De Hoa On Thi Chuyen Co Dap An

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (641.77 KB, 56 trang )

(1)§Ò sè 1 ĐỀ THI HSG CẤP HUYỆN – NĂM HỌC 2007 – 2008 Môn : Hóa học - Lớp 9 Thời gian làm bài : 150 phút Câu 1 : ( 5 điểm) a) Tìm các chất kí hiệu bằng chữ cái trong sơ đồ sau và hoàn thành sơ đồ bằng phương trình phản ứng : A Fe2O3. FeCl2 B b) Nung nóng dây sắt trong không khí, phản ứng xong cho sản phẩm vào dung dịch HCl vừa đủ. Sau đó cho toàn bộ vào NaOH. giải thích các hiện tượng xảy ra. Câu 2 : ( 4 điểm) Nhiệt phân một lượng MgCO 3 sau một thời gian thu được chất rắn A và khí B. Hấp thụ hết khí B bằng dung dịch NaOH cho ra dung dịch C. Dung dịch C vừa tác dụng với BaCl 2 vừa tác dụng với KOH. Hòa tan chất rắn A bằng Axit HCl dư thu được khí B và dung dịch D. Cô cạn dung dịch D được muối khan E. Điện phân E nóng chảy được kim loại M. Hoàn thành các phương trình phản ứng trên. Câu 3 : (6 điểm) a) Bằng phương pháp hóa học, hãy tách riêng từng khí ra khỏi hỗn hợp gồm CO2 ; SO2 ; N2. b) Hòa tan hoàn toàn 3,78(g) một kim loại X vào dung dịch HCl, thu đ ược 4,704(l) H2 ở đktc. Xác định kim loại X. Câu 4 : (5 điểm) Hòa tan 1,42 (g) h ỗn h ợp Mg ; Al ; Cu bằng dung d ịch HCl thì thu được dung dịch A v à kh í B + chất rắn D. Cho A tác dụng v ới NaOH dư v à lọc k ết tủa nung ở nhi ệt độ cao đến lượng không đổi thu được 0,4 (g) chất r ắn E. Đốt nóng chất rắn D trong không khí đến lượng không đổi thu được 0,8 (g) chất r ắn F. Tính khối lượng mỗi kim loại. .......................................Hết......................................... ĐAP ÁN ĐỀ 1 THI HSG CẤP HUYỆN – NĂM HỌC 2007 – 2008 Câu 1 : -. a) ( 2 đ ) Fe2O3 + 6HCl → 2FeCl3 + 3H2O 0,5 đ Fe2O3 + 3H2 → 2Fe + 3H2O 0,5 đ 2FeCl3 + Fe → 3FeCl2 0,5 đ Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 ↑ 0,5 đ b) ( 3 đ ) Fe + O2 → FeO ; Fe2O3 . Fe3O4 0,5 đ FeO + 2HCl → FeCl2 + H2O 0,25 đ Fe2O3 + 6HCl → 2FeCl3 + 3H2O 0,25 đ Fe3O4 + 8 HCl → FeCl2 . 2 FeCl3 + 4H2O 0,5 đ FeCl2 + 2NaOH → Fe( OH )2↓ + 2NaCl 0,5 đ FeCl3 + 3NaOH → Fe ( OH )3↓ + 3NaCl 0,5 đ FeCl2 . 2FeCl3 + 8NaOH → Fe( OH )2 . 2Fe( OH )3 + 8NaCl 0,5 đ Câu 2 : ( 4 điểm ) MgCO3 → MgO + CO2 ↑ . Khí B là CO2 , chất rắn A ( MgO + MgCO3 ) 0,5 đ - CO2 + NaOH → Na2CO3 + H2O 0,5 đ - CO2 + NaOH → NaHCO3 0,5 đ - Dung dịch chứa 2 muối Na2CO3 và NaHCO3 vậy muối Na2CO3 tác dụng với BaCl2 , còn NaHCO3 tác dụng với KOH . Na2CO3 + BaCl2 → BaCO3↓ + NaCl 0,5 đ 2 NaHCO3 + 2KOH → K2CO3 + Na2CO3 + 2H2O 0,5 đ MgO + 2HCl → MgCl2 + H2O 0,5 đ MgCO3 + 2HCl → MgCl2 + CO2 ↑ + H2O 0,5 đ - Muối khan E là MgCl2 ..  dienphan   . nongchay MgCl2 Mg + Cl2 ↑ 0,5 đ kim loại ( M ) là Mg. Câu 3 : a). (3đ) -. Cho hỗn hợp đi qua bình đựng dd NaOH dư thì khí CO2 và SO2 bị giữ lại , khí thoát ra là N2 0,5 đ - CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O 0,5 đ - SO2 + 2NaOH → Na2SO3 + H2O 0,5 đ - Cho dd H2SO3 vào dung dịch vừa thu được ở trên cho đến dư ta sẽ thu được CO2 . Phản ứng : H2SO3 + Na2CO3 → Na2SO3 + CO2 + H2O 0,75 đ.

(2) -. Cho tiếp dd vừa tạo thành ở trên 1 lượng dd HCl ta sẽ thu được SO2 do phản ứng P/ Ứng : Na2SO3 + 2HCl → 2NaCl + SO2↑ + H2O b) ( 3 đ ) Gọi n là hoá trị của kim loại và a là số mol X đã dùng ta có phản ứng : X + HCl → XCln + n/2 H2 ↑. n 2 ( mol ) a.n 2 ( mol ). 1 ( mol ) a ( mol ) Suy ra ta có hệ : a.X = 3,78. 0,5 đ. 0,5 đ. (1). 4, 708 a.n 2 = 22, 4 ( 2 ) an = 0,42. 0,25 đ 0.5 đ. 0,5 đ. (3). X Từ ( 1 ) , ( 2 ) , ( 3 ) => n = 9 => X= 9n Vì hoá trị của kim loại có thể 1 , 2 , hoặc 3. 0,5 đ. Do đó xét bảng sau : n X. 1 9. 2 18. 3 27. 4 36. - Trong các kim loại đã biết Al có hoá trị 3 , với nguyên tử lượng 27 là phù hợp Câu 4 : ( 5 đ ) - Mg + 2HCl → MgCl2 + H2↑ - 2Al + 6 HCl → 2AlCl3 +3H2↑ - Chaát raén D laø Cu khoâng tan . MgCl2 + 2NaOH → Mg ( OH ) 2 + 2NaCl Do NaOH dö neân Al( Cl)3 tan AlCl3 + 4NaOH → NaAlO2 + 3NaCl + 2 H2O Mg( OH )2 → MgO + H2O Chaát raén E laø MgO = 0,4 ( g ) 2Cu + O2 → 2CuO Chaát raén F laø CuO = 0,8 ( g ) Theo PT :. 0, 4 m Mg = 80 .24 ( g ) 0,8 m Cu = 80 .64 ( g ) m Al = 1,42 – ( 0,64 + 0,24 ) = 0,54 ( g ). 1đ 0,5 ñ 0,5 ñ 0,5 ñ 0,5 ñ 0,5 ñ 0,25 ñ 0,5 ñ 0,25 ñ. 0,5 ñ 0,5 ñ 0,5 ñ. ..............................................Hết......................................... §Ò 2. đề thi học sinh giỏi môn hoá học lớp 9 Thêi gian: 150phót. Câu1: Hãy chọn Đ ( nếu là đúng ); chọn S ( nếu cho là sai ) 1. Hoµ tan hoµn toµn 20,4 gam Al2O3 vµ 8 gam MgO trong 122,5 gam dung dÞch H2SO4. §Ó trung hoµ lîng axit cßn d ph¶i dïng 400 ml dung dịch NaOH 0,5M. Nồng độ phần trăm dung dịch H2SO4 ban đầu là: A. 65% B. 75% C.72% D.70% 2. Cho hỗn hợp Al và Fe tác dụng với hỗn hợp dung dịch AgNO3 và Cu(NO3)2 thu đợc dung dịch B và chất rắn D gồm 3 kim loại. Cho D tác dông víi dung dÞch HCl d cã khÝ bay lªn. Thµnh phÇn chÊt r¾n D lµ: A. Al,Fe vµ Cu B. Fe, Cu vµ Ag C. Al, Cu vµ Ag D. KÕt qu¶ kh¸c C©u2: 1. Cã 4 lä mÊt nh·n A, B, C,D chøa NaI, AgNO3, HI, K2CO3. - Cho chất trong lọ A vào các lọ: B,C,D đều thấy có kết tủa.

(3) - ChÊt trong lä B chØ t¹o 1 kÕt tña víi 1 trong 3 chÊt cßn l¹i - ChÊt C t¹o 1 kÕt tña vµ 1 khÝ bay ra víi 2 trong 3 chÊt cßn l¹i. Xác định chất chứa trong mỗi lọ. Giải thích 2. Viết 6 phơng trình phản ứng khác nhau đẻ thực hiện phản ứng. PbCl2 + ? = NaCl + ? C©u3: 1. §èt hçn hîp C vµ S trong Oxi d _ hçn hîp A. - Cho 1/2 A lội qua dung dịch NaOH thu đợc dung dich B và khí C. - Cho khí C qua hỗn hợp chứa CuO, MgO nung nóng thu đợc chất rắn D và khí E. - Cho khí E lội qua dung dịch Ca(OH)2 thu đợc kết tủa F và dung dịch G thêm dung dịch KOH vào G lại thấy có kết tủa F xuất hiện. Đun nóng G còng thÊy kÕt tña F. Cho 1/2 khí A còn lại qua xúc tác nóng thu đợc khí M. Dẫn M qua dung dịch BaCl2 thấy có kết tủa N. Xác định thành phần A,B,C,D,E,F,G,M,N và viết tất cả các phản ứng xảy ra. 2. Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p t¸ch riªng tõng chÊt nguyªn chÊt tõ hçn hîp: §¸ v«i, v«i sèng, th¹ch cao vµ muèi ¨n. Câu4:Trộn 50ml dung dịch Al2(SO4)3 4M với 200ml Ba(OH)2 1,5M thu đợc kết tủa A và dung dịch B. Nung kết tủa A trong không khí đến lợng không đổi thu đợc chất rắn D. Thêm BaCl2 d vào dung dịch B thì tách ra kết tủa E. a. ViÕt ptp. TÝnh lîng D vµ E b. Tính nồng độ mol chất tan trong dung dịch B ( coi thể tích thay đổi không đáng kể khi xảy ra phản ứng) đáp án đề số 2 §¸p ¸n chÊm C©u1: ( 4 ®iÓm ) 1. Đáp án đúng: C ( 1 điểm) Sai: A,B,D ( 1 ®iÓm ) 2. Đáp án đúng: B ( 1 điểm ) Sai: A,C,D ( 1 ®iÓm ) C©u2: ( 5 ®iÓm ) 1/ (2 ®iÓm ) A t¹o kÕt tña víi B,C,D nªn A lµ AgNO3 ( 0,25 ®iÓm ) AgNO3 + NaI = AgI ↓ + NaNO3 ( 0,25 ®) AgNO3 + HI = AgI ↓ + HNO3 ( 0,25 ®) 2AgNO3 +K2CO3 = Ag2CO3 ↓ + 2KNO3 ( 0,25 ®) C t¹o kÕt tña víi A vµ t¹o khÝ víi HI → C lµ K2CO3 ( 0,25 ®) B chØ t¹o kÕt tña víi 1 trong 3 chÊt cßn l¹i → B lµ NaI ( 0,25 ®) D lµ HI ( 0,25 ® ) 2HI + K2CO3 = 2KI + CO2 k + H2O ( 0,25 ®) 2/ ( 3 ®iÓm ) Mỗi phơng trình đúng đợc 0,5 điểm 1. PbCl2 + Na2CO3 = PbCO3 ↓ + 2NaCl 2. PbCl2 + Na2S = PbS ↓ + 2NaCl 3. PbCl2 + Na2SO3 = PbSO3 ↓ + 2NaCl 4. PbCl2 + Na2SO4 = PbSO4 ↓ + 2NaCl 5. 3PbCl2 + 2Na3PO4 = Pb3(PO4)2 ↓ + 6NaCl 6. PbCl22+ Na2SiO3 = PbSiO3 ↓ + 2NaCl C©u3: ( 7 ®iÓm ) 1. ( 4 ® ) 2C + O2 = 2 CO ( 0,25®) C + O2 = CO2 ( 0,25®) S + O2 = SO2 ( 0,25®) KhÝ A:, CO2 , SO2, O2d, CO ( 0,25®) Cho A qua dung dÞch NaOH CO2 + 2NaOH = Na2CO3 + H2O ( 0,25®) SO2 + 2NaOH = Na2SO3 + H2O ( 0,25®) Dung dÞch B chøa Na2CO3, Na2SO3 cßn khÝ C chøa: CO2, O2, CO ( 0,25®) C qua CuO, MgO nãng. CuO + CO = Cu + CO2 ( 0,25®) ChÊt r¾n D ( MgO, Cu ) vµ khÝ E cã: CO2, O2, CO d ( 0,25®) E léi qua Ca(OH)2 CO2 + Ca(OH)2 = CaCO3 ↓ + H2O ( 0,25®) 2CO2 + Ca(OH)2 = Ca(HCO3)2 ( 0,25®) KÕt tña F lµ CaCO3 Dung dÞch G: Ca(HCO3)2 Ca(HCO3)2+ 2KOH = CaCO3 ↓ + K2CO3 + H2O( 0,25®) Ca(HCO3)2 = CaCO3 ↓ + CO2 ↑ + H2O( 0,25®) A qua xóc t¸c nãng 2SO3 + O2 = 2SO3 ( khÝ M) ( 0,25®) M qua dung dÞch BaCl2 SO3 + H2O + BaCl2 = BaSO4 ↓ + 2HCl (KÕt tña N) 2. ( 3 ®iÓm)Hoµ tan trong níc.

(4) CaO + H2O = Ca(OH)2 ( 0,5®) Rửa nhiều lần thu đợc chất rắn A có CaCO3 + CaSO4và nớc lọc B có NaCl và Ca(OH)2 (0,25đ) Thªm Na2CO3 vµo níc läc Na2CO3 + Ca(OH)2= CaCO3 ↓ + 2 NaOH ( 0,5®) Lọc kết tủa đợc nớc lọc C. Đem đun nóng kết tủa CaCO3= CaO + CO2 ↑ ( 0,5®) Trung hoà nớc lọc C rồi cô cạn đợc NaCl Ng©m chÊt r¾n A trong dung dÞch HCl CaCO3 + 2HCl = CaCl2 + CO2 ↑ + H2O ( 0,5®) Läc s¶n phÈm kh«ng tan lµ CaSO4 ( 0,25®) Thêm Na2CO3 vào nớc lọc để thu lại CaCO3 CaCl2 + Na2CO3= CaCO3 ↓ + 2 NaCl ( 0,5®) C©u4: ( 4 ®iÓm ) Sè mol Al2(SO4)3 = 0,2mol ( 0,5®) nBa(OH)2 = 0,3mol ( 0,5®) Pt: Al2(SO4)3 + 3Ba(OH)2 = 3 BaSO4 ↓ + 2 Al(OH)3 ↓ ( 0,5®) Khi nung BaSO4 đợc BaSO4 không đổi 2Al(OH)3 = Al2O3 + 3H2O ( 0,5®) ChÊt r¾n D gåm BaSO4 vµ Fe2O3, dung dÞch B cã Al2(SO4)3 d ( 0,25®) Al2(SO4)3 + 3BaCl2 = 3 BaSO4 + 2FeCl3 ( 0,5®) KÕt qu¶: mD= 80,1gam( 0,5®) mE = 69,9gam ( 0,25®) CM = 0,4M ( 0,5®) Ghi chó: - HS làm cách khác mà đúng vẫn cho điểm tối đa - C¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc kh«ng c©n b»ng hoÆc kh«ng ghi râ tr¹ng th¸i trõ 1/2 sè ®iÓm. ĐỀ 3 THI HSG CẤP HUYỆN – NĂM HỌC 2008 – 2009 C©u I: (5 ®iÓm) 1. Từ các nguyên liệu ban đầu là quặng Sắt Pirit FeS 2, muối ăn, không khí, nớc, các thiết bị và hoá chất cần thiết, có thể điều chế đợc FeSO4, Fe(OH)3, NaHSO4. Viết các phơng trình hoá học điều chế các chất đó? 2. B»ng ph¬ng ph¸p hãa häc, h·y t¸ch riªng Al2O3 ra khái hçn hîp gåm Al2O3,Fe2O3,SiO2. C©u II: (5 ®iÓm ) 1. Chỉ đợc dùng thêm một thuốc thử; hãy phân biệt 4 dung dịch sau đây bằng phơng pháp hoá học : KCl, NH 4NO3, Ca(H2PO4)2, (NH4)2SO4. 2 . Cho sơ đồ biến hoá sau:. Cu. Hãy xác định các ẩn chất A, B, C rồi hoµn thµnh c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng?. CuCl2. A. C. B. C©u III: (5 ®iÓm) 1. Cho 44,2 gam hỗn hợp hai muối sunfat của một kim loại hoá trị I và một kim loại hoá trị II tác dụng vừa đủ với dung dịch BaCl 2, thu đợc 69,9gam một chất kết tủa. Tính khối lợng các muối thu đợc trong dung dịch sau phản ứng? 2. Hai lá Kẽm có khối lợng bằng nhau, một lá đợc ngâm trong dung dịch Cu(NO 3)2, một lá đợc ngâm trong dung dịch Pb(NO 3)2. Sau mét thêi gian ph¶n øng, khèi lîng l¸ thø nhÊt gi¶m 0,05gam. a. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra? b. Khèi lîng l¸ kÏm thø hai t¨ng hay gi¶m bao nhiªu gam? BiÕt r»ng trong c¶ hai trêng hîp lîng kÏm bÞ hoµ tan nh nhau. C©u IV: (5 ®iÓm) 1. Cho m gam bột Sắt vào dung dịch hỗn hợp chứa 0,16mol Cu(NO 3)2 và 0,4mol HCl. Lắc đều cho phản ứng xảy ra hoàn toàn. Sau phản ứng thu đợc hỗn hợp kim loại có khối lợng bằng 0,7m gam và V lít khí (đktc). Tính V và m? 2. Nung đến hoàn toàn 30gam CaCO3 rồi dẫn toàn bộ khí thu đợc vào 800ml dung dịch Ba(OH)2, thấy thu đợc 31,08gam muối axít. Hãy tính nồng độ mol của dung dịch Ba(OH)2?.

(5) Cho S = 32, O = 16, Ba = 137, Cl = 35,5, Zn = 65, Pb = 207, N = 14, Fe = 56, Cu = 64, Ca = 40, H = 1. ĐỀ 3 THI HSG CẤP HUYỆN c©u hái. đáp án. biÓu ®iÓm. C©u I. 5. 1.. (3) - Nung quÆng S¾t Pirit trong kh«ng khÝ:. 0,5. 2Fe2O3 + 8SO2. 4FeS2 + 11O2. - §iÖn ph©n dung dÞch NaCl cã mµng ng¨n xèp:. 0,5. §iÖn ph©n. 2 2NaOH + 2Cl2+ H2. 2NaCl + 2 H2O. cã mµng ng¨n. - §iÒu chÕ Fe:. t0. Fe2O3 + 3H2. 0,25 2Fe + 3H2O. - §iÒu chÕ H2SO4:. 0,5. t0 2SO2 + O2. 2SO3. SO3 + H2O. H2SO4. V2O5. - §iÒu chÕ FeSO4:. 0,25 Fe + H2SO4. FeSO4 + H2. - §iÒu chÕ Fe(OH)3:. t0. 2Fe + 3Cl2. 0,5. 2FeCl3 Fe(OH)3+ 3NaCl. FeCl3 + 3NaOH. - §iÒu chÕ NaHSO4: NaOH + H2SO4. 0,5 NaHSO4+ H2O. 2.. (2) - Hoµ tan hçn hîp b»ng dung dÞch NaOH d, ®un nãng råi läc bá Fe2O3 kh«ng tan: Al2O3 + 2NaOH. 2NaAlO2 + H2O. SiO2 + 2NaOH. Na2SiO3 + H2O. - Sôc khÝ CO2 d ®i qua níc läc: NaAlO2 + CO2 + 2H2O. 0,5 Al(OH)3 + NaHCO3. - Lọc lấy kết tủa đem nung ở nhiệt độ cao:. t 2Al(OH)3. 0. 0. Al2O3 + 3H2O. 1. 0,5.

(6) C©u II. 5 (2). 1 - Chän dung dÞch Ba(OH)2. 0,25. - LËp b¶ng ghi c¸c hiÖn tîng nhËn biÕt. 0,25. - Viết 3 phơng trình đúng, mỗi phơng trình 0,5 diểm. 1,50 (3). 2 - Xác định đúng: A là Cu(OH)2; B là CuSO4; C là CuO. 0,5. - Viết đúng 5 phơng trình, mỗi phơng trình 0,5 diểm. 2,5. C©u III. 5 (3). 1 - Gäi A, B lÇn lît lµ ký hiÖu ho¸ häc cña kim lo¹i trÞ I vµ II.. 1. a, b lÇn lît lµ sè mol cña 2 muèi sunfat t¬ng øng. Cã ph¬ng tr×nh: A2SO4 + BaCl2 amol. BaSO4 + 2 ACl. amol. (1). amol. BSO4 + BaCl2. BaSO4 + BCl2. bmol. bmol. bmol. (2). 69 , 9 =0,3(mol) 233. 0,5. - Theo ph¬ng tr×nh ph¶n øng (1) vµ (2):. 0,5. - Ta cã. a+b=. nBaCl2 = nBaSO4 = 0,3(mol) -. mBaCl2 = 0,3x208 = 62,4(gam). Theo định luật bảo toàn khối lợng:. 1. m(A2SO4; BSO4) + mBaCl2 = mBaSO4 + m(ACl; BCl2) suy ra: 44,2 + 62,4 = 69,9 + m (ACl; BCl2) Vậy, hai muối tan trong dung dịch thu đợc là ACl và BCl2 có khối lợng bằng 36,7gam (2). 2 - Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: Zn. +. Cu(NO3)2. 0,5 Zn(NO3)2 + Cu. amol Zn. (1). amol + Pb(NO3)2. Zn(NO3)2 + Pb. amol. (2). amol. - V× khèi lîng hai l¸ kÏm b»ng nhau nªn sè mol b»ng nhau. 0,5. Gäi a lµ mol mçi l¸ kÏm: nZn(1) = nZn(2) = a - Theo PT (1): mZn(1) gi¶m:. 65a – 64a = 0,05.. 0,5. suy ra: a = 0,05(mol) - Theo PT (2): mZn t¨ng:. 207a – 65a = 142a. V× a = 0,05 nªn l¸ kÏm thø 2 t¨ng 142 x 0,05 = 7,1(gam). 0,5.

(7) C©u IV. 5 (2). 1 Fe + 0,16 mol Fe. +. 0,2 mol. Cu (NO3)2. Fe(NO3)2 + Cu. 0,16 mol 2HCl. (1). 0,5. 0,16 mol FeCl2. 0,4 mol. + H2. (2). 0,2 mol. - Vì phản ứng xảy ra hoàn toàn mà sau đó thu đọc hỗn hợp kim loại, suy ra Fe còn d;. 0,25. Cu(NO3) 2 vµ HCl ph¶n øng hÕt - Theo PT (2): nH2 = 1/2nHCl = 0,2 (mol). 0.5. ThÓ tÝch H2 sinh ra ë ®ktc = 0,2 x 22,4 = 4,48 (lÝt) - Theo PT (1): nFe = nCu = nCu(NO3)2 = 0,16 (mol). 0,5. - Theo PT(2): nFe = 1/2nHCl = 0,2 (mol) suy ra, khèi lîng Fe d = m – (0,16 + 0,2) x 56 = (m – 20,16) - Khèi lîng Cu sinh ra = 0,16 x 64 = 10,24 (gam) - Vì hỗn hợp hai kim loại thu đợc có khối lợng = 0,7m (gam) nên ta có PT:. (m –. 0,25. 20,16) + 10,24 = 0,7m Gi¶i PT cã. m = 33,067(gam) (3). 2. 0,75. t0 CaCO3. CaO + CO2. (1). CO2 + Ba(OH)2. BaCO3 + H2O. (2). 2CO2 + Ba(OH)2. Ba(HCO3)2. (3). Mỗi phơng trình viết đúng cho 0,25 điểm nCaCO3 = 0,3 (mol); nBa(HCO3)2 = 31,08/259 = 0,12 (mol). 0,25. NÕu chØ t¹o muèi axit th× CM cña Ba(OH)2 = 0,12/0,8 = 0,15(M). 0,5. NÕu t¹o ra hçn hîp hai muèi th× CM cña Ba(OH)2 = 0,18/0,8 = 0,225(M). 1,5. Chó ý: - C¸c PT viÕt thiÕu ®iÒu kiÖn; c©n b»ng sai trõ 1/2 sè ®iÓm cña PT. - Các cách giải khác vẫn đúng thì cho điểm tơng đơng./. ĐỀ 4. K× thi tuyÓn chän häc sinh giái huyÖn n¨m häc2008-2009 Câu 1(2điểm): Viết 4 phản ứng hoá học khác nhau để điều chế trực tiếp ra: a. dung dÞch NaOH b. dung dÞch CuCl2 Câu 2( 4điểm): Hoàn thành sơ đồ phản ứng bằng cách thay các chất thích hợp vào các chữ cái A,B,C,D… ,ghi rõ điều kiện phản ứng (nếu có): B (2) H (3) E A (1). (5). (4). G. C (6) D (7) E BiÕt A lµ mét hîp chÊt cña Fe C©u 3(4®iÓm): Cã 5 mÉu ph©n bãn ho¸ häc kh¸c nhau ë d¹ng r¾n bÞ mÊt nh·n gåm : NH4NO3 , Ca3(PO4)2 , KCl , K3PO4 vµ Ca(H2PO4)2 .H·y tr×nh bµy c¸ch nhËn biÕt c¸c mÉu ph©n bãn ho¸ häc nãi trªn b»ng ph¬ng ph¸p ho¸ häc . Câu 4(5điểm): Hoà tan hoàn toàn m1 gam Na vào m2 gam H2O thu đợc dung dịch B có tỉ khối d. a. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng.

