SKKN một số giải pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi lớp hoa cúc 3 học tốt môn làm quen chữ cái ở trường mầm non thị trấn ngọc lặc

1

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Đối với trẻ ở lứa tuổi Mầm non, đặc biệt là trẻ mẫu giáo độ tuổi 5 – 6 tuổi
thì việc cho trẻ làm quen với chữ cái là một trong những hoạt động vơ cùng
quan trọng trong q trình phát triển của đứa trẻ. Thông qua việc cho trẻ làm
quen chữ cái, vốn từ của trẻ được nâng cao, trẻ được tập nghe để phân biệt và
tập phát âm các âm của Tiếng Việt, được làm quen với hình dáng, cấu tạo, cách
sắp xếp các chữ thành từ, cách phát âm chuẩn tiếng việt. Do đó việc dạy trẻ mẫu
giáo 5- 6 tuổi làm quen chữ cái có ý nghĩa vơ cùng quan trọng và là một trong
những điều kiện để chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi bước vào lớp 1. Thông qua hoạt động
làm quen chữ cái, trẻ được phát âm đúng 29 chữ cái tiếng Việt, đồng thời giúp
trẻ phát triển khả năng ghi nhớ có chủ định, tri giác từ trọn vẹn trong các bài thơ,
câu đố, câu chuyện, đồng dao... Trẻ biết miêu tả, diễn đạt sự việc hoặc ý muốn
của mình bằng câu đầy đủ. Việc dạy trẻ làm quen với chữ cái khơng chỉ giúp trẻ
hình thành thói quen nhận thức, mở rộng vốn từ phong phú mà cịn giáo dục tình
cảm, mở rộng hiểu biết cho trẻ, chuẩn bị tích cực cho trẻ vào trường tiểu học
Ở trường Mầm non, việc dạy trẻ làm quen với chữ cái là một trong những
nội dung quan trọng cho trẻ mẫu giáo lớn. Vì qua mơn học đó giúp trẻ thơng
minh nhanh nhẹn hoạt bát có tính kiên trì, có sự năng động sáng tạo, làm quen
chữ cái phát triển tư duy, từ tư duy trực quan hành động đến tư duy trực quan
trừu tượng và đến phát triển tư duy lơ gíc, qua làm quen với chữ cái ngơn ngữ
của trẻ dần dần được hồn thiện, trẻ được dùng từ chính xác hơn, trẻ được khám
phá, tìm tịi, lĩnh hội tích luỹ cho mình một số kỹ năng, cách ngồi đúng tư thế,
cách cầm bút khi tô, cách dở vở, cách so sánh phân tích… Tuy nhiên để thu hút,
lôi cuốn được tất cả trẻ tham gia vào hoạt động làm quen với chữ cái một cách
tích cực, tự nguyện, thoải mái giống như đang được tham gia hoạt động vui chơi
thì cũng chưa nhiều giáo viên tổ chức thực hiện được.
Trong những năm đứng lớp mẫu giáo 5 tuổi, bản thân tôi nhận thấy trẻ
làm quen với chữ cái không phải là việc dễ làm, nhiều trẻ chưa tích cực tham gia

các hoạt động làm quen với chữ cái, một số cháu còn chậm chạp, nhút nhát, khả
năng ghi nhớ khơng bền vững, viết cịn bị ngược. Khi phát âm nhiều trẻ còn phát
âm ngọng, chưa chính xác, cịn bị nhầm lẫn giữa các chữ trong một nhóm nhất là
các chữ có cấu tạo các nét gần giống nhau như: chữ d - đ; p – q; a – ă – â; hay
cách phát âm gần giống nhau như: ư – ơ; n - l; r – d; v – r; s – x.... Nhận thức
được tầm quan trọng của việc dạy trẻ làm quen với chữ cái cũng như những khó
khăn trong q trình tổ chức các hoạt động làm quen với chữ cái. Do đó tơi đã
mạnh dạn đưa ra “Một số giải pháp giúp cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi lớp Hoa
cúc 3 học tốt môn làm quen chữ cái ở Trường Mầm Non Thị Trấn Ngọc Lặc ”,
với mong muốn góp một phần nhỏ bé của mình, đưa những hình thức mới lạ,
hấp dẫn tới trẻ, để trẻ tiếp thu nhận dạng chữ cái một cách dễ dàng, phát âm
chính xác và đạt hiệu quả cao.


2

1.2. Mục đích nghiên cứu
Nhằm giúp trẻ phân biệt và phát âm chính xác đúng tiếng phổ thơng được
29 chữ cái, hình thành cho trẻ những kĩ năng phát triển ngôn ngữ mạch lạc, kĩ
năng cầm bút, cách ngồi đúng tư thế và phát triển tư duy.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Tất cả trẻ lớp mẫu giáo lớn 5- 6 tuổi lớp Hoa Cúc 3 trường Mầm non Thị
trấn - Ngọc Lặc -Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Trong q trình nghiên cứu và viết sáng kiến kinh nghiệm tôi đã sử dụng
các phương pháp như :
- Phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế.
- Phương pháp thống kê xử lý số liệu.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp

1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
Giải pháp 6: Rèn kỹ năng nhận diện các nhóm chữ cái thông qua hoạt
động trải nghiệm.


3

2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1.Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
V.I.Lênin đã từng nói: "Ngơn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất
của con người"[1 ]. Luận điểm này không chỉ đơn thuần khẳng định ngôn ngữ là
phương tiện giao tiếp mà là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất và là phương
tiện giao tiếp đặc trưng của lồi người. Khơng có ngơn ngữ xã hội khơng thể tồn
tại. Cịn U. Sinxki đã nhận định “ tiếng mẹ đẻ là cơ sở của mọi sự phát triển, là
vốn quý của mọi tri thức ” [2 ].
Đối với trẻ em giai đoạn từ sơ sinh đến 6 tuổi, nhất là từ 3 đến 6 tuổi, là
giai đoạn siêu tốc phát triển ngôn ngữ. Thành tựu phát triển tối ưu nhất thiết địi
hỏi phải có sự giáo dục ngôn ngữ kịp thời, đúng lúc. Đến 6 tuổi về cơ bản trẻ đã
phát âm chính xác tất cả các âm vị, thanh điệu của tiếng mẹ đẻ. Trẻ đã nói năng
tương đối lưu lốt, biểu cảm. Về mặt ngữ pháp, hầu hết các mẫu câu tiếng Việt
trẻ cũng đã sử dụng vào lúc 6 tuổi. Sự thực là những giờ học ngôn ngữ đầu tiên
đối với mỗi con người là ngay từ khi lọt lòng mẹ. Trường mầm non là trường
học đầu tiên có điều kiện, có cơ hội lớn hơn để giáo dục ngôn ngữ cho trẻ. Có
thể khẳng định rằng: Học tiếng mẹ đẻ là sự học tập quan trọng nhất, cần thiết
nhất, bắt đầu sớm nhất và cần được quan tâm nhất. Hơn thế nữa trong cơng tác
chăm sóc, giáo dục trẻ lứa tuổi mầm non đặc biệt đối với trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi ,
việc hình thành và phát triển ngơn ngữ cho trẻ là nhiệm vụ hết sức quan trọng. Ở
trường mầm non, trẻ được làm quen với 29 chữ cái của tiếng việt thông qua môn
học làm quen với chữ cái. Từ đó trẻ nhận biết, phân biệt được mặt chữ, phát âm
đúng, chính xác các chữ cái, nghe phát âm tìm được chữ cái, nhìn vào chữ cái

