Giáo trình Hàn khí (Nghề: Hàn) - CĐ Công nghiệp Hải Phòng

Tài liệu lưu hành nội bộ

ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHỊNG
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠNG NGHIỆP HẢI PHỊNG

GIÁO TRÌNH

Tên mơn học: Giáo trình Hàn Khí

NGHỀ: HÀN
TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP

Hải Phòng, năm 2019


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN KHÍ (HÀN HƠI)
Kỹ năng

Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 Di chuyển bình khí tn thủ theo
những quy định về an tồn
 Giữ các bình khí oxi và axetylen
 Nối bộ điều chỉnh khí oxi và
axetylen vào từng loại bình phù
hợp
 Nối mỏ hàn vào bộ điều chỉnh
bằng ống cao su có lắp cơ dê bắt
ống vào đúng vị trí
 Thử rị khí tại các chỗ nối

 Dùng thiết bị đánh lửa để đốt
cháy khí axetylen
 Tạo ngọn lửa trung hồ, ngọn lửa
các bon và ngọn lửa oxi
 Tắt ngọn lửa khí mà không làm
lửa bật lại sau. ( Hồi lửa )
 Tắt máy hàn khí oxi-axetylen theo
đúng quy trình
 Tn thủ các quy định về an toàn
khi làm việc với máy hàn khí oxiaxetylen

Kiến thức:

Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 So sánh những đặc điểm của bình
khí oxi và axetylen về mặt thể
tích, tay van, cơng suất áp lực và
mầu sắc
 Phân biệt sự khác nhau về đặc
tính và chức năng của bộ điều
chỉnh khí oxi và axetylen
 Miêu tả đặc điểm của bộ phận bảo
vệ ống và chức năng của chúng

 Nhận biết các thiết bị được sử
dụng trong việc hàn khí oxiaxetylen
 Lựa chọn mỏ hàn đúng kích cỡ
theo độ dầy của chi tiết hàn

Tài liệu lưu hành nội bộ

Kính

Van giảm áp Ơ
xy Đầu chai
Chai Ơ xy
Khố giữ bình

Mặt nạ
Van giảm áp
Axeetylen
Chai Axeetylen
Mỏ hàn
Rắc co Mỏ hàn
Dây hàn

Các bước tiến hành

Xe đỡ chai Ô xy – Axetylen và trang bị bảo
hộ

 Chuyển bình khí oxi và axetylen từ kho ra khu vực hàn
Phải để riêng các bình đầy với các bình đã hết.
 Xếp các bình khí vào xe đẩy và buộc chặt bằng dây xích
 Tháo nắp và làm sạch hốc tay van của cả 2 bình khí oxi và axetylen bằng cách mở
các tay van.
Phải đảm bảo tay bạn khơng bị dính dầu mỡ
 Lắp bộ điều chỉnh ( Van ) giảm áp vào bình khí ơxi (tay van bên phải)

 Lắp bộ điều chỉnh ( Van ) giảm áp vào bình khí axetylen (tay van bên trái)
Phải đảm bảo tay điều chỉnh áp suất của cả hai bộ điều chỉnh ( Van ) đều đang
mở
 Lắp ống cao su vào bộ điều chỉnh( Van ) và lắp bảo vệ ống vào đầu nối với ống hàn.
(Sử dụng ống mầu đen cho đường khí ơxi và ống mầu nâu sẫm cho đường khí
axetylen)
 Thổi ống cao su để làm sạch bụi bẩn
Tay van của bình khí axetylen nằm bên trái bình và trên các góc của đai ốc đều
có vết cắt cịn tay van của bình khí oxi nằm bên phải bình và khơng có vết cắt
trên đai ốc.
Từ từ mở van bình và điều chỉnh áp suất đạt áp lực 0.15kg/cm2 trên cả hai bộ
điều chỉnh
Dùng nước để kiểm tra rò khí ơxi và dùng nước xà phịng để kiểm tra rị khí
axetylen tại các chỗ nối.