(8) b. Tính nồng độ % của dung dịch B theo m1 và m2 c. Cho C% = 5% , d =1,2g/ml. Tính nồng độ mol của dung dịch thu đợc. C©u 5(5®iÓm): Hoµ tan hoµn toµn 4gam hçn hîp gåm 1 kim lo¹i ho¸ trÞ II vµ 1 kim lo¹i ho¸ trÞ III cÇn dïng hÕt 170ml dung dÞch HCl 2M a. TÝnh thÓ tÝch H2 tho¸t ra (ë §KTC). b. Cô cạn dung dịch thu đợc bao nhiêu gam muối khô. c. NÕu biÕt kim lo¹i ho¸ trÞ III lµ Al vµ sè mol b»ng 5 lÇn sè mol kim lo¹i ho¸ trÞ II th× kim lo¹i ho¸ trÞ II lµ nguyªn tè nµo . ( Cho Fe =56, Na =23, O =16, Cl =35,5, Cu =64, Zn =65 , Al =27 H =1, Ba =137). đáp án đề 4 C©u C©u1 (2®iÓm). §¸p ¸n a. §iÒu chÕ NaOH: b. §iÒu chÕ CuCl2: 1. 2Na + 2H2O  2NaOH + H2 1. CuSO4 + BaCl2  CuCl2 + BaSO4 2. Na2O + H2O  2NaOH 2. CuO + 2HCl  CuCl2 + H2O 3. 2NaCl + 2H2O 2NaOH + Cl2 + H2 3. Cu + Cl2  CuCl2 dpmn 4. Na2CO3 + Ca(OH)2  2NaOH + CaCO3 4. Cu(OH)2 + 2HCl  CuCl2 + H2O Nếu học sinh viết phản ứng khác mà đúng vẫn cho điểm tối đa.Nếu thiếu điều kiện hoặc không cân bằng thì trừ một nửa số điểm của phơng trình đó FeCl2 (2) Fe(OH)2 (3) Fe(OH)3 Fe3O4 (1). (5) FeCl3 (6). C©u2 (4®iÓm). C©u 3 (4®iÓm). (4) Fe2(SO4)3 (7). 0,5®iÓm. Fe(OH)3. 1. Fe3O4 + 8HCl  FeCl2 + 2FeCl3 + 4 H2O 2. FeCl2 + 2KOH  Fe(OH)2 + 2KCl 3. 4Fe(OH)2 + 2H2O + O2  4Fe(OH)3 4. 2Fe(OH)3 ⃗t Fe2O3 + 3H2O 5. 2FeCl2 + Cl2 ⃗t 2FeCl3 6. 2FeCl3 + 3H2SO4  Fe2(SO4)3 + 6HCl 7. Fe2(SO4)3 + 6NaOH  2Fe(OH)3 + 3Na2SO4 Nếu học sinh viết sơ đồ khác mà đúng thì vẫn cho điểm tối đa.Nếu không cân bằng hoặc thiếu điều kiện thì trừ một nửa số điểm của phơng trình đó Trích các mẫu thử từ các mẫu phân bón và nung nóng nếu ở mẫu nào có mùi khai thoát ra thì đó là: NH4NO3 vì NH4NO3 bÞ ph©n hñy theo ph¬ng tr×nh : 2NH4NO3 ⃗t 2NH3 + H2O + N2O5 Khai C¸c chÊt cßn l¹i cho vµo níc nÕu chÊt nµo kh«ng tan trong níc lµ Ca3(PO4)2 . C¸c chÊt cßn l¹i tan t¹o thµnh dung dÞch .Ta cho 1 Ýt dung dÞch AgNO3 vµo 3 chÊt cßn l¹i nÕu cã kÕt tña tr¾ng(AgCl) lµ mÉu ph©n bãn KCl cßn cã kÕt tña vµng(Ag3PO4) lµ K3PO4 kh«ng cã hiÖn tîng g× lµ Ca(H2PO4)2. PTP: KCl + AgNO3  AgCl (Tr¾ng) + KNO3 K3PO4 + 3AgNO3  Ag3PO4 (Vµng) + 3KNO3. m1. 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5. 1®iÓm 1®iÓm 1®iÓm 0,5®iÓm 0,5®iÓm. 0,5. nNa =. C©u 4 (5®iÓm). Fe2O3. §iÓm ( Mçi ph¶n øng đúng cho 0,25 ®iÓm). 23 a. PTP: 2Na + 2H2O  2NaOH + H2 b. Mol: m1 m1 m1 23 23 46 m1 m1 40m1 mH2 = x2= mNaOH= 46 23 23 m1 22m1 + 23m2 m dd B = ( m1 + m2) - mH2 = (m1 + m2) = 23 23. 0,75 0,25 0,5 0,5. 40m1.100%. 0,5. 22m1 + 23m2. 1®iÓm. C% = c. ¸p dông c«ng thøc : CM =. C%.10.d. M Thay sè vµo ta cã: [ NaOH] =. 1®iÓm. 5.10.1,2 = 1,5 (M) 40. a. Gäi A vµ B lÇn lît lµ kim lo¹i ho¸ trÞ II vµ ho¸ trÞ III ta cã : PTP: A + 2HCl  ACl2 + H2 (1). 0,25 0,5 0,5.

(9) C©u 5 (5®iÓm). 2B + 6HCl  2BCl3 + 3H2 (2) nHCl = V.CM = 0,17x2 = 0,34 (mol) Tõ (1) vµ (2) ta thÊy tæng sè mol axit HCl gÊp 2 lÇn sè mol H2 t¹o ra  nH2 = 0,34: 2 = 0,17 (mol)  VH2 = 0,17. 22,4 3,808 (lit) b. nHCl = 0,34 mol => nCl = 0,34 mol  mCl = 0,34.35,5 = 12,07g  Khèi lîng muèi = m(hçn hîp) + m(Cl) = 4+ 12,07 = 16,07g c. gäi sè mol cña Al lµ a => sè mol kim lo¹i (II) lµ a:5 = 0,2a (mol) tõ (2) => nHCl = 3a. vµ tõ (1) => nHCl = 0,4a  3a + 0,4a = 0,34  a = 0,34: 3,4 = 0,1 mol => n(Kimloai) = 0,2.0,1 = 0,02mol  mAl = 0,1.27 = 2,7 g  m(Kimlo¹i) = 4 – 2,7 = 1,3 g  Mkimlo¹i = 1.3 : 0,02 = 65 => lµ : Zn. 0,25 0,5 0,25 0,5 0,5 0,25 0,5 0,25 0,25 0,25 0,5 0,25 0,25 0,25. Tæng. đề5. 20®iÓm. đề thi hs giỏi môn : Hoá 9 Thêi gian : 150 phót. C©u 1 : (1,5 ®) 1, Điền chữ Đ (nếu đúng), S (nếu sai) vào ô vuông đầu mỗi câu sau : a, Kim lo¹i Ba t¸c dông víi dung dÞch AlCl3 t¹o BaCl2 vµ Al b, Muèi Na2CO3 ph©n huû t¹o ra Na2O vµ CO2. c, Kim lo¹i Cu tan trong dung dÞch HNO3 d, Muèi BaCO3 kh«ng thÓ ph¶n øng víi a xÝt HCl . 2, Nung hỗn hợp gồm 2 muối CaCO3 và MgCO3 thu đợc 76 h hỗn hợp 2 oxít và 33,6 lít khí CO2 (đktc). Hiệu suất của phản ứng là 96 %. Khối lîng hçn hîp ban ®Çu lµ : A. 142 (g) C. 147,9 (g) B. 147 (g) D. 136,32 (g) C©u 2 : (4,5®) 1, Hãy dùng một hoá chất để nhận biết 6 lọ hoá chất bị mất nhãn đựng các dung dịch sau : K2CO3 ; (NH4)2SO4 ; MgSO4 ; Al2(SO4)3; FeCl3 2, T×m c«ng thøc ho¸ häc cña c¸c ch÷ c¸i A, B, C , D, E, G vµ viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc biÓu diÔn c¸c biÕn ho¸ sau :. → A → B → C → A → NaAlO2 b, Fe → D → E → Fe2O3 → D → F → G → FeO a, Al. C©u 3 : (3,5®) 1, H·y cho biÕt c¸c hiÖn tîng cã thÓ x¶y ra vµ viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra trong nh÷ng thÝ nghiÖm sau : a, Cho tõ tõ dung dÞch Ba(OH)2vµo dung dÞch (NH4)2SO4 b, Cho mÉu kim lo¹i Na vµo dung dÞch Al(NO3)3 c, Nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 đặc vào đờng glucôzơ (C6H12O6) 2, Trong nớc thải của một nhà máy có chứa a xít H2SO4. Bằng thí nghiệm thấy rằng cứ 5 lít nớc thải cần dùng 1g Ca(OH)2 để trung hoà. Mỗi giê nhµ m¸y th¶i ra 250 m3 níc th¶i . a, Tính khối lợng Ca(OH)2 cần dùng để trung hoà lợng nớc thải trong 1 giờ. b, Tính khối lợng CaO cần dùng trong 1 ngày. Biết nhà máy hoạt động 24giờ/ngày. Câu 4 (5đ): Hoà tan 5,94 g kim loại hoá trị III trong 564 ml dung dịch HNO 3 10% (d=1,05 g/ml) thu đợc dung dịch A và 2,688 lít hỗn hợp khí B (gồm N2O và NO) ở đktc. Tỉ khối của khí B đối với Hiđrô là 18,5 . a, T×m kim lo¹i ho¸ trÞ III . TÝnh C % cña chÊt trong dd A . b, Cho 800 ml dung dÞch KOH 1M vµo ddA. TÝnh khèi lîng kÕt tña t¹o thµnh sau ph¶n øng . Câu 5(4đ) : Nung 178 g hỗn hợp gồm các muối Na2SO4, Na2CO3, NaHCO3 thu đợc hỗn hợp chất rắn A và 5.600 cm3 khí CO2 . Cho hçn hîp A vµo 150 cm3 dung dÞch a xÝt HCl (d = 1,08 g/cm3) thu đợc 12320 cm3 khí CO2 . a,viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc x¶y ra . b, TÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m khèi lîng c¸c muèi trong hçn hîp ban ®Çu..

(10) Đáp án đề 5 và biểu điểm Môn hoá 9 C©u 1 (1,5 ®) 1, a - S b-S c-§ (Mçi ý 0,25 ®) 2, Chän B (147g) (0,5 ®) C©u 2 : (6 ®) 1, (1,5 ®) Cho dung dÞch NaOH vµo c¶ 6 lä dung dÞch . + NÕu kh«ng cã ph¶n øng lµ dung dÞch K2CO3 (0,25 ®) . NÕu cã chÊt mïi khai bèc lªn lµ ( NH4)2SO4. d-S. PTHH: ( NH4)2SO4 + 2NaOH  Na2SO4 + 2 NH3 + 2H2O + NÕu cã chÊt kÕt tña tr¾ng h¬i xanh lµ FeCl2 FeCl2 + 2NaOH  Fe(OH)2 + 2NaCl. Tr¾ng h¬i xanh + Nếu có chất kết tủa nâu đỏ là FeCl3 . FeCl3 + 3NaOH  Fe(OH)3 + 3NaCl. (Nâu đỏ) + NÕu cã chÊt kÕt tña tr¾ng kh«ng tan lµ MgSO4 MgSO4 + NaOH  NO2SO4. + Mg(OH)2 tr¾ng. + Nếu có chất kết tủa trắng tạo thành sau đó tan trong dung dịch NaOH d là Al2(SO4)3 2Al(OH)3. Al 2(SO4)3 + 6NaOH  3 Na2SO4 +. Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O 2, ( 4,5 ®) a, Al  A B C A NaAlO2 - A T¹o ra tõ Al. ⇒. - A T¹o NaAlO2. -A lµ Al2O3 C lµ Al(OH)3 Ta cã d·y biÕn ho¸ lµ :. A lµ Al2O3. B Lµ muèi tan cña nh«m.. Al  Al2O3  AlCl3  Al(OH)3  Al2O3NaA1O2 Ph¬ng tr×nh ho¸ häc (1) 4Al + 3O2. (2) Al2O3 + 6HCl  2AlCl3 + 3H2O. 2Al O 0 2 3. tt. (3) Al3 + 3NaOH  Al(OH)3 +3NaCl. (4) 2Al(OH)3. (5) Al2O3 +2NaOH  2NaAlO tt0 2 +H2O b, Fe  D E Fe2O3. Fe2O3 D. ⇒ E lµ Fe(OH)3. ⇒ D lµ muèi s¾t III. G FeO. F lµ muèi (II) VD: FeCl2. Al2O3 +3H2O. VD: FeCl3. ⇒ G lµ Fe(OH)2. Ta cã d·y biÕn ho¸ :. FeFeCl3 Fe(OH)3 Fe2O3 FeCl3 FeCl2 Fe(OH)2 FeO Ph¬ng tr×nh ho¸ häc (1) 2Fe + 3Cl2 (3) 2 Fe(OH)3. 2FeCl3. (2) FeCl3 + 3 NaOH Fe(OH)3 + 3NaCl. tt0 Fe 2O3 +3H2O tt0. (4) FeO3 + 6HCl 2FeCl3 + 3H2O. (5)2FeCl3 +Fe 3FeCl2(6) FeCl2 + 2NaOH Fe(OH)2 + 2NaCl (7) Fe(OH)2 FeO + H2O tt01,(2,5®) a, Cho tõ tõ dd Ba(OH) vµo dd NH Cl C©u 3 (3,5®iÓm) 2 4 Hiện tợng: Kết tủa trắng xuất hiện và tăng dần đồng thời có khí mùi khai thoát ra. Ph¬ng tr×nh ho¸ häc: Ba(OH)2 + (NH4)2SO4 BaSO4 + 2NH3 + 2H2O b, Cho mÉu Na vµo dd Al(NO3)3 tr¾ng Hiện tợng : Ban đầu mẫu Na nóng chảy tàn dần, thoát ra khí không màu, đồng thời thấy xuất hiện kết tủa trắng. 2 Na +2H 2O  2 NaOH + H2. 3NaOH + Al(NO3)3 3NaNO3 + Al(OH) - KÕt tña tr¾ng cã thÓ tan ra 1 phÇn hoÆc tan hÕt t¹o dung dÞch kh«ng mµu nÕu NaOH d.. NaOH + Al(OH)3 NaAlO2 +2H2O..

(11) c, Nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 đặc vào đờng Glucozơ (C6H12O6) Hiện tợng : Đờng Glucozơ màu trắng chuyển dần sang màu vàng rồi thành màu đen, đồng thời có khí không màu thoát ra . C6H12O6. → 6C + 6H2O. H2SO4 đặc nóng  CO2 +. C+. SO2 + H2O. 2, (1 ®iÓm) a, 1 giê nhµ m¸y th¶i ra 250m3 níc th¶i = 250.000lÝt §Ó trung hoµ 5 lÝt níc th¶i cÇn 1 gam Ca(OH)2 §Ó trung hoµ 250.000 lÝt níc th¶i cÇn x (g) Ca(OH)2. H2SO4® Æc. 250 .000 ×1 = 50.000 (g) = 50 kg ⇒ X= 5 Vậy để trung hoà H2SO4 trong nớc thải, mỗi giờ cần dùng 50 Ca(OH)2 b, 1 g(CaOH)2 trung hoà đợc 5 lít nớc thải 1 mol (Ca(OH)2 = 74g trung hoà đợc 74x5= 370 lít nớc thải 1mol Ca(OH)2. ⇔ 1 mol CaO. - 1mol CaO trung hoµ 370 lÝt níc th¶i hay 56g CaO trung hoµ 370 lÝt níc th¶i 1 ngµy nhµ m¸y th¶i ra 24 x 250.000 = 600.000 lÝt níc th¶i Lîng CaO cÇn dïng cho 1 ngµy lµ. 600 .000 x 56 370. = 908.108 (g) = 908,108kg. C©u 4: (5 ®iÓm) a, nHNO3 =. 564 .1 , 05 .10 63 .100. = 0,94 mol. nh2(N2O+NO)=. 2 , 688 =0,12 mol 22 , 4. §Æt a,b lÇn lît lµ sè mol cña N2O vµ NO trong hçn hîp khÝ. 44 a+30 b 2(a+b). Ta cã. = 18,5. a+b. = 0,12 a = 0,06 b = 0,06 Gäi kim lo¹i ho¸ trÞ (III) lµ R =>. 11R+ 42HNO3  11R(NO3)3 + 3N2O +3NO +21H2O 11R(g) - 42mol 11mol 6 mol 5,94(g) x(mol) y(mol) 0,12 mol Ta cã: 11R.0,12 = 6 x 5,94 PTHH:. ⇒ R=27 ⇒ R đó là kim loại nhôm : Al 0 ,12 × 42 = 0,84 (mol) - Số mol HNO3 đã phản ứng là : x 6 - HNO3 d lµ: 0,94 - 0,84 = 0,1 mol - Sè mol Al(NO3)3 t¹o thµnh lµ y =. 0 ,12 ×11 6. = 0,22 (mol). VËy trong dung dÞch A cã HNO3 vµ Al(NO3)3 mHNO3 d = 0,1.63 = 6,3g m Al(NO3)3 = 0,22 . 213 = 46,86 (g) mddA= mAl + mdd axÝt - m khÝ mddA = 5,94 + 564.1,05 - 0,12.18,5.2 - mddA= 593,7 (g) C% Al(NO3)3 =. 46 , 86 593 ,7. . 100% = 7,89%. b, nKOH = 1.0,8 = 0,08 mol. PTHH: HNO3 +KOH KNO3 +H2O 1mol 1mol 0,1mol 0,1mol Sè mol KOH cßn l¹i lµ 0,8- 0,1 = 0,7 mol Al(NO3)3 + 3KOH  Al(OH)3 +3KNO3. C%HNO3 =. 6,3 . 100% =1,06 593 ,7.

(12) 1mol o,22mol. 3mol 0,66mol. 0,22mol Al(OH)3 + KOH  KAlO2 + 2H2O. nKOH cßn d lµ : 0,7 - 0,66 = 0,04 mol Tríc ph¶n øng : 0,22 0,04 Ph¶n øng: 0,04 0,04 Sau ph¶n øng : 0,18 0 Vậy : nAl(OH)3 thu đợc là 0,18 mol - mAl(OH)3 = 0,18.78 = 14,04 (g) C©u 5: ( 4 ®iÓm) a, Ph¬ng tr×nh ho¸ häc 2NaHCO3 Na2CO3 +CO2 + H2O (1). tt0. Na2CO3 + 2HCl  2NaCl +H2O+CO2 (2) b, Gäi a, b, c lÇn lît lµ sè mol cña NaHCO3 Na2CO3 vµ Na2SO4 trong 17,8 g hçn hîp. 5600 = 2 x 0,25 mol = 0,5mol 22 , 4 . 1000. Theo (1) Ta cã nNaHCO3 = 2nCO2 = 2 - mNaHCO3 = 0,5 x 84 = 42 (g). 42 . 100% ⇒ % NaHCO3= 178. 23,6%. - Theo (1) nNa2CO3 = nCO2 = 0,25 mol VËy trong A cã b+ 0,25 mol Na2CO3 Theo (2) nNa2CO3=nCO2 =. 12320 22 , 4 . 1000. = 0,55(mol). ⇒ b+ 0,25 = 0,55 ⇒ b = 0,3 (mol) ⇒ Khèi lîng Na2CO3 lµ 0,3x106 = 31,8(g) 31 ,8 .100% = 17,8% % Na2CO3 = % Na2SO4 = 100% - (23,6% + 17,8%) = 58, 178 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI. đề 6. MÔN: HOÁ HỌC 9 THỜI GIAN:150 PHÚT (không kể thời gian giao đề) CÂU I: (4 điểm) 1. A A A 2.. Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau: + X, t0 + Y, t0. Fe → D → G +B. +E. (Biết A + B → D + G + H2O ). Tách các chất ra khỏi hỗn hợp gồm CaO, NaCl, CaCl2. + Z, t0. CÂU II: (4,5điểm) 1. Nêu hiện tượng và viết PTHH (nếu có) cho mỗi thí nghiệm sau: a. Cho kim loại Natri vào dd CuCl2. b. Sục từ từ đến dư khí CO2 vào nước vôi trong. c. Nhỏ từ từ đến dư dd HCl đặc vào cốc đựng thuốc tím. d. Cho lá kim loại đồng vào dd sắt (III) sunfat. 2. Không dùng thuốc thử nào khác hãy phân biệt các dd đựng trong các lọ riêng biệt: NaHCO3, Na2CO3, BaCl2, Na3PO4, H2SO4. CÂU III: (6 điểm) 1. Cho 0,2 mol Zn vào 100g dung dịch X chứa 0,1 mol CuSO4 và 0,2 mol FeSO4 được dung dịch Y chứa 2 muối tan. Tính nồng độ phần trăm các chất trong dung dịch Y. 2. Người ta dùng 200 tấn quặng có hàm lượng Fe2O3 là 30% để luyện gang. Loại gang thu được chứa 80% Fe. Tính lượng gang thu được biết hiệu suất của quá trình sản xuất là 96%. CÂU IV: (5,5điểm).

(13) Cho 14,8 gam gồm kim loại hoá trị II, oxit và muối sunfat của kim loại đó tan vào dd H 2SO4 loãng dư thu được dd A và 4,48 lít khí ở đktc. Cho NaOH dư vào dd A thu được kết tủa B. Nung B đến nhiệt độ cao thì còn lại 14 gam chất rắn. Mặt khác, cho 14,8 gam hỗn hợp vào 0,2 lít dd CuSO 4 2M. Sau khi phản ứng kết thúc, tách bỏ chất kết tủa rồi đem cô cạn dd thì thu được 62 gam chất rắn. Xác định kim loại. ------------------------------ Hết ---------------------------------ĐÁP ÁN đề 6 CÂU I: (4 điểm) 1. Thực hiện sơ đồ phản ứng (Xác định đúng các chất được 1 điểm, viết đúng 6 PTHH được 1,5 điểm). Fe3O4 + 8HCl → FeCl2 + 2FeCl3 + 4H2O (A) (B) (D) (G) Fe3O4 + 4CO → 3Fe + 4C X) Fe3O4 + 4H2 → 3Fe + 4H2O (Y) Fe3O4 + 2C → 3Fe + 2CO2 (Z) Fe + 2HCl → FeCl2 + H2↑ FeCl2 + 2Cl2 → 2FeCl3 (E) 2. Tách chất. (tách đúng và viết PTHH đúng cho mỗi chất được 0,5 điểm, 3 chất được 1,5 điểm) Gọi hỗn hợp các chất cần tách là A. Sơ đồ tách chất: dd X(NaCl, CaCl2) A +H2O dd B(NaCl, CaCl2, Ca(OH)2) + CO2 0 CaCO3↓t → CaO dd X. +Na2CO3 dư. dd Y(NaCl, Na2CO3) CaCO3↓. +HCl dd NaCl Cô cạn Các PTHH minh họa: CaO + H2O → Ca(OH)2 Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3↓ CaCO3 → CaO t0 + CO2 CaCl2 + Na2CO3 → CaCO3↓ + 2NaCl CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2↑ Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + H2O + CO2↑. Dd Y. +HCl. dd CaCl2 Cô cạn. CaCl2 khan. NaCl khan. CÂU II: (4,5 điểm) 1. Nêu hiện tượng, viết PTHH. (Nêu đúng hiện tượng và viết đúng PTHH cho mỗi thí nghiệm được 0,5 điểm, 4 thí nghiệm được 2 điểm) a. Kim loại Natri tan dần, có khí không màu bay ra, xuất hiện chất kết tủa màu xanh. 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2↑ 2NaOH + CuCl2 → 2NaCl + Cu(OH)2↓ b.Ban đầu thấy nước vôi trong vẩn đục, sau đó dd lại trở nên trong suốt. Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3↓ CaCO3 + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2 (tan) c. Thuốc tím mất màu, xuất hiện khí màu vàng lục. 2KMnO4 + 16HCl → 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2↑ + 8H2O d.Dung dịch sắt (III) sunfat màu vàng nâu nhạt màu dần rồi chuyển dần thành dd màu xanh nhạt. Cu + Fe2(SO4)3 → 2FeSO4 + CuSO4 2. Phân biệt các chất.(nhận biết đúng mỗi chất được 0,5 điểm, 5 chât được 2,5 điểm) Đánh số thứ tự các lọ hoá chất. Lấy mẫu thử vào các ống nghiệm đã được đánh số tương ứng..