đọc được âm tương ứng. Ngồi ra, trẻ cịn được đọc một số câu thơ, ca dao,
đồng dao có chứa âm của chữ cái nhằm hoàn thiện bộ máy phát âm và khả năng
ngơn ngữ mạch lạc, nói đúng ngữ âm tiếng việt. Bên cạnh đó hoạt động làm
quen với chữ cái còn giúp trẻ biết cầm bút, ngồi đúng tư thế khi tơ, viết... Do đó
việc cho trẻ làm quen với chữ cái là một hoạt động rất quan trọng trong chương
trình giáo dục trẻ 5 – 6 tuổi. Hoạt động này khơng chỉ giúp hình thành những cơ
sở ban đầu của kĩ năng nói tiếng mẹ đẻ mà cịn giúp trẻ có những hiểu biết và kĩ
năng cơ bản, hỗ trợ trực tiếp và tích cực cho bộ mơn tiếng Việt ở trường Tiểu
học sau này.
Hơn nữa cùng với sự đổi mới của giáo dục Mầm non nói chung, các hoạt
động làm quen chữ cái cũng có những đổi mới đáng kể. Tuy nhiên một lớp học
bất kỳ nào cũng có nhiều đối tượng nhận thức khác nhau có những trẻ tiếp thu
nhanh, có những trẻ tiếp thu chậm phải trải qua nhiều lần ơn luyện mới có thể
nắm bắt được kiến thức mà cơ giáo cung cấp, vậy thì phải làm sao, làm như thế
nào để tất cả trẻ đều có thể nhận biết và phát âm chuẩn, chính xác chữ cái được
làm quen trong hoạt động học? Là một giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo lớn 5 6 tuổi tại trường mầm non thị trấn, sau khi tiếp thu và thực hiện các chuyên đề
"Làm quen với văn học và chữ viết”, “ Làm quen với Tiếng Việt”, “ Xây dựng
1
2

Triết học Mac - Lenin
Phát triển ngôn ngữ. Nguyên bản tiếng Nga. NXB Matxcơva, tr.3


4

môi trường lấy trẻ làm trung tâm ’’... Bản thân tôi nhận thấy việc nâng cao chất
lượng cho trẻ mẫu giáo lớn 5 tuổi làm quen với chữ cái, hình thành và phát triển
kỹ năng nghe, nói, tiền đọc, tiền viết là rất quan trọng. Đó là nền tảng để trẻ hiểu
về thế giới chữ viết và tiếp nhận những tri thức mới một cách nhanh chóng và dễ

dàng nhất .
Để trẻ có một hành trang tốt chuẩn bị tâm thế bước vào lớp 1 và từ cơ sở
lý luận trên tơi đã mạnh dạn tìm hiểu, nghiên cứu để có những giải pháp hữu
hiệu để giúp trẻ 5- 6 tuổi tham gia tích cực vào hoạt động làm quen chữ cái.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
* Thuận lợi:
Trường mầm non Thị trấn Ngọc Lặc là trường đã được công nhận là
trường chuẩn Quốc gia, là trường trọng điểm chất lượng cao, nằm tại Phố Lê
Lợi, Thị Trấn Ngọc Lặc. Với ngôi trường hai tầng khang trang sạch đẹp, cơ sở
vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động học tập tương đối đầy đủ có giá trị
thẩm mỹ cao. Trường nhiều năm liên tục đạt thành tích cao, nhiều lần được nhận
Cờ thi đua của tỉnh, được Chủ tịch nước tặng Hn chương Lao động Hạng Nhì
trong cơng tác quản lý và giảng dạy.
Ban giám hiệu ln nhiệt tình sát sao chỉ đạo chun mơn cho giáo viên.
Trường có đội ngũ giáo viên có trình độ chun mơn nghiệp vụ vững vàng, nhiệt
tình, tâm huyết, u nghề, mến trẻ. Có nhiều kinh nghiệm trong cơng tác chăm
sóc giáo dục trẻ. Trong nhiều năm qua, nhà trường ln được đón nhận sự quan
tâm chia sẻ, sự ghi nhận của các cấp, các ngành, chính quyền địa phương, nhân
dân và phụ huynh trong cơng tác chăm óc và giáo dục cac cháu.
Bên cạnh đó Ban giám hiệu nhà trường ln tạo điều kiện để giáo viên
linh hoạt vận dụng những phương pháp, hình thức tổ chức và lựa chọn đề tài phù
hợp với chủ đề, đưa ra những giảipháp thực hiện tốt nhất cho hoạt động học nói
chung và đặc biệt là hoạt động làm quen với chữ cái nói riêng ln tạo điều kiện
thuận lợi về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho môn học
một cách tốt nhất..
Hơn nữa nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia các
lớp tập huấn chuyên đề do Phòng GD&ĐT và các cấp tổ chức, giáo viên được
trực tiếp tham gia dạy và dự các giờ thực hành trong trường để học tập và đúc
rút kinh nghiệm.
Bản thân luôn tâm huyết với nghề, luôn trăn trở và dành nhiều thời gian đi

sâu nghiên cứu môn học, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy có nhiều đóng
góp trong hoạt động chuyên môn, nhất là công tác mũi nhọn của nhà trường.
Năm học 2020 - 2021, tôi được phân công dạy lớp Hoa Cúc 3 – Độ tuổi
5- 6 tuổi, với sĩ số lớp là 35 cháu. Ngay từ đầu năm học tôi luôn làm tốt công tác
phối hợp với phụ huynh trong công tác huy động trẻ ra lớp và được duy trì trẻ đi
học thường xuyên, chuyên cần đạt từ 97% trở lên.
Đa số trẻ là con em cán bộ đóng trên địa bàn Thị trấn, chính vì vậy điều
kiện chăm sóc tương đối tốt vậy nên thể lực của trẻ đạt ở kênh bình thường cao
đạt 97%. Đa số trẻ đã được học từ nhà trẻ lên đến mẫu giáo nhỡ nên trẻ có nề


5

nếp trong học tập, mạnh dạn trong giao tiếp và có khả năng tiếp cận nhanh với
những u cầu cơ đưa ra....
* Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi trên thì trong q trình tổ chức thực hiện cịn
khơng ít những khó khăn sau:
Số giáo viên định biên trên nhóm lớp thiếu so với quy định nên khi tổ
chức hoạt động cho trẻ cũng gặp khơng ít khó khăn
Khả năng phát âm chuẩn tiếng việt của nhiều trẻ chưa chính xác, trẻ cịn
nói ngọng, phát âm tiếng địa phương
Cách cầm bút và tư thế ngồi của một số trẻ đang ở thể tự do
Đồ dùng dạy học, dụng cụ phục vụ cho hoạt động làm quen với chữ cái
chưa nhiều, chưa phong phú đa dạng.
Một phần nhỏ phụ huynh chưa quan tâm nhiều trong việc phối hợp cùng
giáo viên rèn chữ cái cho trẻ.
* Kết quả thực trạng:
Từ những thuận lợi và khó khăn trên với q trình nghiên cứu và trực tiếp
giảng dạy trên lớp tôi thấy rằng nhiều trẻ lớp tơi phát âm chưa chuẩn tiếng phổ

thơng cịn sử dụng tiếng địa phương, còn nhầm lẫn những chữ cái có âm gần
giống nhau hay những chữ cái có cấu tạo gần giống nhau... chính vì vậy tơi đã
tiến hành khảo sát chất lượng ban đầu về một số hiểu biết của trẻ về chữ cái để
từ đó có những giải pháp nhằm nâng cao kiến thức và kích thích tính tích cực
của trẻ vào mơn học. Qua khảo sát ban đầu ta thấy:
Kết quả khảo sát như sau:
Đạt
Chưa đạt
Nội dung khảo sát
1. Trẻ nhận biết chữ cái và so
sánh được cấu tạo các chữ cái đã
học.
2. Trẻ phát âm chữ cái chuẩn,
chính xác tiếng phổ thơng.
3. Trẻ biết cách cầm bút tơ trùng
khít lên chấm mờ, ngồi đúng tư
thế.
4. Trẻ hứng thú, tích cực tham
gia hoạt động làm quen chữ cái.

