SKKN tích hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh qua giảng dạy bài hóa học và vấn đề môi trường bài 45 sách giáo khoa lớp 12

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH THANH HOÁ

TRUNG TÂM GDNN - GDTX HOẰNG HĨA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÍCH HỢP GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
CHO HỌC SINH QUA GIẢNG DẠY BÀI: HỐ HỌC VÀ VẤN
ĐỀ MƠI TRƯỜNG “BÀI 45 SÁCH GIÁO KHOA LỚP 12”

Người thực hiện: Lê Thị Nguyệt
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trung tâm GDNN – GDTX Hoằng Hóa
SKKN thuộc lĩnh vực: Hóa học

THANH HỐ, NĂM 2021


MỤC LỤC
Nội dung

I. MỞ ĐẦU
1.1.Lí do chọn đề tài:
1.2. Mục đích nghiên cứu:
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm

II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận :
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.3. Biện pháp thực hiện các giải pháp của sáng kiến kinh nghiệm

2.3.1. Ơ nhiễm mơi trường do sinh hoạt vứt rác thải bừa bãi, do đốt
rác không đúng quy trình.Tác hại của nó và biện pháp phịng ngừa
2.3.2. Ô nhiễm môi trường do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân
bón hóa học
2.4. Thực trạng vấn đề sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

PHẦN III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị
TÀI LIỆU THAM KHẢO

Trang
1
1
1
2
2
2
2
3
3
3
3
7
11
13
13
13
15

I. MỞ ĐẦU
1.1.Lí do chọn đề tài.
Những năm gần đây nạn ô nhiễm môi trường đang là mối quan tâm của toàn
xã hội. Từ chất thải, rác thải vứt bừa bãi trong sinh hoạt, chăn nuôi cho đến sự
lạm dụng quá mức thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, thuốc kích thích
sinh trưởng của người dân. Chưa bao giờ lượng rác thải sinh hoạt và các loại hóa
chất dùng trong sản xuất nông nghiệp nhiều như bây giờ, nó tăng lên một cách
chóng mặt, nhưng vấn đề đặt ra ở đây là các loại rác thải không được thu gom và
xử lí theo đúng quy trình, các loại hóa chất dùng trong nơng nghiệp khơng dùng
theo đúng liều lượng mà ngược lại các loại túi nilon, đồ dùng sinh hoạt trong
nhà hết thời gian sử dụng, rác thải từ việc ăn uống, xác chết động vật... được vứt
ra khắp nơi, cứ chỗ nào tiện và gần đều có thể là nơi đỗ bến của các loại rác đó
kể cả ngay sát nhà mình, gặp trời mưa thì trơi đi theo nguồn nước làm ơ nhiễm
mơi trường nước, cịn trời nắng thì bốc mùi hơi thối từ đó tạo điều kiện cho ruồi,
muỗi, kí sinh trùng gây bệnh hoạt động từ đó phát tán vào khơng khí , vào nguồn
nước rồi ngấm vào nguồn nước ngầm, chưa hết môi trường mà chúng ta đang
sống còn bị ảnh hưởng rất nặng bởi sự lạm dụng của các loại phân bón hóa học,
thuốc bảo vệ thực vật của người dân. Đây chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra
các loại bệnh đặc biệt là bệnh ung thư, tim mạch... Do đó, tất cả mọi người trong
chúng ta đều phải hiểu biết về ô nhiễm môi trường và thực hiện bảo vệ mơi
trường sống của chính mình thường xun, khơng phải một lần mà là suốt đời.
Là một giáo viên, những việc tơi có thể làm được bây giờ đó là:
- Giữ gìn mơi trường xung quanh nơi tơi đang sống một cách trong sạch,
vận động và hướng dẫn những người thân và hàng xóm của mình khơng xả rác
bừa bãi, khi đổ rác thải phải phân loại các chất dẻo và nhựa để tái chế, các loại
rác thải còn lại phải thu gom đem xử lí đúng nơi quy định, khơng đốt rác bừa
bãi. Khi sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật phải đúng liều lượng và theo
hướng dẫn của cán bộ kĩ thuật.
- Làm tài liệu giảng dạy cho học sinh có ý thức bảo vệ mơi trường sống của