(14) Lần lượt nhỏ một dd vào các dd còn lại. Sau 5 lần thí nghiệm ta có kết quả sau: NaHCO3 Na2CO3 BaCl2 Na3PO4 NaHCO3 Na2CO3 BaCO3↓ BaCl2 BaCO3↓ Ba3(PO4)2↓ Na3PO4 Ba3(PO4)2↓ H2SO4 CO2↑ CO2↑ BaSO4↓ Kết quả 1↑ 1↓, 1↑ 3↓ 1↓. H2SO4 CO2↑ CO2↑ BaSO4↓ 2↑, 1↓. Nhận xét: Khi nhỏ 1 dd vào 4 dd còn lại: - Nếu chỉ sủi bọt khí ở một mẫu thì dd đem nhỏ là NaHCO3, mẫu tạo khí là H2SO4. - Nếu chỉ xuất hiện một kết tủa thì dd đem nhỏ là Na3PO4, mẫu tạo kết tủa là BaCl2. - Mẫu còn lại là Na2CO3. CÂU III: (6 điểm) 1. Phương trình phản ứng: (0,5 điểm) Zn + CuSO4 → ZnSO4 + Cu (1) 0,1 ← 0,1 → 0,1 Zn + FeSO4 → ZnSO4 + Fe (2) 0,1→ 0,1 → 0,1 Theo (1), nCu = nZnSO ❑4 = nZn tgpư = n ❑CuSO4 = 0,1 (mol) Sau phản ứng (1), CuSO4 phản ứng hết, Zn còn dư 0,2 – 0,1 = 0,1 (mol) và tgpư (2). Theo (2), nFe = nZnSO ❑4 = nFeSO ❑4 tgpư = nZn =o,1 (mol). Sau phản ứng (2), Zn phản ứng hết, FeSO4 còn dư 0,2 – 0,1 = 0,1 (mol). (0,25 điểm) Tổng số mol ZnSO4 được tạo ra là: 0,1 + 0,1 = 0,2 (mol) (0,25 điểm) Vậy dung dịch sau phản ứng chứa 0,1 mol FeSO4 và 0,2 mol ZnSO4. (0,5 điểm) Khối lượng dung dịch sau phản ứng là: mdd sau pư = mZn + mX – mCu – mFe = 13 + 100 – 0,1(64 + 56) = 101 (gam) (0,5 điểm). 0,1. 152 .100=15 , 05 % 101 0,2. 161 .100=31 , 9 % Nồng độ phần trăm của dd ZnSO4 là: 101 Nồng độ phần trăm của dd FeSO4 là:. 2.Khối lượng Fe2O3 trong 200 tấn quặng là:. 200 .30 =60 (tấn) 100. (0,5 điểm) (0,5 điểm). (0,5 điểm). Vì H = 96% nên lượng Fe2O3 thực tế tham gia phản ứng là:. 60 . 96 =57 ,6 (tấn) 100. Phản ứng luyện gang: o ⃗ Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2 t Theo ptpư, nếu có 160 tấn Fe2O3 tgpư sẽ tạo ra 112 tấn Fe. Vậy, có 57,6 tấn Fe2O3 tgpư sẽ tạo ra x tấn Fe. x=. 57 , 6 .112 =40 ,32 (tấn) 160. (0,5 điểm). (0,5 điểm). (0,5 điểm). Lượng Fe này hoà tan một số phụ gia khác (C, Si, P, S…) tạo ra gang. Lượng Fe chiếm 80% gang. Vậy khối lượng gang thu được là:. 40 , 32. 100 =50 , 4 (tấn) 80. (1 điểm). CÂU IV: (5,5 điểm) Gọi M là kí hiệu của kim loại và là nguyên tử khối của kim loại. Công thức của oxit và muối sunfat kim loại lần lượt là MO và MSO 4. Gọi x, y, z lần lượt là số mol của M, MO và MSO4. Theo bài ra, khối lượng của hỗn hợp là 14,8 gam. Ta có: x.M + (M + 16)y + (M + 96)z = 14,8 (I) (0,5 điểm) - Phản ứng của hỗn hợp với dd H2SO4: (0,5 điểm) M + H2SO4 → MSO4 + H2 (1) x mol x mol x mol MO + H2SO4 → MSO4 + H2O (2) y mol y mol.

(15) MSO4 + H2SO4 → không phản ứng z mol Theo bài ra, nH. ❑2 = x =. 4 , 48 =0,2 (mol) 22 , 4. (0,25 điểm). Theo (1), nM = nH ❑2 = x = 0,2 (mol) (*) Dung dịch A chứa (x + y + z) mol MSO4 và H2SO4 dư sau các p.ư (1) và (2). - Dung dịch A tác dụng với NaOH: (0,5 điểm) MSO4 + 2NaOH → Na2SO4 + M(OH)2↓ (3) (x + y + z) mol (x + y + z) mol NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + H2O (4) - Nung kết tủa B:. ⃗ M(OH)2↓ MO + H2O (5) (0,25 điểm) to (x + y + z) mol (x + y + z) mol Theo bài ra, khối lượng chất rắn thu được sau khi nung kết tủa B là 14 gam. Ta có: (M + 16) (x + y + z) = 14 (II) - Phản ứng của hỗn hợp với CuSO4: Chỉ có M phản ứng.. (0,5 điểm). Theo bài ra, nCuSO ❑4 = 0,2.2 = 0,4 (mol) (0,25 điểm) M + CuSO4 → MSO4 + Cu (6) (0,25 điểm) 0,2 mol 0,2 mol 0,2 mol Theo (*), nM = 0,2 mol. Từ (6) suy ra nCuSO ❑4 tgpư = nM = 0,2 (mol) Sau p. ư (6), CuSO4 còn dư 0,4 – 0,2 = 0,2 (mol) (0,5 điểm) Vậy chất rắn thu được sau khi chưng khô dung dịch gồm (z + 0,2) mol MSO 4 và (0,5 điểm) Ta có: (M + 96) (z + 0,2) + (0,2.160) = 62 (III) (0,5 điểm) Từ (I), (II) và (III) ta có hệ phương trình sau: x.M + (M + 16)y + (M + 96)z = 14,8 (I) (M + 16) (x + y + z) = 14 (II) (0,5 điểm) (M + 96) (z + 0,2) + (0,2.160) = 62 (III). ⇔. 0,2 mol CuSO4.. xM + My + 16y + Mz + 96z = 14,8 (a) Mx + My + Mz + 16x + 16y + 16z = 14 (b) Mz + 0,2M + 96z + 19,2 + 32 = 62 (c). Lấy (a) trừ (b) ta được: 80z – 16x = 0,8 (d) Thay x = 0,2 ở (*) vào (d) ta được: 80z = 4 ⇒ Thay z = 0,05 vào (c) ta tìm được M = 24.. z = 0,05 (0,5 điểm) Vậy M là kim loại Magie: Mg.. CÂU V: (2 điểm) Cho m gam nhôm phản ứng vừa đủ với 2 lít dung dịch HNO 3 thu được 5,6 lít hỗn hợp hai khí: N 2O và khí X. Tỷ khối hơi của hỗn hợp khí so với H2 là 22,5. a. Tìm khí X và tính m. Tính CM của HNO3. a. M hh = 22,5 x 2 = 45 Trong hỗn hợp khí phải có một khí có M < 45, khí còn lại có M > 45. Vì N2O có M = 44 (<45) nên MX > 45. Trong các khí có thể được sinh ra do kim loại tác dụng với HNO3, chỉ có khí NO2 có M = 46 là thoả mãn điều kiện trên. Vậy X là NO2. Gọi x, y lần lượt là số mol của NO2 và N2O. Theo bài ra ta có: nhh khí = x + y = Phương trình phản ứng: Al + 6HNO3 →. 5,6 =0 , 25 (mol) (I) 22 , 4. Al(NO3)3. + 3NO2↑ + 3H2O. (1).

(16) x mol 3 8Al +. 8 y mol 3. 2x mol. x mol. 30HNO3 → 10y mol. 8Al(NO3)3. + 3N2O↑ + 15H2O. (2). y mol. Theo bài ra ta có: đề 7. ------------------------------ Hết ---------------------------------KỲ THI CHỌN HSG CẤP HUYỆN VOØNG II Lớp 9 THCS - Năm học 2008-2009 Moân thi : HOÙA H ỌC Thời gian làm bài 150 phút (Không kể thời gian phát đề ) ----------------------------------------------------------. Caâu 1: ( 5,0 ñieåm ) a- Viết các phương trình phản ứng thực hiện chuyển hoá hoá học sau : ⃗ N ❑ ⃗ P ❑ ⃗ Q ↓ ❑ ⃗ R ↓ ⃗ T ❑ ⃗ M M ❑ ❑ Cho biết A là kim loại thông dụng có 2 hoá trị thường gặp là (II) và (III) khá bền . b- Viết các phương trình phản ứng xảy ra trong quá trình điều chế axit Sulfuric từ quặng Pirit . Caâu 2: ( 5,0 ñieåm ) Hòa tan 115,3 g hỗn hợp X gồm MgCO3 và RCO3 bằng 500ml dd H2SO4 thu được dd A , rắn B và 4,48 lít khí CO2 (đktc). Cô cạn dd A thu được 12g muối khan. Mặt khác, nung B đến khối lượng không đổi thu 11,2 lít CO2 (đktc) và rắn C. a. Tính nồng độ mol của dd H2SO4, khối lượng rắn B và C. b. Xaùc ñònh R bieát trong X soá mol RCO3 gaáp 2,5 laàn soá mol MgCO3. Caâu 3: ( 5,0 ñieåm ) X là hỗn hợp hai kim loại Mg và Zn. Y là dd H2SO4 chưa rõ nồng độ. Thí nghieäm 1 : Cho 24,3 g X vaøo 2 lít Y sinh ra 8,96 lít khí H2 (ñktc). Thí nghieäm 2 : Cho 24,3 g X vaøo 3 lít Y sinh ra 11,2 lít khí H2 (ñktc). a. Chứng tỏ rằng trong thí nghiệm 1 thì X chưa tan hết, trong thí nghiệm 2 thì X tan hết. b. Tính nồng độ mol củ dd Y và khối lượng mỗi kim loại trong X. Caâu 4: ( 5,0 ñieåm ) Có 5,56 g hỗn hợp A gồm Fe và mot kim loại M (có hóa trị không đổi). Chia A làm hai phần bằng nhau. Phần I hòa tan hết trong dd HCl được 1,568 lít hydrô. Hòa tan hết phần II trong dd HNO3 loãng thu được 1,344 lít khí NO duy nhất. Xác định kim loại M và thành phần phần trăm khối lượng mỗi kim loại trong A. (các thể tích khí ở đktc).. (Học sinh được sử dụng bảng hệ thống tuần hoàn các NTHH để làm bài) ĐÁP ÁN đề 7 Caâu 1:(5,0 ñieåm ) a- Vì (A) là kim loại thông dụng có 2 hoá trị thường gặp là (II) và (III) khá bền, đồng thời theo chuỗi biến đổi (M) chỉ có thể là Fe . ⃗ 2FeCl3 2Fe + 3Cl2 ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ 3FeCl2 2FeCl3 + Fe ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ Fe(OH)2 ↓ + 2NaCl FeCl2 + 2NaOH (0,5 ñieåm) ❑ ⃗ 4Fe(OH)2 + O2 + 2 H2O ❑ 4 Fe(OH)3 ↓ (0,5 ñieåm) ⃗ Fe2O3 + 3H2O 2Fe(OH)3 ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ 2Fe + 3CO2 ↑ Fe2O3 + 3CO ❑ (0,5 ñieåm) b- Các phản ứng xảy ra trong quá trình điều chế H2SO4 : ⃗ 2Fe2O3 + 8SO2 ↑ 4FeS2 + 11O2 ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ 2SO3 ↑ + Q (kJ ) 2SO2 + O2 ❑ (0,25 ñieåm) ⃗ H2SO4 SO3+ H2O (0,25 ñieåm) ❑ Caâu 2:(5,0 ñieåm ) ⃗ MgSO4 + CO2 ↑ + H2O (1) a) MgCO3 + H2SO4 ❑ (0,25 ñieåm) x x x x ⃗ RSO4 + CO2 ↑ + H2O (2) RCO3 + H2SO4 ❑ (0,25 ñieåm).

(17) y y Nung B taïo CO2. y. y. ⃗ B coøn , X dö. Vaäy H2SO4 heát. ❑ 4 , 48 Từ (1) và (2) : nH2SO4 =nCO2 = = 0,2 mol. 22 , 4 0,2 ⃗ CMH2SO4 = = 0,4(M) . ❑ 0,5 Theo Ñònh luaät BTKL: mx + mH2SO4 = mA + mB + mH2O + mCO2 ⃗ mB = 115,3 + 0,2.98 – 12 – 0,2(18+44) = 110,5 (g) ❑ Nung B thu 11,2 lít CO2 vaø raén C ⃗ mC=mB-mCO2 = 110,5-0,5.44=88,5 (g) ❑ b. Từ (1) và (2): x+y= 0,2 mol ⃗ nCO2 = 0,2 mol ❑ mSO4 = 0,2 . 96 = 19,2g > 12g ⃗ ❑ coù moät muoái tan MgSO4 vaø RSO4 khoâng tan. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). 12 ⃗ nMgCO3 = nMgSO4 = ⃗ nRCO3 = nRSO4 = 0,2-0,1 =0,1 mol(0,25 ñieåm) = 0,1 mol ❑ ❑ 120. Nung B, RSO4 khoâng phaân huûy, chæ coù X dö bò nhieät phaân ⃗ RCO3 = 2,5a (trong X) Ñaët a = nMgCO3 ❑ ⃗ MgCO3 MgO + CO2 (3) ❑ a- 0,1 a-0,1 ⃗ RCO3 RO + CO2 (4) ❑ 2,5a – 0,1 2,5a – 0,1 ⃗ a = 0,2 Từ (3) và (4) : nCO2 = 3,5a – 0,2 = 0,5 ❑ ⃗ R = 137 (Ba) mX = 84.0,2 + 2,5.0,2(R + 60) = 115,3 ❑ Caâu 3:(5,0 ñieåm ) . Caùc PTPÖ: Mg + H2SO4 Zn + H2SO4. 8 , 96 22 , 4 11 , 2 nH2 ở TNII = 22 , 4 nH2 ở TNI =. ⃗ MgSO4 + H2 ↑ (1) ❑ ⃗ ❑ ZnSO4 + H2 ↑ (2). (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). = 0,4 mol. (0,25 ñieåm). = 0,5 mol. (0,25 ñieåm). a. Với hh kim loại X không đổi , thể tích dd axit Y tăng gấp 3:2 = 1.5 lần mà khối lượng H 2 giải phóng tăng 0,5 : 0,4 < 1,5 lần. Chứng tỏ trong TNI còn dư kim loại, trong TNII kim loại đã phản ứng hết, axit còn dư. (0,25 ñieåm) Từ (1) và (2) : nH2SO4 = nH2 = 0,4 mol ( ở TNI) (0,25 ñieåm) b. Goïi x laø soá mol Mg, thì 0,5 – x laø soá mol cuûa Zn, ta coù: 24x + (0,5 – x)65 = 24,3 (0,25 ñieåm) Suy ra : x = 0,2 mol Mg (0,25 ñieåm) Vaäy : mMg = 0,2 . 24 = 4,8 g. (0,25 ñieåm) mZn = 24,3 – 4,8 = 19,5 g. (0,25 ñieåm) CMH2SO4 = 0,4 : 2 = 0,2M (0,25 ñieåm) Caâu 4:(5,0 ñieåm ) Goïi 2a vaø 2b laø soá mol Fe vaø M trong 5,6g A. (0,25 ñieåm) Khối lượng mỗi phần của A là:. A 2. = 56a + Mb =. 5 . 56 2. = 2,78g.. Phần tác dụng với HCl: ⃗ FeCl2 + H2 ↑ (1) Fe + 2HCl ❑ a a ⃗ M + nHCl ❑ FeCln + n/2 H2 ↑ (2) b Theo (1) vaø (2) :. n b 2. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm).

(18) n 1 , 568 b= 2 22 , 4. nH2 = a +. = 0,07 mol ; hay 2a + nB = 0,14 (I). (0,25 ñieåm). Phần tác dụng với HNO3: ⃗ Fe(NO3)3 + NO ↑ + 2H2O (3) Fe + 4HNO3 ❑ a a ⃗ 3M(NO3)n+ NO ↑ + 2nH2O (4) 3M + 4nHNO3 ❑. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). n b 3. b Theo (3) va (4) :. n 1 , 344 b= 3 22 , 4. nNO = a +. = 0,06 mol.. (0,25 ñieåm). Hay 3a + nb = 0,18 (II) Giải hệ PT (I,II) ta được : a = 0,04 mol Fe. Thay vào biểu thức trên : 56 . 0,04 + Mb = 2,78 Mb = 2,78 – 2,24 = 0,54 Thay vaøo (I) : nb = 0,14 – 0,08 = 0,06. Mb nb. M n. =. Laäp baûng :. 0 ,54 0 ,06. =. n 1 M. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). = 9 . Hay M = 9n. (0,25 ñieåm). 2. 3. 4. 9. 18. 27. 36. Cặp nghiệm thích hợp : n = 3 ; M = 27 . Vậy M là Al Thay n = 3 vào (I) và (II) được b = 0,02 Thành phần % khối lượng mỗi chất :. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). 0 ,02 . 27 . 100 = 19,42% 2 , 78 0 ,04 .56 %mFe = . 100 = 80,58% 2, 78 %mAl =. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). .. -------------------------------------------------------------------------------------------đề 8 §Ò thi häc sinh giái líp 9 Môn Hoá học . Thời gian 150 phút (không kể thời gian giao đề) …………………………………………………………………………………………… §Ò bµi Câu 1 : Chọn phơng án trả lời đúng. Khoanh tròn và giải thích sự lựa chọn : 1- Khèi lîng tÝnh b»ng gam cña nguyªn tö Na lµ : A.. 3.10-23g.. B.. 2,82.10-23g.. C. 3,82.10-23g.. D.. 4,5.10-23g.. 2- Thµnh phÇn c¸c nguyªn tè cña hîp chÊt R cã chiÕm 58,5%C ; 4,1%H ; 11,4%N vµ oxi . C«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt lµ : A. C3H5NO2 ;. B. C6H5NO2 ;. C. C6H13NO2 ;. D. C2H5NO2. C©u 2: 1- Lîng chÊt chøa trong 1 gam oxÝt cña nh÷ng oxÝt nµo díi ®©y lµ nh nhau : a. CO2 ;. b. CO ;. c. NO2 ;. d. N2O.. 2- Có một học sinh đã làm thí nghiệm và thấy hiện tợng xảy ra nh sau : Bạn học sinh đã dùng một ống nhỏ thổi vào ống nghiệm có chứa nớc vôi trong, ban đầu có hiện tợng nớc vôi trong vẩn đục; bạn tiếp tục thổi với hy vọng nớc sẽ đục trắng xoá nhng kết quả lại khác đó là nớc vôi lại trong dần lại. Em h·y gióp b¹n gi¶i thÝch hiÖn tîng trªn vµ viÕt PTHH chøng minh..

(19) Câu 3 : Chọn 2 chất vô cơ để thoả mãn chất R trong sơ đồ sau : A. B. R. C. R. R. X. Y. R Z. Câu 4 : Sục V(lít) CO2 vào 4lít dung dịch Ca(OH)2 0,02M thu đựơc 5g kết tủa trắng, tính. VCO2. Câu 5 : Nêu 3 phơng pháp hoá học khác nhau để điều chế Mê tan. Viết các PTHH chứng minh ? C©u 6 : Cho biÕt X chøa 2 hoÆc 3 nguyªn tè trong sè c¸c nguyªn tè C ; H ; O . 1- Trộn 2,688lít CH4 (đktc) với 5,376lít khí X (đktc) thu đợc hỗn hợp khí Y có khối lợng 9,12g. Tính khối lợng phân tử X. 2- §èt ch¸y hoµn toµn hçn hîpY. Cho s¶n phÈm ch¸y hÊp thô hÕt vµo dung dÞch chøa 0,48 mol Ba(OH) 2 thÊy t¹o ra 70,92g kÕt tña. X¸c định CTPT và viết CTCT của X. ………………………………………………… §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm m«n Ho¸ häc ………………………………………………………………………… C©u 1 : 2 ®iÓm 1 – (1 ®iÓm) §¸p ¸n C v× : Khèi lîng 1 nguyªn tö C = 1,9926.10-23g. đề 8. VËy 1 nguyªn tö. 23 12. Na = 1,9926.10-23g x. = 3,81915.10-23g ≈ 3,82.10-23g.. 2 – (1 ®iÓm ) §¸p ¸n B v× : Gäi CTHH chung CxHyNzOt ta cã % O = 100% - 74% = 26%. ®iÒu kiÖn x ; y ; z ; t nguyªn, d¬ng ta cã tØ lÖ x : y : z : t =. 58 ,5 12. :. 4,1 1. 11 , 4 14. :. :. 26 16. <=> x : y : z : t = 4,875 : 4,1 : 0,815 : 1,625 <=> x:y:z:t= 6:5:1:2 VËy CTHH lµ C6H5NO2 C©u 2 : 2 ®iÓm 1 - (1 ®iÓm). 1 mol 44 1 mol 1 mol CO cã KL mol = 28g -> 1g CO cã lîng chÊt = 28 1 mol 1 mol NO2 cã KL mol = 46g -> 1g NO2 cã lîng chÊt = 46 1 mol 1 mol N2O cã KL mol = 44g -> 1g N2O cã lîng chÊt = 44 1 mol CO2 cã KL mol = 44g -> 1g CO2 cã lîng chÊt =. Vậy : (a) và (d) đúng 2 - (1 điểm) Nớc vôi ban đầu đục vì : CO2 + Ca(OH)2 -> CaCO3 + H2O r¾n, tr¾ng tiÕp tôc thæi th× lîng CO2 t¨ng lªn vµ d nªn x¶y ra PTHH CO2 + H2O + CaCO3 -> Ca(HCO3)2 tan vµ t¨ng CO2 nªn ph¶n øng song song x¶y ra 2CO2 + Ca(OH)2 -> Ca(HCO3)2 C©u 3 : 2 chÊt v« c¬ tho¶ m·n lµ NaCl vµ CaCO3 CaO (1 ®iÓm) CaCO3 CaCO3 CO2 Na. NaOH. Ca(OH)2. CaCl2 CaCO3. NaHCO3. CaCO3 Na2CO3. Na2SO4.

