TiÓu luËn TriÕt
Tiểu luận triết học
Xây dựng văn hoá xe
buýt Hà Nội
Khả năng và hiện thực
1
TiÓu luËn TriÕt
MỤC LỤC
Lời mở đầu.................................................................................................................................................3
Nội dung....................................................................................................................................................4
I. Hiên trạng của vấn đề văn hoá xe buýt ở Hà Nội hiện nay và một số nguyên nhân....................4
1. Về phía nhà xe...............................................................................................................................4
2. Về phía hành khách.......................................................................................................................5
II. Một số điều kiện thúc đẩy việc xây dựng thành công văn hoá xe buýt Hà Nội...........................6
1. Về phía Tổng công ty Vận tải Hà Nội..........................................................................................6
2. Về phía hành khách.......................................................................................................................6
Kết luận.....................................................................................................................................................8
Tài liệu tham khảo.....................................................................................................................................8
2
TiÓu luËn TriÕt
LỜI MỞ ĐẦU
Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu đi lại của người dân ngày càng tăng nhất là những nơi
tập trung đông dân cư như tai địa bàn Hà Nội. Và giao thông đô thị đã trở thành một chủ đề nóng
bỏng của cả nước nói chung và Hà Nội nói riêng. Việc công ty vận tải Hà Nội đưa các tuyến xe buýt
vào hoạt động đã trở thành một tất yếu khách quan, đáp ứng được nhu cầu của đông đảo người dân,
góp phần cải thiện ách tắc và tai nạn giao thông.
Với kiến thức triết học nhỏ bé của mình, em mạnh dạn chọn đề tài: “Xây dựng văn hoá xe
buýt Hà Nội - Khả năng và hiện thực”. Vì thời gian và tầm hiểu biết còn hạn hẹp, chắc chắn bài viết
còn nhiều thiếu sót. Em rất mong được sự góp ý của các thầy cô giáo.
Em xin chân thành cảm ơn!
3
TiÓu luËn TriÕt
PHẦN NỘI DUNG
I- Hiện trạng của vấn đề văn hoá xe buýt ở Hà Nội hiện nay và một số nguyên nhân.
1. Về phía nhà xe
Dù ở bất cứ nơi đâu chúng ta cũng cần phải cư xử có văn hoá, nhất là trên xe buýt nơi tập
trung nhiều tầng lớp và độ tuổi khác nhau. Điều này đòi hỏi mỗi chúng ta cả hành khách lẫn về phía
nhà xe cần phải nỗ lực hơn nữa để xây dựng một nền văn hoá xe buýt ngày càng tiên tiến và lành
mạnh.
Trước hết về phía nhà xe,Tổng công ty xe buýt Hà Nội với đội ngũ nhân viên hơn 3000 người:
nhân viên lái xe, nhân viên bán vé… đang từng ngày, từng giờ phục vụ hành khách tận tình và chu
đáo. Phần lớn các lái xe đều tuân thủ đúng luật lệ giao thông, đón và trả khách đúng bến, đúng lịch
trình quy định, lái xe điềm đạm bình tĩnh tạo tâm lý an tâm cho hành khách. Nhân viên bán vé hoàn
thành tốt trách nhiệm của mình là bán vé và kiểm soát vé. Không chỉ có vậy, họ còn nhiệt tình với
khách đi xe, như phục vụ tận tình niềm nở, giúp đỡ người già và phụ nữ có thai. Trước khi xuống bến
họ thường nhắc trước địa danh điểm đến, ai vi pham nội quy họ cũng nhăc nhở một cách lịch sự và
điềm đạm, thậm chí đôi khi họ còn xách hộ đồ lên và xuống xe cho khách. Ngoài ra với hệ thống máy
lạnh trên xe tạo cho hành khách cảm giác mát mẻ trong những ngày hè nóng bức và hệ thống đài phát
thanh mang lại cho hành khách nhiều thông tin bổ ích và tâm lí thoải mái khi đi xe.