Số cháu

%

Số cháu

%

29/35

83

6/35

17

28/35

80

7 /35

20

29/35

83

6/35

17

30/35

86

5/35

14

Với kết quả đạt được tại bảng khảo sát trên tơi thấy cần có những giải
pháp hữu hiệu hơn để giúp trẻ tích cực tham gia học tốt môn chữ cái.
2.3. Một số giải pháp giúp cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi lớp Hoa cúc 3 học tốt
môn làm quen chữ cái ở Trường Mầm Non Thị Trấn Ngọc Lặc.
* Giải pháp 1: Vận dụng linh hoạt các hình thức tổ chức nhằm kích
thích sự hứng thú trẻ trong hoạt động:


6

Trẻ ở độ tuổi 5- 6 tuổi rất hiếu động, muốn đạt được mục tiêu giáo dục trẻ
trước tiên phải chú ý đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Vì khả năng tập trung
chú ý chưa bền vững, trẻ thích những cái đẹp, mới lạ có hấp dẫn cao, khi đã tạo
được môi trường chữ cái phong phú và đa dạng thì việc gây hứng thú cho trẻ ở
bộ mơn này lại càng quan trọng hơn bởi tính chất cứng nhắc và khơ khan có
phần "kỷ luật". Nếu như cô giáo cứ ép buộc trẻ ngồi học một cách tuân thủ như
một học sinh tiểu học hoặc một tiết dạy khơng có sáng tạo, dập khn chưa có
hình thức đổi mới còn theo phương pháp cũ dẫn đến trẻ uể oải trong tiết học
phân tán tư tưởng, nhàm chán, tiếp thu bài hạn chế. Nhận thấy được điều đó bản
thân tơi đã vận dụng linh hoạt các hình thức tổ chức để tạo hứng thú cho trẻ
trong tiết học .
+ Tổ chức tiết học dẫn dắt theo hình thức kể chuyện:
Ví dụ: Khi cho trẻ làm quen với nhóm chữ O - Ô - Ơ, trong chủ đề
trường Mầm non, để tạo bất ngờ cho trẻ trong tiết học, sau khi ổn định cho trẻ
hát bài “Vịt con đến trường” sáng tác của nhạc sỹ Thập Nhất, tôi đã linh hoạt
vận dụng nội dung của bài hát hướng trẻ đến câu truyện. Có một câu truyện
cũng kể về bạn vịt đấy, bây giờ cô sẽ kể cho các con nghe câu chuyện “Vịt con
trong ngày khai trường”, thông qua các câu hỏi gợi mở để trẻ phải tư duy để trả
lời như: Cô hỏi trẻ ngày đầu tiên đến lớp Vịt con chuẩn bị trong cặp được những
gì? Trẻ nói bảng con, vở, hộp màu ... tơi cho trẻ làm quen chữ O qua từ “ Bảng

con ” ( Cơ cho trẻ phát âm ,nói cấu tạo chữ O) khi Vịt con viết trên bảng đã
thành thạo cô giáo Ngan bảo Vịt con lấy gì? (Hộp màu) và cơ cho trẻ làm quen
chữ Ô trong từ “ Hộp màu ”( Cơ cho trẻ phát âm chữ Ơ và cấu tạo của chữ Ơ),
cơ giáo Ngan ra bài tập về nhà vào đâu “ Quyển vở ”. Cô cho trẻ làm quen chữ
cái Ơ tương tự như chữ O,Ơ.
+ Kích thích sự hứng thú của trẻ thơng qua âm nhạc
Ví dụ: Để gây sự hứng thú đối với trẻ và tạo cho trẻ có một tâm thế thoải
mái trong giờ học làm quen với nhóm chữ e – ê ở chủ đề ''Bản thân'': Tôi cho trẻ
hát vận động bài “ Bé khỏe bé ngoan ” sáng tác của nhạc sỹ Nguyễn Văn Hiên.
Từ bài hát đó tơi hướng trẻ tới hình ảnh bé ăn cơm và dưới hình ảnh có từ “Bé
ăn cơm”. Sau đó cơ giới thiệu dưới bức tranh có từ "Bé ăn cơm” bạn nào hãy lên
chỉ những chữ cái đã được học và cô cho trẻ làm quen với chữ "e".
Đến chữ “ê” tôi cho trẻ thư giãn theo “ Chuyên đề phát triển vận động”
lồng ghép phút thể dục vào hoạt động học cho trẻ tập bài thể dục trên nền nhạc
bài hát: “ Tập thể dục buổi sáng” của Nhạc sỹ Minh Trang. Từ bài hát đó tơi
hướng trẻ tới hình ảnh tập thể dục và dưới hình ảnh có từ “Tập thể dục”. Sau đó
cơ giới thiệu dưới bức tranh có từ "Tập thể dục ".
+ Giúp trẻ hứng thú tích cực hoạt động việc tiếp cận với công nghệ
thông tin: Đặc biệt với công nghệ thông tin hiện nay, việc sử dụng giáo án điện
tử với đồ dùng trực quan trên máy tính cịn mang lại cho trẻ hứng thú và kích
thích trẻ tham gia hoạt động hơn nữa bởi trên máy vi tính các hình ảnh có thể
xuất hiện và mất đi theo ý muốn của giáo viên mà hình ảnh lại có màu sắc đẹp,
phù hợp, hấp dẫn trẻ.


