán tối đa (2/3 có mặt đồng ý). Trưởng thôn B chỉ triệu tập các trưởng xóm để bàn bạc và quyết định việc thực hiện kế hoạch của xã. Quyết định về việc đó đã được thông qua trên cơ sở nhất trí hoàn toàn (tất cả các trưởng xóm đều đồng ý). GV hỏi: Cách làm của trưởng thôn A hay của trưởng thôn B là cách làm dân chủ? Hãy giải thích vì sao cách làm đó dân chuû? HS trao đổi, phát biểu. GV hỏi: Em hãy nhắc lại các hình thức thực hiện dân chủ mà mình đã học ở lớp 11? HS trao đổi, phát biểu. GV nhắc lại: Dân chủ trực tiếp là một hình thức thực hiện dân chủ mà theo đó các thành viên trong xã hội tự bàn bạc và quyeát ñònh coâng vieäc cuûa chính mình: Ví duï: Caùc coâng daân cuûa moät thoân baøn baïc vaø quyeát ñònh vieäc cải tạo đường xá của thôn. Dân chủ gián tiếp là hình thức thực hiện dân chủ mà theo đó các thành viên trong xã hội bầu ra các đại diện và giao cho hoï traùch nhieäm thay maët mình baøn baïc vaø quyeát ñònh caùc. Nội dung bài học 1/ Quyền bầu cử và quyền ứng cử vào các cơ quan đại biểu cuûa nhaân daân a/ Khái niệm quyền bầu cử và ứng cử.

(89) coâng vieäc chung: Ví dụ: Các công dân của một thôn bầu ra một ban đại diện và giao cho ban đó bàn bạc và quyết định việc cải tạo đường xaù cuûa thoân. GV giảng : Dân chủ ở mỗi quốc gia được thực hiện trên cơ sở đảm bảo các quyền tự do cơ bản của con người. Đặc biệt là caùc quyeàn sau: - Quyền bầu cử và ứng cử vào các cơ quan đại biểu của ND - Quyền tham gia vào quản lý nhà nớc và xã hội; - Quyeàn khieáu naïi vaø toá caùo cuûa coâng daân. 1.- Khái niệm quyền bầu cử và ứng cử GV hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi: Quyền bầu cử và ứng cử là gì? Tại sao nói thực hiện quyền bầu cử và ứng cử là thực hiện quyeàn daân chuû giaùn tieáp? Hoạt động 2: ( 28’) – Đàm thoại – thảo luận nhóm – giải quyết tình huoáng * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện quyền bầu cử và quyền ứng cử của công dân * Cách tiến hành: GV kết hợp các phương pháp trên đưa ra caùc ví duï minh hoïa cho HS deã hieåu baøi hôn A. Người có quyền bầu cử và ứng cử vàocơ quan đại biểu cuûa nhaân daân GV ñaët caâu hoûi: Những người nào có quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan đại bieåu cuûa nhaân daân? HS trao đổi, trả lời. GV giaûng: Người có quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan đại biểu của nhaân daân: +Người có quyền bầu cử: 18 tuổi trở lên Ví dụ: Công dân A sinh ngày 1/5/1990 có nghĩa là từ ngày 1/5/2008 công dân A có quyền bầu cử. + Người có quyền ứng cử: 21 tuổi trở lên Ví dụ: Công dân A sinh ngày 1/5/1987 có nghĩa là từ 1/5/2008 Công dân A có quyền ứng cử. GV hoûi: Những trường hợp không được thực hiện quyền bầu cử kể cả khi đã đủ tuổi như trên? HS trả lời. GV giaûng:. Quyền bầu cử và ứng cử là các quyeàn daân chuû cô baûn cuûa coâng dân trong lĩnh vực chính trị, thông qua đó , nhân dân thực thi hình thức dân chủ gián tiếp ở từng địa phương và trong phạm vi cả nước. b/ Nội dung quyền bầu cử và ứng cử vào các cơ quan đại bieåu cuûa nhaân daân.  Người có quyền bầu cử và ứng cử vào cơ quan đại biểu của nhaân daân: Mọi công dân Việt Nam đủ 18 tuổi trở lên đều có quyền bầu cử và đủ 21 tuổi trở lên đều có quyền ứng cử vào Quốc Hội , Hội đồng nhân dân. Những trường hợp không được thực hiện quyền bầu cử gồm: người đang bị tước quyền bầu cử theo bản án, quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật; người đang phải chấp hành hình phạt tù ; người mất năng lực hành vi dân sự;… Những trường hợp không được thực hiện quyền ứng cử: Những người thuộc diện không được thực hiện quyền bầu cử; người đang bị khởi tố về hình sự ;.

(90) + Người đang bị tước quyền bầu cử theo bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật: Ví dụ: Theo quyết định của toà án huyện X đã có hiệu lực pháp luật, công dân A không được quyền bầu cử trong thời hạn 3 năm kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật (giả dụ, ngaøy 01/5/2008); + Người đang bị tạm giam: Ví dụ: CD A bị tạm giam vì bị tình nghi phạm tội hình sự nghieâm troïng. Trong thời gian bị tạm giam Công dân A không được quyền bầu cử. + Người mất năng lực hành vi dân sự Ví duï: Coâng daân X bò beänh taâm thaàn. GV hoûi: Những trường hợp không được thực hiện quyền ứng cử ? HS trả lời. GV giaûng: Những người không được thực hiện quyền ứng cử: + Tất cả người không được quyền bầu cử như trên. + Người đang bị khởi tố về hình sự: Ví dụ: Người đang chấp hành bản án, quyết định hình sự của toøa aùn (keå caû khoâng phaûi phaït tuø): chaúng haïn chòu aùn treo 3 naêm. + Ngươì đã chấp hành xong bản án, quyết định hình sự của toà án nhng chưa được xoá án: Ví dụ: Người đang chấp hành quyết định xử lý hành chính về giáo dục tại xã, phường, thị trấn, tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh hoặc đang bị quản chế hành chính. GV hoûi: Theo em, vì sao luật lại hạn chế quyền bầu cử và ứng cử của những người thuộc các trường hợp trên? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: Vì đảm bảo cho việc bầu cử và ứng cử đạt đựơc mục đích đặt ra – chọn người có tài có đức thay mặt cử tri quản lý các công việc của đất nước. B.- Cách thực hiện quyền bầu cử và ứng cử của công dân GV đàm thoại với HS về những nguyên tắc bầu cử: Phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín. GV giaûng: + Phổ thông: Mọi công dân từ 18 tuổi trở lên đều được tham. người đang phải chấp hành bản án, quyết định của toà án; người đã chấp hành xong bản án, quyết định của Toà án nhưng chưa được xoá án ; người đang chấp hành quyết định xử lí hành chính về giáo dục hoặc đang bị quaûn cheá haønh chính..

(91) gia bầu cử trừ các trường hợp đặc biệt bị pháp luật cấm. + Bình đẳng: Mỗi cử tri có một lá phiếu và các lá phiếu có giá trò ngang nhau: + Trực tiếp: Cử tri phải tự mình đi bầu: Ví dụ:  Không được gửi thư;  Không viết được thì nhờ người viết nhưng phải tự bỏ vaøo hoøm phieáu;  Không đi được, hòm phiếu đem tới nhà. + Bỏ phiếu kín: Chỗ viết kín đáo, hòm phiếu kín GV hoûi: Tại sao các quyền bầu cử, ứng cử đều phải được tiến hành theo caùc nguyeân taéc treân? HS trả lời. GV nhaán maïnh: Các quyền bầu cử, ứng cử đều phải được tiến hành theo các nguyên tắc, trình tự, thủ tục chặt chẽ do pháp luật quy định thì mới đảm bảo tính dân chủ thật sự, nghĩa là người dân mới thật sự có điều kiện để thể hiện ý chí, nguyện vọng, sự tín của mình đối với người do mình lựa chọn bầu ra. GV phân tích các cách hạn chế quyền bầu cử dân chủ của coâng daân neáu phaùp luaät khoâng quy ñònh caùc nguyeân taéc naøy.Ví dụ, nếu quy định số lá phiếu của mỗi cử tri phụ thuộc vào tài sản mà người đó có sẽ tạo nên sự bất bình đẳng giữa ngươiø giàu ( được bỏ nhiều phiếu) và người nghèo (ít phiếu) và như vậy thì các đại biểu được bầu ra sẽ là đại diện cho những người giàu; quy định người không có đủ thời gian cư trú nhất định tại địa phương hoặc không có trình độ văn hoá nhất định thì không có quyền bầu cử,..Mặt khác, nếu pháp luật thừa nhận các nguyên tắc tiến bộ, dân chủ nhưng bản thân người dân hoặc các cơ quan nhà nước hoặc các tổ chức có liên quan không thực hiện đúng, nghiêm túc thì việc bầu cử vẫn không dân chủ trên thực tế. GV hoûi: Quyền ứng cử thực hiện bằng cách nào? HS phaùt bieåu. GV giaûng: Quyền ứng cử thực hiện bằng hai cách: tự ứng cử và được giới thiệu ứng cử. Các CD đủ 21 tuổi trở lên, có năng lực và tín nhiệm với cử tri đều có thể tự ứng cử hoặc được cơ quan, tổ chức giới thiệu ứng cử. C. Cách thức nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước thông qua các đại biểu và cơ quan quyền lực NN- cơ quan đại biểu.  Cách thực hiện quyền bầu cử và ứng cử của công dân: Quyền bầu cử của công dân thực hiện theo các nguyên tắc: bầu cử phổ thông, bình đẳng , trực tiếp và bỏ phiếu kín. Quyền ứng cử của công dân được thực hiện theo hai con đường: tự ứng cử và được giới thiệu ứng cử..  Cách thức nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước thông qua các đại biểu và cơ quan quyền lực nhà nước- cơ quan đại biểu.

(92) cuûa ND: GV giaûng: Cách thức nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước thông qua các đại biểu và cơ quan quyền lực nhà nước – cơ quan đại bieåu cuûa nhaân daân: + Các đại biểu nhân dân phải liên hệ chặt chẽ với cử tri: Ví duï: Tieáp xuùc, thu thaäp yù kieán…. + Chịu trách nhiệm trước nhân dân và chịu sự giám sát của cử tri: Ví dụ: Báo cáo thường xuyên về hoạt động của mình, trả lời caùc yeâu caàu, kieán nghò. Keát luaän : GV yêu cầu HS: dựa vào SGK để rút ra ý nghĩa GV giảng khái quát để HS hiểu rõ vai trò quan trọng của pháp luật đối với việc thực hiện quyền bầu cử, ứng cử của coâng daân: + PL khẳng định bầu cử, ứng cử là quyền dân chủ cơ bản của coâng daân. + PL xác lập các nguyên tắc bảo đảm cho việc bầu cử, ứng cử thật sự dân chủ. Ví dụ: Luật bầu cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân quy định các nguyên tắc bầu cử phổ thông, bình đẳng, trực tiếp, bỏ phieáu kín. + Pháp luật quy định các trình tự, thủ tục tổ chức cuộc bầu cử dân chủ. + Pháp luật quy định các biện pháp xử lí những vi phạm, tranh chấp, khiếu kiện về bầu cử, ứng cử. Ví dụ: Khiếu nại về danh sách cử tri, về nhân viên Tổ bầu cử vi phạm nguyên tắc bỏ phiếu kín của cử tri…Những vi phạm nghiêm trọng quyền bầu cử, ứng cử bị coi là tội phạm đươc quy định trong Bộ luật Hình sự (xem Tư liệu tham khảo).. cuûa nhaân daân: Thứ nhất các đại biểu nhân dân phải liên hệ chặt chẽ với các cử tri. Thứ hai, các đại biểu nhân dân chịu trách nhiệm trước nhân dân và chịu sự giám sát của cử tri.. c/ Ý nghĩa của quyền bầu cử và ứng cử của công dân Là cơ sở pháp lý-chính trị quan trọng để hình thành các cơ quan quyền lực nhà nước,để nhân dân theå hieän yù chí vaø nguyeän voïng cuûa mình. Theå hieän baûn chaát daân chuû, tieán bộ của Nhà nước ta.. 4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ ) GV đưa ra các câu hỏi và tình huống HS trả lời cá nhân 1/ Thế nào là quyền bầu cử và quyền ứng cử? Những người nào mới có quyền bầu cử và ứng cử? 2/ Là học sinh lớp 12, em và các bạn có thể tham gia vào việc xây dựng và quản lí trường, lớp bằng hình thức dân chủ nào? GV đưa bài tập hình huống trong SGK trang 81 bài 3 HS trả lời câu hỏi GV nhận xét - kết luận 5/ Dặn dò: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài này.

(93) Tuần 22 Tiết PPCT 22 Ngày soạn: 02/01/2010. Bài 7 ( 3 tiết ). CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ ( Tiết 2 ). I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội 2/ Về kĩ năng: - Biết thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội đúng theo quy định của pháp luật - Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và không đúng quyền này của công dân 3/ Về thái độ: - Tích cực thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội của công dân - Tôn trọng quyền này của mỗi người - Phê phán những hành vi vi phạm quyền này của công dân II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Là học sinh lớp 12, em có thể tham gia vào việc xây dựng quản lí trường, lớp bằng hình thức dân chủ nào? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Tiết trước các em đã tìm hiểu về quyền bầu cử và ứng cử của công dân, hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp quyền dân chủ cơ bản của công dân nữa đó là quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội của công dân. Chúng ta tiếp tục phần 2 của bài 7 3/ Dạy bài mới:.

(94) Hoạt động của GV và HS. Nội dung bài học 2/ Quyeàn tham gia quaûn lí nhaø nước và xã hội Hoạt động 1: ( 8’ ) - Đặt vấn đề - Đàm thoại a/ Khaùi nieäm veà quyeàn tham * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm quyền tham gia quản lí nhà gia quản lí đất nước và xã hội nước và xã hội * Cách tiến hành: GV đặt vấn đề cho HS giải quyết GV đặt vấn đề và đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời HS trả lời cá nhân GV nhận xét - kết luận Quyền tham gia quản lí đất GV hướng dẫn HS tìm hiểu khái niệm về quyền tham gia quản nước và xã hội là quyền của lí đất nước và xã hội trong SGK. Ñaây laø quyeàn tham gia thaûo luaän vaøo caùc coâng vieäc chung coâng daân tham gia thaûo luaän vaøo của đất nước trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội trên các công việc chung của đất phạm vi cả nước và trong từng địa phương, quyền kiến nghị nước trong tất cả các lĩnh vực với cơ quan nhà nước về xây dựng bộ máy nhà nước và phát của đời sống xã hội, trong phạm vi của cả nước và trong địa trieån kinh teá – xaõ hoäi. Đây là hình thức thực hiện quyền dân chủ trực tiếp của phương ; quyền kiến nghị với các cơ quan nhà nước về xây nhaân daân. Được quy định trong điều 53 HP 1992 dựng bộ máy nhà nước và phát trieån kinh teá xaõ hoäi. Hoạt động 2: ( 20’) - Thảo luận nhóm - giải quyết tình huống b/ Noäi dung cô baûn cuûa * Mục tiêu: HS hiểu được noäi dung cô baûn cuûa quyeàn tham gia quyeàn tham gia quaûn lí nhaø quản lí nhà nước và xã hội nước và xã hội * Cách tiến hành: GV cho HS thảo luận nhóm và đưa ra các tình huống cho HS giải quyết GV hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung của quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội ở phạm vi cả nước và phạm vi cơ sở GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời và đưa ra các ví dụ chứng minh GV giaûng : A. Ở phạm vi cả nước + Tham gia thảo luận, góp ý kiến xây dựng các văn bản pháp luaät: Ví dụ: góp ý kiến xây dựng Hiến pháp, Luật Đất đai, Luật Hôn nhân và Gia đình, Bộ luật Hình sự,.. +Thảo luận và biểu quyết các vấn đề trọng đại của đất nước. Hiện nay, đang soạn thảo Luật Trưng cầu ý dân. B. Ở phạm vi địa phương.

(95) + Những việc phải thông báo cho dân. Ví duï: Chính saùch, phaùp luaät….. + Những việc dân làm và quyết định trực tiếp. Ví dụ: Mức đóng góp xây dựng các công trình phúc lợi công coäng,.. + Những việc dân được thảo luận, tham gia ý kiến trước khi chính quyeàn xaõ quyeát ñònh. Ví dụ: Kế hoạch sử dụng đất ở địa phương,… + Những việc nhân dân giám sát, kiểm tra: Ví dụ: Dự toán và quyết toán ngân sách xã. GV kết luận GV nêu các ví dụ tình huống thể hiện những thái độ, cách xử sự khác nhau của nhân dân đối với việc thực hiện quyền tham gia quản lí nhà nước để HS phân tích: + Trong cuộc họp Tổ dân phố bàn về chủ trương huy động nhân dân đóng góp tiền cho Quỹ khuyến học, có người nói “Chúng tôi biết gì mà hỏi, các ông bà cán bộ cứ quyết, chúng tôi xin theo”; người khác lại cho rằng “ Hỏi thì hỏi vậy chứ ai nghe mình mà bàn với bạc”; cũng có người mới nghe nói đến chủ trương huy động đóng góp tiền đã bỏ về và đòi đi kiện caùn boä laøm traùi phaùp luaät… + Trong khi các bạn đang bàn về việc tổ chức đợt trồng cây xanh kỉ niệm ngày ra trường, một số bạn chỉ nói chuyện riêng, vài người khác lại cắm cúi làm bài tập, hai bạn ở cuối lớp chụm đầu viết lưu bút, lại có bạn bỏ ra ngoài không tham gia vì cho rằng “chuyện vớ vẩn, mất thời gian ôn thi”… Từ các ví dụ cụ thể đó, HS tự xác định đúng trách nhiệm của mỗi người trong việc thực hiện quyền tham gia QL NN, đặc biệt là ở cấp cơ sở.. * Ở phạm vi cả nước: Tham gia thaûo luaän, goùp yù kieán xây xựng các văn bản pháp luật. Thaûo luaän vaø bieåu quyeát caùc vấn đề trọng đại khi Nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân. * Ở phạm vi cơ sở: Trực tiếp thực hiện theo cơ chế “Daân bieát, daân laøm , daân kieåm tra”: Những việc phải được thông báo để đân biết mà thực hiện (chuû tröông, chính saùch, phaùp luật của Nhà nước…). Những việc dân làm và quyết định trực tiếp bằng biểu quyết công khai hoặc bỏ phiếu kín Những việc dân được thảo luận , tham gia đóng góp ý kiến trước khi chính quyền xã quyết ñònh . Những việc nhân dân ở phường, xã giám sát , kiểm tra..