mình, biết được mơi trường khi bị ơ nhiễm có ảnh hưởng gì đến sức khỏe và nếu
biết được điều này thì các em phải làm gì để ngăn chặn, giảm bớt sự ơ nhiễm đó.
Và sáng kiến của tơi đưa ra ở đây là: Tích hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường cho học sinh qua giảng dạy bài:Hóa học và vấn đề mơi trường “ Bài
45 sách giáo khoa lớp 12”’
1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Nhằm giúp học sinh có ý thức bảo vệ mơi trường, nắm được các yếu tố ảnh
hưởng đến môi trường, tác hại và cách giảm thiểu sự ảnh hưởng đó đến sức khỏe
cộng đồng.
- Góp phần tuyên truyền và hướng dẫn những người thân như bố, mẹ, ông,
bà... của các em giữ gìn mơi trường xung quanh nơi mình đang sống như
không xả rác, đốt rác bừa bãi, sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật
một cách hợp lí.
- Tham gia các hoạt động cộng đồng để bảo vệ môi trường
1


1.3. Đối tượng nghiên cứu.
- Sử dụng giảng dạy cho cả tiết dạy chính khóa và tiết thảo luận, đối tượng học
sinh có thể sử dụng tài liệu này khơng chỉ có học sinh khối 12 mà cả học sinh
khối 10 và 11
- Đề tài được đưa vào nghiên cứu trên lớp 12A 6, 12A2 của trung tâm GDNNGDTX Hoằng Hóa
- Dựa vào nhiều năm giảng dạy và thấy được từ thực tế về sự ô nhiễm nặng nề
của môi trường đang sống
- Quá trình tìm hiểu từ các phương tiện thông tin đại chúng như tivi, mạng ...
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
Cung cấp những thông tin mới nhất, gần nhất về những tác hại về mặt kinh
tế, về ô nhiễm môi trường do sử dụng phân bón hóa học chưa đúng cách, chưa
đúng liều lượng gây ra, đồng thời giáo dục cho học sinh các biện pháp bảo vệ và
phát triển mơi trường từ đó lồng ghép việc giáo dục bảo vệ và phát triển mơi

trường bền vững trong giảng dạy mơn Hóa học.
Giáo dục bảo vệ mơi trường trong mơn hố học THPT hình thành cho học
sinh tình u thiên nhiên, sống hồ đồng với thiên nhiên, quan tâm đến thế giới
xung quanh, có thói quen sống ngăn nắp, vệ sinh.
Đích quan trọng của giáo dục bảo vệ và phát triển môi trường không chỉ làm
cho mọi người hiểu rõ sự cần thiết phải bảo vệ mơi trường mà quan trọng là phải
có thói quen, hành vi ứng xử văn minh, lịch sự với môi trường.

II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận.
-Như chúng ta đã biết một cuộc sống khỏe bao giờ cũng cần một môi trường
sống trong lành. Tuy nhiên hiện nay con người đang gây ô nhiễm môi trường
sống của chính mình một cách nặng nề và gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe
của chúng ta, gây ra nhiều bệnh tật hiểm nghèo
- Khơng khí ơ nhiễm khiến chúng ta dễ mắc phải hen xuyễn và các bệnh về
đường hô hấp khác, gây tổn thương hệ miễn dịch, nội tiết và khả năng sinh sản...
- Nguồn nước bị ơ nhiễm bởi các loại hóa chất như kim loại nặng, thuốc trừ
sâu... gây kích thích ảnh hưởng đến sinh sản, nguy hại đến hệ thần kinh, gan,
thận, ung thư, nếu tiếp xúc với khơng khí có thủy ngân cịn gây bệnh parkinson,
tim mạch, vơ sinh...
- Đất ơ nhiễm bởi kim loại nặng sẽ gây ung thư, ảnh hưởng đến khả năng sinh
sản, các chất dioxin được tạo ra do qúa trình đốt rác gây quái thai, làm giảm hệ
miễn dịch...
Do những sự ảnh hưởng ghê gớm đó nên chúng ta phải tìm cách làm giảm ơ
nhiễm mơi trường
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
a. Thuận lợi:
- Do là vấn đề cấp bách đang được toàn xã hội quan tâm nên các tài liệu tuyên
truyền bằng sách báo, bằng hình ảnh, video rất đa dạng và phong phú
- Học sinh được tiếp cận với các thiết bị điện tử thông minh như điện thoại, máy