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN (HÀN HƠI)
LẮP CÁC BỘ ĐIỀU CHỈNH KHÍ
Phần này sẽ giúp bạn:
 Lắp các bộ điều chỉnh vào các bình khí
Đặt đứng các bình khí và giữ chặt bằng xích, đai (hình 1)

Khi di chuyển, những bình khí cần được giữ hơi nghiêng so với chiều thẳng đứng và phải
có nắp bảo vệ để tránh làm hư hại các van bình. (hình 2)

Khơng lăn trịn các bình trên sàn
Kiểm tra các van bình khí bằng cách mở và đóng thật nhanh. (hình 3)
Đóng

van
Mở van
Mở chai


Tài liệu lưu hành nội bộ

Làm sạch các chất bụi bẩn bám trong hốc van để tránh rị khí do việc lắp không khớp và
cũng để tránh các hạt bụi bẩn chui vào trong bộ điều chỉnh và có thể làm hỏng bộ điều
chỉnh.
Luôn đứng tránh sang một bên khi mở các bình khí để tránh khí xả thẳng vào mặt

hình 4
Lắp các bộ điều chỉnh khí vào các van bình khí
Tháo lỏng các vít điều chỉnh áp lực của cả hai bộ điều chỉnh trước khi lắp chúng vào van.
Phải đảm bảo lắp đúng bộ điều chỉnh vào bình khí phù hợp. Bình khí axetylen có tay van
bên trái và bình khí ơxi có tay van bên phải.
Trên đai ốc liên kết điều chỉnh khí axetylen có rãnh xoi (hình 5) và mặt đồng hồ đo áp lực
có mầu nâu sẫm.

Rãnh xoi

Các liên kết ren trước hết phải thực hiện bằng tay sau đó chỉ dùng cờ lê để vặn. Việc này sẽ
tránh làm hỏng các tay van.
Luôn sử dụng đúng loại cờ lê để tránh làm hỏng các đai ốc. (hình 6)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Sẽ rất nguy hiểm nếu tra dầu mỡ vào tay van của thiết bị hàn khí bởi rất dễ gây ra cháy nổ

(hình 7) Trong lúc vặn tránh dùng lực quá mức. Các chỗ nối chỉ nên vặn vừa phải.

Nối ống hàn với các bộ điều chỉnh

Phần này sẽ giúp bạn:
 Nối ống cao su với các bộ điều chỉnh, rắc co.
 Thực hiện các quy định về an toàn
Lắp các ống cao su
Lắp một đầu của ống đen vào đầu ra của bộ điều chỉnh khí( Van ) ơxi và ống mầu nâu (
Hoặc mầu xanh ) vào đầu ra của bộ điều chỉnh khí ( Van ) axetylen. (hình 1)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Vặn chặt kẹp ống để xiết chặt các khớp nối để đảm bảo sự kẹp chặt và để tránh rị rỉ khí.
(hình 2)

Khơng dùng dầu hoặc mỡ để lắp ống
Dùng một tua-vit để vặn chặt kẹp ống
Mở van chai để thổi ống cao su (hình 3)

Mở

Đóng

Giơ đầu rời của ống xa khỏi người
Vặn nút điều chỉnh áp suất của bộ điều chỉnh
Thả một lượng áp lực vừa đủ để thổi bay những hạt bụi bẩn nếu có ở bên trong ống cao su
sau đó vặn nút điều chỉnh áp lực.
Lặp lại với các ống khác.

Luôn sử dụng các cỡ kẹp ống ( Cô dê )phù hợp (Hình 4)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Cơ dê
Có các loại kẹp ống như sau: 5mm, 6mm, 8mm và 10mm. Kích thước chính là đường kính
bên trong của ống.
Lắp mỏ đèn hàn hơi
Đầu kia của ống cao su sẽ được lắp vào đầu vào của mỏ đèn hàn hơi . (hình 5)

Cách lắp răc co
Lắp rắc co ống tại các đầu của mỏ đèn hàn hơi . Rắc co ống với một rãnh soi tại các góc
được lắp vào ống khí axetylen và lắp vào đầu vào khí axetylen của mỏ đèn hàn hơi . Đai ốc
ống khơng có vết cắt được lắp vào ống khí ơxi và lắp vào đầu vào khí ơxi của mỏ đèn hàn
hơi . (hình 6)

