79. TƯ TƯỞNG C.MÁC, PH.ĂNGGHEN VỀ NGUYÊN TẮC ĐẢNG CỘNG SẢN LÀ MỘT TỔ CHỨC ĐỘC LẬP CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN, SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG

1
Để nhận tài liệu liên hệ: Zalo 0978494441

TIỂU LUẬN

TƯ
TƯ TƯỞNG
TƯỞNG C.MÁC,
C.MÁC, PH.ĂNGGHEN
PH.ĂNGGHEN VỀ
VỀ NGUYÊN
NGUYÊN TẮC
TẮC ĐẢNG
ĐẢNG CỘNG
CỘNG
SẢN
LÀ
MỘT
TỔ
CHỨC
ĐỘC
LẬP
CỦA
GIAI
CẤP
CÔNG
NHÂN,
SẢN LÀ MỘT TỔ CHỨC ĐỘC LẬP CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN, SỰ
SỰ
VẬN
DỤNG

CỦA
ĐẢNG
CỘNG
SẢN
VIỆT
NAM
TRONG
CÔNG
TÁC
VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG CÔNG TÁC
XÂY
XÂY DỰNG
DỰNG ĐẢNG
ĐẢNG

Hà
Hà Nội
Nội -- 2021
2021


2

Mở đầu
C.Mác và Ph.Ăngghen là những người đầu tiên nêu ra tư tưởng cơ bản về
tổ chức xây dựng và hoạt động của Đảng Cộng sản của giai cấp công nhân
(GCCN), là một bộ phận cấu thành của chủ nghĩa xã hội khoa học, cách mạng
và khoa học về đấu tranh giai cấp của GCCN, về cách mạng xã hội chủ nghĩa,
về những quy luật chính trị - xã hội của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội
và chủ nghĩa cộng sản. Với quan đIểm duy vật biện chứng hai ông đã chỉ rõ

những quy luật về sự ra đời của Đảng Cộng sản, những nguyên lý về tổ chức
và hoạt động của Đảng Cộng sản, nhằm cải tạo xã hội cũ theo tinh thần cách
mạng, xây dựng chế
độ NINH,
xã hội THÁNG
mới - xã 5hội
khơng
BẮC
NĂM
2013cịn chế độ người bóc lột
BẮC NINH, THÁNG 5 NĂM 2013

người. Những tư tưởng cơ bản về Đảng Cộng sản của GCCN được C.Mác và
Ph.Ăngghen đưa ra đã trải qua một quá trình phát triển lâu dài gắn liền với
những đIều kiện lịch sử cụ thể của cuộc đấu tranh cách mạng của phong trào
cộng sản và công nhân quốc tế.
Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của cách mạng khoa học và công
nghệ hiện đại đã tác động sâu sắc, toàn diện đến đời sống xã hội. Công cuộc
đổi mới đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội của Đảng và nhân dân ta đã và đang
đặt ra những đòi hỏi mới ngày càng cao đối với việc nâng cao trình độ dân trí
cho mọi người. Trong đó vấn đề nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, nhận thức
đúng đắn về vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với sự nghiệp
đổi mới đất nước là vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Để có cơ sở, tìm hiểu những tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen về Đảng
Cộng sản của GCCN, trước hết phải hiểu quá trình hình thành phát triển của
Đảng Cộng sản trong lịch sử phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Xung


3

quanh vấn đề này đã có nhiều cơng trình khoa học, nhiều tác giả đề cập với
những góc độ khác nhau. Trong khuôn khổ của bài luận này, tác giả muốn đề
cập những cơ sở khách quan, đòi hỏi tất yếu từ thực tiễn đấu tranh cách mạng
của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế ở thế kỷ thứ XIX. Trên quan
điểm duy vật lịch sử C.Mác và Ph.Ăngghen đã đưa ra những tư tưởng về
Đảng cách mạng của GCCN, những tư tưởng đó sống mãi trong lịch sử đấu
tranh của GCCN toàn thế giới nhằm mục tiêu giải phóng giai cấp, giải phóng
lồi người thốt khỏi mọi áp bức và bất công trong xã hội. Trên cơ sở tiếp tục
quán triệt vận dụng tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen vào thực tiễn xây
dựng Đảng Cộng sản Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
NỘI DUNG CỦA TIỂU LUẬN GỒM 2 PHẦN

Phần thứ nhất: Sự nghiệp cách mạng của giai cấp cơng nhân phải có Đảng
Cộng sản lãnh đạo là tất yếu khách quan.
Phần thứ hai: Đảng cộng sản là một tổ chức độc lập của giai cấp công
nhân, sự vận dụng của Đảng Cộng sản Việt nam trong công tác xây dựng
Đảng.
Phần thứ nhất
SỰ NGHIỆP CÁCH MẠNG CỦA GIAI CẤP CƠNG NHÂN
PHẢI CĨ ĐẢNG CỘNG SẢN LÃNH ĐẠO LÀ TẤT YẾU KHÁCH QUAN