tính…
2


b. Khó khăn:
- Tài liệu trong sách giáo khoa viết về tác động của con người đến môi trường và
tác hại ngược của nó cịn hạn chế do đó nội dung để cung cấp cho học sinh chưa
được nhiều.
- Đa số các em học sinh khi truy cập mạng đều phục vụ sở thích riêng của mình
như chơi điện tử, nghe nhạc hay xem phim …
2.3. Biện pháp thực hiện các giải pháp của sáng kiến kinh nghiệm.
Đề tài này được trình bày theo hai phần:
- Phần 1: Ơ nhiễm môi trường do sinh hoạt vứt rác thải bừa bãi, do đốt rác
khơng đúng quy trình.Tác hại của nó và biện pháp phịng ngừa
- Phần 2: Ơ nhiễm mơi trường do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa
học.Tác hại của nó và biện pháp phịng ngừa
2.3.1. Ơ nhiễm môi trường do sinh hoạt vứt rác thải bừa bãi, do đốt rác khơng
đúng quy trình.Tác hại của nó và biện pháp phòng ngừa.
a. Ảnh hưởng do sinh hoạt vứt rác thải bừa bãi và biện pháp phòng ngừa.
+ Ảnh hưởng do sinh hoạt vứt rác thải bừa bãi
Kinh tế phát triển đi kèm theo đó là nạn ơ nhiễm mơi trường, do ý thức gìn giữ
mơi trường của người dân chưa cao, hàng năm khu vực nông thôn ở Việt nam
phát sinh trên 13 triệu tấn rác thải sinh hoạt, 7500 tấn vỏ bao bì thuốc bảo vệ
thực vật

Rác thải tràn lan ở các khu vực

- Rác thải trong hộ gia đình với đủ loại thực phẩm dư thừa với khí hậu nhiệt
đới nóng ẩm và mưa nhiều ở nước ta là điều kiện thuận lợi cho quá trình lên
men, thối rửa tạo mùi khó chịu và thải ra các khí như H 2S, NH3, CH4, SO2…

ra mơi trường khơng khí. Theo tài liệu trong nước cho biết khi vật bị thối rữa
trong hơi thối có chất amin và những chất dẫn xuất hydrosunfua kích thích sự
hơ hấp của con người, kích thích nhịp tim đập nhanh gây nguy hiểm đối với
3


người bị tim mạch ngồi ra các khí này là nguyên nhân gây nên hiện tượng
hiệu ứng nhà kính.
- Trong rác thải có chứa rất nhiều các chất độc, nếu vứt bừa bãi thì các chất độc
này thâm nhập vào đất sẽ tiêu diệt nhiều lồi sinh vật hữu ích như giun, ếch
nhái… làm cho đất bị giảm tính phổ biến sinh học tạo điều kiện thuận lợi cho
sâu bọ sinh sôi và phát triển, phá hủy cây trồng
- Thành phần của rác thải sinh hoạt có chứa các chất hữu cơ dễ bị phân hủy, khi
trời mưa nước từ các loại rác thải theo dòng chảy đi vào các nguồn nước mặt
làm ô nhiễm gây chết các loại vật ni ở ao, hồ, sơng, suối. Mặt khác, ngấm
xuống lịng đấtlàm ô nhiễm nguồn nước ngầm, thông thường sẽ mang vi sinh vật
gây bệnh, kim loại nặng, chất hữu cơ từ đó đi vào cơ thể người vì đây là nguồn
nước chính dùng cho sinh hoạt và cach tác, tích lũy qua thời gian gây vô số các
loại bệnh nguy hiểm trong đó có bệnh ung thư qi ác.
- Ngồi ra tình trạng vứt bao bì thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi sau khi sử dụng
khá phổ biến .Thói quen rửa bình bơm và dụng cụ pha chế khơng đúng nơi quy
định gây ô nhiễm nguồn nước nghiêm trọng, gây ngộ độc cho người và động vật
thủy sinh.