Cơ dê đầu ống
Dây Ô xy mầu đen


Tài liệu lưu hành nội bộ

Bảo vệ ống dùng để chặn luồng khí ngược từ mỏ đèn hàn hơi vào ống cao su.
Phải đảm bảo các ống kết nối cùng với van hồi (bảo vệ ống) được lắp vào bên dưới của mỏ
đèn hàn hơi .
Điều chỉnh áp lực khí và kiểm tra rò rỉ
Phần này sẽ giúp bạn:
 Điều chỉnh áp lực khí theo kích cỡ mỏ đèn hàn hơi
 Thử rị rỉ khí tại các chỗ nối để đảm bảo an tồn

Điều chỉnh áp lực khí
Áp lực khí ôxi và axetylen đều phải được điều chỉnh trên bộ điều chỉnh theo kích cỡ của mỏ
đèn hàn hơi Kích cỡ của mỏ đèn hàn hơi được lựa chọn theo vật liệu của chi tiết hàn và độ
dầy của nó.
Để điều chỉnh khí, từ từ mở van của cả hai bình bằng cách xoay một vịng và đặt áp lực trên
cả hai bộ điều chỉnh van là 0.15kg/cm2 cho đèn hàn hơi loại nhỏ bằng cách vặn chặt vít điều
chỉnh áp lực. (Hình 1)

Áp lực được thể hiện trên đồng hồ đo của cả hai bộ điều chỉnh
Kiểm tra rò rỉ khí
Kiểm tra rị rỉ khí tại các khớp nối
Dùng nước xà phòng để kiểm tra các chỗ nối với bình khí axetylen và dùng nước sạch để
kiểm tra các khớp nối với bình khí ơxi (hình 2)

Nếu dùng nước xà phịng để kiểm tra khí ơxi có thể gây cháy.
Không bao giờ được sử dụng diêm và bật lửa trong khi thử rò rỉ.


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN (HÀN HƠI)
Kỹ năng
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 Điều chỉnh áp lực khí theo yêu cầu trên
bộ điều chỉnh theo kích thước của mỏ
hàn
 Kiểm tra rò rỉ tại mọi chỗ nối để đảm
bảo an toàn

Kiến thức:

Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 Gọi tên và phân biệt các loại ngọn lửa
khí ơxi-axetylen khác nhau
 Nêu đặc điểm và cách sử dụng các loại
ngọn lửa







Đánh lửa và tạo các loại ngọn lửa ơxiaxetylen: lửa trung hồ, lửa các bon,
lửa ơxi
Tắt ngọn lửa mà không làm lửa phụt lại
Tắt máy hàn ôxi-axetylen theo đúng
quy trình

Nêu cách sử dụng các loại ngọn lửa
khác nhau trong cơng việc hàn.

Ngọn lửa trung hồ

Ngọn lửa O xy

Ngọn lửa mầu trắng
Ngọn lửa Các bon


Tài liệu lưu hành nội bộ

Các bước tiến hành
TẠO NGỌN LỬA


















Mặc bảo hộ lao động
Lắp máy hàn khí ơxi-axetylen
Lắp ống cấp hơi theo kích cỡ quy định vào đèn hàn.
Mở bình khí và điều chỉnh áp lực khí trên bộ điều chỉnh
Phải mở van bình rất chậm
Kiểm tra rị khí tại các điểm nối
Mở van điều khiển của khí axetylen trong đèn hàn.
Dùng súng bắn lửa( Bật lửa ) để lấy lửa
Tránh sử dụng các nguồn lửa khác

Chĩa đèn hàn vào một hướng an tồn trong khoảng trống xa phía bạn
Điều chỉnh khí axetylen cho đến khi xuất hiện khói đen
Mở khí ơxi cho đến khi có ngọn lửa trung hồ
Tăng lượng khí axetylen và tạo một ngọn lửa các bon
Đưa trở về ngọn lửa trung hồ
Tăng lượng khí ơxi để tạo ngọn lửa ôxi
Tắt lửa
Tắt lửa trước hết bằng việc đóng van khí axetylen và sau đó đóng van khí ơxi trên mỏ
hàn.
Lặp lại việc tạo ngọn lửa cho đến khi bạn có thể tạo ngọn lửa mà khơng bị bật lửa trở
lại.
Làm nguội đèn hàn bằng cách nhúng đèn vào nước đồng thời mở một ít khí ơxi
Đóng các van bình và tháo tồn bộ áp lực từ ống cao su.