Trên quan điểm duy vật lịch sử, C.Mác và Ph.Ăngghen đã phân tích xã hội
tư bản và quá trình hình thành, phát triển của giai cấp tư sản (GCTS) và giai
cấp vô sản (GCVS) C.Mác và Ph.Ăng ghen đã chỉ rõ sự ra đời, phát triển của
GCVS luôn gắn liền với sự ra đời, phát triển của chủ nghĩa tư bản (CNTB) và
sự phát triển của nền sản xuất đại công nghiệp. "Nhưng sự phát triển của công
nghiệp không những đã làm tăng thêm số người vơ sản, mà cịn tập hợp họ lại thành


4

những khối quần chúng lớn hơn; lực lượng của những người vô sản tăng thêm và họ
thấy rõ lực lượng của mình hơn" (1). Điều đó chứng tỏ rằng CNTB càng phát
triển, càng làm cho GCVS phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng, nói
cách khác GCVS chính là sản phẩm của nền sản xuất đại công nghiệp. Mặt
khác, CNTB càng phát triển càng làm cho mâu thuẫn giữa hai giai cấp chủ
yếu trong xã hội tư bản (GCTS và GCVS) vốn đã gay gắt lại càng gay gắt hơn
và như vậy tất yếu dẫn đến đấu tranh giai cấp, C.Mác và Ph.Ăngghen chỉ
rõ:"GCVS trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau. Cuộc đấu tranh của
họ chống GCTS ngay từ lúc họ mới ra đời"

(1)

. Và các cuộc đấu tranh đó bao

giờ cũng kết thúc bằng một cuộc cách mạng xã hội. Từ sự phân tích cơ cấu
giai cấp, đặc điểm của các giai cấp, C.Mác và Ph.Ăng ghen đã chỉ rõ:" Trong
tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp tư sản thì chỉ có giai cấp vơ
sản là giai cấp thực sự cách mạng. Tất cả các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu
vong cùng với sự phát triển của đại cơng nghiệp, cịn giai cấp vơ sản lại là sản
phẩm của bản thân nền đại công nghiệp" (1). và GCVS hiện đại có sứ mệnh lịch
sử là người đào huyệt chôn CNTB, xây dựng thành công xã hội - xã hội chủ
nghĩa, cộng sản chủ nghĩa. Hai ơng cịn chỉ rõ để bảo đảm cho GCVS sản
thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình tất yếu GCVS phải tổ chức ra chính
đảng của mình để tập hợp lực lượng lãnh đạo, dẫn dắt phong trào công nhân,
đưa phong trào công nhân từ đấu tranh tự phát lên đấu tranh tự giác, biến
GCCN từ giai cấp "tự mình" thành giai cấp "vì mình". C.Mác và Ph.Ăng ghen
cũng chỉ ra rằng vơ sản phải tất yếu đi đến cộng sản đó là biện chứng của sự
phát triển, sự ra đời của Đảng Cộng sản là kết quả của một quá trình phát triển
tất yếu của GCVS. Như vậy Đảng cộng sản ra đời vừa là đáp ứng đòi hỏi của

thực tiễn ___________________


5
(1) C.Mác, Ph.Ăngghen, toàn tập, Nxb CTQG Hà Nội 1995, tập 4, tr 607.

phong trào đấu tranh của GCVS vừa là tiêu chí đánh giá trình độ phát triển
của phong trào đấu tranh của GCVS đã đạt đến trình độ tự giác. Điều đó có
nghĩa rằng Đảng chưa ra đời thì phong trào vơ sản cịn dừng ở trình độ tự phát
và ngược lại khi phong trào vơ sản cịn ở trình độ tự phát thì Đảng cũng chưa
ra đời. Chỉ khi nào Đảng ra đời tức là phong trào vơ sản đã phát triển đến
trình độ tự giác. Như vậy Đảng cộng sản là sản phẩm tất yếu của cuộc đấu
tranh chính trị của GCVS chống lại GCTS. Trong tác phẩm Tuyên ngôn của
Đảng Cộng sản C. Mác và Ph.Ăng ghen đã luận giải một cách khoa học về sứ
mệnh lịch sử thế giới của GCCN được quy định bởi các yếu tố khách quan:
Một là, do địa vị kinh tế của GCCN là khách quan, bởi GCCN gắn liền với
nền sản xuất đại công nghiệp, đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ.
"Trong tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với GCTS thì chỉ có GCVS là giai
cấp thực sự cách mạng. Tất cả các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong
cùng
với sự phát triển của đại cơng nghiệp, cịn GCVS lại là sản phẩm của bản thân
nền đại công nghiệp" (1).
Hai là, khác với các giai cấp khác là GCCN khơng có tư liệu sản xuất phải
bán sức lao động và bị GCTS bóc lột. Do vậy khơng có gì để ngăn cản họ
tiến hành đấu tranh cách mạng đến cùng để xố bỏ CNTB. Họ có tinh thần
cách mạng triệt để, vì " trong cuộc cách mạng ấy, những người vơ sản chẳng
mất gì hết, ngồi những xiềng xích trói buộc họ. Họ sẽ giành được cả thế
giới" (2).
Ba là, mục đích của GCCN là lật đổ CNTB và thiết lập một chế độ xã hội mới,
hoàn toàn phù hợp với quy luật phát triển khách quan của lịch sử xã hội, như