(20) (1 ®iÓm). NaCl. NaCl. NaCl. Cl2. HCl. NaCl BaCl2. - ViÕt c¸c PTHH C©u 4 : (1 ®iÓm ) XÐt 2 trêng hîp v× CO2 + Ca(OH)2 -> CaCO3 + H2O (1) CO2 + Ca(OH)2 -> Ca(HCO3)2 (2). nCa ( OH )2. = 0,02 . 4 = 0,08 mol. nCO2. 0 ,05 0 ,08. nCa ( OH )2. = <1 (0,5 ®iÓm ): TH 1 - ChØ sinh ra 5g kÕt tña vµ Ca(OH)2 d ta cã : CO2 + Ca(OH)2 -> CaCO3 + H2O 44 100 2,2g VËy. VCO2. <-. 5g. nCO2. ->. =. 2,2 44. = 0,05 mol. = 22,4. 0,05 = 0,112 (lÝt). n. (0,5 ®iÓm) :TH2 - NÕu sinh 2 muèi th× Ca ( OH )2 ë ph¶n øng (1) hÕt 0,05mol VËy mol Ca(OH)2 tham gia ph¶n øng (1) lµ 0,08 - 0,05 = 0,03 mol 2CO2 + Ca(OH)2 -> Ca(HCO3)2 2 mol 1 mol 0,06 mol <-. 0,03. nCO2. ->. = 0,05 + 0,06 = 0,11 mol. VCO2. = 0,01. 22,4 = 2,464 (lÝt) C©u 5 : (0,75 ®iÓm) (0,25 ®) : 1, §iÒu chÕ tõ C vµ H :. C + 2H2. t 0 > CH4 Ni. (0,25 ®) : 2, §iÒu chÕ tõ nh«m c¸c bua : AlC3 + 12H2O -> 4Al(OH)3 + 3CH4 (0,25 ®) : 3, §iÒu chÕ tõ hîp chÊt h÷u c¬ : CH3COONa + NaOH C©u 6 : (2,25 ®iÓm). 2 , 688 22 , 4. 1,(0,5 ®) n c¸c chÊt = nx =. t 0 > CH4 + NaCO3 CaO. 5 , 376 22 , 4. = 0,12 mol. = 0,24 mol. mx = 9,12 . 0,12 . 16 = 7,2 => Mx =. 7,2 0 ,24. = 30. 2, C¸c PTHH cã thÓ x¶y ra gåm : CH4 + 2O2 -> CO2 + 2H2O (0,5 ®). CxHyOz + ( x +. y 2. z 2. (1). )O2 -> xCO2 +. CO2 + Ba(OH)2 -> BaCO3 + H2O (0,25 ®) CO2d + H2O + BaCO3 -> Ba(HCO3)2. X¶y ra 2 trêng hîp : a, Trêng hîp 1 (0,5 ®) : CO2 thiÕu -> kh«ng cã PTHH(4). nCO2. =. nBaCO3. =. 70 , 92 197. = 0,36 mol. y HO 2 2 (3) (4). (2).

(21) lîng CO2 do CH4 t¹o ra theo PT (1) = X=. 0 ,24 0 ,24. nCH 4. = 0,12 mol. Do đó lợng CO2 do X tạo ra = 0,36 - 0,12 = 0,24 mol. Nh vậy số nguyên tử C trong. =1. 12 . 1 + y + 16z = 30 hay y + 16z = 18. CÆp nghiÖm duy nhÊt z = 1 vµ y = 2 => CTPT lµ CH2O ; CTCT lµ H - C. O H. b, Trêng hîp 2 (0,5 ®) : CO2 d cã PTHH (4) Lúc đó n CO2 = 0,48 + ( 0,48 - 0,36 ) = 0,6 mol đủ d. nCO2. do X t¹o ra = 0,6 - 0,12 = 0,48 mol. -> nguyªn tö C trong X =. 0 , 48 0 ,24. =2. ta cã. 12 . 2 + y + 16z = 30 <=> 24 + y + 16z = 30 <=> y + 16z = 6 CÆp nghiÖm duy nhÊt z = 0 ; y = 6 H H CTPT lµ C2H6 CTCT lµ H-C-C-H H H đề 9 PHÒNG GD&ĐT CAM LỘ ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 Năm học 2009-2010 Môn thi: HOÁ HỌC Khoá ngày : 09/10/2009. ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề). Câu 1.(1,25 điểm) Nguyên tử của nguyên tố R có tổng số hạt proton, nơtron và electron là 40. Trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 12. Xác định R và số hạt mỗi loại. Câu 2.(1,75 điểm) Nhận biết các oxit đựng riêng biệt trong mỗi lọ mất nhãn sau chỉ dùng hai hoá chất khác: MgO, Na2O, P2O5 và ZnO. Câu 3. (1 điểm) Viết 4 phương trình phản ứng điều chế O2 mà em đã học ở chương trình lớp 8, ghi đủ điều kiện phản ứng (nếu có). Câu 4. (1,5 điểm) Để hòa tan hoàn toàn 8 gam oxit kim loại R cần dùng 300ml dung dịch HCl 1M. Hỏi R là kim loại gì? Câu 5. (1,5 điểm) Cho biết tổng số hạt proton, nơtron, electron trong 2 nguyên tử của nguyên tố A và B là 78, trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 26 hạt. Số hạt mang điện của A nhiều hơn số hạt mang điện của B là 28 hạt. Hỏi A, B là nguyên tố gì ? Cho biết điện tích hạt nhân của một số nguyên tố sau : ZN = 7 ; ZNa = 11; ZCa = 20 ; ZFe = 26 ; ZCu = 29 ; ZC = 6 ; ZS = 16. Câu 6.(3 điểm) Cho 7,73 gam hỗn hợp gồm kẽm và sắt có tỉ lệ n Zn : nFe = 5 : 8 vào dung dịch HCl dư ta thu được V lít khí H 2 (đktc). Dẫn toàn bộ lượng khí H2 này qua hỗn hợp E (gồm Fe2O3 chiếm 48%, CuO chiếm 32%, tạp chất chứa 20%) có nung nóng. a. Tính V b. Tính khối lượng hỗn hợp E vừa đủ để phản ứng hoàn toàn với V lít khí H2 nói trên. Biết rằng tạp chất không tham gia phản ứng (Cho Zn = 65; Fe = 56; O =16) (Thí sinh không được sử dụng bất cứ tài liệu nào, cán bộ coi thi không giải thích gì thêm).

(22) đề 9 PHÒNG GD&ĐT CAM LỘ. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ MÔN HOÁ HỌC Năm học 2009-2010 Khoá ngày: 09/10/2009. Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề). Câu 1 (1,25 điểm) Ta có: p + n + e = 40. Trong một nguyên tử số p = số e  2p + n = 40  n = 40 - 2p (1)  Mặt khác: p + e - n = 12 n = 2p - 12 (2)  40 - 2p = 2p - 12 Từ (1) và (2) Giải ra: p = 13 Vậy R là Nhôm Al. Số e = số p = 13 (hạt) Số n = 40 - 2.13 = 14 (hạt) Câu 2 (1,75 điểm) Nhận biết được mỗi oxit 0,25đ x 4 = 1,0đ Viết đúng mỗi phương trình 0,25đ x 3 = 0,75đ * Hai thuốc thử nhận biết Nước và Quỳ tím - Cho 4 mẫu oxit vào nước: Hai mẫu tan hoàn toàn: Na2O. +. H2O. (0,25đ) (0,25đ) (0,25đ) (0,25đ) (0,25đ).   2NaOH   2H3PO4. P2O5 + 3H2O - Cho quỳ tím vào 2 dung dịch thu được: Quỳ tím xanh dd NaOH, nhận biết Na2O Quỳ tím đỏ dd H3PO4, nhận biết P2O5 - Cho dd NaOH trên vào hai mẫu còn lại:.  Na2ZnO2 + H2O Mẫu tan là ZnO do ZnO + 2NaOH   Mẫu không tan là MgO. Câu 3(1điểm) 4 phản ứng điều chế O2 (Viết được mỗi phản ứng được 0,25 điểm) o. 2KClO3  t 2KCl  3O 2 0. 2KMnO 4  t K 2 MnO4  MnO2  O2  o. 2HgO  t 2Hg  O 2  2H 2 O  dien  phan   2H 2  O 2  Câu 4. (1,5 điểm) Đặt công thức của oxit là RxOy, hóa trị kim loại bằng 2y/x. Phản ứng hòa tan:. R x O y  2yHCl  xRCl2 y/ x  yH 2 O. 0,25đ. (1). Ta có nHCl = 0,3 . 1 = 0,3 mol. Gọi M là khối lượng nguyên tử của R ta có tỉ lệ:. Khi. Mx  16y 2y 11, 2y 56 2y 56   M    n 8 0,3 0,3x 3 x 3 56 M  1 3 n=1 : loại 56 M  2 3 n=2 : loại 56 M  3 56 3 n=3 đó là Fe, oxit là Fe2O3. 0,25đ 0,25đ. 0,25đ. 0,5đ.

(23) Câu 5. (1,5 điểm) Gọi Z, N, E và Z', N', E' lần lượt là số hạt proton, nơtron, electron của hai nguyên tử A, B. Ta có các phương trình : (0,25 điểm) Z + N + E + Z' + N' + E' = 78 . hay :. (2Z + 2Z' ) + (N + N'). = 78. (1). (0,25 điểm). (2Z + 2Z' ) - (N + N'). = 26. (2). (0,25 điểm). (3). (0,25 điểm). (2Z - 2Z' ) = 28 hay :. (Z - Z' ). = 14. Lấy (1) + (2) sau đó kết hợp với (3) ta có : Z = 20 và Z' = 6. (0,25 điểm). Vậy các nguyên tố đó là : A là Ca ; B là C .. (0,25 điểm). Câu 6. (3,0 điểm) a. Tính V. Theo bài ra ta có hệ:. Zn. m Zn  m Fe 7, 73   n : n  5 : 8  Zn Fe. 2HCl. . n Zn 0, 05mol  n Fe 0, 08mol. ZnCl2. . Fe. H2 . . 0, 05mol . (1). 0, 05mol 2HCl. . FeCl 2. . 0,25đ. H2 . . 0, 08mol  Từ (1) và (2):. 0,5đ. (2). 0, 08mol. 0,25đ. VH2 (dktc) (0, 05  0, 08) 22, 4 2,912  lit . 0,25đ. b. Tính khối lượng hỗn hợp E (Fe2O3 và CuO). Fe 2O3. o. 3H 2  t. . 0, 003m  mol   CuO. . 3H 2O. (3). 0, 009m  mol  o. H 2  t. . 0, 004m  mol  . 2Fe. 0,25đ. Cu. . 3H 2 O. (4). 0, 004m  mol . 0,25đ. Gọi khối lượng hỗn hợp E là m gam. Theo đề ra:. . và. %m Fe2O3 . m Fe2O3 m. .100 0,25đ. 48 m n Fe2O3  0, 003m  mol  160 100. %m CuO . m CuO .100 m. 0,25đ. 0,25đ.

(24) 32 m  n CuO  0, 004m  mol  100 80. 0,25đ. Từ (1), (2), (3), (4) suy ra: 0,009m + 0,004m = 0,13 Vậy m = 10 (gam). 0,25đ đề 9 Đề thi học sinh giỏi lớp 9 M«n thi: Hãa häc Thêi gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề). C©u 1: (6,0 ®iÓm). a) Tr×nh bµy c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ Baz¬, mçi ph¬ng ph¸p cho mét vÝ dô. b) Để điều chế Cu(OH)2 thì phơng pháp nào phù hợp? Tìm các chất có thể có của phơng pháp đã chọn và viết tất cả các phản ứng xảy ra. C©u 2: (5,0 ®iÓm) Đốt cháy một dải magiê rồi đa vào đáy một bình đựng khí lu huỳnh đioxit. Phản ứng tạo ra một chất bột A màu trắng và một chất bột mµu vµng B. ChÊt A ph¶n øng víi dung dÞch H 2SO4 lo·ng t¹o ra chÊt C vµ níc. ChÊt B kh«ng t¸c dông víi dung dÞch H 2SO4 lo·ng, nhng B cháy đợc trong không khí tạo ra chất khí có trong bình lúc ban đầu. a) Hãy xác định tên các chất A, B, C b) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng sau: - Magiª vµ khÝ lu huúnh ®ioxit vµ cho biÕt ph¶n øng nµy thuéc lo¹i ph¶n øng nµo? Vai trß cña Magiª vµ lu huúnh ®ioxit trong ph¶n øng - ChÊt A t¸c dông víi H2SO4 lo·ng - ChÊt B ch¸y trong kh«ng khÝ. C©u 3: (5,0 ®iÓm) a) Có 4 lọ hóa chất mất nhãn đựng lần lợt các chất: Nớc, dung dịch HCL, dung dịch Na 2CO3 và dung dịch NaCl. Không dùng thêm hóa chất nào khác. Hãy nhận biết từng chất (đợc dùng các biện pháp kĩ thuật). b) Cho 1g bột sắt tiếp xúc với oxi một thời gian thấy khối lợng bột đã vợt quá 1,41g. Giả sử chỉ tạo thành 1 oxit sắt duy nhất thì đó là ôxit nào? A.. FeO. B.. Fe2O3. D.. Kh«ng cã «xit nµo phï hîp. C.. Fe3O4. Giải thích cho lựa chọn đúng. C©u 4: (4,0 ®iÓm) Nhiệt phân hoàn toàn 20g muối cacbonat kim loại hóa trị II đợc chất rắn A và khí B. Dẫn toàn bộ khí B vào 150ml dung dịch Ba(OH)2 1M thu đợc 19,7g kết tủa. a) TÝnh khèi lîng chÊt r¾n A b) Xác định công thức muối cacbonat đó. (Cho biÕt kim lo¹i hãa trÞ (II): Mg = 24; Ca = 40; Be = 9; Ba = 137) đề 9 Híng dÉn chÊm C©u 1: (6,0 ®iÓm) a) C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ Baz¬ - Kim lo¹i t¸c dông víi níc 2Na + H2O -> 2NaOH + H2. 0,25 ®.

(25) - Oxit ba z¬ t¸c dông víi níc. 0,25 ®. CaO + H2O - > Ca(OH)2 - KiÒm t¸c dông víi muèi tan. 0,25 ®. KOH + FeCl2 -> Fe(OH)2 + 2KCL - §iÖn ph©n muèi cã mµng ng¨n :. 0,25 ®. §iÖn ph©n 2KCL + 2H2O. Cã mµng ng¨n. 2KOH + H2 + CL2. - Điều chế Hđrô lỡng tính cho muối của nguyên tố lỡng tính tác dụng với NH4OH (hoặc kiềm vừa đủ). AlCl3 + 3NH4OH -> Al(OH)3 + 3NH4Cl ZnSO4 + 2NaOH - > Zn(OH)2 + Na2SO4 b) C¸c ph¬ng ph¸p trªn chØ cã ph¬ng ph¸p kiÒm t¸c dông víi muèi tan lµ phï hîp 0,5 ® - Dung dÞch kiÒm nh : NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2 - Muèi tan:. 0,5 ®. CuCl2, Cu(NO3)2 ; CuSO4. 0,5 ®. Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: 2NaOH + CuCl2 -> Cu(OH)2 + 2NaCl. 0,25 ®. 2NaOH + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + 2NaNO3. 0,25 ®. 2NaOH + CuSO4 -> Cu(OH)2 + Na2SO4. 0,25 ®. 2KOH + CuCl2 -> Cu(OH)2 + 2KCl 2KOH + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + 2KNO3. 0,25 ® 0,25 ®. 2KOH + CuSO4 -> Cu(OH)2 + K2SO4. 0,25 ®. Ca(OH)2 + CuCl2 -> Cu(OH)2 + CaCl2. 0,25 ®. Ca(OH)2 + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + Ca(NO3)2. 0,25 ®. Ca(OH)2 + CuSO4 -> Cu(OH)2 + CaSO4. 0,25 ®. Ba(OH)2 + CuCl2 -> Cu(OH)2 + BaCl2. 0,25 ®. Ba(OH)2 + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + Ba(NO3)2. 0,25 ®. Ba(OH)2 + CuSO4 -> Cu(OH)2 + BaSO4. 0,25 ®. C©u 2: (5,0 ®iÓm) a) Magiª ch¸y trong kh«ng khÝ, nã t¸c dông víi oxi ë dùng tù do. Magiª cßn cã thÓ ch¸y trong khÝ SO 2, CO2 …… nã t¸c dông víi «xi ë d¹ng hîp chÊt t¹o ra oxit. - ChÊt bét A mµu tr¾ng lµ Magiª oxÝt. 0,5 ® 0,5 ®. - ChÊt bét B mµu vµng, kh«ng t¸c dông víi H2SO4 lo·ng lµ lu huúnh. Lu huúnh ch¸y trong kh«ng khÝ t¹o ra lu huúnh ®ioxit. 0,5 ® - ChÊt C lµ s¶n phÈm cña MgO víi dông dÞch H2SO4 lo·ng. VËy C lµ Magiª Sunfat MgSO4. 0,5 ®.

(26) b) Ph¶n øng cña Magiª ch¸y trong SO2 0,5 ®. 2Mg + O2 -> 2MgO. t0. + Ph¶n øng trªn thuéc lo¹i ph¶n øng «xi ho¸ _ khö. 0,5 ®. + Mg lµ chÊt khö (chÊt bÞ oxi hãa). 0,5 ®. + SO2 lµ chÊt «xi hãa (cßn gäi lµ chÊt bÞ khö). 0,5 ®. - Ph¶n øng cña A víi H2SO4 lo·ng: MgO + H2SO4 -> MgSO4 + H2O. 0,5 ®. - Ph¶n øng cña B ch¸y trong kh«ng khÝ:. t0. S + O2 -> SO2. 0,5 ®. C©u 3: (5,0 ®iÓm) a) Lấy mỗi dung dịch một ít làm mẫu thử sau đó đổ vào nhau từng cặp một. Cặp nào có bọt khí thoát ra là Na 2CO3 và HCL, còn cặp kia lµ NaCL vµ H2O (0,5 ®) Na2CO3 + 2HCL -> 2NaCL + H2O + CO2. 0,5 ®. Nhãm 1 lµ Na2CO3 vµ HCL. 0,5 ®. Nhãm 2 lµ NaCL vµ H2O. 0,5 ®. - Đun đến cạn nhóm 1: + Kh«ng cã cÆn lµ HCL. 0,5 ®. + Cã cÆn lµ Na2CO3. 0,5 ®. - Đun đến cạn nhóm 2: + Kh«ng cã cÆn lµ H2O. 0,5 ®. + Cã cÆn lµ NaCL. 0,5 ®. b) §¸p ¸n B lµ phï hîp Gi¶i thÝch:. 0,5 ®. mFe O 160 = =1 , 43>1 , 41 gam mFe 2. 56 2. 3. 0,5 ®. C©u 4: (4,0 ®iÓm) Trêng hîp 1:. Gäi M lµ kim lo¹i hãa trÞ II.. Ta cã c«ng thøc MCO3. 0,25 ®. Ph¬ng tr×nh ph¶n øng :. t0. MCO3 -> MO + CO2. (1). CO2 + Ba(OH)2 -> BaCO3 + H2O (2) Sè mol BaCO3 lµ:. nBaCO = 3. 0,25 ® 0,25 ®. 19 ,7 =0,1 mol 197. Ta có sơ đồ: MCO3 -> CO2 -> BaCO3. 0,25 ®. 1 mol. 1 mol. 0,1 mol <-. 0,1 mol.

(27) OH ¿2=. Sè mol. 150. 1 =0 ,15 mol 1000. Ba ¿ a) Khèi lîng chÊt r¾n A mMO = 20 – 44.0,1 = 15,6 (g). 0,5 ®. b) Khèi lîng mol cña MCO3 lµ:. M MCO = 3. 20 =200 gam 0,1. 0,25 ®. Nguyªn tö khèi kim lo¹i M = 200 – 60 = 140 §VC Kh«ng cã kim lo¹i nµo lµ 140 §VC. 0,25 ®. Trêng hîp 2: MCO3. ->. MO. CO2. +. Ba(OH)2. 0,15 mol <- 0,15 mol. nBaCO d:. +. CO2 ->. ->. 0,25 ® BaCO3 + H2O. 0,15 mol. 0,15 – 0,1 mol = 0,05 mol. 3. 0,25 ®. BaCO3 + CO2 + H2O -> Ba(HCO3)2. 0,25 ® 0,25 ®. Sè mol CO2 ph¶n øng lµ:. nCO = 0,15 + 0,05 = 0,2 mol 2. 0,25 ®. a) Khèi lîng chÊt r¾n A lµ: MMO = 20 – 44.0,2 = 11,2 gam. 0,25 ®. b) Khèi lîng mol cña MCO3 lµ:. M MCO = 3. 20 =100 0,25 ® 0,2. §ã lµ Ca vµ c«ng thøc lµ CaCO3. Nguyªn tö khèi kim lo¹i M = 100 – 60 = 40 §VC. 0,25 ®. Học sinh giải cách khác đúng cho điểm tối đa. đề 10. KỲ THI CHỌN HSG CẤP HUYỆN VOØNG II Lớp 9 THCS - Năm học 2008-2009 Moân thi : HOÙA H ỌC Thời gian làm bài 150 phút (Không kể thời gian phát đề ) ----------------------------------------------------------. Caâu 1: ( 5,0 ñieåm ) a- Viết các phương trình phản ứng thực hiện chuyển hoá hoá học sau : ⃗ N ❑ ⃗ P ❑ ⃗ Q ↓ ❑ ⃗ R ↓ ⃗ T ❑ ⃗ M M ❑ ❑ Cho biết A là kim loại thông dụng có 2 hoá trị thường gặp là (II) và (III) khá bền . b- Viết các phương trình phản ứng xảy ra trong quá trình điều chế axit Sulfuric từ quặng Pirit . Caâu 2: ( 5,0 ñieåm ) Hòa tan 115,3 g hỗn hợp X gồm MgCO3 và RCO3 bằng 500ml dd H2SO4 thu được dd A , rắn B và 4,48 lít khí CO2 (đktc). Cô cạn dd A thu được 12g muối khan. Mặt khác, nung B đến khối lượng không đổi thu 11,2 lít CO2 (đktc) và rắn C. c. Tính nồng độ mol của dd H2SO4, khối lượng rắn B và C. d. Xaùc ñònh R bieát trong X soá mol RCO3 gaáp 2,5 laàn soá mol MgCO3. Caâu 3: ( 5,0 ñieåm ) X là hỗn hợp hai kim loại Mg và Zn. Y là dd H2SO4 chưa rõ nồng độ..

(28) Thí nghieäm 1 : Cho 24,3 g X vaøo 2 lít Y sinh ra 8,96 lít khí H2 (ñktc). Thí nghieäm 2 : Cho 24,3 g X vaøo 3 lít Y sinh ra 11,2 lít khí H2 (ñktc). c. Chứng tỏ rằng trong thí nghiệm 1 thì X chưa tan hết, trong thí nghiệm 2 thì X tan hết. d. Tính nồng độ mol củ dd Y và khối lượng mỗi kim loại trong X. Caâu 4: ( 5,0 ñieåm ) Có 5,56 g hỗn hợp A gồm Fe và mot kim loại M (có hóa trị không đổi). Chia A làm hai phần bằng nhau. Phần I hòa tan hết trong dd HCl được 1,568 lít hydrô. Hòa tan hết phần II trong dd HNO3 loãng thu được 1,344 lít khí NO duy nhất. Xác định kim loại M và thành phần phần trăm khối lượng mỗi kim loại trong A. (các thể tích khí ở đktc). HƯỚNG DẪN CHẤM KỲ THI CHỌN HSG CẤP HUYỆN VOØNG II Lớp 9 THCS - Năm học 2008-2009 Moân thi : HOÙA H ỌC ------------ -------------. đề 10. Caâu 1:(5,0 ñieåm ) a- Vì (A) là kim loại thông dụng có 2 hoá trị thường gặp là (II) và (III) khá bền, đồng thời theo chuỗi biến đổi (M) chỉ có thể là Fe . ⃗ 2FeCl3 2Fe + 3Cl2 ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ 3FeCl2 2FeCl3 + Fe ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ Fe(OH)2 ↓ + 2NaCl FeCl2 + 2NaOH (0,5 ñieåm) ❑ ⃗ 4Fe(OH)2 + O2 + 2 H2O ❑ 4 Fe(OH)3 ↓ (0,5 ñieåm) ⃗ Fe2O3 + 3H2O 2Fe(OH)3 ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ 2Fe + 3CO2 ↑ Fe2O3 + 3CO ❑ (0,5 ñieåm) b- Các phản ứng xảy ra trong quá trình điều chế H2SO4 : ⃗ 2Fe2O3 + 8SO2 ↑ 4FeS2 + 11O2 ❑ (0,5 ñieåm) ⃗ 2SO3 ↑ + Q (kJ ) 2SO2 + O2 ❑ (0,25 ñieåm) ⃗ H2SO4 SO3+ H2O (0,25 ñieåm) ❑ Caâu 2:(5,0 ñieåm ) ⃗ MgSO4 + CO2 ↑ + H2O (1) a) MgCO3 + H2SO4 ❑ (0,25 ñieåm) x x x x ⃗ RSO4 + CO2 ↑ + H2O (2) RCO3 + H2SO4 ❑ (0,25 ñieåm) y y y y ⃗ B coøn , X dö. Vaäy H2SO4 heát. Nung B taïo CO2 ❑ Từ (1) và (2) : nH2SO4 =nCO2 =. ⃗ CMH2SO4 = ❑. 0,2 0,5. 4 , 48 = 0,2 mol. 22 , 4. (0,25 ñieåm). = 0,4(M) .. Theo Ñònh luaät BTKL: mx + mH2SO4 = mA + mB + mH2O + mCO2 ⃗ mB = 115,3 + 0,2.98 – 12 – 0,2(18+44) = 110,5 (g) ❑ Nung B thu 11,2 lít CO2 vaø raén C ⃗ mC=mB-mCO2 = 110,5-0,5.44=88,5 (g) ❑ b. Từ (1) và (2): x+y= 0,2 mol ⃗ nCO2 = 0,2 mol ❑ mSO4 = 0,2 . 96 = 19,2g > 12g ⃗ coù moä t muoá i tan MgSO 4 vaø RSO4 khoâng tan ❑. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). 12 ⃗ nMgCO3 = nMgSO4 = ⃗ nRCO3 = nRSO4 = 0,2-0,1 =0,1 mol(0,25 ñieåm) = 0,1 mol ❑ ❑ 120. Nung B, RSO4 khoâng phaân huûy, chæ coù X dö bò nhieät phaân ⃗ RCO3 = 2,5a (trong X) Ñaët a = nMgCO3 ❑ ⃗ MgCO3 MgO + CO2 (3) ❑ a- 0,1 a-0,1 ⃗ RCO3 RO + CO2 (4) ❑ 2,5a – 0,1 2,5a – 0,1 ⃗ a = 0,2 Từ (3) và (4) : nCO2 = 3,5a – 0,2 = 0,5 ❑ ⃗ R = 137 (Ba) mX = 84.0,2 + 2,5.0,2(R + 60) = 115,3 ❑. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm).