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN (HÀN HƠI)
ĐÁNH LỬA, TẠO NGỌN LỬA, TẮT NGỌN LỬA VÀ TẮT MÁY HÀN KHÍ
Phần này sẽ giúp bạn:
 Lấy lửa và tắt lửa dùng cho việc hàn khí
 Tạo các ngọn lửa trung hồ, lửa ơxi và lửa các bon
 Tắt máy hàn ôxi-axetylen để dừng công việc
Lấy lửa
Phải mặc đầy đủ đồ bảo hộ
Áp lực của khí ơxi và axetylen là 0.15kg/cm2 cho mỏ hàn số 3
Trong khi đặt áp lực trên bộ điều chỉnh, phải mở van điều khiển của mỏ hàn để đặt áp lực
được chính xác.
Mở van điều khiển khí axetylen của đèn hàn 1 / 4 vịng và đánh lửa bằng súng bắn tia lửa
(hình 1),

Khí có A xê ty len và ô - xy

Súng bắn tia lửa

Axetylen cháy bằng ơxi có trong khơng khí.
Điều chỉnh khí axetylen cho đến khi xuất hiện ít khói đen (hình 2)
Khơng có mầu trắng

Ngon lửa trong khơng khí tự nhiên
Quan sát ngọn lửa và thêm khí ơxi bằng cách mở van điều khiển khí ơxi trên ống Mỏ hàn
(hình 3).


Tài liệu lưu hành nội bộ

Ngon lửa có mầu trắng

Ngon lửa khơng có ơ xy
Điều chỉnh ngọn lửa
Để điều chỉnh ngọn lửa trung hồ, thêm lượng ơxi vừa đủ để tạo ngọn lửa hình nón mầu
trắng rõ ràng và trịn đầu (Hình 4)
Ngọn lửa ơ xy có mầu trắng ở giữa

Ngon lửa có ơ xy
Hỗn hợp khí từ đèn hàn có lượng khí ơxi và axetylen bằng nhau.
Để điều chỉnh ngọn lửa ơxi, thêm lượng khí ơxi vào.
Hình nón trắng sẽ trở nên ngắn và nhọn
Ngọn lửa sẽ tạo ra một tiếng xì và sẽ ngắn lại. (hình 5)
Ngọn lửa có ơ xy mầu trắng ở giữa tạo
thành mũi nhọn

Ngọn lửa có nhiều ơ xy mầu trắng

Hỗn hợp khí từ đèn hàn sẽ có nhiều khí ơxi hơn khí axetylen.
Để điều chỉnh ngọn lửa các bon, phải điều chỉnh ngọn lửa về trung hồ sau đó thêm lượng
khí axetylen.
Hình nón trắng sẽ trở nên dài và được bao bởi một lớp axetylen giống lông vũ
Ngọn lửa sẽ cháy nhẹ và dài hơn (hình 6)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Ngọn lửa có nhiều Axêty len mầu
trắng

Ngọn lửa có nhiều Axêty len
Hỗn hợp khí từ ống thổi lửa có lượng khí axetylen nhiều hơn ơxi.
Tắt ngọn lửa
Để tắt ngọn lửa, phải đóng van khí axetylen trên đèn hàn trước sau đó đóng van khí ơxi.
Tắt máy
Sau khi kết thúc công việc, tắt máy theo đúng quy trình dưới đây:
Đóng van bình khí axetylen
Đóng van bình khí ơxi
Mở van khí axetylen trên đèn hàn và tháo tồn bộ áp lực khí
Mở van khí ơxi trên đèn hàn và tháo tồn bộ áp lực khí
Cả hai đồng hồ áp lực trên hai bộ điều chỉnh đều chỉ số 0
Nhả vít điều chỉnh áp suất trên bộ điều khiển khí axetylen
Nhả vít điều chỉnh áp suất trên bộ điều khiển khí ơxi
Đóng van khí axetylen trên đèn hàn
Đóng van khí ơxi trên đèn hàn