(96) Hoạt động 3: ( 8’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được ý nghĩa của quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội * Cách tiến hành: GV hướng dẫn HS rút ra kết luận trong SGK GV hỏi: Pháp luật quy định quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội có ý nghĩa như thế nào đối với công dân HS trả lời GV nhận xét - kết luận Là cơ sở pháp lí quan trọng để nhân dân tham gia vào hoạt động của bộ máy Nhà nước, nhằm động viên và phát huy sức mạnh của toàn dân, của toàn xã hội về việc xây dựng bộ máy nhà nước vững mạnh và hoạt động có hiệu quả. - Tham gia tích cực vào mọi lĩnh vực của quản lí nhà nước và xã hội. c/ YÙ nghóa cuûa quyeàn tham gia quản lí nhà nước và xã hội. Là cơ sở pháp lí quan trọng để nhân dân tham gia vào hoạt động của bộ máy Nhà nước, nhằm động viên và phát huy sức mạnh của toàn dân, của toàn xã hội về việc xây dựng bộ máy nhà nước vững mạnh và hoạt động có hiệu quả. - Tham gia tích cực vào mọi lĩnh vực của quản lí nhà nước và xã hội. 4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ ) GV đưa ra câu hỏi HS trả lời cá nhân 1/ Thế nào là quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội? Ý nghĩa của quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội/ 2/ Ở phạm vi cả nước quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội được thể hiện như thế nào? 3/ Ở phạm vi cơ sở quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội được thể hiện như thế nào? 5/ Dặn dò: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 7. Tuần 23 Tiết PPCT 23.

(97) Ngày soạn: 07/01/2010 Bài 7 ( 3 tiết ). CÔNG DÂN VỚI CÁC QUYỀN DÂN CHỦ ( Tiết 3 ) I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được khái niệm, nội dung, ý nghĩa và cách thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo của công dân - Hiểu được quyền khiếu nại và tố cáo của công dân trong lĩnh vực bảo vệ môi trường - Hiểu được trách nhiệm của nhà nước và công dân trong việc bảo đảm thực hiện đúng các quyền dân chủ của công dân 2/ Về kĩ năng: - Biết thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo đúng theo quy định của pháp luật - Phân biệt được những hành vi thực hiện đúng và không đúng quyền này của công dân 3/ Về thái độ: - Tích cực thực hiện quyền khiếu nại và tố cáo của công dân - Tôn trọng quyền này của mỗi người - Phê phán những hành vi vi phạm quyền này của công dân II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi:Em hãy trình bày nội dung cơ bản của quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Tiết trước các em đã tìm hiểu về quyền tham gia quản lí nhà nước và xã hội, hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp quyền dân chủ cơ bản của công dân nữa đó là quyền khiếu nại và tố cáo của công dân. Chúng ta tiếp tục phần 3 của bài 7 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học Hoạt động 1: ( 26’ ) – Thảo luận nhóm - giải quyết tình 3/ Quyeàn khieáu naïi , toá caùo huống cuûa coâng daân * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm, nội dung và ý nghĩa của a/ Khaùi nieäm quyeàn khieáu quyền khiếu nại, tố cáo của công dân naïi, toá caùo cuûa coâng daân * Cách tiến hành: GV kết hợp nhiều phương pháp và đưa ra các ví dụ minh hoạ GV nhắc lại ý nghĩa của hai quyền đã học: quyền bầu cử và việc thực hiện dân chủ gián tiếp; quyền tham gia quản lí nhà nước và việc thực hiện dân chủ trực tiếp. GV neâu caâu hoûi:.

(98) Trong khi thực hiện các quyền trên, nếu phát hiện những vi phạm pháp luật của cán bộ, cơ quan nhà nước thì người dân có thể làm gì? Làm như thế nào để ngăn chặn những việc làm sai trái đó? GV löu yù: Điều quan trọng là các em cần nhận thức rõ quyền và trách nhiệm của mỗi người luôn gắn liền với nhau trong khi sử dụng caùc quyeàn daân chuû noùi chung, quyeàn khieáu naïi, toá caùo noùi riêng. Nếu thực hiện đúng đắn quyền và làm đầy đủ nghĩa vụ thì người dân thật sự góp phần tích cực xây dựng bộ máy nhà nước trong sách, vững mạnh, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân, gia đình. Ngược lại... GV hoûi: Theá naøo laø quyeàn khieáu naïi, toá caùo cuûa coâng daân? HS phaùt bieåu. GV kết luận Quyeàn khieáu naïi, toá caùo laø quyeàn daân chuû cô baûn cuûa coâng dân được quy định trong hiến pháp, là công cụ để nhân dân thực hiện dân chủ trực tiếp trong những trường hợp cần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân , tổ chức bị hành vi traùi phaùp luaät xaâm haïi .. Quyeàn khieáu naïi, toá caùo laø quyeàn daân chuû cô baûn cuûa coâng dân được quy định trong hiến pháp, là công cụ để nhân dân thực hiện dân chủ trực tiếp trong những trường hợp cần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân , tổ chức bị hành vi trái phaùp luaät xaâm haïi . Quyeàn khieáu naïi laø quyeàn CD, cơ quan, tổ chức được đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân coù thaåm quyeàn xem xeùt laïi haønh vi hành chính khi có căn cứ cho rằng hành vi đó trái pháp luật, xâm phạm quyền , lợi ích của coâng daân .. GV giaûng + Quyền khiếu nại là quyền của CD, cơ quan, tổ chức được đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền lợi ích hợp pháp của mình. Ví dụ: Một công dân A gửi đơn khiếu nại tới ông hiệu trưởng trường X về việc ông hiệu trưởng đã từ chối nhận con của công dân A vào trường mặc dù con công dân A đã có đầy đủ các điều kiện và công dân A đã thực hiện đầy đủ thủ tục hồ sơ Quyeàn toá caùo laø quyeàn CD theo quy định của nhà trường. được phép báo cho cơ quan , tổ + Quyeàn toá caùo laø quyeàn ... chức ,cá nhân có thẩm quyền về hành vi vi phạm PL của bất cứ GV hoûi : Các em có thể rút ra chỗ giống nhau và khác nhau giữa khiếu cơ quan , tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe doạ đến naïi vaø toá caùo ? lợi ích của NN , quyền, lợi ích HS phaùt bieåu..

(99) GV giaûng : Sự giống nhau và khác nhau giữa khiếu nại và tố cáo: + Gioáng nhau:  Có thể có sự vi phạm pháp luật  Có sự phát hiện việc cho là vi phạm pháp luật  Coù chuû theå phaùt hieän  Coù chuû theå bò cho laø vi phaïm phaùp luaät  Coù theå coù thieät haïi veà tinh thaàn vaø vaät chaát + Khaùc nhau § Veà muïc ñích:  Khiếu nại : nhằm khôi phục lợi ích của người khiếu nại  Toá caùo : phaùt hieän, ngaên chaën vieäc laøm traùi phaùp luaät, xaâm hại tới quyền, lợi ích hợp pháp của nhà nước, tổ chức và công daân. § Veà chuû theå tieán haønh khieáu naïi vaø toá caùo  Chủ thể khiếu nại và chủ thể có lợi ích bị xâm phạm là một  Chủ thể tố cáo và chủ thể có lợi ích xâm phạm có thể không phaûi laø moät.  Chủ thể tố cáo chỉ có thể là công dân, trong khi đó chủ thể khiếu nại có thể là cơ quan, tổ chức. § Veà thuû tuïc:  Người tố cáo gửi đơn tố cáo tới người đứng đầu (hoặc cơ quan cấp trên) cơ quan tổ chức có thẩm quyền quản lý ngươì bị tố cáo (hoặc cơ quan tổ chức bị tố cáo);  Ngươì khiếu nại gửi đơn khiếu nại lần đầu đến chính ngươì, cơ quan, tổ chức có quyết định hoặc hành vi bị khiếu nại. § Về lĩnh vực:  Khiếu nại: Chỉ trong lĩnh vực hành chính.  Tố cáo: Trong hành chính và hình sự GV giaûng : A.- Người có quyền khiếu nại, tố cáo :  Người khiếu nại: Cá nhân, cơ quan, tổ chức  Người tố cáo: Chỉ có công dân có quyền tố cáo. Các quyền và nghĩa vụ của ngời khiếu nại, tố cáo được quy ñònh trong luaät khieáu naïi, toá caùo.. hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức. b/ Noäi dung quyeàn khieáu naïi , toá caùo cuûa coâng daân. A. Người có quyền khiếu nại , toá caùo: Người khiếu nại : mọi cá nhân, tổ chức có quyền khiếu nại. Người tố cáo : Chỉ có công dân coù quyeàn toá caùo . B.- Người có thẩm quyền giải B.- Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo :  Giaûi quyeát khieáu naïi laø vieäc xaùc minh, keát luaän vaø ra quyeát quyeát khieáu naïi , toá caùo Người giải quyết khiếu nại: định giải quyết của ngời giải quyết khiếu nại..

(100)  Giaûi quyeát toá caùo laø vieäc xaùc minh, keát luaän veà noäi dung toá cáo và việc quyết định xử lí của ngời giải quyết tố cáo. => Người giải quyết khiếu nại là cơ quan, tổ chức, cá nhân có thaåm quyeàn giaûi quyeát khieáu naïi theo quy ñònh cuûa Luaät Khiếu nại, tố cáo, đó là:  Người đứng đầu cơ quan hành chính có quyết định, hành vi haønh chính bò khieáu naïi (coù theå laø quyeát ñònh, haønh vi haønh chính của ngời đứng đầu hoặc của cán bộ, công chức do người đó quản lý);  Người đứng đầu cơ quan cấp trên trực tiếp của cơ quan haønh chính coù quyeát ñònh, haønh vi haønh chính bò khieáu naïi;  Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp Tỉnh, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Tổng thanh tra Chính Phủ, Thủ tướng Chính phủ. => Người có thẩm quyền giải quyết tố cáo Giaûi quyeát toá caùo laø vieäc xaùc minh, keát luaän veà noäi dung toá cáo và việc quyết định xử lí của ngươì giải quyết tố cáo.  Ngườigiải quyết tố cáo là cơ quan, tổ chức, cá nhân có thaåm quyeàn giaûi quyeát toá caùo theo quy ñònh cuûa Luaät Khieáu nại, tố cáo, đó là:  Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, có thẩm quyền quản lý người bị tố cáo;  Người đứng đầu cơ quan, tổ chức cấp trên của cơ quan, tổ chức bị tố cáo; Chánh thanh tra các cấp, Tổng thanh tra Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.  Các cơ quan tố tụng (điều tra, kiểm sát, toà án ) giải quyết Nếu hành vi bị tố cáo có dấu hiệu tội phạm hình sự. C. Quy trình khieáu naïi, toá caùo vaø giaûi quyeát khieáu naïi toá caùo *Quy trình khiếu nại và giải quyết khiếu nại đựơc thực hiện theo bốn bước sau đây: Bước 1: Người khiếu nại nộp đơn khiếu nại đến cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết khiếu nại: Ví dụ: Nộp đơn đến UBND phờng Bước 2: Người giải quyết khiếu nại xem xét, giải quyết khiếu nại theo thẩm quyền và trong thời gian do luật định: Ví dụ UBND phờng xem xét và giải quyết => Kết quả của việc giải quyết khiếu nại: Quyết định giữ nguyên, sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định chấm dứt hành vi hành chính bị khiếu nại; quyết định bồi thường thiệt hại (nếu có) cho người bị thiệt hại theo nguyên. người đứng đầu cơ quan hành chính coù quyeát ñònh, haønh vi hành chính bị khiếu nại; người đứng đầu cơ quan cấp trên trực tieáp cuûa cô quan haønh chính coù quyeát ñònh, haønh vi haønh chính bò khieáu naïi; Chuû tòch UÛy ban nhân dân cấp tỉnh, Bộ trưởng , Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Toång Thanh tra Chính phuû, thuû tướng chính phủ. Người giải quyết tố cáo : người đứng đầu cơ quan tổ chức có thẩm quyền quản lý người bị tố cáo, người đứng đầu cơ quan tổ chức cấp trên của cơ quan, tổ chức người bị tố cáo; Chánh Thanh tra caùc caáp, Toång Thanh tra Chính phủ , Thủ tướng Chính phuû. Neáu haønh vi bò toá caùo coù daáu hieäu toäi phaïm thì do caùc cô quan toá tuïng giaûi quyeát. C. Quy trình khieáu naïi, toá caùo vaø giaûi quyeát khieáu naïi toá caùo *Quy trình khieáu naïi vaø giaûi quyeát khieáu naïi: Bước 1: Người khiếu nại nộp đơn khiếu nại đến các cơ quan , tổ chức ,cá nhân có thẩm quyền giaûi quyeát khieáu naïi Bước 2 : Người giải quyết khiếu naïi xem xeùt giaûi quyeát khieáu naïi theo thẩm quyền và trong thời gian do luaät quy ñònh. Bước 3 : Nếu người khiếu nại.

(101) tắc “người bị thiệt hại có quyền được bồi thừơng về vật chất và phục hồi danh dự”: Ví duï: Bước 3: Nếu người khiếu nại đồng ý với kết quả giải quyết thì họ có quyền lựa chọn một trong hai cách: -> Hoặc tiếp tục khiếu nại lên người đứng đầu cơ quan hành chính cấp trên trực tiếp của cơ quan đã bị khiếu nại lần đầu: Ví duï: -> Hoặc kiện ra toà Hành chính thuộc toà án nhân dân (trong trường hợp này, vụ kiện sẽ được giải quyết theo Pháp lệnh Thuû tuïc giaûi quyeát caùc vuï aùn haønh chính): Ví duï: Bước 4: Người giải quyết khiếu nại lần hai xem xét, giải quyết yêu cầu của người khiếu nại, ra các quyết định sau: Quyết định yêu cầu người có quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại phải sửa đổi, huỷ bỏ một phần hay toàn bộ quyết định hành chính, chấm dứt hành vi hành chính bị khiếu nại, bồi thường thiệt hại (nếu có) - Nếu nội dung khiếu nại là đúng, đúng một phần. Quyết định giữ nguyên quyết định như lần một Nếu người khiếu nại vẫn không đồng ý với quyết định giải quyết lần hai thì trong thời hạn do luật định, có quyền khởi kiện ra Toà hành chính thuộc Toà án nhân dân. Như vậy, mọi quá trình khiếu nại theo con đờng hành chính đều kết thúc sau khi giải quyết khiếu nại lần hai. Tuy nhiên, ngời khiếu nại vẫn còn quyền yêu cầu toà án giải quyết việc khieáu naïi cuûa mình theo thuû tuïc toá tuïng *Quy trình tố cáo và giải quyết tố cáo được thực hiện theo bốn bước sau đây: Bước 1: Người tố cáo gửi đơn tố cáo đến cơ quan, tổ chức, cá nhaân coù thaåm quyeàn giaûi quyeát toá caùo. Bước 2. Trong thời gian luật định, người giải quyết tố cáo phải tieán haønh caùc vieäc: Xaùc minh vaø phaûi ra quyeát ñònh veà noäi dung toá caùo, xaùc ñònh trách nhiệm của người có hành vi vi phạm: Áp dụng biện pháp xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý đối với người vi phaïm. Trong quaù trình tieáp nhaän, giaûi quyeát toá caùo, neáu thaáy coù daáu hiệu phạm tội thì cơ quan, tổ chức tiếp nhận, giải quyết tố cáo phaûi chuyeån tin baùo, chuyeån hoà sô cho cô quan ñieàu tra, Vieän. đồng ý với kết quả giải quyết thì quyết định của người giải quyết khiếu nại có hiệu lực thi hành. Nếu người khiếu nại không đồng ý thì họ có quyền lựa chọn một trong hai cách: hoặc tiếp tục khiếu nại lên người đứng đầu cơ quan hành chính cấp trên,hoặc kiện ra Toà Hành chính thuộc Toà án nhân dân giải quyết . Bước 4 : Người giải quyết khiếu naïi laàn hai xem xeùt, giaûi quyeát yêu cầu của người khiếu nại. Nếu người khiếu nại vẫn không đồng ý với quyết định giải quyết lần hai thì trong thời gian do luaät quy ñònh , coù quyeàn khởi kiện ra Toà hành chính thuộc Toà án nhân dân..  Quy trình toá caùo vaø giaûi quyeát tố cáo gồm các bước sau: Bước 1 : Người tố cáo gửi đơn tố cáo đến cơ quan , tổ chức , cá nhaân coù thaåm quyeàn giaûi quyeát toá caùo. Bước 2 : Người giải quyết tố caùo phaûi tieán haønh vieäc xaùc minh vaø giaûi quyeát noäi dung toá caùo. Bước 3 : Nếu người tố cáo có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo không đúng pháp luật hoặc quá thời gian quy định mà.

(102) kiểm sát để giải quyết theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự: Bước 3. Nếu người tố cáo có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo không đúng pháp luật hoặc quá thời hạn quy định mà tố cáo không được giải quyết thì người tố cáo có quyền tố cáo với cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp của người giải quyết tố caùo. Bứơc 4. Cơ quan, tổ chức, cá nhân giải quyết tố cáo lần hai có trách nhiệm giải quyết trong thời hạn luật định. GV đưa ra các ví dụ để HS thấy được quyền khiếu nại, tố cáo trong bảo vệ môi trường GV hướng dẫn HS dựa vào SGK để tìm hiểu nội dung này. Là cơ sở pháp lí để công dân thực hiện một cách có hiệu quả quyền công dân của mình trong một xã hội dân chủ, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, ngăn chặn những việc làm trái pháp luật, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, tổ chức và công dân.. Hoạt động 2: ( 10’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được traùch nhieäm cuûa nhà nước và công dân trong việc thực hiện các nền dân chủ của công dân * Cách tiến hành: GV hướng dẫn HS xem SGK và GV kết hợp giảng giải GV hỏi: NN ta đảm bảo các quyền dân chủ của công dân như theá naøo? HS trao đổi, trả lời. GV bổ sung, điều chỉnh, kết luận Nhà nước bảo đảm bằng caùch: + Nhà nước ban hành pháp luật, trong đó, quy định cho công daân coù caùc quyeàn daân chuû; quy ñònh traùch nhieäm cuûa caùc cô quan nhà nước có thẩm quyền và cán bộ, công chức bảo đảm caùc quyeàn naøy cuûa coâng daân. + Các cơ quan bảo vệ pháp luật và cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác trừng trị nghiêm khắc các hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm tới các quyền dân chủ của công dân. GV hỏi tiếp: CD có trách nhiệm thực hiện các quyền dân chủ NTN?. tố cáo không được giải quyết thì người tố cáo có quyền tố cáo với cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp của người giải quyết tố cáo. Bước 4 : Cơ quan tổ chức, cá nhaân giaûi quyeát toá caùo laàn hai coù trách nhiệm giải quyết trong thời gian luaät quy ñònh.. c/ Y nghĩa của quyền khiếu nại, tố cáo của công dân Là cơ sở pháp lí để công dân thực hiện một cách có hiệu quả quyeàn coâng daân cuûa mình trong một xã hội dân chủ, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, ngăn chặn những việc làm trái pháp luật, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, tổ chức và coâng daân. 4/ Traùch nhieäm cuûa nhà nước và cơng dân trong việc thực hieän caùc neàn daân chuû cuûa coâng daân a/ Traùch nhieäm cuûa Nhaø nước QH ban haønh Hieán phaùp vaø caùc luật làm cơ sở pháp lí vững chắc cho sự hình thành chế độ dân chủ trực tiếp và dân chủ gián tieáp. Chính phuû vaø chính quyeàn caùc cấp tổ chức thi hành HP và PL. Toøa aùn vaø caùc cô quan tö phaùp phát hiện kịp thời và xử lí nghiêm minh những vi phạm phaùp luaät..