(29) Caâu 3:(5,0 ñieåm ) . ⃗ MgSO4 + H2 Caùc PTPÖ: Mg + H2SO4 ❑ ⃗ ZnSO4 + H2 Zn + H2SO4 ❑. 8 , 96 22 , 4 11 , 2 nH2 ở TNII = 22 , 4 nH2 ở TNI =. ↑ (1) ↑ (2). (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). = 0,4 mol. (0,25 ñieåm). = 0,5 mol. (0,25 ñieåm). a. Với hh kim loại X không đổi , thể tích dd axit Y tăng gấp 3:2 = 1.5 lần mà khối lượng H 2 giải phóng tăng 0,5 : 0,4 < 1,5 lần. Chứng tỏ trong TNI còn dư kim loại, trong TNII kim loại đã phản ứng hết, axit còn dư. (0,25 ñieåm) Từ (1) và (2) : nH2SO4 = nH2 = 0,4 mol ( ở TNI) (0,25 ñieåm) b. Goïi x laø soá mol Mg, thì 0,5 – x laø soá mol cuûa Zn, ta coù: 24x + (0,5 – x)65 = 24,3 (0,25 ñieåm) Suy ra : x = 0,2 mol Mg (0,25 ñieåm) Vaäy : mMg = 0,2 . 24 = 4,8 g. (0,25 ñieåm) mZn = 24,3 – 4,8 = 19,5 g. (0,25 ñieåm) CMH2SO4 = 0,4 : 2 = 0,2M (0,25 ñieåm) Caâu 4:(5,0 ñieåm ) Goïi 2a vaø 2b laø soá mol Fe vaø M trong 5,6g A. (0,25 ñieåm) Khối lượng mỗi phần của A là:. A 2. 5 . 56 2. = 56a + Mb =. = 2,78g.. (0,25 ñieåm). Phần tác dụng với HCl: ⃗ FeCl2 + H2 ↑ (1) Fe + 2HCl ❑ a a ⃗ M + nHCl ❑ FeCln + n/2 H2 ↑ (2). (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). n b 2. b Theo (1) vaø (2) :. n 1 , 568 b= 2 22 , 4. nH2 = a +. = 0,07 mol ; hay 2a + nB = 0,14 (I). Phần tác dụng với HNO3: ⃗ Fe(NO3)3 + NO ↑ Fe + 4HNO3 ❑ a a ⃗ 3M(NO3)n+ NO 3M + 4nHNO3 ❑. (0,25 ñieåm). + 2H2O (3). (0,25 ñieåm). ↑ + 2nH2O (4). (0,25 ñieåm). n b 3. b Theo (3) va (4) : nNO = a +. n 1 , 344 b= 3 22 , 4. = 0,06 mol.. (0,25 ñieåm). Hay 3a + nb = 0,18 (II) Giải hệ PT (I,II) ta được : a = 0,04 mol Fe. Thay vào biểu thức trên : 56 . 0,04 + Mb = 2,78 Mb = 2,78 – 2,24 = 0,54 Thay vaøo (I) : nb = 0,14 – 0,08 = 0,06. Mb nb. =. M n. 0 ,54 0 ,06. =. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). = 9 . Hay M = 9n. (0,25 ñieåm). Laäp baûng : n 1 M. 2. 3. 4. 9. 18. 27. 36.

(30) Cặp nghiệm thích hợp : n = 3 ; M = 27 . Vậy M là Al Thay n = 3 vào (I) và (II) được b = 0,02 Thành phần % khối lượng mỗi chất :. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). 0 ,02 . 27 . 100 = 19,42% 2 , 78 0 ,04 .56 %mFe = . 100 = 80,58% 2, 78 %mAl =. (0,25 ñieåm) (0,25 ñieåm). . --------------------------------------------------------------------------------------------. đề 11 ĐỀ THI HSG CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2007 - 2008 MÔN : HÓA HỌC LỚP 9 Thời gian làm bài 120 phút, không kể thời gian giao đề Đề bài : Câu 1 (1điểm) : Trộn 100 ml dung dịch H 2SO4 1M vớo 300 ml dung dịch NaOH 1M , phản ứng kết thúc cho mẩu quỳ tím vào dung dịch ta thấy mẩu quỳ tím hóa xanh. Tại sao? Câu 2 (2 điểm) : Muốn điều chế Canxi sunfat từ Lưu hùynh và Canxi cần thêm ít nhất những hóa chất gì ? Viết các phương trình phản ứng. Câu 3 (điểm) : Nêu hiện tượng, viết phương trình phán ứng cho các thí nghiệm sau : a/ Nhúng đinh sắt đã cạo sạch gỉ vào dung dịch đồng sunfat b/ Sục khí SO2 vào dung dịch Ca(HCO3)2 c/ Dẫn khí Etylen qua dung dịch nước Brôm d/ Cho đồng vào dung dịch H2SO4 đặc nóng Câu 4 (1,5 điểm) : Nêu hiện tượng xảy ra trong mỗi trường hợp sau và giải thích. Cho CO2 lội chậm qua nước vôi trong sau đó thêm nước vôi trong vào dung dịch thu được Câu 5 (2 điểm) : Tính lượng Oxi trong hóa chất A chứa 98% H 3PO4 tương ứng với lượng Lưu hùynh có trong hóa chất B chứa 98% SO 4 . Biết lượng Hyđrô ở A bằng lượng Hyđrô ở B Câu 6 (2 điểm) : Trong một ống nghiệm người ta hòa tan 8 gam đồng Sunfat ngậm nước CuSO 4.5H2O rồi thả vào đó một miếng kẽm. Có bao nhiêu gam đồng nguyên chất sinh ra sau phản ứng, biết rằng đã lấy thừa Kẽm Câu 7 (2 điểm) : Hãy tìm A, B, C, D để hoàn thành sơ đồ phản ứng A → B → C → D → CuSO4 Câu 8 (2,5 điểm) : 4,48 gam Oxit của một kim loại có hóa trị 2 tác dụng vừa đủ với 100 ml dung dịch H 2SO4 0,8 M, rồi cô cạn dung dịch thì nhận được 13,76 gam tinh thể muối ngậm nước. Tìm công thức của muối ngậm nước trên. Câu 9 (3 điểm) : Hòa tan 10,8 gam hỗn hợp gồm Nhôm, Magiê và Đồng vào dung dịch HCl 0,5 M ta được 8,96 lít Hyđrô (ở đktc) và 3 gam một chất rắn không tan. a/ Tính khối lượng mỗi kim loại có trong hỗn hợp b/ Tính thể tích dung dịch HCl cần dùng Câu 10 (2 điểm) : Đốt cháy A trong Oxi người ta thu được 0,448 dm 3 khí CO2 và 0,18 gam nước, tỷ khối của A so với Hyđrô là 13. Tìm A, biết rằng A không chứa Oxi. đề 11. ĐÁP ÁN VAØ BIỂU ĐIỂM ĐỀ THI HSG CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2007 – 2008 MOÂN : HOÙA HOÏC 9. Caâu 1 (1 ñieåm) : n H2SO4 = 0,1.1 = 0,1mol; nNaOH = 0,3.1 = 0,3mol (0.25ñ) Theo baøi ra ta coù phöông trình : H2SO4 + 2NaOH → Na2SO4 + 2H2O (0.25ñ) Theo phương trình cứ 1mol H2SO4 tác dụng hết với 2mol NaOH (0.25ñ).

(31) Theo bài ra có 0,1mol H2SO4 tác dụng với 0,3mol NaOH do đó lượng NaOH dư vì vậy làm cho quỳ tím chuyển sang màu xanh (0.25ñ) Câu 2 (2 điểm) : Muốn điều chế Canxi sunfat từ Lưu hùynh và Canxi cần thêm ít nhất 2 chất là nước và Oxi (1ñ) S + O2 → SO2 (0.25ñ) SO2 + O2 → 2SO3 (0.25ñ) SO3 + H2O → H2SO4 (0.25ñ) Ca + H2SO4 → CaSO4 + H2↑ (0.25ñ) Caâu 3 (2ñieåm) : a/ Màu xanh của dung dịch CuSO4 nhạt dần, có kết tủa đỏ xuất hiện (0.5) b/ SO2 + Ca(HCO3)2 → CaSO3 + 2CO2 + H2O coù keát tuûa vaø coù khí thoùat ra (0.5ñ) c/ Broâm maát maøu naâu (0.5ñ) phöông trình hoùa hoïc : CH2 = CH2 + Br2 → CH2Br – CH2Br d/ Coù khí thoùat ra muøi haéc Cu + 2H2SO4 ñaëc noùng → CuSO4 + SO2 + 2H2O (0.5ñ) Câu 4 (1.5 điểm) : Cho CO2 lội chậm qua nước vôi trong xảy ra phản ứng hóa học CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O (có vẩn đục xuất hiện) (0.5ñ) Tiếp tục cho nước vôi trong vào, dung dịch vẩn đục sẽ tan ra CO2 + CaCO3 + H2O → Ca(HCO3)2 (0.5ñ) sau đó lại vẩn đục do Ca(OH)2 + Ca(HCO3)2 → 2CaCO3↓ + 2H2O (0.5ñ). mH 3 3 . mO = suy ra mH = mO 64 64 mH 2 2. mS = ⇒mH= Trong hgợp chất H2SO4 có mS 32 32 3 . mO 2 . mS Vì Hyđrô ở A bằng Hyđrô ở B nên = 64 32 mO 2. 64 4 = = Suy ra mS 3 .32 3 Câu 5 (2 điểm) : Trong hợp chất H3PO4 có. Caâu 6 (2 ñieåm) : MCuSO4 = 160 Khối lượng CuSO4 trong 8 gam CuSO4.5H2O là :. (0.5ñ) (0.5ñ) (0.5ñ) (0.5ñ). 160 .8 =5 .12 g 250. + CuSO4 → ZnSO4 + Cu 160g 64g 5.12g xg x = 5,12 x 64 : 160 = 2,05(g) Cu Câu 7 (2 điểm) : Sơ đồ biến hóa có thể là : - Tìm D : do CuSO4 là sản phẩm sinh ra từ D nên D có thể là Cu(OH)2 - Tìm C : do Cu(OH)2 là sản phẩm sinh ra từ C nên C có thể là CuCl2 - Tìm B : do CuCl2 là sản phẩm sinh ra từ B nên B có thể là CuO - Tìm A : do CuO là sản phẩm sinh ra từ A nên a có thể là Cu Từ đó ta có sơ đồ biến hóa : Cu → CuO → CuCl2 → Cu(OH)2 → CuSO4 ( Hs có thể tìm các chất khác trong sơ đồ biến hóa) Caâu 8 (2.5 ñieåm): n H2SO4 = 100 x 0,8 : 1000 = 0,08 mol Gọi kim loại hóa trị II là R ta có phương trình hóa học là RO + H2SO4 → RSO4 + H2O 1 mol 1 mol 1 mol 0.08mol 0.08mol 0.08mol Theo baøi ra ta coù R + 16 = 4,48 : 0.08 = 56 suy ra R = 40 Vậy kim loại đó là Ca nên công thức hóa học của muối : CaSO4 m CaSO4 = 0,08 x 136 = 10,88 (g). (1 ñ). Phöông trình hoùa hoïc : Zn. (0.5ñ). (0.5ñ) (0.5ñ) (0.5ñ) (0.5ñ) (0.5ñ). (0.25ñ) (0.25ñ). (0.25ñ) (0.25ñ).

(32) m H2SO4 keát tinh baèng : 13,76 – 10,88 = 2,88 (g) (0.25ñ) n H2SO4 baèng 2,88 : 18 = 0,16 mol (0.25ñ) tỷ lệ của n CaSO4 với n H2SO4 là 0,08 : 0,16 = 1 : 2 (0.25ñ) Vậy CTHH của muối ngậm nước CaSO4.2H2O (0.25ñ) Caâu 9 (3 ñieåm) : n H2 = 8,96 : 22,4 = 0,4 mol (0.25ñ) Khối lượng chất rắn không tan bằng 3 gam đó là khối lượng của Cu nên khối lượng của Al vaø Mg laø : 10,8 – 3 = 7,8 g (0.25ñ) Gọi số mol của Al và Mg lần lượt là x; y ta có các phương trình hóa học a/ 2Al + 6HCl → AlCl3 + 3H2 (1) (0.25ñ) 2 mol 6 mol 3 mol x mol 3x mol 1,5 x mol Mg + 2HCl → MgCl2 + H2 (2) (0.25ñ) 1 mol 2 mol 1 mol y mol 2y mol y mol từ (1) và (2) ta có : 27 x + 27 y = 7,8 0.25ñ) vaø 1,5 x + y = 0,4 (0.25ñ) giaûi heä PT treân ta coù : x = 0,2 vaø y = 0,1 (0.5ñ) mAl = 0,2 x 27 = 5,4 (g) (0.25ñ) m Mg = 0,1 x 24 = 2,4 (g) (0.25ñ) m Cu = 3(g) b/ Theå tích HCl caàn duøng : n HCl cần dùng cho phản ứng (1) và (2) n HCl = 3x + 2y = 0,8 (mol) (0.25ñ) V HCl = 0,8 : 0,5 = 1,6 (lít) (0.25ñ) Caâu 10 (2 ñieåm) : n CO2 = 0,448 : 22,4 = 0,02 mol (0.25ñ) n H2O = 0,18 : 18 = 0,01 mol (0.25ñ) MA = 13 x 2 = 26 (g) (0.25ñ) Trong 0,02 mol CO2 coù 0,02 mol Cacbon (0.25ñ) Hyñroâ (0.25ñ) Vaäy ta coù tyû leä C : H = 0,02 : 0,02 = 1 : 1 (0.25ñ) Công thức có dạng tổng quát (CH)n nên ta có ( 12 + 1 )n = 26 suy ra n = 2 nên công thức của hợp chất A là C2H2 (0.5ñ). Trong 0,01 mol H2O coù 0,02 mol. ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 ÑAKPÔ NAÊM HOÏC : 2008 – 2009 TRƯỜNG THCS MẠC ĐĨNH CHI MÔN: HOÁ HỌC Giáo viên ra đề Thời gian làm bài 150 phút, không kể thời gian giao đề Nguyeãn Duy Tuaán Anh ( Đề này gồm 5 câu trong một trang) đề 12. Caâu 1: (1 ñieåm) 1) Coù 4 dung dòch bò maát nhaõn : AgNO3, NaOH, HCl, NaNO3 Hãy dùng một kim loại để phân biệt các dung dịch trên. Viết các phương trình hoá học để minh hoạ. 2) Viết các phương trình hoá học xảy ra cho các thí nghiệm sau: a) Suïc khí SO3 vaøo dung dòch BaCl2 b) Nung noùng Fe(OH)2 trong khoâng khí c) Ñieän phaân dung dòch NaCl coù maøng ngaên Caâu 2 : ( 2,5 ñieåm ) Cho a gam Na vào 160 ml dung dịch (D = 1,25 g/ml ) gồm Fe 2(SO4)3 0,125M và Al2(SO4)3 0,25M. Tách kết tủa nung được 5,24 gam chất raén. a) Tính a ? b) Tính C% các chất trong dung dịch sau phản ứng ? Câu 3:(2 điểm) Hoà tan 43,71 gam hỗn hợp gồm 3 muối Cacbonat, Hiđrocacbonat, Clorua của một kim loại kiềm ( hoá trị I ) vào một thể tích dung dịch HCl 10,52 % ( D = 1,05 g/ml ) lấy dư được dung dịch A và 17,6 gam khí B Chia dung dòch A thaønh hai phaàn baèng nhau.

(33) Phần 1 : Cho tác dụng với AgNO3 dư, được 68,88 gam kết tủa Phần 2 : Phản ứng vừa đủ với 125 ml dung dịch KOH 0,8 M sau phản ứng cô cạn được 29,68 gam hỗn hợp muối khan. a) Tìm tên kim loại kiềm ? b) Tính % khối lượng mỗi kim loại đã lấy ? c) Tính thể tích dung dịch HCl đã dùng ? Caâu 4 : ( 3 ñieåm ) Cho 10,72 gam hỗn hợp Fe và Cu tác dụng với 500 ml dung dịch AgNO 3 phản ứng hoàn toàn xong thu được dung dịch A và 35,84 gam chaát raén B. a) Chứng minh B không phải hoàn toàn là Ag b) Cho dung dịch A tác dụng với dung dịch NaOH dư rồi lọc kết tủa nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được 12,8 gam chất rắn. Tính nồng độ % về khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp ban đầu và tính nồng độ mol / lit của AgNO3 ban đầu ? Caâu 5: ( 1,5 ñieåm ) Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm metan, axetilen và etilen thu được 39,6 gam CO 2 và 14,4 gam H2O. Mặt khác cho 2,24 lít hỗn hợp X ( ở đktc ) đi từ từ qua nước Brom dư thấy có 19,2 gam brom tham gia phản ứng. a) Tính m b) Tính % theå tích moãi khí trong X Học sinh được sử dụng bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học ........................................................Heát..................................................................... đề 12 HƯỚNG DẪN CHẤM HỌC SINH GIỎI LỚP 9 Caâu Noäi dung 1) -Dùng Cu để thử 4 dung dịch, nhận ra ddAgNO3 nhờ tạo ra dung dịch màu xanh lam: 1 Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Ag  -Dùng dung dịch Cu(NO3)2 tạo ra để thử các dung dịch còn lại, nhận ra ddNaOH nhờ có kết tủa xanh lơ: Cu(NO3)2 + 2NaOH  Cu(OH)2  + 2NaNO3 -Cho AgNO3 ( đã nhận ra ở trên) vào 2 chất còn lại, nhận ra ddHCl nhờ có kết tủa trắng. Chất còn lại là NaNO3 AgNO3 + HCl  AgCl  + HNO3 ( HS có thể dùng Cu(OH)2 để thử, nhận ra HCl hoà tan được Cu(OH)2 ) 2) a. SO3 + H2O  H2SO4 H2SO4 + BaCl2  BaSO4  + 2HCl. 2. b.. 4Fe(OH)2 + O2. c.. 2NaCl. SO 4 ¿ 3 ¿ Fe2 ¿ n¿ SO 4 ¿ 3 ¿ Al 2 ¿ n¿. + 2H2O. 0. C  t 2Fe2O3 + 4H2O  ñp   coù maøng ngaên. 2NaOH + H2  + Cl2 . → 2NaOH + H2 ↑ a a mol mol → → 23 46 6NaOH + Fe2(SO4)3 → 2 Fe(OH)3 ↓ + 3Na2SO4 → 0,04 mol → 0,06 mol 0,12 mol <- 0,02 mol 6NaOH + Al2(SO4)3 → 2Al(OH)3 ↓ + 3 Na2SO4 → 0,08 mol → 0,12 mol 0,24 mol <- 0,04 mol nNaOH =0 , 12+0 , 24=0 ,36 (mol) 2Na + 2H2O. a mol 23. Ñieåm 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ.

(34) a 23. Vaäy. 0,36 => a. 0,1ñ. 8,23. 0,1ñ. Có hai khả năng xảy ra +) NaOH đủ +) NaOH dö Trường hợp 1 : NaOH vừa đủ 2 Fe(OH)3. ⃗ t. 0. 0,04 mol. 0,1ñ. Fe2O3 + 3 H2O. 0,1ñ 0,1ñ. 0,02 mol. ⃗ t 0 Al2O3 + 3 H2O. 2 Al(OH)3. 0,08 mol 0,04 mol Vậy khối lượng của chất rắn= (0,02x 160)+ (0,04x 102)= 7,28 g > 5,24g ( loại ) Trường hợp 2 : NaOH dư. a −0 , 36 mol Soá mol NaOH dö : = 23 NaOH. +. a −0 , 36 mol Ban đầu : 23 a −0 , 36 mol Phản ứng : 23 SPỨ :. 0 mol. 2 Fe(OH)3 0,04 mol. Al(OH)3. → NaAlO2. +. 2H2O. 0,08mol. a a −0 , 36 mol −0 , 36 mol → 23 23 a a −0 , 36 mol 0,44 mol 23 23. 0,1ñ. Thành phần khối lượng chất rắn. a ) = 5,24 -> a= 9,2 gam 46. 9,2 =0,2 mol => mH =0,2 x 2=0,4 (gam) 46 2. Khối lượng hỗn hợp = 160 x 1,25= 200 gam. nNa. 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. 0,02 mol. ⃗ t 0 Al2O3 + 3 H2O a a (0,44)mol (0,22) mol 23 46. 2. 0,1ñ. →. 2 Al(OH)3. nH =. 0,1ñ 0,1ñ. ⃗ t 0 Fe2O3 + 3 H2O. (0,02x 160) + 102( 0,22 -. 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. =0 , 06+0 , 12=0 , 18(mol)=> mNa SO =0 , 18 x 142=25 ,56 (gam) 9,2 nNaAlO = −0 , 36=0 , 04 mol => mNaAlO =0 , 04 x 82=3 , 28(gam) 23 9,2 Khối lượng của dung dịch = 9,2 +200-(0,04x107)-78(0,44)-0,4 = 201,4 gam 23 25 ,56 x 100=12 ,69 % C%Na2SO4= 201 , 4 2. SO4. 2. 2. C% NaAlO2= 3. 4. 2. 3 ,28 x 100=1 ,6285 % 201 , 4. Goïi CTHH cuûa ba muoái treân laø : M2CO3, MHCO3, MCl Gọi x, y, z lần lượt là số mol của ba muối trên đã dùng M2CO3 +2HCl → 2 MCl + CO2 ↑ + H2O x mol 2x mol 2x mol x mol MHCO3 + HCl → MCl + CO2 ↑ + H2O y mol y mol y mol y mol Giả sử dung dịch A còn dư 2 a mol HCl dư như vậy mỗi phần dung dịch A có a mol HCl dư. 1 (2 x+ y+ z) molMCl 2. 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ.

