Tiet 51 Doc van Chi Pheo Nam Cao
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (726.48 KB, 26 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Tiết 51
Đọc văn
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<b>I. Giới thiệu chung</b>
<b>1. Đề tài, xuất xứ</b>
* Đề tài:
“Nông dân” - đây là đề tài mà các nhà văn
hiện thực giai đoạn 30 - 45 thường khai
thác: Nguyễn Công Hoan (
<i>Bước đường </i>
<i>cùng</i>
), Ngô Tất Tố (
<i>Tắt đèn</i>
)…
* Xuất xứ:
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<b>2. Kết cấu</b>
<b>Kết cấu:</b>
Theo lối đầu cuối tương ứng ( kết cấu
vịng trịn ). Mở đầu là hình ảnh cái lị gạch,
kết thúc cũng là hình ảnh cái lị gạch bỏ
khơng.
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<b>3. Tìm hiểu nhan đề</b>
<b>- </b>
<i><b>Cái lò gạch cũ</b></i>
=> Vòng đời luẩn quẩn, bế tắc và là biểu tượng về sự
xuất hiện tất yếu của hiện tượng Chí Phèo, qui luật nghiệt
ngã của xã hội.
<b>- </b>
<i><b>Đôi lứa xứng đôi</b></i>
<i><b> ( </b></i>
<i>NXB Đời Mới, Hà Nội, </i>
<i>1941</i>
<i><b>)</b></i>
=> Hướng vào mối tình “người – ngợm” giữa Chí Phèo và
Thị Nở, tạo ra nhan đề giật gân, gây tò mò, phù hợp với
thị hiếu lúc bấy giờ.
-
<i><b><sub>Chí Phèo</sub></b></i>
<i><sub>(Luống cày, 1946)</sub></i>
<sub>Nhan đề khái quát, súc tích và đầy đủ nhất, nhấn mạnh </sub>
vào vị trí trung tâm và chủ đề tác phẩm.
<b>Là tác phẩm khẳng định tài năng của Nam </b>
<b>Cao.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b>II. Đọc – hiểu văn bản</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<b>1. Bức tranh làng Vũ Đại ngày ấy</b>
* Làng Vũ Đại: là bức tranh thu nhỏ của làng Đại Hoàng,
q hương Nam Cao.
- Là làng điển hình cho nơng thôn Việt Nam trước Cách
mạng Tháng Tám với những mâu thuẫn điển hình:
+ Nơng dân >< địa chủ
+ Địa chủ >< địa chủ
- Đó là một làng quê
<i>“xa phủ, xa tỉnh”, </i>
<i>khép kín trong</i>
<i>“một cái ao đời” </i>
<i>tù đọng,</i>
<i> “dân khơng quá hai nghìn”</i>
<i>người.</i>
<i>=> </i>
Trở thành một miếng mồi béo bở cho bọn cường
hào, địa chủ.
<i>* Cư dân</i>
:
- Trong làng có nhiều thành phần:
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
+
Loại vai vế
:
<i>Bá Kiến, Đội Tảo, Bát Tùng, </i>
<i>Cánh Tư Đam</i>
=> Nhiều bè cánh, hiện tượng phổ biến ở nông
thôn Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám.
+
Loại cùng đinh
:
~ Những người nơng dân nghèo khổ, tha hóa
<i>(Năm thọ, Binh Chức, Chí Phèo</i>
)
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<i><b>2. Hình tượng nhân vật Chí Phèo</b></i>
<i><b>2.1 Sự xuất hiện độc đáo của hình tượng Chí Phèo</b></i>
Chửi trời
Chửi đời
Chửi tất cả làng Vũ Đại
Chửi đứa nào không chửi nhau với hắn
Chửi đứa nào đẻ ra Chí Phèo
<b>Khơng ai lên tiếng, khơng ai ra điều</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
Gây ấn tượng sâu sắc về nhân vật chính - một kẻ
say rượu vừa quen vừa lạ. Nó quen như bao gã đang
ngập chìm trong hơi men, nhưng nó lại khác người bởi
cái sự chửi lạ lùng.
<sub>Đằng sau những tiếng chửi là sự vật vã, tuyệt vọng </sub>
của một tâm hồn đau khổ, khao khát giao tiếp với đồng
loại.
<sub> Ngôn ngữ kể chuyện đa giọng điệu: vừa trần thuật </sub>
nửa trực tiếp, vừa tả một cách khách quan, vừa nhập
vào nhân vật để kể và nghĩ.
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
<i><b>2.2 </b><b>Q trình tha hóa của Chí Phèo</b></i>
<i><b>Từ người nơng dân hiền lành, lương thiện trở thành thằng lưu manh</b></i>
Chí vốn là một đứa trẻ tội nghiệp bị bỏ rơi, là một anh
canh điền hiền lành, chất phác, lương thiện, giàu lòng tự
trọng.