6

C.Mác đã luận giải mọt cách khoa học và đi đến khẳng định:"sự sụp đổ của
GCTS ___________________
(1), (2) C.Mác và Ph.Ăngghen : Toàn tập, Nxb. CTQG, Hà Nội, 1995 t.4, tr. 610, 646.

và thắng lợi của GCCN đề là tất yếu như nhau" (1) . Lợi ích cơ bản đó của GCCN
thống nhất với lợi ích của tồn thể nhân dân lao động. Cho nên GCCN được được
sự ủng hộ của đại đa số nhân dân lao động. Sự đồng tình và ủng hộ đó làm cho
GCCN trở thành đại biểu của tuyệt đại đa số nhân dân lao động và có khả năng
thực hiện khối liên minh, đồn kết tất cả những người lao động bị áp bức cùng
tham gia đấu tranh chống CNTB và xây dựng chế độ xã hội mới.

Bốn là, GCCN ra đời gắn liền với nền sản xuất hiện đại, vì vậy GCCN là
giai cấp có tổ chức chặt chẽ, kỷ luật nghiêm minh mà các giai cấp khác
khơng thể có được. Do đó GCCN có khả năng lãnh đạo thắng lợi sự nghiệp
cách mạng. Các yếu tố trên đây đã quyết định sứ mệnh lịch sử toàn thế
giới của GCCN. Song C.Mác và Ph.Ăngghen cũng chỉ rõ GCCN chỉ có
thể hành động với tư cách là một giai cấp, khi nó được tổ chức thành một
chính Đảng riêng biệt. C.Mác và Ph.Ăngghen chỉ rõ cho GCCN toàn thế
giới hiểu rõ nhiệm vụ và mục đích đấu tranh của mình, đồng thời vạch ra
những biện pháp để đạt được mục đích đó.
Từ vấn đề xác định vai trị sứ mệnh lịch sử tồn thế giới của GCCN, C.Mác
và Ph.Ăngghen đã đi đến xác định sự cần thiết phải thành lập một Đảng cách
mạng của GCCN, chính Đảng độc lập của giai cấp mình: " Trong cuộc đấu
tranh của mình chống quyền lực liên hợp của các giai cấp hữu sản, GCCN chỉ
khi được tổ chức thành một chính Đảng độc lập đối lập với tất cả các chính
Đảng cũ do các giai cấp hữu sản lập nên, thì mới có thể hành động với tư cách

7

là một giai cấp"(2). Khi chứng minh tính tất yếu của việc thành lập ra
______________
(1) C.Mác và Ph.Ăngghen : Toàn tập, Nxb. CTQG, Hà Nội, 1995 t.4, tr. 613.
(2) C.Mác và Ph.Ăngghen : Toàn tập, Nxb. CTQG, Hà Nội, 1995 t.18, tr. 203.

chính Đảng cách mạng của GCCN, C.Mác và Ph.Ăngghen cịn chỉ ra đó là
điều kiện tiên quyết để bảo đảm cho cách mạng xã hội thu được thắng lợi và
thực hiện mục đích cuối cùng là xố bỏ giai cấp. Thành lập ra chính Đảng
cách mạng của GCCN, C.Mác và Ph.Ăngghen cịn chỉ ra đó là điều kiện tiên
quyết để bảo đảm cho cách mạng xã hội thu được thắng lợi và thực hiện mục
đích cuối cùng là xoá bỏ giai cấp.
Như vậy, Đảng Cộng sản của GCCN ra đời là một yêu cầu tất yếu
khách quan của cuộc đấu tranh giai cấp, cần có lực lượng lãnh đạo GCCN
thực hiện sứ mệnh lịch sử thế giới của mình. Đảng Cộng sản, là một tổ
chức chính trị, là sản phẩm lịch sử tự nhiên của cuộc đấu tranh giai cấp và
Đảng đại diện cho quyền lợi của GCCN và nhân dân lao động.
Phần thứ hai
Đảng cộng sản là một tổ chức độc lập của giai cấp công nhân,
sự vận dụng của Đảng Cộng sản Việt nam
trong công tác xây dựng Đảng hiện nay
Đảng cộng sản là một tổ chức độc lập của GCCN, mang bản chất GCCN rõ
rệt. C.Mác và Ph.Ăngghen chỉ rõ: " Đảng công nhân phải hành động sao cho thật
có tổ chức, thật thống nhất, thật độc lập nhất, nếu như nó khơng muốn ... lại bị
GCTS lợi dụng và bám theo đi nó mà lê đi"

(1)

. Các tư tưởng của C.Mác và

Ph.Ăngghen về chính Đảng cách mạng của GCCN đã trải qua một quá trình phát
triển và ngày càng hồn thiện trở nên chính xác hơn theo những điều kiện cụ thể
của sự phát triển về trình độ tổ chức của phong trào cơng nhân.