(35) Phản ứng ở phần 1: HCl + AgNO3 → AgCl a mol a mol MCl + AgNO3. 1 (2 x+ y+ z) mol 2. ↓ → -->. + HNO3 AgCl ↓ 1 (2 x+ y+ z) mol 2. 0,1ñ +. MNO3. Phản ứng ở phần 2: HCl + KOH → KCl + H2O a mol a mol a mol. 1 (2 x+ y+ z)molMCl => 29,68 gam hỗn hợp muối khan gồm a mol KCl 2. Do đó ta có hệ phương trình x( 2M + 60) + y(M +61) +z(M +35,5) = 43,71. 17 , 6 =0,4 44 1 66 , 88 ( x + y + z)= =0 , 48 a + 2 143 ,5 x+ y=. a = 0,125 x 0,8=0,1. 1 (2 x+ y+ z)(M +35 , 5)+74 ,5 a=29 , 68 2 Giải hệ phương trình trên ta tìm được M = 23. vậy M là Na x= 0,3 mol y= 0,1 mol z= 0,6 mol. 0,3 x 106 x 100=72 ,75 % 43 , 71 84 x 0,1 x 100=19 , 22 % % NaHCO3= 43 , 71. Vaäy% Na2CO3=. % NaCl = 100%-(72,75% + 19,25%)=8,03% Số mol HCl ban đầu đã dùng = 2x+y+2a = 2 . 0,3 + 0,1 + 2. 0,1 =0,9 mol Theå tích dung dòch HCl = 4. 0,9. 36 , 5. 100 =297 , 4 ml 10 ,52 . 1, 05. Gọi số mol Fe, Cu trong hỗn hợp lần lượt là a, b ( a, b > 0 ) Giả sử Fe, Cu đã phản ứng hết với AgNO3 theo phản ứng Fe + 2AgNO3 → Fe(NO3)2 + 2 Ag ↓ a mol a mol 2a mol Cu + 2 AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2 Ag ↓ b mol 2b mol Theo baøi ra ta coù : 56a + 64b = 10,72 Nhöng 64(a+b) > 56a +64b => 64(a+b)> 10,72 => a+b >. 10 ,72 =0 , 1675 64. => mAg=2a + 2b> 2. 0,1675=0,335 => Số gam Ag thu được 108(2a+2b)>0,335.108=36,18 g> 35,84 g => Fe vaø Cu khoâng heát maø coøn trong B Có 2 khả năng đối với B Giả sử trong B còn dư Fe, Cu còn nguyên Gọi x là số mol Fe đã phản ứng với AgNO3 Fe + 2 AgNO3 → Fe(NO3)2 + 2 Ag ↓ xmol x mol 2x mol Cứ 1 mol Fe tham gia gây tăng 2.108 – 56 ( g ) Vaäy x mol Fe tham gia gaây taêng (2.108 – 56 ) x = 160 x gam. 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,05ñ 0,05ñ. 0,1ñ. 0,1ñ.

(36) Mà khối lượng chất rắn tăng : 35,84-10,72=25,12 (g) => 160x=25,12 => x= 0,157 mol. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. NO3 ¿2 ¿ Fe ¿ n¿. 0,1ñ 0,1ñ. Dung dòch A + NaOH Fe(NO3)2 + NaOH → Fe(OH)2 ↓ + 2NaNO3 0,157 mol 0,157 mol 4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O → 4 Fe(OH)3 0,157mol 0,157mol 2 Fe(OH)3. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. ⃗ t 0 Fe2O3 + 3 H2O. 0,157mol 0,0785mol Khối lượng rắn sau khi nung : 0,0785.160= 12,56 g<12,8 g Vaäy Fe heát trong B coøn Cu * Trong B coøn Cu Goïi soá mol Cu tham gia heát laø y mol Cu + 2 AgNO3 -> Cu(NO3)2 + 2 Ag ↓ y mol 2y mol y mol 2y mol Dung dòch A goàm a mol Fe(NO3)2 y mol Cu(NO3)2 Chaát B goàm : (2a+2y) mol Ag (b-y) mol Cu Phản ứng của dung dịch A Fe(NO3)2 + NaOH → Fe(OH)2 ↓ + 2NaNO3 a mol a mol 4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O → 4 Fe(OH)3 a mol a mol 2 Fe(OH)3. y mol. 0,1ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. ⃗ t 0 Fe2O3 + 3 H2O. a mol 0,5 a mol Cu(NO3)2 + 2 NaOH -> Cu(OH)2 y mol y mol Cu(OH)2. 0,1ñ. 0,1ñ. ↓ + 2 NaNO3. ⃗ t 0 CuO + H2O. 0,15ñ. y mol. 0,15ñ 0,1ñ. Ta coù heä phöông trình :. 56a + 64 b= 10,72 108(2a+2y) +64(b-y)= 35,84 160.0,5a + 80y =12,8 Giaû heä ta coù: a=0,1mol ; b=0,08mol ; y = 0,06 mol. 0,1 x 56 x 100=52 ,2 % 10 ,72. %Fe=. Tính CM cuûa AgNO3 Ta coù n AgNO3=2nFe=0,2. % Cu =100- 52,2=47,8%. 0,05ñ 0,05ñ 0,1ñ. mol. n AgNO =2nCu =0,12 mol 0,2+ 0 ,12 =0 , 64 M CM (AgNO3 ) = 0,5 3. 0,2ñ. 5. nCO = 2. 39 , 6 14 , 4 19 , 2 2 , 24 =0,9(mol) ; n H O = =0,8(mol); n Br = =0 , 12; n X = =0,1(mol) 44 18 160 22, 4 2. 0,1ñ. 2. 0,1ñ.

(37) 0,1ñ Đặt x, y, z lần lượt là số mol của CH4 , C2H2 , C2H4 CH4 + 2O2 x mol 2C2H2. + 5O2. y mol C2H4. + 3O2. ⃗ t0 ⃗ t0 ⃗ t0. CO2. +. xmol 4CO2. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. (1). x mol +. 2ymol 2CO2. H2O 2H2O. (2). y mol +. 2H2O. (3). z mol 2zmol 2z mol Mặt khác giả sử số mol của m gam hỗn hợp lớn gấp a lần số mol trong 0,1 mol hỗn hợp X ⃗ C2H2Br4 C2H2 + 2Br2 ❑ (4) ⃗ C2H4 + Br2 ❑ C2H4Br2 (5) Từ 1, 2, 3, 4, 5 ta có hệ phương trình. ¿ ¿ x+ 2 y +2 z=0,9 x =0,1 x+ y +2 z=0,8 y=0,2 x + y + z=0,1a Giaûi heä ta coù z=0,2 2 y + z=0 ,12 a a=5 ¿{{{ ¿{{{ ¿ ¿. 0,3 ñ. 0,1ñ 0,1ñ 0,1ñ. 0,1ñ. m = 0,1 . 16 + 0,2 . 26 + 0,2 . 28 = 12,4 ( gam ). 0,1 =20 % 0,1+0,2+ 0,2 0,2 % VC2 H 2 = =40 % 0,1+ 0,2+ 0,2 0,2 % VC2 H 4= =40 % 0,1+0,2+0,2 % VCH4 =. đề 13 Thi chọn đội tuyền dự thi học sinh giỏi tỉnh . ------------------------------M«n :Ho¸ häc líp 9 ( 150 phót ) §Ò thi : C©u 1: (2, 0 ®iÓm ) Hãy chỉ ra 3 chất đơn giản nào nằm trên cùng một dãy ngang hay trên cùng một cột dọc hoặc trên cùng một đờng chéo của hình vuông dới đây đều là phi kim : Na. Al. C. Fe. Si. Ca. P. S. Mg. C©u 2: ( 2, 0 ®iÓm ) Trong thµnh phÇn 3 mol lu huúnh ¤ xÝt cã 3,6 1024 nguyªn tö ¤ xy vµ 1,8 1024 nguyªn tö lu huúnh . §a ra c«ng thøc ph©n tö ¤ xÝt lu huúnh ? C©u 3: ( 6, 0 ®iÓm ) Ngời ta đun nóng trong một bình cầu 0,18 gam một chất đơn giản A với Axít H2SO4 đặc d . Sản phẩm tạo thành của phản ứng ngời ta cho đi qua dung dịch Can xi hyđrôxít , khi đó tách ra 5,1 gam kết tủa . Hãy xác định chất A ( Đa ra câu trả lời bằng tính toán và phơng trình để chứng minh ). C©u 4: ( 4, 0 ®iÓm ) Chất rắn A mầu xanh lam ,tan đợc trong nớc tạo thành dung dịch , khi cho thêm NaOH vào dung dịch đó tạo ra kết tủa B mầu xanh lam . Khi nung nóng ,chất B bị hoá đen . Nếu sau đó tiếp tục nung nóng sản phẩm trong dòng Hyđrô thì tạo ra chất C mầu đỏ . Chất C tơng tác với một A xít vô cơ đậm đặc tạo ra dung dịch của chất A ban đầu . Hãy cho biết chất A là chất nào , viết tất cả các phơng trình phản ứng hoá học tơng øng . C©u 5 : ( 6, 0 ®iÓm ) Ngời ta cho 5,60 lít hỗn hợp Ô xít Các bon ( II ) và Các bon ( IV ) khi nung nóng đi qua một cái ống chứa 20,0 gam Ô xít đồng ( II ) .Sau đó ngời ta sử lý ống chứa trên bằng 60,0 ml dung dịch A xít H2SO4 nóng 85 % ( tỷ khối dung dịch bằng 1,80 g/ml ) .Khi đó 42,7 % A xít H2SO4 tham gia vµo ph¶n øng . a/ H·y viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng xÈy ra . b/ H·y tÝnh phÇn thÓ tÝch cña c¸c ¤ xÝt c¸c bon trong hçn hîp ®Çu ..

(38) đề 13. Híng dÉn chÊm. Đề thi chọn đội tuyền dự thi học sinh giỏi tỉnh . C©u 1 : ( 2, 0 ®iÓm ) Ba chất đơn giản nằm trên đờng chéo của hình vuông đều là phi kim : P , Si , C C©u 2 : ( 2, 0 ®iÓm ) 3 mol lu huúnh ¤ xÝt cã : 3,6 . 1024 hay 36. 1023 hay 6 . 6.1023 nguyªn tö ¤xy = 6 mol nguyªn tö ¤ xy 1,8 . 1024 hay 18. 1023 hay 3 . 6.1023 nguyªn tö Lu huúnh = 3 mol nguyªn tö lu huúnh . 1,0 ®iÓm 3 mol ph©n tö Lu huúnh ¤ xÝt cã 3 mol nguyªn tö Lu huúnh vµ 6 mol nguyªn tö « xy th× c«ng thøc cña ¤ xÝt Lu huúnh lµ SO2 1.0 ®iÓm C©u 3 : ( 6 ®iÓm ) A tác dụng với Axít H2SO4 đặc tạo ra sản phẩm mà khi cho nó tác dụng với Ca(OH)2 lại tao ra kết tủa thì A có thể là kim loại kém hoạt động hoÆc phi kim vµ cã thÓ tao ra SO2hoÆc CO2 ,ta cã : 1,0 ®iÓm SO2 + Ca(OH)2 = CaSO3  + H2O CO2 + Ca(OH)2 = CaCO3  + H2O 0,5 ®iÓm Nếu A là kim loại mạnh có thể tao ra H2S và khi H2S + Ca(OH)2 CaS tan đợc trong nớc 0,5 ®iÓm Ta cã n ( CaSO3 ) = 5,1 / 120 = 0,0425 mol . §èi víi kim lo¹i ho¸ trÞ 1 cã ph¬ng tr×nh ph¶n øng : 2A + 2 H2SO4 = A2SO4 + SO2  + 2H2O Từ đó chúng ta tìm đợc khối lợng kim loại : 0,18 / ( 0,0425 . 2 ) = 2,12 g/mol kim loại A .Đối với kim loại hoá trị 2 , 3 , 4 chúng ta thu đợc 4,24 ; 6,36 ; 8,48 g/mol tơng ứng . Các kim loại với khối lợng mol nh thế không có nh vậy A là phi kim .Sản phẩm tạo thành giữa nó và Axít H2SO4 đặc khi cho tác dụng với Ca(OH)2 tao ra kÕt tña . ChÊt A cã thÓ lµ S hay C . 1,0 ®iÓm §èi víi S S + 2H2SO4 = 3 SO2 + 2H2O n (S ) = 0,18 / 32 = 0,056 mol n ( SO2) = 0,056 . 3 = 0,168 mol m ( CaSO3) = 0,168 .120 = 2,02 gam nhá h¬n 5,1 1,0 ®iÓm §èi víi C¸c bon C + 2 H2SO4 = 2 SO2 + CO2 + 2 H2O n ( CaCO3 ) = n (C ) = 0,18 / 12 = 0,015 mol m (CaCO3 ) = 0,015 .100= 1,5 gam 1,0 ®iÓm n (CaCO3 ) = n ( SO2 ) = 0,03mol n ( CaSO3 ) = n (SO2) = 0,03 mol m ( CaSO3 ) = 0,03 . 120 = 3,6 gam Khèi lîng chung cña kÕt tña = 1,5 + 3,6 = = 5,1 gam t¬ng øng víi ®iÒu kiÖn bµi to¸n , nh vËy A lµ C¸c bon . 1,0 ®iÓm C©u 4 : ( 4 ®iÓm ) Theo d÷ kiÖn cña ®Çu bµi chÊt A lµ §ång hy®r¸t sun f¸t kÕt tinh CuSO4 5H2O CuSO4 + 2 NaOH = Cu (OH) 1,0 ®iÓm 2  + Na2SO4 dd Xanh lam to Cu(OH)2 = CuO + H2O 0,5 ®iÓm ®en 0,5 ®iÓm Cu + H2O 1,0 ®iÓm đỏ Cu + 2 H2SO4 đặc = CuSO4 + SO2  + 2 H2O 1,0 điểm. Chất B là hyđrô xít đồng (II ) Chất C là đồng : CuO + H2 =. C©u 5 : ( 6 ®iÓm ) Ô xít các bon (II) khi đun nóng khử Ô xít đồng (II ) CuO + CO = Cu + CO2 (1) 1,0 ®iÓm §Ó tiÖn thÝ nghiÖm ta lÊy hçn hîp CO vµ CO2 gåm 0,25 mol ( 20/ 80 ) mol ô xít Cu( II) và 0,25 mol ( 5,6 / 22,4 ). Trong ống ,sau khi phản ứng phải chứa hỗn hợp đồng và Ô xít Cu( II ) cha bị khử và thực tế với a xít H2SO4 đủ đặc nóng ( 50% - 60% ) có thể xẩy ra phản ứng 1,0 ®iÓm Cu + 2 H2SO4 = CuSO4 + SO2 + 2 H2O (2) 1,0 ®iÓm CuO + H2SO4 = CuSO4 + H2O (3) 1,0 ®iÓm Để tiến hành phản ứng đã lấy 0,936 mol ( 60 . 1,8 . .0,85 / 98 ) H2SO4 theo điều kiện 42,7 % hay  0,4 mol H2SO4 tham gia vào phản ứng (2) và (3) khi đó theo phơng trình (2) và (3) ta có : 2 mol Cu phản ứng với 2x mol H2SO4 còn y mol CuO tham gia phản ứng với y mol H2SO4 ta thu đợc hệ phơng trình  x + y = 0,25 ( lîng Cu + CuO )  2x + y = 0,4 ( lîng H2SO4 tham gia ph¶n øng ) 1,0 ®iÓm Giải hệ phơng trình trên ta có x = 0,15 ; vì theo (1) lợng đồng thu đợc bằng lợng Ô xít các bon (II) phản ứng nên trong hỗn hợp 0,25 mol khí cã 0,15 mol CO ( 60 % ) vµ 0,10 mol CO2 (40%) 1,0 ®iÓm. )đề 14. MÔN THI: HÓA HỌC_Lớp 9. THI HOÏC SINH GIOÛI CAÁP HUYEÄN Naêm hoïc: 2008-2009.

(39) ĐỀ:. (Thời gian làm bài 150 phút, không kể thời gian phát đề) Caâu 1: (5 ñieåm) 1- Trong hợp chất khí với Hiđrô của nguyên tố R có hóa trị IV, Hiđrô chiếm 25% về khối lượng. Xác định nguyên tố đó. 2- Người ta dùng một dung dịch chứa 20 gam NaOH để hấp thu hoàn toàn 22 gam CO 2. Viết phương trình phản ứng và gọi tên muoái taïo thaønh. Caâu 2: (5 ñieåm) 1- Bổ túc chuỗi phản ứng và cho biết A, B, C, D, E, F là những chất gì? A+B C + H2 C + Cl2 D D + dd NaOH E + F E Fe2O3 H2O to C©u 2: ( 2, 0 ®iÓm ) Trong thµnh phÇn 3 mol lu huúnh ¤ xÝt cã 3,6 1024 nguyªn tö ¤ xy vµ 1,8 1024 nguyªn tö lu huúnh . §a ra c«ng thøc ph©n tö ¤ xÝt lu huúnh ? Caâu 3: (5 ñieåm) Cho a gam dung dịch H2SO4 24,5% và b gam dung dịch NaOH 8% thì tạo được 3,6 gam muối axít và 2,84 gam muối trung hòa. 1- Tính a vaø b 2- Tính thành phần trăm của dung dịch sau phản ứng C©u 4: ( 4, 0 ®iÓm ) Chất rắn A mầu xanh lam ,tan đợc trong nớc tạo thành dung dịch , khi cho thêm NaOH vào dung dịch đó tạo ra kết tủa B mầu xanh lam . Khi nung nóng ,chất B bị hoá đen . Nếu sau đó tiếp tục nung nóng sản phẩm trong dòng Hyđrô thì tạo ra chất C mầu đỏ . Chất C tơng tác với một A xít vô cơ đậm đặc tạo ra dung dịch của chất A ban đầu . Hãy cho biết chất A là chất nào , viết tất cả các ph ơng trình phản ứng hoá học tơng øng ------------------------------------đề 14. HƯỚNG DẪN CHẤM Noäi Dung. Câu Caâu 1 (5 ñieåm). 1- Gọi khối lượng nguyên tử của nguyên tố R là x: công thức hợp chất khí với Hiñroâ laø RH. 0,5 ñieåm. 4.1 25  Ta coù: x  4.1 100. 0,5 ñieåm. 25(x+4)=4.100 25x = 300. 300 12 x = 25. 0,5 ñieåm. Khối lượng nguyên tử của nguyên tố R bằng 12 đvC Nguyeân toá R laø cacbon: C. 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm. 20 0,5 2- Số phân tử gam NaOH: 40 22 0,5 Số phân tử gam CO2: 44. Caâu 2 (5 ñieåm). §iÓm. Tỷ lệ phân tử gam Các chất tham gia phản ứng là 0,5:0,5 = 1:1 Phương trình hóa học của phản ứng là NaOH + CO2 = NaHCO3 Teân muoái laø: Natri Hiñroâ cacbonat 1Fe + 2HCl = FeCl2 + H2 2FeCl2 + Cl2 = 2FeCl3 FeCl3 + 3NaOH = Fe(OH)3 + 3NaCl o 2Fe(OH)3 = Fet2O3 + 3H2O. 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm.

(40) A: Fe B: HCl C: FeCl2 D: FeCl3 E: Fe(OH)3 F: NaCl 2- : ( 2, 0 ®iÓm ) 3 mol lu huúnh ¤ xÝt cã : 3,6 . 1024 hay 36. 1023 hay 6 . 6.1023 nguyªn tö ¤xy = 6 mol nguyªn tö ¤ xy 1,8 . 1024 hay 18. 1023 hay 3 . 6.1023 nguyªn tö Lu huúnh = 3 mol nguyªn tö lu huúnh . 3 mol ph©n tö Lu huúnh ¤ xÝt cã 3 mol nguyªn tö Lu huúnh vµ 6 mol nguyªn tö « xy th× c«ng thøc cña ¤ xÝt Lu huúnh lµ SO2. 1 ñieåm. 1,0 ®iÓm. 1.0 ®iÓm Caâu 3 (5 ñieåm). NaOH + H2SO4 0,03 mol 0,03 mol 2NaOH + H2SO4 0,04 mol 0,02 mol. NaHSO4 + H2O 0,03 mol Na2SO4 + H2O 0,02 mol. 3, 6 0, 03 n NaHSO4 = 120 mol 2,84 0, 02 n Na2SO4 = 142 mol. 0,25 ñieåm 0,25 ñieåm 0,25 ñieåm. 2,8.100 35 8 m dd NaOH = b = gam n H2SO4 = 0,03 + 0,02 = 0,05 mol m H2SO4 = 98 x 0,05 = 4,9 gam. 4,9.100 20 m dd H2SO4 = a = 24,5 gam 3, 6.100% 3, 6.100%  6,55% a b 35  25 C% NaHSO4 = 2,84.100% 5,16% 35 C% Na2SO4 = to Theo d÷ kiÖn cña ®Çu bµi chÊt A lµ §ång hy®r¸t sun f¸t kÕt tinh CuSO4 .5H2O CuSO4 + 2 NaOH = Cu (OH)2  + Na2SO4 dd Xanh lam to Cu(OH)2 = CuO + H2O ®en Chất B là hyđrô xít đồng (II ) Chất C là đồng : CuO + H2 = Cu + H2O đỏ Cu + 2 H2SO4 đặc = CuSO4 + SO2  + 2 H2O. đề 15 đề thi hsg huyện M«n: Hãa 9 - Thêi gian lµm bµi: 90 phót C©u 1: (3 ®iÓm) 1- (1,5 điểm): Hãy cho biết trong dung dịch có thể có đồng thời các chất sau đây không ? a. K0H vµ HCl d. HCl vµ AgN03 b. Ca(0H)2 vµ H2S04 e.Ca(0H)2 vµ Ca(HC03)2 c. HCl vµ KN03 g. KCl vµ Na0H 2- (1,5 ®iÓm): ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc thùc hiÖn chuçi biÕn hãa sau: Fe203 (a) FeCl3 (b). Fe(0H)3. (c) Fe203. 0,5 ñieåm 0,25 ñieåm. n NaOH = 0,03 + 0,04 = 0,07 mol m NaOH = 0,07 x 40 = 2,8 gam. Caâu 4 (5 ñieåm). 0,5 ñieåm. (d) Fe.. 1 ñieåm. 1 ñieåm. 0,5 ñieåm 0,5 ñieåm. 1,0 ®iÓm 1.0 ®iÓm 0,5 ®iÓm 0 ,5 ®iÓm 1,0 ®iÓm 1,0 ®iÓm.

(41) C©u 2: (2®iÓm) Cho 4 lọ dung dịch NaCl, CuS04, MgCl2, Na0H thuốc thử chỉ có phe nolph talein. Làm thế nào để nhận biết chúng? C©u 3: (2 ®iÓm) Phải lấy 2 miếng nhôm có tỷ lệ với nhau nh thế nào về khối lợng để khi cho một miếng vào dung dịch axít và 1 miếng kia vào dung dÞch baz¬, th× ta cã thÓ tÝch khÝ Hi®r« tho¸t ra b»ng nhau? C©u 4: (3 ®iÓm) Hòa tan 1,68 gam hỗn hợp gồm Ag và Cu trong 29,4 gam dung dịch A(H2S04 đặc, nóng) thu đợc chỉ một loại khí và dung dịch B. Cho khí thoát ra hấp thụ hết vào nớc brôm, sau đó thêm Ba(N03)2 d thì thu đợc 2,796 gam kết tủa. a. TÝnh khèi lîng Ag vµ Cu trong hçn hîp ®Çu. b. Tính nồng độ % H2S04 trong dung dịch A, biết lợng H2S04 đã phản ứng với Ag và Cu chỉ bằng 10% lợng ban đầu. đề 15 đáp án đề thi môn hóa 9 C©u 1: (3®) 1- Câu c và g các chất có trong dung dịch có thể có đồng thời các chất trong dung dịch câu a,b,d,e không thể đồng thời tồn tại (0,5đ). - C¸c ph¬ng tr×nh hãa häc: K0H + HCl --> KCl + H20 (0,25 ®) Ca(0H)2 + H2S04 --> CaS04 + 2H20 (0,25 ®) HCl + AgN03 --> AgN03 + AgCl (0,25 ®) Ca(0H)2 + Ca(HC03)2 --> CaC03+ 2H20 (0,25 ®) 2a. Fe03 + 6HCl --> 2 FeCl3 + 3 H20 (0,25 ®) b. FeCl3 + 3 Na0H --> Fe (0H)3 + 3 NaCl (0,25 ®) t0 c. 2Fe (0H)3 --> Fe203 + 3 H20 (0,25 ®) d. Fe203 + 3H2 --> 2Fe + 3 H20 (0,25 ®) C©u 2: (2®) - (0,5đ) Cho Phenolphtalein vào 4 dung dịch để nhận biết ra dung dịch Na0H (chỉ mình đ này làm phenolphtalein hóa hồng) - (1đ) Cho dd Na0H vừa tìm đợc vào 3 dd còn lại, ở ống nghiệm nào có kết tủa xanh xuất hiện, ống nghiệm đó ban đầu đựng dd CuS04. ống nghiệm nào có kết tủa trắng tạo ra đó là ống nghiệm đựng MgCl2 . ống nghiệm nào không có hiện tợng gì xảy ra đó là ống nghiệm đựng dd NaCl. - PTHH: + (0,25 ®) 2Na0H + CuS04 --> Cu (0H)2 ↓ + Na2S04 (xanh) + (0,25®) 2Na0H + MgCl2 --> Mg(0H)2 ↓ + NaCl ( tr¾ng) C©u 3:(2®) - PTHH: 2Al + 6HCl --> 2AlCl3 + 3 H2 (1) (0,25 ®). 2x 3. 2Al. x. + 2Na0H + 2H20 --> NaAl02 + 3 H2. 2x 3. (2). (0,25 ®) x. §Ó thÓ tÝch khÝ Hi®r« tho¸t tra khi cho Al t¸c dung víi axÝt vµ baz¬ b»ng nhau th× sè mol Hi®ro tho¸t ra ë (1) vµ (2) ph¶i b»ng nhau (0,5). NÕu gäi sè mol Hi®ro tho¸t ra ë (1) vµ ë (2) lµ x th× sè mol Al ph¶n øng víi (1) còng b»ng sè mol Al ph¶n øng ë (2) vµ b»ng. 2x 3. . Vậy để thể tích Hiđro thoát ra khi cho Al phản ứng với axít và bazơ nh nhau thì tỷ lệ khối lợng Al cần lấy cho 2 phản ứng này phải bằng nhau (1®). C©u 4: (3®) §Æt x,y lµ sè mol Ag vµ Cu trong hçn hîp: 2Ag + 2 H2S04 (®.n) -->Ag2S04 + S02 ↑ + H20 (0,25®) x mol x mol 0.5 m0l Cu + 2H2S04(®..n) --> CuS04 + S02 ↑ + H20 (0.25 ®) y mol 2y mol y mol sè mol S02 = (0,5x +y) S02 + Br2 + 2 H20 --> 2HBr + H2S04(0,25®) 0,5x+y 0,5x+y Ba(N03)2 + H2S04 --> 2 HN03 + BaS04 ↓ (0,25®) 0,5x+y 0,5x+y Ta cã:. 108 x + 64y = 1,68 0,5x + y. 2 , 796 = 233. (1) = 0,012. (2). Gi¶i (1) vµ (2) : 108 x +64y = 1,68 0,5x+y = 0,012 y = 0,006 a.m Ag = 108 x 0,012 = 1,296 (g) (0,5®) m Cu = 64 x 0,006 = 0,384 (g) b. Khối lợng H2S04 đã phản ứng = 98 (x+2y) = 2,352 (g). (0,5®) x= 0,012.