(103) HS trao đổi, trả lời. GV boå sung, keát luaän: + Sử dụng đúng đắn các quyền dân chủ của mình. + Không lạm dụng quyền dân chủ để làm trái pháp luật, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khác, xâm phạm trật tự, an toàn xã hội, xâm phạm tới lợi ích của Nhà nước và xã hội.. b/ Traùch nhieäm cuûa coâng daân Thực hiện quyền dân chủ tức là thực thi quyền của người làm chủ nhà nước và xã hội. Muốn làm một người chủ tốt thì trước tiên cần có ý thức đầy đủ về traùch nhieäm laøm chuû.. 4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ ) GV đưa ra bảng so sánh HS điền vào bảng Khieáu naïi. Toá caùo. Ai là người có quyền?. Muïc ñích. Quyeàn vaø nghóa vuï cuûa người khiếu nại, tố cáo. Người có thẩm quyền giải quyeát. 5/ Dặn dò: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước bài 8 – Pháp luật với sự phát triển của công dân Tuần 24 Tiết PPCT 24 Ngày soạn: 10/01/2010. Bài 8 ( 2 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG DÂN ( Tiết 1 ). I/ Mục tiêu bài học:.

(104) Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được khái niệm, nội dung cơ bản về quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân 2/ Về kĩ năng: Biết thực hiện quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân theo quy định của pháp luật 3/ Về thái độ: Có ý chí vươn lên, sáng tạo trong học tập và lao động để trở thành người công dân có ích cho đất nước trong thời đại mới II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi:Hãy phân biệt sự khác nhau giữa quyền khiếu nại và quyền tố cáo của công dân? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội mước ta, Đảng và Nhà nước rất chú trọng đến yêu cầu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài nhằm chuẩn bị một thế hệ công dân có trí tuệ và tài năng, tạo nên sức mạnh của cả dân tộc để đi vào thời đại khoa học – công nghệ, thông tin - điện tử, hội nhập và toàn cầu hóa. Bác Hồ đã từng nói: “ Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người” Để hiểu rõ vấn đề này, chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp bài 8 – Pháp luật với sự phát triển của công dân 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS. Nội dung bài học 1/ Quyeàn hoïc taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa công dân Hoạt động 1: ( 12’ ) - Thảo luận nhóm a/ Quyeàn hoïc taäp cuûa coâng * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung cơ bản của daân quyền học tập * Cách tiến hành: GV đưa ra các tình huống cho học sinh thảo luận nhóm GV chia lớp ra làm 4 nhóm GV đưa tình huống cho các nhóm thảo luận, thời gian 4 phút GV neâu caùc tình huoáng: Tình huống 1: Thắng chẳng may bị bệnh và liệt hai chân từ năm 3 tuổi. Năm nay, đã 8 tuổi mà Thắng chưa được đến.

(105) trường. Vì mẹ Thắng cho rằng, Thắng có học cũng không có ích gì, mà tàn tật như vậy chắc chẳng có trường nào nhận vào hoïc. Em coù taùn thaønh yù kieán cuûa meï thaéng khoâng? Vì sao? Tình huoáng 2: Sau khi toát nghieäp THCS, caû hai chò em Hieàn và Tú cùng có nguyện vọng vào học lớp 10 THPT. Nhưng vì gia ñình khoù khaên neân boá Hieàn quyeát ñònh: “Tuù laø con trai neân caàn tieáp tuïc ñi hoïc. Coøn Hieàn laø con gaùi coù hoïc cao cuõng chæ làm ruộng và đi lấy chồng như những đứa con gái làng này nên ở nhà để đỡ đần cha mẹ.” Em coù taùn thaønh yù kieán cuûa boá Hieàn khoâng? Tình huống 3 : Thành là một thanh niên dân tộc thiểu số ở miền núi vừa tốt nghiệp THPT. Thành rất yêu thích hội hoạ và coù chuùt naêng khieáu neân muoán thi vaøo heä chính quy cuûa moät trường Đại học Mĩ thuật. Nhưng vì gia đình khó khăn nên anh không thể thực hiện ước mơ của mình. Thành dự định về Hà Nội kiếm việc làm để sống và phụ giúp gia đình, sau đó sẽ ôn luyện thi vào hệ tại chức của trường Đại học Mĩ thuật Hà Nội để học và trở thành hoạ sĩ. Một người bạn khuyên Thành: ở lại quê hương mà làm ruộng, mình là người dân tộc, lại là nông dân làm sao trở thành hoạ sĩ được mà học mĩ thuật. Khó khăn thế này, biết bao giờ mới đi thi và học được. Em coù suy nghó gì veà yù kieán cuûa baïn Thaønh? - Tình huống 4: Hoµi nãi víi Th¶o : Nãi c«ng d©n cã quyÒn häc không hạn chế là không đúng đâu ! Hạn chế rõ ràng quá đi chứ. Ch¼ng h¹n nh tôi m×nh, sau khi häc xong trung häc phæ th«ng th× có đứa vào trờng đại học, cao đẳng, có đứa chỉ vào trờng trung cấp chuyên nghiệp, trờng dạy nghề, có đứa lại chẳng đợc học hành gì nữa mà phải đi lao động ngay. C©u hái : Em có đồng ý với suy nghĩ của Hoài không ? Vì sao ? GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm 3 tình huống trên. Các nhóm thảo luận và cử đại diện báo cáo kết quả. Cả lớp tranh luận, bổ sung, thống nhất ý kiến. GV đưa ra đáp án : + Không đồng ý với ý kiến của mẹ Thắng.Vì: Người lành lặn hat khuyết tật đều có quyền và cơ hội học tập như nhau. + Không đồng ý với ý kiến của bố Hiền : Vì, mọi người không phân biệt nam nữ đều có quyền và cơ hội học tập như nhau. Ñieàu 10 – Luaät Giaùo naêm 2005 quy ñònh: “Hoïc taäp laø quyeàn vaø nghóa vuï cuûa CD. Moïi CD khoâng phaân bieät daân toäc, toân giáo, tín ngưỡng, nguồn gốc gia đình, địa vị xã hội, hoàn cảnh KT đều bình đẳng về cơ hội HT…NN và xã hội tạo điều kiện cho tẻ em khuyết tật, trẻ có hoàn cảnh khó khăn khác được.

(106) học văn hoá và học nghề phù hợp.” + Ý kiến của Thành là sai. Vì, mọi người không phân biệt dân tộc, thành phần xã hội…có thể học bất cứ ngành nghề nào phù hợp với khả năng, sở thích của mình, có thể học bằng nhiều hình thức như chính quy, tại chức, đào tạo từ xa, hiện tại chưa được theo học thì có học khi nào có điều kiện. + Em không đồng ý với ý kiến của Hoài. Vì công dân có quyền học tập không hạn chế, nhưng cũng tuỳ thuộc vào khả năng, hoàn cảnh của mỗi cá nhân… GV yêu cầu HS lần lượt trả lời các câu hỏi: Em hieåu quyeàn hoïc taäp laø gì? - Vì sao caàn phaûi hoïc taäp? GV tổng hợp ý kiến HS và đi đến kết luận: + Quyền học tập là quyền công dân được học từ thấp đến cao, có thể học bất cứ ngành nghề nào, có thể học bằng nhiều hình thức và có thể học thường xuyên, học suốt đời theo khả năng của bản thân; mọi công dân đều được đối xử bình đẳng về cơ hoäi hoïc taäp. + Có học tập thì mới có tri thức và mở rộng hiểu biết của bản thân để làm chủ cuộc đời mình, có đủ năng lực đảm bảo cuộc soáng cuûa baûn thaân, gia ñình vöôn leân laøm giaøu vaø goùp phaàn xây dựng, bảo vệ quê hương đất nước. Học tập bao giờ cũng quan trọng, nhất là trong nền kinh tế trí thức. Löu yù:  Khoâng neân hieåu quyeàn hoïc taäp cuûa coâng daân theo nghóa chung chung maø phaûi hieåu coâng daân coù quyeàn hoïc taäp theo quy định của pháp luật. Ví dụ, muốn học ở Trường Đại học khoa học Xã hội và Nhân văn thì phải dự kỳ thi tuyển và phải đạt điểm quy định đối với ngành học mà mình muốn vào học v.v… Như vậy, việc thực hiện quyền học tập như thế nào là tuỳ thuộc vào khả năng và điều kiện của mỗi người.  Liên hệ tình huống 1: Dù sau này Hiền có ở nhà làm ruộng cũng cần học hết THPT và có thể theo học các khoá học, các khoá tập huấn cho nông dân…để có thêm kiến thức về cuộc sống, kiến thức về lao động sản xuất để tăng năng suất lao động, vươn lên làm giàu.  Liên hệ tình huống 2: Người khuyết tật cũng cần học tập để có hiểu biết xã hội, được hoà nhập với cộng động và học nghề phù hợp để có thể tự chăm lo, nuôi sống bản thân… GV yêu cầu HS tự đọc nội dung quyền học tập trong SGK. GV choát laïi. GV chuyển ý: Để tạo điều kiện cho công dân được phát triển mọi năng lực cá nhân , Nhà nước ta đã thừa nhận và bảo đảm. Mọi công dân đều có quyền học từ thấp đến cao, có thể học bất cứ ngành,nghề nào, có thể học bằng nhiều hình thức và có thể học thường xuyên, học suốt đời, mọi cơng dân đều được đối xử bình đẳng về cơ hội học tập..

(107) caùc quyeàn khaùc. Hoạt động 2: ( 12’ ) - Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung cơ bản của quyền sáng tạo * Cách tiến hành: GV đưa ra tình huống cho HS cả lớp thảo b/ Quyeàn saùng taïo cuûa coâng luận chung daân GV neâu tình huoáng: Anh Lâm là một nông dân nghèo, mới học hết lớp 9 nhöng thöông meï boùc laïc vaát vaû, anh maøy moø cheá taïo maùy taùch voû laïc. Thaáy Laâm vaát vaû, cha meï nhieàu laàn can ngaên: “Mình là nông dân thì sáng tạo làm sao được? Thôi, dẹp đi con!” Lâm vẫn kiên trì nghiên cứu và thử nghiệm, hơn 1 năm sau mới hoàn chỉnh xong máy tách vỏ lạc và đặt tên cho nó là Tuøng Laâm. Caùi maùy cuûa anh giuùp giaûm vaát vaû trong vieäc taùch vỏ lạc, mà năng suất lại cao gấp 40 lần lao động thủ công. Laâm quyeát ñònh mang chieác maùy cuûa mình ñi ñaêng kí baûn quyền sở hữu hữu công nghiệp. Thấy vậy, cha anh e ngại: “Oâi trời! Gọi là sáng chế thì máy phải hiện đại, phải do kĩ sư, tiến sĩ sáng tạo ra mới được cấp bản quyền sở hữu công nghiệp chứ. Mang nó đi làm gì cho mất công.” Em có suy nghĩ gì về lời nói của cha Lâm? Vì sao? Hoïc sinh neâu yù kieán vaø tranh luaän. GV nhận xét, đưa ra đáp án: + Mọi công dân đều có quyền sáng tạo. + Công dân có quyền đề nghị Nhà nước cấp bản quyền sở hữu công nghiệp cho sản phẩm do mình sáng tạo ra. Căn cứ vào quy định về bản quyền sở hữu công nghiệp, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ cấp bản quyền sở hữu công nghiệp nếu sản phẩm có đủ tiêu chuẩn quy định. GV giới thiệu Điều 60 – Hiến pháp 1992. Quyền sáng tạo là quyền dân sự của công dân. Quyền sáng tạo của công dân bao gồm hai loại : + Quyền nghiên cứu khoa học , kĩ thuật , phát minh , sáng chế , cải tiến kĩ thuật , hợp lí hóa sản xuất ; + Quyeàn saùng taùc veà vaên hoïc , ngheä thuaät (quyeàn taùc giaû) vaø tham gia các hoạt động văn hóa khác. GV yêu cầu HS lần lượt trả lời các câu hỏi: Quyền sáng có ý nghĩa như thế nào đối với công dân? HS có thể thực hiện quyền sáng tạo như thế nào? GV keát luaän: + Quyền sáng tạo là quyền mỗi của người được tự do nghiên cứu khoa học, tự do tìm tòi, suy nghĩ để đưa ra các phát minh,.

(108) sáng chế, sáng kiến, cải tiến kỉ thuật, hợp lí hoá SX; quyền về sáng tác VH nghệ thuật, khám phá khoa học để tạo ra các sản phẩm, công trình khoa học về các lĩnh vực đời sống xã hội. + Quyeàn saùng taïo cuûa coâng daân bao goàm: quyeàn taùc giaû, quyền sở hữu công nghiệp và quyền hoạt động khoa học, coâng ngheä. Coâng daân coù quyeàn saùng taïo ra caùc taùc phaåm vaên hoïc, ngheä thuaät, khoa hoïc; Caùc taùc phaåm baùo chí; caùc saùng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu hàng hoá và tao ra các sản phẩm mang tính sáng tạo trong hoạt động khoa học và coâng ngheä. Quyền của mỗi người được tự do nghiên cứu khoa học, tự do tìm tòi, suy nghĩ để đưa ra các phaùt minh, saùng cheá, saùng kieán, cải tiến kĩ thuật, hợp lí hóa sản xuaát; quyeàn veà saùng taùc vaên hoïc, ngheä thuaät, khaùm phaù khoa học để tạo ra các sản phẩm, coâng trình khoa hoïc veà caùc lónh vực đời sống xã hội.. Quyeàn saùng taïo cuûa coâng daân bao goàm quyeàn taùc giaû, quyeàn Hoạt động 3: ( 12’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được khái niệm và nội dung cơ bản của sở hữu công nghiệp và hoạt quyền được phát triển của công dân động khoa học, công nghệ * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời kết hợp c/ Quyền được phát triển của với diễn giảng công dân GV lần lượt nêu các câu hỏi đàm thoại: Các em được gia đình và Nhà nước quan tâm tới sự phát triển về trí tuệ, sức khoẻ, đạo đức như thế nào? Đối với những trẻ em có năng khiếu thì Nhà nước tạo điều kieän phaùt trieån naêng khieáu nhö theá naøo? Vì sao các em có được sự quan tâm đó? Em hiểu quyền được phát triển của công dân là gì? HS phaùt bieåu. GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän: + Các em có được sự quan tâm đó là do pháp luật nước ta quy định công dân có quyền được phát triển. + Quyền được phát triển là quyền của công dân được sống trong môi trường xã hội và tự nhiên ... Quyền được phát triển là GV chuyển ý: Các em đã biết quyền được phát triển của công quyền của công dân được sống daân. Vaäy noäi dung cuï theå cuûa quyeàn naøy nhö theá naøo? trong môi trường xã hội và tự GV cho HS xem một số hình ảnh về bữa cơm đủ chất của một nhiên có lợi cho sự tồn tại và gia đình; người dân vùng sâu, vùng xa được khám bệnh miễn phaùt trieån veà theå chaát, tinh thaàn, phí, trẻ em được tiêm phòng bệnh; hình ảnh HS đi tham quan trí tuệ, đạo đức; có mức sống quan; hình aûnh giaø treû chôi theå thao, đọc báo, xem ti vi, đầy đủ về vật chất; được học GV hoûi:.

(109) Những hình ảnh vừa xem nói về vấn đề gì trong quyền được phaùt trieån cuûa coâng daân? HS phaùt bieåu. GV ñaët theâm caâu hoûi: Em hiểu thế nào là CD được hưởng đời sống vật chất đầy đủ? Neâu ví duï. Em hiểu thế nào là CD được hưởng đời sống tinh thần đầy đủ? Nêu ví dụ. Em hiểu thế nào là phát triển toàn diện? Nêu ví dụ. HS phaùt bieåu. GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän: + Công dân được hưởng đời sống vật chất đầy đủ có nghĩa là: CD, đặt biệt là trẻ em được hưởng mức sống, được chăm sóc y tế đầy đủ để phát triển về thể chất trong điều kiện có thể, phù hợp với hoàn cảnh KT – XH của đất nước. + CD được hưởng đời sống tinh thần đầy đủ có nghĩa là: được tiếp cận các phương tiện thông tin đại chúng; được nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí và tham gia các hoạt động VH, văn nghệ phù hợp với lứa tuổi; được sử dụng các công trình VH công cộng. CD được phát triển toàn diện có nghĩa là: được tạo điều kiện để phát triển về trí tuệ, thể chất, đạo đức, thẩm mĩ, các năng khieáu caù nhaân. GV neâu tình huoáng: Tình huống 1: Thắng mới 6 tuổi, đang học lớp 1 nhưng đã có thể bơi qua con sông rộng, nhanh hơn tất cả trẻ em ở vùng sông nước này. Có người nói: Thắng có triển vọng trở thành một vận động viên bơi lội. Cha mẹ Thắng cần bồi dưỡng khả naêng naøy cho con. Tình huống 2: Hà là một HS thông minh và hiếu học. Mới học lớp 3 nhưng em đã giải được những bài toán khó và làm được những đề văn của lớp 4, lớp 5 nên không muốn học ở chương trình của lớp 3 nữa. Mẹ Hà muốn xin cho con lên học lớp 4. Hàng xóm có người khuyến khích mẹ Hà làm đơn xin cho con lên lớp trên, nhưng có người lại nói: “Trẻ con vào lớp 1 còn phải đúng độ tuổi. Chẳng trường nào cho phép HS đang học lớp 3 được vượt lên học lớp 4 đâu.” Em có tán thành ý kiến đó không? Vì sao? GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm. Các nhóm cử đại diện báo cáokết quả thảo luận. GV nhận xét và đưa ra đáp án. taäp, nghæ ngôi, vui chôi, giaûi trí, tham gia các họat động văn hóa; đuợc cung cấp thông tin và chăm sóc sức khỏe; được khuyến khích, bồi dưỡng để phát triển taøi naêng. Quyền được phát triển của công dân được biểu hiện ở hai noäidung: Moät laø, quyeàn cuûa coâng daân được hưởng đời sống vật chất và tinh thần đầy đủ để phát triển toàn diện. Hai laø, coâng daân coù quyeàn được khuyến khích, bồi dưỡng để phát triển tài năng..