8

Nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển các tư tưởng về Đảng Cộng
sản của C.Mác và Ph.Ăngghen, chúng ta có thể chia thành các giai đoạn: giai
đoạn thứ nhất là giai đoạn mà C.Mác và Ph.Ăngghen coi Đảng Cộng sản là sự
thống nhất tất cả những người gắn bó với chủ nghĩa cộng sản. Giai đoạn thứ
hai: là giai đoạn mà C.Mác và Ph.Ăngghen coi Đảng Cộng sản là một tổ chức
của những người ủng hộ chủ nghĩa xã hội khoa học, chống lại những người xã
hội chủ nghĩa không tưởng. Giai đạn thứ ba là giai đoạn Đảng Cộng sản đã trở
thành liên minh chiến đấu của những người cùng lý tưởng được củng cố bằng sự
tổ chức.
Tư tưởng của C.Mác và Ph. Ăngghen về Đảng Cộng sản là một tổ chức độc
lập của GCCN, mang bản chất GCCN rõ rệt. Với quan điểm đó Đảng Cộng sản
đó là một tổ chức độc lập về mọi mặt, cả về chính trị, cả về tư tưởng và tổ chức.
Đảng Cộng sản của GCCN không lệ thuộc vào GCTS, không lệ thuộc vào bất
kỳ một đảng phái nào, một tổ chức nào của GCTS. Đảng Cộng sản là một tổ
chức độc lập nhưng khơng có nghĩa là đơn độc, cơ lập, khơng phải là hội kín.
Đảng Cộng sản của GCCN phải ln ln có sự liên hệ gắn bó chặt chẽ với
quần chúng nhân dân lao động, Đảng Cộng sản không đối lập với các tổ chức
khác của GCCN. Ngược lại Đảng Cộng sản phải tích cực tham gia hoạt động
trong các tổ chức của GCCN để truyền bá tư tưởng của chủ nghĩa xã hội khoa
học vào các tổ chức đó, nhằm hướng hoạt động của các tổ chức đi theo quỹ

đạo của cách mạng vô sản. Với tư tưởng của C.Mác và Ph. Ăngghen về Đảng
Cộng sản là một tổ chức độc lập của GCCN, mang bản chất GCCN rõ rệt.
Như vậy, giữa các mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức luôn luôn gắn liền nhau
trong tồn bộ cơng tác xây dựng và hoạt động của Đảng Cộng sản; đó là về tư
tưởng và tổ chức phải kết hợp chặt chẽ với nhau và phải xuất phát từ đường


9

lối và nhiệm vụ chính trị, bảo đảm cho đường lối và mục tiêu nhiệm vụ chính
trị được xác định đúng đắn và quán triệt thực hiện đầy đủ.
Độc lập về chính trị: Xây dựng Đảng Cộng sản độc lập về chính trị có vị
trí ý nghĩa quan trọng quyết định đối với toàn bộ hoạt động của Đảng. Bởi
đường lối chính trị đúng là cơ sở để xác định định phương hướng hành động
đúng, mới mới có thể xác định được nội dung, phương hướng của công tác tư
tưởng và tổ chức đúng. Nếu công tác tư tưởng và tổ chức mà xa rời đường lối
nhiệm vụ chính trị của Đảng thì sẽ dẫn đến mất phương hướng, mục tiêu hành
động và khơng có hiệu quả, thậm chí gây cản trở cho quá trình thực hiện
đường lối, nhiệm vụ chính trị. Theo tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen trước
hết là Đảng Cộng sản phải có cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn, phù
hợp với từng giai đoạn, từng thời kỳ phát triển của cách mạng. Trong đó Đảng
Cộng sản phải xác định được những nhiệm vụ, mục tiêu, con đường biện pháp
để thực hiện mục tiêu nhiệm vụ cho từng giai đoạn, từng thời kỳ cụ thể nhằm
giải quyết các mối quan hệ giữa nhiệm vụ chiến lược và nhiệm vụ sách lược,
giữa nhiệm vụ lâu dài và nhiệm vụ trước mắt của cách mạng, giữa các lĩnh
vực hoạt động; phải cụ thể hoá cương lĩnh đường lối chính trị thành phương
hướng mục tiêu, kế hoạch hành động cụ thể, thành chủ trương biện pháp để
chỉ đạo thực hiện. Xác định cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn là một
vấn đề cơ bản để xây dựng và củng cố sự đoàn kết thống nhất kỷ luật của
Đảng, tăng cường sự lãnh đạo và sức mạnh chiến đấu của Đảng Cộng sản.

