an du

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS TÂN BÌNH Tổ: Văn – GDCD GVTH: Nguyễn Mỹ hạnh.

<span class='text_page_counter'>(2)</span>

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Kiểm tra bài cũ 1. 2.. Nhân hóa là gì? Có mấy kiểu nhân hóa? Nhân hóa là gọiphép hoặcnhân tả con vật, Có nhân hóa: Lấy31kiểu ví dụ về hóa vàcây chocối, biếtđồ nóvật… thuộc kiểu bằng những từ vốn được đểđể gọigọi hoặc nhân hóanhững nào? 1. Dùng từ vốn gọidùng người vật tả con người; làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật… 2. Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của trở người nên gần với con người, đểgũi chỉ hoạt động, tính biểu chất thị củađược vật những suy nghĩ, tình cảm của 3. Trò chuyện, xưng hôcon vớingười. vật như với người.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>

<span class='text_page_counter'>(5)</span> . I. Ẩn dụ là gì?. 1. Xét ví dụ:. “Anh đội viên nhìn Bác Người Cha  chỉ Bác Hồ Càng nhìn lại càng thương Có nét tương đồng: tuổi Người Cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm.” tác, tình yêu thương, (Minh Huệ) chăm sóc ân ần, chu - Người Cha  chỉ Bác Hồ đáo… => VídụBác như Người Cha Bác Hồ  Gợi hình, gợiTrong cảm khổ thơ Ẩn là gọi tên sự vật, hiệnvìtượng sau, cụm từ Người Cha TácNgười dụng :Cha giúpcó chonhững hình ảnh B.Hồ với nét tương Tại sao tác không viếthiện là Bác Hồ này bằng têngiả của sự vật, tượng được dùng để chỉ ai? => Ẩn dụ trở nên gần gũi,tình cụđồng thể đồng (tuổi tác, thương yêu, sự khác có nét tương với nó nhằm mà lại viết là Người Cha? 2. Ghi nhớ: SGK/68 chăm sóc chu đáo đối cảm với tăng sức gợi cho -> câu thơ cóhình, tính gợi hàm xúccon…) caosự diễn đạt. Hãy giải thích vì sao có thể ví Bác Hồ như Người Cha?.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> So sánh đặc điểm và tác dụng của ba cách diễn đạt sau đây:(BT1/69). - Cách 1: Bác Hồ mái tóc bạc. Đốt lửa cho anh nằm. diễn đạt bình thường. - Cách 2: Bác Hồ như Người cha. (Khoâng coù tính ngheä thuaät). Đốt lửa cho anh nằm diễn đạt có sử dụng phép so sánh (Có tính gợi hình, gợi cảm). - Cách 3: Người Cha mái tóc bạc. Đốt lửa cho anh nằm. (Minh Huệ). diễn đạt có sử dụng phép (Có tính gợi hình, gợi cảm, hàm súc) ẩn dụ Ẩn dụ có tác dụng tạo cho câu nói có tính hình tượng, biểu cảm và hàm súc hơn so với phép so sánh và cách nói bình thường..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Phép so sánh và ẩn dụ có điểm gì giống và khác nhau? Vế A. Vế B. - Cách 2: Bác Hồ như Người cha. Đốt lửa cho anh nằm diễn đạt có sử dụng phép so sánh Vế B. Vế A (ẩn đi) Bác Hồ. - Cách 3: Người Cha mái tóc bạc. Đốt lửa cho anh nằm. diễn đạt có sử dụng phép ẩn (Minh dụ Huệ) - Giống nhau: có nét tương đồng, có tính gợi hình, gợi cảm. -Khác nhau: + So sánh: thường có 2 vế (vế A và vế B) để đối chiếu. + Ẩn dụ: chỉ có 1 vế dùng để so sánh (vế B), còn vế được so sánh (vế A) thì ẩn đi (hiểu ngầm). Chính vì vậy ẩn dụ còn được gọi là so sánh ngầm, kín đáo làm cho câu nói hàm súc hơn..

<span class='text_page_counter'>(8)</span>  II. Các kiểu ẩn dụ 1. Xét ví dụ:. - Vd1: Người Cha -> Bác Hồ -> Ẩn dụ phẩm chất. “Anh đội viên nhìn Bác Càng nhìn lại càng thương Người Cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm.” (Minh Huệ) => có những phẩm chất giống nhau (tuổi tác, tình thương yêu, sự chăm sóc chu đáo đối với con…) Hãy cho biết hình ảnh “Người Cha” và “Bác Hồ” có sự tương đồng về điểm nào?.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>  II. Các kiểu ẩn dụ 1. Xét ví dụ:. - Vd1: Người Cha -> Bác Hồ -> Ẩn dụ phẩm chất -Vd2 + thắp  chỉ sự nở hoa  ẩn dụ cách thức + lửa hồng  màu đỏ của hoa  ẩn dụ hình thức. Vd2. “Về thăm nhà Bác làng Sen, Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng”. (Nguyễn Đức Mậu) Từ “thắp” và “lửa hồng” được dùng để chỉ sự vật, hiện tượng nào? thắp. chỉ sự “nở hoa”.  Tương đồng về cách thức lửa hồng. chỉ “màu đỏ” của hoa râm bụt..  Tương đồng về hình thức.