Nhưng bên cạnh những mặt tích cực đó còn nhiều phần tử là “con sâu làm rầu nồi canh” trong
khi khẩu hiệu “Hãy cùng chúng tôi tạo nên một nét văn hoá trên xe buýt” dán ngay cửa xuống. Trước
tiên ta nói tới lái xe, hiện nay xảy ra rất nhiều hiện tượng xe buýt chạy ẩu trên đường phố gây ra
không ít nỗi “kinh hoàng”cho người đi đường. Họ lái xe rất liều lĩnh nhiều khi chèn ép xe máy, xe đạp
cùng chiều, lấn đường, lấn làn, bất thình lình tấp vào lề đường. Không chỉ có vậy, trên xe khi khách
chưa lên hoặc xuống hết họ đã đóng cửa làm khách có thể bị ngã, kẹp tay. Trên một số tuyến -xe, có
hiện tượng lái xe khi điều khiển xe còn mở băng đĩa nhạc không lành mạnh với âm lượng lớn, nội
dungcác bài hát thì xuyên tạc một cách thô tục dù trên xe có nhiều sinh viên và người già. Cụ thể
là“Tuyến xe số 29, Biển kiểm soát 29T- 3160” (1). Đây là một hành vi thiếu văn hoá nơi công cộng,
thiếu tôn trọng hành khách, truyền bá văn hoá phẩm có nội dung độc hại không phù hợp thuần phong
mĩ tục Việt Nam. Lái xe đã làm cho hành khách đi xe “sợ hãi” đến vậy thì các nhân viên bán vé còn
làm cho “dân đi xe buýt” nhà ta “kinh hoàng” hơn. Một số nhân viên có thái độ ngông nghênh, cục
4
TiÓu luËn TriÕt
cằn, vô lễ thiếu tôn trọng hành khách, phát ngôn một cách bừa bãi và thô tục. Ví như tuyến xe số 19,
biển kiểm soát 29T – 4722 đã có hành vi chửi khách và khi khách chưa kịp vào chỗ ngồi thì nhân viên
bán vé đã đẩy khách khiến họ rất bất bình. Không những thế, họ còn có kiểu đối xử rất buồn cười:
phân biệt dân ngoại tỉnh, phải chăng những người dân đó chậm xuất trình vé hay đưa tiền, cũng có thể
họ đứng trên xe chưa gọn gàng, đành là thế nhưng là người làm công ăn lương của nhà nước (hay của
nhân dân hoặc cụ thể hơn là của những người bỏ tiền ra để đi xe buýt) họ không thể cư xử một cách
thiếu văn hoá như vậy được, đạo đức lương tâm họ để đâu? Như vậy đã thật quá quắt, nhưng hành
hung khách thì không thể chấp nhận được. “ Ngày 16/10/2004, hai nhân viên xe buýt mặc sắc phục,
Biển kiểm soát 29T – 3383 (tuyến 26) của xí nghiệp xe buýt Thăng Long (thuộc tổng công ty vận tải
Hà Nội) trong đó có một người cầm ống tuýp nước hung hăng đuổi đánh hai hành khách nằm vật ra
lòng đường không thể đứng lên được. Hai hành khách đen đủi ấy đã bị chấn thương nặng”(2). Cách
đó không lâu, “ngày 25/10/2004 để thoát nút tắc ở Ngã tư sở, một xe máy len lên phía trước tạt qua
đầu xe buýt. Lập tức lái xe vác một thanh tuýp dài hùng hổ nhảy xuống và phang vào lưng người đi xe
máy”(3). Các vụ việc này đã được lên tiếng và phản ánh rất nhiều, mặc dù bên phía Tổng công ty vận
tải Hà Nội đã xử phạt với những nhân viên này nhưng việc đó có lẽ không đủ mạnh để lấy lại niềm tin
của hành khách. Thiết nghĩ cần phải có nhiều biện pháp cụ thể hơn nữa để giải quyết triệt để vấn đề
này, để xe buýt trở thành một nét văn minh thực sự của thủ đô Hà Nội như các khẩu hiệu đã từng
giương cao.
2. Về phía hành khách
Phần lớn hành khách đi xe buýt là học sinh, sinh viên và một số cán bộ công nhân viên chức,
đều là những người có tri thức và được giáo dục tử tế. Họ đi xe buýt bởi giá cả phải chăng, lại giảm
được nguy cơ tai nạn và ách tắc giao thông. Nhiều hành khách chấp hành rất nghiêm túc các nội quy
trên xe như không ăn và vứt kẹo cao su bừa bãi, không hút thuốc trên xe, không chỉ có vậy họ còn
nhắc nhở những người đi cùng xe với mình. Họ cũng thường nhường ghế cho người già và phụ nữ
mang thai.
Tuy nhiên, vẫn còn có nhiều điều cần bàn tới ở đây. Những hành khách đi xe đa số là sinh
viên nhưng một số lại có những biểu hiện rất vô văn hoá như ung dung gác chân lên ghế, ngồi lên
thành ghế, ăn kẹo cao su mặc không biết xung quanh mình có những ai. Khi xe đang bật điều hoà họ
còn mở cửa kính, khi thấy các cụ già, em nhỏ và phụ nữ mang thai họ còn “giả vở ngủ” để khỏi phải
5