(42) VËy. 29 , 4 xa 10 =2 ,352 --> a = 80% (1,25® 100 100. đề 16 đề thi học sinh giỏi lớp 9 C©u 1: Khi cho dung dịch H3 PO4 Tác dụng với dung dịch NaOH tạo đợc dung dịch M. a/ Hái M cã thÓ chøa nh÷ng muèi nµo? b/ Ph¶n øng nµo cã thÓ x¶y ra khi thªm KOH vµo dung dÞch M c/ Ph¶n øng nµo cã thÓ x¶y ra khi thªm H3 PO4 ( hoÆc P2 O5) vµo dung dÞch M? ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng. C©u 2: Cã thÓ cã hiÖn tîng g× x¶y ra khi cho kim lo¹i A vµo dung dÞch muèi B? ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng. C©u 3: H·y nªu mét muèi võa t¸c dông víi HCl, võa t¸c dông víi NaOH , tho¶ m¶n ®iÒu kiÖn: a/ Cả hai phản ứng đều có khí thoát ra. b/ Ph¶n øng víi HCl cã khÝ bay lªn vµ ph¶n øng víi NaOH cã kÕt tña. c/ Cả hai phản ứng đều tạo kết tủa. C©u 4: A + O2  B + C B + O2 D D D F H I I J. + E F + BaCl2 + E  G  + H + BaCl2  G  + H + AgNO3  Ag Cl + I + A  J + F + NO  + E + C J + E + NaOH  Fe(OH)3 + K. C©u 5: Nung x1 gam Cu với x2 gam O2 thu đợc chất rắn A1. Đun nóng A1 trong x3 gam H2SO4 98% , sau khi tan hết thu đợc dung dịch A2 và khí A3 . HÊp thô toµn bé A3 b»ng 200ml NaOH 0,15 M t¹o ra dung dÞch chøa 2,3g muèi . B»ng ph¬ng ph¸p thÝch hîp t¸ch CuSO4 ra khái dung dÞch A2 sẽ thu đợc 30g tinh thể CuSO4. 5 H2O . Nếu cho A2 tác dụng với dung dịch NaOH 1M thì để tạo ra lợng kết tủa nhiều nhất phải dùng hết 300ml NaOH. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng . TÝnh x1, x2, x3. đề 16 đáp án đề thi môn hóa 9 C©u 1:(1,5 ®iÓm) a/ H3PO4 + NaOH  NaH2PO4 + H2O H3PO4 + 2NaOH  Na2HPO4 + 2H2O H3PO4 + 3NaOH  Na3PO4 + 3H2O 0,5 ®iÓm Dung dịch M chứa từ 1 đến 2 hoặc 3 muối tạo ra ở từng phơng trình trên. b/ Thªm KOH vµo M ( thªn dd Baz¬ m¹nh) 0,5 ®iÓm 3NaH2PO4 + 6KOH  Na3PO4 + 2K3PO4 + 6H2O 3NaHPO4 + 3KOH  2Na3PO4 + K3PO4 + 3H2O c/ Thªm H3PO4 vµo M (thªm AxÝt yÕu) H3PO4 + 2Na3PO4  3Na2HPO4 2H3PO4 + 2Na3PO4  3NaH2PO4 0,5 ®iÓm H3PO4 + 2Na2HPO4  2NaH2PO4 Thêm P2O5 thì P2O5 + 3H2O  2H3PO4 sau đó phản ứng xẫy ra nh trên. C©u 2:(1,5 ®iÓm) a/ Có sự đổi màu sắc kim loại và đổi màu dung dịch Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Ag đỏ kh«ng mµu xanh tr¾ng b¹c Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu tr¾ng x¸m xanh kh«ng mµu đỏ b/ Kim loại tan và có sự đổi màu dung dịch. Fe2(SO4)3 + Cu  CuSO4 + 2FeSO4 mµu vµng mµu xanh Fe2(SO4)3 + 3Mg  3MgSO4 + 2Fe vµng kh«ng mµu c/ Cã khÝ tho¸t ra: 2Na + 2H2O  2NaOH + H2 NH4Cl + NaOH  NaCl + NH3 + H2O d/ Cã khÝ tho¸t ra vµ kÕt tña cã mµu. 2Na + 2H2O  2NaOH + H2 2NaOH + CuSO4  Cu(OH)2 + Na2SO4 Xanh 2NaOH + MgCl2  Mg(OH)2 + 2NaCl Tr¾ng e/ Có khí thoát ra và kết tủa xuất hiện, sau đó kết tủa đổi màu hoặc tan ra: 2Na + 2H2O  2NaOH + H2. 0,5 ®iÓm. 0,5 ®iÓm 0,5 ®iÓm. 0,5 ®iÓm. 0,5 ®iÓm.

(43) FeCl2 + 2NaOH  Fe(OH)2 + 2NaCl 4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O  4Fe(OH)3 tr¾ng xanh màu đỏ nâu AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl NaOH + Al(OH)3  NaAlO2 + 2H2O C©u 3:(1,5 ®iÓm) a/ (NH4)2CO3 + 2HCl  2NH4Cl + CO2 + H2O (NH4)2CO3 + 2NaOH  Na2CO3 + 3NH3 + 2H2O (cã thÓ chän NH4HCO3; (NH4)2CO3 ; NH4HSO3 ; NH4HS ... b/ Ca(HCO3)2 + 2HCl  CaCl2 + 2CO2 + 2H2O Ca(HCO3)2 + 2NaOH  CaCO3 + Na2CO3 + 2H2O c/ Mg(AlO2)2 + 2HCl + 2H2O  MgCl2 + 2Al(OH)3 Mg(AlO2)2 + 2NaOH  Mg(OH)2  + 2NaAlO2 HoÆc: Ag2SO4 + 2HCl  2AgCl + H2SO4 Ag2SO4 + 2NaOH  2AgOH + Na2SO4 C©u 4:(2 ®iÓm) A lµ FeS2 hoÆc FeS FeS + O2 3SO2 + O2 SO3 + H2O SO3 + BaCl2 +H2O H2SO4 + BaCl2 HCl +AgNO3. SO toc2 + Fe2O3 2SO3 H2SOto4C,xt. 0,5 ®iÓm. 0,5 ®iÓm. 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm. BaSO4 + 2HCl BaSO4. 0,5 ®iÓm. + 2HCl. 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm. AgCl  + HNO3. 8HNO3 + FeS2 Fe (NO3)3 +2H2SO4 + 5NO  + 2H2O 6HNO3 + Fe2O3 2Fe (NO3)3 + 3H2O Fe (NO3)3 + 3 NaOH 3 Fe(OH)3 + 3 NaNO3. 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm. C©u 5:(1,5 ®iÓm) 2Cu + O2 2CuO o t 4 + H2O CuO + H2SO4 CuSO Cu + 2H2SO4 CuSO4 + SO2 + 2H2O SO2 + 2NaOH Na2SO3 + H2O SO2 + NaOH NaHSO3 Thử 2,3 g với Na2SO3 nguyên chất và Na2HSO3 nguyên chất đều thấy không thỏa mản 2,3g lµ hçn hîp 2 muèi. n NaOH = 0,03 mol nªn 2a + b = 0,03 mol vµ 126a + 104 b = 2,3 giải đợc : a = b = 0,01 n SO2 = 0,02mol n Cu d = 0,02 mol 30g CuSO4 . 5 H2O chøa 0,12 mol x1 = 7,68g ; x2 = 1,6g . CuSO4 + 2NaOH Na2SO4 + Cu(OH)2  0,12 mol 0,24mol Vì phải dùng đến 0,3mol NaOH nên thấy ngay là trớc khi kết tủa với CuSO4 đã có : 0,3 – 0,24 = 0,06 mol NaOH dù ph¶n øng trung hßa H2SO4 + 2NaOH Na2SO4 + 2 H2O 0,03mol 0,06mol VËy tæng sè mol H2SO4 = 0,1 + 0,02 . 2 + 0,03 = 0,17 mol => x3 = ( 0,17 . 98 ) : 0,98 = 17(g).. C©u1:. đề 17 đề thi học sinh giỏi lớp 9. C©u2: Dung dÞch A cã chøa CuSO4 vµ FeSO4 a/ Thªm Mg vµo dung dÞch A " dung dÞch B cã 3 muèi tan.. 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,2 ®iÓm 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm. 0,25 ®iÓm.

(44) b/ Thªm Mg vµo dung dÞch A " dung dÞch C cã 2 muèi tan. c/ Thªm Mg vµo dung dÞch A " dung dÞch D chØ cã 1 muèi tan. Gi¶i thÝch mæi trêng hîp b»ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng. C©u3: Hoà tan một hổn hợp gồm Mg và muối Magiê cacbonnal bằng axit HCl thì thu đợc một hỗn hợp khí có thể tích là 6,72 lít ( đo ở ĐKTC) . Sau khi đốt hổn hợp khí này và làm ngng tụ hết hơi nớc thì thể tích hỗn hợp khí chỉ còn 1,12 lít (ở ĐKTC). a/ ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra. b/ TÝnh thµnh phÇn vÒ khèi lîng cña mæi chÊt trong hæn hîp? C©u 4: a/ Cho 1,625 g s¾t Clorua ( cha rá ho¸ trÞ cña s¾t) t¸c dông víi dung dÞch AgNO 3 d thu đợc 4,305 g AgCl kết tủa. Xác định công thức cña s¾t Clorua. b/ Cần bao nhiêu mililít dung dịch NaOH chứa 0,02 g NaOH trong 1ml dung dịch để chuyển 1,25 g FeCl3 . 6 H2O thành Fe(OH)3 . C©u 5: Cho A lµ mét hçn hîp bét gåm : Ba , Al , Mg. - LÊy m gam A cho vµo níc tíi khi hÕt ph¶n ng thÊy tho¸t ra 6,94 lÝt H2 ( ë §KTC) . - LÊy m gam A cho vµo dung dÞch xót d tíi hÕt ph¶n øng thÊy tho¸t ra 6,72 lÝt H2 (ë §KTC) . - Lấy m gam A hoà tan bằng một lợng vừa đủ dung dịch axit HCl đợc một dung dịch và 9,184 lít H 2 (đo ở ĐKTC) . Hãy tính m và % khối lîng c¸c kim lo¹i trong A.. đề 17. đáp án đề thi môn hóa 9. C©u 1: ( 2,5 ®iÓm). 0,5 ®iÓm. 2 ®iÓm . Häc sinh hoµn chØnh c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng ( 9 ptp). C©u 2: ( 1,5 ®iÓm). Mg + CuSO4 Mg SO4 + Cu (1) Mg + FeSO4 Mg SO4 + Fe (2) a/ Dung dÞch B cã 3 muèi tan lµ dung dÞch t¹o ra khi ph¶n øng (1) cha kÕt thóc => chøa MgSO4 ; CuSO4 d FeSO4 cha ph¶n øng b/ Dung dịch C có 2 muối tan là dung dịch tạo ra khi phản ứng (1) đã hoàn thành => chứa MgSO4 và FeSO4 c/ Dung dịch D có một muối tan là dung dịch tạo ra khi cả phản ứng (1) và (2) đều hoàn thành => chứa MgSO4 . C©u3: ( 1,5 ®iÓm). a/ Ph¬ng tr×nh ph¶n øng:. 0,5 ®iÓm 0,5 ®iÓm 0,5 ®iÓm.

(45) +Cl Mg (r ) + 2 HCl (dd) MgCl(dd) + H2(K) (1) MgCO3 (r + 2 HCl (dd) MgCl 2 (dd) + CO2(K) + H2O (2) 2H2 (K) + O2( K) 2H 2O ( h ) o tC b/Vì khí CO2 là chất khí không cháy, do vậy thể tích hỗn hợp khí sau khi đốt và làm ngng tụ hơi nớc chính là thể tÝch khÝ CO2cßn l¹i theo (2) VCO2 =1,12 l  nCO2 = 1,12 : 22,4 = 0,05 mol  nMgCO3 = 0,05 mol Suy ra VH2 = 6,72 - 1,12 = 5,6 (l) nH2 = 5,6 : 22,4 = 0,25 mol  nMg = 0,25 mol. Tõ (1) ta cã: mMg = 0,25.24 = 6 (g) (2) ta cã: mMgCO3 = 0,05 . 84 = 4,2 (g) VËy khèi lîng hçn hîp lµ: mMg + mMgCO3 = 6 + 4,2 = 10,2 (g) % Mg. 6 . 100 =58 , 82 % 10 ,2. =.  . giải ra đợc n = 3 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm. 0,25 ®iÓm. 3NaOH + FeCl3  Fe(OH)3 + 3NaCl 3mol 1mol. ⇒ x=NaOH=. 3 . 0 , 005 =0 , 015 mol NaOH 1. mNaOH = 0,015 . 40 = 0,6 (g) VËy cø 0,02 gam NaOH cã thÓ tÝch lµ 1 ml cø 0,6 gam .............................. y ml. ⇒ y=. 0,25 ®iÓm. 0,25 ®iÓm. 1 , 25 .162 , 5 Theo đề ra ta có: mFeCl3 = =0 , 75( g) 270 ,5 0 , 75 nFeCl3 = =0 , 005 mol 162 ,5. Theo bµi ra: x mol  0,005. 0,25 ®iÓm. 0,25 ®iÓm.  C«ng thøc cña s¾t Clorua lµ FeCl3 b/ Tõ c«ng thøc : FeCl3 . 6H2O. PTP¦: Theo pt. 0,25 ®iÓm. 0,25 ®iÓm. % MgCO3 = 100 - 58,82 = 41,18% C©u: 4(2 ®iÓm) a/ Gäi n lµ hãa trÞ cña Fe PTP¦: FeCln + nAgNO3  Fe(NO3)n + nAgCl 1 mol . . . . . . . . . . . . . . n mol Hay (56+35,5.n) g . . . . . . . . . . . 143,5.n (g) Theo bµi ra: 1,625 (g) . . . . . . . . . . . . . 4,305 (g). 56+35 , 5 n 143 , 5 Ta cã tû sè: = 1 , 625 4 , 305. 0,5 ®iÓm. 0,6 . 1 =30 ml 0 , 02. 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm. => VNaOH = 30 ml. C©u: 5 (2,5 ®iÓm) Gäi x,y,z lÇn lît lµ sè mol cña Ba, Mg, Al trong m gam hçn hîp. Sè mol H2 tho¸t ra do A t¸c dông víi níc: nH2 = 6,94: 22,4 = 0,31 mol Sè mol H2 tho¸t ra do A t¸c dông víi xót d : nH2 = 6,72: 22,4 = 0,30 mol Sè mol H2 tho¸t ra do A hµ tan bëi axÝt: nH2 = 9,184: 22,4 = 0,31 mol 0,25 ®iÓm C¸c PTP¦: 1. Ba + 1mol x (mol). 2H2O 2mol. 2.. 2Al + 2mol z (mol). 6H2O 6mol. 2Al + 2mol x (mol). NaOH. 3.. . . Ba(OH)2 + 1mol. H2 1mol x (mol). (1). 2Al(OH)3 + 2mol. 3H2 1mol 3/2 z (mol). (2). + 2H2O . 2NaAlO2 +. Ba + 2HCl  BaCl2 + H2 1mol 1mol x (mol) x (mol) 5. Mg + HCl  BMgCl2 + H2 1mol 1mol y (mol) y (mol). 3H2 3mol (3) 3/2 z (mol). 0,25 ®iÓm 0,25 ®iÓm. 0,25 ®iÓm. 4.. 2Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H2 2mol 3mol z (mol) 3/2 z (mol) Theo đề bài và các các PTPƯ 1, 2, 3, 4, 5, 6 ta có. 0,25 ®iÓm. (4) 0,25 ®iÓm (5) 0,25 ®iÓm. 6.. (6).

(46) tõ 1 vµ 2: tõ 3: Tõ 4, 5 vµ 6:. x + 3/2z = 0,31 (a) 3/2z = 0,3 (b) x + y + 3/2z = 0,41 (c) gi¶i hÖ (a), (b), (c) ta cã x = 0,01; y = 0,1; z = 0,2.  mBa = 0,01.137 = 1,37 gam mMg = 0,1.24 = 2,4 gam mAl = 0,2.27 = 5,4 gam  mhçn hîp = mBa + mMg + mAl =1,37 +2,4 + 5,4 = 9,17gam. 1 , 37 .100 =14 , 9 % 9 , 17 2,4 .100 % Mg = =26 ,2 % 9 ,17. 0,25 ®iÓm. 0,25 ®iÓm. % Ba =. 0,25 ®iÓm. % Al = 100 - (14,9 + 26,2) = 58,9. KYØ THI HOÏC SINH GIOÛI NAÊM HOÏC 2008-2009 MÔN HÓA HỌC LỚP 9 (Thời gian làm bài 150 phút, không kể thời gian phát đề). đề 18. Caâu 1: (2 ñieåm) Từ những chất có sẵn là K 2O, BaO, H2O và các dung dịch CuCl 2, FeCl3. Hãy viết các phương trình hóa học để điều chế bazờ tan và bazờ không tan. Caâu 2: ( 4 ñieåm) Viết các phương trình phản ứng ghi rõ điều kiện (nếu có) theo sơ đồ: a. A to B + H2O C + CO2 A +HCl D + 1NaOH E b. AlCl3 Al2(SO4)3. Al(OH)3. Al2O3 Caâu 3: (3 ñieåm) a. Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết 3 lọ đựng chất rắn không nhãn: NaOH, NaCl, Ba(OH) 2. b. Chỉ được dùng quỳ tím làm thế nào để nhận biết các dung dịch chất chứa trong các lọ mất nhãn riêng biệt: KCl, K 2SO4, KOH vaø Ba(OH)2. Câu 4: (1.5 điểm) Từ các hóa chất đã biết. Hãy viết 3 PTHH để điều chế clo Caâu 5: (1.5 ñieåm) Hòa tan M2O3 trong một lượng vừa đủ dung dịch H 2SO4 20%. Người ta thu được dung dịch muối có nồng độ 21,756%. Xác định công thức oxit. Caâu 6: (1.5 ñieåm).

(47) Cho 24 g hỗn hợp CuO và Fe 2O3 hòa tan vừa đủ vào 146g dung dịch HCl 20%. Tính thành phần trăm theo khối lượng có trong hỗn hợp. Câu 7: (4.5 điểm) Khử 15.2g hỗn hợp FeO và Fe 2O3 bằng hidro ở nhiệt độ cao, thu được sắt kim loại. Để hòa tan hết lượng sắt này caàn duøng 100ml dung dòch H2SO4 2M. a. Xác định phần trăm khối lượng mỗi oxit. b. Tính thể tích H2 ở đktc cần dùng để khử hỗn hợp trên. c. Nếu cô cạn cẩn thận dung dịch sau phản ứng sẽ thu được bao nhiêu gam tinh thể FeSO4. 7H2O. đề 18 Caâu 1:. Caâu 2:. Thí sinh được sử dụng bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học. ------------------HẾT--------------------ĐÁP ÁN KỲ THI HỌC SINH GIỎI Điều chế bazờ tan K 2O + H2O → 2KOH → BaO + H2O Ba(OH)2 Điều chế bazờ không tan CuCl2 + 2KOH → Cu(OH)2 → FeCl3 + 3KOH Fe(OH)3 a. CaCO3. ⃗ t0. CaO. 0.5. + +. Caâu 3:. ⃗ t0. 0.5 0.5. + CO2. A B CaO + H2O → Ca(OH)2 B C → Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2O C A → CaCl2 CaCO3 + 2 HCl + H2O + CO2 A D CO2 + NaOH → NaHCO3 D E b. 1. AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl → Al2(SO4)3 + H2O 2. Al(OH)3 + H2SO4 → 2Al(OH)3 + 3Na2SO4 3. Al2(SO4)3 + 6NaOH 4. 2Al(OH)3. 2KCl 3KCl. 0.5. Al2O3. + 3H2O.. 5. Al2O3 + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2O → 6. Al2(SO4)3 + 3BaCl2 2AlCl3 + 3BaSO4 7. 2AlCl3 + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 6HCl. 0.3 0.5. 0.3. 0.3 0.3 0.5. 0.3. a. (1.5 đ)Lấy mỗi lọ một ít dung dịch chất cho vào từng ống nghiệm riêng biệt có chứa nước dùng làm mẫu thử. Dùng giấy quỳ lần lượt nhúng vào các ống nghiệm trên, dung dịch chất nào không làm quỳ tím chuyển sang màu xanh là dung dòch: NaCl. Cho dung dòch H2SO4 2 oáng nghieäm coøn laïi oáng nghieäm naøo xuaát hieän keát tuûa traéng laø dung dòch Ba(OH) 2. → BaSO4 + 2H2O H2SO4 + Ba(OH)2 Còn lại là ống nghiệm chứa dung dịch NaOH từ đó ta biết được chất rắn ban đầu. b. (1.5 đ)Lấy mỗi lọ một ít dung dịch chất cho vào từng ống nghiệm riêng biệt dùng làm mẫu thử. Dùng giấy quỳ lần lượt nhúng vào các ống nghiệm trên dung dịch chất nào làm quỳ tím chuyển sang màu xanh là dung dịch: KOH, Ba(OH)2. Lần lượt cho dung dịch KOH, Ba(OH) 2 vào 2 ống nghiệm còn lại ống nghiệm nào xuất hiện kết tủa trắng là dung dịch K2SO4 phản ứng với Ba(OH)2 → BaSO4 + 2KOH K2SO4 + Ba(OH)2 Ống nghiệm chứa dung dịch làm giấy quỳ thành nàu xanh là dung dịch KOH, còn lại là dung dịch KCl. Caâu 4: 2NaCl + H2O ⃗ 0.5 dp NaOH + Cl2 + H2 MnO2 + 2HCl → MnCl2 + Cl2 + H2O 0.5.