=> Cuộc đời Chí là một con số không to tướng: không
cha, không mẹ, không người thân, khơng tình thương,
khơng một tấc đất cắm dùi.<i><b>không là đá, nhưng cũng </b><b>“Hai mươi tuổi, người ta </b></i>
<i><b>khơng hồn tồn là xác thịt. </b></i>
<i><b>Người ta khơng thích cái gì </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
Bá Kiến vì ghen tuông
âm mưu hãm
hại
,
vu cáo
<b>Người nông </b>
<b>dân lương </b>
<b>thiện</b>
<b>Tên lưu manh</b>
<i><b>2.2 Q trình tha hóa của Chí Phèo</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
Tr v lở ề àng sau 7,8 năm ở nhà tù thực dân, Chí đã trở thành
Chí Phèo:
+ Về nhân hình:
<i>đặc như thằng săng đá, cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo </i>
<i>trắng hớn, cái mặt thì đen mà rất cơng cơng, hai mắt gườm </i>
<i>gườm trông gớm chết, mình đầy vết xăm…</i>
Hình dáng của một thằng lưu manh, một tên cơn đồ.
+ Về nhân tính:
<i>Rạch mặt ăn vạ, kêu làng, triền miên say, tiếng chửi thách </i>
<i>thức</i>
<i>Dễ bị mua chuộc, lợi dụng.</i>
<i><b>Con quỉ dữ của làng Vũ Đại</b></i>
Là sản phẩm, phương tiện của bọn thống trị.
Bị tàn phá tâm hồn, bị hủy hoại từ nhân hình đến nhân
tính.
<b>Nam Cao đã miêu tả ngoại hình Chí Phèo </b>
<b>sau khi ra tù như thế nào? </b>
<i><b>Phá tan bao nhiêu cơ nghiệp, đập </b></i>
<i><b>nát bao nhiêu cảnh yên vui, làm </b></i>
<i><b>chảy máu và nước mắt bao nhiêu </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14></div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>
<i><b>2.3 </b></i>
<i><b>Q trình hồi sinh của Chí Phèo</b></i>
-
Đêm trăng gặp gỡ
Được khơi dậy bản năng của một người bình
thường.
-
Trận ốm
dịu tính nết
,
thay đổi tâm lí sâu sắc.
-
Sáng hơm sau:
+
Bắt đầu có lại những cảm xúc của một con người
+
Lần đầu sau khi ra tù
,
Chí biết xúc động trước
những âm thanh bình dị, đời thường.
Em hãy thuật lại diễn biến tâm lí và hành động
của Chí Phèo sau khi gặp Thị Nở?
<i><b>Tiếng chim hót vui vẻ, tiếng anh thuyền chài </b></i>
<i><b>gõ mái chèo đuổi cá, tiếng cười nói, trị </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
-
Nhớ lại quá khứ
-
Liên tưởng đến hiện tại
- Lo sợ cho tương lai
Chí Phèo đã được thức tỉnh.
<i><b>Mơ ước: Chồng cuốc mướn, cày </b></i>
<i><b>thuê, vợ dệt vải, nuôi lợn, mua </b></i>
<i><b>ruộng làm</b></i>
<i><b>Tới cái dốc bên kia của cuộc </b></i>
<i><b>đời: già, cơ thể đã hư hỏng </b></i>
<i><b>nhiều</b></i>
<i><b>Đói rét, ốm đau và cơ độc. Cơ độc </b></i>
<i><b>cịn đáng sợ hơn cả đói rét, ốm đau</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
Được quan tâm, chăm sóc: bát cháo hành
Lần đầu tiên được cho, được chăm sóc
Khóc
Tính người thực sự trở về - Chí Phèo khát khao:
+
Được làm người lương thiện.
+
Có được hạnh phúc bình dị.
Sức mạnh từ tình yêu mộc mạc, chân thành của
Thị Nở đã chữa lành tâm hồn từng băng hoại, đánh
thức bản chất lương thiện của Chí.
<b>Ở bên cạnh Thị Nở, Chí Phèo cảm nhận thế nào?</b>
<b>Tình cảm của Thị Nở có ý nghĩa như thế nào </b>
<b>đối với cuộc đời Chí?</b>
<i><b>Trời ơi! Hắn thèm lương </b></i>
<i><b>thiện, hắn muốn làm hòa </b></i>
<i><b>với mọi người biết bao!</b></i>
<i><b>- Giá cứ thế này mãi thì thích nhỉ?</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18></div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
- Bà cô Thị Nở - đại diện cho định kiến khắt khe,
cổ hủ của xã hội.