7

Ví dụ 1: Ở chủ đề Bản thân với bài dạy “Làm quen với chữ cái: “e- ê ”,
khi cho trẻ so sánh 2 chữ cái e và ê, để tạo sự bất ngờ cho trẻ bằng cách sử dụng
các hiệu ứng bay lượn theo hiệu ứng từ trên xuống kết hợp với âm thanh động

mỗi lần chữ cái e hoặc ê xuất hiện hoặc biến mất đã thu hút được sự chú ý của
trẻ trong suốt quá trình học và đặc biệt là giúp trẻ khắc sâu và nhớ lâu và phân
biệt một cách dễ dàng cấu tạo của các chữ cái giống nhau.
Hay trong hoạt động trò chơi chữ cái thì việc sử dụng ứng dụng cơng
nghệ thơng tin cũng rất có hiệu quả.
Ví dụ 2: Tiết trị chơi với chữ cái a,ă,â. Tơi cho trẻ chơi trị chơi: “Sắp xếp
theo thứ tự từ lớn đến bé” Cách chơi : Cơ có 1 slides mới có hình ảnh hộp quà
với các chữ cái mà trẻ đã học. Khi cơ bấm chuột thì hiệu ứng hình ảnh của hộp
q to nhất xếp đầu tiên có chữ cái nào thì các bạn phát âm nhanh và chính xác
chữ cái đó. Và sau mỗi 1 lần bấm chuột thì hiệu ứng hộp quà sẽ xếp lần lượt để
trẻ phát âm. Từ đó gây được hứng thú cho trẻ hơn khi tham gia hoạt động ơn
luyện.
Kết quả qua các hình thức gây hứng thú trên, cũng như sự tìm tịi tài liệu,
bài thơ bài hát và đưa ứng dụng công nghệ thông tin tôi thấy trẻ hứng thú hơn
trong các hoạt động làm quen chữ cái. Trẻ nhận biết phân biệt chữ cái một cách
dễ dàng hơn bản thân cô giáo lên lớp tự tin hơn, gần gũi với trẻ hơn.
* Giải pháp 2: Xây dựng môi trường chữ cái phong phú đa dạng và
đẹp mắt.
Trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi được làm quen với 29 chữ cái, nhận biết về hình
dạng, cách phát âm đồng thời cịn được làm quen với các kỹ năng cần thiết cho
việc đọc, viết của trẻ. Để trẻ tiếp thu nhanh và hiệu quả thì trước hết ta phải tạo
môi trường chữ cái thật hấp dẫn để hàng ngày trẻ được tiếp xúc, được tri giác sẽ
giúp trẻ củng cố kỹ năng nhận biết và phát âm chữ cái. Chính vì vậy mà mơi
trường hoạt động trong lớp có tác dụng tốt đến q trình giáo dục trẻ, để trẻ
được hoạt động trong và ngoài lớp tôi luôn cố gắng tạo môi trường chữ cái thật
đẹp để cuốn hút trẻ, ở các góc chơi đều có ghi tên từng góc, ở mỗi góc này tơi
ln dành mảng lớn để trẻ được tự do làm các bài tập theo khả năng, sở thích
của mình, tự tìm các hình ảnh rồi viết ký hiệu các chữ cái của mình vào, tự vẽ
các câu truyện theo trí tưởng tượng, sáng tạo và kể cho các bạn nghe.
+ Ví dụ 1: Góc học tập: Từ những đồ dùng cơ đã chuẩn bị ở góc tơi cho

trẻ chơi: Cho trẻ tìm chữ cái đã học trong tranh truyện, tranh ảnh...Trị chơi xếp
chữ cái bằng hột hạt, trò chơi nặn chữ cái… Ở các trị chơi này, ban đầu tơi thấy
nhiều trẻ xếp, nặn chữ bị ngược chẳng hạn như chữ: c, a, ă, â, e, ê, b,d, p, q…
Sau đó được cơ giáo gợi ý trẻ đã nhanh chóng sửa sai. Không chỉ được sử dụng
đất nặn trong hoạt động tạo hình mà qua các trị chơi với chữ cái trẻ cũng được
dùng tay lăn dọc, uốn chữ theo yêu cầu của cô. Khi quan sát trẻ chơi tôi thấy trẻ
rất hứng thú, say sưa, như vậy trong khi chơi các trò chơi này trẻ phải tư duy để
xếp hột hạt hoặc nặn được chữ cái.


8

+ Ví dụ 2: Góc xây dựng: VD chủ đề động vật: Để luyện phân biệt các chữ
cái đã học ở góc này tơi cho trẻ phân nhóm các con vật trước khi xây dựng vườn
bách thú, các con vật đã được cơ giáo ghi tên. Thơng qua đó trẻ có thể tìm các
chữ cái đã học trong tên các con vật đó như chữ a trong từ con Gà. Chữ o trong
từ con Mèo...
Ví dụ 3: Góc phân vai : VD ở chủ đề “Thực vật”. Trên các mảng
tường tơi có thể trang trí nhiều hình ảnh phù hợp với chủ đề và có các chữ cái
( từ) dưới mỗi hình ảnh để trẻ làm quen.
Hay ở bảng “Hoa bé ngoan” cũng vậy, để củng cố, ôn luyện cách phát âm
và nhận dạng chữ cái. Tơi trang trí góc bé ngoan thật bắt mắt mỗi ống cờ là
những ký hiệu chữ cái. Đến giờ bình cờ tơi cho trẻ ngoan được các bạn bình lên
tìm ống cờ có ký hiệu chữ cái của mình lên tìm, phát âm chữ cái đó và cắm cờ.
Từ đó vừa giúp trẻ hứng thú trong hoạt động bình cờ và giúp trẻ một lần nữa
khắc sâu hơn chữ cái mà trẻ đã học.
Hình ảnh lên cắm cờ và phát âm ký hiệu chữ cái của mình
Ngồi ra xung quanh lớp tơi đều viết tiếng và từ tương ứng, như hộp đựng
hoa lá, rổ đựng hình, viết tên các đồ dùng vào nhãn và dán vào. Treo xung quanh
lớp các cụm từ như bảng thời tiết, tên của trẻ... tất cả những cái đó đều phải vừa

tầm nhìn với trẻ, hay có những bức vẽ của trẻ cũng được viết tên trẻ (ký hiệu
chữ cái) vào phía trái, đồ dùng phục vụ cho buổi chơi như mũ có gắn chữ, hoa
lá, hột hạt, chữ cái rời, các chấm trịn để trẻ ghép chữ lơ tô. Kết quả từ biện pháp
tạo môi trường chữ cái phong phú và đa dạng này cho thấy trẻ rất hứng thú tham
gia vào các hoạt động và nhớ rất nhanh những chữ cái mà trẻ đã được học .
* Giải pháp 3: Luyện cho trẻ phát âm chuẩn, chính xác, rõ ràng, cách
tô chữ và ngồi đúng tư thế:
Nắm bắt được đặc điểm tình hình của trẻ tại lớp. Một số trẻ phát âm chưa
chuẩn, nhiều trẻ cịn nói ngọng, trẻ viết ngược, ngồi khơng đứng tư thế. Vì vậy
muốn trẻ học tốt được chữ cái thì tơi nghĩ cô giáo phải là người phát âm chuẩn,
to, rõ ràng để phát âm mẫu cho trẻ nghe. Bởi lúc này bộ máy phát âm của trẻ
chưa hoàn thiện hoặc bên cạnh cịn có người lớn phát âm sai nên trẻ bắt chước.
Trong khi dạy tôi cho trẻ luyện đọc nhiều lần, trước tiên tôi cho trẻ đọc đồng
thanh vài lần sau đó cho cá nhân trẻ đọc. Để dễ theo dõi cách phát âm và kịp
thời sửa ngay cho trẻ tôi đứng đối diện với trẻ. Nếu trẻ phát âm chưa đúng, tơi
u cầu trẻ nhìn và nghe tơi phát âm sau đó phát âm lại nhiều lần. Hoặc tơi có
thể lồng ghép qua bài thơ, bài hát.... Từ đó giúp trẻ phát âm rõ ràng hơn. Bên
cạnh việc phát âm rõ ràng tơi cịn thường xun dạy trẻ cách ngồi đứng tư thế,
cách cầm bút để tô chữ cái đẹp và đúng theo quy cách.
Ví dụ 1: Làm quen chữ cái M - N- L, riêng 2 chữ cái N-L, trẻ phát âm hay
lẫn lộn, phát âm thường sai nên tôi hướng dẫn kỹ cách phát âm đối với trẻ phát
âm sai, tôi cho trẻ đứng đối diện và đọc theo cơ vừa nhìn khẩu hình miệng vừa
đọc, đọc nhiều lần trẻ tự cảm nhận và đọc theo được.