(110) 4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ ) GV đưa ra các câu hỏi HS trả lời cá nhân 1/ Tại sao nói quyền học tập của công dân Việt Nam thể hiện tính nhân văn của chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta? 2/ Theo em, tại sao Hiến Pháp và Luật Giáo dục nước ta quy định công dân có quyền học tập bằng các hình thức khác nhau và ở các loại hình trường lớp khác nhau? 3/ Em hãy nêu ví dụ để chứng minh rằng công dân có quyền sáng tạo và phát triển. 5/ Dặn dò: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 8. Tuần 25 Tiết PPCT 25 Ngày soạn: 15/01/2010. Bài 8 ( 2 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG DÂN ( Tiết 2 ). I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được ý nghĩa của quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân - Hiểu được trách nhiệm của nhà nước và công dân trong việc thực hiện các quyền này của công dân 2/ Về kĩ năng: Biết thực hiện quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân theo quy định của pháp luật 3/ Về thái độ: Có ý chí vươn lên, sáng tạo trong học tập và lao động để trở thành người công dân có ích cho đất nước trong thời đại mới II/ Phương tiện dạy học:.

(111) - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi:Hãy phân biệt sự khác nhau giữa quyền khiếu nại và quyền tố cáo của công dân? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước các em đã hiểu được thế nào là quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân, đây là những quyền cơ bản của công dân và nó cóáy nghĩa rất quan trọng đối với mỗi công dân. Vậy, quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân có ý nghĩa như thế nào? Nhà nước và công dân cần có trách nhiệm gì để thực hiện tốt các quyền này của công dân. Chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp phần còn lại của bài 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 12’ ) – Đàm thoại - Diễn giảng * Mục tiêu:HS hieåu yù nghóa quyeàn hoïc taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa coâng daân. * Cách thực hiện: GV lần lượt nêu các câu hỏi đàm thoại cho HS trả lời Việc Nhà nước công nhận quyền học tập của công dân có ý nghĩa như thế nào đối với em? Việc Nhà nước công nhận quyền sáng tạo của công dân có ý nghĩa như thế nào đối với em? Việc Nhà nước công nhận quyền được phát triển của công dân có ý nghĩa như thế nào đối với em? HS neâu yù kieán. GV boå sung, ñieàu chænh, keát luaän: + Quyền học tập, quyền sáng tạo, quyền được phát triển là các quyền cơ bản của công dân, là cơ sở, điều kiện cần thiết để con người được phát triển toàn diện, trở thành những công dân tốt, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. + Trên cơ sở quyền học tập, sáng tạo và phát triển, những người học giỏi, tài năng có thể phấn đấu học tập, nghiên cứu để trở thành những nhân tài cho quê hương, đất nước. Nội dung bài học 2/ YÙ nghóa quyeàn hoïc taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa coâng daân. Quyeàn hoïc taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån laø quyeàn cô baûn cuûa coâng daân, theå hieän baûn chaát toát đẹp của chế độ xã hội ta, là cơ sở, điều kiện cần thiết để con người được phát triển tòan diện, trở thành những công dân tốt, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. 3/ Trách nhiệm của Nhà nước vaø coâng daân trong vieäc baûo đảm và thực hiện quyền học taäp, saùng taïo vaø phaùt trieån cuûa coâng daân Hoạt động 2: ( 15’ ) – Thảo luận nhóm a/ Traùch nhieäm cuûa Nhaø * Mục tiêu: HS hiểu trách nhiệm của Nhà nước và công trong nước việc đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công daân.

(112) * Cách thực hiện: GV đưa ra tình huống cho HS thảo luận GV giao tình huống, thời gian 4 phút Tình huống HuyÒn nãi víi Hoa : Nµy Hoa, nãi Nhµ níc tr¸ch nhiÖm b¶o đảm quyền học tập của công dân có đúng không ? Hoa : Ch¼ng ph¶i ®©u ! QuyÒn häc tËp chñ yÕu do mçi ngêi tù lo liÖu, tù thùc hiÖn ; Nhµ níc ch¼ng cã tr¸ch nhiÖm g× ®©u ! HuyÒn : Tí xem ti vi thÊy nãi h»ng n¨m Nhµ níc dµnh rÊt nhiều tiền để xây dựng trờng học, để giúp đỡ con em gia đình khó khăn, con em gia đình ở vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi. Đấy chẳng phải Nhà nớc thực hiện trách nhiệm bảo đảm quyền häc tËp cña c«ng d©n lµ g× ? C©u hái : Huyền nói nh vậy có đúng không ? Em cã thÓ bæ sung ®iÒu g× sau ý kiÕn cña HuyÒn ? HS thảo luận nhóm HS đại diện trình bày GV nhận xét – kết luận GV đặt các câu hỏi đàm thoại: Nhà trường đã đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và phát triển cuûa caùc em nhö theá naøo? Chính quyền địa phương đã đảm bảo quyền học tập, sáng tạo vaø phaùt trieån cuûa caùc em nhö theá naøo? GV giaûng: + Trong điều kiện hiện nay của đất nước ta, mặc dù ngân sách còn hạn chế, Nhà nước ta vẫn đặc biệt dành ưu tiên cho sự nghiệp giáo dục, coi giáo dục là quốc sách hàng đầu. Hàng năm, Nhà nước dành khoảng 20% ngân sách quốc gia cho sự nghiệp phát triển giáo dục. Trong lịch sử nước nhà, chưa bao giờ sự nghiệp giáo dục có bước phát triển vượt bậc như hiện nay: hệ thống trường lớp mở rộng các loại hình và đều khắp cả nước; thực hiện xong phổ cập giáo dục Tiểu học và đang thực hiện phổ cập Trung học cơ sở. + Nhà nước đặc biệt quan tâm đến phát triển giáo dục ở vùng sâu, vùng xa, giúp đỡ những HS thuộc diện khó khăn. Điều này thể hiện tính nhân văn của chế độ xã hội chủ nghĩa của nước ta hiện nay. + Phát hiện và bồi dưỡng nhân tài là một chủ trương chiến lược của Đảng và Nhà nước, coi “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. GV kết luận Ban hành chính sách, pháp luật, thực hiện đồng bộ các biện pháp cần thiết để các quyền này thực sự đi vào đời sống của Ban hành chính sách, pháp luật, mỗi người dân. Các quyền này của công dân và các biện pháp thực hiện đồng bộ các biện pháp bảo đảm thực hiện của Nhà nước được quy định trong Hiến cần thiết để các quyền này thực pháp, Luật Giáo dục, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Khoa học và.

(113) Coâng ngheä, Luaät Baûo veä, Chaêm soùc vaø Giaùo duïc treû em vaø trong nhiều văn bản pháp luật khác của Nhà nước. Nhà nước thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục. Nhà nước khuyến khích, phát huy sự tìm tòi, sáng tạo trong nghiên cứu khoa học. Nhà nước bảo đảm những điều kiện để phát hiện và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.. sự đi vào đời sống của mỗi người dân. Các quyền này của coâng daân vaø caùc bieän phaùp baûo đảm thực hiện của Nhà nước được quy định trong Hiến pháp, Luật Giáo dục, Luật Sở hữu trí tueä, Luaät Khoa hoïc vaø Coâng ngheä, Luaät Baûo veä, Chaêm soùc vaø Giaùo duïc treû em vaø trong nhieàu vaên baûn phaùp luaät khaùc cuûa Nhaø nước. Nhà nước thực hiện công bằng xaõ hoäi trong giaùo duïc. Nhà nước khuyến khích, phát huy sự tìm tòi, sáng tạo trong nghiên cứu khoa học. Nhà nước bảo đảm những điều Hoạt động 3: ( 9’ ) – Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được trách nhiệm của cơng dân trong việc kiện để phát hiện và bồi dưỡng thực hiện các quyền trên nhân tài cho đất nước. * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi cho HS trả lời b/ Traùch nhieäm cuûa coâng GV đặt các câu hỏi đàm thoại: daân Các em cần làm gì để thưcï hiện quyền học tập, sáng tạo và phaùt trieån cuûa mình? Có ý thức học tập tốt để trở Liên hệ thực tế về việc thực hiện trách nhiệm công dân ở địa thành người có ích trong cuộc phương và trong cả nước? soáng. GV keát luaän: Coù yù chí vöôn leân, luoân chòu + Công dân cần có ý thức học tập tốt, học cho mình, cho gia khó tìm tòi và phát huy tính sáng đình và cho đất nước. tạo trong học tập, nghiên cứu + Công dân cần có ý chí phấn đấu vươn lên trong học tập, khoa học, lao động sản xuất để nghiên cứu khoa học và lao động sản xuất. taïo ra nhieàu saûn phaåm vaät chaát + Công dân cần góp phần tích cực vào việc nâng cao dân trí và tinh thần cần thiết cho xã hội. của đất nước, làm cho dân tộc ngày rạng danh. - Coâng daân caàn goùp phaàn tích cực vào việc nâng cao dân trí của đất nước, làm cho dân tộc ngaøy raïng danh.. 4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ ) GV đưa ra các câu hỏi HS trả lời cá nhân 1/ Em hãy cho biết ý nghĩa của quyền học tập, sáng tạo và phát triển của công dân?.

(114) 2/ Trách nhiệm của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và ohát triển của công dân? 3/ Trách nhiệm của công dân trong việc đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và ohát triển của công dân? 5/ Dặn dò: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước bài 9 – Pháp luật với sự phát triển bền vững của đất nước. Tuần 26 Tiết PPCT 26 Ngày soạn: 20/01/2010. Bài 9 ( 4 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC ( Tiết 1 ). I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội. 2/ Về kĩ năng: Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội. 3/ Về thái độ: Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về kinh tế, văn hóa, xã hội. II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Câu hỏi tình huống GDCD 12 - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Trách nhiệm của công dân trong việc đảm bảo quyền học tập, sáng tạo và ohát triển của công dân? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ).

(115) Một đất nước phát triển bền vững là một đất nước có sự tăng trưởng liên tục và vững chắc về kinh tế, có sự bảo đảm ổn định và phát triển văn hóa, xã hội, có một môi trường được bảo vệ và cải thiện , có nền quốc phòng và an ninh vững chắc. Trong sự phát triển bền vững của đất nước, pháp luật có vai trò như thế nào? Bao gồm những nội dung cơ bản gì? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong nội dung bài học này. 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS GV giảng về quá trình hình thành thuật ngữ “Phát triển bền vững”: Thuật ngữ “Phát triển bền vững” lần đầu tiên được đề cập tới vào năm 1987, trong Báo cáo của Uỷ ban quốc tế về môi trường sống và phát triển (Uỷ ban Brunđtlan) để biểu thị sự phát triển xã hội mà không phá huỷ những điều kiện tự nhiên của tồn tại loài người. Thuật ngữ này xuất hiện như một sự phản ứng đối với cuộc khủng hoảng toàn cầu của thời đại: sự phát triển kinh tế gắn liền với sự cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên, sự suy thoái nghiêm trọng môi trường sống và sự phân cực giàu – nghèo trên thế giới. Theo định nghĩa được đưa ra trong bản Báo cáo nêu trên, “đây là một sự phát triển đáp ứng được những nhu cầu của thời hiện đại nhưng không đe doạ khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ töông lai”. Hội nghị lần thứ hai của Liên hợp quốc về môi trường sống và phát triển (Rio de Janero, 1992) đã đưa ra một định nghĩa về phát triển bền vững như sau : “Phát triển bền vững là một sự phát triển đáp ứng được những yêu cầu của thời hiện tại nhưng không đe doạ khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế hệ töông lai”. Định nghĩa về phát triển bền vững được đưa ra từ Hội nghị Rio de Janero năm 1992 về môi trường sống và phát triển chỉ trực tiếp đề cập tới phương diện sinh thái đã tỏ ra chật hẹp, không đáp ứng được những thay đổi của thời đại, cần phải dược mở rộng cho phù hợp với những vấn đề, những thách thức đang đặt ra cho toàn nhân loại. Xuất phát từ cách tư duy như vậy, những năm gần đây, trong các công trình nghiên cứu. Nội dung bài học.

(116) của mình, đa số các tác giả đều chỉ ra rằng, ngoài định hướng sinh thái, phát triển bền vững còn bao gồm cả các định hướng kinh tế, văn hoá, xã hội và an ninh, quốc phòng. Khoản 4 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2005 của Việt Nam đã đưa ra định nghĩa : “Phát triển bền vững là phát triển đáp ứng được nhu cầu của thế hệ hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu đó của các thế hệ tương lai trên cơ sở kết hợp chặt chẽ, hài hoà giữa tăng trưởng kinh tế, bảo đảm tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường”. Tuy nhiên, vì được đưa ra trong Luật Bảo vệ môi trường nên định nghĩa này cũng chưa đề cập hết đầy đủ nội hàm của khái niệm phát triển bền vững. Cho đến nay, định nghĩa phát triển bền vững được hiểu dưới nhieàu khía caïnh vaø theo caùc caùch tieáp caän khaùc nhau. Theo cách hiểu chung nhất, Phát triển bền vững là sự tăng trưởng và phát triển liên tục, vững chắc trong các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội, bảo vệ môi trường, bảo vệ quốc phòng và an ninh. Có các tiêu chí để xác định một đất nước có phát triển bền vững hay không, đó là: - Tăng trưởng kinh tế liên tục và vững chắc ; - Có sự phát triển tiến bộ về văn hoá, xã hội ; - Môi trường được bảo vệ và phát triển ; - Có nền quốc phòng và an ninh vững chắc. Trong các yếu tố cần thiết đòi hỏi cho phát triển bền vững đất nước, tăng trưởng kinh tế được coi là yếu tố cơ bản nhất, có ý nghĩa quyết định để phát triển bền vững, bởi lẽ : - Tăng trưởng kinh tế đảm bảo nguồn tài chính cần thiết để bảo vệ môi trường ; - Tăng trưởng kinh tế chi phối tiến bộ kỹ thuật, là cái cần thiết để thay thế các nguồn tài nguyên thiên nhiên bằng tiền và các coâng ngheä ; - Chỉ có tăng trưởng kinh tế mới có thể xoá bỏ được nghèo nàn, bảo đảm phát triển tiến bộ về văn hoá, xã hội ; - Tăng trưởng kinh tế bảo đảm điều kiện vật chất cho nền 1/ Vai trò của pháp luật đối với quoác phoøng, an ninh. sự phát triển bền vững của đất nước  Trong lĩnh vực kinh tế Hoạt động 1: ( 16’ ) Đàm thoại – giải quyết vấn đề – Thảo luaän nhoùm.

(117) * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật trong sự phát triển kinh tế * Cách tiến hành: GV đưa ra vấn đề cho HS giải quyết, diễn giaûng GV đặt vấn đề: Có người cho rằng, để phát triển kinh tế đất nước thì chỉ cần có các chủ trương, chính sách là đủ mà không cần phải có pháp luật. Em có đồng ý với ý kiến này không? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: Để tăng trưởng kinh tế đất nước, Nhà nước sử dụng nhiều công cu, phương tiện, biện pháp khác nhau, trong đó, pháp luật được coi là phương tiện không thể thiếu. Chủ trương, chính sách là cần thiết nhưng không đủ để tạo ra một trật tự pháp lí cần thiết cho hoạt động kinh doanh. Không có pháp luật, sản xuất - kinh doanh sẽ hỗn loạn, không ổn định và tất nhiên kinh tế đất nước sẽ không thể tăng trưởng được. GV hỏi: Vai trò tác động của pháp luật đối với tăng trưởng kinh tế đất nước cần phải thực hiện đúng cách thức nào? HS trả lời GV giảng về cách thức mà pháp luật tác động đến sự tăng trưởng kinh tế đất nước: + Muốn phát triển và tăng trưởng kinh tế cần phải có hệ thống phaùp luaät veà kinh teá coù khaû naêng kích thích saûn xuaát, khôi daäy moïi tieàm naêng cuûa xaõ hoäi:  Trước hết, phải tạo ra khung pháp lý cần thiết cần thiết cho hoạt động kinh doanh.  Pháp luật phải đảm bảo quyền tự do kinh doanh của công daân.  Pháp luật về thuế phải tạo ra động lực kích thích và thúc đẩy kinh doanh phaùt trieån. + Nền kinh tế phát triển và tăng trưởng liên tục, ổn định là tiền đề cho sự phát triển bền vững của đất nước. GV cho HS thaûo luaän caùc tình huoáng sau: Tình huoáng Lan Anh hái Mai Anh : - Nãi ph¸p luËt cã vai trß gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ đất nớc thì có thể hiểu đợc. Còn nói pháp luật có vai trò để phát triển bền vững đất nớc thì trìu tợng quá, mình không sao hiểu đợc ! Mai Anh : - Cã g× ®©u mµ kh«ng hiÓu ? Ph¸p luËt gãp phÇn thóc ®Èy kinh tế, làm cho kinh tế tăng trởng. Mà kinh tế tăng trởng thì đất nớc ph¸t triÓn bÒn v÷ng th«i..

(118) C©u hái : 1/ Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch hiÓu cña Lan Anh vµ Mai Anh ? 2/ Theo em, tại sao khi tác động đến sự tăng trởng kinh tế, pháp luật đồng thời lại tác động đến sự phát triển bền vững của đất nớc ? HS thaûo luaän chung HS trả lời cá nhân GV nhaän xeùt – keát luaän Thứ nhất, pháp luật tạo ra khung pháp lí cần thiết của họat động kinh doanh. Thứ hai, pháp luật ghi nhận và bảo đảm quyền tự do kinh doanh của công dân để khơi dậy và phát huy mọi tiềm năng trong xaõ hoäi. Thứ nhất, pháp luật tạo ra Thứ ba, thông qua các quy định về thuế, pháp luật khuyến khung phaùp lí caàn thieát cuûa hoïat khích các họat động kinh doanh trong những ngành, nghề có động kinh doanh. lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Thứ hai, pháp luật ghi nhận và bảo đảm quyền tự do kinh doanh của công dân để khơi dậy và phaùt huy moïi tieàm naêng trong xaõ hoäi. Thứ ba, thông qua các quy ñònh veà thueá, phaùp luaät khuyeán khích các họat động kinh doanh trong những ngành, nghề có lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Hoạt động 2: ( 10’ ) – Đàm thoại – Thảo luận nhóm * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật trong Trong lĩnh vực văn hóa vieäc phaùt trieån vaên hoùa * Cách tiến hành: GV đưa ra câu hỏi cho HS trả lời, đưa ra tình huoáng cho HS thaûo luaän GV hỏi: Em có cho rằng, trong quá trình xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam cần phải có pháp luật không? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: Pháp luật góp phần phát huy giá trị văn hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại, xây dựng đạo đức và lối sống tốt đẹp của con người Việt Nam, nhờ đó mà góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Không có pháp luật, nền văn hoá đất nước khó có thể được bảo vệ và phát triển theo đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước GV ñöa ra tình huoáng cho HS thaûo luaän Tình huoáng.