<sub>Chí Phèo rơi vào bi kịch tâm hồn đau đớn:</sub>
Bị cự tuyệt quyền làm người
<b>Khát vọng làm người lương thiện của Chí </b>
<b>có thành hiện thực khơng? Vì sao?</b>
<i><b>2.4. Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm</b></i>
<i><b>người</b></i>
<i><b>Chạy theo, </b></i>
<i><b>níu giữ</b></i> <i><b>Khóc</b></i>
<i><b>Uống rượu, càng </b></i>
<i><b>uống càng tỉnh</b></i>
<i><b>Hơi rượu không sặc sụa, </b></i>
<i><b>hắn cứ thoảng thoảng ngửi </b></i>
<i><b>thấy mùi cháo hành</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>
<i>- Không rẽ vào nhà Thị Nở:</i>
<i> Xách dao đến nhà Bá Kiến: nhận ra kẻ thù đích thực.</i>
-
<i> Địi được làm người lương thiện: </i>
thái độ kiên quyết, ý thức nhân phẩm trở về.
<b>Khi bị từ chối, Chí Phèo đã hành động thế nào?</b>
Đâm chết Bá Kiến
<sub>Tự sát</sub>
Mâu thuẫn giai cấp
gay gắt, khơng thể
dung hịa
Tố cáo xã hội phản động khơng
thể dung nạp được những con
người bình thường với những
mơ ước bình thường.
<b>Ý nghĩa những hành động sau cùng của Chí Phèo?</b>
<i><b>2.4 Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người</b></i>
<i><b><sub>“những thằng điên và những thằng </sub></b></i><i><b>say rượu không bao giờ làm những </b></i>
<i><b>cái mà lúc ra đi chúng định làm”</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
Năm Thọ
Binh Chức
<b><sub>Chí Phèo</sub></b>
Chí Phèo con
<sub>Hiện tượng Chí Phèo rất phổ biến.</sub>
<sub>Có tính qui luật.</sub>
<b>Chí Phèo là một hình tượng điển hình cho </b>
<b>người nơng dân bị lưu manh hóa trong xã hội cũ</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>
Nhà văn đã phát hiện, miêu tả phẩm chất
tốt đẹp của người lao động ngay khi tưởng
như họ đã bị xã hội cướp mất cả linh hồn và
diện mạo con người.
Tư tưởng nhân đạo mới mẻ
và sâu sắc của Nam Cao:
<b>Tư tưởng nhân đạo mà Nam Cao gửi gắm </b>
<b>qua hình tượng Chí Phèo?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
<b>3. Nhân vật Bá Kiến</b>
* Xuất thân và chức vụ:
- Xuất thân: Địa chủ, có bốn đời làm tổng lí.
- Chức vụ: Lí trưởng, Chánh tổng, Bá hộ,
Tiên chỉ làng Vũ Đại, Bắc kì nhân dân
đại biểu…
=> Khét tiếng ở trong hàng huyện.
* Đặc điểm con người:
- Giọng quát rất sang
- Nói chuyện ngọt nhạt
- Cái cười Tào Tháo
- Phương châm, thủ đoạn:
Bản chất gian xảo, nham hiểm, thâm
độc, tàn ác, tiêu biểu cho giai cấp thống
trị ở làng xã Việt Nam trước Cách mạng
tháng Tám.
-<i> Mềm nắn rắn buông</i>
-<i>Thứ nhất sợ kẻ anh hùng, thứ </i>
<i>nhì sợ kẻ cố cùng liều thân</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>
<b>III. Ghi nhớ</b>
<i> - </i>
<i><b>Chí Phèo</b> là một kiệt tác của nền văn xuôi Viêt </i><i>Nam hiện đại. Qua truyện ngắn này, Nam Cao khái </i>
<i>quát một hiện tượng xã hội ở nông thôn Việt Nam </i>
<i>trước Cách mạng: một bộ phận nông dân lao động </i>
<i>lương thiện bị đẩy vào con đường tha hóa, lưu manh </i>
<i>hóa. Nhà văn đã kết án đanh thép cái xã hội tàn bạo </i>
<i>đã tàn phá cả thể xác và tâm hồn người nông dân lao </i>
<i>động, đồng thời khẳng định bản chất lương thiện của </i>
<i>họ, ngay cả khi họ bị vùi dập mất nhân hình và nhân </i>
<i>tính. <b>Chí Phèo</b> là một tác phẩm có giá trị hiện thực và </i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>
<b>III. Ghi nhớ</b>
<i>- </i>
<i><b>Chí Phèo</b></i>
<i> thể hiện tài năng truyện ngắn </i>
<i>bậc thầy của Nam Cao: xây dựng thành </i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26></div>
<!--links-->