9

+ L: Đọc cong lưỡi, đầu lưỡi uốn vào trong và đưa sát vào lợi.
+ N: Đọc thẳng lưỡi, lưỡi sát với hàm dưới.
Ví dụ 2: + Chữ r trẻ phát âm khó và chưa chuẩn nên cơ thường phải hỗ

trợ phát âm lại cho trẻ.
Khi phát âm chữ r phải uốn lưỡi lên phía bên trên hơi rung lưỡi và phát
âm ra tiếng bên ngoài.
Hoặc để tránh bị nhàm chán tôi cho trẻ luyện phát âm chữ “ r ” thơng qua
bài hát ''Rì rà rì rầm '' [3]. Qua đó giúp trẻ luyện phát âm rõ hơn về chữ r.
+ Chữ s phát âm hơi nặng và khi phát âm thì các con khép kín răng lại một
chút để âm phát ra thành âm gió. Hoặc tơi mở cho trẻ nghe âm thanh sấm và hỏi
trẻ đó là âm thanh gì? Trẻ trả lời sấm a! Một lần nũa trẻ lại được phát âm lại chữ
s và từ đó trẻ cũng mạnh dạn hơn trong việc phát âm những chữ khó.
Ví dụ 3: Để giúp trẻ luyện kỹ năng phát âm tốt hơn tôi lồng ghép cùng
với hoạt động như ở '' Góc xây dựng : Xây dựng vườn bách thú '' Trẻ xây dựng
xong cô đến gần hỏi trẻ cơng trình xây dựng có những con gì? Trẻ chỉ và nói to
về các con vật trong cơng trình vừa xây xong.
Như vậy bên cạnh những trẻ phát âm sai, cịn có một số trẻ phát âm cịn
nhỏ chưa rõ ràng. Tôi đã giúp trẻ phát âm to rõ ràng bằng cách cho những trẻ
phát âm tốt phát âm mẫu cho trẻ nghe. Lúc này với tâm lý mình cũng phải bằng
bạn nên trẻ đã cố gắng phát âm to, rõ ràng giống như bạn.
Với cách làm như vậy, trẻ lớp tơi đã có những tiến bộ rõ rệt, thay vì phát
âm nhỏ chưa rõ ràng, chính xác thì đa số trẻ đã phát âm to hơn, chuẩn hơn so với
đầu năm.
Để trẻ thực hiện tô viết đúng, đẹp trước hết là ngồi phải đúng tư thế, đặt
vở ngay ngắn trước khi tô, khi tô không xoay tập. Vì vây trước khi tơ tơi thường
xun nhắc trẻ ngồi thẳng lưng đầu hơi cúi, tay trái giữ sách, tay phải cầm bút
Vào đầu năm học tôi thấy đến 2/3 số trẻ của lớp đều cầm bút bằng 4 đầu
ngón tay và cầm sát xuống đầu bút chì để viết. Và trong khi tơ chữ cịn chệch
nhiều ra ngồi. Để giúp trẻ tơ được chữ đẹp và có tư thế ngồi đúng tôi đã trao
đổi bàn bạc với các chị em trong lớp để cùng có biện pháp, phối hợp sao cho đạt
hiệu quả cao.
Để khắc phục được tình trạng này không phải ngày một ngày hai là làm
được, bản thân tơi tự an ủi, động viên mình phải hiên trì.

Ví dụ 4 : Đối với những trẻ cầm bút chưa đúng thì chúng tơi trực tiếp cầm
tay cháu hướng dẫn trẻ viết sau đó để tự trẻ viết nhưng phải đứng gần trẻ để
quan sát, hướng dẫn.
Hình ảnh minh họa( Cô cầm tay hướng dẫn trẻ tô)
Nếu ra chỗ khác ngay lập tức trẻ sẽ quay về cầm bút như lúc ban đầu.
Điều này thật dễ hiểu vì trẻ đã có thói quen cầm bút như vậy rồi, để sửa thói
quen đó tơi cố gắng quan tâm đến trẻ nhiều hơn và động viên trẻ nhiều hơn để
trẻ cố gắng. Bên cạnh đó cũng có nhiều trẻ chưa tơ trùng khít lên các chấm mờ
hoặc cách tơ chưa đúng. Để phát hiện ra được những lỗi đó thì tơi đã hết sức
3

Sáng tác : Trần Thị Thu Phương : Nhạc thiếu nhi


10

quan tâm đến trẻ, biết quan sát và bao quát trẻ bởi trẻ lớp tôi tương đối đông.
Trong khi trẻ thực hiện tô tôi đứng quan sát và hướng dẫn trẻ.
Đặc biệt chúng tôi cũng sắp xếp cho trẻ yếu ngồi gần trẻ giỏi để học hỏi
nhau. Khi quan sát trẻ tơ tơi phát hiện ra có trẻ thì tơ ngược (Tơ chữ a thì trẻ lại
tơ nét móc trước sau đó tơ nét cong trịn), có trẻ thì tơ rất nhanh, rất ẩu, chưa
trùng khít lên các nét chấm mờ, có trẻ lại tơ đi tơ lại một chữ rất nhiều lần (trong
khi tơ một chữ cái thì trẻ lại không tô theo như cô đã làm mẫu mà lại tơ chưa
được một nét thì đã nhấc bút lên, tiếp tục tơ lại nét vừa tơ… có khi tơ một chữ
thì trẻ phải nhấc bút lên tới 4 - 5 lần). Cũng như cách sửa cầm bút cho trẻ tôi
cũng vừa cầm tay trẻ vừa hướng dẫn cách tô.Với sự kiên trì cố gắng của cả cơ và
trẻ cuối cùng đa số trể lớp tôi đã ngồi đúng tư thế khi tô, tô chữ đẹp hơn, biết
cách cầm bút…và thích các giờ học tập tơ hơn.
* Giải pháp 4: Sáng tạo các trò chơi và đưa văn học, âm nhạc lồng
ghép vào các hoạt động làm quen chữ cái .