Phải đảm bảo:
- Khơng có lửa xung quanh các thiết bị
- Tồn bộ khí đã thoát hết bằng việc nhúng đèn hàn vào nước


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN KHÍ KHƠNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG
Kỹ năng
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 Cắt một tấm theo kích thước cho trước
 Mài các mép tấm theo góc chính xác để
có kích thước chuẩn
 Đánh dấu thẳng và đục các đường
thẳng song song trên bề mặt tấm theo
bản vẽ
Điều chỉnh ngọn lửa trung hồ theo kích cỡ
của mỏ hàn và áp lực khí






Tạo mối hàn bằng việc điều khiển mỏ hàn và
ngọn lửa trên bề mặt tấm
Duy trì đường hàn tại tư thế bằng mà khơng
dùng que hàn, sử dụng kỹ thuật di chuyển về
phía trái
Làm sạch mối hàn và tìm lỗi

Thao tác các bước chính xác để tránh lỗi trong
và sau khi hàn

Kiến thức:
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 Phân biệt các thuật ngữ nhiệt và nhiệt độ
 Nêu chức năng của hệ thống hàn ôxi Viết các đơn vị của nhiệt và nhiệt độ
axetylen áp lực thấp và áp lực cao
Nêu các bước thực hiện cần thiết để tránh hồi lửa và
 Phân biệt các thuật ngữ hàn, hồi lửa phản nhiệt
(backfire) và phản nhiệt (flashback)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Các bước tiến hành
Hàn nóng chảy không dùng que hàn ở tư thế bằng
 Đánh dấu và dùng máy cắt để cắt các tấm tôn theo bản vẽ
Chú ý khơng để các ngón tay sát lưỡi cắt và đi găng tay để tránh bị thương
 Làm thẳng tấm đã được cắt bằng cách dùng búa gõ lên một cái đe
 Mài mép hoàn thiện tấm theo các kích thước quy định
 Đánh dấu và đục các đường thẳng trên bề mặt tấm theo bản vẽ
 Đặt chi tiết hàn lên mặt bàn hàn ở tư thế bằng.
 Chọn và lắp mỏ hàn cỡ số 3 vào đèn hàn.
Mặc đồ bảo hộ
 Đặt áp lực khí ôxi và axetylen mức 0.15kg/cm2 trên mỏ hàn
 Điều chỉnh ngọn lửa trung hồ
 Giữ mỏ hàn phía trên chi tiết hàn theo đúng đầu
 Bắt đầu làm nóng bề mặt bằng việc xoay nhẹ mỏ hàn và tạo ra một lớp kim loại nóng
chảy trên đường đã đánh dấu

 Di chuyển đều mỏ hàn theo hướng trái.
 Tránh tập trung nhiệt quá vào một vị trí
Nếu kim loại trở nên quá nóng, nhấc mỏ hàn ra khỏi lớp kim loại chảy một lúc.
Khơng để ngọn lửa hình nón bên trong chạm vào lớp kim loại nóng chảy để
tránh phản lửa và phản nhiệt
 Tạo mối hàn theo đúng kích cỡ bằng cách điều chỉnh tốc độ di chuyển và tạo chuyển
động xoay nhẹ đối với mỏ hàn
 Dừng lại ở đầu bên trái và nhấc mỏ hàn thổi trong nước
 Dùng bàn chải sắt làm sạch bề mặt mối hàn và kiểm tra sự đồng đều của đường hàn.
Nếu tốc độ di chuyển và chuyển động xoay mỏ hàn được thực hiện đúng thì
đường hàn sẽ đồng đều về chiều rộng và các vẩy hàn sẽ đều nhau.
Lặp lại các thao tác cho đến khi bạn có thể tạo ra các mối hàn đều nhau


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN KHÍ KHƠNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG

HÀN KHÍ KHÔNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG
Phần này sẽ giúp bạn:
 Chuẩn bị chi tiết hàn theo đúng kích thước
 Giữ mỏ hàn và ngọn lửa theo vị trí chuẩn để có được mối hàn đẹp
 Tạo các đường hàn đẹp mà không dùng que hàn
 Kiểm tra bên ngoài đường hàn
Các mối nối đồng nhất được tạo ra do việc hàn khí bằng cách làm nóng chảy các mép tấm
kim loại với sự trợ giúp của khí.
Những người mới học hàn cần phải thực hành việc:
- Giữ mỏ hàn ở vị trí chuẩn.
- Làm nóng chảy kim loại bằng cách sử dụng đúng ngọn lửa khí
- Tạo các đường hàn thẳng bằng kỹ thuật di chuyển về phía trái.

Chuẩn bị tấm để hàn
Kẻ các đường cách nhau 15mm tính từ mép của dải tấm dầy 2mm, rộng 100mm và dài
150mm
(hình 1)

Đường hàn

Cắt dư 2mm để sau khi mài mép có kích thước chuẩn là 150mm
Dùng găng tay khi xử lý tấm
Cắt dải tấm để có chi tiết hàn 150mm dài x 100mm rộng x 2mm dày (hình 1)
Khơng để các ngón tay gần lưỡi cắt khi cắt tấm
Làm phẳng tấm bằng việc dùng búa gõ tấm trên một cái đe
Mài mép tấm
Làm sạch và đặt tấm lên bàn hàn


Tài liệu lưu hành nội bộ

Dùng bàn chải sắt và giấy ráp để làm sạch gỉ trên tấm nếu có
Khơng ấn bàn chải sắt lên tấm
Làm sạch tấm bằng giấy ráp quấn quanh một miếng gỗ.
Làm sạch vết sơn, vết dầu mỡ bằng cách nhúng tấm tôn vào một dung dịch axit clohydric
lỗng.
Đặt tấm phía trên bàn hàn, cách mặt bàn hàn 10mm (hình 2) để giảm sự dẫn nhiệt và để đặt
tấm ở tư thế bằng
Hướng dịch chuyển đường hàn

Tấm kê
cao

Vật hàn

Gạch chịu lửa
Kẻ các đường thẳng song song theo chiều dài của tấm và đục rãnh để đánh dấu.
Giữ mỏ hàn và ngọn lửa ở vị trí chuẩn để có mối hàn đẹp (góc)
Giữ mỏ hàn ở vị trí sao cho:
- Trục của đường nối song song với người điều khiển (hình 3)

- Giảm mỏi tay cho người hàn
- Góc của mỏ hàn so với đường hàn vào khoảng 60o đến 70o (hình 4)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Hướng dịch chuyển đường hàn

Vật hàn
Tấm kê
Gạch chịu
lửa
Làm nóng chảy kim loại để tạo ra một lớp nhỏ kim loại nóng chảy trên bề mặt chi tiết tại
đầu quy định.
Xoay nhẹ mỏ hàn
Tạo đường hàn không dùng que hàn
Di chuyển mỏ hàn theo hướng trái
Tạo đường hàn trên các đường đã đục đánh dấu (hình 5)
Tấm phải
Hướng hàn
mối hàn
Chiều rộng mối hàn

Hướng hàn

Tấm trái
Duy trì tốc độ di chuyển liên tục với chuyển động xoay nhẹ của mỏ hàn (hình 6)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Khoảng 6 m m
( 1/4inch)

Tấm trái

Hướng dịch chuyển

Khoảng 6 m m ( 1/4inch)

Bắt đầu
Khoảng 1,5 mm ( 1/16inch)
Hướng dịch chuyển

Giảm nhẹ góc mỏ hàn gần mép trái và từ từ rút lửa để tránh làm cháy chân
Duy trì khoảng cách 2-3mm liên tục giữa hình nón trắng của ngọn lửa và bề mặt chi tiết hàn
để có nhiệt vừa đủ và tránh phản lửa.
Kiểm tra bên ngoài đường hàn
Việc kiểm tra bên ngoài đường hàn có thể được thực hiện để đảm bảo sự đồng đều về chiều
rộng, các vẩy hàn và độ ngấu chân chuẩn của đường hàn sau khi mối hàn đã được làm sạch.
Sử dụng kẹp để gắp chi tiết vừa hàn cịn nóng
Quy cách tấm