Chai, lọ, vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật được vứt bừa bãi sau khi sử dụng

+ Biện pháp phòng ngừa
Với sự ảnh hưởng nghiêm trọng của rác thải đến sức khỏe con người như thế,
chúng ta phải làm gì?
4

- Các hộ gia đình nên có thùng chứa rác và tự phân loại rác trước khi cho vào
thùng, các loại chất dẻo và nhựa nên bỏ riêng để được thu gom xử lí riêng, cịn
các loại rác khác sẽ được gom và xử lí tập trung (phương pháp dân gian hay sử
dụng là phương pháp ủ) để làm phân bón hữu cơ bón cho cây
- Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phải thu gom vỏ chai, lọ, bao bì đựng đến
đúng nơi quy định để được xử lí, khơng rửa bình bơm và dụng cụ pha chế ở nơi
ao, hồ sông, suối
b. Ảnh hưởng do đốt rác sinh hoạt bừa bãi và biện pháp phòng ngừa
+ Ảnh hưởng do đốt rác sinh hoạt bừa bãi
- Do không có sự đầu tư về xử lí rác thải của các cơ quan chức năng và do sự
thiếu hiểu biết về ảnh hưởng của việc đốt rác thải đến môi trường mà hiện nay ở
bất kì nơi nào ở khu vực nơng thơn chúng ta đều có thể bắt gặp các hộ gia đình
thu gom rác sau đó tự xử lí bằng cách đem đốt, những tưởng việc đó là dọn vệ
sinh , làm sạch môi trường nhưng họ không biết rằng đó chính là ngun nhân
góp một phần rất lớn gây ơ nhiễm mơi trường, từ đó ảnh hưởng ngược trở lại
đến sức khỏe của chính mình và cho người khác.

Hình ảnh đốt rác bừa bãi của người dân

- Theo nghiên cứu khi một số rác thải chứa kim lại nặng như thủy ngân, chất
dẻo có chứa chất clo làm từ nhựa PVC( có trong một số vật dụng thường dùng
như: Vật liệu cách điện, ống dẫn nước, vải che mưa…). Khi đốt có khả năng
sinh ra chất dioxin là một loại hóa chất độc hại mà quân đội Mĩ rãi xuống miền
Nam Việt nam gây chết người, phá hủy các đặc tính di truyền gây ung thư và
quái thai, dị dạng ở nhiều đời.

5

Hình ảnh nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam dioxin

- Gây mùi khó chịu, thậm chí hít phải lượng lớn có thể gây chóng mặt, buồn
nơn…
- Việc đốt rác bừa bãi gây nguy hiểm cho con người vì nó thải ra khí CO2 ,
Hg… các loại hạt lơ lửng có kích thước nhỏ có thể dễ dàng đi vào phổi con
người, khi hít phải các loại khí này nguy cơ mắc các bệnh về phổi, đường hô hấp
là rất cao. Ngồi ra khi con người chỉ cần hít một lượng rất nhỏ Hg cũng có thể
gây vơ sinh
+ Biện pháp phòng ngừa

Sơ đồ phân loại rác thải
6


- Các hộ gia đình nên có thùng chứa rác và tự phân loại rác trước khi cho vào
thùng, các loại chất dẻo và nhựa nên bỏ riêng để được thu gom xử lí riêng, cịn
các loại rác khác sẽ được gom và xử lí tập trung (phương pháp dân gian hay sử
dụng là phương pháp ủ) để làm phân bón hữu cơ bón cho cây. Tuyệt đối khơng
được dùng phương pháp đốt tại nhà để xử lí rác. Rác sau khi được thu gom sẽ có
đội vệ sinh mang đi chơn lấp hoặc xử lí theo đúng quy trình
2.3.2.Ơ nhiễm môi trường do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa
học.Tác hại của nó và biện pháp phịng ngừa.
a. Phân bón hóa học đến mơi trường
Như chúng ta đã biết phân bón hố học là nguồn dinh dưỡng chủ yếu cho
cây trồng, cây hấp thụ phân bón để phát triển. Khi sử dụng phân bón hợp lí thì
đất sẽ tăng độ phì, tăng năng suất cho cây trồng. Nhưng hiện nay do lợi nhuận
và do thiếu hiểu biết mà một số bộ phận người dân đốc thúc sự lớn lên của cây
bằng cách bón phân một cách dư thừa cho cây. Theo tính tốn của các chun