Như chúng ta đã biết, đặc điểm tâm sinh lí ở trẻ mầm non là '' Học bằng
chơi chơi mà học''. Vì vậy các hoạt động khác nói chung, hoạt động làm quen
với chữ cái nói riêng, trị chơi ln được đưa vào để giúp trẻ củng cố sâu hơn
kiến thức. Nếu trị chơi khơng mới lạ, khơng hấp dẫn dễ gây cho trẻ cảm giác
nhàm chán. Vì vậy tơi đã khơng ngừng đổi mới sáng tạo, đưa các trị chơi hấp
dẫn vào tiết học.
Ví dụ 1: Tiết trị chơi chữ p,q, tơi cho trẻ chơi trị chơi: '' Tạo dáng chữ ''
+ Luật chơi: Đội số 1 các con sẽ đứng xếp thành hình chữ p. Đội số 2 các
con đứng xếp thành hình chữ q trong thời gian một bản nhạc đội nào đứng xếp
nhanh đúng và đẹp sẽ là đội chiến thắng
+ Cách chơi: Các thành viên trong đội chơi sẽ thảo luận, bàn bạc để sắp xếp
các chỗ đứng sao cho tạo thành chữ cái theo u cầu.
Với trị chơi này khơng chỉ giúp trẻ có biểu tượng về chữ p, q mà cịn giúp
trẻ có sự đồn kết, biết phân cơng sắp xếp, bàn bạc theo nhóm.
Hình ảnh minh hoạ trẻ chơi xếp hình chữ p, q
Ở lứa tuổi mầm non, tư duy của trẻ phát triển rất nhanh. Trẻ nhanh nhớ
cũng nhanh quên. Có thể trẻ đã nhận biết phát âm được chữ cái khi cơ đưa ra
nhưng khi cho trẻ chơi trị chơi vẫn còn một số trẻ chưa nhớ kỹ được đặc điểm
hình dạng của chữ cái. Do đó tơi đã đưa vào một số trò chơi giúp trẻ nhớ được
đặc điểm của chữ cái.
Ví dụ 2: Tìm và gạch chân chữ cái e, ê trong bài thơ: Ăn quả (Chủ : Bản
thân- Nhánh tơi cần gì để lớn lên và khỏe mạnh )
Cách chơi: Cơ chia lớp thành 2 tổ. Phía trên cơ đã chuẩn bị mỗi tổ 1 bảng
có gắn nội dung bài thơ “Ăn quả ”, phía dưới cơ chuẩn bị các vòng thể dục.
Nhiệm vụ của các bạn là bật liên tục vào vòng lên cầm bút dạ tìm và gạch chân
chữ cái e, ê mà mình đã học .
Luật chơi: Sau khi kết thúc một bản nhạc đội nào bật khơng chạm vịng
và tìm gạch được nhiều chữ cái e, ê thì sẽ được cơ giáo khen nhiều hơn

11

Từ những trị chơi trên ngồi việc giúp trẻ tư duy nhớ lại những chữ cái đã
học còn giúp trẻ có thêm hứng thú khi tham gia hoạt động làm quen với chữ cái.
Bên cạnh đó Âm nhạc, văn học là một loại hình nghệ thuật tác động mạnh
mẽ đến tất cả các hoạt động khác. Hai hoạt động này giúp trẻ phát triển năng lực
cảm xúc, tưởng tượng sáng tạo, sự tập trung chú ý và phát triển lời nói, khả năng
giao tiếp…tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lý, năng lực hoạt
động và sự hiểu biết của trẻ. Với tác dụng và ý nghĩa hết sức quan trọng đó, tơi
đã đưa âm nhạc, văn học lồng ghép vào các hoạt động làm quen với chữ cái.
Ví dụ 3: Trong giờ làm quen với nhóm chữ b, d , đ sau khi đã được làm
quen với các chữ cái này tôi cho trẻ hát bài “Búp bê bằng bơng” trẻ rất vui
sướng, thích thú vì được hát nhún nhảy theo nhạc. Khi trẻ hát xong tơi hỏi trẻ
xem có điều gì lạ trong bài hát? Nếu trẻ chưa trả lời được tôi sẽ gợi ý và trẻ đã
phát hiện ra mỗi từ trong bài hát đều bắt đầu bằng chữ “ b” qua đó giúp trẻ phát
âm chính xác chữ “ b” hơn.
“ Búp bê bằng bơng biết bay bay bay
Búp bê biết bị, biết bắt biết bơi…” [ 4].
Và cho trẻ đọc bài ca dao “ Đố ai đếm được lá rừng
Đố ai đếm được mấy tầng trời cao ” [ 5]
Với việc đưa các hát trò chơi, hoặc đọc thơ, ca dao, đồng dao…
trong giờ làm quen với chữ cái không chỉ giúp tinh thần trẻ thêm sảng khối, vui
nhộn mà cịn giúp trẻ phát âm rõ ràng, tròn tiếng. Đây là tiền đề quan trọng giúp
trẻ học tốt ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ
* Giải pháp 5: Lồng ghép tạo hình vào làm quen chữ cái thơng qua
một số hoạt động trong ngày.
Ngồi việc tạo sự hứng thú cho trẻ học tốt môn làm quen chữ cái qua
nhũng câu chuyện, bài thơ câu đố với những trị chơi và những hình ảnh trình
chiếu vô cùng hấp dẫn trong mỗi giờ học chữ cái, thì mơn tạo hình cũng rất phù
hợp vơi trạng thái tĩnh trong việc làm quen chữ cái thông qua các hoạt động

trong ngày. Tôi cho trẻ cắt, xé dán các nét chữ cái đã học rồi ghép lại thành chữ
cái.
Ví dụ 1: Hoạt động ngoài trời : Với chủ đề '' Thự vật tết và mùa xuân ''.
Nhánh '' Một số loài hoa''. Trong giờ hoạt động ngoài trời sau khi tơi trị chuyện
với trẻ về một số lồi hoa. Đến phần chơi tự do trẻ nhặt cuống lá và những viên
sỏi để trẻ xếp các chữ cái đã học và chữ h, k, trong từ ''Hoa hồng và Hoa loa
kèn'' mà trẻ vừa được trị chuyện.
Hình ảnh trẻ xếp chữ cái bằng cuống lá và sỏi thành các chữ cái đã học.
Ví dụ 2: Ở Chủ đề '' Bản thân'', trong giờ hoạt động góc. Với góc chơi '' Bé yêu
nghệ thuật'' tôi hướng cho trẻ xé và ghép các nét chữ a,ă,â mà trẻ đã được học.
Bằng đôi bàn tay khéo léo của các bạn ấy cùng với sự hổ trợ của cô giáo trẻ xé
được các nét chữ sau đó ghép lại thành chữ a,ă,â theo yêu cầu của cô. Tương tự
4
5

. Bài hát : Búp bê bằng bông : Tác giả : Lê Quốc Thắng :Tham khảo ; Nhạc thiếu nhi trên Internet
.TK : Kho tàng ca dao việt nam


12

với các hoạt động trò chơi ở các chủ đề khác tôi cũng luôn linh hoạt vận dụng
lồng ghép hoạt động tạo hình vào nhằm tăng thêm hứng thú cho trẻ trong các
hoạt động làm quen chữ cái ở trường Mầm Non.
Có thể nói rằng qua các hoạt động, trẻ được trải nghiệm bằng việc được tự
cắt, xé, nặn, tô, xếp.... ra những nét chữ và ghép lại thành chữ cái mà trẻ vừa
được làm quen trẻ vơ cùng thích thú. Qua đó giúp trẻ tư duy từ trực quan đến
hành động gợi cho trẻ nhớ lại những chữ cái mà trẻ đã học một cách dễ ràng.
* Giải pháp 6: Rèn kỹ năng nhận diện các nhóm chữ cái thơng qua
hoạt động trải nghiệm.