(119) Mấy năm nay, ở các địa phơng trên đất nớc ta thờng hay có các cuéc thi vÒ trang phôc ¸o dµi d©n téc. Xung quanh c¸c cuéc thi nµy, Hoa vµ Thuý còng cã ý kiÕn kh¸c nhau. - Hoa : Theo tớ, thi về trang phục áo dài là cần thiết để giữ gìn vµ t«n vinh gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng cña d©n téc ViÖt Nam m×nh. V× thÕ, tí rÊt thÝch xem c¸c buæi thi vµ biÓu diÔn nµy. - Thuý : CÇn g× ph¶i gi÷ g×n chiÕc ¸o dµi truyÒn thèng. M×nh có mấy khi mặc đâu. Mà truyền thống văn hoá gì cái áo đó nhỉ ? C©u hái : Em t¸n thµnh ý kiÕn cña Hoa hay Thuý ? V× sao ? HS thaûo luaän HS trả lời cá nhân GV nhaän xeùt – keát luaän Pháp luật giữ vai trò chủ đạo, tác động tích cực vào sự nghiệp xây dựng nền văn hóa Việt Nam. Những quy định của pháp luật về văn hóa góp phần phát huy giá trị văn hóa dân tộc và tinh hoa văn hóa nhân lọai, đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân, nâng cao dân trí, xây dựng đạo đức và lối sống tốt đẹp của người Việt Nam. Pháp luật giữ vai trò chủ đạo, tác động tích cực vào sự nghiệp xây dựng nền văn hóa Việt Nam. Những quy định của pháp luật veà vaên hoùa goùp phaàn phaùt huy giaù trò vaên hoùa daân toäc vaø tinh hoa văn hóa nhân lọai, đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của nhaân daân, naâng cao daân trí, xaây Hoạt động 3: ( 10’ ) – Vấn đáp - Đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật trong dựng đạo đức và lối sống tốt đẹp của người Việt Nam vieäc phaùt trieån xaõ hoäi * Cách tiến hành: GV đưa ra câu hỏi cho học sinh trả lời,  Trong lĩnh vực xã hội dieãn giaûng GV hỏi: Nếu không có pháp luật mà chỉ có đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước thì có thể giải quyết được các vấn đề xã hội hay không? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: Không có pháp luật sẽ dẫn đến tình trạng ai muốn làm gì thì làm, bất bình đẳng xã hội sẽ gia tăng, người nghèo không được chăm sóc, tệ nạn xã hội không được đẩy lùi. Thông qua các quy định của pháp luật mà vấn đề dân số , việc làm, vấn đề tệ nạn xã hội, …được từng bước giải quyết. GV keát luaän Pháp luật có vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển trong.

(120) lĩnh vực xã hội. Trong nền kinh tế thị trường, nhiều vấn đề xã hội phát sinh, cần phải được giải quyết: dân số và việc làm; bất bình đẳng xã hội và tăng nhanh khoảng cách giàu nghèo; bảo vệ và Pháp luật có vai trò quan trọng chăm sóc sức khỏe cho nhân dân; xóa đói giảm nghèo; tệ nạn thúc đẩy sự phát triển trong lĩnh xã hội; đạo đức và lối sống; v.v… vực xã hội. Các vấn đề xã hội trên đây chỉ có thể được giải quyết một Trong nền kinh tế thị trường, caùch hieäu quaû nhaát thoâng qua caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät. nhiều vấn đề xã hội phát sinh, cần phải được giải quyết: dân số vaø vieäc laøm; baát bình ñaúng xaõ hội và tăng nhanh khoảng cách giaøu ngheøo; baûo veä vaø chaêm soùc sức khỏe cho nhân dân; xóa đói giảm nghèo; tệ nạn xã hội; đạo đức và lối sống; v.v… Các vấn đề xã hội trên đây chỉ có thể được giải quyết một caùch hieäu quaû nhaát thoâng qua caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät.. 4/ Củng cố, luyện tập: ( 4’ ) GV đưa ra câu hỏi HS trả lời cá nhân 1/ Theo em, để tăng trưởng kinh tế đất nước thì cần có pháp luật không? Vì sao? 2/ Theo em, trong quá trình xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam, có cần phải có pháp luật không? Vì sao? 3/ Nếu không có pháp luật mà chỉ có chính sách của Đảng và Nhà nước thì có thể giải quyết được các vấn đề xã hội hay không? 5/ Dặn dò: ( 1’ ) Các em về nhà học bài 7, 8 tuần sau kiểm tra 1 tiết. Tuần 27 Tiết PPCT 27 Ngày soạn: 28/01/2010.

(121) Bài 9 ( 4 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC ( Tiết 2 ). I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh vực môi trường và quốc phòng an ninh. - Hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh vực kinh tế. 2/ Về kĩ năng: Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực môi trường, quốc phòng và an ninh. 3/ Về thái độ: Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về môi trường, quốc phòng và an ninh. II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Câu hỏi tình huống GDCD 12 - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Trả bài kiểm tra 1 tiết 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước các em đã hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội. Ở tiết này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu vai trò của pháp luật đối với sự phát triển trong các lĩnh vực môi trường và quốc phòng an ninh; Tìm hiểu nội dung cơ bản của pháp luật về phát triển kinh tế. 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học Hoạt động 1: ( 10’ ) – Đàm thoại - Động não * Trong lĩnh vực bảo vệ môi * Mục tiêu: HS hiểu được vai trò của pháp luật đối với lĩnh trường vực môi trường.

(122) * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi vấn đáp và diễn giaûng GV hỏi : Những năm qua, phát triển KT – XH ở nước ta còn dựa nhiều vào việc khai thác tài nguyên thiên nhiên; công nghệ sản xuất còn sử dụng nhiều năng lượng, nguyên liệu, thải ra nhiều chất độc gây ô nhiễm môi trường. Theo em, để ngăn ngừa, hạn chế tình trạng này, Nhà nước cần phải làm gì? HS trao đổi, phát biểu GV giaûng: Trước thực trạng việc khai thác tài nguyên thiên nhiên, việc sản xuất kinh doanh ở nước ta là một trong những nguyên nhân làm suy thoái môi trường, Nhà nước cần phải áp dụng nhiều biện pháp, trong đó, quan trọng nhất là các biện pháp phaùt trieån khoa hoïc-coâng ngheä: + Đầu tư để từng bước thay đổi trang thiết bị kĩ thuật lạc hậu thải ra nhiều chất khí và bụi gây ô nhiễm môi trường. + Đầu tư phát triển mạnh khoa học - công nghệ nhằm tạo ra các sản phẩm có thể thay thế sản phẩm khai thác từ tự nhiên. Để thực hiện các biện pháp này thì đòi hỏi phải đầu tư rất nhiều vốn cho công tác nghiên cứu và mua các trang thiết bị kĩ thuật tiên tiến, hiện đại. GV hỏi tiếp: Các em cho biết vai trò của pháp luật đối với lĩnh vực bảo vệ môi trường? HS trao đổi, phát biểu. GV giảng – Liên hệ thực tế Bảo vệ môi trường (thông qua những quy định của pháp luật về những hành vi bị nghiêm cấm và những hành vi được khuyến khích) là điều kiện vô cùng quan trọng để phát triển Caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät coù bền vững đất nước. tác dụng ngăn ngừa, hạn chế tác GV keát luaän động xấu của con người trong quá trình khai thác, sử dụng tài nguyeân thieân nhieân nhaèm baûo vệ có hiệu qua môi trường và tài nguyeân thieân nhieân. Hoạt động 2: ( 10’ ) – Thuyết trình – Đàm thoại * Trong lĩnh vực quốc phòng, * Mục tiêu: HS hiểu được vai trò của pháp luật đối với lĩnh an ninh vực quốc phòng và an ninh * Cách tiến hành: GV đưa ra các câu hỏi vấn đáp và diễn giaûng GV hỏi : Vai trò của pháp luật đối với lĩnh vực quốc phòng và.

(123) an ninh? HS trao đổi, phát biểu. GV keát luaän. GV giaûng Pháp luật trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh là điều kiện không thể thiếu trong phát triển bền vững. GV tổng hợp nội dung vai trò của pháp luật đối với phát triển bền vững đất nước: Nói đến vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước là nói đến sự tác động của pháp luật trong quá trình phát triển của các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội, bảo vệ môi trường và bảo đảm quốc phòng, an ninh. Pháp luật có thể thúc đẩy hoặc kìm hãm sự phát triển bền vững đất nước nói chung, trong từng lĩnh vực cụ thể nói riêng, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế và bảo vệ môi trường. Trong lĩnh vực kinh tế, vai trò của pháp luật được thể hiện ở sự tác động của pháp luật đến quá trình tăng trưởng kinh tế đất nước. Nếu pháp luật có các quy định thông thoáng, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân, động viên và thu huùt hoï vaøo coâng vieäc kinh doanh thì seõ khôi daäy vaø phaùt huy mọi tiềm năng to lớn trong xã hội, làm cho mọi tổ chức, cá nhaân coù ñieàu kieän kinh doanh coù hieäu quaû, laøm giaøu cho mình và cho xã hội ; từ đó kinh tế tăng trưởng, là điều kiện để phát triển bền vững đất nước. Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, vai trò của pháp luật được thể hiện ở các quy định về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và trong đời sống cộng đồng phải khai thác, sử dụng tài nguyên môi trường đúng các tiêu chuẩn, quy định ; hạn chế đến mức tối đa tác động xấu của con người vào quá trình khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên.pháp luật hành chính, hình sự có các chế tài xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm từ phía cá nhân, tổ chức trong quá trình khai thác, sử dụng tài nguyên môi trường và bảo vệ môi trường. Thông qua các quy định của. Pháp luật là cơ sở để tăng cường tiềm lực quốc phòng, giữ vững an ninh quốc gia, thông qua đó tạo ra môi trường hòa bình, ổn định để phát triển kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi vaø baûo veä môi trường, bảo đảm cho đất nước có đầy đủ điều kiện để phát triển bền vững..

(124) pháp luật về bảo vệ môi trường cùng các quy định xử phạt vi phạm hành chính và xử lý vi phạm hình sự, pháp luật góp phần quan trọng vào việc bảo vệ môi trường, là một trong các yếu tố cấu thành cần thiết của phát triển bền vững. 2/ Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phát luật trong sự phát triển bền vững của đất nước Hoạt động 3: ( 16’ ) – Thuyết trình – đàm thoại - Giải quyết a/ Moät soá noäi dung cô baûn vấn đề cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån * Mục tiêu: HS hiểu được Nội dung cơ bản của pháp luật về kinh tế phaùt trieån kinh teá * Cách tiến hành: GV sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp đàm thoại.  Quyền tự do kinh doanh của GV yêu cầu HS đọc Điều 13 Luật Doanh nghiệp năm 2005 công dân SGK GV hoûi: Kinh doanh laø gì? HS trao đổi, phát biểu. GV keát luaän GV giaûng: Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi. Theo định nghĩa này, kinh doanh bao gồm ba loại hoạt động khác nhau là hoạt động sản xuất, hoạt động tiêu thụ sản phẩm và hoạt động dịch vụ. Cả ba loại hình hoạt động này đều nhằm mục đích chính là thu lợi nhuận. Vậy, các hoạt động kinh doanh được biểu hiện như thế nào? Hoạt động sản xuất là hoạt động quan trọng nhất của con người. Ví dụ: sản xuất xe đạp, xe máy, quần áo, đồ dùng gia ñình. Hoạt động tiêu thụ sản phẩm là hoạt động thương mại nhằm thực hiện lưu thông hàng hoá từ người sản xuất đến người tiêu dùng. Ví dụ: buôn bán vật tư, hàng công nghiệp, haøng tieâu duøng, haøng vaên phoøng phaåm. Hoạt động dịch vụ là hoạt động phục vụ cho nhu cầu của sinh hoạt của con người, như hoạt động kinh doanh khách sạn, hoạt động sửa chữa máy móc, thiết bị, hoạt động tư vấn và giới thiệu việc làm… GV hỏi tiếp: Các em hiểu thế nào là quyền tự do kinh doanh cuûa coâng daân? Quyền tự do kinh doanh được.

(125) HS trao đổi, phát biểu. GV keát luaän GV giaûng: Quyền tự do kinh doanh có nghĩa là, mọi công dân khi có đủ điều kiện do pháp luật quy định đều có quyền tiến hành hoạt động kinh doanh sau khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyeàn chaáp nhaän ñaêng kyù kinh doanh. Quyền tự do kinh doanh được hiểu theo các nội dung sau đây: Một là, công dân có quyền tự do lựa chọn và quyết định kinh doanh mặt hàng nào. Ví dụ: sản xuất đồ điện, hàng tiêu dùng, hoặc buôn bán hàng may mặc. Hai laø, coâng daân coù quyeàn quyeát ñònh quy moâ kinh doanh lớn hay nhỏ, mức vốn đầu tư nhiều hay ít, địa bàn kinh doanh roäng hay heïp. Ba là, công dân có quyền lựa chọn và quyết định hình thức tổ chức kinh doanh. Ví dụ : có thể thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân, hoặc coù theå khoâng caàn thaønh laäp coâng ty maø chæ caàn ñaêng kyù kinh doanh hình thức cá nhân hoặc hộ gia đình. GV keát luaän: Quyền tự do kinh doanh của công dân là quyền của mỗi người được tự do tiến hành hoạt độngkinh doanh theo quy định của pháp luật, tự do lựa chọn ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh, tự do lựa chọn quy mô và hình thức tổ chức kinh doanh.. qui ñònh trong Hieán phaùp vaø caùc luaät veà kinh doanh. Tự do kinh doanh có nghĩa là mọi công dân khi có đủ điều kiện do pháp luật quy định đều có quyền tiến hành họat động kinh doanh sau khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp nhaän ñaêng kí kinh doanh..  Nghóa vuï cuûa coâng daân khi thực hiện các họat động kinh doanh. GV hoûi: Theo em, theo quy ñònh cuûa phaùp luaät, nhaø kinh doanh phải thực hiện những nghĩa vụ gì? HS trao đổi, phát biểu. GV keát luaän GV giaûng: + Mọi doanh nghiệp được tự chủ đăng ký và thực hiện kinh doanh những ngành, nghề mà pháp luật không cấm. Ví dụ : Cấmkinh doanh các ngành, nghề gây phương hại đến quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, truyền thống lịch sử, văn hoá, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam và sức khoẻ cuûa nhaân daân. (ví dụ: mở cửa hàng bán thuốc tân dược, thuốc phục vụ cho saûn xuaát noâng nghieäp). GV nêu câu hỏi: Trong các nghĩa vụ khi kinh doanh, nghĩa Kinh doanh đúng ngành, nghề vuï naøo laø quan troïng nhaát? ghi trong giaáy pheùp kinh doanh và những ngành, nghề mà pháp HS trao đổi, phát biểu..

(126) GV giaûng: Trong các nghĩa vụ này, nghĩa vụ nộp thuế được coi là quan trong nhất. Thuế là khoản tiền từ thu nhập mà tổ chức, caù nhaân theo quy ñònh cuûa phaùp luaät phaûi noäp vaøo ngaân saùch nhà nước. Thuế ra đời và tồn tại cùng với NN, là khoản thu chủ yếu của ngân sách NN. Nhà nước không thể tồn tại được nếu không có nguồn thu từ thuế. Thuế dùng để chi cho những công việc chung của nhà nước và xã hội GV hỏi: Em biết những loại thuế nào ở nước ta hiện nay? HS trao đổi, phát biểu: GV giaûng: Ở nước ta hiện nay có nhiều loại thuế khác nhau. + Thuế thu nhập doanh nghiệp : Là khoản thuế thu từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá và dịch vụ có thu nhập của các tổ chức, cá nhân, trừ hộ gia đình, cá nhân, tổ hợp tác xaõ saûn xuaát noâng nghieäp coù thu nhaäp thaáp. Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện nay ở nước ta được thực hieän theo Luaät Thueá Thu nhaäp doanh nghieäp naêm 2003. Theo Luật này, có các mức thuế khác nhau đối với các cơ sở kinh doanh nhö sau : • Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ sở kinh doanh laø 28%. • Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ sở kinh doanh tieán haønh tìm kieám thaêm doø, khai thaùc daàu khí vaø taøi nguyên quý hiếm khác từ 28 đến 50% phù hợp với từng dự án, từng cơ sở kinh doanh. + Thuế giá trị gia tăng : Là khoản thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. Ví dụ: hàng hóa được sản xuất ra từ nhà máy, nếu được bán trên thị trường thì phải nộp thuế giá trị gia tăng, tức là giá bán trên thị trường lần đầu. Nếu bán tiếp làn sau với giá cao hơn thì phần chênh lệch giữa giá bán lần đầu với giá bán lần sau là giá phải tính thuế. Đối tượng phải nộp thuế giá trị gia tăng là tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ chịu thuế và tổ chức, cá nhân khác nhập khẩu hàng hoá. + Thuế tiêu thụ đặc biệt : Là thuế thu đối với một số mặt hàng hoá và dịch vụ đặc biệt được sản xuất trong nước hoặc được nhaäp khaåu vaøo Vieät Nam.. luaät khoâng caám; Nộp thuế đầy đủ theo quy định cuûa phaùp luaät; Bảo vệ môi trường; Tuaân thuû caùc quy ñònh veà quoác phòng, an ninh, trật tự, an tòan xaõ hoäi v.v….