gia trong lĩnh vực nơng hóa học ở Việt Nam hiện nay lượng phân đạm cây trồng
chỉ hấp thụ được 30 - 40%, phân lân từ 40 - 45%, kali từ 40 - 50% … Như vậy,
còn 60 - 65% lượng đạm tương đương với 1,77 triệu tấn ure, 55 - 60% lượng lân
tương đương với 2,07 triệu tấn supe lân và 55 - 60% lượng kali tương đương với
344 nghìn tấn KCl được bón vào đất mà cây trồng chưa sử dụng hết. Vậy lượng
phân bón dư thừa này có ảnh hưởng đến môi trường như thế nào?
- Ảnh hưởng đến mơi trường nước: Một lượng lớn phân bón bị rửa trôi từ đất
vào nước làm nước bị ô nhiễm. Anion NO 3- trong phân bón có tính linh động cao
nên dễ bị rửa trôi xuống các tầng sâu, theo nghiên cứu ion này khi hấp thụ vào cơ
thể người sẽ gây hội chứng trẻ xanh và nguy cơ bị ung thư dạ dày khá cao.
Ngoài ra hàm lượng N, P, K trong phân bón khi ngấm vào mạch nước ngầm
làm cho nước bị nhiễm các kim loại nặng như Cu, Zn, Mn (có trong phân vi
lượng), Cd (có trong phân lân), As, Hg từ đó sẽ tích lũy các kim loại nặng trong
cơ thể.
Dưới đây là bảng nêu rõ sự ảnh hưởng của các kim loại nặng đến sức khỏe
con người.
Nồng độ cho
Kim loại
TT
phép (*)
Tác động có hại
nặng
(mg/l)
+ Dư thừa kẽm: Ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, sự
nhạy cảm, sự sinh sản, hệ thần kinh, gây ung thư.
1
Kẽm (Zn)
3
+ Thiếu hụt kẽm gây ra các triệu chứng: mù màu,
viêm da, bệnh gan, liệt dương, teo tinh hoàn,…

+ Khi thiếu hụt hay dư thừa đồng đều gây ảnh
hưởng nghiêm trọng cho sức khỏe vì đồng cần
2
Đồng (Cu)
2
thiết trong việc sử dụng sắt.
+ Nếu sử dụng 1gCu/1kg thể trọng sẽ gây tử vong;
Và 100mg/1kg sẽ gây buồn nôn
3 Cadimi (Cd)
0,003
+ Dư thừa Cd gây bệnh loãng xương, nứt xương,
gây đau đớn ở vùng xương chậu và hai chân. Tỷ lệ
7


4

Thủy ngân
(Hg)

0,001

5

Niken (Ni)

0,02

6

Chì(Pb)

0,01

7

Crom (Cr)

0,05

8

Mangan(Mn)

0,5

ung thư tiền liệt tuyến, ung thư phổi ở những
người thường xuyên tiếp xúc với Cd khá lớn,…
+ Gây rối loạn chức năng thận nếu tập trung Cd
trong thận lên trên 200mg/kg trọng lượng tươi.
Khi nhiễm độc Hg sẽ làm cho chân tay bị run, suy
giảm trí nhớ, mất khả năng tập trung, mờ mắt, mắc
các chứng bênh về thận, ảnh hưởng đến khả năng
sinh sản và thai nhi,…
Ni có rất nhiều ứng dụng trong cuộc sống: luyện
thép, pin sạc, chất xúc tác, đúc tiền, bảng kim loại,
các sản phẩm đúc,… Ngộ độc niken cũng như các
hợp chất của nó sẽ gây đau đầu tức ngực, ho, khó
thở, cực kỳ mệt mỏi tổn thương tim mạch-hệ hơ
hấp, suy thận,… Ngồi ra với người có da nhạy