Cùng với những giải pháp trình bày trên đã được áp dụng hiệu quả trong
thời gian qua. Năm học 2020 - 2021 tôi đã linh hoạt, soạn, bổ sung và nghiên
cứu thêm giải pháp mới phù hợp với đặc điểm, nhu cầu của trẻ và đạt kết quả
cao đó là áp dụng việc cho trẻ nhận diện các nhóm chữ cái thơng qua các hoạt
động trải nghiệm thực tế tại lớp.
Đối với trẻ mầm non, đặc biệt là trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi, đây là lứa tuổi rất
thích tìm tịi và khám phá những thứ xung quanh. Vì thế tạo cho trẻ được tham
gia vào các hoạt động trải nghiệm thực tế sẽ giúp trẻ khám phá được nhiều điều
mới lạ. ... Trẻ được trải qua quá trình khám phá kiến thức và tìm giải pháp, từ đó
giúp phát triển năng lực cá nhân và tăng cường sự tự tin.
Hoạt động trải nghiệm sẽ tạo cơ hội để trẻ sử dụng tổng hợp các giác quan
(nghe, nhìn, chạm, ngửi…) để có thể tăng khả năng lưu giữ những điều đã tiếp
cận được lâu hơn. Hoạt động trải nghiệm giúp trẻ có thể tối đa hóa khả năng
sáng tạo, tính năng động và thích ứng, từ đó giúp phát triển năng lực cá nhân và
tăng cường sự tự tin, giúp cho việc học trở nên thú vị hơn đối với trẻ. Chính vì
vậy mà tơi thường xuyên tổ chức các hoạt động trải nghiệm để ôn luyện, củng
cố các kiến thức đã học, đặc biệt là mơi trường về chữ cái, qua đó giúp trẻ phát
triển vốn từ, phát âm chính xác, nhớ lâu và sâu hơn về những chữ cái đã
học...với hoạt động trải nghiệm này tôi thường tổ chức vào cuối mỗi chủ đề.
Ví dụ 1: Ở chủ đề trường Mầm non. Tơi tổ chức cho trẻ đi tham quan
trường Mầm non, giới thiệu cho trẻ biết về các khu vực trong trường như: Khu
nhà hiệu bộ có phịng Hiệu trưởng, phịng Hiệu phó và văn phịng, khu vực nhà
bếp, phịng bảo vệ, vườn cổ tích, các lớp học, đồ chơi sân trường.... Đến mỗi
khu vực hay mỗi đồ chơi đều có tên chữ kí hiệu về khu vực đó tơi cho trẻ tìm và
phát âm chữ cái trẻ đã học đồng thời tôi giới thiệu cho trẻ biết về một số chữ cái
mới. Từ đó giúp trẻ khắc sâu hơn về các chữ cái đã học, mở rộng giúp cho trẻ
được làm quen với những chữ cái mới một cách nhẹ nhàng linh hoạt.
Hình ảnh trẻ hoạt động trải nghiệm tham quan trường Mầm non.
Ví dụ 2: Ở chủ đề '' Gia đình'' tơi tổ chức cho trẻ hoạt động trải nghiệm
cuối chủ đề thông qua hoạt động trải nghiệm: '' Làm hoa quả dầm'', ngoài việc

củng cố lại các kiến thức cơ bản đã học trong chủ đề theo 5 lĩnh vực đối với trẻ
thì tơi kết hợp củng cố cho trẻ về các chữ cái đã học trong chủ đề và các chủ đề
đã học trước đó, cụ thể như củng cố nhóm chữ: O – Ơ – Ơ; A – Ă - Â


13

Để tổ chức được hoạt động tôi chuẩn bị sẵn một gian hàng có các nhóm
quả gắn những chữ cái trẻ đã học và cả chữ cái mới như: Như quả Cam, Táo,
Thanh Long, Lê, Qủa Xoài, Dưa Hấu...
+ Cách tổ chức: Tôi chia lớp thành 3 đội: Nhiệm vụ của trẻ là lần lượt
từng trẻ ở mỗi đội sẽ đi theo đường zíc zắc lên chọn quả có chứa chữ cái mà trẻ
đã học về nhóm của mình. Trước khi thực hiện tiếp hoạt động thực hành làm
''Hoa quả dầm'' trẻ ở nhóm cầm quả có chữ cái đã học chỉ cho cả nhóm cùng
phát âm . Như vậy ngồi việc phát triển ngơn ngữ mạch lạc một lần nữa trẻ
được nhận dạng lại chữ cái mà trẻ đã học.

Hình ảnh trẻ hoạt động trải nghiệm làm Hoa quả dầm
Ví dụ 3: Hoạt động cuối chủ đề Nghề Nghiệp tôi cho trẻ làm bưu thiếp
'' Chúc mừng cô nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11''. Trẻ hứng thú là
được tự tay làm nên những món quà đẹp để tặng cô. Sau khi trẻ làm song cô hỏi
trẻ bưu thiếp các con làm có nhũng gì? Trẻ sẽ kể có hoa...và có chữ. Từ đó cơ
hướng cho trẻ tìm và đọc cho cô những chữ cái đã học. Trẻ rất hứng thú trong
việc tìm và phát âm chữ cái đã học trong món quà mà trẻ làm được để tặng cô.
Đây cũng là một hoạt động trải nghệm vô cùng bổ ích giúp trẻ hiểu thêm về ý
nghĩa của ngày 20/11 là ngày tết của các thầy cơ qua đó giáo dục trẻ biết cơng
ơn của thầy cơ giáo.
Ví dụ 4 : Hoạt động trải nghiệm Tiệc Buffe. Tôi chuẩn bị các món ăn ở
trên bàn. Trước khi vào hoạt động cơ giới thiệu về các món ăn, trẻ sẽ tự đi chọn
món ăn mà trẻ thích. Đây là hoạt động trẻ rất hào hứng, qua việc trẻ tự đi chọn

món ăn cơ có thể đến hỏi trẻ con chọn món ăn gì? Trẻ sẽ giới thiệu về món ăn
đó: Như '' Xúc Xích'', ''Ngơ chiên'', '' Mỳ ý''...Qua đó tôi giúp tự tin mạnh dạn
hơn trong giáo tiếp, cũng từ đó trẻ phát âm chuẩn tiếng phổ thơng và mở rộng
vốn từ.


14

Hình ảnh hoạt động trải nghiệm Tiệc Buffe
Như vậy qua việc đưa các hoạt động trải nghiệm vào làm quen với chữ cái
không chỉ giúp tinh thần trẻ thêm sảng khối, vui nhộn mà cịn giúp trẻ phát âm
rõ ràng, trịn vành rõ chữ, nhận dạng chính xác các chữ cái đã học. Đây là tiền
đề quan trọng giúp trẻ chuẩn bị tốt tâm thế để bước vào lớp 1.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Qua quá trình thực hiện các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy
học tốt môn Làm quen chữ cái cho trẻ Mẫu giáo 5- 6 tuổi tại nhóm lớp, tơi thấy
trẻ đã hứng thú hơn khi tham gia vào hoạt động làm quen chữ cái. Những trẻ nói
ngọng hay phát âm khơng chuẩn cũng đã được rèn và phát âm đúng hơn, khơng
cịn ngọng nữa. Trẻ nhận biết đúng chữ cái, biết cách tơ chữ và tơ khơng chườm
ra ngồi và ngồi đúng tư thế. Các tiết học khác trở nên nhẹ nhàng, thoải mái và
đạt kết quả tốt hơn.
Bên cạnh những hiệu quả tích cực của trẻ tơi thấy mình cũng đã giảm bớt
được nhiều thời gian làm đồ dùng phục vụ cho tiết học nên tơi có thêm thời gian
để trao đổi với đồng nghiệp, tìm hiểu tham khảo tư liệu sách báo… để nâng cao
trình độ chun mơn nghiệp vụ.
Từ khi sử dụng các biện pháp đã nghiên cứu .Việc thực hiện các biện pháp
mới sáng tạo trong hoạt động dạy "Làm quen với chữ cái" tôi đã thu được kết
quả sau:
Kết quả khảo sát
Trước khi chưa áp dụng