<span class='text_page_counter'>(10)</span>  II. Các kiểu ẩn dụ 1. Xét ví dụ:. - Vd1: Người Cha -> Bác Hồ. -> Ẩn dụ phẩm chất. Vd3. “Chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng” (Nguyễn Tuân). -Vd2. + thắp  chỉ sự nở hoa. Vị ,  ẩn dụ cách thức Thị chuyển đổi cảm giác thính giác + lửa hồng  màu đỏ của giác hoa  ẩn dụ hình thức - (nắng) giòn tan  (nắng) (nắng) giòn tan  (nắng) to, rực rỡ to, rực rỡ  ẩn dụ chuyển đổi cảm giác 2. Ghi nhớ: SGK/69.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> III. Luyện tập Bài tập 2 Tìm ẩn dụ và nêu nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> a/. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây ăn quả Sự hưởng thụ thành quả lao => ẩn dụ cách thức động kẻ trồng cây người tạo ra thành quả => ẩn dụ phẩm chất b/ Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng mực, đen “cái xấu” => ẩn dụ phẩm chất đèn, sáng “cái tốt, cái hay, cái tiến bộ” c/ thuyền về có nhớ bến chăng Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền. thuyền “người đi xa” => Ẩn dụ phẩm chất bến “người ở lại” d/ Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời mặt trời trong lăng rất đỏ. (Viễn Phương) => Ẩn dụ phẩm “Bác Hồ” chất.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> III. Luyện tập Bài tập 2 Tìm ẩn dụ và nêu nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau a. – ăn quả  “Sự hưởng thụ thành quả lao động”. – kẻ trồng cây  “người tạo ra thành quả”. b. – mực, đen  “cái xấu” – đèn, sáng  “cái tốt, cái hay, cái tiến bộ” c. – thuyền  “người đi xa” – bến  “người ở lại” d. – mặt trời  “Bác Hồ”..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Bài tập 3. Tìm những ẩn dụ chuyển đổi cảm giác và nêu tác dụng. a/ Buổi sáng, mọi người đổ ra đường. Ai cũng muốn ngẩng lên cho thấy mùi hồi chín chảy qua mặt. Khứu giác. Thị giác Cảm nhận sự lan tỏa của mùi hồi chín. c/. (Tô Hoài). cha lại dắt con đi trên cát mịn Ánh nắng chảy đầy vai (Hoàng Trung Thông). Thị giác. Xúc giác. Cảm nhận sự tràn chảy của ánh nắng..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bài tập 3. Tìm những ẩn dụ chuyển đổi cảm giác và nêu tác dụng. c/. Ngoài thềm rơi chiếc lá đa. Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng. (Trần Đăng Khoa). Thính Thị giác giác. Xúc giác. Cảm nhận được độ dày mỏng của chiếc lá rơi..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Bài tập 3. Tìm những ẩn dụ chuyển đổi cảm giác và nêu tác dụng. d/. Em thấy cả trời sao. Thị giác Xuyên qua từng kẽ lá Ướt Em thấy cơn mưa rào Xúc giác tiếng cười của bố. Cảm nhận được niềm vui của người bố. (Phan Thế Cải).

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TRÒ CHƠI CỦNG CỐ 1 2. 1. So sánh ngầm. 2. Nét tương đồng. 3. Tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt. 3 4 5. 4. 6. ẨN DỤ. 7 . 5. Ẩn dụ hình thức. Ẩn dụ phẩm chất. 76. Ẩn dụ cách thức. 6. Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. Từ “mặt trời” trong câu thơ sau thuộc kiểu ẩn dụ nào? “Dưới trăng gọi hèsự – Đầu tường lậptên lòe Câu Ẩn tục dụngữ dựa “Đi vàoquyên một đâu ngày đểđã gọi đàng, tên học vật, một sự sàng việclửa khôn” nàylựu bằng được sử Cho kiểu ẩn dụ trong thơdụ “Một tiếng chim kêu rừng”? Việcbiết sử dụng phép Phép tu“lửa tu từ từ ẩn ẩn dụ trong còn thơ, được văn gọidụ nhằm là gì?sáng mụccảđích gì? “Từ ấycâu trong tôi bừng nắng hạ từ lựu” thuộc kiểu ẩn nào? dụng sựđâm vật, kiểubông” sự ẩnviệc dụ nào? khác? Mặt trời chân lí chói qua tim”.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> IV. Dặn dò Học thuộc ghi nhớ Hoàn thành các bài tập Soạn bài “Luyện nói về văn miêu tả”.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>

<span class='text_page_counter'>(20)</span>