cảm có thể bị dị ứng Ni làm cho da bị ngứa, đỏ,
xuất hiện mụn nước rất khó điều trị.
Khi tiếp xúc với chì làm cho mắt, cổ họng, và mũi
đau rát. Nhiễm độc chì gây nhức đầu, cáu kỉnh,
giảm trí nhớ, mất ngủ, ăn không ngon, sụt cân,
buồn nôn, đau bụng, vận động khó khăn, bị chuột
rút, tăng nguy cơ cao huyết áp, về lâu dài sẽ gây
các bệnh về thận, tổn hại não, thiếu máu, ảnh
hưởng đến sinh sản và thai nhi,…
+ Cr được xem là nguyên tố vi lượng cần thiết cho
cơ thể nên nếu thiếu hụt Cr sẽ gây bệnh “thiếu hụt
crom”.
+ Hợp chất Cr(VI) rất độc: nếu sử dụng một lượng
khoảng nửa thìa trà thì sẽ gây tử vong ngay. Khi
nhiễm đôc Cr(VI) sẽ gây tổn thương mắt, ung thư,
đột biến gen,…
Mn rất quan trọng đối với cơ thể, mỗi ngày mỗi
người cần khoảng 2-5mg Mn. Tuy nhiên ngộ độc
Mn vẫn có thể xảy ra gây rối loạn hoạt động thần
kinh với biểu hiện rung giật như bệnh Parkinson

- Ảnh hưởng đến môi trường đất: Làm mất cấu trúc của đất, làm đất chai cứng
giảm khả năng giữ nước của đất, giảm tỉ lệ thơng khí trong đất từ đó giảm năng
suất cây trồng

8


Sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật quá mức là nguy cơ dẫn đến môi trường đất bị ô
nhiễm.

- Ảnh hưởng đến môi trường không khí:

Bụi mịn khi thâm nhập vào trong cơ thể sẽ gây hậu quả khôn lường cho hệ hô hấp

9


Phân bón hóa học trong q trình bảo quản hoặc bón vãi trên bề mặt gây ơ
nhiễm khơng khí do bị nhiệt làm bay hơi khí NH 3 có mùi khai là loại chất độc
hại cho người và động vật như gây bệnh viêm cuống phổi…
Ngoài sự ảnh hưởng của phân bón vơ cơ con người cịn chịu tác động
khơng nhỏ của lượng phân bón hữu cơ:
- Phân hữu cơ người dân sử dụng chủ yếu là chưa qua xử lí gây ơ nhiễm đất một
cách nghiêm trọng do trong phân có chứa một lượng lớn các vi sinh vật gây
bệnh như vi khuẩn Ecoli gây bệnh đường ruột, các ấu trùng sán lá, thương hàn,
kí sinh trùng như giun, sán
- Phân hữu cơ làm thay đổi các hệ mạch nước ngầm, cung cấp cho hệ mạch
nước ngầm và hệ thống nước bề mặt những ấu trùng gây bệnh và các kim
loại nặng
- Quá trình phân hủy các chất hữu cơ tạo ra các khí nhà kính như CO 2, H2S,
NOx, SO2…
+ Biện pháp phòng ngừa
- Khi sử dụng phân bón phải sử dụng với lượng vừa đủ, sau mỗi lần sử dụng
phân bón chúng ta nên để 15 - 20 ngày mới nên sử dụng sản phẩm nơng nghiệp
b.Ơ nhiễm môi trường do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật
Với nền khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm của Việt Nam là một môi trường
thuận lợi cho sự phát triển của sâu bệnh, cỏ dại gây hại mùa màng do đó việc sử
dụng thuốc bảo vệ thực vật để phòng trừ sâu bệnh dịch hại bảo vệ mùa màng là
cần thiết. Nhưng vấn đề đặt ra ở đây là người dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

chưa đúng cách, sử dụng một cách tràn lan, thuốc không rõ nguồn gốc… làm
cho hệ sinh thái bị nhiễm độc, gây đe dọa đối với sức khỏe con người.
Các loại thuốc trừ sâu đều có độc tính cao,trong q trình dùng thuốc một
lượng thuốc đi vào trong thân cây, quả hoặc bám dính trên lá. Người và động vật
ăn phải loại nơng sản này có thể bị ngộ độc tức thời đến chết

Hình ảnh các loại thuốc bảo vệ thực vật

10


Hình ảnh ngộ độc thực phẩm tại Trường Tiểu học Tiên Dương ( Đơng Anh, Hà Nội)

Hình ảnh tiêu hủy đàn trâu gồm 16 con chết do nhiễm độc thuốc trừ sâu tại Lào Cai