Sau khi áp dụng biện
biện pháp
pháp
Nội dung
Chưa
Chưa
Đạt
%
%
Đạt
%
%
đạt
đạt
1. Trẻ nhận biết chữ
cái và so sánh được
29/35 83
6/35
17 35/35 100
0
0
cấu tạo các chữ cái
đã học.
2. Trẻ phát âm chữ 28/35 80 7 /35 20 34/35 97
1/35
3
cái chuẩn, chính
xác
tiếng
phổ

15

thơng.
3. Trẻ biết cách
cầm bút tơ trùng
29/35 83
6/35
17 35/35 100
0
0
khít lên chấm mờ,
ngồi đúng tư thế.
4. Trẻ hứng thú,
tích cực tham gia
30/35 86
5/35
14 35/35 100
0
0
hoạt động làm quen
chữ cái.
Từ kết quả thu được như trên một phần cho thấy các giải pháp tôi tổ chức
thực hiện phần nào đã giúp trẻ hoạt động tích cực hợn trong hoạt động Làm
quen với chữ cái tại nhóm lớp. Số trẻ thể hiện được yêu cầu của các kỹ năng
được tăng lên rõ rệt, trẻ mạnh dạn tự tin hơn trong giao tiếp, các khả năng nhận
biết, phát âm chữ cái, kỹ năng tô, viết vững chắc hơn đã giúp cho trẻ yêu thích
hoạt động học này hơn.
Với những kết quả trên là điều tôi rất phấn khởi, tôi đã giúp trẻ mạnh dạn,

tự tin và hứng thú tham gia các hoạt làm quen với chữ cái, đây là niềm động
viên to lớn để tôi cố gắng hơn nữa trong công tác của mình trong thời gian tới,
trong năm học này và cả những năm tiếp theo, đáp ứng được yêu cầu đổi mới
giáo dục trong giai đoạn hiện nay.

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHI
3.1. Kết luận:
Để giúp trẻ nâng cao khả năng nhận biết và phát âm đúng đạt kết quả cao,
trước hết bản thân giáo viên phải có trình độ, năng lực, luôn đầu tư học hỏi kinh
nghiệm, không ngừng phát huy tính sáng tạo, tính linh hoạt trong giờ dạy.
Thường xuyên rèn luyện các thói quen nề nếp nói chung và nề nếp học tập nói
riêng cho trẻ.
Biết sử dụng đồ dùng đồ chơi sáng tạo, tích hợp các mơn học khác một
cách hợp lý. Sưu tầm, vận dụng sáng tạo các trị chơi với chữ cái và tích hợp
lồng ghép các hoạt động khác vào tiết dạy đặc biệt là văn học và âm nhạc. Soạn
giáo án điện tử để dạy trẻ, giới thiệu vào bài một cách tự nhiên, sinh động, thu
hút được sự chú ý của trẻ; các bước chuyển tiếp nhẹ nhàng, logic. Đồng thời, đồ
dùng đồ chơi để trẻ hoạt động phải an toàn, sạch sẽ, đẹp, sinh động, phù hợp với


16

đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Giáo viên phải tích cực nghiên cứu tài liệu, chun
đề, có liên quan đến chữ viết và tham khảo học hỏi bạn bè, đồng nghiệp, qua các
phương tiện thông tin đại chúng. Thường xuyên trao đổi với phụ huynh, tạo sự
gần gũi, tạo niềm tin, và thống nhất trong việc hướng dẫn trẻ làm quen với việc
đọc và viết chữ cái.
3.2. Kiến nghị
Từ những việc làm cụ thể và kết quả đạt được như vậy để nâng cao chất
lượng cho trẻ làm quen với chữ cái ở các trường mầm non nói chung và trường

Mầm non Thị trấn nói riêng. Tơi xin mạnh dạn đề xuất một số ý kiến sau:
Nhà trường tạo điều kiện tổ chức cho giáo viên được tham quan, trải
nghiệm các trường trong tỉnh để học tập xây dựng môi trường, làm đồ dùng, đồ
chơi thiết thực, hiệu quả.
Đầu tư thêm trang thiết bị, mua sắm đồ dùng đồ chơi, tài liệu, đảm bảo
cho các hoạt động theo yêu cầu giáo dục mầm non. Đặc biệt là đồ dùng phục vụ
cho môn học làm quen với chữ cái.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của tôi trong việc thực hiện hoạt động
Làm quen với chữ cái cho trẻ 5- 6 tuổi. Trong q trình thực hiện đề tài khơng
tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Tơi rất mong nhận được sự đóng góp, bổ
sung giúp đỡ và chỉ đạo của Hội đồng Sáng kiến kinh nghiệm các cấp để đề tài
sáng kiến của tơi được hồn chỉnh hơn áp dụng vào thực tế đạt hiệu quả cao.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VI

Ngọc Lặc, ngày 15/ 5 /2021
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết sáng kiến
Lê Thị Thương

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Triết học Mac - Lenin
2. Phát triển ngôn ngữ. Nguyên bản tiếng Nga. NXB Matxcơva, tr.3)
3. Sáng tác : Trần Thị Thu Phương : Nhạc thiếu nhi
4. Tác giả : Lê Quốc Thắng :Tham khảo ; Nhạc thiếu nhi trên Internet
5. TK : Kho tàng ca dao việt nam

17

DANH MỤC SÁNG KIẾN ĐÃ ĐƯỢC XẾP LOẠI
1. SKKN xếp loại c cấp tỉnh năm học 2014- 2015 : “ Một số biện pháp giúp
trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi học tốt mơn tốn ”
2. SKKN xếp loại B cấp huyện năm học 2017-2018 : '' Một số biện pháp
giúp cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi lớp Hoa cúc 2 học tốt môn làm quen
chữ cái ở Trường Mầm Non Thị Trấn Ngọc Lặc ''
3. SKKN xếp loại A cấp huyện năm học 2018-2019 : '' Một số biện pháp
giúp cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi lớp Hoa cúc 2 học tốt môn làm quen
chữ cái ở Trường Mầm Non Thị Trấn Ngọc Lặc ''


18

TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
2
2.1
2.2
2.3

MỤC LỤC
Nội dung
MỞ ĐẦU

Lý do chọn đề tài:
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Một số giải pháp giúp cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi lớp Hoa cúc
3 học tốt môn làm quen chữ cái ở Trường Mầm Non Thị Trấn
Ngọc Lặc

Trang
2
2
2
2
3
3
3
5-17


19

2.4
3
3.1
3.2

Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
KẾT LUẬN, KIẾN NGHI
Kết luận
Kiến nghị
Tài liệu tham khảo
DANH MỤC SÁNG KIẾN ĐÃ ĐƯỢC XẾP LOẠI

18
20
20
20