Song, quán triệt quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen về xây dựng Đảng
Cộng sản không chỉ thấy vai trị, ý nghĩa tầm quan trọng của cơng tác xây
dựng Đảng về chính trị, mà coi cơng tác xây dựng Đảng về tư tưởng và tổ
chức chỉ đóng vai trị thụ động. Bởi vì Cơng tác tư tưởng và công tác tổ chức


10

là một mặt bảo đảm cho đường lối, nhiệm vụ chính trị, chủ trương của Đảng
được thơng suốt và thực hiện thắng lợi. Mặt khác, nó tác động tích cực vào
quá trình xây dựng và phát triển bổ sung đường lối, nhiệm vụ chính trị bảo
đảm cho đường lối, nhiệm vụ của Đảng được đúng đắn chính xác. Đường lối
nhiệm vụ chính trị đó, chính là thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận
và thực tiễn, giữa tư tưởng lý luận Mác xít với điều kiện, hồn cảnh cụ thể
của đất nước, của quốc gia, dân tộc. Đường lối chính trị ấy phải phản ánh
đúng thực tiễn của đời sống xã hội, phản ánh được mục tiêu, lý tưởng của
GCCN, phù hợp với tâm tư nguyện vọng của quần chúng nhân dân lao động.
Đó là đường lối chính trị thực sự thúc đẩy sự nghiệp cách mạng phát triển.
Qua đó khẳng định đường lối chính trị của Đảng Cộng sản không phải là sự
hợp nhất các quan điểm chính trị, như C.Mác và Ph.Ăngghen đã bóc trần
những sai lầm và sự dối trá của những tư tưởng tư sản, phong kiến, tiểu tư sản
và những tư tưởng phản động khác trong tác phẩm Tuyên ngôn của Đảng
Cộng sản, một văn kiện có tính cương lĩnh đầu tiên của phong trào cộng sản
quốc tế. Trong đó C.Mác và Ph.Ăngghen khơng những đã trình bày các quan
điểm lý luận chung, mà cịn nêu rõ mục đích, nhiệm vụ của Đảng Cộng sản,
những cơ sở lý luận chung của chiến lược và sách lược đấu tranh cách mạng.
Đó là một kiểu mẫu quan trọng trong công tác xây dựng Đảng về chính trị.
Độc lập về tư tưởng: C.Mác và Ph.Ăngghen khơng chỉ là những người đầu
tiên nêu lên những nguyên lý cơ bản về tổ chức và hoạt động của Đảng Cộng
sản . mà C.Mác và Ph.Ăngghen còn trực tiếp thành lập và lãnh đạo Liên đồn

những người cộng sản, đó là thể hiện của sự vận dụng các nguyên lý cơ bản
về tổ chức và hoạt động của Đảng vô sản vào thực tiễn. Khi đánh giá về tổ
chức này V.I. Lênin viết: "Liên đoàn những người cộng sản là một đảng đã


11

được thành lập lúc bấy giờ tuy không đông lắm nhưng thực sự vơ sản"

(1)

. Là

___________________
(1). V. I. Lênin, Tồn tập, Xxb Tiến bộ, Mátxcơva, 1980, tập 28, tr. 459.

lãnh tụ của tổ chức cộng sản đầu tiên của GCCN thế giới C.Mác và Ph.Ăngghen
đã soạn thảo ra Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản và các văn kiện quan trọng khác
của Liên đoàn những người cộng sản và quốc tế I đó là những cống hiến vơ
giá trong việc xây đảng về mặt tư tưởng.
C.Mác và Ph.Ăngghen dựa trên thế giới quan cộng sản chủ nghĩa
khoa học làm cơ sở tư tưởng cho Đảng Cộng sản, với quan điểm của C.Mác và
Ph.Ăngghen Đảng Cộng sản là đội tiền phong có tổ chức, toàn bộ đời sống và
hoạt động của Đảng đều được xây dựng trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa xã

hội khoa học, vì vậy C.Mác và Ph.Ăngghen đã lấy đó làm cơ sở tư tưởng
của Đảng Cộng sản. Ngay từ đầu, đánh giá về vị trí lịch sử của Liên đoàn
những người cộng sản, Ph.Ăngghen đã nhận xét rằng: Liên đồn đã có
thế giới quan khoa học mới làm cơ sở lý luận. Như vậy sự độc lập về tư
tưởng của Đảng Cộng sản, thực chất là Đảng Cộng sản phải được xây

dựng trên một nền tảng tư tưởng nhất định - đó chính là chủ nghĩa xã hội
khoa học. Đây là một trong những luận điểm chủ yếu trong tư tưởng của
C.Mác và Ph.Ăngghen về chính Đảng cách mạng của GCCN. Theo quan
điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen khi Đảng Cộng sản xác định độc lập về
mặt tư tưởng, có nghĩa là Đảng phải kiên định với mục tiêu lý tưởng
cách mạng đã được lý luận của chủ nghĩa xã hội khoa học chỉ dẫn, phải
luôn luôn giữ vững và phát huy vai trò là kim chỉ nam cho mọi hoạt động
của Đảng. Đặc biệt trong việc xác định cương lĩnh, đường lối, nhiệm vụ
chính trị. Để bảo đảm cho cương lĩnh, đường lối chính trị tập trung thống