Theo cục y tế dự phòng và mơi trường Việt nam hàng năm có trên 5000
trường hợp nhiễm đọc hóa chất thuốc bảo vệ thực vật phải cấp cứu tại bệnh viện
và có trên 3000 trường hợp tử vong do ngộ độc cấp tính vì lượng hóa chất tồn
đọng quá cao trong thực phẩm. Trong khi chỉ với liều lượng ít được đưa gián
tiếp vào cơ thể thông qua thực phẩm về lâu dài từ 3 - 5 năm sẽ phát bệnh ung
thư, tim mạch, gây rối loạn hoạt động ở hệ thần kinh, tiêu hóa, hơ hấp, gây các
tổn thương bệnh lí ở các cơ quan, đặc biệt đây là một trong những tác nhân gây
bệnh ung thư khá cao hiện nay đã xuất hiện nhiều lầng ung thư do mơi trường
nước, đất, khơng khí bị nhiễm thuốc bảo vệ thực vật
Vậy ta phải làm gì?
+ Biện pháp phịng ngừa
- Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phải dùng đúng liều, đúng loại, đúng lúc
theo chỉ dẫn của cán bộ kĩ thuật
11

- Trong quá trình trồng cây lương thực, cây ăn quả, rau xanh… tuyệt đối không
được dùng thuốc trừ sâu, các chất có hại cho cây trồng.
- Nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học khi cần dùng
2.4. Thực trạng vấn đề sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Khi áp dụng tài liệu này vào giảng dạy thì thấy học sinh rất hứng thú, chăm
chú nghe giảng và đọc tài liệu, ý thức bảo vệ môi trường của các em được tăng
lên một cách rõ rệt do các em biết được sự ảnh hưởng nghiêm trọng của các tác
nhân đó đến mơi trường và sức khỏe con người. Các em thấy đây là kiến thức
thực tế cần nắm bắt để áp dụng vào cuộc sống từ đó trong mỗi dịp lao động cơng
ích tại trường hoặc tại địa phương các em lao động chăm chỉ, tích cực hơn,
lượng rác thải được thu gom nhiều hơn, khu vực trường học và khu vực nơi các
em sinh sống không khí trong lành hơn do lượng rác thải đã được thu gom và xử
lí đúng cách. Lượng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật cũng được gia
đình các em dùng đúng cách theo chỉ dẫn của cán bộ kĩ thuật nơng nghiệp

Hình ảnh phân loại rác tại trung tâm GDNN-GDTX Hoằng Hóa
KẾT QUẢ THU ĐƯỢC SAU KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM VÀO GIẢNG
DẠY NĂM HỌC 2020-2021
Số HS
Tỷlệ
STT
Câu hỏi
Câu trả lời
chọn
(%)
5
A. Không xả rác.
5%
10

Em đã làm gì nhằm bảo vệ mơiB. Trồng cây xanh.
10%
1
5
trường sống của chúng ta?
C. Đi xe đạp.
5%
80
D. Cả A, B, C
80%
2

Nguyên nhân của hiệu ứng nhàA. Sự phá hủy ozon trên tâng khí
kính?
quyển.
B. Sự lưu giữ bức xạ hồng ngoại
bởi lượng khí CO trong khí quyển.

10

10%

`70

70%

2

12

C. Sự hiện diện của nitơoxit trong
khí quyển.
D. Do có nhiều khí H trong khí
quyển.
2

3

4

Nhiên liệu nào sau đây thuộc
A. Than đá
loại nhiên liệu sạch đang được
B. Xăng, dầu
nghiên cứu sử dụng để thay thế
C. Hidro
một số nhiên liệu khác gây ô
D. Than gỗ
nhiễm môi trường?
A. Do bầu trời.
B. Do khói bụi
Nguyên nhân gây mưa axit là
C. Do thủng tầng ozon
gì?
D. Do khơng khí bị ơ nhiễm chứa
các khí CO , SO , NO
2

5

2

10
10

10%
10%

3
15
70
12

3%
15%
70%
12%

0
20
0
80

0%
20%
0%
80%

25

25%

15
15

15%
15%

45

45%

x

A. Do sự thay đổi cường độ ánh
sáng của Mặt Trời.
Nguyên nhân của biến đổi khíB. Do nước biển dâng.
hậu hiện nay là gì?
C. Do hàm lượng khí CO , CH ,
N O trong khơng khí q nhiều.
D. Cả A và C
2

4

2

* Kết quả buổi lao động rọn vệ sinh tại trung tâm được áp dụng cho 2 lớp
Trước Khi chưa đưa ra tài liệu trên vào giảng dạy:

Tỉ lệ học sinh lao
Tỉ lệ học sinh
Lớp Tỉ lệ học sinh có mặt
động
khơng lao động
12A2
100%
25%
75%
12A6
100%
45%
55%
Sau Khi đưa ra tài liệu trên vào giảng dạy:
Tỉ lệ học sinh lao
Lớp Tỉ lệ học sinh có mặt
động
12A2
100%
100%
12A6
100%
100%

Tỉ lệ học sinh
khơng lao động
0%
0%

PHẦN III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

3.1. Kết luận.
- Việc triển khai sáng kiến kinh nghiệm có tính khả thi và mang lại hiệu quả cao
trong dạy và học nhất là phát triển năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn
cho học sinh và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
- Giáo dục môi trường là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng và
khẩn cấp. Việc giáo dục ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường cho học sinh
không phải là một sớm một chiều. Hơn nữa, đây không chỉ là công việc của các
giáo viên giảng dạy bộ mơn Hóa học THCS mà là cơng việc chung của tồn thể
những người làm cơng tác giảng dạy ở tất cả các bậc học, cấp học. Do đó, cần có
13


sự phối hợp đồng bộ để việc giáo dục môi trường có hiệu quả hơn, góp phần cải
thiện mơi trường sống của nhân loại.
- Học sinh phải thích ứng với phương pháp tích cực, tự giác trong học tập, có ý
thức trách nhiệm về kết quả học tập của mình và kết quả chung của lớp thơng
qua việc tích cực thực hành, thảo luận, suy nghĩ trong quá trình lĩnh hội tri thức,
chiếm lĩnh nội dung học tập.

3.2. Kiến nghị.
3.2.1.Đối với nhà trường:
-Tích hợp vào các mơn học: Ngữ văn, Địa lý, Vật lý, Hoá học, Sinh học.
Nguyên tắc là lồng ghép các nội dung bảo vệ môi trường vào các bài học một
cách tự nhiên, phù hợp với nội dung bài học. Việc tích hợp phải làm cho bài học
sinh động, gắn với thực tế hơn nhưng không làm quá tải học sinh. " học mà chơi,
chơi mà học" nhằm cung cấp và hình thành Cho các em những hiểu biết đơn
giản về mơi trường sống, biết giữ gìn sức khỏe bản thân, có hành vi ứng xử phù
hợp để bảo vệ môi trường.
- Tổ chức nhiều các buổi hoạt động ngoại khóa, cuộc thi tiềm hiểu về mơi
trường xanh, sạch, đẹp ….

3.2.2. Đối với Giáo viên:
Tăng cường giáo dục môi trường trong các trường học. Việc cung cấp đầy
đủ tri thức và xây dựng ý thức tự giác bảo vệ môi trường của các công dân phải
được bắt đầu từ lứa tuổi học đường. Tăng cường giáo dục môi trường trong các
trường học bao gồm: lồng ghép các kiến thức môi trường một cách khoa học với
một khối lượng hợp lý trong các chương trình giáo dục của từng cấp học;
khuyến khích các cơ sở giáo dục - đào tạo tổ chức các hoạt động nhằm nâng cao
tình yêu thiên nhiên, đất nước, ý thức tự giác bảo vệ môi trường của học sinh tại
các trường học.
3.2.3. Đối với học sinh:
Tự tập thói quen giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh trường lớp, nơi công cộng,
nơi ở; đồng thời là những tuyên truyền viên, những cộng tác viên… nhằm góp
phần chống nạn rác thải, nạn dùng hóa chất trong nông nghiệp bừa bãi để bảo vệ
môi trường sống của chúng ta.

Hoằng Hóa, ngày 10. tháng 5 năm
2021
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác.

Người viết

Lê Thị Nguyệt
14


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Sách giáo khoa mơn hóa học lớp 12 cơ bản và nâng cao NXBGD-ĐT
2. Sách giáo khoa môn sinh học lớp 12 cơ bản và nâng cao NXBGD-ĐT
3. Tài liệu trên mạng internet về sự ảnh hưởng của rác thải sinh hoạt, phân bón
hóa học, thuốc bảo vệ thực vật đến môi trường và sức khỏe con người.

15