½ chiều dầy


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN (HÀN HƠI) DÙNG KHÍ TẠO ĐƯỜNG KIM LOẠI NĨNG CHẢY CÙNG
QUE HÀN TRÊN TẤM TÔN TẠI TƯ THẾ BẰNG
Kỹ năng
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 Chuẩn bị các tấm theo kích thước trong
bản vẽ
 Tạo mối hàn theo đúng kích cỡ bằng
cách điều khiển mỏ hàn và ngọn lửa
 Thêm lượng kim loại chảy theo mức độ
yêu cầu bằng cách sử dụng que hàn.
Kiến thức:
Sau bài tập này bạn sẽ có thể:
 Nêu sự quan trọng của việc xử lý tấm
trước khi hàn
 Liệt kê các phương pháp làm sạch
thông thường trước khi hàn
 Mô tả cấu trúc của ngọn lửa ôxiaxetylen
 Mô tả các vùng khác nhau của ngọn lửa
ôxi-axetylen và nhiệt độ của chúng
 Nêu phản ứng hoá học chính và phụ
giữa ơxi và axetylen trong q trình đốt










Tạo đường kim loại nóng chảy bằng que hàn
theo tư thế bằng sử dụng kỹ thuật di chuyển về
phía trái
Làm sạch và kiểm tra lỗi bên ngoài đường hàn

Nêu sự cần thiết của việc sử dụng que hàn
trong quá trình hàn khí
Nêu các loại que hàn sử dụng cho tơn trong
q trình hàn khí (BIS)
Nêu các kích cỡ thơng thường của que hàn
(BIS)
Nêu các vấn đề cần quan tâm khi chọn que hàn
Nhận biết các nguyên nhân thiếu sự nóng chảy


Tài liệu lưu hành nội bộ

Các bước tiến hành
 Đánh dấu và dùng máy cắt để cắt tấm tôn theo bản vẽ.
 Dùng búa và đe để làm thẳng tấm mới cắt
Phải tuân thủ các biện pháp an toàn khi cắt tấm
 Dùng giũa và giấy ráp để làm sạch và hồn thiện các tấm theo đúng kích thước
 Vạch và đục các đường thẳng song song trên bề mặt tấm theo bản vẽ
 Đặt chi tiết hàn lên bàn hàn ở tư thế bằng

 Chọn là lắp mỏ hàn cỡ số 3 và đặt áp lực khí axetylen/ơxi 0.15kg/cm2
 Chọn que hàn thép mềm tráng đồng (CCMS) đường kính 1.6mm
Mặc đồ bảo hộ
 Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà
 Giữ mỏ hàn theo góc 60o – 70o so với đường đục trên tấm và tạo một lớp nóng chảy
nhỏ tại mép phải của đường hàn
 Giữ khoảng cách giữa ngọn lửa hình nón trắng và bề mặt tấm từ 2.0mm đến 3.00mm.
 Tay trái giữ que hàn, chĩa vào gần lớp kim loại nóng chảy theo góc 30o-40o so với
đường hàn
 Làm nóng chảy đầu que hàn bằng cách nhúng vào giữa lớp kim loại nóng chảy và
thêm kim loại chảy lên bề mặt của chi tiết hàn để tạo thành một mối hàn
 Dịch chuyển về hướng trái với tốc độ đều dọc theo đường đục cùng với sự xoay nhẹ
mỏ hàn
 Di chuyển que hàn lên xuống (giống chuyển động của piston) với tốc độ đều liên tục.
 Thêm lượng kim loại nóng chảy từ que hàn vừa đủ vào lớp kim loại nóng chảy để tạo
các mối hàn đồng đều về chiều rộng và chiều cao.
 Phối hợp tốc độ di chuyển của mỏ hàn với que hàn để kiểm sốt kích thước của mối
hàn và sự ngấu chân theo yêu cầu.
 Giữ đầu que hàn trong phạm vi ngọn lửa để tránh sự ơxi hố
 Dừng việc hàn tại mép trái bằng việc lấp khe hàn.
 Tắt ngọn lửa và làm nguội mỏ hàn
 Làm sạch bề mặt mối hàn. Kiểm tra sự đồng đều của các vẩy hàn và sự đồng bộ về
chiều rộng và chiều cao của đường hàn.