12

nhất. không dung nạp đa hệ tư tưởng vào trong Đảng Cộng sản của GCCN.
Làm cho Đảng Cộng sản không những vũ trang cho mình tư tưởng của chủ
nghĩa xã hội khoa học, mà còn tuyên truyền giác ngộ để nó trở thành hệ tư
tưởng thống trị của GCCN, giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của
xã hội.
Để giữ vững và phát huy vai trị tính độc lập về tư tưởng trong xây dựng
Đảng, đòi hỏi phải không ngừng đấu tranh, kiên quyết chống các tư tưởng thù
địch, các quan điểm sai trái, phản động để bảo vệ, củng cố và phát triển hệ tư
tưởng của Đảng. Các quan điểm xây dựng Đảng Cộng sản về tư tưởng khơng
những dựa vào đường lối, nhiệm vụ chính trị và phục vụ cho nhiệm vụ chính
trị, mà cịn phải gắn liền với công tác xây dựng Đảng về tổ chức. Bởi cơng tác
tư tưởng có vững chắc thì tổ chức mới chặt chẽ, nội bộ mới có sự đồn kết
thống nhất, kỷ luật nghiêm minh, hành động tự giác. Như vậy cơng tác tư
tưởng có vị trí hết sức quan trọng trong cơng tác xây dựng Đảng, nhưng q
trình vận dụng trong thực tế khơng được tuyệt đối hóa cơng tác tư tưởng coi
đó là biện pháp quyết định tất cả. Vì tư tưởng có giới hạn ở chỗ nó mới giải
quyết những vấn đề thuộc lĩnh vực tư tưởng lý luận do đó nó cịn phụ thuộc

vào cơng tác tổ chức; không lấy công tác tư tưởng thay thế cho công tác tổ
chức. Mà muốn làm cho công tác tưởng biến thành hành động trên thực tế
phải thông qua công tác tổ chức.
Độc lập về tổ chức: Khẳng định Đảng Cộng sản là một tổ chức độc lập
của GCVS . Được C.Mác và Ph.Ăngghen trình bày trong các văn kiện quan
trọng của tổ chức Liên đoàn những người cộng sản và Quốc tế I, cũng như
hoạt động thực tiễn của các tỏ chức đó đã nói lên rằng cơ sở để xây dựng các


13

tổ chức đó là nguyên tắc tập trung dân chủ. Tuy ở thời đó C.Mác và
Ph.Ăngghen chưa nêu lên định nghĩa hoàn chỉnh về tập trung dân chủ, nhưng
trong các văn kiện của tổ chức Liên đoàn những người cộng sản và Quốc tế I,
hai ông đã chỉ dẫn mọi thành viên của Liên đoàn đều tham gia vào việc bầu
cử các cơ quan lãnh đạo, vào việc thông qua các cương lĩnh và điều lệ, cơ
quan cấp dưới phải phục tùng các cơ quan cấp trên, thiểu số phục tùng đa số.
Việc phát huy dân chủ triệt để phải được thực hiện trong mối liên hệ chặt chẽ
với việc tơn trọng kỷ luật của Đảng, đó là kỷ luật bắt buộc đối với mọi đảng
viên. Qua thực tiến cho thấy tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen khẳng định
rằng: Đảng Cộng sản là một tổ chức chặt chẽ từ Trung Ương đến cơ sở, từ
toàn Đảng đến các chi bộ đảng, tồn Đảng có điều lệ thống nhất, có kỷ luật
thống nhất. Với tư tưởng đó thể hiện Đảng Cộng sản của GCCN luôn luôn là
một chỉnh thể thống nhất, là một cơ thể sống, do đó bất kỳ một khâu nào, một
q trình nào đó mà thiếu sự chặt chẽ thì đều ảnh hưởng đến tính chất độc lập
của Đảng Cộng sản với các tổ chức khác của GCCN. Là một tổ chức độc lập
đòi hỏi Đảng Cộng sản phải có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, có bản
lĩnh chính trị vững vàng. Nhất là trong những điều kiện khó khăn. Để đáp ứng
được những vấn đề đó, trước hết Đảng Cộng sản phải thường xuyên chăm lo
xây dựng củng cố về chính trị, tư tưởng và tổ chức, và không ngừng rèn luyện

đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng; phải mở rộng mối quan hệ với các giai
cấp, các tầng lớp nhân dân trong xã hội để làm tốt công tác vận động quần
chúng. Trong điều kiện Đảng Cộng sản cầm quyền, Đảng Cộng sản là một bộ
phận của hệ thống chính trị, nhưng là hạt nhân lãnh đạo của hệ thống ấy, đòi
hỏi Đảng Cộng sản phải thể hiện vai trò lãnh đạo và tính tiên phong trước các
tổ chức khác về lý luận và thực tiễn; phải tổ chức cho các tổ chức khác cùng