(127) Đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt trước hết là hàng hoá, bao gồm : thuốc lá điếu, xì gà, rượu, bia, ô tô dưới 24 chỗ ngồi, xăng các loại, điều hoà nhiệt độ có công suất từ 90.000 BTU trở xuống, bài lá, vàng mã, hàng mã. ngoài hàng hoá, đối tượng phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt còn bao gồm các loại dịch vụ như : kinh doanh vũ trường, mát xa, ka-ra-ô-kê, kinh doanh casino, troø chôi baèng maùy giaéc-poùt, kinh doanh giải trí có đặt cược, kinh doanh gôn, bán thẻ hội viên, vé chơi goân, kinh doanh xoå soá. Ví dụ : sản xuất hoặc nhập khẩu hàng bia chai, bia hộp thì phải nộp thuế với mức là 75% ; đối với dịch vụ kinh doanh gôn, bán thẻ hội viên, vé chơi gôn thì mức thuế suất là 10%. + Thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao : Là thuế thu đối với công dân Việt Nam ở trong nước hoặc đi công tác nước ngoài và cá nhân khác định cư tại Việt Nam, người nước ngoài laøm vieäc taïi Vieät Nam coù thu nhaäp cao theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caâu hoûi vaø baøi taäp tình huoáng HS trả lời cá nhân. 1/ Vai trò của pháp luật trong lĩnh vực môi trường và quốc phòng , an ninh? 2/ Quyền tự do kinh doanh là gì? Nghĩa vụ của công dân khi tham gia kinh doanh 3/ Bà Quyên mở cửa hàng bán đồ dùng học tập cho học sinh. Tuy mới mở, nhng cửa hàng bà đã có đủ thứ : vë, giÊy, bót, mùc, com-pa, phÊn, b¶ng, giÊy thñ c«ng,... Bçng mét h«m, bµ bÞ c¬ quan chøc n¨ng lËp biªn b¶n vÒ viÖc vi ph¹m : Më cöa hµng mµ kh«ng cã giÊy phÐp ®¨ng kÝ kinh doanh. Bµ Quyªn c·i : T«i kh«ng vi ph¹m, t«i cã quyÒn tù do kinh doanh th× cÇn g× ph¶i cã giÊy phÐp ®¨ng kÝ kinh doanh ! C©u hái : Bà Quyên nói nh vậy có đúng không ? Bà Quyên có quyền mở cửa hàng mà không cần có giấy đăng kí kinh doanh kh«ng ?. 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 9 Tuaàn 28 Tieát PPCT 28 Ngày soạn: 10/02/2010. KIEÅM TRA 1 TIEÁT. I/ Muïc tieâu baøi kieåm tra: 1/ Về kiến thức: Giúp HS hệ thống lại kiến thức đã học 2/ Về kĩ năng: HS biết vận dụng kiến thức đã học để làm bài.

(128) 3/ Về thái độ: HS tự giác nghiêm túc trong quá trình làm bài II/ Phöông phaùp: 1/ Tự luận: ( 5đ ) 2/ Bài tập tình huống ( 5đ ) III/ Tiến trình lên lớp: 1/ Ổn định tổ chức 2/ Kieåm tra baøi cuõ: Khoâng 3/ Phát đề ĐỀ 1:. Câu 1: Em hãy nêu khái niệm quyền bầu cử và ứng cử? Những trường hợp nào không được thực hiện quyền bầu cử và ứng cử? Ý nghĩa của quyền bầu cử và ứng cử? ( 3đ ) Câu 2: Quyền học tập của công dân là gì? Tại sao nói quyền học tập của công dân Việt Nam thể hiện tính nhân văn của chế độ xã hội ở nước ta? ( 2đ ) Câu 3: Bài tập tình huống ( 5đ ) Tình huống 1: ( 2đ ) Sau ngày bầu cử Hội đồng nhân dân, các bạn lớp 12 đến trường với niềm tự hào lớn trước các em lớp dưới vì đã lần đầu tiên thực hiện quyền bầu cử của công dân. M hãnh diện khoe: ( Tớ không chỉ có một phiếu đâu nhé! Cả bà và mẹ đều “ tín nhiệm cao” giao phiếu cho tớ bỏ vào thùng phiếu luôn) Câu hỏi: Em có chia sẻ với M niềm tự hào đó không? Vì sao? Tình huống 2 ( 3đ ) Anh Văn và chị Quế cới nhau đã đợc 5 năm. Đã từ lâu, chị Quế mong muốn đợc học tiếp ở bậc Cao học để có bằng thạc sĩ, nhng do con nhỏ nên cha có điều kiện để thực hiện. Đến nay, bé Trang đã đợc 4 tuổi, chị muốn đi học để thực hiện cho đợc ớc mơ của mình. Chị đem chuyện này bàn với anh Văn – chồng chị, thì bị anh phản đối ngay : Phụ nữ tốt nghiệp đại học là đủ rồi, cần gì phải học thêm nữa ! Thuyết phục chồng không đợc, chị Quế vẫn quyết tâm học ôn để chuẩn bị thi vµo cao häc. C©u hái : 1. Chị Quế đã quyết tâm thực hiện quyền học tập của mình nh thế nào ? 2. Anh V¨n cã quyÒn ng¨n c¶n chÞ QuÕ theo häc ë bËc Cao häc kh«ng ? V× sao ? 3. Theo em, có phải mỗi chế độ xã hội công dân đều có quyền học tập không?Vì sao? …….HẾT…… ĐỀ 2: Câu 1: Thế nào là quyền tham gia quản lí Nhà nước và xã hội? Em hãy nêu nội dung cơ bản của quyền tham gia quản lí Nhà nước và xã hội ( ở phạm vi cả nước và phạm vi cơ sở )? Ý nghĩa của quyền tham gia quản lí Nhà nước và xã hội? ( 3đ ) Câu 2: Quyền sáng tạo của công dân là gì? Theo em, tại sao Hiến Pháp và Luật Giáo dục nước ta quy định công dân có quyền học tập bằng các hình thức khác nhau và ở các loại hình trường lớp khác nhau? ( 2đ ) Câu 3: Bài tập tình huống ( 5đ ) Tình huống 1 ( 2đ ).

(129) Linh và Lan là học sinh lớp 12 trường trung học phổ thông M.X. Trong cuộc sống hằng ngày, hai bạn thường hay tâm sự với nhau, thường kể cho nhau nghe về những suy nghĩ và tình cảm của mình. Điều làm Linh băn khoăn mãi là liệu học sinh trung học phổ thông có quyền viết bài để đăng báo hay không? Câu hỏi: Em hãy giúp Linh giải quyết nỗi băn khoăn này và cho biết đây là quyền gì của công dân? Tình huống 2 ( 3đ ) Anh Văn và chị Quế cới nhau đã đợc 5 năm. Đã từ lâu, chị Quế mong muốn đợc học tiếp ở bậc Cao học để có bằng thạc sĩ, nhng do con nhỏ nên cha có điều kiện để thực hiện. Đến nay, bé Trang đã đợc 4 tuổi, chị muốn đi học để thực hiện cho đợc ớc mơ của mình. Chị đem chuyện này bàn với anh Văn – chồng chị, thì bị anh phản đối ngay : Phụ nữ tốt nghiệp đại học là đủ rồi, cần gì phải học thêm nữa ! Thuyết phục chồng không đợc, chị Quế vẫn quyết tâm học ôn để chuẩn bị thi vµo cao häc. C©u hái : 4. Chị Quế đã quyết tâm thực hiện quyền học tập của mình nh thế nào ? 5. Anh V¨n cã quyÒn ng¨n c¶n chÞ QuÕ theo häc ë bËc Cao häc kh«ng ? V× sao ? 6. Theo em, có phải mỗi chế độ xã hội công dân đều có quyền học tập không?Vì sao? …….HẾT……. Tuần 29 Tiết PPCT 29 Ngày soạn: 25/02/2010 Bài 9 ( 4 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC ( Tiết 3 ) I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh vực văn hóa và xã hội. 2/ Về kĩ năng: Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực văn hóa và xã hội 3/ Về thái độ: Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về văn hóa và xã hội II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo….

(130) - Câu hỏi tình huống GDCD 12 - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Thế nào là quyền và nghĩa vụ tự do kinh doanh của công dân? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Ở tiết trước các em đã hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong các lĩnh vực môi trường và quốc phòng an ninh; hiểu nội dung cơ bản của pháp luật về phát triển kinh tế. Ở tiết này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu nội dung cơ bản của pháp luật về phát triển văn hóa và xã hội. 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: ( 18’ ) – Thuyết trình – đàm thoại * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về phaùt trieån vaên hoùa * Cách tiến hành: GV sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với đàm thoại. GV hỏi: Thế nào là pháp luật về phát triển văn hoá? HS trao đổi, phát biểu. GV nhaän xeùt, ñieàu chænh, boå sung. GV giảng: Pháp luật về phát triển văn hoá Việt Nam là hệ thống các quy phạm pháp luật về xây dựng nền văn hoá Việt Nam trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hoá; xây dựng đời sống văn hoá, nếp sống văn hoá, gia đình văn hoá ; nghiêm cấm, loại trừ truyền bá tư tưởng và văn hoá phản động, đồi truỵ ; giữ gìn và phát triển các di sản văn hoá vật thể và di sản văn hoá phi vật thể ; tôn trọng đạo dức, truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam …..Bộ luật Dân sự, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Di sản văn hoá, Luật Xuất bản, Luật Báo chí và trong các nghị định hướng dẫn thi hành các luật này. GV đặt vấn đề: Pháp luật về phát triểnvăn hóa bao gồm nhiều nội dung khác nhau, trong đó một trong những nội dung quan trong nhất là pháp luật về di sản văn hoá GV hoûi: Theá naøo laø di saûn vaên hoùa? phaùp luaät veà di saûn vaên hóa bao gồm những nội dung gì ? HS trao đổi, phát biểu: GV giaûng: + Di sản văn hoá bao gồm di sản văn hoá phi vật thể và di sản văn hoá vật thể, là sản phẩm tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này sang thế heä khaùc. Di sản văn hoá phi vật thể là sản phẩm tinh thần có giá trị. Nội dung bài học b/ Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån veà vaên hoùa. Pháp luật về sự phát triển văn hóa Việt Nam được quy ñònh trong Hieán phaùp, Boä luaät Dân sự, Luật Di sản văn hóa, Luaät Xuaát baûn, Luaät Baùo chí, v.v… Đó là hệ thống quy định của pháp luật về xây dựng nền vaên hoùa Vieät Nam tieân tieán, đậm đà bản sắc dân tộc; nguyên tắc quản lí nhà nước về văn hóa; xây dựng đời sống văn hóa, nếp soáng vaên minh, gia ñình vaên hóa; nghiêm cấm, lọai trừ truyền bá tư tưởng và văn hóa phản động, đồi trụy; giữ gìn và phát trieån caùc di saûn vaên hoùa vaät theå vaø di saûn vaên hoùa phi vaät theå; xaùc ñònh traùch nhieäm cuûa Nhaø nước tạo mọi điều kiện để nhân dân được thưởng thức những tác.

(131) lịch sử, văn hoá, khoa học, được lưu giữ bằng trí nhớ, chữ viết, được lưu truyền bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức lưu giữ, lưu truyền khác Di sản văn hoá vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, bao gồm di tích lịch sử –văn hóa, danh lam thaéng caûnh, di vaät, coå vaät, baûo vaät quoác gia. - Quyền và trách nhiệm của Nhà nước :  Quyền của nhà nước đối với di sản văn hoá được thể hiện theo nguyên tắc : mọi di sản VH ở trong lòng đất thuộc đất liền, hải đảo, ở vùng nội thuỷ, lãnh hải, vùng đặc quyềnkinh tế và thềm lục địa của nước Cộng hoà XHCN Việt Nam đều thuộc sở hữu toàn dân - Quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân đối với di sản văn hoá : Di sản văn hoá là tài sản quý giá của đất nước, vì vậy việc bảo vệ di sản văn hoá là quyền và nghĩa vụ của mọi công dân và tổ chức. Mọi tổ chức, cá nhân phải có nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá GV yêu cầu HS đọc các điều 22, 23, 24 của Luật Di sản văn hoá trong phần Tư liệu tham khảo (SGK). Hoạt động 1: ( 18’ ) – Thuyết trình – đàm thoại – Thảo luận nhoùm * Mục tiêu: HS hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về phaùt trieån xaõ hoäi * Cách tiến hành: GV sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với đàm thoa, thảo luận nhóm GV giảng: Nền kinh tế thị trường hiện nay ở nước ta mở ra nhiều cơ hội và khả năng để phát triển kinh tế đất nước, nhưng đồng thời cũng làm thay đổi sâu sắc đời sống xã hội đất nước. Cùng với những thành tựu mà chúng ta thu được, còn phát sinh nhiều vấn đề xã hội bức xúc như : dân số và việc làm ; bất bình đẳngxã hội và tăng nhanh khoảng cách giàu ngheøo Nhận thức về vai trò không thể thiếu được của pháp luật trong việc giải quyết các vấn đề xã hội, nhà nước ta đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực xã hội. Pháp luật về lĩnh vực xã hội là tổng thể các quy phạm pháp luật về giải quyết việc làm, thực hiện xoá đói giảm nghèo, dân số, chăm sóc sức khoẻ nhân dân, phòng, chống tệ nạn xã hoäi. Caùc quy phaïm phaùp luaät naøy naèm trong caùc vaên baûn khác nhau như : Hiến pháp ; Bộ luật Lao động ; Luật Bảo vệ,. phaåm vaên hoïc, ngheä thuaät coù giaù trò.. c/ Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät trong phaùt trieån các lĩnh vực xã hội.

(132) chaêm soùc vaø giaùo duïc treû em ; Luaät Phoøng, choáng ma tuyù ; Phaùp leänh Daân soá; Phaùp leänh Phoøng, choáng maïi daâm… Chuùng ta seõ cuøng tìm hieåu moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luật trong việc phát triển các lĩnh vực xã hội. * Phaùp luaät veà vieäc laøm GV hoûi: Taïi sao Luaät Thueá thu nhaäp doanh nghieäp quy ñònh giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho cơ sở kinh doanh sử dụng nhiều lao động, lao động là người dân tộc thiểu số; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với phần thu nhập doanh nghiệp từ hoạt động dạy nghề dành riêng cho người dân tộc thieåu soá? HS trao đổi, đàm thoại. GV keát luaän GV giaûi thích: Nhà nước quy định trong Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp như vậy là nhằm khuyến khích các cơ sở sản xuất kinh doanh tạo ra nhiều việc làm mới cho người lao động, để giải quyết vấn đề công ăn việc làm- một trong những vấn đề xã hội gay gaét nhaát hieän nay GV giảng mở rộng: Ñieàu 55 Hieán phaùp 1992 khaúng ñònh “LĐ laø quyeàn vaø nghóa vụ của CD. Nhà nước và xã hội có kế hoạch tạo ngày càng nhiều việc làm cho người LĐ”. Quy định này của Hiến pháp khaúng ñònh veà quyeàn coù vieäc laøm cuûa coâng daân vaø traùch nhiệm của Nhà nước bảo đảm quyền có việc làm của công dân. Ngoài trách nhiệm của Nhà nước, pháp luật còn quy định trách nhiệm của các doanh nghiệp và của toàn xã hội cùng tham gia giải quyết việc làm cho người lao động. Trước hết, Nhà nước tạo điều kiện cần thiết, hỗ trợ tài chính, cho vay vốn hoặc giảm, miễn thuế và áp dụng các biện pháp khuyến khích khác để người có khả năng LĐ tự giải quyết việc làm, để các tổ chức, đơn vị và cá nhân thuộc mọi thành phần KT phát triển nhiều nghề mới nhằm tạo việc làm cho nhiều người LĐ. Ví dụ : Khoản 1 Điều 17 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2003 quy định miễn thuế, giảm thuế cho dự án đầu tư thành lập cơ sở kinh doanh, hợp tác xã được áp dụng thueá suaát 20%, 15%, 10%. * Phaùp luaät veà daân soá GV hỏi: Theo em, quy định của pháp luật nước ta về nghĩa vụ của công dân xây dựng quy mô gia đình ít con có phải là ngăn. Phaùp luaät khuyeán khích caùc cô sở kinh doanh tạo ra nhiều việc làm mới. Pháp luật quy định, Nhà nước sử dụng các biện pháp kinh tế tài chính để thực hiện xóa đói, giaûm ngheøo.. Luaät Hoân nhaân vaø gia ñình vaø Pháp lệnh Dân số đã quy định công dân có nghĩa vụ thực hiện kế họach hóa gia đình; xây dựng gia đình hạnh phúc bền vững;… Luật Bảo vệ, Chăm sóc sứa khoûe nhaân daân quy ñònh caùc bieän phaùp giaûm tæ leä maéc beänh, nâng cao thể lực, tăng tuổi thọ.

(133) cấm sinh nhiều con không? Có cản trở công dân thực hiện quyền tự do gia đình ít con? HS trao đổi, đàm thoại. GV keát luaän GV giaûng: Phaùp luaät khoâng coù baát kyø moät quy ñònh naøo ngaên caám sinh nhiều con và cũng không hề cản trở công dân thực hiện quyền tự do của mình. Quy định về nghĩa vụ của công dân xây dựng quy moâ gia ñình ít con chính laø nhaèm taïo ñieàu kieän cho cha meï được chăm sóc, giáo dục con chu đáo, để con được phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ và đạo đức. GV giảng mở rộng: Trong các vấn đề xã hội thì dân số luôn là vấn đề được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Nhà nước ta chủ trương hạn chế sự gia tăng dân số, vì dân số có ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội và môi trường của đất nước, là một trong các nguyên nhân dẫn đến xã hội phát triển không lành mạnh, đất nước không phát triển bền vững. * Phaùp luaät veà phoøng, choáng teä naïn xaõ hoäi GV hỏi: nhà nước ta đã ban hành những văn bản phòng chống teä naïn xaõ hoäi naøo ? Cả lớp trao đổi, đàm thoại. GV keát luaän GV giaûng: Tệ nạn xã hội là tình trạng không bình thường, có tính lan truyền, trái với đạo đức xã hội, trái với PL Có nhiều tệ nạn xã hội khác nhau, nhưng quan trọng hơn cả là tệ cờ bạc, ma tuý và nạn mại dâm. Các tệ nạn này là hiểm hoạ lớn cho toàn xã hội, gây tác hại cho sức khoẻ, làm suy thoái giống nòi, làm hạ thấp phẩm giá con người, phá hoại HP gia đình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn XH và an ninh quốc gia. GV keát luaän: Đồng thời với chủ trương, chính sách và pháp luật nhằm tăng trưởngkinh tế, nhà nước ta phải quan tâm đến giải quyết các vấn đề xã hội, với quan điểm thể hiện rõ trong Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội VN giai đoạn 2001 – 2020 là “tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường”.. và bảo đảm phát triển giống nòi.. Luaät Phoøng, choáng ma tuùy, Phaùp leänh Phoøng, choáng maïi daâm quy ñònh veà phoøng, choáng tội phạm, ngăn chặn và bài trừ caùc teä naïn xaõ hoäi, nhaát laø naïn maïi daâm, ma tuùy; ngaên chaën, đẩy lùi đại dịch HIV/AIDS,….