Tài liệu lưu hành nội bộ

THỢ HÀN (HÀN HƠI)
DÙNG KHÍ TẠO ĐƯỜNG KIM LOẠI NÓNG CHẢY CÙNG QUE HÀN TRÊN TẤM
TÔN TẠI TƯ THẾ BẰNG

Phần này sẽ giúp bạn:
 Giữ mỏ hàn và que hàn ở vị trí chuẩn so với chi tiết hàn
 Làm nóng chảy bề mặt kim loại và que hàn để hàn những đường thẳng sử dụng kỹ
thuật di chuyển trái
 Làm sạch và kiểm tra lỗi hàn.
Trong q trình hàn khí, phần lớn các chỗ nối cần điền đầy thêm kim loại chảy để có kích
thước chuẩn của mối hàn và làm chắc thêm chỗ nối
Việc thêm kim loại vào lớp kim loại nóng chảy cần những kỹ năng đặc biệt
Đặt vị trí và dùng tay điều khiển mỏ hàn và que hàn để tạo các đường hàn
Giữ mỏ hàn và que hàn theo đúng vị trí so với chi tiết hàn
Đặt mỏ hàn nghiêng góc 60o-70o so với đường hàn (hướng phải)
Đặt que hàn nghiêng góc 30o-40o so với đường hàn (hướng trái)
(Hình 1)

Góc này giúp di chuyển lớp kim loại nóng chảy dọc theo đường hàn và giữ cho bụi bẩn và
tạp chất khơng rơi lẫn vào lớp kim loại nóng chảy. Nó đồng thời cũng kiểm soát được độ
sâu của lớp hàn (ngấu chân) theo đúng độ quy định. Thêm vào đó bề ngoài của đường hàn
cũng đẹp hơn.
Giữ mỏ hàn và que hàn vng góc với bề mặt tấm để cho kim loại tan chảy đều trên cả hai
bên của hình nón trắng bên trong ngọn lửa (Hình 2)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Que hàn

Đầu đèn
Mặt chi tiết
Làm nóng chảy bề mặt kim loại, duy trì lớp nóng chảy và thêm kim loại từ que hàn với
chuyển động phù hợp tại bên phải.

Đối với mỏ hàn , cần một chuyển động xoay nhẹ và đối với que hàn cần một di chuyển lên
xuống giống hoạt động của piston (Hình 3)
Hướng chuyển động

Hướng chuyển động chính

Duy trì khoảng cách giữa ngọn lửa hình nón trắng tới bề mặt tấm từ 2-3mm.
Tạo đường hàn với que hàn
Di chuyển mỏ hàn và que hàn theo hướng trái, dọc theo đường đục đánh dấu trong quá trình
hàn (Hình 4)


Tài liệu lưu hành nội bộ

Que hàn
Vùng hàn
Hướng chuyển động chính

Đầu đèn
Dạng của chiều rộng và chiều cao
mối hàn

Đường hàn
Thêm kim loại từ que hàn vào lớp kim loại nóng chảy để có mối hàn 1.5mm đến 2.0mm
trên bề mặt tấm.
Duy trì tốc độ di chuyển đều, các góc và cử động đều của mỏ hàn và que hàn trong quá trình
hàn.
Giữ đầu của que hàn trong phạm vị ngọn lửa để tránh sự ơxi hố
Tiếp tục hàn và dừng hàn
TIẾP TỤC HÀN

Giữ mỏ hàn theo góc 80o so với ngọn lửa hình nón chĩa vào đoạn cuối khoảng 3mm của
đường hàn trước, đó là khe hàn (hình 5a và 5b)

Làm chảy lại mối hàn tại khe đường hàn để tạo ra một lớp nóng chảy, thêm kim loại của
que hàn và tiến hành hàn tiếp.
DỪNG VIỆC HÀN