14

với quần chúng nhân dân tham gia xây dựng Đảng để quy tụ sức mạnh đồn
kết xung quanh Đảng, có như vậy Đảng Cộng sản mới thực sự là một tổ chức
độc lập với GCCN và mang bản chất GCCN rõ rệt.
Tư tưởng cơ bản về Đảng Cộng sản của GCCN C.Mác và Ph.Ăngghen là
cơ sở nền tảng để xây dựng Đảng Cộng sản về chính trị, tư tưởng và tổ chức.
Đó là một thế giới quan cách mạng, một phương pháp luận khoa học trong
cơng tác xây dựng chính Đảng cách mạng của GCCN. Đòi hỏi những người
cộng sản phải nắm vững những nội dung cơ bản và quán triệt trong hoạt động
thực tiễn; đồng thời phải biết vận dụng, phát triển tư tưởng đó một cách sáng
tạo, phù hợp với điều kiện lịch sử cụ thể của từng nước, từng quốc gia, dân
tộc, nhằm phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng Cộng sản trong từng thời kỳ
cách mạng của mỗi nước - điều mà chính C.Mác và Ph.Ăngghen luôn luôn
nhắc nhở những người cộng sản rằng: học thuyết của các ông không phải là
giáo điều mà là kim chỉ nam cho hành động. Lênin cũng từng nói: " Chúng ta
không hề coi lý luận của Mác như một cái gì đã xong xi hẳn và bất khả
xâm phạm; trái lại, chúng ta tin rằng lý luận đó chỉ đặt nền móng cho mơn
khoa học mà những người xã hội chủ nghĩa cần phải phát triển hơn nữa về
mọi mặt, nếu họ không muốn trở thành lạc hậu với cuộc sống"(1).
Trên cơ sở thấm nhuần những tư tưởng cơ bản của C.Mác và Ph.Ăngghen
về xây dựng Đảng Cộng sản của GCCN. Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch

Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, xuất phát từ điều kiện hoàn cảnh lịch sử và
thực tiễn nước ta đã vận dụng và phát triển một cách sáng tạo xây dựng thành
công một Đảng Cộng sản ở một nước thuộc địa nửa phong kiến, mà đại đa số
đảng viên có thành phần xuất thân từ giai cấp nơng dân. Đảng Cộng sản Việt
Nam ra đời là sản phẩm của sự kết hợp giữ chủ nghĩa Mác-Lênin với phong


15

trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam. Ngay từ khi mới ra đời
Đảng Cộng sản Việt Nam đã mang bản chất GCCN, đại biểu trung thành cho
lợi ích của GCCN, nhân dân lao động và của cả dân tộc.
Thực tiễn hơn 70 năm qua, dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng
sản Việt Nam cách mạng nước ta đã giành được những thắng lợi vẻ vang, lập
nên những kỳ tích chưa từng có trong lịch sử dân tộc. Từ thực tiễn lãnh đạo
cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành lực lượng lãnh đạo duy nhất
của dân tộc Việt Nam và được toàn thể dân tộc Việt Nam coi Đảng Cộng sản
Việt Nam là Đảng của mình. Điều đó đã khẳng định: Sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt
Nam. Cơ sở để đạt được thành tựu đó là do Đảng Cộng sản Việt Nam có bản
lĩnh chính trị vững vàng, có đường lối lãnh đạo đúng đắn, với sự vận dụng,
phát triển sáng tạo học thuyết Mác-Lênin về xây dựng Đảng cách mạng của
GCCN, ln ln mang trong mình bản chất cách mạng và khoa học - một
thuộc tính căn bản của chính Đảng mác xít. Trong q trình lãnh đạo cách
mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam được tôi luyện và trưởng thành, có những
đóng góp quan trọng vào kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác-Lê nin, nhất là
trong lĩnh vực xây dựng chính Đảng cách mạng của GCCN.
Như vậy, sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam đã thể hiện sự vận dụng
và phát triển sáng tạo tư tưởng của C.Mác, Ph.Ăngghen về chính Đảng cách
mạng của GCVS. Từ khi ra đời cho đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn

luôn khẳng định bản chất của Đảng cộng sản Việt Nam là bản chất GCCN,
điều đó chứng tỏ Đảng cộng sản Việt Nam không tách rời GCCN Việt Nam
mà gắn bó rất chặt chẽ với giai cấp. Đảng Cộng sản Việt Nam là lãnh tụ chính
trị, đội tiền phong, bộ tham mưu chiến đấu có tổ chức và là tổ chức cao nhất


