Lệnh giao dịch tại mức giá đóng cửa
Lệnh ATC (At-the-close order)
Một lệnh chỉ ra giao dịch được thực hiện tại phiên đóng cửa của thị
trường, hoặc gần giá đóng cửa nhất có thể. Về bản chất, đây là một lệnh
thị trường không được nhập vào cho đến phút cuối của giao dịch. Với
loại giao dịch này, bạn không cần phải bảo đảm mức giá đóng cửa
nhưng sẽ là một thứ tương tự như vậy.
Lệnh ATC (At The Close - giao dịch tại giá đóng cửa) là loại lệnh mới
được áp dụng trên thị trường chứng khoán từ khi tiến hành khớp lệnh
liên tục. Về bản chất, lệnh này cũng tương tự lệnh ATO (At-the-open
order) - giao dịch tại giá mở cửa - và chỉ khác ở chỗ được sử dụng duy
nhất trong đợt khớp lệnh cuối cùng của phiên giao dịch.
Lệnh ATC được ưu tiên giao dịch trước lệnh giới hạn và không cần ghi
mức giá cụ thể. Do đó, ATC đặc biệt hữu hiệu nếu nhà đầu tư muốn
tranh bán nhưng điều này cũng tiềm ẩn rủi ro nếu khớp phải giá không
tốt (mua giá cao hoặc bán giá thấp).
Một điểm cần lưu ý, do lệnh ATC không ghi mức giá nên công ty
chứng khoán sẽ sử dụng giá trần để tính phí giao dịch.
Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh
Lệnh ATO (At-the-open order)
Trước khi hiểu thế nào là một lệnh ATO thì chúng ta hãy xem tổng quát các công
cụ lệnh trên thị trường chứng khoán. Khi tham gia vào thị trường chứng khoán
động tác đầu tiên của người chơi là đặt lệnh và có 2 công cụ lệnh chủ yếu cho
người chơi lựa chọn là: lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh (ATO) và lệnh giới
hạn (Limit Order- LO). Lệnh ATO là lệnh mua hoặc bán
chứng khoán mà người
chơi tự mình hoặc thông qua nhà môi giới không đưa ra giá xác định trước, do vậy
lệnh sẽ được khớp theo mức giá thị trường tại thời điểm khớp lệnh, trong khi đó
lệnh LO là lệnh mà người chơi đưa ra có kèm theo yêu cầu khớp ở mức giá cụ thể
hoặc tốt hơn. Mỗi công cụ lệnh đều có ưu điểm và các rủi ro riêng.
Như đã nêu ở trên lệnh ATO gắn liền với giá thị trường, vừa linh hoạt nhưng cũng
vừa rủi ro trước sự biến động của thị trường. Những đặc điểm của lệnh giao dịch
tại mức giá khớp lệnh:
+ Khi đặt lệnh tại mức giá khớp lệnh, nhà đầu tư không cần phải ghi mức giá cụ
thể nhưng sử dụng chữ viết tắt ATO thay cho việc ghi giá. Khi đại diện giao dịch
nhập lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh vào hệ thống giao dịch thì tại vùng giá
trong chức năng nhập lệnh, nhập chữ ATO.
+ Trong thời gian nhận lệnh, thông tin thị trường được hiện thị trên màn hình nhập
lệnh của đại diện giao dịch và trên bảng điện tử của các công ty chứng khoán và
khối lượng đặt lệnh tối đa đối với lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh là 9.900 cổ
phiếu.
+ Lệnh ATO được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên sau lệnh giới hạn: Khi hệ thống tiến
hành so khớp các lệnh, tại mức giá thực hiện, lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh
có thứ tự ưu tiên thực hiện sau các lệnh giới hạn có mức giá đặt lệnh tốt hơn hoặc
bằng với giá khớp lệnh.
+ Trường hợp có nhiều lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh ATO đặt mua hoặc
đặt bán, các lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh sẽ cạnh tranh thực hiện lệnh với
nhau theo thứ tự thời gian đặt lệnh, lệnh của ai được nhập vào hệ thống trước thì
sẽ được ưu tiên trước.
+ Khi hệ thống tính toán khối lượng và giá khớp lệnh dự kiến, lệnh giao dịch tại
mức giá khớp lệnh ATO cùng được so khớp. Nói cách khác, lệnh giao dịch tại
mức giá khớp lệnh chỉ có giá trị trong một đợt khớp lệnh và không có giá trị trong
đợt khớp lệnh tiếp theo
Hệ thống giao dịch chứng khoán sẽ khớp lệnh theo nguyên tắc:
+ Trình tự xác định giá và khối lượng giao dịch của thị trường trong trường hợp có
lệnh ATO như sau:
- Cộng tích luỹ khối lượng đặt mua của lệnh giới hạn từ mức giá cao đến mức
giá thấp
- Cộng tích luỹ khối lượng chào bán của lệnh giới hạn từ mức giá thấp đến
mức giá cao
- Tại các mức khối lượng tích luỹ, cộng thêm khối lượng đặt của lệnh giao
dịch tại mức giá khớp lệnh của bên mua hoặc bên bán
- So với khối lượng đặt lệnh của hai bên để xác định khối lượng thực hiện lớn
nhất có thể có
- So sánh mức giá tại mức giá khối lượng thực hiện lớn nhất với giá đóng cửa
để xác định mức giá giao dịch.
+ Thứ tự ưu tiên thực hiện lệnh: Tại mức khối lượng so khớp lớn nhất, giá giao
dịch sẽ được xác định. Các lệnh được khớp sẽ được phân bố như sau
- Các lệnh giới hạn đặt mua với giá cao hơn giá khớp lệnh và các lệnh giới hạn
đặt bán với giá thấp hơn với giá khớp lệnh được ưu tiên phân bổ trước.
- Đối với các lệnh giới hạn đặt mua và lệnh giới hạn đặt bán với giá bằng giá
khớp lệnh sẽ được phân bổ trước, sau đó mới phân bổ cho các lệnh giao dịch với
giá khớp lệnh.
Với lệnh ATO nhà đầu tư sẽ phải chấp nhận mua chứng khoán theo giá thị trường,
và như vậy khó tránh được những biến động mạnh của giá cổ phiếu, ở điểm này
lệnh giới hạn có thể hạn chế được rủi ro do cố định mức giá mua bán trước. Tuy
nhiên lệnh ATO cũng có nhiều ưu thế, khi hệ thống tiến hành so khớp lệnh, tại
mức giá thực hiện sẽ còn dư một số lệnh đặt mua và bán không được khớp lệnh.
Với việc dùng lệnh ATO một số lệnh sẽ có thể được thực hiện mua bán tùy theo
mong muốn của nhà đầu tư. Công cụ giao dịch này có thể sẽ làm cho khối lượng
giao dịch của thị trường tăng bằng cách "vét" thêm một số khối lượng nữa sau khi
khớp lệnh. Lệnh này có tác dụng với các cổ phiếu có chênh lệnh cung và cầu lớn.
Đưa công cụ này ra cho các nhà đầu tư lựa chọn sử dụng, các nhà quản lý hy vọng
sẽ kích hoạt được thị trường, đây cũng là một trong các bước đi để tiến tới thực
hiện khớp lệnh liên tục khi thị trường đã có quy mô đủ lớn với số cổ phiếu và khối
lượng niêm yết lớn.