(134) 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caùc caâu hoûi vaø baøi taäp tình huoáng HS trả lời cá nhân 1/ Em haõy neâu noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån vaên hoùa vaø xaõ hoäi? 2/ HiÓn cïng Vinh nãi chuyÖn víi nhau vÒ phßng, chèng tÖ n¹n x· héi. - Hiển : Vinh này, cậu nghĩ sao về tệ nạn ma tuý tràn lan hiện nay ? Sao Nhà nớc đã có pháp luật rồi mµ tÖ n¹n nµy vÉn diÔn ra nhiÒu thÕ nhØ ? - Vinh : Tớ nghĩ, mình không thể nào dập đợc tệ nạn ma tuý đâu nên cứ để cho nó phát triển thôi, ngăn cản sao đợc. - HiÓn : CÇn ph¶i phßng, chèng chø ! CÇn ph¶i cã ph¸p luËt ; cã ph¸p luËt råi th× cÇn ph¶i kiÓm tra, cần phải xử bọn buôn lậu, tàng trữ ma tuý thật mạnh vào mới đợc. - Vinh : Ph¸p luËt th× cã vai trß g× trong chuyÖn nµy ®©u ! C©u hái : 1/ Em cã suy nghÜ g× qua c©u chuyÖn gi÷a HiÓn vµ Vinh ? 2/ Theo em, ph¸p luËt cã vai trß g× trong viÖc phßng, chèng ma tuý ? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần còn lại của bài 9. Tuần 30 Tiết PPCT 30 Ngày soạn: 02/3/2010 Bài 9 ( 4 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG CỦA ĐẤT NƯỚC ( Tiết 4 ) I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật về sự phát triển bền vững của đất nước trong lĩnh vực môi trường và quốc phòng, an ninh. 2/ Về kĩ năng: Biết thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong các lĩnh vực môi trường và quốc phòng, an ninh. 3/ Về thái độ: Tôn trọng và thực hiện tốt quy định của pháp luật về môi trường, quốc phòng và an ninh. II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Câu hỏi tình huống GDCD 12 - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Em haõy neâu noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà phaùt trieån vaên hoùa vaø xaõ hoäi? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ).

(135) Ở tiết trước các em đã hiểu được nội dung cơ bản của pháp luật đối với sự phát triển bền vững của đất nước trong các lĩnh vực văn hóa và xã hội. Ở tiết này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu nội dung cơ bản của pháp luật về phát triển trong lĩnh vực môi trường và quốc phòng, an ninh. 3/ Dạy bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học d/ Moät soá noäi dung cô baûn cuûa Hoạt động 1: ( 18’ ) – vấn đáp – thảo luận nhóm pháp luật về bảo vệ môi trường GV hoûi: Em hãy phân biệt môi trường và tài nguyên thiên nhiên ? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: + Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và yếu tố vật chất nhân tạo, bao quanh con người, có ảnh hưởng tới đời sống, SX, sự tồn tại, phát triển của con người và sinh vật”. Ví dụ : sông tự nhiên, hồ tự nhiên, biển, đồi núi, rừng cây (tự nhiên và nhân tạo), sông đào, kênh đào, công trình thuỷ lợi, nhà máy, công viên, khói bụi và chất thải từ các nhà máy, bầu khí quyeån,… Sự phân biệt khái niệm môi trường và khái niệm tài nguyên thiên nhiên chỉ mang tính tương đối, bởi vì về mặt pháp lý thì thành phần môi trường đã bao hàm các yếu tố của tài nguyên thiên nhiên như các hệ thực vật, hệ động vật tạo thành hệ sinh thái, khoáng sản, nguồn nước… GV hỏi: Em có cho rằng, bảo vệ môi trường có vai trò quan trọng đối với sự phát triển bền vững của đất nước hay không? Vì sao? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: BV môi trường có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển bền vững của đất nước, vì môi trường có được bảo vệ thì KT mới có điều kiện tăng trưởng, mà KT tăng trưởng là tiền đề cho phát triển bền vững đất nước. GV hỏi: Em biết Nhà nước ta đã ban hành những văn bản pháp luật bảo vệ môi trường nào? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: Trong heä thoáng caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät veà bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, cần kể đến : 1/ Hieán phaùp 1992 ; Để bảo vệ môi trường, bảo vệ 2/ Luật Bảo vệ môi trường năm 2005 ; taøi nguyeân thieân nhieân, Nhaø 3/ Luật bảo vệ và phát triển rừng năm 2004 ; nước đã ban hành một hệ thống 4/ Luaät Thuyû saûn naêm 2003.

(136) 5/ Luật Khoáng sản năm 1996 (sửa đổi, bổ sung năm 2005) ; 6/ Luaät Daàu khí naêm 1993 ; 7/ Luật Đất đai năm 2003 ; 8/ Luật Tài nguyên nước năm 1998. GV lưu ý: Trong pháp luật về bảo vệ môi trường, pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng có tầm quan trong đặc biệt, vì rừng là tài nguyên quý giá, có giá trị to lớn đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. GV giảng mở rộng: Theo Luật Bảo vệ và phát triển rừng năm 2004, đối với các loại rừng khác nhau đã có các quy chế pháp lý khác nhau trong việc quản lý, sử dụng, khai thác và bảo vệ. Thứ nhất, NN thống nhất quản lý và là chủ sở hữu đối với rừng tự nhiên và rừng được phát triển bằng vốn của NN, rừng do Nhà nước nhận chuyển quyền sở hữu rừng sản xuất là rừng trồng từ các chủ rừng ; động vật rừng sống tự nhiên, hoang dã ; vi sinh vật rừng; cảnh quan, môi trường rừng. Rừng thuộc sở hữu nhà nước bao gồm : vườn quốc gia ; khu bảo tồn thiên nhiên, gồm khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài – sinh cảnh ; khu bảo vệ cảnh quan, gồm khu rừng di tích lịch sử, văn hoá, danh lam thắng cảnh, khu rừng nghiên cứu, thực nghiệm khoa học. Thứ hai, các tổ chức KT, hộ gia đình, cá nhân được NN giao rừng, cho thuê rừng, giao đất, cho thuê đất để phát triển rừng ; các đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức nghiên cứu khoa học được NN giao rừng, giao đất để phát triển rừng thì sản phẩm rừng thuộc sở hữu của tập thể và cá nhân, hộ gia đình. Chủ rừng được khai thác và phát triển nguồn động vật rừng, trừ những loài quý hiếm mà NN cấm săn bắt theo quy định cuûa phaùp luaät. Nội dung bảo vệ rừng bao gồm tổng hợp các quy định của pháp luật về: bảo vệ hệ sinh thái rừng ; bảo vệ thực vật rừng, động vật rừng ; phòng cháy, chữa cháy rừng ; phòng, trừ sinh vật gây hại rừng ; kinh doanh, vận chuyển thực vật, động vật rừng. GV hoûi: CD hoïc sinh coù traùch nhieäm NTN trong vieäc baûo veä môi trường? Cả lớp đàm thoại hoặc thảo luận nhóm. GV keát luaän veà traùch nhieäm cuûa coâng daân theo noäi dung trong SGK.. caùc vaên baûn nhö: Luaät baûo veä môi trường, Luật Bảo vệ và phát triển rừng, Luật Thủy sản, Luật Daàu khí, Luaät Khoùang saûn, Luaät Tài nguyên nước... Phaùp luaät veà baûo veä moâi trường quy định, việc bảo vệ môi trường phải tuân thủ theo nguyên tắc: bảo vệ môi trường phải gắn kết hài hòa với phát triển kinh tế và bảo đảm tiến bộ xã hội để phát triển bền vững đất nước; phải phù hợp với quy luật, đặc điểm tự nhiên, lịch sử, phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước..

(137) Hoạt động 2: ( 18’ ) - Vấn đáp – thảo luận nhóm GV hỏi: Để tăng cường quốc phòng, bảo vệ an ninh quốc gia, Nhà nước đã ban hành những văn bản pháp luật nào? HS trao đổi, phát biểu: GV giaûng: Nhà nước đã ban hành những văn bản pháp luật như Luaät Quoác phoøng, Luaät An ninh quoác gia, Luaät Coâng an nhaân dân, Luật Nghĩa vụ quân sự,… GV hỏi: Nguyên tắc hoạt động quốc phòng và bảo vệ an ninh quoác gia? HS trao đổi, phát biểu: GV giaûng: Những nguyên tắc hoạt động quốc phòng và bảo vệ an ninh quốc gia: phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và toàn dân tộc; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế-xã hội với tăng cường tiềm lực quốc phòng và bảo vệ an ninh quốc gia; phối hợp có hiệu quả hoạt động quốc phòng, an ninh và đối ngoại; xây dựng nền quốc phòng toàn dân;… GV hỏi: Bảo vệ quốc phòng và an ninh có ý nghĩa gì đối với đất nước ta trước đây cũng như hiện nay? Nhà nước và công daân coù nhieäm vuï gì trong coâng cuoäc baûo veä quoác phoøng vaø an ninh? HS trao đổi, phát biểu. GV keát luaän: Phaùp luaät quy ñònh cuûng coá quoác phoøng, baûo veä an ninh quốc gia là nhiệm vụ của toàn dân mà nòng cốt là Quân đội nhân dân và Công an nhân dân. Mọi cơ quan, tổ chức và coâng daân coù traùch nhieäm, nghóa vuï tham gia cuûng coá quoác phoøng, baûo veä an ninh quoác gia.. e/ Moät soá noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà quoác phoøng, an ninh Để tăng cường quốc phòng, baûo veä an ninh quoác gia, Nhaø nước ban hành hệ thống các văn baûn phaùp luaät: Luaät Quoác phoøng, Luaät An ninh quoác gia, Luaät Coâng an nhaân daân, Luaät Nghĩa vụ quân sự,… Nguyên tắc họat động quốc phoøng vaø baûo veä an ninh quoác gia là huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và tòan dân tộc, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng và baûo veä an ninh quoác gia; phoái hợp có hiệu quả họat động an ninh, quốc phòng và đối ngọai; chủ động phòng ngừa, đấu tranh laøm thaát baïi moïi aâm möu vaø họat động xâm phạm an ninh quốc gia; xây dựng nền quốc phoøng toøan daân, theá traän quoác phòng tòan dân gắn với thế trận an ninh nhaân daân. Phaùp luaät quy ñònh cuûng coá quoác phoøng, baûo veä an ninh quoác gia laø nhieäm vuï cuûa toøan dân mà nòng cốt là Quân đội nhaân daân vaø Coâng an nhaân daân.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caùc caâu hoûi vaø baøi taäp tình huoáng HS trả lời cá nhân 1/ Em hãy nêu một số nội dung cơ bản của pháp luật về bảo vệ môi trường? 2/ Em hãy nêu một số nội dung cơ bản của pháp luật về quốc phòng, an ninh? 3/ Tình huống.

(138) Mét nhµ m¸y s¶n xuÊt xµ phßng th¶i chÊt th¶i cha qua xö lÝ xuèng dßng s«ng gÇn nhµ m¸y. ViÖc làm này đã thành hệ thống và bị Thanh tra môi trờng của tỉnh lập biên bản xử phạt. Đồng thời, cơ quan thanh tra tuyên bố, nếu nhà máy không có ngay hệ thống xử lí chất thải thì sẽ bị đóng cửa. Thấy vậy, ông Giám đốc nhà máy đe doạ : Nếu nhà máy bị đóng cửa, côgn nhân không có việc làm thì họ sẽ kiện các ông lªn Uû ban nh©n d©n tØnh chø ch¼ng ph¶i chuyÖn thêng. C©u hái : 1/ ViÖc lµm cña nµh m¸y cã vi ph¹m ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ m«i trêng kh«ng ? 2/ Nếu nhà máy do vi phạm pháp luật mà tạm thời bị đóng cửa thì trách nhiệm đó sẽ thuộc về ai ? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước bài 10 – Pháp luật với hịa bình và sự phát triển tiến bộ của nhân loại. Tuần 31 Tiết PPCT 31 Ngày soạn: 06/3/2010 Bài 10 ( 2 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI HÒA BÌNH VÀ SỰ PHÁT TRIỂN TIẾN BỘ CỦA NHÂN LOẠI ( Tiết 1 ) I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: - Hiểu được vai trò của pháp luật đối với hòa bình và sự phát triển tiến bộ của nhân loïai. - Nhận biết được thế nào là điều ước quốc tế, mối quan hệ giữa điều ước quốc tế và phaùp luaät quoác gia. 2/ Về kĩ năng: Phân biệt được điều ước quốc tế và pháp luật quốc gia. 3/ Về thái độ: Tôn trọng pháp luật cùa nhà nước và quyền con người, về hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia, về hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế. II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Câu hỏi tình huống GDCD 12 - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Em haõy neâu noäi dung cô baûn cuûa phaùp luaät veà bảo vệ môi trường? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Thế giới ngày nay là thế giới của hội nhập và toàn cầu hóa . Trong bối cảnh quốc tế này, Nhà nước CHXHCN Việt Nam đã và đang thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ hợp tác quốc tế, với phương châm: Việt Nam sẵn sàng.

(139) là bạn, là đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hoà bình, phát triển và tiến bộ của nhân loại. Hợp tác giữa Việt Nam với các nước được thực hiện thông qua nhiều hình thức và công cụ khác nhau, trong đó, pháp luật được coi là công cụ hữu hiệu nhất, là cơ sở pháp lí để thưcï hiện có hiệu quả quá trình hợp tác. Bài 10 sẽ giúp ta hiểu rõ hơn những vấn đề này. 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học I.- Vai trò của PL đối với hòa Hoạt động 1: ( 10’ ) – Đàm thoại – vấn đáp Đơn vị kiến thức này mang tính lý luận, GV chủ yếu sử dụng bình và sự phát triển, tiến bộ cuûa nhaân loïai phöông phaùp thuyeát trình. Pháp luật là phương tiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cuûa caùc quoác gia. Pháp luật là cơ sở để các nước xây dựng và phát triển tình hữu nghị giữa các dân tộc. Pháp luật là cơ sở để thực hiện hợp tác kinh tế Thương mại giữa các nước. Pháp luật là cơ sở để bảo vệ quyền con người trên tòan thế giới. II.- Điều ước quốc tế trong quan Hoạt động 2: ( 26’) – Vấn đáp – thảo luận nhóm hệ giữa các quốc gia GV hoûi: Điều ước quốc tế là gì? Các em đã biết đến ĐƯQT nào (Ví 1) Khái niệm điều ước quốc tế Điều ước quốc tế là văn bản dụ: hiệp định, công ước)? HS có thể kể tên một số điều ước quốc tế, ví dụ: Công ước pháp luật quốc tế do các quốc của Liên hợp quốc về quyền trẻ em, Hiệp định thương mại gia hoặc các tổ chức quốc tế thoûa thuaän kí keát, nhaèm ñieàu Vieät – Myõ. chỉnh quan hệ giữa họ với nhau GV giaûng: Ngày nay, không một quốc gia nào đứng ngoài các trong các lĩnh vực của quan hệ quan hệ hợp tác quốc tế mà có thể phát triển được. Hơn bao quốc tế. Điều ước quốc tế là tên gọi giờ hết, các quốc gia ngày càng phụ thuộc vào nhau để cùng tồn tại và phát triển. Để hợp tác với nhau, các quốc gia phải chung, trong đó từng điều ước cùng nhau đàm phán để đi đến thống nhất kí kết các văn bản quốc tế có thể có những tên gọi khaùc nhau nhö: hieán chöông,.

(140) pháp lí quốc tế, trong đó quy định mỗi nước có những quyền và nghĩa vụ gì và cách thức thực hiện hợp tác như thế nào. Văn bản pháp lí được kí kết giữa các quốc gia được gọi là điều ước quốc tế. Vậy thế nào là điều ước quốc tế ? Có thể định nghĩa một cách khái quát : Điều ước quốc tế là văn bản PL quốc tế do các quốc gia hoặc các tổ chức quốc tế thoả thuận kí kết, nhằm điều chỉnh quan hệ giữa họ với nhau trong các lĩnh vực của quan hệ quốc tế. Ví duï: + Hiến chương Liên hợp quốc, Hiến chương ASEAN,... + Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät Nam – Hoa Kì ; Hieäp định Bảo hộ và khuyến khích đầu tư giữa Việt Nam với các nước ; Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Vieät Nam ; Hieäp ñònh phaân ñònh laõnh haûi, vuøng ñaëc quyeàn kinh teá, theàm luïc ñòa Vieät Nam – Trung Quoác,... + Hiệp ước về Đông Nam á không có vũ khí hạt nhân ; Hiệp ước về biên giới đất liền giữa Việt Nam - Trung Hoa ; Hiệp ước ước hoạch định biên giới Việt Nam – Lào ;... + Công ước của LHQ về quyền trẻ em ; Công ước về chống phân biệt đối xử với phụ nữ ; Công ước của Liên hợp quoác veà Luaät Bieån ;... + Nghị định thư Ki-ô-tô về môi trường 2. Mối quan hệ giữa điều ước quốc tế và pháp luật quốc gia GV hỏi: Giữa điều ước quốc tế và pháp luật quốc gia có mối liên quan với nhau như thế nào? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: ĐƯQT laø moät boä phaän quan troïng vaø chuû yeáu cuûa Luật Quốc tế (trong Luật Quốc tế, ngoài điều ước quốc tế còn có tập quán quốc tế). Sau khi được ký kết, điều ước quốc tế bắt đầu có hiệu lực trên lãnh thổ của các quốc gia thành viên. Các quốc gia thành viên phải cùng nhau nghiêm chỉnh thực hiện các quy định trong các điều khoản của từng ĐƯQT. Sau khi ĐƯQT có hiệu lực, nó cần phải được thực hiện ở các quốc gia thành viên. Thông thường, ĐƯQT không có hiệu lực trực tiếp ở các nước thành viên mà phải được chuyển hoá vào hệ thống pháp luật quốc gia thông qua các cách thức khác nhau mà mỗi quốc gia tự xác định. Thực tiễn thực hiện PL quốc tế cho thấy, các quốc gia thường chuyển hoá bằng cách : Rà soát toàn bộ hệ thống các văn bản quy phạm PL quốc gia. hiệp ước, hiệp định, công ước, nghò ñònh thö, v.v…. 2.- Mối quan hệ giữa điều ước quoác teá vaø phaùp luaät quoác gia Điều ước quốc tế là một bộ phaän cuûa phaùp luaät quoác teá. Caùc quốc gia thực hiện điều ước quoác teá baèng caùch: Ban haønh vaên baûn phaùp luaät mới để cụ thể hóa nội dung của điều ước quốc tế hoặc sửa đổi, boå sung caùc vaên baûn phaùp luaät hiện hành cho phù hợp với nội dung của điều ước quốc tế liên quan. Tổ chức bộ máy cơ quan nhà nước liên quan để thực hiện các văn bản pháp luật trên, tức là để điều ước quốc tế được thực hiện ở quốc gia mình..