(48) → 2MnCl2 + 2KCl + 5Cl2 + 8H2O 2KMnO4 + 16HCl Caâu 5: (1.5 ñieåm) Phöông trình hoùa hoïc. → M2O3 + 3 H2SO4 M2(SO4)3 + (2M + 3x16)g 3x98g (2M+288)g. 3 H2O 0.25. 3 ∗ 98 ∗100 =1470 g 20. mddH2SO4. Caâu 6:. 0.5. 0.25. mddmuoi = moxit + mddH2SO4 = (2M + 48 +1470)g (2M + 288) * 100 Ta coù phöông trình 21,756 = 2M + 1518 M = 27 kim loại Al . công thức của oxit là Al2O3 Gọi x, y lần lượt là số mol của CuO và Fe2O3 Ta có khối lượng của hỗn hợp: 80x + 160y = 24g. 20∗ 146 mHCl= =29. 2 g 100. Khoái löông HCl caàn duøng:. nHCl =. →. 0.5. (2). 0.25. 29 .2 =0 . 8 mol 36 .5. Ta coù x + 3 y = 0,4 mol Phöông trình hoùa hoïc. → CuCl2 + CuO + 2HCl H2O x 2x → 2FeCl3 + Fe2O3 + 6HCl 3H2O y 6y Từ (1) và (2) → x = 0,1 mol, y = 0,1 mol mCuO = 0,1 x 80 = 8 g mFe2O3 = 0,1 x 160 = 16g % CuO =. 0.5. (1). 0.25 0.25 0.25 0.25. 8 ∗ 100 = 33,3% 24. % Fe2O3 = 100% - 33,3 = 66.7% Caâu 7: a. Gọi x, y lần lượt là số mol của Fe2O3 và FeO Ta có khối lượng của hỗn hợp: 160x + 72y = 15.2g (1) Phöông trình hoùa hoïc. → 2Fe Fe2O3 + 3H2 + 3H2O x 3x 2x → Fe FeO + H2 + H2O y y y Soá mol cuûa H2SO4: n H 2SO 4=¿ 2 x 0,1 = 0,2mol → Fe + H2SO4 FeSO4 + H2 (2x + y) (2x + y) (2x + y) Theo PTHH n H 2SO 4=nFe=2 nFe2 O3 +nFeO vaø n H 2=3 nFe 2 O3 +nFeO. n tinhthe=nFe=2 n Fe O +n FeO n H SO =2 x+ y=0 . 2 mol Từ 1 và 2 → x = 0.05 mol, y = 0.1 mol 2. 2. 0.25. 0.25 0.25 0.25. 0.25. 3. 4. mFe2O3 = 0.05 x 160 = 8g mFeO = 0.1 x 72 = 7.2g % Fe2O3 =. 0.25. 8 ∗100=52. 6 % 15 .2. (2) 0.5. 0.5. 0.25.

(49) %FeO = 100% - 52,6% = 47,4% b.. 0.25. Theå tích hidro caàn duøng:. 1ñ. nH2 = 3x + y = 3*0.05 + 0.1 = 0.25 mol VH2 = 0.25 x 22,4 = 5.6 lit. c.. nFeSO4.7H2O = 2x + y = 2 * 0.05 + 0.1 = 0.2 mol. 0.75 ñ. mtinh the = 0.2 x 278 = 55,6g. đề 19. §Ò thi häc sinh giái líp 9 M«n thi: Hãa häc Thêi gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) C©u 1: (6,0 ®iÓm) a) Tr×nh bµy c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ Baz¬, mçi ph¬ng ph¸p cho mét vÝ dô. b) Để điều chế Cu(OH)2 thì phơng pháp nào phù hợp? Tìm các chất có thể có của phơng pháp đã chọn và viết tất cả các phản ứng xảy. ra. C©u 2: (5,0 ®iÓm) Đốt cháy một dải magiê rồi đa vào đáy một bình đựng khí lu huỳnh đioxit. Phản ứng tạo ra một chất bột A màu trắng và một chất bột mµu vµng B. ChÊt A ph¶n øng víi dung dÞch H 2SO4 lo·ng t¹o ra chÊt C vµ níc. ChÊt B kh«ng t¸c dông víi dung dÞch H 2SO4 lo·ng, nhng B cháy đợc trong không khí tạo ra chất khí có trong bình lúc ban đầu. a) Hãy xác định tên các chất A, B, C b) ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng sau: - Magiª vµ khÝ lu huúnh ®ioxit vµ cho biÕt ph¶n øng nµy thuéc lo¹i ph¶n øng nµo? Vai trß cña Magiª vµ lu huúnh ®ioxit trong ph¶n øng - ChÊt A t¸c dông víi H2SO4 lo·ng - ChÊt B ch¸y trong kh«ng khÝ. C©u 3: (5,0 ®iÓm) a) Có 4 lọ hóa chất mất nhãn đựng lần lợt các chất: Nớc, dung dịch HCL, dung dịch Na 2CO3 và dung dịch NaCl. Không dùng thêm hóa chất nào khác. Hãy nhận biết từng chất (đợc dùng các biện pháp kĩ thuật). b) Cho 1g bột sắt tiếp xúc với oxi một thời gian thấy khối lợng bột đã vợt quá 1,41g. Giả sử chỉ tạo thành 1 oxit sắt duy nhất thì đó là ôxit nào? A.. FeO. B.. Fe2O3. D.. Kh«ng cã «xit nµo phï hîp. C.. Fe3O4. Giải thích cho lựa chọn đúng. C©u 4: (4,0 ®iÓm) Nhiệt phân hoàn toàn 20g muối cacbonat kim loại hóa trị II đợc chất rắn A và khí B. Dẫn toàn bộ khí B vào 150ml dung dịch Ba(OH)2 1M thu đợc 19,7g kết tủa. a) TÝnh khèi lîng chÊt r¾n A b) Xác định công thức muối cacbonat đó. (Cho biÕt kim lo¹i hãa trÞ (II): Mg = 24; Ca = 40; Be = 9; Ba = 137).

(50) đề 19. Híng dÉn chÊm. C©u 1: (6,0 ®iÓm) a) C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ Baz¬ - Kim lo¹i t¸c dông víi níc. 0,25 ®. 2Na + H2O -> 2NaOH + H2 - Oxit ba z¬ t¸c dông víi níc. 0,25 ®. CaO + H2O - > Ca(OH)2 - KiÒm t¸c dông víi muèi tan. 0,25 ®. KOH + FeCl2 -> Fe(OH)2 + 2KCL - §iÖn ph©n muèi cã mµng ng¨n :. 2KCL + 2H2O. 0,25 ®. §iÖn ph©n 2KOH + H2 + CL2 Cã mµng ng¨n. - Điều chế Hđrô lỡng tính cho muối của nguyên tố lỡng tính tác dụng với NH4OH (hoặc kiềm vừa đủ). AlCl3 + 3NH4OH -> Al(OH)3 + 3NH4Cl ZnSO4 + 2NaOH - > Zn(OH)2 + Na2SO4 b) C¸c ph¬ng ph¸p trªn chØ cã ph¬ng ph¸p kiÒm t¸c dông víi muèi tan lµ phï hîp 0,5 ® - Dung dÞch kiÒm nh : NaOH, KOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2 - Muèi tan:. 0,5 ®. CuCl2, Cu(NO3)2 ; CuSO4. 0,5 ®. Ph¬ng tr×nh ph¶n øng: 2NaOH + CuCl2 -> Cu(OH)2 + 2NaCl. 0,25 ®. 2NaOH + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + 2NaNO3. 0,25 ®. 2NaOH + CuSO4 -> Cu(OH)2 + Na2SO4. 0,25 ®. 2KOH + CuCl2 -> Cu(OH)2 + 2KCl. 0,25 ®. 2KOH + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + 2KNO3. 0,25 ®. 2KOH + CuSO4 -> Cu(OH)2 + K2SO4. 0,25 ®. Ca(OH)2 + CuCl2 -> Cu(OH)2 + CaCl2. 0,25 ®. Ca(OH)2 + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + Ca(NO3)2. 0,25 ®. Ca(OH)2 + CuSO4 -> Cu(OH)2 + CaSO4. 0,25 ®. Ba(OH)2 + CuCl2 -> Cu(OH)2 + BaCl2. 0,25 ®. Ba(OH)2 + Cu(NO3)2 -> Cu(OH)2 + Ba(NO3)2. 0,25 ®. Ba(OH)2 + CuSO4 -> Cu(OH)2 + BaSO4. 0,25 ®. C©u 2: (5,0 ®iÓm) a) Magiª ch¸y trong kh«ng khÝ, nã t¸c dông víi oxi ë dùng tù do. Magiª cßn cã thÓ ch¸y trong khÝ SO 2, CO2 …… nã t¸c dông víi «xi ë d¹ng hîp chÊt t¹o ra oxit. - ChÊt bét A mµu tr¾ng lµ Magiª oxÝt. 0,5 ® 0,5 ®. - ChÊt bét B mµu vµng, kh«ng t¸c dông víi H2SO4 lo·ng lµ lu huúnh. Lu huúnh ch¸y trong kh«ng khÝ t¹o ra lu huúnh ®ioxit. 0,5 ®.

(51) - ChÊt C lµ s¶n phÈm cña MgO víi dông dÞch H2SO4 lo·ng. VËy C lµ Magiª Sunfat MgSO4.0,5 ® b) Ph¶n øng cña Magiª ch¸y trong SO2. t0. 2Mg + O2 -> 2MgO. 0,5 ®. + Ph¶n øng trªn thuéc lo¹i ph¶n øng «xi ho¸ _ khö. 0,5 ®. + Mg lµ chÊt khö (chÊt bÞ oxi hãa). 0,5 ®. + SO2 lµ chÊt «xi hãa (cßn gäi lµ chÊt bÞ khö). 0,5 ®. - Ph¶n øng cña A víi H2SO4 lo·ng: MgO + H2SO4 -> MgSO4 + H2O. 0,5 ®. - Ph¶n øng cña B ch¸y trong kh«ng khÝ:. t0. S + O2 -> SO2. 0,5 ®. C©u 3: (5,0 ®iÓm) a) Lấy mỗi dung dịch một ít làm mẫu thử sau đó đổ vào nhau từng cặp một. Cặp nào có bọt khí thoát ra là Na 2CO3 và HCL, còn cặp kia lµ NaCL vµ H2O (0,5 ®) Na2CO3 + 2HCL -> 2NaCL + H2O + CO2. 0,5 ®. Nhãm 1 lµ Na2CO3 vµ HCL. 0,5 ®. Nhãm 2 lµ NaCL vµ H2O. 0,5 ®. - Đun đến cạn nhóm 1: + Kh«ng cã cÆn lµ HCL. 0,5 ®. + Cã cÆn lµ Na2CO3. 0,5 ®. - Đun đến cạn nhóm 2: + Kh«ng cã cÆn lµ H2O. 0,5 ®. + Cã cÆn lµ NaCL. 0,5 ®. b) §¸p ¸n B lµ phï hîp Gi¶i thÝch:. 0,5 ®. mFe O 160 = =1 , 43>1 , 41 gam mFe 2. 56 2. 3. 0,5 ®. C©u 4: (4,0 ®iÓm) Trêng hîp 1:. Gäi M lµ kim lo¹i hãa trÞ II.. Ta cã c«ng thøc MCO3. 0,25 ®. Ph¬ng tr×nh ph¶n øng :. t0. MCO3 -> MO + CO2. (1). CO2 + Ba(OH)2 -> BaCO3 + H2O (2) Sè mol BaCO3 lµ:. nBaCO = 3. 0,25 ®. 19 ,7 =0,1 mol 197. Ta có sơ đồ: MCO3 -> CO2 -> BaCO3 1 mol. 0,25 ®. 0,25 ® 1 mol.

(52) 0,1 mol <-. OH ¿2=. Sè mol. 0,1 mol. 150. 1 =0 ,15 mol 1000. Ba ¿ a) Khèi lîng chÊt r¾n A mMO = 20 – 44.0,1 = 15,6 (g). 0,5 ®. b) Khèi lîng mol cña MCO3 lµ:. M MCO = 3. 20 =200 gam 0,1. 0,25 ®. Nguyªn tö khèi kim lo¹i M = 200 – 60 = 140 §VC Kh«ng cã kim lo¹i nµo lµ 140 §VC. 0,25 ®. Trêng hîp 2: MCO3. ->. MO. CO2. +. Ba(OH)2. 0,15 mol <- 0,15 mol. nBaCO d:. +. CO2 ->. ->. 0,25 ® BaCO3 + H2O. 0,15 mol. 0,15 – 0,1 mol = 0,05 mol. 3. 0,25 ®. BaCO3 + CO2 + H2O -> Ba(HCO3)2. 0,25 ® 0,25 ®. Sè mol CO2 ph¶n øng lµ:. nCO = 0,15 + 0,05 = 0,2 mol 2. 0,25 ®. a) Khèi lîng chÊt r¾n A lµ: MMO = 20 – 44.0,2 = 11,2 gam. 0,25 ®. b) Khèi lîng mol cña MCO3 lµ:. M MCO = 3. 20 =100 0,2. 0,25 ®. Nguyªn tö khèi kim lo¹i M = 100 – 60 = 40 §VC. §ã lµ Ca vµ c«ng thøc lµ CaCO3. 0,25 ®. Học sinh giải cách khác đúng cho điểm tối đa. đề 20 UBND HUYỆN LẤP VOØ COÄNG HOØA XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM PHÒNG GIÁO DỤC –ĐAØO TẠO Độc lập -Tự do- Hạnh phúc. KYØ THI HOÏC SINH GIOÛI CAÙC MOÂN VAÊN HOÙA CAÁP THCS VOØNG HUYEÄN Naêm hoïc : 2008-2009 Moân thi : Hoùa Hoïc Thời gian :150 phút (Không kể thời gian phát đề ) Ngaøy thi : 13/12/2008 Câu 1 :(3 đ 25 ) Viết những phương trình phản ứng , ghi điều kiện (nếu có )để thực hiện những biến hóa theo sơ đồ dưới đây :.

(53) a. Natri Natri oxit Natri hidroxit Natri nitrat b. Bari Bari oxit Bari hidroxit bari clorua c. photpho anhidric photphoric axit photphoric can xi photphat d. Đồng hydroxit đồng oxit đồng clorua e. Saét (III)hydroxit Saét (III) oxit Saét (III) sunfat Câu 2 : ( 2đ 25 ) Cho các chất : Axit clohiric , dung dịch Natri hydroxit ,Bari sunfat ,magie cacbonat , kali cacbonat ,đồng nitrat . Hoûi : - Những chất nào tác dụng được với nhau tạo thành chất tồn tại ? -Viết các phương trình phản ứng tương ứng . Câu 3 : ( 1 đ) Một loại duyra có thành phần khối lượng như sau : 94% Al ,4% Cu ,0,5% mỗi nguyên tố Mg , Mn ,Fe ,Si . Nếu có 1 tấn nhôm nguyên chất thì phải lấy bao nhiêu kg mỗi nguyên tố còn lại để luyện thành duyra như đã nói trên . Caâu 4 : (2 ñ ) Cho caùc chaát sau : Kali clorua , Canxi clorua ,Mangandioxit , axitsunfuric đậm đặc . Đem trộn lẫn hai hoặc ba chất với nhau . Trộn như thế nào thì tạo thành hidro clorua ? trộn như thế nào thì tạo thành clor ? Viết các phương trình phản ứng tương ứng . Câu 5 :(4đ 50 ) Một hỗn hợp X gồm Al , Fe 2 O3 ,có khối lượng là 234 gam .Thực hiện phản ứng nhiệt nhôm (Al khử Fe 2 O3 cho ra Fe và Al2 O3 ) thu được chất rắn Y .Cho Y tác dụng với dung dịch NaOH dư còn lại chất rắn Z có khối lượng là 132 gam (trong phản ứng không có khí Hidro bay ra ). a.Tính khối lượng Al ,Fe , Al2O3 , Fe2O3 trong hỗn hợp Y b.Tính khối lượng của Al và Fe trong hỗn hợp X . Câu 6 : (4 đ ) Chia làm hai phần bằng nhau 1 lít dung dịch ( nhận được sau khi hoà tan 31 gam Na2O vào nước ). a. Cho phần (1) phản ứng vừa đủ với x (ml ) dung dịch Fe 2(SO4)3 0,5 M . Tính x và nồng độ M các chất tan trong dung dịch sau phản ứng . b.Cho phần (2) tác dụng với y (ml ) dung dịch H2SO4 20% (D=1,14 g/ml ). Tính y cần dùng để thu được muối trung hòa và khối lượng của muối đó . Caâu 7 :(3 ñ ) Boû 27,05 gam tinh theå FeCl3 .6H2O vaøo 100 gam dung dòch NaOH 20% a.Tính khối lượng của chất kết tủa tạo thành ? b.Tính nồng độ phần trăm của các chất có trong dung dịch sau phản ứng ? ( Cho bieát Na :23 ; Fe: 56 ; Al : 27 ; O : 16 ; H : 1 ; S :32 ; Cl : 35,5 ). Heát Lưu ý : Cho phép học sinh sử dụng bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học.

(54) đề 20. HƯỚNG DẪN CHẤM MOÂN HOÙA HOÏC. Caâu 1 ( 3 ñ 25 ) a. 4Na + O2 2Na2O (0,25 ñ) Na2O + H2 O 2NaOH (0,25 ñ) NaOH + HNO3 NaNO3 + H2O (0,25 ñ) b. 2Ba + O2 2BaO (0,25 ñ) BaO + H2O Ba(OH)2 (0,25 ñ) Ba(OH)2 + 2HCl BaCl2 + 2H2O (0,25 ñ) c. 4P + 5O2 2P2O5 (0,25 ñ) P2O5 + 3H2O 2H3PO4 (0,25 ñ) 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 Ca3(PO4)2 + 6H2O (0,25 ñ) d. Cu(OH)2 to CuO + H2O (0,25 ñ) CuO +2HCl CuCl 2 + H2O (0,25 ñ) e. 2Fe(OH)3 to Fe2O3 + 3H2O (0,25 ñ) Fe2O3 + 3H2SO4 Fe2(SO4)3 + 3H2O (0,25ñ) Caâu 2 : (2 ñieåm 25 ) * Các chất tác dụng được với nhau là : - HCl vaø NaOH (0,25 ñ) -HCl vaø MgCO3 (0,25 ñ) -HCl vaø K2CO3 (0,25 ñ) -NaOH vaø Cu(NO3)2 (0,25 ñ) -Không xét phản ứng K2CO3 và Cu(NO3)2 vì CuCO3 không tồn tại (0,25 đ) * Phương trình phản ứng : HCl + NaOH NaCl + H2O (0,25 ñ) 2HCl + MgCO3 MgCl + CO2 + H2O (0,25 ñ) 2HCl + K2CO3 2KCl + CO2 + H2O (0,25 ñ) 2NaOH + Cu(NO3)2 Cu(OH)2 + 2NaNO3 (0,25 ñ) Caâu 3 : (1 ñieåm ) Nếu có 94 (kg) nhôm cần 4( kg) đồng ,0,5 (kg) mỗi nguyên tố Mg,Mn,Fe,Si . -Khối lượng đồng cần là : x =1000 .4 = 42 ,533 (kg) (0,5 ñ ) 94 -Khối lượng mỗi nguyên tố Mg ,Mn ,Fe ,Si cần : y = 0,5 . 1000 = 5,32 (kg) (0,5ñ) 94 Caâu 4 : ( 2 ñieåm ) *Muốn thu được hidro clorua ta phải : Cho H2SO4 đậm đặc tác dụng với KCl hay CaCl2 : ( 0, 5 ñ) H2SO4 + 2KCl K2SO4 + 2HCl (0,25 ñ) H2SO 4 + CaCl2 CaSO4 + 2HCl (0,25 ñ) *Muốn thu được Clo ta phải : Điều chế HCl theo một trong hai phản ứng trên -Hoà tan khí HCl vào nước tạo dung dịch HCl (0,25 ñ) -Sau đó cho HCl tác dụng với MnO2 tạo ra Cl2 (0,25 ñ) 4HCl + MnO2 MnCl2 + Cl2 + 2H2O ( 0,5 ñ) Caâu 5 : (4 ñieåm 5 ) a.Aùp dụng định luật bảo toàn khối lượng để có khối lượng hỗn hợp Y mY = mX = 234 gam (0,25 ñ) Y coù theå goàm Al dö , Fe2O3 dö , Al2O3 vaø Fe (0,25 ñ) 2Al + Fe2O3 2 Fe + Al2O3 (0,5 ñ) Cho Y tác dụng với NaOH chỉ có Al và Al2O3 phản ứng nhưng không tạo ra khí H2 ..

(55) Vaäy trong Y khoâng coù Al dö (0,25 ñ) mAl = 0 (0,25 ñ ) Độ giảm khối lượng mX – mZ chính là khối lượng Al2O3 tan trong dung dịch NaOH m Al2O3 = 234 - 132 =102 gam (0,25 ñ) Trong phản ứng nhiệt nhôm nFe = 2nAl2O3 (0,25 ñ) nFe = 2 x 102 : 102 = 2 mol (0,25 ñ) mFe = 56 x 2 = 112 gam (0,25 ñ) mFe + m Fe2O3 dö = 132 gam (0,25 ñ) mFe2O3 dö = 132 – 112 =20 gam (0,25 ñ) b. Aùp dụng định luật bảo toàn nguyên tố để tính ra mAl và m Fe2O3 trong hỗn hợp X nAl (X) = n Al (Y) (0,25 ñ) ; n Al (Y) = n Al(Al2O3) = 2 x 1 = 2 mol (0,25 ñ) mAl = 2 x 27 = 54 gam (0,25 ñ) khối lượng Fe trong hỗn hợp X mFe2O3 (X) = mX - mAl = 234 – 54 = 180 gam (0,25 ñ) m Fe(X) = 2 x 56 x 180 = 126 gam (0,5 ñ) 160 Caâu 6: (4 ñ ) Hòa tan Na2O vào H2O ta có phương trình phản ứng : Na2O + H2O 2NaOH (1) (0,25 ñ) Theo (1) vaø baøi cho : n NaOH = 2n Na2O = 2 .(31 ) = 2 x 0,5 =1 mol (0,25 ñ) 62 Vậy thể tích mỗi phần dung dịch (sau khi chia) là 0,5 lít có chứa : 0,5 mol NaOH ( hay ) 0,5 x 40 (g) = 20 (g) NaOH (0,25 ñ) a. 6 NaOH + Fe2(SO4)3 3Na2SO4 + 2 Fe(OH)3 (2) (0,25 ñ) 6 (mol) 1 (mol) 3 (mol) 2(mol) 0,5 (mol) 0,5 (mol) 0,5 x3 (mol) (0,25 ñ) 6 6 nFe2(SO4)3 = 0,5 (mol) V dd Fe2(SO 4)3 = 0,5 : 6 = 0,167 lit =167 ml ( 0,50 ñ) 0,5 x = 167 (ml) Sau phản ứng (2)chất tan trong dung dịch chỉ là Na2SO4 (0,25 ñ) n Na2SO4 = 0,5 x 3 = 0,25 (mol) (0,25 ñ) ; V dd sau p.ö = 0,5 + 0,167 =0,667 lit 6 (0,25 ñ) b. 2NaOH + H2SO4 Na2SO4 + 2H2O (3) (0,25 ñ) 80 (g) 98(g) 142(g) 20 (g) ? (g) ? (g) Theo (3) mH2SO4 = 20 x 98 24,5 (g) (0,25 ñ) 80 m dd H2SO4 =100 x 24,5 = 122,5 (g) V ddH2SO4 = 122,5 =107,5 (ml) (0,50ñ) 20 (0,25 ñ) 1,14 Vaäy y =107.5 (ml) ; m Na2SO4 = 20 x 142 = 35,5 (g) (0,25 ñ) 80 Caâu 7 : (3 ñ ) Biết phân tử khối FeCl3 = 162,5 ; FeCl3.6H2O = 270.5 ( 0,25 đ) Ta coù n FeCl3 = n FeCl3.6H2O = 27,05 = 0,1 (mol) ( 0,25 ñ) 270,5 Soá mol NaOH (coù trong 100(g) dd 20%) laø : 100 . 20 = 0,5 (mol) ( 0,25 ñ) 100 . 40 Phương trình phản ứng : FeCl3 + 3NaOH Fe(OH)3 + 3NaCl (1) ( 0,25 ñ) 1 mol 3 mol 1 mol 3 mol Nhận thấy ,theo phản ứng : n NaOH : n FeCl3 =3 :1 (0,25đ) Theo baøi cho : n NaOH : nFeCl3 = 0,5 : 0,1 = 5 :1 Vậy FeCl3 phản ứng hết .NaOH còn dư (0,25 đ) .Tính lượng các chất khác theo lượng FeCl3 (dùng hết ).

(56) a. Theo (1) nFe(OH)3 = 1 n NaCl = 1 NaOH (p.ö) =n FeCl3 = 0,1 (mol) ( 0,25 ñ) 3 3 Biết M Fe(OH)3 = 107 gam . khối lượng của chất kết tủa tạo thành là : m Fe(OH)3 = 107 . 0,1 = 10,7 (g) ( 0,25 ñ) b. Dung dịch sau phản ứng có chứa : nNaCl = 3. 0,1 = 0,3 (mol) hay 0,3 . 58,5 =17,55 (g) ( 0,25 ñ) Khối lượng dung dịch sau phản ứng bằng : m (tinh theå FeCl3.6H2O) + m dd NaOH – m Fe(OH)3 = 27,05 + 100 – 10,7 =116,35 (g) ( 0,25 ñ) Do đó : C% NaOH = 8 . 100% = 6,8% (0,25ñ) 116,35 C% NaCl = 17,55 . 100% = 15,08 % (0,25ñ) 116,35. ------- Heát -------.

(57)

De Hoa On Thi Chuyen Co Dap An

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về