16

của GCCN Việt Nam. Để thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình, Đảng
khơng chỉ kết hợp chặt chẽ với GCCN, mà Đảng luôn luôn giữ vững và phát
huy vai trị lãnh đạo của mình đối với tồn bộ phong trào đấu tranh của
GCCN và phong trào yêu nước.
Hiện nay, Đảng đại biểu cho lợi ích của GCCN, nhân dân lao động và của
cả dân tộc. Điều đó đã nâng cao uy tín của Đảng và càng làm cho mối quan hệ
giữa Đảng với GCCN và các tầng lớp nhân dân lao động ngày càng được
củng cố và thắt chặt hơn. Trong cơng cuộc đổi mới tồn diện và triệt để, hiện
nay Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX xác định: "tiến hành nhiệm
vụ then chốt là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và nhiệm vụ trung tâm là phát triển
kinh tế" (1). Do đó phải khơng ngừng xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị,
tư tưởng và tổ chức bảo đảm cho Đảng ngang tầm nhiệm vụ của cách mạng
trong thời kỳ mới. Đảng phải chăm lo xây dựng GCCN Việt Nam lớn mạnh
cả về số lượng và chất lượng nhất là công nhân công nghiệp; đồng thời phải
tổ chức rộng rãi các phong trào hành động cách mạng trong GCCN và của
quần chúng. Để làm trịn vai trị lãnh đạo cách mạng, Đảng phải ln tiên
phong về chính trị tư tưởng và tổ chức, gương mẫu về hành động; thường
xuyên chăm lo giáo dục bồi dưỡng đạo đức cách mạng, nâng cao năng lực
cho cán bộ, đảng viên. Đảng và mỗi cán bộ đảng viên khơng cho phép tự hạ
thấp mình ngang hàng quần chúng hoặc xa rời của quần chúng. Mỗi cán bộ,
đảng viên của phải gương mẫu trước quần chúng, thực hiện lời nói đi đơi với
việc làm, lý luận gắn liền với thực tiễn. Đó là biểu hiện cụ thể tính tiên phong

của Đảng với tính cách Đảng là người dẫn dắt phong trào hành động cách
mạng, là lãnh tụ chính trị của GCCN của nhân dân lao động và toàn thể dân
tộc.


17

Trong giai đoạn hiện nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt nam,
___________________
(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội IX, Nxb CTQG, Hà Nội 2001, tr 137.

nhân dân ta đang tiến hành công cuộc đổi mới đất nước, phấn đấu vì mục
tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ, văn minh. Địi hỏi
Đảng Cộng sản Việt nam phải nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu
ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ mới. Nhất là từ
khi mơ hình xã hội chủ nghĩa ở Liên Xơ và các nước Đông Âu sụp đổ, các
Đảng Cộng sản mất quyền lãnh đạo; chủ nghĩa xã hội thế giới tạm thời lâm vào
tình trạng thối trào; trong tình hình đó bọn cơ hội xét lại và GCTS ln ln
tìm mọi cách xuyên tạc, phủ nhận các giá trị bền vững của chủ nghĩa MácLênin, trong đó có tư tưởng của Mác-Ăngghen về chính đảng cách mạng của
GCCN. Chủ nghĩa đế quốc, đứng đầu là đế quốc Mỹ và các thế lực phản động
quốc tế đẩy mạnh chiến lược "diễn biến hồ bình" hịng xố bỏ các nước xã hội
chủ nghĩa cịn lại trên thế giới, trong đó chúng xác định Việt Nam là một trọng
điểm. Với những âm mưu, thủ đoạn chiến lược "diễn biến hịa bình" nhằm xố
bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng
ở nước ta. Hơn lúc nào hết, việc nghiên cứu nắm vững những nguyên lý của
chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng càng có ý
nghĩa to lớn, giúp cho mỗi cán bộ, đảng viên có cơ sở phương pháp luận khoa
học trong hoạt động thực tiễn, góp phần xây dựng Đảng vững mạnh. Đây là vũ
khí lý luận để đấu tranh với các tư tưởng phản động bảo vệ sự trong sáng của
chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng.

Đối với quân đội nhân dân việt nam, cùng với sự phát triển của công
cuộc đổi mới đất nước nhiệm vụ của quân đội ta cũng đã và đang có sự phát


18

triển mới, đặt ra những yêu cầu mới ngày càng cao. Để đáp ứng với yêu cầu
của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, đòi
hỏi phải nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của quân đội
theo hướng: Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại, lấy xây
dựng chính trị làm cơ sở. Dưới ánh sáng Nghị quyết Đại hội đảng toàn quốc
lần thứ IX, Đảng bộ quân đội tiếp tục đổi mới công tác kiện toàn hệ thống tổ
chức đảng trong quân đội, chấp hành nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ,
tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách, đẩy mạnh phê bình và tự phê bình. Nâng
cao năng lực lãnh đạo tồn diện và sức chiến đấu của các tổ chức đảng. Kết
hợp chặt chẽ xây dựng đội ngũ đảng viên với xây dựng đội ngũ cán bộ; xây
dựng tổ chức cơ sở đảng vững mạnh với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn
diện. Kiên quyết đấu tranh loại bỏ quan điểm nhằm phi chính trị hố qn đội,
phủ nhận sự lãnh đạo tuyệt đối trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội.
Luôn giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với quân đội, bảo đảm
cho quân đội luôn trung thành vô hạn với Tổ quốc xã hội chủ nghĩa với nhân
dân, với lý tưởng của Đảng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ Đảng và Nhà
nước giao cho.


19