(141) mà nội dung có liên quan đến ĐƯQT mà mình ký kết. Sau đó có thể ban hành văn bản quy phạm PL mới hoàn toàn hoặc sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành để nội dung của nó phù hợp với các quy định của ĐƯQT. Cụ theå laø, neáu thaáy thieáu vaên baûn trong phaùp luaät quoác gia thì ban hành văn bản mới hoàn toàn ; nếu thấy văn bản quy phạm PL về vấn đề nào đó đã có nội dung liên quan đến điều ước quốc tế, nhưng nội dung một số quy định đã lỗi thời, không còn phù hợp thì Nhà nước phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Ví dụ : Trong những năm qua, Nhà nước VN đã ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung nhiều văn bản quy phạm PL, như : Bộ luật Dân sự, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Doanh nghiệp, Luật Doanh nghiệp NN, Luật Đầu tư, Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khaåu, Luaät Thöông maïi, Boä luaät LĐ, Luaät Baûo veä, chaêm soùc và giáo dục trẻ em, Luật Quốc tịch, Luật Biên giới quốc gia,... Các luật này được ban hành đã cụ thể hoá các quy định của ĐƯQT về quyền con người, về hoà bình, hữu nghị và về hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế. Qua các luật này, có thể thấy NN Việt Nam đã thực hiện nghiêm chỉnh các cam kết quốc tế được xác định trong các ĐƯQT đa phương và song phương. Như vậy, việc thực hiện điều ước quốc tế thường được tiến hành ở các quóc gia thành viên theo các cách khác nhau, miễn sao cho điều ước quốc tế được thực hiện nghiêm chỉnh, đầy đủ và thống nhất.. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caùc caâu hoûi HS trả lời cá nhân 1/ Em hiểu thế nào là điều ước quốc tế? Tại sao các nước lại cùng nhau kí kết điều ước quốc teá? 2/ Tại sao nói ĐƯQT là công cụ hữu hiệu nhất trong quan hệ hợp tác và phát triển giữa các quoác gia? 3/ Qua hiểu biết của mình về điều ước quốc tế, theo em, Việt Nam đã và đang góp phần tích cực vào việc kí kết và thực hiện các điều ước quốc tế về quyền con người như thế nào? 5/ Daën doø: ( 1’ ) Các em về nhà học bài và xem trước phần cịn lại của bài 10 – Pháp luật với hịa bình và sự phát triển tiến bộ của nhân loại.

(142) Tuần 34 Tiết PPCT 34 Ngày soạn: 10/3/2009 Bài 10 ( 2 tiết ). PHÁP LUẬT VỚI HÒA BÌNH VÀ SỰ PHÁT TRIỂN TIẾN BỘ CỦA NHÂN LOẠI ( Tiết 2 ) I/ Mục tiêu bài học: Học xong bài này, HS cần đạt được: 1/ Về kiến thức: Hiểu được sơ bộ về sự tham gia và thực hiện tích cực của Việt Nam vào các ĐƯQT về quyền con người, về hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia, về hội nhập kinh tế khu vực và quoác teá. 2/ Về kĩ năng: Phân biệt được điều ước quốc tế và pháp luật quốc gia. 3/ Về thái độ: Tôn trọng pháp luật cùa nhà nước và quyền con người, về hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia, về hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế. II/ Phương tiện dạy học: - SGK, SGV GDCD 12, tài liệu tham khảo… - Câu hỏi tình huống GDCD 12 - Giấy khổ lớn, phiếu học tập… III/ Tiến trình tổ chức dạy học: 1/ Kiểm tra bài cũ: ( 3’ ) Câu hỏi: Em hãy cho biết vai trò của pháp luật đối với hòa bình và sự phát triển tiến bộ của nhân loại? 2/ Giới thiệu bài mới: ( 1’ ) Thế giới ngày nay là thế giới của hội nhập và toàn cầu hóa . Trong bối cảnh quốc tế này, Nhà nước CHXHCN Việt Nam đã và đang thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ hợp tác quốc tế, với phương châm: Việt Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hoà bình, phát triển và tiến bộ của nhân loại..

(143) Hợp tác giữa Việt Nam với các nước được thực hiện thông qua nhiều hình thức và công cụ khác nhau, trong đó, pháp luật được coi là công cụ hữu hiệu nhất, là cơ sở pháp lí để thưcï hiện có hiệu quả quá trình hợp tác. Bài 10 sẽ giúp ta hiểu rõ hơn những vấn đề này. 3/ Dạy bài mới:. Hoạt động của GV và HS. Nội dung bài học III.- Việt Nam với các ĐƯQTvề quyền con người, về hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quoác gia, veà hoäi nhaäp kinh teá Hoạt động 1: ( 10’ ) - Thuyết trình – vấn đáp khu vực và quốc tế GV sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với đàm thoại 1) Việt Nam với các ĐƯQT về và trực quan sơ đồ (Sơ đồ “Các điều ước quốc tế mà VN đã kí quyền con người keát, tham gia”) GV giaûng: GV hỏi: Em hiểu thế nào là quyền con người? Quyền con người là quyền cơ HS trao đổi, phát biểu. baûn cuûa moãi caù nhaân ñöông GV giaûng: nhiên có được ngay từ khi mới Quyền con người là khái niệm chính trị – pháp lý quan sinh ra cho đến trọn đời mình mà trọng trong Luật Quốc tế cũng như Luật Quốc gia. Vấn đề mỗi nhà nước đều phải ghi nhận quyền con người luôn là trung tâm của mọi cuộc cách mạng và bảo đảm. Đó là các quyền cơ và tiến bộ nhân loại. Trong lịch sử phát triển của xã hội loài bản đối với con người, như: người, tuỳ theo các hình thái kinh tế – xã hội khác nhau mà quyền được sống, quyền tự do cơ vấn đề quyền con người được lý giải và thực hiện theo các bản, quyền bình đẳng, quyền lao caùch khaùc nhau. động, quyền có cuộc sống ấm no Khái niệm quyền con người chỉ được chính thức đề và hạnh phúc, v.v… cập tới từ cuối thế kỷ XVIII, trong giai đoạn đầu của thời kỳ tư bản chủ nghĩa, được coi kết quả của các cuộc đấu tranh lâu Ngoài Công ước của Liên hợp dài, gian khổ, là giá trị nhân văn cao quý của loài người. Các quốc về Quyền trẻ em, Nhà văn bản pháp lý quốc gia đầu tiên nhắc đến quyền con người nước ta đã kí kết hoặc tham gia là : Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ, Tuyên ngôn về nhân nhiều điều ước quốc tế quan quyền và dân quyền của Pháp năm 1789, Luật về quyền công trọng khác về quyền con người dân của Anh. Công xã Pari năm 1817 và đặc biệt là Cách như: Công ước năm 1996 về các mạng tháng Mười Nga vĩ đại năm 1917 đã đề cập ván đề quyền kinh tế, văn hóa và xã quyền con người một cách toàn diện và triệt để. hội; Công ước năm 1965 về lọai Vậy thế nào là quyền con người ? trừ các hình thức phân biệt GV hoûi chuûng toäc;… Em biết những ĐƯQT nào về quyền con người mà VN đã.

(144) tham gia kí keát HS trao đổi, trả lời. GV giaûng Cho đến nay, cộng đồng quốc tế đẫ ký kết 24 điều ước quốc tế về quyền con người, trong đó phải kể đến : - Tuyên ngôn toàn thế giới về quyền con người năm 1948 ; - Công ước về các quyền dân sự, chính trị năm 1966 ; - Công ước về các quyền kinh tế, xã hội, văn hoá ; - Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em năm 1989. Pháp luật Việt Nam về quyền con người: Điều 50 Hiến pháp năm 1992 khẳng định : “Ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hoá và xã hội được tôn trọng, thể hiện ở các quyền công dân và được quy định trong Hiến pháp và luật”. Quyền con người được ghi nhận trong văn bản pháp lý cao nhất của Nhà nước, khẳng định quan điểm nhất quán, xuyên suốt của Nhà nước Việt Nam luôn vì con người, giải phóng con người khỏi áp bức, bất công, đem lại tự do, ấm no, hạnh phúc cho con người. Pháp luật Việt Nam về quyền con người thông qua Hiến pháp 1992 và các luật đã ghi nhận và tạo ra các bảo đảm thực tế cho các quyền dân sự, chính trị, kinh tế, xã hội, văn hoá của con người được thực hiện phù hợp với những đổi thay của tình hình kinh tế – xã hội của đất nước. Nội dung quyền con người trong pháp luật Việt Nam được quy ñònh trong caùc vaên baûn quy phaïm phaùp luaät nhö : Boä luaät Dân sự năm 2005 ; Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em naêm 2004 ; Luaät Hoân nhaân vaø gia ñình naêm 2000 ; Luaät Giaùo dục năm 2005 ; Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 ; Bộ luật Lao động năm 1994 (sửa đổi, bổ sung các năm 2002 và 2006). Hoạt động 2: ( 10’ ) – Vấn đáp – động não GV hoûi Em biết những ĐƯQT nào về hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia mà Việt nam đã tham gia kí kết? HS trao đổi, phát biểu. GV giảng kết hợp cho HS trực quan sơ đồ: Có nhiều điều ước quốc tế về hoà bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia. Trong phạm vi bài, chúng ta chỉ tìm hiểu về các điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam với các nước láng giềng.. 2) VN với các ĐƯQT về hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa caùc quoác gia Trong quan hệ với các nước laùng gieàng, Vieät Nam ñaëc bieät quan taâm cuûng coá, duy trì vaø phát triển quan hệ hòa bình, hữu nghị và hợp tác với Trung Quốc, Laøo, Cam-pu-chia..

(145) Sau nhiêu năm đàm phán, ngày 30 tháng 12 năm 1999, Hiệp ước về biên giới đất liền Việt Nam – Trung Hoa đã được ký chính thức tại Hà Nội và ngày 7-7-2000 hai bên đã trao đổi thư phê chuẩn Hiệp ước. Hiệp ước biên giới đất liền Việt Nam – Trung Hoa đã đánh dấu mốc son trong quan hệ Việt Trun gtrước thềm thiên niên kỷ mới và là 1 trong 10 sự kieän tieâu bieåu nhaát cuûa Vieät Nam trong naêm 1999. Ngoài biên giới Việt – Trung, các đường biên giới Việt – Lào, Việt Nam – Campuchia cũng đã được ký kết và cắm mốc, tạo thành những đường biên giới hoà bình, hữu nghị giữa Việt Nam và các nước láng giềng. Hoạt động 3: ( 16’ ) - Vấn đáp – thảo luận nhóm GV hoûi: Em hieåu gì veà Hieäp ñònh CEPT? Taïi sao VN laïi tham gia kí keát Hieäp ñònh CEPT? HS trao đổi, phát biểu. GV giảng kết hợp cho HS trực quan sơ đồ: Bước đi quan trọng của VN trong tiến trình hội nhập vào nền KT khu vực là tham gia vào Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (vieát taét laø AFTA), kyù keát Hieäp ñònh veà Chöông trình ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung (viết tắt là CEPT). Theo Hiệp định CEPT, ASEAN sẽ thực hiện khu vực mậu dịch tự do (AFTA) trong voøng 15 naêm (01/01/1993 – 01/01/2008), theo đó tất cả các nước thành viên ASEAN đều phải lập chương trình cắt giảm thuế quan xuống còn 0-5% đối với hàng chế tạo, hàng nông sản đã qua chế biến theo các danh mục và lịch trình sau : - Danh muïc baét buoäc giaûm thueá quan, bao goàm : + Danh mục giảm thuế nhanh (dầu, thực vật, xi-măng, dược phẩm, phân bón hoá học, hàng nhựa, sản phẩm cao su tự nhiên, đồ da, đồ mỹ nghệ vàng bạc, đá quý, điện cực bằng đồng, hàng điện tử, gỗ, đồ song mây), trong đó : • Đối với những mặt hàng có thuế suất hiện tại trên 20% thì phaûi giaûm thueá suaát xuoáng 0-5% vaøo naêm 2003. • Đối với những mặt hàng có thuế suất hiện tại dưới 20% thì phaûi giaûm thueá suaát xuoáng 0-5% vaøo naêm 2000. + Danh mục giảm thuế thông thường : • Đối với những mặt hàng có thuế suất dưới 20% thì phải giảm thueá suùaât xuoáng 0-5% vaøo naêm 2003. • Đối với những mặt hàng có thuế suất trên 20% thì phải giảm thueá suaát xuoáng 20% vaøo naêm 1998 vaø xuoáng 0-5% vaøo naêm. Với Trung Quốc, Việt Nam đã kí kết Hiệp ước biên giới trên bộ ngaøy 30 – 12 – 1999, Hieäp ñònh phaân ñònh vònh Baéc boä vaø Hieäp định hợp tác nghề cá ở vịnh Bắc bộ ngày 25 – 12 – 2000. Nước ta cũng đã kí các hiệp ước hoặc hiệp định về biên giới trên bộ và trên biển với Lào, Cam-pu-chia, Thaùi Lan. 3) Việt Nam với các điều ước quoác teá veà hoäi nhaäp kinh teá khu vực và quốc tế  Ở phạm vi khu vực Tieán trình hoäi nhaäp kinh teá khu vực của nước ta được bắt đầu kể từ khi trở thành thành viên của ASEAN. Thực hiện Hiệp định CEPT là thực hiện hội nhập về thương mại trong Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (coù teân goïi taét laø AFTA). Hoäi nhaäp veà thöông maïi là một bước đi quan trọng đầu tiên để hàng hóa được giao lưu tự do, thông thương giữa các nước ASEAN. Năm 1998 nước ta trở thành thành viên của Diễn đàn hợp tác kinh teá chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông (APEC). Tham gia vaøo APEC, Việt Nam đã kí kết một số hiệp định và thỏa thuận về tự do hóa thương mại và đầu tư với các nước thành viên APEC..

(146) 2003. Ngoài ra, còn có các danh mục : danh mục loại trừ vĩnh viễn (khong cắt giảm thuế quan) vàdanh mục loại trừ tạm thời (tạm thời không thuộc diện phải cắt giảm). VN tham gia AFTA, thực hiện CEPT từ ngày 01-01-1996, chậm hơn 3 năm so với 6 nước thành viên khác của ASEAN (Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Thailand, Singapore) nên Việt Nam được thực hiện chương trình cắt giaûm thueá quan theo CEPT cho moãi danh muïc maët haøng. Vieät Nam đã thực hiện nghiêm chỉnh lộ trình cam kết cắt giảm thuế quan. Cụ thể là : Từ 01-01-2003, Việt Nam cắt giảm thuế quan từ 30 – 60% xuống dưới 20% cho 775 mặt hàng (chiếm 94% toång soá maët haøng trong Danh muïc bieåu thueá nhaäp khaåu cuûa Vieät Nam trong chöông trình CEPT). GV hoûi: Em hiểu gì về tổ chức WTO? Tham gia vaøo Toå chức thương mại thế giới lớn nhất hành tinh này, Việt Nam sẽ có được những cơ hội nào ? HS trao đổi, phát biểu. GV giaûng: Bieåu hieän noåi baät nhaát veà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Việt Nam là việc nước ta chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) từ ngày 7-11-2006, sau 11 năm đàm phán gay go, quyết liệt, song phương với 28 nước thành viên WTO và vòng đàm phán đa phương Urugoay. Sự kiện Việt Nam gia nhập WTO đã mở ra trang sử mới của nước ta trong tiến trình nhập vào nền kinh tế thế giới. Tham gia vào Tổ chức thương mại thế giới lớn nhất hành tinh này, Việt Nam sẽ có được những cơ hội nào ? + Việt Nam được hưởng ưu đãi theo chế độ tối huệ quốc một cách vô điều kiện mà các nước thành viên dành cho nhau, theo đó hàng hoá của các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang các nước thành viên WTP chỉ chịu mức thuế suất rất thấp. Điều này sẽ tạo điều kiện cho hàng hoá Việt Nam có thêm sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. + Gia nhaäp WTO, Vieät Nam seõ coù cô hoäi tham gia moät “luaät chơi” chung toàn cầu, không bị phân biệt đối xử trong thương mại và tăng khả năng thâm nhập vào thị trường của các nước thành viên, được giải quyết tranh chấp theo pháp luật thương maïi quoác teá. GV hỏi: Tại sao VN tích cực tham gia các ĐƯQT về quyền con người; về hoà bình, hữu nghị, hợp tác giữa các quốc gia;.  Ở phạm vi tòan thế giới Đến năm 2008, nước ta đã có quan hệ thương mại với hơn 160 nước, quan hệ đầu tư với gần 70 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå. Ngòai phạm vi ASEAN, khu vực chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông, Vieät Nam còn tham gia Diễn đàn hợp taùc AÙ – AÂu (ASEM), kí keát nhiều hiệp định về hợp tác kinh tế và thương mại với các nước trong Lieân minh chaâu AÂu (EU). Gia nhập WTO (Tổ chức thương mại thế giới), nước ta tham gia hàng lọat điều ước quốc tế về hợp tác và hội nhập kinh teá quoác teá ..

(147) về hợp tác khu vực và quốc tế? Cả lớp trao đổi, đàm thoại. GV giaûi thích: + Vì Đảng và NN ta luôn quan tâm đến con người, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của CD, bảo đảm các quyền tự do, daân chuû cô baûn cuûa CD. + Vì nhân dân Việt Nam luôn yêu chuộng hoà bình, luôn muốn sống trong bầu không khí hoà bình, hữu nghị và hợp tác, muốn là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước trong khu vực và trên thế giới. + Vì hợp tác, hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế đang là xu thế chung trong thời đại ngày nay.Có hội nhập, chúng ta mới có thể tranh thủ phát huy những khả năng về vốn, khoa học, kĩ thuật, kinh nghiệm sản xuất kinh doanh đồng thời đón nhận những thành tựu mà loài người đã đạt được, tạo điều kiện cần thiết cho công cuộc xây dựng đất nước. 4/ Cuûng coá, luyeän taäp: ( 4’ ) GV ñöa ra caùc caâu hoûi HS trả lời cá nhân 1/ Tại sao nói Việt Nam đã và đang tham gia tích cực vào việc kí kết và thực hiện các điều ước quốc tế về hòa bình, hữu nghị và hợp tác với các nước trong khu vực và trên thế giới? 2/ VN đã kí kết và tham gia vào các điều ước quốc tế về hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế nhö theá naøo? 5/ Dặn dò: ( 1’ ) Các em về nhà học bài 7, 8, 9 để thi HK II.

(148)

GA GDCD 12 TRON BO duong khang

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về